"Türkmenistan" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-88, 39-95-06, 39-95-67
Email: turkmenistan-gazeti@sanly.tm

Habarlar

Ýol he­re­ketiniň täsin düz­gün­le­ri

Ýol he­re­ketiniň ka­da­la­ry dün­ýä­niň köp ýe­rin­de meň­zeş bol­sa-da, kä­bir ýurt­da ýol he­re­ketiniň täsin düz­gün­le­ri­ne ga­bat gel­mek bol­ýar. Bu ýurt­lar­da köp­çü­li­gi geň gal­dyr­ýan tä­sin düz­gün­le­ri bil­mez­den aw­tou­lag sü­rüp bol­ma­ýar. Ge­liň, ýol he­re­ketiniň täsin düz­gün­le­ri­niň kä­bi­ri bi­len ta­nyş bo­la­lyň! Ýa­po­ni­ýa­da hoşamaýlygyň ala­ma­ty hök­mün­de aw­tou­lag sü­rü­ji­le­ri­ne suw syç­rat­mak ga­da­gan edil­ýär. Bu ýurt­da sü­rü­ji­ler ygal­ly gün­ler­de py­ýa­da­la­ra pal­çyk ýa-da suw syç­ra­dyp ge­çip git­se, düz­gü­ni bo­zan­dy­gy üçin ka­nu­ny ýag­daý­da jerime salynýar.

Ýat­keş­li­gi ös­dür­me­giň usul­la­ry

Aça­ry­ňy­zy ýat­dan çy­kar­dy­ňyz­my? Sa­tyn al­ma­ly zat­la­ry­ňy­zyň sa­na­wy­ny öý­de gal­dyr­dy­ňyz­my? Haý­sy­dyr bir wa­ka ýa-da bi­ri­niň ady ýa­dy­ňy­za dü­şe­nok­my? Kä­wagt ýy­gy-ýy­gy­dan şeý­le ýag­daý­lar bi­len ýüz­be-ýüz bol­ýa­rys. Bu ýat­keş­li­giň pe­sel­me­gi bi­len bag­ly bo­lup, bi­ler­men­ler ýat­keş­li­gi ös­dür­me­giň bir­nä­çe usu­ly­ny hö­dür­le­ýär­ler. Ge­liň, bu usul­lar bi­len ta­nyş bo­la­lyň! Gün­de­lik en­dik­le­re fi­zi­ki iş­jeň­li­gi goş­mak. Fi­zi­ki iş­jeň­lik gan aý­la­ny­şy­ny ka­da­laş­dy­ryp, dart­gyn­ly­ly­gy azald­ýar we be­de­ni kuw­wat­lan­dyr­ýar. Şeý­le­lik­de, fi­zi­ki iş­jeň­lik ýa­dyň güýç­len­me­gi­ne kö­mek ed­ýär. Hep­de­de azyn­dan 150 mi­nut çalt ýö­re­mek hem-de hep­de­de or­ta­ça 75 mi­nut yl­ga­mak mas­la­hat be­ril­ýär. Tür­gen­leş­mä­ge hiç hi­li wag­ty­ňyz ýok bol­sa, gü­nüň do­wa­myn­da 10 mi­nut­lyk ge­ze­lenç edip bi­ler­si­ňiz.

Dün­ýä­niň iň ga­dy­my hü­när­le­ri

Ga­dy­my dö­wür­ler­de ýa­şap ge­çen adam­lar ýa­şa­mak we go­ran­mak üçin bir­nä­çe hü­när­le­ri ýü­ze çy­ka­ryp­dyr­lar. Aw­çy­lyk­dyr daý­han­çy­lyk­dan baş­lap, jem­gy­ýet­de bir­nä­çe hü­när­ler peý­da bo­lup­dyr. Bu hü­när­ler wag­tyň geç­me­gi bi­len adam­la­ryň zäh­met en­dik­le­ri­ni kä­mil­leş­di­rip, jem­gy­ýet­çi­lik ösü­şi­ni eme­le ge­ti­rip­dir. Köp­lenç il­kin­ji hü­när­ler adam­za­dyň mes­gen tu­tan ýe­ri bi­len bag­la­ny­şyk­ly dö­re­ýär. Ge­liň, adam­zat jem­gy­ýe­tin­de il­kin­ji dö­rän hü­när­ler bi­len ta­nyş bo­la­lyň! Zäh­met gu­ral­la­ry­nyň us­sa­sy. Adam­lar tak­my­nan 2,6 mil­li­on ýyl ozal daş­dan dür­li gu­ral­la­ry ýa­sap baş­lap­dyr­lar. Iň ga­dy­my daş gu­ral­la­ra ot ýak­mak üçin ula­ny­lan çak­mak daş­la­ry­ny, haý­wan­la­ry soý­mak üçin ula­ny­lan ýi­ti daş bö­lek­le­ri­ni my­sal ge­tir­mek bo­lar. Zäh­met gu­ral­la­ry­ny ýa­sa­mak dün­ýä­niň iň ga­dy­my hü­när­le­ri­niň bi­ri­dir.

Dünýä täzelikleri gysga setirlerde

In­di­ki oýun­lar Gyr­gy­zys­tan­da ge­çi­ri­ler. 2026-njy ýyl­da Çar­wa­dar­la­ryň VI Bü­tin­dün­ýä oýun­la­ry­ny Gyr­gy­zys­tan ka­bul eder. Bu ba­ra­da ýurduň Me­de­ni­ýet, mag­lu­mat, sport we ýaş­lar sy­ýa­sa­ty mi­nistri Al­tyn­bek Mak­su­tow ha­bar ber­di. Gyr­gy­zys­tan Çar­wa­dar­la­ryň bü­tin­dün­ýä oýun­la­ry­ny ge­çir­mek baş­lan­gy­jy bi­len çy­kyş eden ýurt­dur. Ruz­wel­te ýa­zy­lan hat. Fi­zik alym Al­bert Eýnş­teý­niň Ame­ri­ka­nyň 32-nji Pre­zi­den­ti Frank­lin Ruz­wel­te ýa­zan ha­ty auk­sio­n­da 3,992 mil­li­on dol­la­ra sa­tyl­dy. Hat iki nus­ga­da 1939-njy ýy­lyň 2-nji aw­gus­tyn­da ýa­zy­lyp­dyr. Bu hat Ruz­wel­tiň Nýu-Ýork­da­ky Pre­zi­dent ki­tap­ha­na­syn­da we mu­ze­ýin­de sak­lan­ýar.

Maýa goýumlarynyň mukdary artýar

Ow­ga­nys­ta­nyň Mag­dan se­na­ga­ty mi­nistr­li­gi soň­ky üç ýyl­da 200-den gow­rak ki­çi we iri kom­pa­ni­ýa bi­len mag­dan ga­zyp al­mak bo­ýun­ça şert­na­ma­la­ra gol çe­ki­len­di­gi­ni ha­bar ber­di. Mi­nistr­li­giň mag­lu­mat­la­ry­na gö­rä, ýur­duň we­la­ýat­la­ryn­dan peý­da­ly mag­dan­la­ry ga­zyp al­mak bo­ýun­ça 30 tö­we­re­gi şert­na­ma bag­la­şy­lyp, gur­şun, sink, de­mir, kö­mür we beý­le­ki mag­dan­la­ry ga­zyp al­ma­ga ma­ýa go­ýum­la­ry­nyň muk­da­ry 7 mil­liard dol­la­ra deň bol­dy. «Bu şert­na­ma­lar pu­dak­da 150 müň­den gow­rak ada­my iş bi­len üp­jün et­di» di­ýip, «TO­LO­news» web saý­ty ha­bar ber­di. Kä­bir yk­dy­sa­dy bi­ler­men­ler stan­dart­laş­dy­ry­lan içer­ki ga­zy­lyp alyn­ýan peý­da­ly mag­dan­lar Ow­ga­nys­ta­nyň yk­dy­sa­dy ösü­şi üçin peý­da­ly bo­ljak­dy­gy­ny aýd­ýar­lar.

Hyz­mat­daş­lyk jar­na­ma­sy­na gol çek­di­ler

Ger­ma­ni­ýa­nyň Kans­le­ri Olaf Şols Öz­be­gis­ta­nyň Pre­zi­den­ti Şaw­kat Mir­zi­ýo­ýew bi­len Mer­ke­zi Azi­ýa üç gün­lük sa­pa­ry­nyň il­kin­ji gü­nün­de mig­ra­si­ýa ba­ra­da iki­ta­rap­la­ýyn şert­na­ma gol çek­di. 15-nji sent­ýabr­da Sa­mar­kant­da gol çe­ki­len şert­na­ma, il­kin­ji no­bat­da, sag­ly­gy go­ra­ýyş we bi­lim pu­da­gyn­da­ky hü­när­men­le­riň, ýag­ny hü­när­li iş­gär­le­riň Öz­be­gis­tan­dan Ger­ma­ni­ýa bar­ma­gy­nyň ter­ti­bi­ni aň­sat­laş­dyr­ma­ga ni­ýet­le­nen­dir. Kans­ler Olaf Şols Sa­mar­kant­da gol çe­ki­len şert­na­ma­nyň Ger­ma­ni­ýa­nyň beý­le­ki döw­let­ler bi­len bag­laş­mak is­le­ýän şu­ňa meň­zeş şert­na­ma­la­ry üçin nus­ga bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny aýt­dy. Syn­çy­la­ryň pi­ki­ri­çe, iki­ta­rap­la­ýyn şert­na­ma­lar koa­li­si­ýa hö­kü­me­ti­niň mig­ra­si­ýa sy­ýa­sa­ty­nyň esa­sy bö­le­gi­dir. Mun­dan öň Ger­ma­ni­ýa Gru­zi­ýa, Hin­dis­tan, Ko­lum­bi­ýa we Ma­rok­ko bi­len şu­ňa meň­zeş şert­na­ma­la­ra­ gol çek­di.

Tä­ze dü­zü­mi­ni işe baş­lat­mak­çy

Ýew­ro­pa Ko­mis­si­ýa­sy­nyň baş­ly­gy Ur­su­la fon der Lýa­ýen, Ýew­ro­pa ko­mis­sar­ly­gy­na da­laş­gär­le­riň tas­syk­lan­ma­gy­nyň gi­jä ga­lan­dy­gy­na ga­ra­maz­dan, Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň tä­ze­le­nen ýe­ri­ne ýe­ti­ri­ji or­ga­ny­nyň işe baş­la­ma­gy­nyň se­ne­si­niň 1-nji no­ýabr­da bol­jak­dy­gy­ny öňe sür­di. Bu ba­ra­da «Po­li­tico» ne­şi­ri ha­bar ber­ýär. Ur­su­la fon der Lýa­ýen gen­der de­ňag­ram­ly­ly­gy­ny sak­la­mak mak­sa­dy bi­len kä­bir ýurt­la­ryň ýew­ro­ko­mis­sar­ly­ga da­laş­gär­le­ri­ni üýt­get­me­gi­ni ha­ýyş et­di. Şo­nuň üçin ola­ryň soň­ky sa­na­wy en­tek taý­ýar däl.

BRICS-iň sam­mi­ti ge­çi­ri­ler

Okt­ýabr aýy­nyň ahy­ryn­da Ka­zan­da gu­ral­jak BRICS-iň sam­mi­ti­ne 20 mü­ňe go­laý ada­myň gat­naş­ma­gy­na ga­ra­şyl­ýar. Bu ba­ra­da Ka­za­nyň şä­her hä­kim­li­gi­niň met­bu­gat gul­lu­gy ha­bar ber­di. «BRICS sam­mi­ti­ne da­şa­ry ýurt­lar­dan ça­gy­ry­lan 36 li­de­riň 18-si sam­mi­te gat­naş­mak­çy­dy­gy­ny tas­syk­la­dy» diý­lip, be­ýa­nat­da bel­le­nil­ýär. Mun­dan baş­ga-da, döw­let Baş­tu­tan­la­ry bi­len gel­jek we­ki­li­ýet­ler­den baş­ga-da žur­na­list­le­riň, teh­ni­ki iş­gär­le­riň, hu­kuk go­raý­jy eda­ra­la­ryň iş­gär­le­ri­niň we meý­le­tin­çi­le­riň gel­me­gi­ne ga­ra­şyl­ýar.

Ge­çen aý 1 mil­li­on elekt­rou­lag sat­dy

Aw­gust aýy­nyň ahy­ryn­da Hy­taý dün­ýä­de bir aý­da 1 mil­li­on­dan gow­rak elekt­rou­lag sa­tan il­kin­ji ýurt bol­dy. Hy­ta­ýyň ýe­ňil aw­tou­lag bir­le­şi­gi­niň (CPCA) mag­lu­mat­la­ry­na gö­rä, ge­çen ýy­lyň aw­gust aýy bi­len de­ňeş­di­ri­len­de, bu ösüş 33 gö­te­rim bol­dy. Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gin­de we Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­da elekt­rou­lag sa­tu­wy 4 gö­te­rim azal­dy. Pe­se ga­çy­şly­gyň se­bä­bi Ger­ma­ni­ýa­da sub­si­di­ýa­la­ryň ýa­ty­ryl­ma­gy we Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň hy­taý elekt­rou­lag­la­ry üçin söw­da çäk­len­dir­me­le­ri bol­dy. «Şol bir wag­tyň özün­de elekt­rou­lag­la­ra bo­lan glo­bal is­leg art­ma­gy­ny do­wam et­dir­ýär» di­ýip, «Rho Mo­ti­on» bar­lag kom­pa­ni­ýa­sy ha­bar ber­ýär. 2024-nji ýy­lyň ba­şyn­dan bä­ri dün­ýä­de 9,8 mil­li­on elekt­rou­lag sa­tyl­dy, aw­gust aýyn­da ýyl­lyk ösüş 20 gö­te­ri­me deň bol­dy. Elekt­rou­lag­la­ry we gib­rid­le­ri öz içi­ne al­ýan ulag se­riş­de­le­ri­niň pa­ýy Hy­taý­da ýo­lag­çy aw­tou­lag­la­ry­nyň umu­my sa­tu­wy­nyň re­kord derejede 53,5 gö­te­ri­mi­ne ýet­di.

«Ça­ne-6» Lag­ranž no­ka­dy­na ýet­di

Il­kin­ji ge­zek Aýyň ar­ka ta­ra­pyn­dan Ýe­re nus­ga­la­ry ug­ra­dan Hy­ta­ýyň «Ça­ne-6» mis­si­ýa­sy­nyň or­bi­tal en­ja­my Gün-Ýer ul­ga­my­nyň ikin­ji Lag­ranž no­ka­dy­na (L2) ýet­di. Nus­ga­la­ry Ýe­re ibe­ren­den soň, or­bi­tal en­jam pla­ne­ta­my­zyň at­mos­fe­ra­sy­na gaý­ta­dan gir­mez­lik üçin he­re­ket­len­di­ri­ji­le­ri­ni iş­let­di we tä­ze tra­ýek­to­ri­ýa ar­ka­ly uçu­şy­ny do­wam et­dir­di. «Space News» ne­şi­ri­niň mag­lu­mat­la­ry­na gö­rä, bu uçuş Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­nyň gel­jek­ki kos­mos mis­si­ýa­la­ry­ny taý­ýar­la­mak­da, my­sal üçin, 2028-nji ýyl­da ek­zop­la­ne­ta­la­ry göz­le­mek üçin me­ýil­leş­di­ril­ýän «Ýer 2.0» ob­ser­wa­to­ri­ýa­sy­ny işe gi­riz­mek­de aý­ra­tyn äh­mi­ýe­te eýe bo­lup bi­ler. «Lag­ranž L2» no­ka­dy Ýer­den iň az päs­gel­çi­lik bi­len kos­mos çuň­lu­gy­na yzy­gi­der­li gö­zeg­çi­lik et­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýän dur­nuk­ly gö­zeg­çi­lik şert­le­ri­ni üp­jün ed­ýär. Jeýms Web­biň ady­ny gö­ter­ýän te­les­ko­p hem şol se­bit­de ula­nyl­ýar.

100 ýyl­dan soň sa­tyl­dy

Da­ni­ýa­ly işe­wür Lars Emil Bruu­nyň go­ýup gi­den mi­ra­sy 100 ýyl­dan soň­ra sa­tyl­dy. Işe­wür 1923-nji ýyl­da ara­dan çyk­maz­dan ozal, öm­rü­niň do­wa­myn­da ýyg­nan, ba­ha­sy 1 mil­li­on dol­la­ra ba­ra­bar bo­lan mi­ra­sy­nyň 100 ýyl­dan soň­ra sa­tyl­ma­gy­ny wes­ýet edip­dir. Şeý­le­lik­de, onuň ag­tyk-çow­luk­la­ry kol­lek­si­ýa­nyň bi­rin­ji bö­le­gi­ni sa­tu­wa çy­kar­dy. Şa­ýy­lyk pul­lar­dan, bank­not­lar­dan we al­tyn me­dal­lar­dan yba­rat bo­lan kol­lek­si­ýa 16,5 mil­li­on dol­la­ra sa­tyl­dy. Bruun kol­lek­si­ýa­sy­nyň Da­ni­ýa­nyň mil­li kol­lek­si­ýa­syn­da gaz­na hök­mün­de sak­lan­ma­gy­ny we 100 ýy­la çen­li sa­tyl­ma­gy­nyň çäk­len­di­ril­me­gi­ni, on­dan soň­ra ag­tyk-çow­luk­la­ry­na bäh­bit­li bo­lan ýag­da­ýyn­da, sa­tyl­ma­gy­ny wes­ýet edip­dir. Onuň kol­lek­si­ýa­syn­da jemi 20 müň sany gym­mat­ly zat bar. «Stack’s Bo­wers’a» auk­si­on öýi ta­ra­pyn­dan hö­dür­le­nen ta­ry­hy gym­ma­ty bo­lan zat­lar 14,82 mil­li­on ýew­ro sa­tyl­dy.

Bu­keriň gys­ga sa­na­wy

2024-nji ýy­lyň Bu­ker baý­ra­gy­nyň gys­ga sa­na­wy mälim edil­di. Gys­ga sa­naw­da al­ty ýa­zy­jy bar: Reý­çel Kuş­ner «Ýa­ra­dy­lyş kö­li», Ýa­el wan der Wu­den «Sak­çy», Sa­man­ta Har­wi «Me­kan», Enn Maýkls «Held», Şar­lot­te Wud «Daş how­lu­da­ky di­leg» we Per­si­wal Ewe­rett (Jeýms). Gys­ga sa­na­wa gi­ren her bir ýa­zy­jy 2 müň 500 funt ster­ling, ýe­ňi­ji bol­sa 50 müň funt ster­ling alar. Dün­ýä­niň is­len­dik ýur­du­nyň aw­tor­la­ry ta­ra­pyn­dan iň­lis di­lin­de ýa­zy­lan we Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­da ýa-da Ir­lan­di­ýa­da ne­şir edi­len çe­per eser ab­raý­ly baý­ra­ga da­laş edip bil­ýär. 2024-nji ýy­lyň Bu­ker baý­ra­gy­nyň gow­şu­ry­lyş da­ba­ra­sy 12-nji no­ýabr­da ge­çi­ri­ler.

Prem­ýer-mi­nistr we­zi­pe­si­ne 9 da­laş­gär

Ýa­po­ni­ýa­nyň hä­zir­ki Prem­ýer-mi­nist­ri Fu­mio Ki­si­da­nyň ýe­ri­ne Li­be­ral-de­mok­ra­tik par­ti­ýa­sy­nyň (LDP) tä­ze baş­ly­gy­ny saý­la­mak bo­ýun­ça kam­pa­ni­ýa­lar res­mi taý­dan baş­lan­dy. 1972-nji ýyl­dan bä­ri il­kin­ji ge­zek mas­la­hat be­riş ul­ga­my or­naş­dy­ry­lan­dan soň, 9 da­laş­gär, şol san­da, iki ze­nan bu we­zi­pä da­laş ed­ýär. Da­laş­gär­le­riň sa­ny­nyň kö­pel­me­gi par­ti­ýa frak­si­ýa­la­ry­nyň ýa­ty­ryl­ma­gy bi­len bag­la­ny­şyk­ly­dyr. Saý­law­lar­dan öň­ki çe­kiş­me­le­riň esa­sy mow­zu­gy sy­ýa­sy öz­gert­me­ler we par­ti­ýa­nyň tä­ze­len­me­gi bol­dy. Tä­ze do­lan­dy­ry­jy par­ti­ýa­nyň li­der­li­gi­ne saý­law­lar 27-nji sent­ýabr­da ge­çi­ri­ler we ýe­ňi­ji­niň Ýa­po­ni­ýa­nyň tä­ze Prem­ýer-mi­nist­ri bol­ma­gy­na ga­ra­şyl­ýar.

100 ýaşdan geçenleriň sany artýar

Ýa­po­ni­ýa­da 100 ýa­şyn­dan ge­çen adam­la­ryň sa­ny 95 müň­den ge­çip, re­kord de­re­jä ýet­di. Bir asyr­dan köp ýa­şan­la­ryň 90 gö­te­ri­me go­la­ýy ze­nan­lar. Ýa­po­ni­ýa­nyň Sag­ly­gy go­ra­ýyş mi­nistr­li­gi­niň mag­lu­ma­ty­na gö­rä, ýurt­da 83 müň 958 ze­nan, 11 müň 161 er­kek – je­mi 95 müň 119 adam ýüz ýa-da on­dan hem köp ýa­şap­dyr. Mag­lu­mat­la­ra gö­rä, bu gör­ke­zi­ji ge­çen ýyl­da­ky­dan 2 müň 980 adam köp­dür. Go­laý­da bol­sa, ýurt­da­ky 65 ýaş­dan ýo­ka­ry ila­tyň sa­ny­nyň 36 mil­li­on 25 müň adam bo­lup, re­kord de­re­jä ýe­ten­di­gi mä­lim edi­lip­di. Bu gör­ke­zi­ji ýur­duň ila­ty­nyň 29,3 gö­te­ri­mi­ni eme­le ge­tir­ýär. Ýur­duň ila­ty soň­ky bir ýyl­da 595 müň adam aza­lyp, 124 mil­lio­na dü­şüp­dir. Ba­har AÝ­DOG­DY­ÝE­WA,

Elekt­rou­lag­la­ryň sa­ny ben­zinli ulagdan öňe geç­di

Baý ne­bit-gaz ýa­tak­la­ry­na eýe bo­lan Nor­we­gi­ýa­da elekt­rou­lag­lar üçin uly ýe­ňil­lik­ler be­ril­ýär. Şol se­bäp­li bu ýurt dün­ýä­de ilat sa­ny­na gö­rä iň köp elekt­rou­lag sa­tyl­ýan ýurt ha­sap­lan­ýar. Ýurt­da bu ugur­da tä­ze sep­gi­de ýe­til­di. Nor­we­gi­ýa­nyň ýol fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň (OFV) mag­lu­ma­ty­na gö­rä, ýurt­da­ky 2,8 mil­li­on hu­su­sy aw­tou­la­gyň 754 müň 303-si do­lu­ly­gy­na elekt­rik ener­gi­ýa­sy, 753 müň 905-si ben­zin ýan­gy­jy bi­len iş­le­ýär. Şeý­le­lik­de, ýur­duň ta­ry­hyn­da il­kin­ji ge­zek elekt­rou­lag­la­ryň sa­ny ben­zin bi­len iş­le­ýän­ler­den öňe ge­çip­dir.

Mars daşy «EXPO 2025» sergisinde görkeziler

2000-nji ýyl­da ýa­pon alym­la­ry ta­ra­pyn­dan An­tark­ti­ka­dan ta­py­lan daş bö­le­gi «EX­PO 2025» ser­gi­sin­de köp­çü­li­ge gör­ke­zi­ler. Ýur­duň Yk­dy­sa­dy­ýet we se­na­gat mi­nistr­li­gi ser­gi­niň te­ma­sy­na la­ýyk­lyk­da kos­mo­syň we ýa­şaý­şyň ge­lip çy­ky­şy­ny öw­ren­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýän stend gu­rul­jak­dy­gy­ny mä­lim et­di. Bu stend­de Ýa­po­ni­ýa­nyň Mil­li pol­ýus bar­lag­la­ry ins­ti­tu­ty­nyň (NIPR) ag­za­la­ry ta­ra­pyn­dan An­tark­ti­ka­dan ta­py­lan, Mars­dan ge­len­di­gi anyk­la­nan daş hem gör­ke­zi­ler. Da­şyň ag­ra­my 13 ki­log­ra­ma, öl­çe­gi 29x22x16 san­ti­met­re ba­ra­bar. Ge­çi­ri­len bar­lag­lar­da bu da­şyň dü­zü­min­de suw bi­len tä­sir­leş­me ne­ti­je­sin­de eme­le ge­len mi­ne­ral mad­da­lar ta­pyl­dy. Mun­dan baş­ga-da, ser­gi­de 2020-nji ýyl­da «Haya­bu­sa 2» kos­mos gä­mi­si ar­ka­ly Rýu­gu as­te­roi­din­den ge­ti­ri­len top­ra­gyň köp­çü­li­ge gör­ke­zil­me­gi­ne ga­ra­şyl­ýar. Bä­gül BA­BA­ÝE­WA,

10 müň dollar baha kesildi, 1,4 million dollara satyldy

ABŞ-nyň Men şta­tyn­da­ky hu­su­sy ja­ýyň üçe­gin­den ta­py­lan kar­ti­na auk­si­on ar­ka­ly 1,4 mil­li­on dol­la­ra sa­tyl­dy. Su­ra­tyň XVII asyr­da çeki­len­di­gi anyk­lan­dy. Bi­ler­men­ler ese­riň ni­der­land­ly su­rat­keş Remb­rand­ta de­giş­li­di­gi­ni çak­la­ýar­lar. Auk­si­on öýi ese­ri sa­tu­wa çy­ka­ran­da oňa 10-15 müň dol­lar ba­ha kes­di. Bu bol­sa, is­len­dik meş­hur su­rat­ke­şiň ese­ri­niň baş­ga bi­ri ta­ra­pyn­dan meň­zeş ýa-da şo­ňa öý­kü­ni­lip dö­re­di­len nus­ga­sy­dy­gy­ny, onuň ha­ky­ky ese­ri däl­di­gi­ni aň­lad­ýar. Auk­si­on açy­lan wag­ty 32 müň 500 dol­lar­dan baş­lan tek­lip, 1 mil­li­on 400 müň dol­la­ra çyk­dy.

Mahabatdan alýan girdejisi artdy

In­ter­net sa­hy­pa­la­ry ba­ra­da mag­lu­mat taý­ýar­la­ýan «Sta­tis­ta» «Go­og­le»-yň gir­de­ji­le­ri ba­ra­da mag­lu­mat ýaý­rat­dy. Mag­lu­ma­ta gö­rä, 2001-nji ýyl­da «Go­og­le» ma­ha­bat­dan 70 mil­li­on dol­lar gir­de­ji ga­za­nyp­dyr. 22 ýyl­dan soň­ra bu gör­ke­zi­ji 237 mil­liard dol­la­ra ýe­tip­dir. Kom­pa­ni­ýa­nyň ma­ha­bat gir­de­ji­si­niň 68 gö­te­ri­mi­ni ABŞ-dan baş­ga ýurt­lar­dan al­ýan­dy­gy bel­le­nil­di. «Go­og­le» beý­le­ki göz­leg saýt­la­ry bi­len de­ňeş­di­ri­len­de, 90,4 gö­te­rim ba­zar nyr­hy bi­len bi­rin­ji ýer­de dur­ýar. Kom­pa­ni­ýa ge­çen ýyl ABŞ-da 76 mil­liard dol­lar gir­de­ji ga­za­nyp­dyr. Pan­de­mi­ýa­nyň öň ýa­nyn­da in­ter­net ägir­di­niň umu­my gir­de­ji­si gör­ne­tin ar­typ­dyr. 2020-nji ýyl­da 181 mil­liard dol­lar gir­de­ji toplan kom­pa­ni­ýa 2021-nji ýyl­da 256 mil­liard dol­lar ga­za­nyp­dyr.

Hu­su­sy pu­da­gyň il­kin­ji kos­mos «ýö­ri­şi»

Kos­mos be­ke­din­de ýa-da gä­mi­sin­de iş alyp bar­ýan kos­mo­nawt­la­ryň dür­li se­bäp­ler bi­len açyk as­ma­na çyk­mak­la­ry­na «kos­mos ýö­ri­şi» di­ýil­ýär. Go­laý­da hu­su­sy eýe­çi­li­ge de­giş­li kos­mos gä­mi­sin­de il­kin­ji kos­mos «ýö­ri­şi» ama­la aşy­ryl­dy. «SpaceX» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň «Po­la­ris Dawn» at­ly mis­si­ýa­sy­nyň çäk­le­rin­de 4 adam Ýe­riň or­bi­ta­sy­na çy­ka­ryl­dy. Bu mis­si­ýa­ny ame­ri­kan işe­wü­ri, mil­li­ar­der Ja­red Aý­zek­man ma­li­ýe­leş­dir­di. 10-njy sent­ýabr­da işe­wü­riň ýa­ny bi­len uçar­man Skott Po­tit, «SpaceX» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň in­že­ner­le­ri An­na Me­non bi­len Sa­ra Gil­lis hem kos­mo­sa git­di. Bu to­par «Dra­gon» kos­mos gä­mi­si bi­len 732 ki­lo­metr be­lent­li­ge çyk­dy­lar. Kos­mos­da 5 gü­ne go­laý bo­lan ast­ro­nawt­lar dür­li tej­ri­be­le­ri ge­çir­di­ler. Sy­ýa­ha­tyň do­wa­myn­da il­ki Aý­zek­man, soň­ra Gil­lis kos­mos gä­mi­si­niň da­şy­na çyk­dy­lar. Sel­bi ÖWL­ÝÄ­GU­LY­ÝE­WA,

Ar­ka­dag şäheri dün­ýä ýaň sa­lýar

Türk­men hal­ky ýur­du­my­zyň Ga­raş­syz­ly­gy­nyň şan­ly 33 ýyl­lyk baý­ra­my­ny ýo­ka­ry ru­hu­be­lent­lik­de gar­şy­la­ma­ga taý­ýar­lan­ýar. Soň­ky ýyl­la­ryn­da Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan Wa­ta­ny­myz­da türk­men hal­ky­nyň Milli Lideri Gahryman Ar­ka­da­gy­my­zyň bin­ýa­dy­ny go­ýan be­ýik iş­le­ri­ni Ber­ka­rar döwletiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de tä­ze üs­tün­lik­le­re bes­läp do­wam et­dir­ýän Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň baş­tu­tan­ly­gyn­da giň ge­rim­li öz­gert­me­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň bel­läp ge­çi­şi ýa­ly, «Kö­pet­da­gyň gö­zel kün­je­gin­de ak bi­na­la­ry lo­wur­dap du­ran şä­he­riň peý­da bol­ma­gy türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri Gahryman Arkadagymyzyň jöw­her paý­ha­sy­nyň gud­ra­ty­dyr». Ine, şu gün­ki gün­de se­bi­tiň il­kin­ji «akyl­ly» şä­he­ri bo­lan Arkadag şä­he­ri­niň at-owa­za­sy dün­ýä dol­ýar. Mu­nuň şeý­le­di­gi­ni go­laý­da Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­syn­da ge­çi­ri­len hal­ka­ra fo­rum­da Arkadag şä­he­ri­ne ber­len baý­rak­lar­dan hem gör­mek bo­lar.