Türkmenmetbugat

Şypahana — gurbat jana

Biziň ýurdumyzyň çäklerinde dürli sökellikleri bejermekde ähmiýetli mineral suwly çeşmeleriň juda köpüsi bar. Olar üç görnüşe — «ýörite goşantsyz» mineral suwlara; ýodlaşdyrylan, bromly, ýod-bromly suwlara we içmek hem-de wanna üçin niýetlenen sulfid mineral suwlara bölünýärler. Ylmy maglumatlara görä, türkmen topragyndaky şeýle çeşmeleriň sany 300-den geçýär. Olaryň 120-den gowragynyň suwunyň düzümi bolsa hünärmenlerimiz tarapyndan doly öwrenildi diýip bileris. Galanlaryny hem düýpli öwrenmek, zerur hasap edilenlerinde döwrebap şypahanalary gurup, halkyň hyzmatyna bermek babatda döwlet derejesinde uly işler alnyp barylýar. Mukaddes türkmen topragy ynsan saglygyny dikeltmekde hem-de gorap saklamakda ägirt uly mümkinçiligi özünde jemleýär. Dürli dermanlyk ösümliklerini, palçyklaryny, tebigy-howa aýratynlyklaryny aýtmanyňda-da, diňe melhemlik suwly çeşmelerimiziň özem biziň ýurdumyzy bütin dünýäde şypahana-bejeriş mümkinçiligi babatda öňdäki orunlara çykarar. Geljekde derde dowa suwy bilen eýýäm il içinde adygan Garaçagyl, Gaýnarbaba ýaly çeşmeleriň, şeýle-de Köpetdagyň, Köýtendagyň, Sünt-Hasar dagynyň bejerijilik häsiýetli täsin çeşmeleriniň, Garagum, Bathyz sähralarynyň mineral suwly ýerasty ýataklarynyň hem bejerijilik häsiýetleriniň ylmy esasda düýpli öwrenilip, halkyň sagdyn durmuşynyň hatyrasyna gönükdiriljekdigine, olaryň birnäçesinde zamanabap şypahanalaryň guruljakdygyna

27 Awgust 2024

Hormatly watandaşlar!

Tomsuň häzirki jöwzaly günlerinde sagdyn durmuşy üpjün etmek siziň özüňize baglydyr. Munuň üçin, Günüň ýiti şöhlesinden goranmagy, pasla görä geýinmegi, jemgyýetçilik arassaçylyk tertip-düzgünlerini berjaý etmegi, günüň dowamynda 2-2,5 litre çenli arassa agyz suwuny kabul etmegi, gök önümlere, miwelere, süýt we süýt önümlerine has köp üns bermegi maslahat berýäris.

27 Awgust 2024

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň altynjy konsultatiw duşuşygyndaky ÇYKYŞY

(Astana şäheri, 2024-nji ýylyň 9-njy awgusty) Hormatly döwlet Baştutanlary!Hormatly wekiliýet agzalary!

13 Awgust 2024

Döwletara hyzmatdaşlyga täze itergi

Mälim bolşy ýaly, 9-njy awgustda hormatly Prezidentimiz Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň altynjy konsultatiw duşuşygyna gatnaşmak üçin Gazagystan Respublikasyna iş saparyny amala aşyrdy. Bu taryhy sapar sebitleýin hyzmatdaşlyga düýpgöter täzeçe çemeleşilmegiň ýolunda möhüm ähmiýete eýedir. Türkmenistanyň, Gyrgyzystanyň, Gazagystanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň döwlet Baştutanlarynyň bu formatdaky duşuşygy syýasy dialogyň özboluşly görnüşi hökmünde ykrar edildi. Ol durnukly ösüş üçin zerur şertleri üpjün etmäge, Merkezi Aziýanyň syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda halkara hyzmatdaşlygy üçin özüne çekiji sebit hökmünde dünýä gatnaşyklaryna goşulyşmagynyň durnukly gurallaryny döretmäge gönükdirilendir. Onda häzirki döwrüň möhüm meselelerini bilelikde çözmek boýunça döwletara gatnaşyklary ösdürmek, sebitde ýakynlaşmagyň hem-de ykdysady hyzmatdaşlygy giňeltmegiň geljegi, ulag taslamalary, azyk howpsuzlygy, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary pugtalandyrmak bilen bagly bilelikdäki işler ara alnyp maslahatlaşyldy. Bu duşuşyklaryň jemleri köpýyllyk hyzmatdaşlyga dowamly itergi bermek bilen, sebitiň ýurtlarynyň we halklarynyň arasyndaky däp bolan hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny has-da pugtalandyrmaga ýardam edýär. Hormatly Prezidentimiz Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň altynjy konsultatiw duşuşygyndaky çykyşynda: «Biz özboluşlylygymyzy,

13 Awgust 2024

Türkmenistanyň Halk Maslahaty: ýetilen sepgitler we geljekki wezipeler

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň we türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň amala aşyrýan beýik işleriniň netijesinde Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan Watanymyz ajaýyp ahalteke bedewlerimiziň bady bilen öňe barýar. Eziz Diýarymyzda uly toýlar tutulýar, şanly baýramlar bellenilýär, örän ähmiýetli çäreler geçirilýär. Bularyň ählisi taryhy wakalara öwrülip, türkmen halkynyň täze taryhyna altyn harplar bilen ýazylýar hem-de mukaddes Watanymyzyň şan-şöhratyny tutuş dünýä ýaýýar. Şeýle möhüm çäreleriň biri hem Garaşsyzlyk toýumyzyň öňüsyrasynda geçiriljek Türkmenistanyň Halk Maslahatydyr.

13 Awgust 2024

Jemgyýet

Şypalydyr howasy, suwy — dertleň dowasy

Adatça, tomus paslynyň gelmegi bilen, «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda dynç alýanlaryň sany görnetin artýar. Çünki Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen sanlyja ýylyň içinde ýerdäki jennete öwrülen bu ajaýyp künjek watandaşlarymyzyň, şonuň ýaly-da daşary ýurtly jahankeşdeleriň iň söýgüli ýerleriniň birine öwrüldi. Her tomus gözel Awaza dostlukly döwletleriň birnäçesinden çagalar gelip, Hazar deňziniň iň tämiz, ekologiýa taýdan arassa we güneşe baý künjeginde wagtlaryny hoş geçirýärler hem-de saglyklaryny berkidýärler. Arly ýyllap döwlet durmuşynyň ähli ugurlary boýunça guwandyryjy netijeleri gazanmakda tutanýerli zähmet çekýän ýolbaşçylara-da awgust aýynda zähmet rugsadyny bermek, olaryň «Jahankeşdeligiň merjeni» adyny alan «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda, şeýle hem Diýarymyzyň çäklerindäki beýleki döwrebap şypahanalarda dynç almaklary üçin mümkinçilikleri döretmek indi asylly däbe öwrüldi. Hormatly Prezidentimiz bu däbi şu ýyl hem dowam edip, 12-nji iýulda geçiren Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde oba hojalyk toplumynyň ýolbaşçylaryndan hem-de welaýat häkimlerinden beýleki ýolbaşçylara 1-nji awgustdan 1-nji sentýabra çenli dynç almaga rugsat berdi. Hemişe bolşy ýaly, olaryň «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda, «Arçmanda», «Ýyly suwda» ýa-da ýurdumyzyň beýleki şypahanalarynda dynç alyp biljekdiklerini aýtdy. Döwlet Baştutanymyzyň özleri hakda edýän

13 Awgust 2024

Akyldara döwran bu gün

Maýa Kulyýewa adyndaky Türkmen milli konserwatoriýasynda okan ýyllarymda-da milli aýdym-sazlarymyzyň döreýiş taryhyna aýratyn üns berýärdim. Häzirki wagtda bu ýokary okuw mekdebinde mugallym bolup işlemek bilen, ýene-de halypalarymyzyň zehininden çykan ajaýyp aýdym-saz sungatymyzyň ussatlarynyň döreden we joşup-joşup ýerine ýetiren aýdymlaryny, çalan meşhur sazlaryny höwes bilen diňleýärin. Ussatlarymyzyň çalan sazlarydyr aýdan aýdymlaryny diňläp, talyplarymyzyň milli aýdym-sazlarymyz hakynda giňişleýin düşünje almaklary üçin alada edýäris. Konserwatoriýanyň mugallymlary bolup halypalardan eşiden täsin söhbetlerimizi, gyzykly maglumatlarymyzy bolsa okuw maksatnamamyzyň çäklerinde talyplarymyza ýetirip durýarys. Aýdym-saz sungaty adamlaryň göwnüni ganatlandyryp, özüne we geljege bolan ynamyny artdyrýar. Bu, elbetde, ussat halypalaryň döreden aýdym-saz sungatynyň beýikligidir.

13 Awgust 2024

Medeniýet

Türkmen tebigaty — ylham çeşmesi

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň hem-de Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ýurdumyzy bagy-bossanlyga öwürmek, ekologiýa abadançylygyny, daşky gurşawyň arassalygyny gazanmak ugrundaky kabul eden maksatnamalarynyň çäklerinde Diýarymyzyň ajaýyp tebigatyny goramaklyga, ösümlik we haýwanat dünýäsini has-da baýlaşdyryp, ony geljekki nesiller üçin aýawly saklamaklyga uly üns berilýär. Bu ugurda Türkmenistanyň Tebigaty goramak jemgyýetiniň alyp barýan işleri-de uly ähmiýete eýedir. Bu jemgyýetiň hünärmenleriniň ýurdumyzyň ösümlik we haýwanat dünýäsini baýlaşdyrmakda alyp barýan işleri, tebigat gözelliklerini gorap saklamak babatda geçirýän wagyz-nesihat çäreleri aýratyn bellärliklidir. Jemgyýetiň ilat arasynda geçirýän her bir çäresi ynsanlaryň kalbynda tebigata aýawly garaýşy ösdürýär. Ajaýyp gözellikleri, täsinlikleri bilen kalbymyza nur çaýýan türkmen tebigaty her birimiziň milli buýsanjymyzdyr, ylham çeşmämizdir. Asyrlarboýy tebigata aýawly çemeleşen ata-babalarymyz topragy berekediň başy, suwuň her bir damjasyny bolsa altyn dänesi hasaplapdyrlar. Nesillerden nesillere geçen bu asylly garaýyş, tebigata bolan beýik söýgi häzirki döwürde-de üstünlikli dowam edýär. Diýarymyzyň tebigy gözellikleri diňe bir ildeşlerimizi däl, eýsem, dürli ýurtlardan gelýän jahankeşdelerdir myhmanlary-da haýran galdyrýar. Köýtendagyň tä

13 Awgust 2024

Tebigat

Abadançylygyň gözbaşy

Daşky gurşawy gorap saklamak, tebigy baýlyklardan, aýratyn-da, ýer, suw baýlyklaryndan rejeli peýdalanmak Türkmenistanyň ekologiýa baradaky döwlet syýasatynyň baş ugurlarynyň birine öwrüldi. Tebigaty goramak, ekologiýa howpsuzlygyny üpjün etmek meselelerine aýratyn ähmiýet berip, Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň daşky gurşaw baradaky halkara ylalaşyklaryna, konwensiýalaryna goşuldy. Hususan-da, Birleşen Milletler Guramasynyň daşky gurşaw boýunça esasy konwensiýalaryny, şol sanda Howanyň üýtgemegi boýunça çarçuwaly konwensiýany, Biodürlülik hakynda konwensiýany, Çölleşmäge garşy göreş boýunça konwensiýany, Hazar deňziniň deňiz gurşawyny goramak boýunça çarçuwaly konwensiýasyny, şonuň bilen birlikde, suw boýunça konwensiýany tassyklamak bilen, Türkmenistan daşky gurşawy gorap saklamagyň dünýä ähmiýetli meseleleriniň oňyn çözülmegine özüniň işjeň garaýşyny hem-de ekologiýa taýdan durnukly, howpsuz ösüşe ygrarlydygyny iş ýüzünde subut etdi. Bu konwensiýalardan gelip çykýan borçnamalary ýerine ýetirmekde Türkmenistan Merkezi Aziýa, Hazarýaka ýurtlary bilen halkara derejede, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasy bilen işjeň hyzmatdaşlygy amala aşyrýar. Hormatly Prezidentimiziň öňdengörüjilikli ekologiýa syýasaty diňe bir milli derejede däl-de, eýsem, tutuş sebitiň ekologiýa ýagdaýyny gowulandyrmaga gönükdirilendir. Jemgyýetiň ösüşini daşky gurşaw bilen sazlaşykly ýa

13 Awgust 2024

Jemgyýet

Alana satmaga geldim

Ýunus EMRE Meniň munda kararym ýok,men munda gitmäge geldim,

13 Awgust 2024

Türkmen halysy

Düýp babamyň zamanynda dörändir,Meger, heňňam paýhasyna özendir,Soltan-şalaň saraýyny bezändir,Gözellik seresi türkmen halysy. Çitimine erişleri saz eder,Keser oýnar, synnysy sünnä eder,Baslyk kakan daragy lerzan eder,Gözellik seresi türkmen halysy.

13 Awgust 2024

Bagyň ýalkawy

(Hekaýa) Alabahar günleridi. Bir gezek işim düşüp goňşymyzyňka bardym. Görsem, ak sakgaly döşüni ýapyp duran perişdesypat Sapar aga agtygy bilen nahal oturdyp duran eken. Men birmeýdan sesimi çykarman, oglanjygyň atasynyň saklap duran nahalynyň düýbüni gömşüni synladym. Onuň pilini nahaljyga degirmejek bolup, seresaplyk bilen çukura gum oklaýşy maňa çaga döwrüm babam bilen erik nahalyny oturdyşymyzy ýatlatdy. Şonda babam tamarkada dört-bäş çukur gazypdy-da, özi nahaljyklary tutup, düýbüni gömmegi maňa tabşyrypdy. Meniň yhlas bilen çukura gum zyňşyma guwanybam şu hekaýaty gürrüň beripdi:

13 Awgust 2024

Soňky sütün

— Türkmençilikde öňler çaganyň galpak saçy syrylanda oglanjyga käkil, gyzjagazlara maňlaýyndan alynsaç, depesinden iki sany gulpak, gulagynyň ýanynda zülp we ýeňsesinde çokul goýulýar eken. Oglanjygyň käkili yzyndan ogul bolanyndan soň syrylyp, torbajykda düýebaşlygyň üstünden asylyp goýulýar. — Çaganyň kellesi, bedeniň umumy uzynlygynyň dörtden birine, 25 ýaşly ynsanyňky bolsa sekizden birine deňdir.

13 Awgust 2024

Jemgyýet

Gulan

Gulan, täktoýnaklylar toparyna, gylýallar maşgalasyna degişlidir. Bu jandaryň meýdan alamatlary barada gysgaça beýan etsek, daşky keşbi işeňňir ýaba meňzeş bolup, onuň bedeniniň uzynlygy 206-240 santimetre çenli, agramy 200-350 kilograma çenli bolýar. Onuň sütüginiň tomusky reňki açyk çägepisint-sarymtyl bolýar, garnynyň we göwresiniň gapdallarynyň aşagy, aýaklarynyň iç ýüzi, artky butlary we üstki bölekleri, kellesiniň, boýnunyň aşak tarapy, tumşugynyň ujy ak reňklidir. Gulanyň ylgaw tizligi sagatda 60 kilometre çenli bolýar. Öňki döwürde, ýagny XX asyryň ortalarynda gulanlar diňe Bathyzda gabat gelýärdiler. Häzirki döwürde olar Sarygamyş çöketliginde, Günbatar Köpetdagda, Aşgabadyň günorta-gündogar eteginde, Mäne-Çäçe düzlüginde hem duş gelýärler. Gulanlaryň esasy ýaşaýan ýerleri dykyz we çägesöw toprakly çöllükler we ýarym çöllükler hem-de dag etekleriniň beýikli-pesli ýerleridir. Olar daglyk we dagyň uçut gaýaly ýerlerine barmagy halamaýarlar. Dürli otjumak ösümlikler, agaçlaryň ýapraklary gulanlaryň esasy iýmitidir.

13 Awgust 2024

Haýwanat dünýäsi

Hormatly watandaşlar!

Tomsuň häzirki jöwzaly günlerinde sagdyn durmuşy üpjün etmek siziň özüňize baglydyr. Munuň üçin, Günüň ýiti şöhlesinden goranmagy, pasla görä geýinmegi, jemgyýetçilik arassaçylyk tertip-düzgünlerini berjaý etmegi, günüň dowamynda 2-2,5 litre çenli arassa agyz suwuny kabul etmegi, gök önümlere, miwelere, süýt we süýt önümlerine has köp üns bermegi maslahat berýäris.

13 Awgust 2024

Strategik hyzmatdaşlygyň täze gözýetimleri

Şu gün Gazagystan Respublikasynyň Astana şäherinde Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň altynjy konsultatiw duşuşygy geçirilýär. Munuň özi sebit derejesinde strategik hyzmatdaşlygyň täze gözýetimleriniň kesgitlenilmeginde ähmiýetli wakadyr. Hormatly Prezidentimiz bu ýokary derejeli duşuşyklara gatnaşmak üçin Gazagystan Respublikasyna iş saparyny amala aşyrýar. Bu duşuşyklaryň jemleri köpýyllyk hyzmatdaşlyga täze itergi bermek bilen, sebitiň ýurtlarynyň we halklarynyň arasyndaky däp bolan hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny has-da pugtalandyrmaga ýardam eder. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistanyň, Gyrgyzystanyň, Gazagystanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň döwlet Baştutanlarynyň bu formatdaky duşuşygynda häzirki döwrüň meselelerini bilelikde çözmek boýunça döwletara gatnaşyklary ösdürmek, sebitde ýakynlaşmagyň hem-de ykdysady hyzmatdaşlygy giňeltmegiň geljegi, ulag taslamalary, azyk howpsuzlygy, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary pugtalandyrmak bilen bagly meseleler ara alnyp maslahatlaşylýar.

9 Awgust 2024

XXXIII tomusky Olimpiýa oýunlaryna gatnaşýan Türkmenistanyň milli ýygyndy toparynyň agzalaryna

Hormatly Türkmenistanyň milli ýygyndy toparynyň agzalary! Gadyrly türgenler!

23 Iýul 2024

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň KARARY

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisini çagyrmak we guramaçylykly geçirmek hakynda Şöhratly ata-babalarymyzyň döwleti dolandyrmakda toplan köpasyrlyk tejribesine daýanyp, olaryň parasatly wesýetlerine eýerip, döwlet we jemgyýetçilik durmuşynyň möhüm meselelerini çözmäge ilatyň giňden gatnaşmagyny üpjün etmek, jemgyýetiň agzybirligini, jebisligini berkitmek, milli demokratiýany ösdürmek boýunça gazanylan üstünlikleri döredijilikli kämilleşdirmek, halkymyzyň bähbitlerine wekilçilik edýän ýokary wekilçilikli edaranyň — Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisini guramaçylykly geçirmek maksady bilen, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumy karar edýär:

23 Iýul 2024

Parahatçylyk we ynanyşmak: Türkmenistanyň daşary syýasatynyň özenidir

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyz tarapyndan binýady berkden tutulyp, hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda mynasyp dowam etdirilýän döwlet syýasatynda ýurdumyzy bedew bady bilen ösüş-özgerişleriň belent sepgitlerine ýetirmek, halkymyzyň parahat, abadan durmuşyň hözirini görüp ýaşamagyny üpjün etmek wezipelerine aýratyn ähmiýet berilýär. Dünýä döwletleri bilen milli we umumy bähbitler esasynda ýola goýulýan hyzmatdaşlygy berkitmekde döwletimiziň daşary syýasy strategiýasy aýratyn ähmiýete eýedir. Ýurdumyz «Açyk gapylar» hem-de giň halkara hyzmatdaşlyk syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirmek bilen, oňyn Bitaraplyk, beýleki döwletleriň içerki işlerine goşulyşmazlyk ýörelgelerine berk eýerýär hem-de häzirki döwrüň wajyp meselelerini çözmek ugrundaky tagallalara işjeň goşulyşýar.

23 Iýul 2024