"Adalat" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-62-50, 38-62-75, 38-62-38
Email: adalat-gazeti@sanly.tm

Habarlar

Durmuş abadançylygy — döwletiň berkararlygy

Gahryman Arkadagymyzyň döwletli başlangyçlaryny mynasyp dowam edýän hormatly Prezidentimiziň halkymyzyň bagtyýarlygyny üpjün etmäge gönükdirilen tagallalarynyň netijesinde bu günki gün raýatlarymyz bolelin durmuşyň hözirini duýup ýaşaýar. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda bedew bady bilen öňe barýan eziz Diýarymyzda halkymyzyň sapaly ýaşaýşy üçin döwlet derejesinde uly aladalar edilýär. Hormatly Prezidentimiziň daşyna mäkäm jebisleşen halkymyzyň agzybirliginiň netijesinde ýetilýän belent sepgitler täze taryhy eýýamda asylly maksatlarymyzyň myradyna gowuşýandygyna şaýatlyk edýär. Suw — ähli janly-jandaryň ýaşaýşy üçin iň zerur serişdeleriň biri. Şoňa görä-de, tebigatyň bu gymmatly baýlygy ýaşaýşyň gözbaşyna deňelýär. Nirede suw, derýa, çeşme ýa-da gazylan guýy bar bolsa, şol ýerde durmuş gülleýär. Milli Liderimiz «Suw — ýaşaýşyň we bolçulygyň çeşmesi» atly kitabynda: «Şöhratly taryhymyzda merdanalygy, pähim-paýhasy, parasatlylygy we edermenligi bilen özüni tanadan pederlerimiz yssy howa şertlerinde suw gorlaryny tygşytly we rejeli peýdalanmak üçin howdanlary, kärizleri, topragyň gan damarlary ýaly bolup görünýän köp sanly suw ulgamlaryny gurupdyrlar, şerbet suwuň her damjasyny isrip etmän peýdalanmagy başarypdyrlar» diýýär.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2024» XV halkara ykdysady forumyndaky ÇYKYŞY

(Kazan şäheri, 2024-nji ýylyň 16-njy maýy) Hormatly Rustam Nurgaliýewiç!

Türkmenistan — GDA: deňhukukly we hemmelere bähbitli hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleri

Arkadagly eýýamymyzda dünýäniň halkara guramalary, şol sanda Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy bilen hyzmatdaşlyk işjeň ösdürilýär. Bu gurama agza döwletler bilen ykdysady we medeni-ynsanperwer ugurlarda durmuşa geçirilýän işler hyzmatdaşlygyň täze gözýetimlerini açýar. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň GDA-nyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň nobatdaky mejlisine gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Baş sekretary Sergeý Lebedew bilen 22-nji maýda bolan duşuşygy hem muny aýdyň görkezdi.

Asylly ýörelgeler

Hoşniýetlilik, dost-doganlyk gatnaşyklaryna ygrarlylyk türkmen halkyna mahsus bolan ynsanperwerlik ýörelgeleridir. Halkymyz goldawa mätäçlere, ejir çekýänlere hemaýat bermegi we duýgudaşlyk bildirmegi hemişe özüne parz hasaplapdyr. «Kyýamat güni goňşudan» diýlişi ýaly, kyn günde goňşa hemaýat bermek, doganlyk goluny uzatmak türkmen halkynyň asyrlar aşyp gelýän asylly ýörelgeleriniň biri bolup durýar. Mälim bolşy ýaly, şu ýylyň 21-nji maýynda türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz Eýran Yslam Respublikasynyň Aşgabatdaky ilçihanasyna baryp, doganlyk ýurduň Prezidenti Saýed Ebrahim Raisiniň we beýleki birnäçe resmi adamlaryň betbagtçylykly ýagdaýda biwagt aradan çykmagy zerarly çuňňur gynanjyny bildirdi. Munuň özi ynsanperwerlik, hoşniýetli goňşuçylyk, birek-birege goldaw bermek ýörelgeleriniň häzirki döwrüň ruhuna kybap derejede ösdürilýändigini görkezýär.

Nesilleriň alkyşy

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň beýik başlangyçlary bilen döredilen Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň durmuşa geçirýän uly işleri adamy mertebelemegiň, hemaýata mätäçlere sahawatlylyk bilen goldaw bermegiň asyl nusgasyny döretdi. Ýakynda Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş ylmy-kliniki merkezine Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdelerine satyn alnan Germaniýa Federatiw Respublikasynyň lukmançylyk enjamlaryny öndürýän meşhur «B.Braun» kompaniýasynyň iki sany «Dialog+» kysymly gemodializ enjamynyň sowgat berilmegi gaznanyň alyp barýan sahawatly işleriniň nobatdaky beýany boldy.

«Magtymguly» diýip, adym tutsalar»

Jemgyýetiň ruhy sütünini emele getirýän milli mirasy, däp-dessurlary, taryhy we edebiýaty bilmek watansöýüjilik, ýurduňa we halkyňa wepalylyk ýaly mukaddes duýgularyň kemala gelmeginiň esasy çeşmesi bolup durýar. Türkmen halkynyň şahyrana edebiýatyny Magtymgulusyz göz öňüne getirmek asla mümkin däl. Söz mülküniň şasy hasaplanylýan Magtymgulynyň döredijiligi halkymyzda terbiýe mekdebi, akyl-paýhas terezisi hasaplanylýar. Üstünden ençe asyrlaryň geçendigine garamazdan, çyn göwheriň has ýiti lowurdaýşy ýaly, akyldaryň şygyrlary biziň günlerimizde-de gymmatyny ýitirmän, paýhas dürlerini seçmegini dowam edýär. Şol dürdäne eserleriň geljekde-de ähmiýetini ýitirmejekdigine şübhe ýokdur. Ykbaly çylşyrymly döwre gabat gelendigi bilen baglanyşykly Pyragynyň şygyrlarynda biziň häzirki döwürde eýe bolan asudalyk, erkinlik, döwletlilik ýaly bahasyz baýlyklarymyzyň gadyr-gymmaty has ýiti duýulýar. Ol türkmeniň ruhy dünýäsiniň, özboluşly ýaşaýyş medeniýetiniň, ruhy gymmatlyklarynyň, şol sanda döwletlilik we garaşsyzlyk pelsepesiniň kemala gelmeginde ägirt uly goşant goşan danadyr. «Türkmen ilim, eý adamzat!//Azat il, güzer gözlär men» diýen setirler şahyryň öz iliniň erkana ýaşaýşyny arzuwlandygyndan habar berýär. «Ozal akan ýerden akarmyş aryk» diýlişi ýaly, şahyryň şygyrlaryndaky döwletlilik ýörelgesi pederi Döwletmämmet

Döwre buýsanç — zähmete hyjuw

Azat HOJAÝEW,Türkmenistanyň Döwlet migrasiýa gullugynyň harby gullukçysy, maýor: — Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň uly ruhubelentlik bilen bellenilýän ýylynda akyldar şahyryň döredijiliginiň şanyna guralýan toýdur dabaralar giň gerim alýar. Şeýle şatlykly günlerde, has dogrusy, 17-nji maýda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde döwlet Baştutanymyzyň türkmeniň beýik ogly Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli «Magtymguly» atly kitabyň çapdan çykandygy barada aýtmagy tutuş türkmen halky üçin buýsandyryjy waka boldy. Milli mirasymyzy sarpalamakda, türkmeniň ägirt şahsyýetlerine hormat goýmakda biz — ýaşlara görelde görkezýän Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiziň janlarynyň sag, ömürleriniň uzak bolmagyny, il-ýurt bähbitli işleriniň mundan beýläk-de rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýäris.

Hukuk maslahaty

Ýaşlara döwlet goldawy Gahryman Arkadagymyzyň: «Islendik döwletiň kuwwaty diňe bir tebigy baýlyklary bilen däl-de, eýsem, ýetişdirip bilýän kämil nesilleri bilen kesgitlenilýär» diýen parasatly jümleleri döwrümiziň aýdyň ýörelgesidir. Bu günki gün türkmen ýaşlarynyň döwrebap hünärleri ele almaklary, nazary bilimlerini kämilleşdirmekleri, sanly tehnologiýalary, öňdebaryjy tejribeleri özleşdirmekleri üçin ähli mümkinçilikler döredilýär. Ýaşlary goldamak ugrunda milli kanunçylyk hem yzygiderli kämilleşdirilýär. Milli Liderimiziň 2022-nji ýylyň 14-nji iýunynda ýaşlaryň gatnaşmagynda geçirilen döwlet ýaşlar syýasatyny we bu ulgamda milli kanunçylygy kämilleşdirmegiň ileri tutulýan meselelerine bagyşlanan maslahatda bilim edarasyny tamamlap, täze işe kabul edilen ýaş hünärmenleriň girdeji salgydyny zähmet döwrüniň birinji ýylynda bellenilen kadasyndan 50 göterim, ikinji we üçünji ýyllarynda 25 göterim ýeňillikli tölemeginiň tertibini kesgitlemek baradaky teklibi hem munuň aýdyň mysalydyr. Gahryman Arkadagymyzyň teklibi biragyzdan makullanylyp, degişli kadalar «Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň 32-nji maddasynyň 7-nji bendinde beýan edildi. 

Suw damjasy — altyn dänesi

Türkmen halky hemişe tebigy baýlyklary, aýratyn-da, suwy aýawly peýdalanypdyr. Suw serişdeleriniň rejeli peýdalanylmagy bu günki gün Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň durmuş-ykdysady strategiýasynda obasenagat toplumyny okgunly ösdürmegiň, daşky gurşawy goramagyň, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmagyň möhüm şertleriniň biri hökmünde kesgitlenendir. Häzirki döwürde arassa agyz suwy bilen ilaty ýeterlik üpjün etmek Durnukly ösüşiň maksatlarynyň esasylarynyň biridir. Ýurdumyzda suw arassalaýjy ulgamlaryny döretmäge, oba hojalygynda we önümçilikde suw tygşytlaýjy tehnologiýalary we täzeçil usullary peýdalanmaga aýratyn ähmiýet berilýär. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tagallalary netijesinde şu ýylyň 8-nji maýynda Ýaşlyk şäherçesinde kuwwaty bir gije-gündizde 30 müň kub metre deň bolan suw arassalaýjy desganyň, 22-nji maýda bolsa paýtagtymyzda kuwwaty bir gije-gündizde 150 müň kub metr bolan «Bagtyýarlyk» agyz suwuny arassalaýjy desgasynyň açylyp ulanylmaga berilmegi munuň aýdyň mysallarydyr.

Aşgabat — gözelligiň we ösüşiň şäheri

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň ýüregi, Merkezi Aziýanyň merjeni bolan ak mermere beslenen paýtagtymyz Aşgabadyň keşbi günsaýyn özgerýär. Her ýylyň 25-nji maýynda ýurdumyzda Aşgabat şäheriniň güni mynasybetli baýramçylyk dabaralarynyň giňden guralmagy watandaşlarymyzyň buýsanjyny artdyrýar. Paýtagtymyz Aşgabadyň gaýtalanmajak gözelligi — ýazyjy-şahyrlaryň ylhamynyň joşy. 2013-nji ýylyň 25-nji maýynda bolsa paýtagtymyz ak mermerli binalaryň has köp gurlan şäheri hökmünde Ginnesiň rekordlar kitabynda orun aldy.

Döwrebaplygyň nusgasy

Merkezi Aziýanyň merjen şäheri diýlip ykrar edilen Aşgabat Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzyň ak mermerli paýtagty we ýurdumyzyň iri administratiw-syýasy, söwda we ylmy-medeni merkezidir. Paýtagtymyzyň hukuk ýagdaýy Türkmenistanyň Konstitusiýasyndan hem-de «Türkmenistanyň paýtagtynyň hukuk ýagdaýy hakynda» Türkmenistanyň Kanunyndan gözbaş alýar. Paýtagtyň çägindäki gurluşyk işleri şäheri ösdürmegiň we gurmagyň baş meýilnamasyna, şähergurluşyk dessuryna we resminamalaryna, döwlet şähergurluşyk kada ölçeglerine we düzgünlerine, şeýle hem Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda amala aşyrylmalydyr. Şähergurluşyk işini we paýtagtyň çägini gurmagy ösdürmegiň ugurlarynyň işlenilip düzülmegi we kesgitlenilmegi binagärlik we şähergurluşyk işiniň wezipesi bolup durýar. Gözel paýtagtymyz häzirki döwürde döwrebap ösüşiň milli nusgasyna öwrüldi. Sungat eserini ýada salýan gurluşyklaryň, täzeçil başlangyçlaryň netijesinde şäheriň görki, binagärlik keşbi has-da özgerdi. Aşgabat özüniň arassalygy, suw çüwdürimleriniň ajaýyp sazlaşygy bilen görenleri haýran edýär.

Şygryýet bossany

Arkadag gurduran mermer binalar Binagärlik içre başga zat boldy,Arkadag gurduran mermer binalar.Özgeren täzeçe Aşgabat boldy,Arkadag gurduran mermer binalar.

Hyýalyny Hindistana baglan Pyragy

Akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň ýagşylygy ündeýän taglymatlary häzirki Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe parahatçylyk we dostluk barada ajaýyp şygarlar bolup dabaralanýar. Hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda 17-nji maýda açylyp ulanmaga berlen Magtymguly Pyragynyň ýadygärligi hem-de «Magtymguly Pyragy» medeni-seýilgäh toplumy muny aýdyň subut edýär. Gahryman Arkadagymyzyň asylly başlangyçlaryny dowamat-dowama besleýän Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tagallalary bilen bu seýilgäh toplumynda daşary ýurtly ýazyjy-şahyrlaryň heýkelleriniň hem oturdylmagy hemişelik Bitaraplygymyzyň ynsanperwer ýörelgelerini has çuň mazmun bilen baýlaşdyrdy. Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly: «Bu seýilgäh toplumynda daşary ýurtly ýazyjy-şahyrlaryň heýkelleriniň hem oturdylmagy Magtymguly Pyragynyň arzuwlan berkarar döwletinde dost-doganlygyň dabaralanýandygynyň ýene bir aýdyň nyşanydyr».

Milletiň milli mirasy

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe dünýäniň medeni mirasynyň aýrylmaz bölegine öwrülen gadymy milli halyçylyk sungatymyzy ösdürýän, äleme meşhur halylary dokaýan halyçylarymyza döwletimiz tarapyndan uly hormat goýulýar. Her ýylyň maý aýynyň soňky ýekşenbesinde ýurdumyzda Türkmen halysynyň baýramy giňden bellenilýär. Bu ajaýyp baýramçylyk günlerinde halyçylyk sungatymyzyň baý öwüşginleriniň çuň manysyny açýan halkara maslahatlaryň, sergileriň geçirilmegi, ýurdumyzyň ussat halyçylaryna hormatly atlaryň dakylyp, döwlet sylaglarynyň gowşurylmagy Arkadagly eýýamymyzyň asylly däbine öwrüldi.

Temmäkiniň zyýanly täsirleri

Çilim çekýän adam temmäkiniň tüssesi bilen birlikde, nikotini, sinol kislotasyny, kömürturşy gazyny, myşýagy we şuňa meňzeş birnäçe saglyk üçin zyýanly maddalary öz bedenine dartýar. Olaryň ýanan, çilim süzgüjinde saklananyndan galan birnäçe göterimi öýkeniň üsti bilen adamyň bedenine düşýär we zäherleýär. Çilim çekýänleriň aglabasy dowamly bronhide hem-de öýkeniň howply çiş kesellerine ýolugýarlar. Ýürek-damar ulgamynyň keselleri bilen keselleýänleriň sany, çilim çekmeýänlere garanyňda, çilim çekýänlerde has köpdür.

Hormatly okyjylar!

2024-nji ýylyň ikinji ýarymy üçin «Adalat» gazetiniň elektron hem-de kagyz görnüşine abuna ýazylyşygyň dowam edýändigini habar berýäris. «Adalat» gazetiniň elektron görnüşine «turkmenmetbugat.gov.tm» internet sahypasynda hem-de «Türkmenmetbugat» mobil goşundysynyň üsti bilen «Merkezi gazet-žurnallar we welaýat gazetleri» bukjasyndan ýazylmalydygyny ýatladýarys. «Adalat» gazetiniň elektron neşirine abuna ýazylmak bilen, şol bukjada jemi 27 sany ýurdumyzda neşir edilýän merkezi gazet-žurnallaryny we welaýat gazetlerini hem okap bilersiňiz.

Hoşniýetli hyzmatdaşlygyň täze sepgitleri

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň üstünlikli durmuşa geçirýän daşary syýasy strategiýasynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hem goňşy ýurtlar bilen dostlukly, deňhukukly we hoşniýetli gatnaşyklary ösdürmek bolup durýar. Şunda Türkmenistan Hazarýaka sebitiniň döwletleri bilen özara düşünişmek we ynanyşmak ýörelgeleri esasynda hyzmatdaşlygy giňeltmäge aýratyn üns berilýär. Şunlukda, sebitde amatly geosyýasy we geoykdysady şertleri döretmäge hemmetaraplaýyn ýardam bermek, şeýle hem giň halkara hyzmatdaşlygyň möhüm meselelerini netijeli çözmek ýurdumyzyň sebit strategiýasynyň esasyny düzýär. Ýurdumyz Hazarýaka sebitinde Russiýa Federasiýasy hem-de onuň iri sebitleri bilen özara hoşniýetli hyzmatdaşlygy ösdürmäge uly ähmiýet berýär. Şeýle möhüm hyzmatdaş sebitleriň biri hem Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasy bolup durýar. Halklaryň arasyndaky doganlyk gatnaşyklar gözbaşyny asyrlaryň jümmüşinden alyp gaýdýar. Çünki iki halkyň taryhy ösüşinde, medeniýetlerinde we däp-dessurlarynda umumylyklar köpdür.

Täsirli geçen duşuşyk

Şu ýylyň 14-nji maýynda Türkmenistanyň Ýokary kazyýetiniň, Balkan welaýat kazyýetiniň hem-de Magtymguly etrap häkimliginiň bilelikde guramagynda «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly hem-de Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli Balkan welaýatynyň Magtymguly etrabyndaky Magtymguly Pyragy müzeýinde döredijilik duşuşygy geçirildi. Maslahata ýurdumyzyň kazyýetleriniň kazylary, kazyýet işgärleri, görnükli şahyrlary, ýazyjylary, bagşylary gatnaşdylar. Döredijilik duşuşygy ilki bilen Magtymguly Pyragy muzeýine gezelenç etmekden başlandy. Muzeýde ýerleşdirilen eksponatlar gelen myhmanlarda uly täsir galdyrdy.

Dünýä dolýar bagtyýarlyk mukamy

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň her bir güni ýurdumyzyň okgunly ösüşlerini we halkymyzyň döredijilik kuwwatyny giňden açyp görkezýän wakalara beslenýär. Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan dünýä ýurtlary bilen deňhukukly, özara bähbitli, hoşniýetli gatnaşyklary netijeli ösdürýär. Aýdyň maksat, päk niýet bilen ýetilýän  bu belent sepgitler hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösdürilmegine, ählumumy howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň üpjün edilmegine gönükdirýän döwlet syýasatynyň rowaçlanýandygynyň nyşanydyr. Türkmen halky ähli döwürlerde Watany jandan eziz görüp, ony gözüniň göreji deýin gorap, edermenligiň, gaýratlylygyň, batyrlygyň göreldesini görkezipdir. Biz edermenligi, watansöýüjiligi, adalatlylygy bilen şöhrat gazanan merdana pederleriň neslidigimize buýsanmaga haklydyrys. Hormatly Prezidentimiziň Russiýanyň Prezidentiniň çakylygy boýunça 1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşunda gazanylan Ýeňşiň 79 ýyllygy mynasybetli 9-njy maýda Moskwa şäherinde geçirilen dabaralara hormatly myhman hökmünde gatnaşmagy we ýowuz uruşda faşizme garşy söweşlerde wepat bolan gahrymanlary hatyralap, Baky oda gül dessesini goýmagy ynsanperwerlik, ygrarlylyk, parahatçylyk söýüjilik ýörelgeleriniň ýurdumyz tarapyndan elmydama goldanýandygyny nobatdaky gezek tassyklady.

Türkmenistanyň Konstitusiýasy we Magtymgulynyň döwletlilik garaýyşlary

Türkmenistanyň Konstitusiýasy milli döwletliligiň kemala gelmeginiň hem-de ösmeginiň syýasy-hukuk binýady bolup, dünýäniň oňyn tejribesine daýanýar we şol bir wagtyň özünde, türkmen halkynyň asyrlaryň jümmüşinden gaýdýan iň gowy däp-dessurlaryny hem-de milli aýratynlyklaryny özünde jemleýär. Döwlet esaslarynyň mizemezligini, gadymdan gözbaş alýan demokratik sütünleri we halk häkimiýetliliginiň köpasyrlyk däplerini alamatlandyrýar. Ýurdumyzyň Esasy Kanuny özüniň esasy düzgünlerini saklap galmak bilen birlikde, amala aşyrylýan ägirt uly hem-de giň möçberli özgertmelere laýyklykda kämilleşdirilýän hukuk guraly bolup durýar. Ol döwlet gurluşy babatda ýurdumyzyň hem-de dünýäniň iň gowy tejribesini, milli we umumadamzat gymmatlyklaryny özünde jemlemek bilen  demokratik, hukuk hem-de dünýewi döwleti gurmagyň möhüm wezipelerini birleşdirdi. Bu bolsa bäsdeşlige ukyply ykdysadyýeti döretmäge hem-de raýatlarymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmaga ýardam etjek durmuş wezipelerini çözmäge gönükdirilendir.