"Rysgal" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi
Salgysy: Aşgabat şäheri, A.Nyýazow şaýoly, 174
Telefon belgileri:21-23-57

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Bäs­le­şi­giň ne­ti­je­le­ri mä­lim e­dildi

Bü­tin­dün­ýä fo­tog­ra­fi­ýa gu­ra­ma­sy tarapyndan guralan «So­ny World Pho­tog­rap­hy Awards 2024» bäs­le­şi­gi­niň ýe­ňi­ji­le­ri mä­lim e­dildi. Bäs­le­şi­giň baş baý­ra­gy­na Gren­lan­di­ýa ba­ra­da­ky do­ku­men­tal işi üçin fran­si­ýa­ly su­rat­çy Žýu­lett Pa­wi eýe bol­dy. «Ýy­lyň açyk fo­to­su­rat­çy­sy» baý­ra­gy­na Şot­lan­di­ýa­da Aý do­gan wag­ty dron­ bilen dü­şü­ri­len meş­hur Storr da­gy­nyň su­ra­ty üçin Li­am Men eýe bol­dy. «Ýy­lyň ýaş­lar fo­to­su­rat­çy­sy» ug­run­dan be­ril­ýän baý­ra­ga bol­sa, Ang­li­ýa­nyň Nýuk­weý şä­he­rin­de dü­şü­ren ser­fing­çi­niň su­ra­ty üçin De­ni­el Mýur­reý my­na­syp bol­dy.

3 Maý 2024

Jemgyýet

Ykdysady forumyň ýö­ri­te mej­li­si

28-29-njy ap­rel­de Sa­ud Ara­bys­ta­ny­nyň paý­tag­ty Er-Ri­ýad­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­ga, ösü­şe we ener­gi­ýa pu­da­gy­na ba­gyş­la­nan Bü­tin­dün­ýä yk­dy­sa­dy fo­ru­my­nyň (WEF) ýö­ri­te mej­li­si ge­çi­ril­di. Mej­lis­de döw­let we hu­su­sy pu­dak­lar­dan, hal­ka­ra gu­ra­ma­lar­dan, hö­kü­me­te de­giş­li däl gu­ra­ma­lar­dan, aka­de­mi­ýa­lar­dan we ra­ýat jem­gy­ýet­le­rin­den 700-den gow­rak ýur­duň we­kil­le­ri gat­naş­dy. Fo­ru­myň işi hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy jan­lan­dyr­mak we ösüş­dir öz­ge­riş­lik­le­re päs­gel ber­ýän hä­zir­ki döw­rüň kyn­çy­lyk­la­ry­ny çöz­mek mak­sa­dy bi­len ýurt­la­ryň ara­syn­da­ky gep­le­şik­le­ri iş­jeň­leş­dir­mä­ge gö­nük­di­ril­di. – Biz bu gün dün­ýä­niň köp üýt­geş­me­le­re se­ze­war bol­ýan wag­tyn­da, yk­dy­sa­dy­ýet­le­ri­miz, jem­gy­ýet­le­ri­miz we pu­dak­la­ry­myz gör­lüp-eşi­dil­me­dik de­re­je­de kyn­çy­lyk­lar, şol bir wag­tyň özün­de bol­sa, ägirt uly müm­kin­çi­lik­ler bi­len ýüz­be-ýüz bol­ýan döw­rün­de bir ýe­re jem­len­ýä­ris – di­ýip, Sa­ud Ara­bys­ta­ny­nyň yk­dy­sa­dy­ýet we me­ýil­leş­di­riş mi­nist­ri Feý­sal ben Fadl al-Ib­ragim ýö­ri­te mej­li­siň açy­lyş da­ba­ra­syn­da aýt­dy. Ol sö­zü­niň do­wa­myn­da hem­me­le­riň eş­re­ti üçin iş­le­ýän dün­ýä yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ne glo­bal de­re­je­de gat­naş­ma­gyň äh­mi­ýe­ti ba­ra­da du­rup geç­di.

3 Maý 2024

Jemgyýet

Mo­na Li­za aý­ra­tyn otag ber­ler

Fran­si­ýa­nyň Luwr mu­ze­ýin­de meşhur italýan suratkeşi Leonardo da Winçi tarapyndan çekilen Mo­na Li­za­nyň port­re­ti­ni gör­mek üçin, ilki no­ba­ta dur­ma­ly, soň­ra bol­sa, bu aja­ýyp ese­ri syn­la­mak üçin sähel salym wag­t be­ril­ýär. «Eu­ro­news»-yň ha­ba­ry­na gö­rä, go­laý­da mu­ze­ýiň ýol­baş­çy­la­ry port­re­te aý­ra­tyn ota­gyň ze­rur­dy­gy­ny mä­lim et­di­ler. Her ýyl­da 10 mil­lio­na go­laý adam Mo­na Li­za­ny gör­mek üçin Pa­ri­že gel­ip, iki sa­gat­dan gow­rak wagt no­ba­ta dur­ýar­. Bu dün­ýä­niň iň köp gö­rül­ýän sun­gat ese­rleriniň biridir. Sun­ga­ty söýýänler ahyr­so­ňy Mo­na Li­za­nyň port­re­ti­niň asyl­gy du­ran za­ly­na ýe­ten­le­rin­de, ony aý­dyň gö­rüp bil­me­ýän­dik­le­ri­ne göz ýe­tir­ýär­ler. Se­bä­bi uly bol­ma­dyk port­re­tiň gar­şy­syn­da ger­mew goý­lup, ýü­zi hem go­rag aý­na­sy bi­len ör­tü­len­dir.

3 Maý 2024

Jemgyýet

Ze­nan­la­ryň Azi­ýa fo­ru­my ge­çi­ri­ler

13-14-nji maý­da Öz­be­gis­ta­nyň Sa­mar­kand şä­he­rin­de «Ze­nan­la­ryň yk­dy­sa­dy, jem­gy­ýet­çi­lik, sy­ýa­sy hu­kuk­la­ry we yg­ty­ýar­lyk­la­ry me­se­le­si­ne se­bit­le­ýin çe­me­leş­me we ola­ryň müm­kin­çi­lik­le­ri­niň gi­ňel­dil­me­gi» mow­zu­gy bo­ýun­ça ze­nan­la­ryň Azi­ýa fo­ru­my ge­çi­ri­ler. Iki gün­lük fo­ru­ma Gün­do­gar Azi­ýa, Gü­nor­ta-Gün­do­gar Azi­ýa, Gü­nor­ta Azi­ýa we Mer­ke­zi Azi­ýa ýurt­la­ry­nyň ze­nan par­la­men­ta­ri­le­ri­niň, Hö­kü­met ýol­baş­çy­la­ry­nyň, döw­let eda­ra­la­ry­nyň we ra­ýat jem­gy­ýe­ti­niň ins­ti­tut­la­ry­nyň we­kil­le­ri­niň, işe­wür ze­nan­la­ryň, sy­ýa­sat­çy­la­ryň, alym­la­ryň we yk­dy­sa­dy­ýe­tiň dür­li pu­dak­la­ry­nyň we­kil­le­ri­niň gat­naş­ma­gy­na ga­ra­şyl­ýar.

3 Maý 2024

Jemgyýet

60 ýaş­da bäs­le­şi­gi­ň ýe­ňi­ji­si bol­dy

Ar­gen­ti­na­nyň paý­tag­ty Bue­nos-Aý­res­de ge­çi­ri­len gö­zel­lik bäs­le­şi­gin­de 60 ýaş­ly žur­na­list Alek­sand­ra Ma­ri­sa Rod­ri­ges ýe­ňiş ga­zan­dy. Ol bu ýe­ňiş­den soň La­tyn Ame­ri­ka­sy­nyň jem­gy­ýet­çi­lik tor­la­ry­nyň ha­ky­ky ýyl­dy­zy­na öw­rül­di, se­bä­bi bu ze­nan ju­wan keş­bi bi­len hem­mä­ni geň gal­dyr­dy. In­di Alek­sand­ra mu­nuň bi­len ka­na­gat­lan­ma­ýar. Ol eý­ýäm «Ar­gen­ti­na­nyň ha­ny­my» gö­zel­lik bäs­le­şi­gi­niň saý­la­wy­na gat­naş­dy we gel­jek­de «Älem gö­ze­li» bäs­le­şi­gi­ne gat­naş­ma­gy hem mak­sat edin­ýär. «Älem gö­ze­li» bäs­le­şi­gi­niň gu­ra­ma­çy­la­ry ge­çen ýyl ýaş çäk­len­dir­me­le­ri ara­dan aý­ran­dan soň, Alek­sand­ra­nyň gat­naş­ma­gy­na hem müm­kin­çi­lik dö­re­di. Mun­dan öň bu çä­rä di­ňe 18 ýaş­dan 28 ýaş ara­ly­gyn­da­ky gyz­lar gat­na­şyp bil­ýän bol­sa, in­di has uly ýaşlylar hem gatnaşyp bi­ler.

3 Maý 2024

Jemgyýet

«Ti­ta­nik»-dä­ki işe­wü­riň sa­ga­dy sa­tyl­dy

«Ti­ta­nik» gä­mi­sin­dä­ki iň baý işe­wür Jon Jeý­kob As­to­ra de­giş­li al­tyn jü­bi sa­ga­dy Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­nyň «Hen­ry Ald­rid­ge & Son» auk­si­onyn­da, 1 mil­li­on 175 müň funt ster­lin­ge sa­tyl­dy. Auk­si­on öýü­niň mag­lu­mat­la­ry­na gö­rä, bu ady ro­wa­ýa­ta öw­rü­len gä­mi­den ga­lan ýa­dy­gär­lik­den ga­za­ny­lan iň uly muk­dar­da­ky pul­dur. Gym­mat ba­ha­ly sa­ga­dy ame­ri­ka­ly hu­su­sy kol­lek­si­ýa­çy sa­tyn al­dy. Sa­ga­dyň baş­da 100 müň­den 150 müň funt ster­lin­ge çen­li ara­lyk­da sa­tyl­ma­gy­ me­ýil­leş­di­ri­lýär­di.

3 Maý 2024

Jemgyýet

Dünýä täzelikleri gys­ga se­tir­ler­de

100 müň aw­tou­lag çy­ka­rar. «Xiao­mi»-niň ýol­baş­çy­sy Leý Szýun kom­pa­ni­ýa­nyň 2024-nji ýyl üçin res­mi me­ýil­na­ma­sy­ny yg­lan et­di. Ol «Xiao­mi Au­to» bö­lü­mi­niň 100 müň­den gow­rak «Xiao­mi SU7» çy­kar­ma­gy mak­sat edin­ýän­di­gi­ni aýt­dy. Hä­zir­ki wagt­da «Xiao­mi Au­to» ýur­duň 29 şä­he­rin­de 59 dü­kan aç­dy. Tä­ze önüm­le­ri­ni ta­nyş­dy­rar. «App­le» kom­pa­ni­ýa­sy 7-nji maý­da tä­ze önüm­le­ri­ni ta­nyş­dy­rar. Öň­de bol­jak wa­ka­nyň ti­ze­rin­de «App­le Pencil» galamy şe­kil­len­di­ri­len. Şeý­le-de bol­sa, çä­re­de haý­sy en­jam­la­ryň hö­dür­len­jek­di­gi we ola­ryň ba­ha­sy ba­ra­da jik­me-jik mag­lu­mat­lar bil­di­riş­de gör­ke­zil­me­ýär.

3 Maý 2024

Jemgyýet

Ýa­şyl zo­lak ala­da­la­ry azald­ýar

Hu­aç­žu­nyň Ylym we teh­no­lo­gi­ýa uni­wer­si­te­ti­niň (Hy­taý) alym­la­ry daş­ky gur­şaw bi­len ada­myň ru­hy ýag­da­ýy­nyň ara­syn­da gös-gö­ni bag­la­ny­şy­gyň bar­dy­gy­ny ýü­ze çy­kar­dy­lar. Bar­lag­lar ýa­şyl zo­lak­lar­da ýa­şa­ma­gyň ru­hy çök­gün­li­gi we ala­da­la­ryň de­re­je­si­ni köp ba­bat­da pe­seld­ýän­di­gi­ni gör­kez­di. Alym­lar yl­my-bar­lag mer­ke­zin­de sak­lan­ýan 409 müň 556 ada­myň mag­lu­mat­la­ry­ny sel­jer­di­ler. Olar bar­la­ga gat­na­şy­jy­la­ryň öý­le­ri­niň ýa­şyl zo­lak­la­ra go­laý­ly­gy, öz­le­ri­ni du­ýuş­la­ry we beý­le­ki ýag­daý­la­ry ba­ra­da­ky mag­lu­mat­la­ry iç­gin öw­re­nip, ba­ha ber­di­ler. Alym­lar oza­ly bi­len, bar­la­ga gat­naş­ýan­la­ryň her bi­ri­niň öýü­niň tö­we­re­gin­dä­ki ýa­şyl zo­lak­la­ryň ýaý­ra­wy­na üns gö­nük­dir­di­ler. Soň­ra alym­lar ýa­şyl zo­lak­da ýa­şa­ýan­la­ryň soň­ky 12 ýyl­da­ky ru­hy taý­dan bo­zul­ma­la­ry­nyň dö­re­mek how­pu­na ba­ha ber­di­ler. Ne­ti­je­ler, ýa­şyl gi­ňiş­lik­le­rde uzak wagt­lap ýa­şa­ma­gyň ru­hy çök­gün­ligi we ala­dalary azald­ýan­dy­gy­ny ýü­ze çy­kar­dy.

3 Maý 2024

Jemgyýet

Magtymguly Pyragy – öz zamanasynyň beýik waspçysy

Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň taý­syz ta­gal­la­la­ry, öň­den­gö­rü­ji­lik­li baş­lan­gyç­la­ry ne­ti­je­sin­de öz eser­le­rin­de edep-ter­bi­ýä­niň um­ma­syz gym­mat­lyk­la­ry­ny jem­le­ýän Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň ady­nyň ar­şa gal­dy­ryl­ma­gy, be­ýik şa­hy­ryň tag­ly­mat­la­ry­nyň okuw-ter­bi­ýe­çi­lik iş­le­ri­ne or­naş­dy­ryl­ma­gy et­no­pe­da­go­gi­ka um­ma­syz go­şant­dyr. Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň dö­re­di­ji­lik äle­mi baý we köp­ta­rap­ly­dyr. Mag­tym­gu­la çen­li bo­lan tür­ki dil­li ede­bi­ýat­da, şol san­da türk­men ede­bi­ýa­tyn­da hem umu­my halk dur­mu­şy su­rat­lan­dy­ryl­man­dyr. Mag­tym­gu­ly­nyň äh­li şy­gyr­la­ryn­da hal­kyň ala­da­sy ýa­tyr. Oňa be­ýik şa­hy­ryň goş­gu­la­ry­ny okan is­len­dik oky­jy aň­sat­lyk bi­len göz ýe­tir­ýär. Şa­hyr «Ar­şy-ag­la­ýa», «Aly si­ziň­dir» at­ly goş­gu­la­ryn­da hal­kyň asu­da­ly­gy­ny ar­zuw­la­ýar we bu pi­ki­ri ün­de­ýär: Ýo­mut, gök­leň tä­sip edip özün­den,

3 Maý 2024

Jemgyýet

Binýady geçmişde bolan buýsançlarymyzyň beýany

Änew me­de­ni­ýe­ti­niň ta­ry­hy kök­le­ri dog­ru­syn­da söh­bet aça­ny­myz­da, il­ki bi­len, döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň iň tä­ze ýü­ze çy­ka­ry­lan ta­ry­hy mag­lu­mat­la­ry özün­de sak­la­ýan «Änew – müň­ýyl­lyk­lar­dan göz­baş al­ýan me­de­ni­ýet» at­ly ki­ta­by­nyň örän uly äh­mi­ýe­ti­niň bar­dy­gy­ny bel­le­me­li­di­ris. Bu ki­tap­da Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­myz dün­ýä si­wi­li­za­si­ýa­sy­nyň ösü­şi­ne my­na­syp go­şant go­şan türk­men hal­ky­nyň be­ýik me­de­ni mi­ra­sy we onuň ta­ry­hy esas­la­ry dog­ru­syn­da düýp­li we yl­my esas­ly gür­rüň ed­ýär. Se­bä­bi döw­let Baş­tu­ta­ny­myz, bu ki­ta­byň ýa­zyl­ma­gy­na dün­ýä bel­li ar­heo­log­la­ryň, ta­ryh­çy­la­ryň we olar bi­len bi­le­lik­de iş­leş­mek bag­ty mi­ýes­ser eden Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň be­ren gür­rüň­le­ri­niň uly ýar­dam be­ren­di­gi­ni nyg­ta­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ki­ta­byn­da: «Bil­ýä­ni­ňi paý­laş­dy­gyň­ça, bi­le­lik­de baý­laş­ýar­syň» di­ýip bel­le­ýär. El­bet­de, dün­ýä­niň ösüş­le­ri­niň iler­le­me­gi­ne my­na­syp go­şan­dy­ny goş­ma­gy ba­şa­ran hal­kyň, mil­le­tiň ta­ry­hy buý­sanç­la­ry dog­ru­syn­da bil­ýän mag­lu­mat­la­ry­ňy bil­me­ýän­ler üçin el­ýe­ter­li et­mek örän so­gap­ly iş­dir. Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň nyg­taý­şy ýa­ly, Ga­dy­my Änew adam­zat ta­ry­hyn­da­ky mö­hüm mer­kez­le­riň bi­ri­dir.

3 Maý 2024

Jemgyýet

Mu­kad­des kä­re be­lent sar­pa

Her bir ul­gam­da zäh­met çek­me­giň, ol ul­ga­myň işi­niň us­sa­dy bol­ma­gyň buý­sanç­ly bol­şy ýa­ly, mu­gal­lym­çy­lyk hü­nä­ri­niň us­sa­dy bol­mak hem buý­sanç­ly­dyr. Mu­gal­lym bol­mak oňa bo­lan söý­gü­den baş­lan­ýar. Bu hü­när pa­ra­sat­ly­ly­gy, asyl­ly­ly­gy, sag­dyn pi­kir­le­nip bil­me­gi, her bir zat­dan de­ger­li we ada­lat­ly ne­ti­je çy­ka­ryp bil­me­gi ta­lap ed­ýän mu­kad­des kär­dir. Mu­gal­lym­çy­lyk kä­ri­niň us­sa­dy bol­mak hut şu­la­ry ta­lap ed­ýän­li­gi üçin hem be­lent sar­pa eýe­dir. Ýurdumyzda bi­lim ul­ga­myn­da alnyp baryl­ýan sy­ýa­sa­ty­ dur­mu­şa ge­çir­mek­de ça­ga­la­ry okat­ma­gyň hä­zir­ki za­man mul­ti­me­di­ýa-in­te­rak­tiw teh­ni­ki en­jam­la­ry­ny peý­da­lan­mak bi­len dün­ýä öl­çeg­le­ri­ne la­ýyk gel­ýän bi­lim ber­mek­li­gi ýo­la goý­mak, ça­ga­la­ryň te­bi­gy ze­hin­le­ri­ni, ukyp­la­ry­ny ös­dür­mek umu­my­bi­lim ber­ýän or­ta mek­dep­ler­de esa­sy mak­sat edi­lip go­ýul­ýar. Mu­nuň my­sa­lyn­da Aş­ga­bat şä­he­rin­dä­ki 76-njy ýö­ri­te­leş­di­ri­len or­ta mek­dep­de hem öz işi­ne ök­de hü­när­men­le­riň zäh­met çek­ýän­di­gi­ni uly buý­sanç bi­len bel­läp geç­mek ge­rek.

3 Maý 2024

Jemgyýet

Sag­ly­gyň gad­ry­ny bil­gil...

1Ýur­du­my­zyň şy­pa­ha­na­la­ry hal­ky­my­zyň hyz­ma­tyn­da. Ýy­lyň do­wa­myn­da sy­pa­ha­na­lar­da sag­ly­gy­ňy­zy ber­ki­dip bi­ler­si­ňiz. 2Sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­si­ni alyp ba­ryň, zy­ýan­ly en­dik­ler­den daş­da du­ruň, bu ba­bat­da ösüp gel­ýän ýaş ne­sil­le­re we ýet­gin­jek­le­re gö­rel­de bo­luň, gü­nüň do­wa­myn­da komp­ýu­ter­ler­, smart­fon­lar­ we plan­şet­ler­ bilen az wagt­lyk meş­gul­la­nyň.

3 Maý 2024

Jemgyýet

Täze energiýaly ulaglar görkezilýär

Hy­ta­ýyň paý­tag­ty Pe­kin­de aw­tou­lag ser­gi­si ge­çi­ril­ýär. 18-nji ge­zek ge­çi­ril­ýän ser­gi­dä­ki äh­li ulag­laryň di­ýen ýa­ly elekt­rik ener­gi­ýa­sy bi­len iş­le­ýän­di­gi­ni gör­mek bol­ýar. Dün­ýä­niň öň­de­ba­ry­jy kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň, şol san­da gün­ba­tar­ly kom­pa­ni­ýa­la­ryň hem soň­ky teh­no­lo­gi­ýa­ly önüm­le­ri­ni gör­kez­ýän ser­gi­sin­de hy­taý brend­le­ri­niň hem ulag­la­ry az däl. 4-nji ma­ýa çen­li do­wam et­jek ser­gi­de je­mi 278 sa­ny tä­ze ener­gi­ýa­ly mo­del gör­ke­zil­ýär. Bu bol­sa, aras­sa ener­gi­ýa çeş­me­le­ri bi­len iş­le­ýän ulag­la­ryň aw­tou­lag se­na­ga­tyn­da­ky äh­mi­ýe­ti­niň nä­de­re­je­de art­ýan­dy­gy­ny gör­kez­ýär. «Akyl­ly» sü­rüş teh­no­lo­gi­ýa­la­ry hem-de eme­li aň teh­no­lo­gi­ýa­sy bi­len üp­jün edi­len ulag­lar ýa­kyn gel­jek­de äh­li aw­tou­lag­la­ra mah­sus aý­ra­tyn­lyk bo­lar. An­na­gül Nur­ly­ýe­wa,

3 Maý 2024

Jemgyýet

Nus­ga­wy şa­hy­ra ba­gyş­la­nan tä­ze ki­tap ne­şir edil­di

«Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň dog­lan gü­nü­niň 300 ýyl­ly­gy­ny bel­le­mek ha­kyn­da» Ka­ra­ra la­ýyk­lyk­da, 2024-nji ýy­lyň il­kin­ji gün­le­rin­den baş­lap, Wa­ta­ny­myz­da we da­şa­ry ýurt­lar­da be­ýik söz us­sa­dy­nyň adam­za­dyň ru­hy me­de­ni­ýe­ti­niň ha­zy­na­sy­na gi­ren hem-de ýaş­lar­da ýo­ka­ry ah­lak­ly­lyk, yn­san­per­wer­lik, wa­tan­çy­lyk duý­gu­la­ry­ny ter­bi­ýe­le­me­giň mil­li mek­de­bi­niň bin­ýa­dy­ny eme­le ge­tir­ýän baý ede­bi mi­ra­sy­ny öw­ren­mek, bü­tin dün­ýä­de wa­gyz et­mek bo­ýun­ça giň ge­rim­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Şan­ly se­ne my­na­sy­bet­li Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry ýurt­lar­da­ky dip­lo­ma­tik we­kil­ha­na­la­ry ta­ra­pyn­dan, Tür­ki­ýe­de, Azer­baý­jan­da, Gru­zi­ýa­da, Uk­rai­na­da, Öz­be­gis­tan­da, Gyr­gy­zys­tan­da, Ru­my­ni­ýa­da, Rus­si­ýa­da, Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­syn­da, Er­me­nis­tan­da, Ame­ri­ka­nyň Bir­le­şen Ştat­la­ryn­da, Ýa­po­ni­ýa­da, Eý­ran­da, Pa­kis­tan­da, Hin­dis­tan­da, Ger­ma­ni­ýa­da, Is­pa­ni­ýa­da, Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­da yl­my mas­la­hat­lar, dö­re­di­ji­lik hep­de­lik­le­ri, du­şu­şyk­lar, film­le­riň we wi­deo­şe­kil­le­riň gör­ke­zi­liş­le­ri, ede­bi­ýat ag­şam­la­ry we bäs­le­şik­ler gu­ral­dy.

3 Maý 2024

Jemgyýet

Hy­taý ba­za­ryn­da öňe geç­di

«Hua­wei» kom­pa­ni­ýa­sy bäs­de­şi «App­le»-den öňe ge­çip, hytaý bazarynda iň köp te­le­fon sat­ýan brend bol­dy. «Cana­lys» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň mag­lu­mat­la­ry­na gö­rä, bu kom­pa­ni­ýa «Pu­ra 70» se­ri­ýa­sy­na de­giş­li te­le­fon­la­ra bo­lan is­le­giň ýo­ka­ry bol­ma­gy bi­len smart­fon ba­za­ryn­da­ky or­nu­ny ber­kit­di. Ýy­lyň bi­rin­ji çär­ýe­gin­de Hy­taý­da je­mi 67,7 mil­li­on te­le­fon sa­ty­lyp, şo­nuň 11,7 mil­lio­ny­ny «Hua­wei» smart­fon­la­ry eme­le ge­ti­rip­dir. Şeý­le­lik­de, ýer­le­nen te­le­fon­la­ryň 17 gö­te­ri­mi bu kom­pa­ni­ýa de­giş­li bo­lup­dyr. «Hua­wei»-iň sa­tu­wy ge­çen ýy­lyň de­giş­li döw­rün­dä­ki­den 70 gö­te­rim ar­typ­dyr. Bir­nä­çe ýyl­dan bä­ri Hytaýda iň köp smart­fon sat­ýan kom­pa­ni­ýa bo­lan «App­le»-iň sa­tu­wy ge­çen ýy­lyň de­giş­li döw­rün­dä­ki­den 25 gö­te­rim aza­lyp, bä­şin­ji or­na dü­şüp­dir. Şeý­le­lik­de, kom­pa­ni­ýa­nyň ba­zar­da­ky pa­ýy 20 gö­te­rim­den 15 gö­te­ri­me dü­şüp­dir. «Op­po» ikin­ji, «Ho­nor» üçün­ji we «Vivo» dör­dün­ji bo­lup­dyr. La­çyn Aşy­ro­wa,

3 Maý 2024

Jemgyýet

100 uçar sar­gyt et­di

Hy­ta­ýyň «AirChi­na» kom­pa­ni­ýa­sy bu ýurt­da ön­dü­ril­ýän «C919» uça­ryn­dan 100 sa­ny­sy­ny sa­tyn al­jak­dy­gy­ny mä­lim et­di. Awia­kom­pa­ni­ýa ýo­lag­çy uçar­la­ry­nyň her bi­ri üçin 108 mil­li­on dol­lar tö­lär. Sar­gyt edi­len ha­ryt­lar 2024-2031-nji ýyl­lar ara­ly­gyn­da gow­şu­ry­lar. «AirChi­na» ge­çen ýy­lyň 25-nji de­kab­ryn­da uça­ry ön­dü­ri­ji COMAC-dan 6 sa­ny «C919» hem-de gys­ga ara­ly­ga ni­ýet­le­nen ARJ21 uça­ryn­dan 11 sa­ny­sy­ny sar­gyt edip­di. Mun­dan ozal «Chi­na Eas­tern» kom­pa­ni­ýa­sy 2021-nji ýyl­da 5 sa­ny «C919» sar­gyt edip­di. Bu uçar bi­len il­kin­ji ýo­lag­çy gat­na­wy ge­çen ýy­lyň maý aýyn­da ama­la aşy­ry­lyp­dy.

3 Maý 2024

Jemgyýet

2035-nji ýyla çenli kömür beketleri ýapylar

Dün­ýä­niň ösen 7 ýur­du­ny eme­le ge­tir­ýän G7 döw­let­le­ri 2035-nji ýy­la çen­li kö­mür bi­len iş­le­ýän elekt­rik be­ket­le­ri­ni ýap­ma­gy mak­sat edin­ýär. Ita­li­ýa­nyň To­ri­no şä­he­rin­de bu me­se­lä ba­gyş­la­nan mi­nistr­ler de­re­je­sin­dä­ki ýyg­na­ga ýol­baş­çy­lyk eden ýur­duň ener­ge­ti­ka mi­nist­ri Jil­ber­to Piket­to Fra­tin köm­rüň ula­ny­ly­şy­nyň tap­gyr­la­ýyn ýag­daý­da azal­dyl­jak­dy­gy­ny mä­lim et­di. Ga­zy­lyp alyn­ýan ener­gi­ýa se­riş­de­le­ri­niň ara­syn­da daş­ky gur­şa­wa iň köp zy­ýan ýe­tir­ýä­ni kö­mür ha­sap­lan­ýar. G7 ýurt­la­ry­nyň ara­syn­da Ýa­po­ni­ýa we Ger­ma­ni­ýa elekt­rik ener­gi­ýa­sy­nyň üç­den bi­rine golaýyny kö­mür­den alyp, bu önü­mi iň köp sarp ed­ýän ýurt­lar ha­sap­lan­ýar. Göw­her AMAN­JA­ÝE­WA,

3 Maý 2024

Jemgyýet

In­ter­ne­tiň dö­re­di­len gü­ni bel­le­nil­di

30-njy ap­rel­de Ýew­ro­pa­nyň yl­my bar­lag gu­ra­ma­syn­da (CERN) «World Wi­de Web»-iň (dün­ýä ýaý­ran tor) köp­çü­li­ge hö­dür­len­me­gi bi­len bag­la­ny­şyk­ly çä­re ge­çi­ril­di. 1990-njy ýy­lyň 12-nji no­ýab­ryn­da iň­lis in­že­ne­ri Tim Ber­ners-Li­niň dö­re­den bu teh­no­lo­gi­ýa­sy 1993-nji ýy­lyň 30-njy ap­re­lin­de köp­çü­li­ge hö­dür­len­ýär. Il­kin­ji web sa­hy­pa­sy 1991-nji ýy­lyň 6-njy aw­gus­tyn­da dö­red­il­ýär. In­že­ner bu tas­la­ma­sy­ny 1989-njy ýyl­da dur­mu­şa ge­çir­ip baş­la­ýar. Onuň iş­läp taý­ýar­lan HTML yşa­rat di­li il­ki­baş­da mag­lu­mat­la­ry bi­ri-bi­ri­ne bi­rik­di­ri­len tor ar­ka­ly paý­laş­ma­ga müm­kin­çi­lik be­rip­dir. Dün­ýä­niň ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­niň we alym­la­ry­nyň ara­syn­da yl­my mag­lu­mat­la­ryň ýaý­ra­dyl­ma­gy üçin iş­le­nip taý­ýar­la­nan bu ul­gam 1993-nji ýyl­da köp­çü­li­gi­ň hyz­ma­ty­na hö­dür­len­ýär. Aý­gül Ha­jy­na­za­ro­wa,

3 Maý 2024

Jemgyýet

Türk­me­nis­tan – TÜRK­SOÝ: me­de­ni hyz­mat­daş­ly­gyň tä­ze nus­ga­sy

«Pä­him-paý­has um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» ýy­lyn­da Türk­me­nis­tan bi­len Tür­ki me­de­ni­ýe­tiň hal­ka­ra gu­ra­ma­sy­nyň (TÜRK­SOÝ) ara­syn­da­ky gat­na­şyk­lar aý­ra­tyn äh­mi­ýe­te eýe bol­dy. Tür­ki döw­let­le­riň ara­syn­da­ky me­de­ni-yn­san­per­wer gat­na­şyk­la­ry has-da pug­ta­lan­dyr­mak ug­run­da giň ta­gal­la ed­ýän Tür­ki me­de­ni­ýe­tiň hal­ka­ra gu­ra­ma­sy 2023-nji ýyl­da Tür­ki­ýe Res­pub­li­ka­sy­nyň Bur­sa şä­he­rin­de ge­çi­ri­len mej­li­sin­de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň 300 ýyl­ly­gy my­na­sy­bet­li 2024-nji ýy­ly «Tür­ki dün­ýä­niň be­ýik şa­hy­ry we akyl­da­ry Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy ýy­ly» di­ýip yg­lan et­di. Şeý­le hem bu gu­ra­ma ta­ra­pyn­dan 2024-nji ýylda «Tür­ki dünýäsiniň me­de­ni paý­tag­ty» hök­mün­de ga­dy­my Änew şä­he­ri saý­la­nyp alyn­dy.

3 Maý 2024

Jemgyýet

Öň­de­ba­ry­jy sun­ga­tyň öz­bo­luş­ly gör­nü­şi

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Galkynyşy döw­rün­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miziň taý­syz ta­gal­la­sy ne­ti­je­sin­de eziz Wa­ta­ny­my­zyň me­de­ni­ýe­ti düýp­li esas­da öw­re­nil­ýär. Ga­dy­my dö­wür­ler­den bä­ri türk­men me­de­ni­ýe­ti çe­per se­net­le­riň ösü­şin­dä­ki naý­ba­şy esas­la­ry özün­de jem­läp­dir. Türk­men hal­ky­nyň däp-des­sur­la­ry­ny, urp-adat­la­ry­ny my­na­syp şöh­le­len­dir­ýän mil­li di­zaýn sun­ga­ty­myz mu­nuň aý­dyň my­sa­ly­dyr. Türk­men hal­ky­ny tu­tuş Ýer ýü­zü­ne şöh­rat­lan­dy­ran bu sun­ga­tyň äh­mi­ýe­ti döw­let hem hal­ka­ra de­re­je­sin­de ju­da wa­jyp­dyr. Bu ba­bat­da Türk­me­nis­ta­nyň Di­zaý­ner­ler bir­le­şi­gi­niň alyp bar­ýan giň ge­rim­li iş­le­ri bel­len­mä­ge my­na­syp­dyr. Di­zaýn sun­ga­ty dün­ýä ta­ry­hy­nyň äh­li sa­hy­pa­la­ryn­dan eriş-ar­gaç bo­lup geç­ýär. Adam­zat jem­gy­ýe­ti­niň dö­re­me­gi bi­len, ga­dy­my dö­wür­ler­den baş­lap adam­za­dyň ýa­şaý­şy­nyň äh­li şert­le­rin­de şe­kil­len­di­riş sun­ga­ty­nyň bu gör­nü­şi ula­ny­lyp ge­lin­ýär. Şeý­le­lik­de, di­zaýn adam­zat dur­mu­şy­nyň aý­ryl­maz bö­le­gi­ne öw­rül­di.

3 Maý 2024

Jemgyýet