Sepgitde seresap boluň!

Möwsüm çalyşýan döwründe bedeniň kesellere garşy durup bilijilik ukyby peselýär, öňden bar bolan keselleriň ýitileşmegine şert döredýär. Bu bolsa adam bedeninde käbir özgerşlikleriň bolup geçmegine hem-de adamlaryň arasynda möwsümleýin döreýän ýiti respirator ýokanç keselleriň ýüze çykmagyna sebäp bolýar. Ýiti respirator ýokanç keseli ýokary dem alyş ýollarynyň zeperlenmegi bilen häsiýetlendirilýär. Ol kesel dörediji wiruslaryň köp görnüşi tarapyndan döredilip, wiruslar howa-damja ýoly bilen näsag asgyranda, üsgürende, golaý aralykda ýüzbe-ýüz gürleşilende, gündelik ulanylýan gap-gaçlaryň, çagalaryň oýnaýan oýunjaklarynyň üsti bilen beýleki sag adamlara ýokuşyp bilýär. Bulardan başga-da, adamlar köp wagtyny ýelejiredilmeýän jaýlarda geçirmegi ýa-da otagyň penjirelerini, awtoulaglaryň aýnalaryny bir wagtda iki taraplaýyn açyp, şemalyň geçip, ýel çalanda, şeýle hem adamlaryň pasla görä geýinmeýänliklerinde kesel ýüze çykyp bilýär. Kesel bedeni gowşak, gartaşan adamlarda, çagalarda köp duş gelip, agyr geçýär. Şeýle hem olarda keselleriň gaýtalanyp durmagy ähtimaldyr. Sagdyn adamlar bu kesel bilen seýrek keselleýärler, kesellän halatlarynda hem olar tiz sagalyp gidýärler.

Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni

Nesillere görelde Ýakynda TMÝG-niň Baýramaly şäher, etrap geňeşleriniň bilelikde guramagynda etrap merkezi kitaphanasynda “Sagdyn durmuş ýörelgesi — nesillere görelde” atly çäre geçirildi. Çärä TMÝG-niň şäher, etrap geňeşleriniň we etrap merkezi kitaphanasynyň işgärleri gatnaşdylar.

Ýöriteleşdirilen halkara forum — netijeli hyzmatdaşlygyň meýdançasy

Şu gün — 10-njy oktýabrda ýurdumyzda giňden bellenilýän Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli Söwda-senagat edarasynyň sergiler merkezinde «Saglygy goraýyş, bilim we sport Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe» atly halkara sergi, şeýle hem onuň çäklerindäki ylmy maslahatyň dabaraly açylyşy boldy. Her ýyl geçirilmegi asylly däbe öwrülen bu çäre lukmançylyk ylmynyň soňky gazananlaryny saglygy goraýyş ulgamyna ornaşdyrmaga ýardam berýän iň iri we abraýly forumlaryň biridir. Ýöriteleşdirilen serginiň açylyş dabarasyna Hökümet agzalary, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputatlary, ýurdumyzdaky diplomatik wekilhanalaryň we halkara guramalaryň ýolbaşçylary, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, lukmançylyk ylmy-kliniki merkezleriniň, Ylymlar akademiýasynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, bilim edaralarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylarydyr wekilleri, saglygy goraýyş ulgamynyň köp sanly işgärleri gatnaşdy.

Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni

Bagtyýar ýaşamagyň gözbaşy Halkymyzyň saglygy ýurdumyzyň baýlygy hasaplanylýar. Ýurdumyzyň abadanlygy, asudalygy, parahatlygy halkymyzyň saglygyna berk bagly bolup durýar. Hormatly Prezidentimiziň “Saglyk” Döwlet maksatnamasynda durmuş- ykdysady meseleleri çözmeklige we halkyň saglygyny goramaklyga esasy orun berilýär. Bütindünýä lukmançylygynda saglygy goramaklyk, keseliň öňüni alyş çäreleri sagdyn durmuş ýörelgeleri giňişleýin öwrenilýär.

“Saglyk” Döwlet maksatnamasy üstünlikli durmuşa geçirilýär

Berkarar döwletimiziň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe saglygy goraýyş ulgamy hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda hemişe üns merkezinde saklanylýar. “Saglyk” Döwlet maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirmek, keselleriň öňüni alyş we bejeriş çärelerini talabalaýyk ýola goýmak, ýokary hilli saglygy goraýyş hyzmatlarynyň elýeterliligini üpjün etmek boýunça işler üstünlikli dowam etdirilýär. Sagdynlygyň, gülläp ösüşleriň hem-de ruhubelentligiň mekany bolan Türkmenistan Watanymyzda ýurdumyz üçin uly baýlyk bolan adamyň jan saglygynyň goragyny ýokary derejä ýetirmek maksady bilen, özboluşly milli ýörelgäni emele getiren bu maksatnamanyň çäginde uly işler edildi. Garaşsyzlygymyza eýe bolanymyzdan bäri geçen ýyllaryň içinde ak mermerli paýtagtymyz Aşgabatda, Arkadag şäherinde hem-de welaýat merkezlerinde işe girizilen häzirki zaman lukmançylyk merkezleri, onlarça sport - sagaldyş merkezleri, daşky gurşawy gorap saklamak, ilatly ýerleriň ekologik ýagdaýyny amatly derejä getirmek üçin döredilen bagçylyk zolaklary, seýilgähler, durky täzelenen şypahanalar, "Awaza" Milli syýahatçylyk zolagy bu gün dünýäde uly meşhurlyga eýe boldy. Ýetilen öňegidişlikler bilen birlikde has belent sepgitlere tarap aýgytlylyk bilen ugur alynmagy Türkmenistanyň sagly

Derman üpjünçiligi — ilatyň sagdynlygynyň bähbidine

Gahryman Arkadagymyzyň ýolbaşçylygynda Garaşsyzlygyň ilkinji ýyllarynda işlenip düzülen «Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň durmuşa geçirilmeginiň çäklerinde ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamynda ýaýbaňlandyrylan düýpli özgertmeler, ýola goýlan giň gerimli işler Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalary bilen üstünlikli dowam etdirilýär. Geçen döwürde ýurdumyzda saglygy goraýşyň ilkinji halkasy kämilleşdirilip, maşgala lukmançylygy girizildi. Saglyk döwlet ätiýaçlandyrmasy ornaşdyryldy, milli şypahana we derman senagaty ulgamlary döredildi. Daşary ýurtlardan getirilýän derman, saglyk maksatly serişdeleriň ornuny tutýan önümleri öz ýurdumyzda öndürmek maksady bilen, täze, döwrebap derman kärhanalary gurlup, önümçilige girizildi. Bu kärhanalarda öndürilýän önümler bilen diňe bir öz ýurdumyzyň raýatlaryny üpjün etmek däl-de, eýsem, olaryň kesgitli bölegini daşary ýurtlara çykarmak boýunça-da işler alnyp barylýar. Dermanhanalarda raýatlarymyz lukmanlar tarapyndan bellenilen, degişli dermannamalar boýunça zerur bolan, ýokary hilli ýerli we daşary ýurt önüm öndürijileriň derman hem-de saglyk maksatly serişdeleri bilen ýeňillikli üpjün edilýär. Derman serişdeleriniň esasy gory döredil

Hemişelik baş maksat

Hormatly Arkadagly Gahryman Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzyň saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamy uly ösüşlere eýe bolýar. Halkymyzyň saglygyny goramak hem-de dürli keselleriň öňüni almak, adam ömrüniň dowamlylygyny uzaltmak, sagdyn durmuş ýörelgelerini jemgyýetimize ornaşdyrmak maksady bilen, uly işler yzygiderli durmuşa geçirilýär. Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň 24-nji sentýabrynda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisindäki çykyşynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow: «Saglygy goraýyş ulgamy depginli ösdürilip, halkymyza dünýä ülňülerine laýyk gelýän lukmançylyk hyzmatlary edilýär. Şu ýyl bu ulgama Döwlet býujetinden 2 milliard 900 million manat möçberinde maliýe serişdelerini goýberdik. Saglygy goraýyş desgalarynyň gurluşygy üçin 1 milliard 900 million manat maýa goýum serişdesini gönükdirdik» diýip belledi. Ýurdumyzyň paýtagty Aşgabatda we welaýatlarda döwrebap binagärlik ülňüleri esasynda gurlup, häzirki zaman öňdebaryjy lukmançylyk enjamlary bilen üpjün edilen saglygy goraýyş merkezleriniň sany yzygiderli artýar. Şu ýylda paýtagtymyzda Halkara onkologiýa ylmy-kliniki merkeziniň, Halkara pediatriýa merkeziniň hem-de Stomatologiýa merkeziniň düýbi tutuldy we olaryň gurluşygy ýokary depginde dowam edýär. Şeý

Baş maksat — halkymyzyň saglygyny goramak

Her ýylyň 10-njy oktýabrynda ýurdumyzda Türkmenistanyň saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni bellenip geçilýär. Bu senäniň ählihalk derejesinde giňden bellenilmegi döwletimiz tarapyndan mähriban halkymyzyň saglygyny goramaga uly ähmiýet berilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Saglygy goramak, bedenterbiýe we sport Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan döwletimiziň durmuşynyň möhüm ulgamlary bolup durýar. Raýatlarymyzyň sagdyn bolmagy Watanymyzyň durmuş-ykdysady taýdan okgunly ösmeginiň, adamlaryň bagtyýar we abadan durmuşynyň möhüm şertidir. Şeýle bolansoň, Diýarymyzda halkymyzyň saglygy baradaky alada ileri tutulýan döwlet wezipeleriniň derejesine çykaryldy. Saglygy goraýyş ulgamynyň özboluşly milli nusgasynyň döredilmegi bu wezipäniň üstünlikli çözülýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Şol özboluşly nusga bolsa, halk tebipçiliginiň köpasyrlyk tejribesini hem-de ählumumy saglygy goraýyş ulgamynyň öňdebaryjy ýörelgelerini özünde jemleýär.

Saglyk döwletliligiň girewidir

Her ýylyň 10-njy oktýabrynda Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni giňden bellenilýär. Bu baýramçylyga welaýatymyzda hem giň orun berilýär. Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen hünär baýramymyzyň ― Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň gününiň bellenilmegi biziň üçin uly serpaý. Welaýat «Ene mähri» merkezinde «Saglyk döwletliligiň girewidir» atly geçirilen maslahat hem hut şu baýrama bagyşlandy. Oňa Türkmenabat şäher saglyk öýleriniň wekilleri gatnaşdylar.

Bagtyýarlygyň berk binýady

Halkymyzyň abadan we bagtyýar durmuşyny üpjün etmek maksady berkarar döwletimizde alnyp barylýan ähli işleriň özenini düzýär. Esasy Kanunymyzda jemgyýetiň we döwletiň iň ýokary gymmatlygy hökmünde ykrar edilýän adamyň saglygyny goramak döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. «Saglyk» Döwlet maksatnamasyna laýyklykda amala aşyrylýan işler keselleriň öňüni almak we bejermek bilen birlikde, ilatyň durmuş goraglylygy, sagdyn durmuş ýörelgeleriniň ornaşdyrylmagy ýaly möhüm wezipeleri esas edinýär. Ilatyň saglygy baradaky aladanyň döwletimiziň hemişelik üns merkezinde durýandygy mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 32 ýyllyk baýramynyň öňüsyrasynda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde ýene bir gezek tassyk tapdy. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyz bu mejlisde sözlän çuňňur manyly sözünde: “...Halkyň saglygy diňe bir ýurduň baş baýlygy bolman, eýsem, türkmenistanlylaryň häzirki we geljek nesilleriniň bagtyýar durmuşynyň hem berk binýadydyr” diýip nygtady.

Sagdyn ene — sagdyn çaga — sagdyn geljek

Türkmenistanda enäniň we çaganyň saglygyny goramak döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalarynda enäniň we çaganyň saglyk ýagdaýyny has-da gowulandyrmagyň we berkitmegiň, olary ýokary hilli lukmançylyk hyzmatlary bilen üpjün etmegiň, maşgala medeniýetini has kämil derejä ýetirmegiň ýurduň durmuş-ykdysady taýdan ösüşiniň aýrylmaz bölegidigi bellenilýär. Ilatyň ähli toparlarynyň durmuş ýagdaýyny, zenanlaryň, bäbekleriň, çagalaryň, ýetginjekleriň iýmitlenişini has-da gowulandyrmaga aýratyn üns berilýär. «Türkmenistanda eneleriň we çagalaryň saglygyny goramak boýunça «Sagdyn ene — sagdyn çaga — sagdyn geljek» atly 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Milli strategiýa» eneleriň we çagalaryň reproduktiw sagdynlyga bolan hukuklaryny ykrar edýär we onda lukmançylyk kömeginiň üznüksizligine aýratyn üns berilýär. Munuň özi eneleriň we çagalaryň saglygyny goramak bilen bagly meseleleri ilkinji gezek bir ýere jemlän strategik resminamadyr. Howply täze döremeleriň öňüni almak, olary ir ýüze çykarmak hem-de bejermek ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamynyň möhüm ugurlarynyň biridir. Bu babatda adamyň papilloma wirusyna garşy sanjym 9 ýaşly oglanlara we gyzlara ulanylyp başlandy we o

«Saglygyň gadyryny bilgil, hasta bolmasdan burun…»

Hormatly ildeşler! Güýz paslynyň dowam edýän günlerinde saglygyňyzy goramak ugrunda zerur bolan düzgün-kadalary, sagdyn durmuş ýörelgesini berjaý etmeli. Bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmak hökmandyr. Şeýle-de gündelik С witaminine – askorbin turşusyna baý önümleri köpräk kabul etmeli. Iş ýeriňizde hem-de öýüňizde otaglaryň howasyny çalşyp durmaly. Keseliň ilkinji alamatlary ýüze çykan ýagdaýynda maşgala lukmanyna ýüz tutmaly. Derman serişdelerini özbaşdak ulanmaly däl. Gahryman Arkadagymyzyň «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly köp jiltli ylmy-ensiklopedik kitabynda beýan edilýän dermanlyk ösümliklerden taýýarlanan melhem çaýlaryny maşgala lukmany bilen maslahatlaşyp içmegi ýatdan çykarmaň!

Saglyk — baş baýlyk

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda her bir günümiz taryhy wakalara beslenýär. Bedew batly eziz Diýarymyzda ähli pudaklar boýunça uly ösüşler gazanylýar, ýurdumyzyň abraý-mertebesi has-da ýokary derejelere eýe bolýar. Häzirki ajaýyp döwrümizde Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tagallalary bilen ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamyny ösdürmäge aýratyn ünsüň berilýändigi bellenmäge mynasypdyr. Häzirki wagtda Türkmenistan Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy bilen işjeň hyzmatdaşlygy alyp barýar. Ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamy häzirki döwrüň ähli mümkinçiliklerini üstünlikli durmuşa geçirýär. Ylaýta-da, çagalaryň we eneleriň saglygyny goramak, sagdyn durmuş ýörelgelerini kemala getirmegi milli aýratynlyklara laýyklykda durmuşa ornaşdyrmak, ilatymyzy Türkmenistanda ösýän dermanlyk ösümlikleriň hem-de ýerli çig mallaryň hasabyna öndürilýän dermanlar bilen üpjün etmek ýaly ugurlarda uly netijeler gazanyldy. Häzirki ajaýyp döwrümizde

Ýiti respirator keselinden goranmagyň usullary

Sagdynlyk durmuşyň gözbaşydyr

Türkmenistanyň Prezidentiniň tagallalary bilen ýurdumyzda «II saglygy — ýurt baýlygy» diýen pähimden ugur alnyp, Türkmenistanyň Konstitusiýasynda jemgyýetiň we döwletiň iň ýokary gymmatlygy hökmünde yglan edilen adam saglygyny goramak babatda giň möçberli işler alnyp barylýar. Ilatyň saglygyny goramakda, keselleriň öňüni almakda we olary ýok etmekde, saglygy goraýyş we derman senagaty pudagyny dünýä derejesinde ösdürmekde ýurdumyzda uly ösüşler gazanyldy. Beýik akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň: «Saglygyň gadryny bilgil, hasta bolmasdan burun» diýşi ýaly, ynsan saglygyny goramak, saglygyň gadyryny bilmek halkymyzyň gadymdan gelýän ýörelgesidir. Saglyk her bir adamyň iň uly baýlygydyr. Adamlaryň saglygyny goramak bolsa döwletimiziň baş aladasydyr. Çünki her bir adam hakyndaky alada, bu tutuş jemgyýet hakyndaky aladadyr. Şundan ugur alnyp, halkymyza ýokary hilli lukmançylyk hyzmatlaryny etmek, raýatlarymyzyň ömür dowamlylygyny uzaltmak döwlet syýasatymyzyň ileri tutulýan ugurlarynyň birine öwrüldi.

Sag başym – soltan başym

Bedenterbiýe, sport we sagdyn durmuş ýörelgeleri biri-biri bilen berk baglanyşykly düşünjelerdir. Adatça, sport professional türgenleriň ýokary netijeler ugrundaky tutanýerli zähmetini we bäsleşiklerini öz içine alýar. Bedenterbiýe bolsa adamyň sagdyn bolmak üçin ýerine ýetirmeli işjeňligidir. Sagdyn durmuş ýörelgesi her bir adamyň zyýanly endiklerden çetde durup, saglygy üçin peýdaly hereketleri ýerine ýetirmegi bilen baglanyşykly düşünjedir. Diýmek, professional türgenlerden tapawutlylykda, adaty adamlara sagdyn bolmak üçin biri-biri bilen däl-de, öz-özi bilen göreşmelidigine göz ýetirmek has ähmiýetlidir. Sagdyn bolup, durmuşdan lezzet almak üçin her bir adama ýönekeý kadalary berjaý etmek we peýdaly endikleri edinmek zerurdyr. Ynsanyň saglygy, ilkinji nobatda onuň dem alýan howasyna baglydyr. Şonuň üçin hem arassa howada gezelenç etmek we dem alyş maşklaryny ýerine ýetirmek sagdynlyga uzaýan ýoluň ilkinji ädimlerine öwrülmelidir.

Naryň peýdasy

► 1. Gormonlaryň işjeňligini artdyrýar Naryň çigidindäki saklanýan ýag bedende öndürilýän gormonlaryň deňagramlylygyny kadalaşdyrýar. Şonuň üçin nar iýlende çigidi bilen bile iýmek has peýdalydyr. Ol kellagyryny aýyrýar.

Lukmançylyk hyzmatlarynyň hili ýokarlanýar

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Watanymyzda «Saglyk» Döwlet maksatnamasy üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ilatymyzyň saglyk ýagdaýyny has-da gowulandyrmak, adam ömrüniň dowamlylygyny artdyrmak, saglygy goraýyş hyzmatlaryny halkara ölçeglere laýyklykda ösdürmek hem-de innowasion tehnologiýalara, öňdebaryjy lukmançylyk ylmyna, tejribesine esaslanýan saglygy goraýyş ulgamyny kämilleşdirmek ugrunda bimöçber tagalla edilýär. Bu ugurda Arkadag şäherinde saglyk öýüniň gurulmagy we onda alnyp barylýan işler has-da guwandyryjydyr. Täze saglyk öýi Arkadag, Aşgabat şäherleriniň hem-de Ahal welaýatynyň ilatyna hyzmat edýär. Saglyk öýüne halkara ölçeglere laýyk gelýän tehnologiýalar ornaşdyrylyp, bu ýerde şöhle bilen anyklaýyş bölümi, anyklaýyş we maslahat beriş bölüminiň USB otagy, EKG, endoskopiýa, reografiýa, stomatologiýa, densitometriýa otaglary, oftalmolog we LOR lukmanlaryň otagy, aýallara maslahat beriş bölümi, maşgala bölümleri, fiziobejeriş we bejeriş bedenterbiýe hem-de sagaldyş otagy, gündizki ýatymlaýyn bölümleri, şeýle hem fitobar ýerleşýär. Saglyk öýüniň dolandyryş bölüminde ylmy-amaly maslahatlary, ýygnaklary geçirmek üçin 180 orunlyk uly we 30 orunlyk kiçi mejlisler zallary bar. Şeýle-de bu ýerde kompýuterler inter

Sagdyn we sapaly durmuşymyzyň keşbi

Eziz Diýarymyzda raýatlaryň saglygyny goramak babatda durmuşa geçirilýän tutumly işler Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen döwlet ideologiýasyny dabaralandyrýar. Hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda 2022-nji ýylyň 15-nji aprelinde Türkmenbaşy şäherinde 400 orunlyk köpugurly hassahananyň, şol ýylyň 27-nji maýynda Daşoguz welaýatynyň dolandyryş merkezinde bina edilen 450 orunlyk köpugurly hassahananyň we 150 orunlyk onkologiýa merkeziniň ulanylmaga berilmegi onuň anyk mysallaryndandyr.

Saglygyň gadryny bilgil

Möwsümleýin keselleriň öňüni almak üçin peýdaly maslahatlar: 1. Şahsy we jemgyýetçilik arassaçylyk tertip-düzgünlerini berjaý etmeli.