Hozuň höziri
Gadym zamandamy ýa-da geçen asyr, onçasyny bilmedim. Ýöne güýz çigreginiň çynyny edip, gylyksyz gyşyň golaýlaýandygyny duýduryp ugran günleriniň birinde, uzak ýerden atyny säpjedip, aryp gelýän ýolagçy kişi bir äpet hoz agajynyň düýbünde goş ýazdyrypdyr. Agajyň saýasynda diň arkan düşüp, onuň syrdam boýuny, seleň şahalaryny synlap ýatyşyna, birdenkä nazary ho-ol beýik şahalardaky adaja şemala çalaja yranyp, görküni güjeňleýän düzüm-düzüm hozlara düşüpdir. Ol öz ýanyndan: «Ýak-he-eý, tebigat şun-a oňarmandyr. Muňa seretsene! Nähili äpet, belent agaç, syrdam boýy, berdaşly şahalary bar. Ýöne munuň miwesine bir seret, witjik, ed-dil barmagyň başy ýalyjak. Munuň ýaly daragtyň miwesi, iň bolmanda, kädi ýaly bir bolaýmal-a!» diýip içini hümledişine, meýmiräp uka gidipdir. Hor çekip ýatan ýolagçy birdenkä allaniçigsi bolup, maňlaýyny tutup, zöwwe ýerinden turupdyr. Nämäniň nämedigine-de golaýynda «Agaçdan aty, daşdan gaty» diýlip matala ýugrulan bir hozuň togalanyp barýandygyny görüp düşünip galypdyr: şahalardaky kiçijik hozlaryň biri şemala sapagyndan tänipdir-de, uklap ýatan kişiniň edil iki gözüniň arasyna patylap düşäýen eken. Maňlaýyny sypalaşdyryp, äm-säm bolup duran ýolagçy nämäň-nämedigine magat göz ýetirensoň: «Eý, Gudraty Güýçli Taňrym, sen bu hozlary kiçijik edip örän dogry ýaradan ekeniň! Eger-de olaryň her biri edil kädi ýaly dagy bolaýan bolsa-ha, meniň kellämi pyt