HABARLAR

Bagym bar — bossanym bar

Zähmetsöýer pederlerimizden miras galan iň oňat däpleriň biri-de, ýere yhlas bilen ideg edip, bag ýetişdirmekdir. Durmuşyň ähli ugurlarynda kämil tejribe toplan ata-babalarymyz nahal ekmekde, bag hem-de ir-iýmiş ýetişdirmekde, obalary bagy-bossanlyga öwürmekde hem nusgalyk işleri amala aşyrypdyrlar. Bu asylly häsiýet arkama-arka, nesilme-nesil geçip, biziň döwrümize çenli öz kämilligini gorap gelipdir. Elbetde, bu döwletli we sogaply işleri nesilleriň aňyna guýmakda, wagyz etmekde atalar sözleridir nakyllar örän ähmiýetlidir. Asyrlaryň dowamynda ata-babalarymyzyň ruhy dünýäsinden syzylyp çykan atalar sözleridir pentleri ýaş nesilleriň tebigata we bagy-bossanlyga bolan söýgülerini artdyrmakda hem bahasyna ýetip bolmajak gymmatlykdyr. Pederlerimiz nahal hakda «Dünýä görki täze nahal», bag ýetişdirmek barada «Zähmet çekseň bag bolar, çekmeseň dag», «Bagym bar — bossanym bar», «Bag — ekeniňki, ýap — çekeniňki», salkyn saýa edinmek dogrusynda «Agaç ekmedik saýada ýatmaz», «Saýasy serginli, ojagy alawly», küren obalary bagy-bossana öwürmek babatda «Agaçsyz obany tozan gömer», «Bir agaç ýetmiş ýyllyk ýoldan görner», «Agaç iýmişinden belli, adam kylmyşyndan», «Agaç gatysy soky bolar» ýaly onlarça parasatly pähimleri döredipdirler. Asly daýhan halkymyzyň «Miweli

Bag — durmuşyň bezegi

Yhlasymyzy gaýgyrmarys Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Gahryman hem mähriban Prezidentimiziň ýadawsyz aladasy bilen güneşli Diýarymyzy bagy-bossanlyga öwürmekde uly işler durmuşa geçirilýär. Bilşimiz ýaly, indi bag ekmek çäresi giň gerime eýe bolup, zähmet baýramçylygyna öwrülýär. Ýylyň--ýylyna müňlerçe düýp miweli, saýalyk we pürli agaç nahallary oturdylyp, olara ideg ýola goýulýar. Milli Liderimiziň başlangyjyndan gözbaş alyp, durmuşa geçirilýän şeýle sogaply işleriň netijesinde Garaşsyz döwletimiziň çar künjeginde tokaý zolaklary kemala gelýär. Gözel ülkämiz bagy-bossanlyga öwrülýär.

Gaýtarma dek bezenipdir garagum...

Her bir ynsan ýüregine üýtgeşik duýgulary bagyşlap, döredijilik adamlarynyň kalbyny joşduryp heýjana salýan bahar pasly geldi. Säher bilen penjiräni açanyňda, baharyň hoştap howasy näziklik bilen içeri girýär. Gündizler gyş gijeleri ýaly uzaldy. Şatlyk-şagalaňa berlen tebigatyň goýnunda gülden-güle gonup ýören kebeleklerdir balarylary gizlenpeçek oýnaýana meňzeýär. Gün mazaly ýokary göterilenden soň şäheriň şowhuny artyp başlady. Köçeleriň gyrasyndaky ýaňy pyntyk ýaran baglar alabaharyň gelenini aýdyňlygy bilen äşgär edýär. Adamlar eýýam pasla görä al-ýaşyl reňkli ýeňiljek geýimleri geýinipdirler. Günüň ýiti şöhlesinden heder edip gaşlaryny çytsalar-da, olaryň kalbynda baharyň joşguny bar.

Baharyň tarypy

Älemi beýik sungaty bilen bezeýji hem-de ähli barlyga öz täsirini ýetirip, köňüllere şatlyk paýlaýjy, pasyllaryň soltany bolan ýaz paslyny biziň nusgawy şahyrlarymyz şeýle taryplapdyrlar: Hak sylamyş, bardyr onuň saýasy,

Tebigatyň täsin dünýäsi

Biziň daş-töweregimizi gurşap alan tebigat täsinliklere örän baý. Şonuň üçin kämahal oýuňa-küýüňe gelmeýän maglumatlara hem gabat gelýärsiň. Men kärim boýunça biologiýa mugallymy bolamsoň, dürli ösümlikler, olaryň täsin, özboluşly häsiýetli görnüşleri bilen gyzyklanýaryn. Şolaryň hatarynda mör-möjekler bilen iýmitlenýän ýyrtyjy ösümlikler hem bar. Guraýan sapaklarymda okuwçylara şolar dogrusynda gürrüň berip, olaryň tebigatyň köpdürlüligi baradaky düşünjelerini, dünýägaraýşyny giňeltmäge çalyşýaryn. Häzirki döwürde dünýäde ýyrtyjy ösümlikleriň 450-den gowrak görnüşi mälimdir. Olar kadaly ýaşaýşyny üpjün etmek üçin gerek bolan ýokumly maddalaryň ählisini toprakdan alýar. Ýöne iýmite garyp bolan toprakda ösýändigi sebäpli olar özlerine gerek bolan fosforyň, azodyň, natriý, kaliý, magniý duzlarynyň öwezini dolmak üçin mör-möjekleriň belogyndan peýdalanýar. Şol ösümlikler öz janly awlaryny tutmak üçin küýze görnüşindäki ýapylýan ýapraklaryny, şepbeşik ýapraklaryny, sorujy we konus şekilli duzaklaryny ulanýarlar.

Jümle-jahan habarlary

Tebigy gözellige baý

Ülkäme toý bolup, gelen ýazlarym

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda «Türkmenistan – parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylymyzyň her bir güni uly dabaralara, bitirilýän beýik işlere beslenýär. Şunda milli mirasymyzyň goralyp saklanmagy, täze röwüşde gaýtadan dikeldilmegi we ýaş nesillerimiziň milli ruhda terbiýelenmegi ugrunda netijeli işler alnyp barylýar. Taryhda ata-babalarymyzyň döreden, şu günlere çenli ähmiýetini ýitirmän gelýän birnäçe şanly senelerimiz, baýramçylyklarymyz täze mazmuna eýe bolýar. Hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen Nowruz baýramçylygy ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizildi.

Ynsanlyk borjumyz

Ynsanyň durmuşy tebigat, daşky gurşaw bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Çünki tebigat biziň umumy öýümizdir. Şonuň üçin-de, tebigy baýlyklarymyzy goramak, daşky gurşawyň arassalygyny saklamak diňe bir döwlet syýasatynyň möhüm ugry bolman, eýsem, her birimiziň ynsanlyk borjumyzdyr. Hormatly Prezidentimiziň tagallalary bilen ýurdumyzda tebigaty goramak, daşky gurşawyň ekologiýa taýdan arassalygyny saklamak ugrunda netijeli işler amala aşyrylýar. Häzirki wagtda her ýylda millionlarça düýp agaç nahallary oturdylyp, Milli tokaý maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirýän ýurdumyzda ýer-suw baýlyklaryny tygşytly peýdalanmak, haýwanat we ösümlik dünýäsini gorap saklamak boýunça toplumlaýyn işler alnyp barylýar. Tebigatyň baýlyklarynyň goraglylygyny üpjün etmek we olardan aýawly peýdalanmak çygrynda milli kanunçylyk binýady pugtalandyrylýar.

Her damjasy eşrepi

Halkara jemgyýetçiliginde suwa bolan oňyn garaýşy ösdürmekde BMG-niň daşky gurşawy goramaga bagyşlap 1992-nji ýylda Rio-de-Žaneýroda geçiren maslahatynda Bütindünýä suw gününi bellemek barada öňe süren teklibiniň hem-de kabul eden Kararynyň uly ähmiýetiniň bolandygyny aýtmak gerek. Çünki dünýä döwletleri tarapyndan gyzgyn goldaw tapan bu resminama esasynda şondan bäri her ýylyň 22-nji martynda Suwuň bütindünýä baýramçylygy — Suw serişdeleriniň Bütindünýä güni bellenip geçilýär. Şol gün suwy arassa saklamak, tygşytly peýdalanmak, deňiz-derýalary hapalamazlyk, ekologiýa abadançylygyny we daşky gurşawy aýawly saklamak barada halkara ylmy maslahatlary geçirilýär. Suw ýetmezçiliginden kösenýän döwletlere kömek bermegiň ýollary ara alnyp maslahatlaşylýar. Dünýä döwletleriniň tagallalarynyň birleşmegini talap edýän süýji suwy rejeli we aýawly peýdalanmak, hemmelere elýeter etmek hakyndaky meseleler babatda Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan hem ýokary işjeňlik görkezýär. Hormatly Prezidentimiz BMG-niň Baş Assambleýasynyň 65, 66-njy hem-de ondan soňky mejlisleriniň birnäçesinde, 2012-nji ýylyň iýunynda Braziliýanyň Rio-de-Žaneýro şäherinde geçirilen Durnukly ösüş boýunça «Rio+20» maslahatynda çykyş edip, ençeme möhüm meseleler bilen birlikde, howanyň

Baglar — zeminiň zynaty

Toý — parahatçylygyň, asudalygyň hem gaýgy-gamsyzlygyň nyşany. Toý — gowluk, bagtyýarlyk, şatlyk-şagalaň, gülki-degişme, aýdym-saz. Türkmende bolsa, tüweleme, günde-günaşa toý. Döwlet derejesindäki toý-baýramlar hem, her birimiziň şahsy durmuşymyzdaky toýlarymyz hem goşa-goşadan gelýär. Her bir maşgalada perzent doglanyndan başlanýan toý soňra diş toýy, galpak toýy, gelin toýy, pygamber ýaş toýy... bilen dowam edýär. Maşgala üçin ähmiýetli bolan jaý toýy, maşyn toýy ýaly şagalaňly, gyzykly toýlarymyz hem bar. Ine, şularda we şular ýaly toýlaryň hemmesinde-de uludan saçak ýazylýar. Toý saçaklarymyzy bolsa dürli-dümen ir-iýmişler, miweler bezeýär. Her hili mürepbeler, şerbetler hem miwelerden edilýär. Hatda ýönekeý çaý içişlikde-de çaýyň gapdaly bilen kişde, kişmiş, hozuň ýa erigiň maňzy, igde ýaly dürli-dümen ir-iýmişler bolanda, göwnüňe, çaý has tagamly, çaý içişlik hem gyzykly bolýar. Ine, şu nygmatlaryň hemmesi-de baglaryň bize eçilýän datly miweleri. Türkmen aga ýöne ýere «Bagym bar, barym bar» diýmeýär. Bagdan alynýan hasyl bazarlarda-da hemişe ýörgünli hem islegli. Elbetde, ömründe bir agaç ekmedik adam bag ekip ýetişdirmegi aňsatdyr öýdýär. Ýöne herki zada azap gerek. Azabyny etmeseň, ýagny, idegini ýetirmeseň, hözirini