"Türkmen dünýäsi" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-45, 38-60-40, 38-60-44
Email: turkmendunyasi@sanly.tm

Habarlar

Soňky sütün

Mundan dört müň ýyl ozal Mary hem-de Baýramaly şäherleriniň demirgazygynda, günorta-gündogar Garagumuň ýarym çöllük zolagynda Merkezi Aziýada ýeke-täk diýlip ykrar edilýän durmuşyň gaýnap-joşan hakyky gadymy köşgi Goňurdepede bina edilipdir. Kaşaň şäherde ynsan durmuşyny, pikir we duýgy dünýäsini özgerden ot ybadathanasy, suw ybadathanasy, gurbanlyk ybadathanasy hereket edipdir. * * *

Garaşsyzlyk we Dünýä türkmenleri

Şu günler bagtyýar halkymyz mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk toýunyň göwünleri ganatlandyrýan ruhy joşgunyny başdan geçirýär. Elbetde, bu toýy mynasyp zähmet sowgatlary bilen garşylamak, ony guramaçylykly, dabaraly geçirmek üçin elimizden gelen goşandymyzy goşmak her birimiziň watançylyk borjumyz bolup durýar. Şeýle bolansoň, «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda ykdysadyýetde, senagatda, oba hojalygynda, medeniýetde we beýleki ugurlarda ýetilen belent sepgitleri, paýtagtymyzda hem-de welaýatlarymyzda açylyp, ulanmaga berlen ýaşaýyş-durmuş we medeni maksatly binalardyr desgalary synlanyňda hormatly Prezidentimiziň daşyna mäkäm jebisleşen agzybir halkymyzyň dünýä nusgalyk beýik işleri bilen baş baýramymyzy mynasyp sowgatly garşylaýandygyny görmek bolýar. Bu gün biz Garaşsyzlykda geçilen ýoly hyýalymyzda janlandyryp, 30 ýylda 300 ýyllyk işiň edilendigine şaýat bolýarys. Çünki diňe bir şu ýylky üstünliklerimiz däl, eýsem, taryh üçin uzak bolmadyk otuz ýyllyk ýolda ýetilen belent sepgitleriň ählisi-de üç onlugy arka atan beýik Garaşsyzlygymyzyň ýubileý toýuna halkymyzyň sowgadydyr.

Ählumumy ösüşiň bähbidine

Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisinde ileri tutýan garaýyşlaryny mälim etdi Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Bitarap Türkmenistanyň giň halkara hyzmatdaşlyk strategiýasy yzygiderli we üstünlikli durmuşa geçirilýär. Şunda dünýäniň iri we abraýly halkara guramasy bolan Birleşen Milletler Guramasy bilen strategik hyzmatdaşlyga möhüm ähmiýet berilýär. Netijede, Türkmenistan häzirki döwrüň esasy meseleleriniň özara ylalaşykly çözgütlerini işläp taýýarlamak boýunça umumy tagallalara işjeň gatnaşýar, parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy pugtalandyrmak, sebit hem-de dünýä derejesinde Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek işine saldamly goşant goşýar.

Şygryýet

Arkadagym, adyň bile! Dört pasylda güller gülýär,Çüwdürimler göge galýar,Kalplary heýjana salýar,Gyrat kimin badyň bile,Arkadagym, adyň bile!

Pasyl çalşygynda saglygyňyza ünsli boluň!

Gözel ülkämize güýz pasly ýetip geldi. Jöwzaly tomsuň öz ornuny salkyn güýze beren häzirki günlerine il arasynda «pasyl çalşygy» diýilýär. Pasyl çalyşýan döwürde adamlaryň birnäçesi işjeňliginiň peselýändigini, işdäsiniň kesilýändigini aýdýarlar. Munuň sebäbi howanyň ir ertir, giç agşam salkyn şemally, çigrekli, gündizine bolsa yssy bolmagy, ýagny howanyň üýtgäp durmagy bilen düşündirilýär. Şu zatlary göz öňünde tutup, howa çalyşýan döwürde adamlaryň öz saglygyny goramaklary üçin käbir maslahatlary ýatladýarys. Sport bilen yzygiderli meşgullanýan adamlarda kesele garşy göreşmek ukyby ýokary bolýar. Şonuň üçin, adamlaryň arassa howada gezelenç etmekleri, sport maşklary bilen meşgullanmaklary möhümdir.

Sen häzir nirede?

Şägirt: — Durmuşyň hemişe ajysy-da, süýjüsi-de bolýarmy?

Çäge we daş

Günlerde bir gün iki dost tebigata syýahat edip ýörkäler, hiç zat ýok ýerden biri beýlekisiniň göwnüne degipdir. Jan ýaly dostundan beýle ýagdaýa garaşmadyk kişi bu hadysa gynansa-da, hiç zat diýmändir. Gynanjyny çägäniň ýüzüne: «Şu gün iň gowy dostum meniň göwnüme degdi» diýen ýazgy bilen beýan edipdir. Olar ýoluny dowam edipdirler. Ertesi gün kölde suwa düşmekçi bolupdyrlar. Hälki göwnüne deglen kişi tasdan gark bolan eken, emma dosty ony halas edipdir. Ol özüne gelenden soň, daşyň ýüzüne: «Şu gün iň gowy dostum meniň janymy halas etdi» diýip, ýazgy ýazypdyr.

Garagumda gudrat gördüm

Garagum sähramyzyň jümmüşinde ýerleşýän iri «Galkynyş» gaz känini gudrata deňesek ýalňyş bolmazmyka diýip pikir edýärin. Ir säher bilen ulagymyzyň aýnasyndan ajaýyp sähramyzyň altynsow gerişlerinden Günüň ýuwaşjadan çykyşyny, bu ýerleriň gözel tebigatyny synlap otyrkaň, birden ägirt uly «şäherçe» peýda bolýar. Dürli taraplara uzap gidýän köpsanly çylşyrymly ulgamlar bolsa biygtyýar nazaryňy egleýär. Ine, adam elleri bilen gurlan bu gudrata «Galkynyş» gaz käni diýilýär. Bu ýerde türkmen we daşary ýurtly hünärmenleriň öndürijilikli zähmet çekmekleri üçin ähli şertler döredilipdir. Mundan başga-da, gaz käninde dynç alyş otaglary, naharhana, lukmançylyk bölümleri, ammarlar we beýleki inžener-tehniki düzümler göz öňünde tutulypdyr. Ýeri gelende, «Galkynyş» gaz käniniň gorlary «Ýaşlar» we «Garaköl» ýataklary bilen bilelikde alnanda 27 trillion kub metre golaý möçberde kesgitlenendigini uly buýsanç bilen aýdasymyz gelýär. Şonuň üçin, bu ägirt uly gaz käni açylandan soň Türkmenistan tebigy gazyň gorlary boýunça dünýäde dördünji orny ynamly eýeledi. Bu günki gün hormatly Prezidentimiziň bimöçber tagallalary bilen «Galkynyş» gaz käni senagat taýdan üstünlikli özleşdirilýär. Bu bolsa ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň innowasion ösüşini üpjün edýär. Aýdanlarymyzy «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň 23-nji awgustynda bolup geçen wakalar hem doly tassyk

Watan - bagta gönezlik

Bahasyz gymmatlyk Otuz ýyl mundan ozal ata-babalarymyzyň köpasyrlyk arzuwyny wysala ýetirip, milletimiziň dogup-dörän, ösüp-örňän Watanynyň goýnunda, mukaddes topragymyzyň üstünde Garaşsyz döwlet gurduk. Şonda ähli barlygyň badalgasy bolan Watan ikinji müňýyllygyň ahyrynda özbaşdak döwletli bolmagymyz üçin esasy wajyplyk hökmünde orta çykdy. Çünki Watanyň bolmazdan, döwlet gurmak barada pikir etmek hem çetindir. Biziň hupbulwatan pederlerimiz bolsa, şu Watanda berkarar döwleti bina etjekdiklerine ynanyp, onuň her ädim ýerini, her gysym gumuny iň ýokary gymmatlyk hökmünde gorap saklapdyrlar.

Bilim — ösüşleriň özeni

Adamlaryň ruhy taýdan kämillige, döwletleriň durmuş-ykdysady taýdan ösüşlere tarap ädýän ilkinji ädimi bilimden başlanýar. Gahryman Arkadagymyzyň başlangyçlary esasynda milli bilim ulgamyny ösdürmek maksady bilen «Bilim hakynda» Türkmenistanyň Kanuny, «Türkmenistanda bilim ulgamyny kämilleşdirmek hakynda» Türkmenistanyň Prezidentiniň Permany we «Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasy» tassyklandy. Bu resminamalar, şeýle hem hormatly Prezidentimiz tarapyndan 2017-nji ýylyň 22-nji dekabrynda «Türkmenistanda daşary ýurt dillerini okatmagy kämilleşdirmegiň Konsepsiýasynyň» tassyklanylmagy döwrebap bilimli nesliň kemala gelmeginde möhüm ähmiýete eýedir. Ýurdumyzda mekdep ýaşyna çenli çagalary terbiýelemäge uly üns berilýär. Körpeleriň wagtlarynyň şadyýan hem-de peýdaly geçirmekleri üçin ähli amatlyklary bolan çagalar baglary gurulýar, olarda kompýuter we lingafon otaglary bar. Diýarymyzda mekdepleriň sany hem yzygiderli artýar. Häzirki wagtda mekdepler ylmyň iň täze gazananlary hem-de öňdebaryjy, şol sanda interaktiw-multimediýa we kompýuter tehnologiýalary bilen üpjün edilendir. Şol elektron «kömekçileri» ulanmak arkaly interaktiw-multimediýa görnüşinde sapaklary geçirmek netijesinde, bilimiň hili hem ýokarlanýar. Ýurdumyzda rus, iňlis, fransuz, ýapon, koreý, hytaý dillerini, matematika, fizika, biologiýa, himiýa ýaly tebigy we takyk bilimleri çuňlaşdyryp öwred

«Magtymguly» diýip tutuldy adyň...

Özbegistan Respublikasynyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Milletara gatnaşyklary we daşary ýurtlar bilen dostlukly gatnaşyklar boýunça komiteti, Özbegistan Respublikasyndaky Türkmen milli-medeni merkezi hem-de Türkmenistanyň Özbegistandaky Ilçihanasy Türkmenistanyň we Özbegistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli beýik türkmen akyldarynyň doglan gününe bagyşlap, «Magtymgulynyň döredijiligi özbek we türkmen halklarynyň dostlugynyň nyşany» atly maslahat geçirdiler. Oňa Komitetiň jogapkär işgärleri, Türkmenistanyň Özbegistandaky Ilçihanasynyň wekilleri, Özbegistan Respublikasyndaky Türkmen milli-medeni merkeziniň işjeň agzalary, Özbegistanyň Ýazyjylar birleşiginiň agzalary hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň žurnalistleri gatnaşdylar. Çäräniň başynda Magtymgulynyň Daşkent şäherindäki ýadygärligine gül desseleri goýuldy. Bu çäräniň maksady medeni we bilim gatnaşyklary bilen tanyşdyrmak hem-de olary ösdürmek arkaly hoşniýetli goňşuçylyk esasynda iki döwletiň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakdan, doganlyk halklaryň taryhyny, medeniýetini, ruhy gymmatlyklaryny, milli däp-dessurlaryny gorap saklamakdan, döwrebap ösdürip, geljek nesillere miras goýmakdan ybaratdyr. Özbek we türkmen halklary asyrlaryň dowamynda bir derýadan suw içip, özleriniň medeniýetini, däplerini, dillerini baýlaşdyryp hem-de ösdürip, agzybirlikde, dostlukda ýaşap gelýärler.

Pyragynyň şygyrlary — halklary ruhy taýdan birleşdirýän dostluk köprüsi

Suratda: Magtymguly Pyraga bagyşlanyp geçirilen çärä gatnaşan türkmen we ukrain halklarynyň wekilleriniň bir topary. Ukrainanyň paýtagty Kiýew şäherindäki kitaphana elli ýyldan gowrak wagt bäri nusgawy türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň adyny buýsanç bilen göterýär. Häzirki wagtda bu kitaphana ýerli ýaşaýjylaryň hem-de şäheriň myhmanlarynyň iň söýgüli ýerleriniň birine öwrüldi. Ol diňe bir Kiýewiň medeni we intellektual merkezi bolman, eýsem, türkmen we ukrain halklaryny ruhy taýdan birleşdirýän medeni merkezleriň-de biridir. Şeýlelikde, bu kitaphana Ukrainanyň dürli ýerlerinde ýaşaýan adamlara giňden mälimdir.

Hemişelik Bitaraplyk - parahatçylygyň, dost-doganlygyň dabaralanmasy

Hormatly Prezidentimiz «Parahatçylyk sazy, dostluk, doganlyk sazy» we «Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany» atly kitaplarynda Türkmenistan döwletimiziň hemişelik Bitaraplygyndan gelip çykýan aýdyň wezipeleri, türkmen Bitaraplygynyň taryhy köklerini çuňňur many-mazmunly pikirleriň üsti bilen giňişleýin beýan edýär. «Parahatçylyk sazy, dostluk, doganlyk sazy» atly kitapda häzirki döwürde Ýer ýüzünde parahatçylyk ýörelgeleriniň rowaçlanmagynda medeni gatnaşyklary ösdürmegiň zerurdygy, şeýle gatnaşyklaryň ähli ugurlarda bilelikde ýerine ýetirilýän işlere göwnejaý itergi berjekdigi beýan edilýär.

Garaşsyzlyk — bagtyýarlyk aýdymym

Berkarar, Bitarap Türkmenistanda,Garaşsyzlyk — bagtyýarlyk aýdymym.Göwün guşum ganat ýaýýar asmanda,Garaşsyzlyk — bagtyýarlyk aýdymym. Gözel ýurdum, ösýäň, ýene-de gülle,Döwletli döwranlaň bolsun dowamat.Bir başa uýulýan agzybir ilde,Garaşsyzlyk — bagtyýarlyk aýdymym.

Gysym gumuň gudraty

Hormatly Prezidentimiziň islendik kitabyny okasaň, eziz Watanymyza, mukaddes topragymyza, milli gymmatlyklarymyza, ajaýyp döwrümize buýsanjyň artýar. Çünki şadiwanlaryň her bir jümlesi seni çuňňur oýlandyryp, şu toprakda dünýä geleniňe şüküriňi artdyrýar. Arkadag atamyzyň islendik kitabynda janymyzdan eziz Watanymyzyň öz perzentlerine eçilýän ruhy güýji, ene topragymyzyň öz goýnunda önüp-ösen zürýatlarynyň dertlerine em bolşy baradaky parasatlaryny tolgunman okamak asla mümkin däl. Döwlet Baştutanymyzyň ata Watanymyz, gudratly topragymyz barada, olaryň gymmaty hakynda ýazýan jümleleri meni aýratyn özüne çekýär. Gahryman Arkadagymyzyň «Döwlet guşy» romanyndaky: «Türkmen topragy — mertligiň, gaýduwsyzlygyň topragy. Türkmen topragy — rysgal-berekediň topragy. Bu toprak kalplara özi deýin giňlik hem salykatlylyk berýän toprak. Bu toprakda beýik pederlerimiziň yhlasy, arzuw-telwaslary, ömür menzilleri özlerine kökerip ýatyr. Türkmen topragy — biziň şu bagtyýar günümiziň, beýik geljegimiziň güwäsi», «Enä tagzym — mukaddeslige tagzym» kitabyndaky: «Watan — «ata», toprak bolsa «ene». Çünki «Watan» diýmek mukaddes toprak diýmekdir» ýaly gyzyla gaplaýmaly jümleleri gaýtalap-gaýtalap okaýaryn. Olar mukaddes topragymyza bolan söýgimi has-da joşduryp, topragymyzyň gudratyna bolan ynamymyzy berkidýär.

Güjüm (Hekaýa)

Çagalygym ýadyma düşende, özümi juda bagtly saýýaryn. Bagtly çagalyk süýji ýatlamalar bilen doly bolsa, göwnüň dokunýar. Geçen ömür ýolum ýönekeý bolsa-da, men ondan hoşal, ylaýta-da çagalygymdan. On-on iki ýaşlarymda kakamdyr atam bir ýumuş buýursa, derrew düňküldäp gidýärdim. Olaryň buýran işini ýerine ýetirdim diýip begenerdim. Ýöne olaryň hyrçyny dişläp, başyny ýaýkanyny görenimde näme üçin beýdýändiklerine üşügim ýetmän: «Men buýrulan işi etdim» diýip, öz ýanymdan monça bolýardym. Emma indi oýlanýan welin, men ol işi olaryň isläniçe berjaý etmändirin. Şonuň üçinem kakam bilen atam maňa işiň kemter ýerine ýetirilenini aýtman, hälki bir başyny ýaýkaýýan ekenler. Ýöne olaryň ýeke gezegem: «Çaga iş buýur, yzyndan özüň ýüwür» diýlen nakyly hüňürdäp aýtmandyklaryna geň galýan. Olar maňa «berekella» aýdardylar-da, uly agamy çagyryp, meniň oragyň gapdalynda ýatan ýüpi goýup gaýdanym üçin ikilenç ugradýardylar. Maňa bolsa dymyp seredýärdiler. Diňe agam ýüpi getirenden soň hüňürdäp: «Oragy alyp, ýüpi alman gaýdypsyň, üşükli bol ahyryn» diýerdi. Men agamyň bu sözlerine kän bir pitiwa etmezdim. Sebäbi kakam ýa-da atam: «Orak bilen ýüpi-de alyp gaýt» diýenoklar ahyryn. Onsoň men buýrulmaýan zady etsem, olar käýärler öýdýärdim. Agamyň yzygiderli igençlerinden bizar bolup başladym. Bir gezek atam: «Köşegim, pylan ýerde duran byçgyny derrewjik getir» diýende, ylgap bardym-da, byçgy bilen

Saglygyň sakasy

Hormatly Prezidentimiziň ynsan saglygyny döwletimiziň baş baýlygy hasaplap ýöredýän syýasaty netijesinde, biziň döwletimiz sagdynlygyň hem-de bagtyýarlygyň höküm sürýän ýurdy hökmünde tanalýar. Elbetde, sagdyn ýaşamak üçin biziň döwletimizde ähli mümkinçilikler döredilendir. Şol mümkinçiliklerden ýerlikli peýdalanyp, sagdyn durmuş ýörelgesine eýermek bolsa ählimiz üçin wajypdyr. Eýsem, sagdyn ýaşamak üçin her birimiziň başaraýjak zatlarymyz nämelerden ybarat?! Lukmanlaryň sözlerine salgylanyp aýtsak, sagdyn ýaşaýşyň ilkinji we esasy şertleri şulardyr: Kadaly iýmit. Kadaly iýmitiň esasy ýörelgesi aramlylyk we dürli-dürlülikdir. Munuň üçin witaminlere, minerallara baý gök önümleri ýeterlik derejede kabul etmeli. Iýmit sanawyna süýt önümlerini, ýumurtga, balyk, ýagsyz et, noýba, hoz we maňyz goşmaly. Çünki beden ähli zerur ýokumly maddalary, makro we mikroelementleri almalydyr.

Dostluk hakda

Her kim üçin dost bolan ynsan aslynda hiç kimiň dosty däldir.Aristotel * * *

Romanly sütün

Hormatly Prezidentimiziň ylmy-ensiklopedik kitaplarydyr çeper eserlerini halkymyza peşgeş bermegi döwletlilikden nyşan. Şol kitaplaryň biri-de türkmen diline we edebiýatyna täzeçillik girizen «Döwlet guşy» romanydyr. Roman «Ynam — güýç», «Ynam — söýgi», «Ynam — ganat» atly üç bölümden ybarat bolup, wakalar Mälikguly aganyň başdan geçirmeleri esasynda teswirlenýär. * * *

Baky Bitarap Bürkmenistan — dünýä ähmiýetli duşuşyklaryň merkezi

Hormatly Prezidentimiziň üstünlikli alyp barýan içeri we daşary syýasatynyň netijesinde biziň mukaddes ata Watanymyz — Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan sebit hem-de dünýä derejesinde ähli ýurtlary birleşdirýän, halklaryň dost-doganlyk gatnaşyklaryny pugtalandyrýan merkeze öwrüldi. Biziň mukaddes Watanymyzda ýygy-ýygydan iri halkara ähmiýetli çäreler, forumlar, sammitler, festiwallar, sergilerdir maslahatlar geçirilýär, oňyn netijelere gelinýär. Şeýle hem köpsanly iri halkara forumlaryň belent münberlerinden Gahryman Arkadagymyzyň sözleýän çuň many-mazmunly çykyşlary dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan uly gyzyklanma bilen diňlenilýär, milli Liderimiziň parasatly başlangyçlary we teklipleri bolsa uly goldawa eýe bolýar.