"Mugallymlar gazeti" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-53, 39-96-41, 39-96-40
Email: mugallymlar-gazeti@sanly.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Bäsleşik geçirildi

«Türkmenistanda daşary ýurt dillerini okatmagy kämilleşdirmegiň Konsepsiýasynyň» hem-de bu Konsepsiýany durmuşa ornaşdyrmak boýunça geçirilmeli çäreleriň meýilnamasynyň çäklerinde 25-nji dekabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde mekdep okuwçylarynyň arasynda zehinli ýaşlary ýüze çykarmak maksady bilen, hytaý dili dersi boýunça bäsleşik geçirildi. Bäsleşige Aşgabat şäherindäki daşary ýurt dilleri çuňlaşdyrylyp okadylýan orta mekdepleriň we hytaý diline ýöriteleşdirilen 90-njy, 115-nji, 130-njy mekdepleriň gutardyş okuwçylary hem-de hytaý dilini öwrenýän okuwçylaryň 100-den gowragy işjeň gatnaşdylar. Hytaý dili dersi boýunça bäsleşigiň geçirilmegi häzirki döwürde ösüp gelýän ýaş nesillere daşary ýurt dilini öwrenmäge ýardam berer. Bäsleşige mekdep okuwçylarynyň taýýarlykly gelmegi ylymly-bilimli ýaşlaryň kemala gelýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Bäsleşige gatnaşan okuwçylaryň işleri ýörite programma üpjünçiligi arkaly bahalandyryldy we toplanan ballaryň jemleri boýunça netijeler jemlenildi. Şeýlelikde, birinji ýere 130-njy orta mekdebiň okuwçysy Nurana Musaýewa, ikinji ýere 130-njy orta mekdebiň okuwçysy Aýlar Nowruzowa, 90-njy orta mekdebiň okuwçysy Maral Ataýewa, üçünji ýere bolsa 130-njy orta mekdebiň okuwçylary Bike Taýmazowa, Ogultäç Seýitowa, 115-nji orta mekdebiň okuwçylary Gadyr Berdiýew, Mährijemal Berdiýewa, 90-njy orta mekdebiň okuwçyl

2 minut öň

Bilim

Ylym-bilimiň döwrebap mümkinçilikleri

Ýurdumyzda ylym-bilim babatda uly işler alnyp barylýar, ýaşlaryň kämil hünärmenler bolup ýetişmegi üçin ähli mümkinçilikler döredilýär. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda durmuşa geçirilýän işler ösüşiň berk binýadyny üpjün edýär. Şeýle beýik işleriň hatarynda ylym-bilimiň döwrebap ösüşlerini hem aýratyn bellemek gerek. Şunda ýaşlara döredilýän mümkinçilikler, ylmyň iň täze ugurlary, sanly tehnologiýalar aýratyn bellenmäge mynasypdyr. Häzirki döwürde ylmyň berk binýady üpjün edildi we bu ugurdan ýaş hünärmenler, alymlar taýýarlanylýar. Esasan hem, dünýä tejribesini öwrenmekde halkara ylmy maslahatlar, bäsleşikler, sanly ulgam arkaly maslahatlar, okuwlar geçirilip durulýar. Bularyň hemmesi dünýäniň ylym giňişligi bilen aýakdaş gitmäge, sanly tehnologiýalaryň ösüşini yzygiderli öwrenmäge giň mümkinçilikleri döredýär. Dünýäniň ylmy gazananlaryny özleşdirmek we ýokary derejeli ylmy işgärleri taýýarlamak boýunça hyzmatdaşlygyň has-da işjeňleşdirilmegi netijesinde Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň halkara ylmy giňişlikdäki abraýy barha ýokarlanýar. Munuň özi alymlarymyzyň ylmy-inženerçilik pikirlerini, öňdebaryjy gazananlaryny döwletimiziň we halkymyzyň, dünýä halklarynyň bähbidine, bütin adamzadyň abadançylygyna gönükdirilýändigine aýdyň şaýatlyk edýär. Şeýle hem munuň özi ýurdumyzda ylmy ösdürmäge uly üns berilýändigini aýdyň beýan edýär.

3 minut öň

Bilim

Halk döredijilik eserleri nusgalykdyr

Ata-babalarymyz dünýä gymmatlyklarynyň arasynda özboluşly, milli öwüşgin bilen tapawutlanýan ruhy we medeni baýlyklary miras galdyrdy. Medeni miras — bu perzendiň üstünde kökenek gerýän türkmen enesiniň hüwdüsidir, agras türkmen gojasynyň pendi-nesihatydyr. Mukaddes topragy goran gaýduwsyz gerçegiň wesýetidir, türkmeniň şan-şöhratdan doly geçmişine buýsanjydyr, şu gününe söýgüsidir, ertirine bolan ynamydyr. Ruhubelentligi we gaýduwsyzlygy ýaran edinen guýmagursak zehinli, suhangöýlik sungatyny gitdigiçe kämilleşdirip ýaşan türkmen halky örän köp ruhy gymmatlyklary döredip, özleriniň nesillerine miras galdyrypdyr. Muňa geçmişden, parasatly pederlerimizden miras galan ruhy gymmatlyklarymyza ser salan wagtymyzda anyk göz ýetirýäris. Halkymyzyň dünýä medeniýetine goşant goşan halkdygy hemmämize mälimdir. Şol ruhy gymmatlyklaryň gözbaşy bolsa halk döredijilik eserleridir. Şol dürdäne eserleri döredenler bolsa biziň ene-mamalarymyzdyr, ata-babalarymyzdyr. Şeýle ajaýyp eserler durşy bilen pähim-paýhasa ýugrulan genji-hazynadyr, tükeniksiz baýlykdyr. Halk döredijilik eserleri uzak ýyllaryň dowamynda timarlanyp, syntgylanyp, taryhy ösüş ýollaryny geçip, kem-kemden kämilleşip, biziň häzirki günlerimize öz gymmatlygyny ýitirmän gelip ýetipdir. Elbetde, bu tükeniksiz hazynanyň biziň günlerimize gelip ýetmeginde halk hakydasynyň ähmiýeti örän uludyr. Ine, şol hakyda arkaly hem biz geçmişiň

4 minut öň

Edebiýat

Bilimli ýaşlar röwşen geljegimizdir

Ylym-bilim — dünýä akyl ýetirmegiň açary. Adamzat bilimleri özleşdirip, ylym öwrenip, öz-özüni açýar, şeýdip kämil şahsyýet kemala gelýär. Bilim almak, ylmy özleşdirmek, bilenleriňi paýlaşmak ajaýyp işdir. Ata-babalarymyz bilime-ylma uly hormat goýupdyr. Munuň şeýledigine irki medreseleriň, mekdepleriň, meşhur kitaphanalaryň bolmagy güwä geçýär. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe eziz Diýarymyzda döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenýän ylym-bilime aýratyn ähmiýet berilýär. Arkadagly Gahryman Serdarymyz «Ýaşlar — Watanyň daýanjy» atly kitabynda şeýle belleýär: «Watanymyzyň ösüşleriniň binýady ylym-bilim bilen baglydyr. Häzirki wagtda ösüp gelýän ýaş nesilleriň ylym-bilimli, sowatly, belli bir käriň eýesi bolmagy ugrundaky aladalarymyz öz netijesini hem berýär. Bu gün bilim aljak, döretjek ýaş nesiller üçin ýollar açyk. Ylym-bilime, sungata höwesek ýaş nesilleriň okamagy, öwrenmegi üçin ýurdumyzda döredilýän mümkinçilikler sanardan kän. Şeýle mümkinçiliklerden peýdalanýan bagtyýar, ylymly-bilimli ýaşlaryň ümzügi diňe öňe sary».

5 minut öň

Bilim

Lukmançylyk ylmy taryhy çeşmelerde

Merkezi Aziýa ylmyň we medeniýetiň gadymy ojaklarynyň biridir. Bu toprakda belli taryhçylar, matematikler, geograflar, botanikler we astronomlar ýaşapdyrlar we ylym öwrenipdirler. Olar adamzat medeniýetiniň ösmegine saldamly goşant goşupdyrlar. Taryhy çeşmeleriň şaýatlyk etmegine görä, halkymyzyň arasyndan çykan lukmanlara «atasagunlar» diýip at beripdirler. Gündogarşynas, akademik W.W.Bartoldyň bellemegine görä, bu sözüň emele gelmeginde gadymy «ata» sözüniň bolmagy türkmen maşgalasyndan çykan lukmany aňladypdyr. Türkmenler geçmişde «ata» sözüni dürli manyda ulanypdyrlar. Oguz iliniň atly-abraýly, akylly, aksakgallaryna, serkerdelerine «atabeg» diýipdirler. Türkmenlerde «ata» sözi bilen baglanyşykly gelen at derejäni aňladypdyr. Sözüň ikinji goşulmasy «sagun» orta asyrlaryň belli şahsyýeti Ýusup Balasagunlynyň adynda saklanyp galypdyr.

7 minut öň

Saglyk

Sagdynlygyň gözbaşy

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýiti zehininden, çuňňur paýhasyndan syzylyp çykan «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly köp jiltli ylmy-ensiklopedik kitabynyň ХVI jildi düýpli ylmy maglumatlara baýdyr. Kitap ylmy ýörelgeleri ugur edinmek bilen dermanlyk ösümlikleriň atlaryndan ybarat sözlügi, dermanlyk melhemleri taýýarlamagyň, olary ýygnamagyň usullary baradaky maglumatlary özünde jemleýär. Kitapda giňden beýan edilen adaty anisiň häsiýeti barada derman ösümlikdigi nygtalýar. Bu ösümlik garauklar (saýawanlylar) maşgalasynyň adybir urugynyň boýy 50-60 sm bolan birýyllyk otjumak wekili. Ösümlik, esasan, Balkan we Lebap welaýatlarynda duşýar. Medeni oturymlarda ýabanylaşanlary gabat gelýär. Anisiň ýerasty we ýerüsti bölegi dermanlyk çig mal bolup hyzmat edýär.

8 minut öň

Saglyk

Durmuş-ykdysady özgertmeler rowaçlanýar

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň ykdysady taýdan ösdürilmegine gönükdirilen işler netijeliligi bilen tapawutlanýar. Şunuň bilen baglylykda, 21-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Mejlisiň gün tertibine döwlet durmuşynyň birnäçe möhüm meseleleri girizildi. Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa çykyş edip, ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösdürilmegine, döwlet maksatnamalarynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegine gönükdirilen milli kanunçylygy kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi.

24 Dekabr 2024

Syýasat

Netijeli işler üstünlige badalgadyr

Häzirki wagtda ýurdumyzyň sebitlerinde üstünlikli işler alnyp barylýar. Welaýatlarda alnyp barylýan möwsümleýin işler möhüm ähmiýete eýe bolup, zerur bolan tehnikalar bilen üpjün edilýär. Şunuň bilen baglylykda, 23-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatynda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan işler bilen baglanyşykly meselelere garaldy. Iş maslahatynyň barşynda Ahal welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradow, Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow, Daşoguz welaýatynyň häkimi D.Babaýew, Lebap welaýatynyň häkimi M.Annanepesow, Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow welaýatlaryň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada hasabat berdiler.

24 Dekabr 2024

Syýasat

Gadymy mirasymyzyň, şöhratly taryhymyzyň beýany

Türkmen halky kitaba, pähimli sözlere belent sarpa goýýan halkdyr. Çünki kitap döwrüň taryhyny, halkyň durmuşyny we ruhuny özünde jemleýän gymmatlykdyr, bahasyna ýetip bolmajak hazynadyr. Özi hem şöhratly taryhymyza buýsanç döredýän ajaýyp kitap gymmatly gollanmadyr. Bu gün Gahryman Arkadagymyzyň «Hakyda göwheri» atly kitabyny ýüzümize sylyp, şöhratly taryhymyza aýdyň göz ýetirýäris, pähimdar pederlerimize buýsanýarys. Şöhratly taryhymyzy we gadymdan gözbaşly edebiýatymyzy öwrenmekde we dünýä ýaýmakda Gahryman Arkadagymyzyň «Hakyda göwheri» atly kitabynyň ähmiýeti uludyr. Bu her birimiz, esasan hem, alymlar üçin uly gollanmadyr. Häzirki döwrüň beýikligine we uzak geçmişiň şöhratyna düşünmek ynsany ruhy taýdan baýlaşdyrýar. Şonuň üçin hem beýik siwilizasiýalar, medeni ojaklar hakynda söz açylanda hökmany suratda pähimdar pederlerimiziň asylly ýörelgeleri aňymyzda janlanýar. Bu hem pähimdar pederleriň, akyldarlarymyzyň döreden gymmatlyklaryna düşünmäge ýardam berýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň «Hakyda göwheri» atly kitabynda şeýle bellenilýär: «Pederlerimiz asyrlaryň mizan eleginden geçirip, bu durmuş hakykatyny pähime öwrüpdirler: Geçmişi bolmadygyň, geljegi bolmaz. Geçmiş — geljegiň berk binýady. Geçmiş — geljegi gurmagyň sapaklary. Geçmiş — pähim-parasat. Halkymyzyň müňýyllyklara uzaýan geçmişi, taryhy — mertligiň, gahrymançylygyň, ygrarlylygyň, bele

24 Dekabr 2024

Syýasat

«Hakyda göwheri» — halkymyzyň nusgalyk ýoly

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň «Hakyda göwheri» atly täze kitaby halkymyzyň gadymy taryhynyň, baý mirasynyň we medeniýetiniň, milli gymmatlyklarynyň halkara giňişligindäki şöhratly ornuny has-da belende galdyrdy. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň «Hakyda göwheri» atly kitabynda ýerleşdirilen halkymyzyň döreden milli gymmatlyklary, baý taryhy barada durmuşa geçirilen ylmy, filosofik, çeper mazmunly işler baradaky ylmy garaýyşlar ähli halkymyz bilen bir hatarda, ýaşlar, galyberse-de, geljekki nesiller üçin gymmatly edebi hazynadyr. Ajaýyp eserleri bilen halkymyzy täze-täze ýeňişlere ruhlandyrýan Gahryman Arkadagymyzyň bu eseri baý durmuş tejribesini özünde jemleýän türkmeniň gadymy taryhynyň özboluşly beýanydyr.

24 Dekabr 2024

Syýasat

Ýürekler buýsanja beslenýär

Gahryman Arkadagymyzyň «Hakyda göwheri» atly täze kitaby Watanymyzyň taryhy geçmişini, şu gününi, geljegini beýan etmekde, dünýä halklaryny baý medeniýetimiz, sungatymyz bilen tanyşdyrmakda örän ähmiýetlidir. Gahryman Arkadagymyz täze kitabynda türkmen taryhy barada täzeçil ylmy garaýyşlaryny beýan edýär. Bu kitabyň Magtymguly Pyragynyň şanly ýubileý ýylynda halkymyza gowuşmagy çuňňur mana eýedir. Kitapda milli mirasymyz hem-de medeni gymmatlyklarymyz dogrusynda çuň manyly söhbet edilýär. Täze kitap geçmişiň beýikligini şu günüň bedew batly ösüşi bilen baglanyşdyrýar. «Hakyda göwheri» atly kitap bagtyýar ýaş nesillerimizi ruhy hem-de ahlak taýdan terbiýelemekde, olarda halkymyzyň taryhy-medeni gymmatlyklaryna çäksiz buýsanç duýgusyny döretmekde ähmiýetli gollanmadyr. Ajaýyp kitap halkymyzyň milli mirasyny çeper beýan etmekde, ony geljekki nesillere ýetirmekde bahasyna ýetip bolmajak gymmatlykdyr.

24 Dekabr 2024

Syýasat

Täze ýylyň ýalkymy

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň şatlyk-şowhuny çar tarapa ýaň salýar. Täze ýyl arçalarynyň owadan bezegleri ýürekleri buýsandyrýar. Dürli görnüşli oýnawaçlardyr çyralar bilen bezelen arça diňe bir çagalaryň däl, ulularyň hem göwünlerini göterýär. Baş arçanyň daşynda körpeler üçin Aýazbabadyr Garpamyk hem-de ertekiler dünýäsiniň gahrymanlary bilen bilelikde şatlanmak has ýakymly. Şu günler ýurdumyzda bosagada duran Täze — 2025-nji ýyly mynasyp garşylamak üçin taýýarlyk işleri batly depginler bilen alnyp barylýar. Tamamlanyp barýan 2024-nji ýyl mähriban Diýarymyz, bagtyýar halkymyz üçin hemmetaraplaýyn üstünlikli, düşümli ýyl boldy. Her bir baýramçylyklarda, şanly senelerde özboluşly toý lybasyna beslenýän ak mermerli paýtagtymyzyň ajaýyp keşbinde hem golaýlap gelýän Täze ýyl baýramynyň öwüşgini özboluşly şöhlelenýär. Ak şäherimiziň binagärlik keşbinde ýokary ussatlyk bilen döredilen ajaýyp öwüşginler, «Täze ýylyňyz gutly bolsun!», «2025» ýazgylary bolsa her bir adamda ýakymly täsirleri döredýär, şatlykly pursatlary bagyşlaýar. Täsin görnüşde bezelen dürli öwüşginli yşyklar, baýramçylyk çyralary Täze ýylyň täsirini we joşgunyny has-da artdyrýar.

24 Dekabr 2024

Jemgyýet

Baýramçylyk dabaralarynyň şatlyk-şowhuny

Täze ýyl baýramy şatlyk-şowhunyň, ruhubelentligiň, täze arzuw-umytlaryň baýramy hasaplanylýar. Bu baýramçylyga nurana geljegimiziň eýeleri bolan ösüp barýan körpeje ýaş nesillerimiz bilen bir hatarda, islendik ýaşdaky adam hem sabyrsyzlyk bilen garaşýar. Täze ýyl baýramynyň golaýlap gelýän günlerinde bolsa, bu ajaýyp baýramçylygyň şowhuny has-da artýar. Ine, şeýle ajaýyp günlerde ajaýyp baýramçylyk bolan Täze ýyl mynasybetli ýurdumyzda dürli dabaralar, çäreler, şowhunly konsertler giňden ýaýbaňlandyrylýar. Şeýle dabaralaryň hatarynda paýtagtymyz Aşgabat şäherindäki Gyşky oýunlar sport toplumynda Täze ýyl baýramçylygy mynasybetli guralýan daşary ýurtly belli estrada aýdymçylarynyň konsertlerini görkezmek bolar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Täze ýyly garşylaýan paýtagtymyzyň ýaşaýjylary we myhmanlary üçin daşary ýurtly sungat ussatlarynyň konsertleriniň geçirilmegi baýramçylygyň şowhunyny artdyrýar. Bu baýramçylyk konsertleri mähriban halkymyzda ýatdan çykmajak ýakymly ýatlamalary galdyrýar hem-de kalplarynda guwanç, buýsanç duýgularyny oýarýar. Ýurdumyzda ýokary ruhubelentlikde geçirilýän şeýle baýramçylyk dabaralarydyr konsertler halkymyzyň agzybirligini, asudalygyny, bagtyýarlygyny alamatlandyryp, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimiziň medeniýet ulgamynda halkara hyzmatdaşlygyny has-da pugtalandyrmagyna ýakyndan ýardam eder.

24 Dekabr 2024

Jemgyýet

Özbaşdak many aňladýan söz toparlaryny öwretmek

Ýaş nesilleri milli ruhda terbiýelemek asylly ýörelgelerimizdir. Şunda ene diline bolan sarpany kemala getirmek, nusgawy edebiýatymyzy öwretmek esasy ugurlaryň biri bolup durýar. Şonuň üçin hem türkmen dili dersi boýunça sapaklarda dilimiziň ylmy esasda öwrenilişi hakynda giňişleýin maglumatlary berýäris. Asyrlardan asyrlara geçip gelen türkmen dilimiz iň bir gadymy dilleriň biri bolup, häzirki döwürde ylmy esasda öwrenilýär, ýaş nesillere ýetirilýär. Şonuň üçin hem her bir sapagy täsirli, döwrebap şertlerden peýdalanyp guraýarys. Munuň özi okuwçylaryň öwrenmäge bolan höwesini artdyrýar. Türkmen dili dersi boýunça guran sapagymda okuwçylara özbaşdak many aňladýan söz toparlary hakynda giňişleýin düşünje berdim. Özbaşdak many aňladýan söz toparlaryna işlikleriň hem degişlidigini, okuw kitabynda bu barada ýörite kesgitlemeleriň berlendigini gürrüň berdim. Şeýlelikde, gymyldy-hereketi aňladýan sözlere işlikler diýilýändigini okuw kitabyndan labyzly okaýarys. Şeýle hem multimedia tagtasynda taýýarlanan slaýd şekillerinden giňişleýin peýdalanýarys. Bu şekillerde türkmen dilinde işlikler hakynda kesgitlemeler ýerleşdirilendir. Şeýle hem slaýdyň dowamynda birnäçe mysallar, sözler getirilýär. Okuwçylar bu mysallary depderlerine ýazyp alýarlar. Bu bolsa olaryň sapaga bolan işjeňligini artdyrýar, geçilýän tema düşünmeklerine oňat täsir edýär.

24 Dekabr 2024

Bilim

Okuwçylarda ýagşy häsiýetleri terbiýelemek

Ýaş nesle maşgala mukaddesligini düşündirmek, olara sagdyn durmuş ýörelgelerini wagyz etmek, tebigatymyzy we daşky gurşawy aýawly saklamagy öwretmek esasy wezipeleriň biri bolup durýar. Şol maksat bilen orta mekdeplerde ýaşaýyş-durmuş esaslary dersi boýunça okuwçylara çuňňur bilim we terbiýe berilýär. 4-nji synpda ýaşaýyş-durmuş esaslary dersinden «Ýaşlarda ýagşy häsiýetleri terbiýelemek. Mekdepde özüňi alyp barmagyň düzgünleri» diýen tema boýunça gyzykly sapagy guradym. Sapakda okuwçylaryň ünsüni peýdaly maslahatlara çekdim. Multimedia tagtasynda arassaçylyk kadalaryny dogry berjaý etmegi, ony berkitmegi, öýde, ýolda, mekdepde özüňi alyp barmagyň düzgünlerini, durmuşda gabat geläýjek kynçylykly ýagdaýlardan aljyraman baş alyp çykmagy ündeýän slaýd şekillerini görkezdim. Munuň üsti bilen okuwçylara gündelik durmuşymyzda howpsuzlyk we şahsy arassaçylyk düzgünlerini ýerine ýetirmegiň şertlerini hem düşündirdim.

24 Dekabr 2024

Bilim

Asylly ýörelgäniň mekdebi

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň, Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalary netijesinde ýurdumyzyň bilim ulgamyny döwrebaplaşdyrmak babatda ägirt uly işler alnyp barylýar. Hormatly Prezidentimiz: «Milli bilim ulgamyny döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirmekde toplanan ägirt uly tejribelerimizden ugur alyp, bu gün ýaş nesilleri terbiýelemek we okatmak babatda uly özgertmeleri üstünlikli amala aşyrýarys» diýip belleýär. Häzirki ajaýyp döwrümizde watansöýüji, zähmetsöýer, sagdyn, giň ylmy dünýägaraýyşly, hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösen, bilimli nesli terbiýeläp ýetişdirmek esasy wezipe bolup durýar. Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň eserleri, şeýle hem ata-babalarymyzyň beýik işleri, edep-terbiýe, ruhy gymmatlyklar, mukaddes Garaşsyzlygymyz, hemişelik Bitaraplygymyz hakyndaky çuňňur many-mazmuna ýugrulan çykyşlary ýaş nesiller üçin ýol-ýörelge mekdebidir. Gahryman Arkadagymyz «Ömrümiň manysynyň dowamaty» atly eserinde ömrüniň manyly menzilleri hakyndaky ýatlamalary, her bir ynsan üçin, galyberse-de, bütin adamzat üçin gymmatly bolan arzuw-umytlary, pikir-garaýyşlary, Watanymyzyň ösüş menzillerini beýan edýär.

24 Dekabr 2024

Syýasat

Bilim — ösüşleriň binýady

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda ýurdumyzda bilim syýasaty halkymyzyň ruhy durmuşynyň kämilleşmegine, ýaş nesliň hemmetaraplaýyn sagdyn kemala gelmegine gönükdirilip, döwletimizi ösdürmegiň berk hukuk binýady, kuwwatly hereketlendiriji güýjüdir. Häzirki wagtda milli ýörelgelere we dünýäniň ösen tejribesine laýyklykda, ýurdumyzyň bilim ulgamynyň kanunçylyk binýadynyň berkidilmegine uly üns berilýär. 2021-nji ýylyň 5-nji iýunynda «Bilim hakynda» Türkmenistanyň Kanuny (rejelenen görnüşi) kabul edildi. Bu Kanun ýurdumyzda bilim ulgamynyň işiniň guralyşyny, bilim babatdaky gatnaşyklaryň hukuk esaslaryny düzgünleşdirýär. Şeýle-de bilim işini dolandyrmagyň guramaçylyk esaslaryny we döwlet bilim syýasatynyň ýörelgelerini, bu ulgamyň maksatlaryny, ýerine ýetirýän wezipelerini kesgitleýär. Ýurdumyzda beýleki pudaklar bilen bir hatarda, bilim ulgamyny ösdürmäge aýratyn ähmiýet berilýär, bu ugurda düýpli özgertmeler amala aşyrylýar. Türkmenistanda bilim ulgamyny kämilleşdirmäge gönükdirilen kanunçylyk namalary işlenip düzüldi we kabul edildi. Şeýle resminamalar milli bilim ulgamynyň hukuk binýadyny has-da berkitdi. Ýurdumyzda okuw möhletiniň dowamlylygy halkara ülňülerine laýyklykda kadalaşdyryldy, mekdebe çenli bilim edaralarynyň, orta we ýokary okuw mekdepleriniň okuw maksatnamalary täzeden taýýarlanyldy. Şeýlelikde, özgertmeleriň netijesinde mekdebe çenli çagalar edaralar

24 Dekabr 2024

Bilim

Öwüt-ündew çyragy

Umumybilim berýän orta mekdeplerde zähmet çekýän ähli mugallymlaryň öňünde bilim-terbiýeçilik işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmak, okuwçylara döwrebap bilim-terbiýe bermek wezipesi durýar. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň beýik akyldar şahyrymyza goýýan belent sarpasy, döredijiligine berýän ýokary bahasy netijesinde Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Magtymgulynyň eserlerini çap etmek, döredijiligini dünýä ýaýmak boýunça örän köp işler edilýär. Nusgawy şahyrymyzyň edebi mirasyny öwretmek boýunça ýurdumyzyň bilim ojaklarynda-da giň gerimli işler alnyp barylýar. Sapakda dürli görnüşli terbiýeçilik çärelerini gurap, şahyryň şygyrlaryndaky türkmen halkynyň edim-gylymlarynyň, milli häsiýetleriniň durmuş keşbini okuwçylaryma düşündirýärin.

24 Dekabr 2024

Bilim

Bagtyýarlygyň çeşmesi

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe halkymyzyň saglygyny goramak, keselleriň öňüni almak, ynsan ömrüniň dowamlylygyny uzaltmak, «Saglyk» Döwlet maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirmek, halkara guramalar bilen bu ugurda hyzmatdaşlygy ýola goýmak ugrunda ýurdumyzda giň gerimli çäreler amala aşyrylýar. Eziz Diýarymyzda ilatyň saglygyny goramaga, adamlaryň ömrüniň dowamlylygyny uzaltmaga hem-de jemgyýetiň hemmetaraplaýyn ösmegini üpjün etmäge gönükdirilen döwlet syýasaty işjeň durmuşa geçirilýär. Häzirki wagtda «Saglyk» Döwlet maksatnamasy boýunça toplumlaýyn işler ýerine ýetirilip, guwandyryjy netijeler gazanylýar. Gahryman Arkadagymyzyň ýola goýan beýik işlerini mynasyp dowam edýän Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalary bilen halkymyzyň saglygy we abadançylygy ähli zatdan ileri tutulyp, her bir raýatyň saglygynyň goraglylygyny güýçlendirmek, ömür dowamlylygyny uzaltmak, jemgyýetde sagdyn durmuş ýörelgelerini pugtalandyrmak babatda dünýä nusgalyk işler amala aşyrylýar. Alym Arkadagymyzyň keremli topragymyzda ösýän ösümlikleriň ynsan saglygyna peýdaly melhemlik häsiýetleri barada giňişleýin maglumat berýän «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly köp jiltli ylmy-ensiklopedik kitaplary diňe bir lukmanlaryň ýankitaby bolman, eýsem, halk köpçüligi üçin hem gymmatly gollanma öwrüldi. Bu ajaýyp kitaplar ata-babalarymyzyň asyrlarboýy kämilleşdirip, türkm

24 Dekabr 2024

Saglyk

Usulyýeti kämilleşdirmegiň möhüm ugry

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda hormatly Prezidentimiziň Karary bilen tassyklanylan «Türkmenistanda umumybilim maksatnamalary boýunça okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegiň 2028-nji ýyla çenli Konsepsiýasyndan» gelip çykýan wezipeleri durmuşa geçirmekde 2024—2025-nji okuw ýylynyň birinji ýarymýyllygy boýunça mekdebe çenli çagalar edaralarynda hem birnäçe okuw-terbiýeçilik, usulyýet-guramaçylyk işleri ýerine ýetirildi. Konsepsiýanyň maksatlaryny we wezipelerini durmuşa geçirmekde biz hem çagalar bakja-bagymyzda meýilnamalaýyn işleri alyp barýarys. Rus dilini çuňlaşdyryp öwredýän ýöriteleşdirilen çagalar bakja-bagymyzda çagalaryň umumy hereketiniň, medeni we arassaçylyk endikleriniň sazlaşykly ösüşini gazanmakda netijeli işleri alyp barýarys. Terbiýe we bilim bermek işine öňdebaryjy innowasion çemeleşmeleri giňden ornaşdyrmak, ylmyň we tehnikanyň iň täze gazananlaryna esaslanyp, okuw sapaklaryny dünýä tejribesine laýyklykda guramak dowam etdirilýär.

24 Dekabr 2024

Bilim