"Zenan kalby" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-62-10, 38-61-74, 38-62-05
Email: zenankalby@sanly.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Lybaslar içinde bir lybas gördüm

Gaýtalanmaýan gözelligi özünde jemleýän ol lybaslar türkmen gelin-gyzlarynyň älemgoşar öwüşginli ketenidir parça-ýüpeklerden tikilen, dürli keşdeler bilen bezelen milli köýnekleri, kürteleri, çabytlary, donlary, düýpli gyňaçlary, başatgyçlary, ýeňsizleri... Ol gözellikleri döredýänem gelin-gyzlaryň özleri. Ýurdumyzyň hususy pudagynda hereket edýän, «Mähirli zenan» ady bilen tanalýan hususy kärhananyň modalar öýünde-de şeýle gözellikleri döredýän zenanlaryň onlarçasy zähmet çekýär. Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň döredilmeginiň 13 ýyllygy mynasybetli paýtagtymyzyň Söwda-senagat edarasynyň sergi zalynda geçirilen türkmen telekeçileriniň önümleriniň sergisinde olaryň taýýarlan ajaýyp lybaslaryna aýratyn orun berildi. Hususy kärhananyň esaslandyryjysy Aýna DURDYLYÝEWA söhbetdeşligimizde bu barada giňişleýin gürrüň berdi. — Aýna, halkymyzda «El hünäri — il gezer» diýen ajaýyp bir pähim bar. Siziň taýýarlaýan milli lybaslaryňyz hem gyz-gelinleriň arasynda giňden ýaýrap, olara bolan isleg barha artýar. Müşderi çekmegiň syry nämededir?!

25 Aprel 2021

Telekeçilik

Sanly ulgam — döwrüň derwaýyslygy

Häzirki döwürde jemgyýetiň ähli ugurlaryny sanly ulgam gurşap aldy. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda, ýurdumyzda sanly ulgamy ornaşdyrmagyň Döwlet maksatnamasy işlenip düzüldi. Ýurdumyzyň ähli ulgamlarynyň sanlylaşdyrylmagy zähmet öndürijiliginiň artmagyna, ilata edilýän hyzmatyň hiliniň gowulandyrylmagyna, wagtyň tygşytlanmagyna giň mümkinçilik döredýär. Ýaş nesillere döwrebap bilim bermekde sanly tehnologiýalaryň möhüm orny eýeleýändigini bellemelidiris. Munda uzak aralykdan bilim bermegiň usullaryndan peýdalanmaga şertleriň bolmagy, özara tejribe alyşmaga mümkinçiligiň bardygy ýaşlarda uly gyzyklanma döredýär. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň ykdysadyýetinde hem sanly ulgama esaslanýan ykdysadyýet döreýär. Häzirki döwürde islendik pudagy sanly ulgamsyz göz öňüne getirmek kyn.

25 Aprel 2021

Tehnologiýa

Sogap işiň sahawaty

Halkymyzyň ýaşululara sarpa goýmak, çagalara hemaýat etmek, birek-biregiň şatlygyna şatlanyp, kyn gününde goldaw bermek nesilden-nesle geçirip gelýän ynsanperwer milli ýörelgesi bolup durýar. Bu hakda hormatly Prezidentimiz şu ýylyň mart aýynda Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň wideogörnüş arkaly geçirilen mejlisinde örän täsirli mysallar bilen çuň pikirleri orta atdy. Mähriban Arkadagymyzyň Magtymguly atamyzyň bir bent şygryny mysal getirmegi bizi has-da tolgundyrdy. Onda şeýle diýilýär:

25 Aprel 2021

Syýasat

Edepli ile ýarar

Türkmen zenanlaryna tebigy owadanlyk, ýakymlylyk, salykatlylyk, mylaýymlyk, asyllylyk, agraslyk we gözellik berlendir. Edep-ekramy, sabyr-kanagaty, eli çeperligi olary has-da gözel görkezýär. Ata-babalarymyz: «Edep bilen bagt tapylar, sabyr bilen tagt» diýipdirler. Ejem janyň: «Gyzym, gyz maşgalanyň saçy öňünde bolmalydyr, ol haçan durmuşa çykanda, saçy yzyna atylýandyr. Gyz maşgalanyň saçynyň öňünde, başynda tahýanyň bolmagy onuň asyllylygynyň alamatydyr. Gyz maşgala hiç wagt gaty gepläp, gaty gülmeli däldir. Agras, salykatly, edepli bolmak, ulyny sylamak, kiçä hormat goýmak, paýhasly sözlemek, halal ýaşamakdyr» diýen sözleri henizem gulagymdan gidenok. Türkmen gyzlarynyň keteni köýnekleriniň üstünden şamar saçlary iki örülip goýberilse, başyna-da gültahýa geýse has-da owadan görünýär. Gelin-gyzlaryň elleriniň hünärli bolmagy hem olaryň edepliliginden habar berýär. Türkmen gelinleriniň esasy bezegi ýaşmakdyr. Edep barada Mahmyt Zamahşary şeýle diýýär:

25 Aprel 2021

Miras

Meşhur zenan türkolog alymlar

GDA ýurtlaryny «Türkmen dili» kitaby bilen üpjün eden rus alymy Biziň elimizde professor Elwira Aleksandrowna Grunina tarapyndan ýazylyp, Russiýa Federasiýasynyň paýtagty Moskwa şäherindäki «Восточная литература» neşirýatynda çapdan çykan — «Туркменский язык» we «Учебник туркменского языка для стран СНГ» atly okuw kitaplary bar. Olaryň ikisiniň hem möçberi 290 sahypa golaý bolup, birinjisi 2005-nji ýylda, ikinjisi bolsa bäş ýyldan soň, 2010-njy ýylda okyjylara ýetirilipdir. Bulardan başga-da, E.A. Gruninanyň 1993-nji ýylda türkmen dilini özbaşdak öwrenýänler üçin rus dilinde ýazan, möçberi 190 sahypalyk «Туркменский язык — Türkmen dili» atly gollanmasy neşir edilipdir. Moskwaly alymyň türkmen professory Myrat Penjiýew bilen bilelikde taýýarlan we türkmençe tekstlerden hem-de olara berlen düşündirişlerden ybarat 183 sahypalyk kitaby hem 2012-nji ýylda ýene şol «Учебник туркменского языка для стран СНГ» diýen öňki at bilen agzalan neşirýatda çapdan çykýar. Bu kitaplaryň hemmesi Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna (GDA) girýän ýurtlaryň ýokary okuw mekdeplerinde okaýan talyplar üçin niýetlenilipdir.

25 Aprel 2021

Ylym

«Görogly» eposynda zenan waspy

Türkmen halky zenanlara goýýan sarpasyny asyrlaryň dowamynda döreden eserlerine siňdirmegi başarypdyr. Türkmen halk döredijiliginden birnäçe eserlerde bolşy ýaly, «Görogly» eposyndaky gyz-gelinlerimiziň keşplerinde hem türkmeniň milli sypatlarynyň ýokary derejesi şöhlelenipdir, onda diňe bir ata-babalarymyzyň däp-dessurlary, milli ahlak sypatlary jemlenmän, eýsem, gelin-gyzlarymyza hem aýratyn orun berlipdir. Eposdaky zenanlarymyzyň mähre, söýgä eýlenen wepadarlyklary bolsa her bir ynsan üçin görelde mekdebidir. Durmuşda taýy bolmadyk ýeke-täk zadyň gadyry gymmatly bolup, olara berilýän baha ýokary hasaplanylýar. «Görogluda» gyz-gelinlerimizi ýeke-täk bolan Aýa, Güne, Zöhre ýyldyzyna meňzedipdirler:

25 Aprel 2021

Miras

Soraň, jogap berýäris

Redaksiýamyza ýurdumyzyň gelin-gyzlaryndan dürli mazmundaky sowallar gelýär. Olary durmuşda gabat gelýän ähli sowallar gyzyklandyrýar. Alma Seýidowa,

25 Aprel 2021

Maşgala

Syrly dünýäm — eziz käbäm

Türkmen maşgalasynda ata-enä hormat goýmak däbi giňden ýaýrandyr. Bu ýörelgäniň ruhy mirasymyzyň nesil terbiýesinde oňyn netije berýändigini durmuş tejribesinde görmek bolýar. Ene-mamalarymyzyň rowaýatlary, tymsallary, nakyllary ýerlikli gürrüň bermegi maşgaladaky agzybirligi has-da pugtalandyrýar. Şonuň üçin milli terbiýe bilen baglanyşykly «Alty aga birigip, ata bolmaz, ýedi ýeňňe birigip — ene», «Ata-ene üçin eliň aýasynda heýgenek bişirseň-de az», «Garryly öý — gaznaly öý» ýaly nakyllar aýdylýar. Gelniň dilinden aýdylýan nakylda maşgalanyň agzybirligi hakda gaýynata bilen gaýynenä hormat goýlup «Gaýynatam — ganarym, dolup durar dulumda, gaýynenem — gazanym, getirip goýar ýanymda» diýilýär. Birek-birege hormat goýlanda, şol maşgala agzybir, bagtly ýaşaýar. Öý-ojak, maşgala terbiýesi hakda danalarymyz: «Erkek daşdan, aýal içden gazansa, ol öý bitmän galmaz», «Erkek daşdan, aýal içden ýok etse, ol öý ýitmän galmaz» diýýär. Hut şol jähetden-de, ene-mamalarymyz hiç kimden ýüz görmän, her bir zada dogry baha berýär. Agzybirligiň oňat şertleri döredýändigi, şol maşgalanyň abraýynyň artýandygy öwüt-nesihat edilýär. «Gyz edebiniň il edebidigi» hakynda käbäm bize ýatladyp durýardy. «Bäş barmagyň deň bolmaýşy» ýaly, adamlaryň hem dürli-dürli häsiýetlidigini ýaşlygymyzdan gulagymyza guýýardy. Dünýäniň giň hem geňligini, durmuşda her hili ýagdaýlar gabat geläýende-de, oňa akyl-paýhasly

25 Aprel 2021

Maşgala

Mähir beren mähribanlarym

«Aýal doganymyň agtygy bolupdyr» diýen hoş habar giň öýümiň içinde ýaňlanyp gitdi. Dünýäni ýagtylandyrýan, ynsanyň göwnüni, öýüni, ömrüni, içki dünýäsini joşdurýan balajyk dünýä inipdir. Bu pursat kakamyň aýal doganlary, meniň «Aýal doganym» diýip ýüzlenýän ejekelerimiň keşbi göz öňümde janlanýardy. Indi görüp otursam, doganlarymyň her bir öwüdi göýä ýüregime mähir nuruny paýlap duran ýalydy. Her bir aýdan sözleri, beren maslahatlary gulagymda ýaňlanyp durdy. Bu zatlara ýyl geçdigisaýy, her biriň bir döwletli maşgalaň ejesi, enesi bolanyňdan soň-a, has aýdyň göz ýetirýärsiň. Gulpajygymyzy tasadyp ýören günlerimizden alan terbiýämiziň durmuşyň manysyna öwrülýändigine şaýat bolanyňdan soň ol zatlaryň gadyr-gymmatyna has içgin düşünýärsiň. Alty ýigidiň arasynda bir özüm bolsamam, aýal doganymyň ýokdugyny duýmadym. Çünki maňa kakam janyň dört aýal dogany ganat bolupdy. Bu gün aramyza alys ýollar düşenem bolsa, olar bilen aramyzdaky göze görünmeýän baglanyşyk meni özüne tarap dartyp dur. Men käbäm ejeme aýdyp bilmeýän syrlarymy aýal doganlaryma aýdýaryn. Olar bilen aladamyzam-ünjimizem, şatlygymyzam bir. Hatda başdan geçirmelerimizem, durmuşy wakalarymyzam bir-birimiziňkä meňzeşräk ýaly. Meniň çagalarym heniz ýaş. Olar hakyndaky pikirleriňizi, öwüt-ündewleriňizi diňläp, özara maslahatlaşyp, «Geňeşli don gysga bolmaz» diýlenini edýäris. Şol geňeşden soň işlerimiz ýeňilleşip, ugrugyp

25 Aprel 2021

Maşgala

Güllerden döreýän sungat

Ynsan elmydama gözelligiň gözleginde. Gözel görkli güllerden çemen taýýarlamak ussatlygy talap edýär. Çemen desseleri häzirki wagtda sungat derejesine ýetirilýär. Sungatyň bu görnüşi floristika diýlip atlandyrylýar. Floristika — güllerden we tebigy ösümliklerden çemen bogmak, panno şekillerini we beýleki ajaýyplyklary döretmekdir. Häzirki wagtda ol uly meşhurlyga eýedir. Esasy maksady bolsa baýramçylyklaryň we şanly seneleriň şatlyk-şowhunyny artdyryp, bagtyýar pursatlaryň döremegine ýardam etmekdir. Çemen desseleri hem döredijilik zehinini talap edýär. Bu käre başlamazdan ozal, floristika barada esasy düşünjeleri bilmek, onuň ýönekeý we möhüm düzgünleri bilen tanyşmak zerurdyr. Ilki bilen, baglanjak çemeniň kim üçin niýetlenýändigi, şeýle hem haýsy maksatlar bilen gowşurylýandygyny bilmelidir. Şonuň esasynda çemen boguljak ösümligiň, gülüň görnüşi, mukdary, reňki we ululygy saýlanyp alynýar. Çemen dessesini taýýarlamazdan ozal, ony taýýar görnüşinde göz öňüne getirmegi başarmaly. Floristiki sazlaşygy bägüllerden, liliýalardan, myhakdan we beýleki güllerden döretmek isleseňiz, onda olaryň bir deňligini sazlamaly. Güldanyň we ösümligiň, gunçalaryň, ýapraklaryň göwrümini göz öňünde tutmaly. Olar özara sazlaşmalydyr. Floristikanyň kesgitli düzgünleriniň ýene biri hem, gülleri ýerlikli ýerleşdirmekdir. Eger-de çemen dikleýin ýerleşýän bolsa onda onuň sekizden bäş bölegi ýokarsynda

25 Aprel 2021

Medeniýet

Tebigatyň zynaty

Adam göwni mydama gülleriň gözelligine maýyldyr. Şonuň üçin hem güller biziň durmuşymyzda uly orun alýar. Ähli döwürlerde-de adamlar gülleri näzik duýgularyny beýan etmekde ulanypdyrlar. Her gülüň, onuň reňkiniň aňladýan manysy bolupdyr. Gyzyl bägül söýginiň nyşany bolsa, myhaklar hormaty aňladypdyr. Çopantelpek şatlygy aňlatsa, çigildem salyhatlylygyň, nerkes öwünjeňleriň, men-menleriň güli bolupdyr. Gülleri ekinlerinde, howlusyndaky melleginde ýa-da öý şertlerinde ýörite gaplarda ekmek, şeýdip gül gözelligine ýakyn durmak adamlara mahsus ýagdaýdyr. Munuň üçin eýýäm gadym zamanlarda gülçüler seçgiçilik işlerini geçirip, ajaýyp gülleriň ýüzlerçe görnüşini döredipdirler. Bu işleriň netijesinde gülleriň keşbi has-da owadanlaşyp, köpdürli öwüşgin çaýylypdyr, olaryň bark urýan ysy bolsa seriňi howalandyrypdyr. Häzirki döwürde hem tekjeleri, penjireleriň öňi öý gülleriniň dürli görnüşleri bilen bezelen otaglaryň ýakymy has üýtgeşik bolup, gözüňi dokundyrýar.

25 Aprel 2021

Tebigat

Mämmetgurban MÄMMETGURBANOW

Az ýaly Bu ýüregim seni küýsäp, özlendi,Mährimi gül kimin sepsem az ýaly.Meniň söýgim gursagyňda gizlendi,Agtaryp-agtaryp, tapsam az ýaly.

25 Aprel 2021

Edebiýat

Ömrüň altyn pursatlary (hekaýa)

Çagakak, «Garaguma gitdim, ýa-da Garagumdan geldim» diýen ýaly gürrüňleri kän eşidýärdik. Muny, esasan, erkek adamlar aýdardylar. Ýöne gyzjagaz hem bolsak, bu gürrüňler bizde-de üýtgeşik täsir galdyrardy. Garagum sährasynyň täsindigine ony söze salyp, şeýle dabaraly aýdyşlarynyň manysyna tizara özümizem göz ýetirdik. Kakam obanyň çekenesini bakýardy. Bir gezek ol ejemiň çörek salyp iberen ullakan, käýeri ak gülli gyzyl nah ýaglygyny dolduryp, käşire meňzeş bir zat getirdi. Onuň meleje gabygy çalt aýrylýardy, içi bolsa ap-akjady. Aklyk babatda gelinkömelek onuň bilen bäsleşip bilse gerek. Özem süýji, suwlujady. Şeýle ýagdaý soň hem kän gaýtalandy. Kakam çopan goşuna gitdigi, biz çagalar onuň kösük getirjekdigine ynanýardyk, garaşýardyk. Ýöne onuň hem belli-belli ýagynly ýyllar has köp bolýandygyna, kakamyň bolsa kösük ýygyp ýörmekden başga-da işiniň kändigine soň-soňlar akyl ýetirdik.

25 Aprel 2021

Edebiýat

Biler bolsaňyz...

Ýer ýüzünde gülleriň müňlerçe görnüşi adamlaryň göwnüni ganatlandyrýar, olaryň ýakymly ysy beýniňi sämedýär. Soňky döwürde adamlar gülleri köpeltmek bilen has içgin gyzyklanyp başladylar. Olar muny gülleriň göwün açyjy, ruhy lezzet beriji serişdedigi bilen düşündirýärler. Siz gülleriň her dürli ysyndan lezzet alansyňyz, ýöne şokolad ysyny berýän güli bilýärsiňizmi?! Şeýle gül bar, özem Meksikada kosmos maşgalasyna degişli. Şokolad ysly bu gülüň ýörgünli ady şokolad kosmosy, ol tebigy şertlerde ösýär. Sokoladyň ýakymly ysyny berýän bu gülüň uzynlygy ortaça 40—50 santimetre, ýapraklarynyň uzynlygy 7—15 santimetre ýetýär. Gülüň diametri 4,5 santimetrden geçmeýär. Gülüň reňki goýy gyzyldyr. Bu gülleriň ysy diňe adamlary däl, eýsem, haýwanlary we mör-möjekleri hem özüne maýyl edýär. Häzirki wagtda tebigatda gaty seýrek duş gelýän şokolad ysly gül medeni usulda has köp ösdürilip ýetişdirilýär. * * *

25 Aprel 2021

Tebigat

Süýjülikler barada

XV asyryň Osman döwletiniň aşpezlik kitabynda süýjülikleriň biri bolan pahlawanyň ilkinji gezek Mehmet Fatih soltanyň döwründe taýýarlanandygy barada aýdylýar. Ol ony ähli baýramçylyklaryň hödür-keremi bolmagyna mynasyp tagam hasaplapdyr. Emma bu tagamyň has irräk döwürde-de taýýarlanandygy barada hem pikirler bar. * * *

25 Aprel 2021

Maşgala

Dessançy zenan bagşy

Mähriban Arkadagymyzyň «Ile döwlet geler bolsa...» atly kitabynda halypa bagşy-sazandalaryň birnäçesi barada gyzykly maglumatlar berilýär. Ol halypalaryň arasynda zenan bagşylaryň bolmagy has-da buýsandyrýar. Şolaryň içinde dessançy zenan bagşy Akjagül Myradowa barada aýdanymyzda, halypa bagşa ilkinji dessançy zenan bagşy diýsek hem öte geçdigimiz bolmaz. Bagşylaryň arasynda Akjagül bagşynyň ýoly diýdirip, öz aýratynlygyny zenan bagşylara ýol-ýörelge edip goýan halypa bagşy şu derejelere ýetmek üçin köp ýollary geçmeli bolupdyr. Ýaşajyk Akjagül ilkinji gezek Daşoguz welaýatynda çagalaryň arasynda geçirilen aýdym-saz ýaryşyna gatnaşyp, üstünlikli çykyş edýär. Özüniň ýakymly we owadan owazy bilen ussat halypa Magtymguly Garlyýewiň gözüne ilýär. Şeýdibem, ýaşajyk zehinli bagşa Magtymguly Garlyýew halypalyk edip ugraýar. Magtymguly Garlyýew şol wagtlar teatrda bagşy-sazandalaryň toparyny döredipdi. Ol ýaş zehini şol döreden toparyna alýar. Akjagül ol ýerde ussat halypadan we onuň gyjakçysy Sapar Bekiýewden sapak alyp başlaýar. Akjagül halypalardan bagşyçylyk ýolundaky ilkinji tälimlerini alyp, gysga wagtyň içinde birnäçe aýdymlary öwrenip özleşdirýär. Ol soňra 1942—1946-njy ýyllarda mugallymçylyk edýär, öz işinden daşary mekdepde aýdym-saz gurnagyny döredip, höwesli ýaşlara aýdym öwredýär. 1946-njy ýyldan soň, Akjagül bütinleý aýdym-saza girişýär. Daşoguzda açylan täze teatra bagşy

25 Aprel 2021

Medeniýet

Reňkleriň täsiri

Adamlar dünýäni ýüz müň dürli reňkleri üçin söýýärler. Sebäbi reňkler biziň durmuşymyzy bezeýär, ömrümizi has-da gözelleşdirýär. Dünýädäki ähli zatlaryň öz reňki, öz sudury bar. Hatda şol bir zat hem birbada birnäçe öwüşginde bolup bilýär. Meselem, zenanlaryň iň söýýän gülleriniň biri bägülüň hem ak, gyzyl, sary, mämişi, gülgüne, hatda gök reňklisi hem bar. Reňkleriň köpdürlüligi dünýäni has täsin görnüşe getirýär. Adamzat hem tebigatdan reňkleri ulanmagy öwrenýär. Türkmen gelin-gyzlarynyň yhlas bilen dokaýan halylarynyň nagyşlary, gölleri, şeýle hem el işlerinde tebigatda bar bolan gülleriň, maýsalaryň, deňiz-derýalaryň, dag-düzleriň, janly-jandarlaryň keşpleri we reňkleri ussatlyk bilen peýdalanylýar.

25 Aprel 2021

Tebigat

Köwata — tebigy bejeriş köli

Gözel tebigatly türkmen topragynyň Köwata ýerasty kölüni näçe görseň, ýene-de göresiň geler durar. Her gezek hem bu täsin gowagyň goýnunda gizlenip ýatan syrlaryň ýene-de biri açylaýjak ýaly, onuň içini içgin-içgin synlarsyň. Hakykatdan-da, her gezek öň baranyňda üns bermedik bir täsinligiň üstüni açarsyň. Tebigatyň ajaýyp sungat eseri ýaly, gözelliklere baý dag galereýasynda açylmadyk syrlar entek gaty kändir. Köwata syrly dünýäsi, täsinligi, gözelligi bilen diňe bir ýurdumyzyň raýatlarynyň däl, eýsem, dünýä jahankeşdeleriniň hem ünsüni özüne çekýär. Paýtagtymyzdan günbatarlygyna tarap ýüz kilometrlik ýoly geçip, Bäherden etrabynyň çägine aralaşaňsoň, ýüzüňi gojaman Köpetdaga tarap öwreniňden arassa hem tämiz howa demligiňe dolar. Uludan-uludan dem alarsyň, göwnüň giňäp gider. Bu saglygyň üçin zerur. Umuman, dag eteginiň howasy ynsan saglygy üçin örän peýdaly. Tebigy bejeriş köli hasaplanýan Köwatanyň gadyr-gymmaty bir başga. Alymlar onuň düzüminde kükürt, ýod, magniý, kaliý, natriý, sulfat, alýumin, brom, demir ýaly peýdaly himiki elementleriň kyrka golaýynyň bardygyny anykladylar.

25 Aprel 2021

Saglyk

Zenanlara maslahat

Arassalap dogran ýeralmalaryňyzyň garalmagyny islemeýän bolsaňyz, olary buzly suwa salyp goýuň. Çünki sowuk suw ýeralmanyň düzümindäki krahmalyň howa bilen okislenip, garalmagynyň öňüni alýar. * * *

25 Aprel 2021

Maşgala

Tebigatdaky sesleriň peýdasy

Arassa howadan dem almagyň, salkyn saýaly baglaryň aşagynda oturmagyň adam saglygyna, ýagny fiziki işjeňlige, gözleriň dynç almagyna, bedeniň kislorod bilen iýmitlenmegine uly peýdasynyň bardygy barada ata-babalarymyz hemişe tekrarlapdyrlar. Bu, dogrudanam şeýle. Ýöne adamlar wagtynyň köpüsini «dört diwaryň» arasynda geçirýärler. Bu bolsa ynsan saglygy babatynda käbir kynçylyklary döredýär. Şeýle bolansoň, adam saglygyny berkitmegiň aňsat usullary oýlandyrýar. Daşymyzy gurşap alýan gözel tebigatyň saglygy berkitmekdäki orny barada oýlananyňda, onuň saglygy berkidiji we köşeşdiriji häsiýete eýedigini, hatda akyl bozulmalarynyň döremek howpunyň hem öňüni alýandygyny duýýarys. Çeşmelerden akýan suwlaryň şirrildisi, ýagşyň sesi, ýapraklaryň şybyrdysy, guşlaryň sesi psihologiki rahatlygy dörediji sesler hökmünde dünýäniň köp alymlarynyň ünsüni çekýär. Şol bir wagtyň özünde dürli çeşmelerden gelýän sesler özüçe täsir edýär. Baglardaky guşlaryň jürküldisi gahar-gazaby peseldýär, suwuň sesi bedeni kuwwatlandyrýar we täsin duýgulary oýarýar. Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň alymlary seýilgählerde ylmy-barlag işlerini geçirmek bilen tebigy sesleri ýazgy edýärler. Ylmy-barlaglaryň netijesinde tebigatdaky sesleriň adam saglygy üçin örän peýdalydygy ýüze çykarylýar. Diýmek, tebigatdaky sesler saglygymyzyň gözbaşy.   

25 Aprel 2021

Saglyk