"Bereketli toprak" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-64, 38-60-87, 38-60-67
Email: bereketlitoprak@sanly.tm

Habarlar

Hormatly Prezidentimiziň bugdaýly meýdanlara şa gadamy düşdi

Türkmenistanda azyk üpjünçiligini pugtalandyrmak, oba hojalygynda geçirilýän özgertmeleri has-da kämilleşdirmek, bu ugurdaky işleri döwrebap usulda guramak we pudaga hususy önüm öndürijileri giňden çekmek işleri maksatnamalaýyn esasda alnyp barylýar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ata Watanymyzyň beýleki sebitlerinde bolşy ýaly, Balkan welaýatynda hem oba hojalyk pudagynda giň gerimli özgertmeler durmuşa geçirilýär. Şol özgertmeler welaýatyň durmuş-ykdysady taýdan okgunly ösüşini üpjün etmäge gönükdirilendir. Ynha, Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy ýylynyň 15-nji iýunynda hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň günbatar sebitine iş saparyny amala aşyryp, welaýatlary durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň döwlet maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi hem-de galla oragynyň depgini bilen tanyşmagy-da aýdylanlaryň aýdyň beýanyna öwrüldi.

Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň halkyna

Hormatly adamlar!Eziz watandaşlar! Sizi musulman dünýäsiniň mukaddes baýramlarynyň biri bolan mübärek Gurban baýramy bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn. Gadymy döwürlerden bäri ynsanperwerligiň, hoşniýetliligiň hem-de ruhy päkligiň dabaralanmasyny alamatlandyrýan bu baýram Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe gülläp ösýän eziz Watanymyza, mähriban halkymyza bereket getirsin, bagtyýar durmuşymyza bolan buýsanjymyzy has-da artdyrsyn!

Türkmenistanyň Prezidentiniň PERMANY

Gurban baýramyny bellemek hakynda Türkmen halkynyň asyrlardan gözbaş alýan ruhy-ahlak gymmatlyklaryny aýawly saklamak, ata-babalarymyzdan miras galan milli däp-dessurlarymyzy yzygiderli ösdürmek, sahawatlylyk, hoşniýetlilik, ynsanperwerlik ýaly asylly ýörelgelerimizden ugur alyp, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe merdana, ruhubelent halkymyzyň agzybirligini we jebisligini has-da berkitmek maksady bilen, şeýle hem Türkmenistanyň Zähmet kodeksiniň 81-nji maddasyna laýyklykda, karar edýärin:

Alnym Käbä, ýüzüm kybla...

Her ýyl Gurban aýy golaýlanda keremli Gurban baýramynyň gelip çykyşy bilen bagly mukaddes kitaplarda, taryhy çeşmelerde beýan edilen kyssalar öň eşidendigimize garamazdan, gaýtadan serimize dolýar. Öň ençeme gezek eşiden hem bolsak, takwa kişileriň, kyssaçy bagşylaryň gyzykly hem täsirli gürrüňlerini diňledigiňçe, diňläsiň gelýär. Şonda gulaga hoş ýakýan täsirli söhbetleriň içine siňip gideniňi duýman galýarsyň. Mukaddes kitap Kurany Kerimde Hezreti Ybraýym bilen ogly Ysmaýylyň arasynda bolup geçen gurban wakasy şeýle beýan edilýär. Bir gün Ybraýym: «Rebbim, maňa salyhlardan boljak bir ogul bagyş et» diýipdir. Allatagala ony terbiýeli bir ogul bilen begendiripdir. Haçan-da ogly özi bilen işe başlan çagynda Ybraýym: «Eý, oguljygym! Men düýşümde seni gurban edýändigimi görýärin, muňa näme diýersiň?» diýipdir. Ogly bolsa: «Kakam jan! Saňa näme emr edilýän bolsa, şony hem ýerine ýetir! Enşalla, sen meniň sabyr edenlerden biridigimi görersiň» diýipdir. Ikisi hem Allanyň emrine kaýyl bolup, ýola düşüpdirler. Ybraýym ogluny gurban etmek üçin ýüzinligine ýatyrypdyr. Şol wagt gökden «Eý, Ybraýym! Sen, hakykatdan hem düýşi tassykladyň» diýip ses gelipdir. Şonda oňa gökden inderilen goçy gurban etmek buýrulypdyr.

Mukaddes baýramdyr Gurban baýramy

Taryhy yzlasak, gadymdan gelýänMukaddes baýramdyr Gurban baýramy.Bu gün sarpasyny giň dünýä görýänMukaddes baýramdyr Gurban baýramy. Döwrümiz ajaýyp, eşretli zaman,Asylly däp-dessur dowamat-dowam,Toýuny toýlaýan ilimiz aman,Mukaddes baýramdyr Gurban baýramy.

Işler utgaşykly alnyp barylýar

Köneürgenç etrabynyň Galkynyş daýhan birleşiginiň kärendeçileri etrapda oba hojalyk işleriniň ählisinde öňdeligi saklaýarlar. Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy ýylynda daýhan birleşigiň kärendeçileri 420 gektar ýerde bugdaýyň bitginli hasylyny kemala getirdiler. Daýhan birleşigi boýunça 650 gektar ýerde ekilip, endigan gögeren gowaçalara otag, hatarara bejergi işleri ýokary depginde utgaşykly alnyp barylýar. Hatarara bejergi işlerinde daýhan birleşigine degişli bolan oba hojalyk tehnikalarynyň 3-si işledilýär. Bu tehnikalara Nurmyrat Durdyýew, Arazmuhammet Sarytaýew, Jumabaý Rejepow ýaly mehanizatorlar erk edýärler. Hatarara bejergi işleriniň geçirilmegi gowaça düýplerini ýumşatmakda, ýeriň yzgaryny saklamakda, haşal otlardan saplamakda uly ähmiýete eýedir. Bu möhüm agrotehniki işi öz wagtynda ýokary hilli geçirmäge uly üns berilýär. Her gün 25 – 30 gektar ýerde hatarara bejergi işi geçirilýär. Göreldeli kärendeçilerden Arazberdi Jumabaýew, Bazarbaý Rejepow, Jumadurdy Sarybaýew has-da tapawutlanýarlar. Olaryň göreldesine eýerip, beýleki kärendeçiler hem otag, hatarara bejergi we beýleki ideg işlerini barha ýokary depginde dowam etdirýärler. Ideg işleri kemsiz ýerine ýetirilýän gowaçalar kadaly boý alýarlar.

Çäjiňize bereket, gallaçy daýhanlar!

Hormatly Prezidentimiz şu ýylyň 31-nji maýynda geçiren Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisinde ýurdumyzyň azyk bolçulygyny ýokarlandyrmakda saldamly goşant goşýan gallaçy daýhanlara nobatdaky orak möwsümine başlamak barada ak pata berdi. Şonda 14-nji iýunda Balkan we Daşoguz welaýatlarynda bugdaý oragyna girişmek barada hem bellenildi. Döwlet baştutanymyzyň beren ak patasyndan ruhlanyp, ýurdumyzyň günbatar we demirgazyk sebitleriniň gallaçy daýhanlary hem bugdaý oragyna gyzgalaňly girişdiler. Hudaýberdi MÄMMEDOW,«Balkanawtoulag» önümçilik birleşiginiň Bereket awtotoplumynyň sürüjisi:

Talabalaýyk ideg edilýär

Arkadagly Gahryman Serdarymyz bazarlarymyzy özümizde ýetişdirilen miwe, bakja we gök önümler bilen üpjün etmegi oba hojalyk pudagynyň öňünde esasy wezipe edip goýýar. Halal zähmete ýugrulan edermen daýhanlar bereketli topragymyza gözleriniň göreji deýin garap, bol hasyl ugrunda aladalanýarlar. Balkan welaýatynyň kärendeçi daýhanlary Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy ýylynda esasy azyklyk önümler bolan ýazlyk ýeralmanyň we soganyň bitginli hasylyny kemala getirdiler. Welaýat boýunça şu ýyl 1 müň 600 gektar ýerde ekilen ýeralmadan 22 müň 400 tonna hasyl alyndy. 1 müň 100 gektar ýerde ekilen sogandan bolsa 27 müň 500 tonna hasyl almak göz öňünde tutulýar. Şu günler sogan ekilen meýdanlarda ideg işleri ýokary depginde alnyp barylýar. Bu möhüm işler welaýatyň Gyzylarbat we Bereket etraplarynda guramaçylykly ýola goýlupdyr. Çekilýän yhlasly zähmet kärendeçileriň boýun alan borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirjekdiklerine bolan ynamy has-da pugtalandyrýar.

Ýollar şuglazar bolsun, çöller lälezar bolsun!

Gahryman Arkadagymyz tarapyndan ekologiýa abadançylygy, tebigy ekoulgamlaryň abatlygy babatda başy başlanan beýik işler hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýär. Türkmenistanyň döwlet ekologiýa syýasaty il-ýurt bähbitli taslamalaryň, durmuş-ykdysady maksatlaryň tebigat bilen sazlaşykda ýola goýulmagyna gönükdirilýär. Şunlukda, senagatyň tebigata, adam saglygyna zyýanly täsiriniň peseldilmegi we daşky gurşawa zyňyndylaryň azaldylmagy, tebigy çeşmeleriň energiýalarynyň peýdalanmagy we landşaft dürlüligiň saklanyp galmagy bilen baglanyşykly döwrebap çözgütler kabul edilýär. Täze ýerleri özleşdirmek, suwarymly meýdanlaryň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak, aýratyn goralýan tebigy ýerleriň dolandyrylyşyny kämilleşdirmek, tebigy betbagtçylyklaryň öňüni almak boýunça uly işler alnyp barylýar. Ilatyň ýaşamagy we işlemegi üçin amatly gurşawy döretmek, tebigy baýlyklary tygşytlamak maksady bilen, ykdysadyýete ylmy täzeçillikler, «ýaşyl tehnologiýalar», «ýaşyl ykdysadyýet» ýörelgeleri ornaşdyrylyp, ösüşiň täze — innowasion basgançaklaryna geçilýär.

Gelinlik dünýäsiniň gelşigi

Gaýyn öýüniň işiginden ilkinji ätlän gelinleriň başyna gyzyl-elwan bolup lowurdap duran, gül-gunçaly, älemgoşar öwüşginli çarşawyň (ýurdumyzyň günbatar sebitinde çäşewi diýlip atlandyrylýar) atylmagy onuň gelinlik dünýäsiniň şeýle gözellige beslenmegi baradaky arzuwdan gözbaş alýar. Balkan welaýatynda mahsus bolan bu ýörelge asyrlardan-asyrlara aşyp, biziň günlerimize gelip ýetipdir. Ene-mamalarymyz başy çarşawly gelni alnyna sylyp, ýagşy niýet bilen garşylapdyrlar. Ýigidiň gelni alyp gelen ýeňňesidir öýlenýän oglanyň dost-ýarlary bolsa: — Mahmal-begres içinde,Saýlanýarsyň, gözel gyz.Çäşewini atynyp,Sallanýarsyň, gözel gyz —

Ýe­ral­ma­ny to­mus ek­me­giň müm­kin­çi­li­gi

Ýurdumyzda ýeralmanyň öndürilişini artdyrmak üçin häzire çenli doly ulanylmaýan amatly mümkinçilikleriň biri ony tomus ekip, bir möwsümde iki hasyl almak usulydyr. Bu usuly ulanmaga ýurdumyzyň toprak-howa şertleri mümkinçilik berýär. Sebäbi sentýabr aýyndan noýabr aýyna çenli ýeralmanyň ösmegi üçin amatly bolýar. Ýeralmanyň «Sedow» sortuny ilki ýaz ekip, gektardan 254 sentner, soňra geçen ýylyň tohumlyk ýeralmasyny tomus ekip, gektardan 257 sentner hasyl alyp bolýar. Aralyk ýetişýän sortlary täze tohumlyk ýeralmadan tohumlyk ekilende hem gowy hasyl berýär. Geçen ýylky we täze ýeralmadan tohumlyk serişdelerini taýýarlap, özümize gerek möçberde öndürip bolýar. Tohumlyk ýeralma giçlik ekilýän möhletlerine çenli ýönekeý şertlerde saklanyp, olary tomusda ekmek üçin ulanyp bolýar. Ýeralmany bir möwsümde iki gezek ösdürip ýetişdirmäge mümkinçilik bolup, ony ilki ir alabaharda ekip, bir hasyl alynýar. Soňra şol täze hasyldan tohumlygyny saýlap alyp, iýul aýynyň ahyrynda, awgust aýynyň başynda ikinji gezek ekilýär we noýabr aýynda hasyl alynýar. Ol joýalaryň arasyny 80 santimetr goýup, keşleriň bir gyrasyna ekilýär we keşleriň galan topragy bolsa tommaklamak üçin ulanylýar. Şeýle usul bilen ýylda her gektardan jemi 30 — 36 tonna ýeralma hasylyny alyp bolýar. Tohumlyk ýeralmany şineletmek dürli usulda geçirilýär. Ol usullardan biri ýeralma saklanýan jaýda 0,5 — 0,7 galyňlykda

Hy­dyr aga öý­de ýok (Gül­kü­li kys­sa)

Hy­dyr aga ba­zar­dan gel­ýär­di. Aram-aram onuň şeý­dip, keý­pi­ne ba­za­ra git­me­si bar­dy. Et­rap mer­ke­zi bi­len daý­han bir­le­şi­gi­niň ara­syn­da gat­na­ýan aw­to­bu­syň sü­rü­ji­si Hy­dyr aga­nyň öýü­ne bar­ýan ýo­luň de­ňi­ne ge­len­de ula­gy sak­lap: — Hy­dyr aga, öýü­ňe el­tip gaý­dy­ber­se­gem bo­lar­dy we­lin, bu adam­lar ra­zy bol­jak­my, bol­ma­jak­my bi­le­mok — di­ýip, müýn­li äheň­de go­ja ýüz­len­di.

Dünýä ýurtlarynda Gur­ban baý­ra­my­

Gur­ban baý­ra­my ys­lam di­ni­ne uý­ýan­la­ryň esa­sy baý­ram­la­ry­nyň bi­ri­dir. Id al Ad­ha arap di­lin­den ter­ji­me edi­len­de «gur­ban et­mek» di­ýen ma­ny­ny ber­ýär. Bu baý­ram bü­tin Ýer ýü­zü­niň mu­sul­man­la­ry ta­ra­pyn­dan Re­me­zan aýyn­dan 70 gün ge­çen­den soň, dabaraly bel­le­nil­ýär. Biz dün­ýä halk­la­ry­nyň bu baý­ram bi­len bag­ly däp-des­sur­la­ry, mil­li ta­gam­la­ry bi­len oky­jy­la­ry­my­zy ta­nyş­dyr­magy makul bildik.

Jan sag­ly­gyň bol­maz hiç de­ňi-ta­ýy

— Be­de­niň ke­se­le gar­şy gö­re­şi­ji­lik uky­by­ny ga­zan­mak üçin sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­ne eýer­me­li. Be­den­ter­bi­ýe we sport bi­len meş­gul­la­nyp, sag­dyn iý­mit­len­me­li. Irden we ag­şa­ma­ra aras­sa ho­wa­da ýa­rym sa­gat py­ýa­da ýö­re­me­li. — As­kor­bin tur­şu­sy­na baý önüm­le­ri (mi­we şi­re­le­ri­ni, bal­ly we li­mon­ly gök ça­ýy, it­bu­run dem­le­me­sini, al­ma, pyr­ty­kal mi­we şi­re­le­ri­ni, ke­lem, kä­şir we beý­le­ki bak­ja önüm­le­ri) ka­bul et­me­li.

Gal­lam bar — tyl­lam bar

Şu gün­ler ýur­du­my­zyň äh­li se­bit­le­rin­de köp­çü­lik­le­ýin gal­la ora­gy­na gi­ri­şil­di. Gal­la ora­gy­na gat­naş­ýan oba ho­ja­lyk ulag­la­ry­ny il­kin­ji ze­rur bo­lan ýan­gyn sön­dü­riş se­riş­de­le­ri bi­len üp­jün edip, ola­ryň tüs­se çy­kar­ýan ab­zal­la­ry­ny uç­gun sön­dü­riş en­jam­la­ry bi­len en­jam­laş­dy­ryp, ýan­gyn howp­ly çäk­le­re gi­ren­le­rin­de tüs­se çy­ka­ra da­kyl­ma­ly. Uç­gun sön­dü­riş en­jam­la­ry öz wag­tyn­da gu­rum­lar­dan aras­sa­la­nyp du­rul­ma­ly. Gal­la ora­gy­na gat­naş­ýan teh­ni­ka­la­ryň du­ral­ga ýe­ri­ni, teh­ni­ki hyz­mat et­mek, ýan­gyç guý­mak ýa-da keb­şir­le­ýiş en­jam­la­ryn­dan peý­da­lan­mak işi­ni ha­syl­ly meý­dan­dan 100 metr ara­daş­lyk­da ýer­leş­di­rip, şol ýer­le­riň daş-tö­we­re­gi sü­rül­me­li.

Senedim bar – sungatym bar

Senetçilik halkymyzyň gadymdan gelýän kesp-kärleriniň biri. Şolaryň arasynda zärgärçilige aýratyn hormat goýulýar. Sungat derejesine ýetirilen bu senet biziň günlerimizde döwrebap dowam etdirilýär. Golaýda Medeniýet sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni mynasybetli merjen paýtagtymyzda Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Milli Merkeziniň, Türkmenistanyň Zenanlar Birleşiginiň Merkezi Geňeşiniň hem-de ÝUNERSKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň Milli toparynyň Sekretariaty bilen bilelikde yglan edilen «Zerim bar zergärim bar, bagtyýar zamanam bar» atly bäsleşigiň jemleýji tapgyry geçirildi.

Türkmen-koreý gatnaşyklary: täze başlangyçlara badalga

10-njy iýunda Koreýa Respublikasynyň Prezidenti jenap Ýun Sok Ýol döwlet sapary bilen Türkmenistana geldi. Bu sapar Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň 2019-njy ýyldan soňky bäş ýylyň dowamynda ýurdumyza ilkinji döwlet sapary boldy. Türkmenistan Ýewraziýa yklymynda ulag-logistika merkezi hökmünde Günorta Koreýa bilen maýa goýumlar, tehnologiýalar we infrastruktura ýaly geljegi uly bolan möhüm ugurlarda hyzmatdaşlyk etmekde ähli mümkinçilikleri özünde jemleýär.

Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň ylmy jemgyýetçiligine hem-de «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar» atly halkara ylmy maslahata gatnaşyjylara

Hormatly alymlar, ylmy jemgyýetçiligiň wekilleri!Gadyrly myhmanlar! Sizi Ylymlar güni, şeýle hem bu baýram mynasybetli geçirilýän “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar» atly halkara ylmy maslahatyň öz işine başlamagy bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn. Ylymlar gününe bagyşlanan baý mazmunly çäreleriň alymlaryň tagallalaryny ylmyň möhüm we geljegi uly ugurlaryna gönükdirmekde, özara tejribe alyşmakda, hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda ähmiýetiniň uly boljakdygyna ynanýaryn.

Oba hojalygy: galla oragy guramaçylykly geçirilýär

10-njy iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan möwsümleýin işleriň barşy bilen bagly meselelere garaldy. Iş maslahatynyň barşynda Ahal welaýatynyň häkimi R.Hojagulyýew, Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow, Daşoguz welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradow, Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew, Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow çykyş edip, dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdiler.

Saglygy goraýyş ulgamynyň täze tapgyrlary

8-nji iýunda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde önümçilik desgalarynyň gurluşygy boýunça alnyp barylýan işleriň barşy bilen tanyşdy hem-de degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Täze şäheriň lukmançylyk klasterine degişli önümçilik desgalarynda öndürilmegi meýilleşdirilýän lukmançylyk serişdeleriniň, saglygy goraýyş enjamlarynyň görnüşleri, olary taýýarlamakda ulanylmagy göz öňünde tutulýan ýerli çig mal serişdeleri barada Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow hasabat berdi. Görkezilýän şekil taslamalarynyň hatarynda lukmançylyk serişdeleriniň görnüşleri, ýokary ekologiýa talaplaryna laýyk gelýän pamyklar, saglygy goraýyş ulgamynda giňden ulanylýan dokalmadyk matadan taýýarlanan bir gezeklik agyz-burun örtükleri, başgaplar, halatlar, ýorgan-düşek daşlyklary, aýakgap örtükleri, hassahanalar üçin zerur bolan dürli enjamlaryň görnüşleri bar. Şeýle hem ýurdumyzyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligine, şol sanda Arkadag şäheriniň lukmançylyk edaralaryna zerur bolan saglygy goraýyş enjamlarynyň we serişdeleriň her ýylda zerur hasaplanýan möçberleri baradaky maglumatlar diňlenildi.