"Watan" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-16, 38-61-17, 38-61-07
Email: watan@sanly.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Togdary

Ýurdumyzyň çäginde dürli görnüşli jandarlar ýaşaýar. Olaryň her biriniň öz ýaşaýyş aýratynlygy bar. Asuda asmanyň bezegi, parahatçylygyň nyşany bolan guşlar gözelligi, häsiýeti bilen beýleki jandarlardan tapawutlanýar.

25 Noýabr 2024

Tebigat

Sözden köşk galdyran

Umumadamzat kalbynyň şahyry, türkmen edebi diliniň düýbüni tutujy Magtymguly Pyragynyň şahyrana döredijiligi söz baýlygy, çeperçiligi, many çuňlugy bilen tapawutlanyp, çeper edebiýatymyzda özboluşly durmuş mekdebine öwrüldi. Sözden beýik köşk galdyran şahyryň döredijiligi nusgawy şygryýetiň naýbaşy däplerini özünde jemleýär. Ol şygyrlar akgynly okalýanlygy we çeperçilik gymmaty bilen özboluşlylyga eýedir. Şahyryň edebi mirasynda diliň çeperçilik serişdeleriniň ähli görnüşlerine gabat gelmek bolýar. Ussadyň gyzyldan gymmatly, baý edebi mirasynda deňeşdirmeler, meňzetmeler, janlandyrma, sypatlandyrma ýaly diliň çeperçilik serişdeleri, antiteza, inwersiýa, gradasiýa ýaly şahyrana görnüşler örän ussatlyk bilen öz ornuny tapypdyr. Şahyryň edebi mirasynda diliň çeperçilik serişdesi bolan deňeşdirmeler, meňzetmeler, sypatlandyrma hem metaforalar has köp duş gelýär. Diliň çeperçilik serişdelerinden has giňden duş gelýän deňeşdirmeler söz ussadynyň öwüt-nesihat temasyndan ýazan «Atça bolmaz» atly goşgusynda örän täsirli ulanylypdyr. Şygryň tutuş süňňünde «ça», «çe» goşulmasy arkaly ýasalan, biri-birine meňzedilýän düşünjeler sanalýar. Oňa:

25 Noýabr 2024

Edebiýat

Magtymguly Pyragynyň janköýeri

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda dana şahyrymyzyň 300 ýyllyk ýubileýi bilen baglanyşykly ýurdumyzda ençe işler amala aşyrylýar. Magtymguly Pyragynyň edebi mirasyny düýpli öwrenmek, halk içinde wagyz etmek işleri giňden alnyp barylýar. Biz hem mirasgär, «Magtymguly Pyragy» medalynyň eýesi, hormatly dynç alyşdaky mugallym Ahmet Abdyllaýew bilen söhbetdeş bolmak üçin Kerki etrabynyň 31-nji orta mekdebinde döredilen «Magtymguly Pyragy» edebi mirashanasyna geldik. Mugallym soňky toplan maglumatlaryny gözden geçirip oturan eken. Gysgajyk hal-ahwal soraşmadan soň, sowal-jogaba girişip gitdik.

25 Noýabr 2024

Edebiýat

Hala baglanan ykbal

Gudrat Gijäniň bir wagtyna çenli at toýnagynyň sesine meňzeş darak sesi mylaýym owaz bolup eşidiler durardy. Men-ä, dogrusy, duldegşir goňşymyňkydan hüwdä çalymdaş gelýän owaza endik edinipdim. Çagalarymam, özümem şol jadylaýjy owaza imrinip, rahat uka giderdik. Ertesi güni öý işlerimi boldum edip, halyçy goňşymy görüp gaýtmasam kararym ýetmeýän ýalydy. Sebäbi ol bir halyçy hem däldi, kitaphondy, okan zatlaryny gürrüň bermegi halardy. Meniň üçin bu zatlar gyzyklydy. Soňky wagtlar-a Magtymguly Pyragynyň şygyrlaryny ürç edinipdi. Bu günem gapydan girenimden, ol:

25 Noýabr 2024

Medeniýet

Iş maslahaty geçirildi

18-nji noýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň welaýatlarynda we oba hojalyk toplumynda alnyp barylýan işlere, Oba milli maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi bilen baglanyşykly meselelere garaldy. Ahalda

22 Noýabr 2024

Syýasat

Il­çi işe baş­la­dy

18-nji no­ýabr­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň tab­şy­ry­gy bo­ýun­ça Türk­me­nis­ta­nyň Mej­li­si­niň Baş­ly­gy D.Gul­ma­no­wa Bos­ni­ýa we Ger­se­go­wi­na­nyň Türk­me­nis­tan­da­ky Adat­dan da­şa­ry we Do­ly yg­ty­ýar­ly il­çi­si je­nap Ni­ýaz Çar­dak­li­ýa­dan ynanç ha­ty­ny ka­bul et­di. Du­şu­şy­gyň bar­şyn­da il­çä döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň oňyn Bi­ta­rap­lyk, deň­hu­kuk­ly­lyk, giň hal­ka­ra hyz­mat­daş­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ne esas­lan­ýan sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry dü­şün­di­ril­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän, mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi in­no­wa­sion esas­da di­wer­si­fi­ka­si­ýa­laş­dyr­ma­ga we kuw­wa­ty­ny art­dyr­ma­ga, döw­re­bap dü­züm­le­ri ke­ma­la ge­tir­mä­ge, hal­ky­my­zyň aba­dan­çy­ly­gy­ny we dur­muş de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len mak­sat­na­ma­la­ra aý­ra­tyn üns çe­kil­di. Şeý­le-de dip­lo­mat ama­la aşy­ryl­ýan giň ge­rim­li öz­gert­me­ler bi­len bag­ly­lyk­da, türk­men par­la­men­ti­niň alyp bar­ýan kö­pu­gur­ly işi we dü­zü­mi bi­len ta­nyş­dy­ryl­dy.

22 Noýabr 2024

Syýasat

Türkmenistan — Özbegistan: hyzmatdaşlyk barha berkeýär

20-nji noýabrda Lebap welaýatynyň edara ediş merkezi Türkmenabat şäherindäki «Türkmeniň ak öýi» binasynda Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň II sebitara forumynyň hem-de özbek harytlarynyň milli sergisiniň açylyş dabarasy boldy. Oňa ýurdumyzyň ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, welaýatlaryň häkimlikleriniň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylarydyr wekilleri, Özbegistanyň wekiliýetiniň agzalary gatnaşdylar. Foruma gatnaşyjylar Özbegistanda öndürilen harytlaryň sergisi bilen tanyşdylar. Serginiň açylyş dabarasynda bellenilişi ýaly, şu gezekki forum Türkmenistanyň we Özbegistanyň sebitleriniň arasyndaky gatnaşyklaryň dürli ugurlar boýunça üstünlikli ösdürilýändiginiň güwäsidir. Häzirki wagtda iki goňşy ýurt durmuş-ykdysady ösüşiň ileri tutulýan ugurlaryna, taraplaryň milli bähbitlerine laýyk gelýän hyzmatdaşlygy has-da pugtalandyrýar.

22 Noýabr 2024

Hyzmatdaşlyk

Sagdynlygyň kepili

Hormatly Prezidentimiziň sagdyn jemgyýeti berkarar etmek meýillerine daýanýan hem-de durnukly ösüş maksatlary bilen sazlaşýan syýasatynda ýurdumyzda bedenterbiýe-sagaldyş hereketi barha giň gerime eýe bolýar. Demokratik, hukuk we dünýewi döwletimizde her bir raýatyň bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmaga hukuklarynyň deň elýeterliligi kepillendirilýär. Türkmen türgenleri dünýäniň sport giňişliginde has işjeň çykyş edip, dürli derejeli medallara mynasyp bolýar. Ýaşlaryň ylymly-bilimli, sagdyn, hemmetaraplaýyn kämil şahsyýetler bolup ýetişmegini üpjün etmek, häzirki zaman türkmen jemgyýetinde sagdyn durmuş ýörelgesini giňden ornaşdyrmak, şeýle hem raýatlaryň bedenterbiýe we sport bilen yzygiderli meşgullanmaga bolan isleglerini kanagatlandyrmak, keselleriň öňüni almak maksady bilen, milli kanunçylyk yzygiderli kämilleşdirilýär. «Bedenterbiýe we sport hakynda» Türkmenistanyň Kanuny hut şu maksatlary nazarlap, bedenterbiýe we sport babatda esasy ýörelgeleri kesgitleýär, jemgyýetçilik gatnaşyklaryny düzgünleşdirýär hem-de işiň hukuk, guramaçylyk, ykdysady we durmuş esaslaryny belleýär.

22 Noýabr 2024

Sport

Azyk bolçulygyna goşant

Hormatly Prezidentimiziň oba hojalygy pudagynda durmuşa geçirýän özgertmelerine Mary welaýatynyň hususy önüm öndürijileri hem tutanýerli zähmeti bilen jogap berýärler. Muny Sakarçäge etrabynyň çäginde ýerleşýän «Mähriban obam» hususy kärhanasynyň döwrebap ýyladyşhana toplumlarynda alnyp barylýan sazlaşykly işleriň mysalynda hem aýdyň görmek bolýar. Ajaýyp zamanamyzda ýurdumyzyň hususyýetçileri obasenagat toplumynyň dürli pudaklarynda netijeli işleri ýola goýýarlar. Bu babatda ýyladyşhana hojalyklary bilen baglanyşykly gazanylýan öňegidişlikler aýratyn bellenilmäge mynasypdyr. Ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmekde möhüm ähmiýeti bolan pudakda üstünlikli iş alyp barmak we dünýä ülňülerine laýyk gelýän ýyladyşhana toplumlaryny döredip, sanly tehnologiýalaryň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanýan hususyýetçileriň hatarynda Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy bolan «Mähriban obam» hususy kärhanasy hem bar. Hususy kärhana halkymyzy ýylyň dowamynda ter gök önümler bilen üpjün etmäge saldamly goşant goşýar. «Mähriban obam» hususy kärhanasynyň hünärmenleri soňky bäş ýyla barabar döwürde ýyladyşhana şertlerinde gök önümleri ýetişdirmek bilen meşgullanyp, bu ugurda baý tejribe topladylar. Hususy kärhananyň işçileri işlerini şu günüň talabyna laýyk derejede ýola goýmak arkaly, ekologiýa taýdan arassa gök önümleri öndürmäge ýykgyn edýärler. Olaryň bu ugur

22 Noýabr 2024

Telekeçilik

Üç ölçegli çap ediş tehnologiýasy

Biz häzirki wagtda täze tehnologiýalaryň haýran galdyryjy tizlikdäki ösüşine öwrenişdik. Emma birnäçe ýyl mundan ozal durmuşymyzda üç ölçegli çap edijilerde gurluşyk materiallarynyň, tehniki enjamlaryň, dürli şekilleriň, hatda tutuş jaýlaryň taýýarlanylyp bilinjekdigini göz öňüne getirmeýärdik. Üç ölçegli çap edijiler gysga wagtda durmuşymyza ornaşyp, olary ulanýanlaryň sany gün-günden artýar. Şeýle tehnologiýanyň kömegi bilen çylşyrymly maketleri, ýönekeý bezeg çyralardan başlap, maşyngurluşygynda peýdalanylýan mehanizmlere, ýaşaýyş jaýlarynyň taslamalaryna çenli çap etmek mümkin. Üç ölçegli çap ediji ýöriteleşdirilen kompýuterlerde üç ölçegli nusgasy taýýarlanylan dürli görnüşdäki fiziki jisimleri öndürýän gurluşdyr. Onda önümçilik işini amala aşyrmak üçin kompýutere ýörite programma üpjünçiliginiň kömegi bilen, jisimiň üç ölçegli gurluşynyň maglumatlaryny girizmek ýeterlikdir.

22 Noýabr 2024

Tehnologiýa

Kämil bilim — kuwwatly döwlet

Ýurdumyzda «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» we beýleki milli maksatnamalarda bilim ulgamyny kämil derejede ösdürmek, ýokary bilimli hünärmenleri taýýarlamak ugrunda kesgitlenen wezipeler üstünlikli durmuşa geçirilýär. On iki ýyllyk umumy orta bilime geçmegiň, sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň, daşary ýurt dillerini, tebigy we takyk ylma degişli dersleri okatmagy kämilleşdirmegiň konsepsiýalaryna laýyklykda, bilim ulgamyny dünýä ölçeglerine çykarmak boýunça degişli işler durmuşa geçirilýär. Bu ulgamy kämilleşdirmek üçin anyk maksatlar we wezipeler öňde goýuldy hem-de olary amala aşyrmak üçin uly mümkinçilikler döredildi. «Türkmenistanda umumybilim maksatnamalary boýunça okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegiň 2028-nji ýyla çenli Konsepsiýasy» esasynda bilim işini halkara ölçeglerine laýyk kämilleşdirmäge badalga berildi. Şu ýylyň 24-nji sentýabrynda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde eden çykyşynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilim ulgamynda ruhy taýdan kämil, giň dünýägaraýyşly ýaş nesilleri terbiýelemek boýunça netijeli işleriň alnyp barylýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda halkara derejesine laýyk gelýän umumybilim edaralaryny döretmegi, mekdep-gimnaziýalary açmagy hem möhüm wezipeleriň hatarynda gö

22 Noýabr 2024

Tehnologiýa

Ylham ýaýlasy

Türkmen Bitaraplygy Ynam bilen bakmak ertirki güne —Bu türkmen halkynyň Bitaraplygy.Görk goşmak dünýäniň gözel görküne — Bu türkmen halkynyň Bitaraplygy.

22 Noýabr 2024

Edebiýat

Gadymy dessurlar: çile saçy

Bäbejik dünýä inensoň, ol maşgalanyň göz-guwanjy bolup, öýde süýji aladalar başlanýar. Çaga doglandan kyrk güne çenli daşky howa şertlerine uýgunlaşma döwri dowam edýär. Ene-mamalarymyzdan dowam edip gelýän adatlara görä, şol döwre «kyrk çile» diýilýär. Ir döwürlerden bäri aňymyza siňen milli göreldämiz lukmançylygyň ündeýän kadalary, düzgünleri bilen gabat gelýär. Entek dogulmanka enesinden alan estrogen gormonlarynyň esasynda çagada kyrk güne çenli bedeniniň gyzarmagy, çile saçynda kesmekleriň bolmagy ýaly birnäçe üýtgeşmeler bolup geçýär. Saçdaky şol kesmekleri aýyrmak üçin pagta ýagyny ulanmak maslahat berilýär. Munuň üçin ýagy aýna gaba salyp, içi suwly gapda gaýnatmaly. Zyýansyzlandyrylan, ýagny sterilizasiýa geçirilen ýagy çaganyň çile saçyna çalyp, ýumşatmaly. Ondan soňra ownuk dişli darak bilen daramaly. Eger-de şol kesmekler wagtynda aýrylman allergiki ýagdaýlar ýüze çykan halatynda oňa ene-mamalarymyz «çile düşme» diýýärler. Lukmanlaryň dili bilen aýdylanda ekssudatiw diatez keseli ýüze çykýar.

22 Noýabr 2024

Saglyk

Parahatçylygyň we abadançylygyň ýörelgeleri

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda halkymyz Halkara Bitaraplyk gününi «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylymyzda hem uly şatlyk-şowhun bilen bellemäge taýýarlyk görýär. Gadymdan gelýän ynsanperwer ýörelgelerimizi dowam etdirip, döwrebap öwüşginlerde dabaraly bellenilýän Bitaraplyk baýramy türkmenleriň parahatçylyk söýüjilik, ynanyşmak baradaky düşünjeleri bilen aýrylmaz baglanşyklydyr. Häzirki wagtda bu baýramçylyk mynasybetli geçirilýän çäreler ýurdumyzda giňden ýaýbaňlandyrylýar. Golaýda Türkmenistanyň Jemgyýetçilik guramalarynyň merkezi binasynda «Bitaraplyk ― parahatçylygyň we abadançylygyň ýörelgeleri» diýen at bilen dabaraly çäre geçirildi. Medeniýet, sport, syýahatçylyk we jemgyýetçilik guramalarynyň işgärleriniň hem-de Saglygy goraýyş işgärleriniň kärdeşler arkalaşyklarynyň geňeşleriniň, Türkmenistanyň Döwlet Medeniýet merkeziniň, şeýle-de Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň «Aşgabat» teleýaýlymynyň bilelikde guran bu baýramçylyk dabarasy adyndan hem belli bolşy ýaly, Halkara Bitaraplyk gününe bagyşlandy.

22 Noýabr 2024

Jemgyýet

Ýaş nesliň aladasy

Ýakynda Sakar şäher medeniýet öýüniň kitaphanasynda aýdym-sazly döredijilik duşuşygy geçirildi. Ol TDP-niň Saýat etrap komiteti tarapyndan etrabyň jemgyýetçilik guramalary bilen bilelikde guraldy. Duşuşyga jemgyýetçilik guramalarynyň we kitaphananyň işgärleri, şeýle hem ýaşlar gatnaşdy. Çykyş edenler Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ýaş nesliň ylymly-bilimli, maksada okgunly, saýlap alan hünärleriniň hakyky eýeleri, kämil şahsyýetler bolup ýetişmegi ugrunda durmuşa geçirýän işleri barada gürrüň berdiler. Soňra ýaş şahyrlaryň, aýdymçylaryň ýerine ýetirmeginde Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Watanymyzyň bedew batly ösüşleriniň, gözel Diýarymyzyň waspyny ýetirýän goşgulardyr aýdymlar ýaňlandy.  

21 Noýabr 2024

Jemgyýet

Türkmen-özbek ýazyjy-şahyrlarynyň duşuşygy geçirildi

Habar berlişi ýaly, 18-nji noýabrda Aşgabatda Özbegistan Respublikasynyň Türkmenistandaky Medeniýet günleriniň açylyş dabarasy boldy. 19-njy noýabrda doganlyk halkyň Medeniýet günleriniň çäklerinde meýilleşdirilen döredijilik duşuşyklarydyr dabaralaryň birnäçesi bolup geçdi. Düýn günüň birinji ýarymynda Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Döwlet kitaphanasynyň mejlisler jaýynda kitaphana hünärmenleriniň gatnaşmagynda döredijilik duşuşygy guraldy. Onda türkmenistanly ýazyjy-şahyrlarymyz myhmanlar ― Özbegistan Ýazyjylar birleşiginiň agzasy, «Şohrat» medalynyň eýesi Nasyrjan Joraýew, «Adalat» gazetiniň baş redaktorynyň orunbasary Abdykaýum Ýuldaşew dagy bilen gyzykly söhbet etdiler. Olarda doglan gününiň 300 ýyllygy bellenilýän beýik söz ussady Pyragynyň ömri hem döredijiligi baradaky gürrüňlere aýratyn orun berildi.

20 Noýabr 2024

Jemgyýet

Ministrler Kabinetiniň mejlisi

15-nji noýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşynyň birnäçe meselelerine garaldy. Milli parlamentde

18 Noýabr 2024

Syýasat

Geljek ýylyň şygaryna bagyşlanan maslahat

Türkmenistanyň Mejlisinde hormatly Prezidentimiziň golaýda beren tabşyrygyna laýyklykda, 2025-nji ýyly döwrebap atlandyrmak we onuň nyşanyny kesgitlemek boýunça maslahat geçirildi. Maslahata Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy, Halk Maslahatynyň Diwanynyň iş dolandyryjysy, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri, deputatlar, jemgyýetçilik guramalarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri gatnaşdy.

18 Noýabr 2024

Jemgyýet

ÝUNESKO: hyzmatdaşlygyň ugurlary kesgitlenildi

16-njy noýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Daşary işler ministrliginde BMG-niň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň (ÝUNESKO) işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň nobatdaky mejlisi geçirildi. Oňa ugurdaş ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylarydyr wekilleri gatnaşdy. Mejlisiň dowamynda BMG-niň bu ýöriteleşdirilen edarasynyň çäklerindäki özara gatnaşyklaryň meseleleriniň giň toplumyna garaldy.

18 Noýabr 2024

Hyzmatdaşlyk

TÜRKSOÝ: geçirilen çäreleriň jemi jemlenildi

16-njy noýabrda paýtagtymyzdaky «Aşgabat» myhmanhanasynda Türki medeniýetiň halkara guramasyna (TÜRKSOÝ) agza döwletleriň medeniýet ministrleriniň hemişelik geňeşiniň 41-nji mejlisi geçirildi. Ol gadymy Änew şäheriniň 2024-nji ýylda «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edilmegi mynasybetli geçirilen esasy çäreleriň biri boldy. Mälim bolşy ýaly, bu hormatly dereje türki dilli döwletleriň ruhy-taryhy däplerini alamatlandyrýan hem-de pederleriň umumadamzat medeniýetiniň ösüşine goşan ägirt uly goşandynyň subutnamasy bolup durýan geçmişiň beýik ýadygärliklerine — meşhur şäherlere berilýär.

18 Noýabr 2024

Hyzmatdaşlyk