HABARLAR

Sag­dyn­lyk — bag­ty­ýar­ly­ga uza­ýan ýol

«Türkmenistan Sport»: № 4 (24), 2024 Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ýur­du­myz­da sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­ni giň­den or­naş­dyr­mak, köp­çü­lik­le­ýin be­den­ter­bi­ýä­ni we spor­ty wa­gyz et­mek hem-de ös­dür­mek, sag­ly­gy go­ra­ýyş we sport ba­bat­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­ny pug­ta­lan­dyr­mak ug­run­da uly iş­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Mil­li se­ne­na­ma­myz­da uly orun alan bir­nä­çe baý­ram­çy­lyk­lar­da Wa­ta­ny­my­zyň gö­zel paý­tag­ty Aş­ga­bat şä­he­rin­de we ýur­du­my­zyň beý­le­ki ýer­le­rin­de hal­ka­ra öl­çeg­le­ri­ne laýyk gel­ýän köp­san­ly sport des­ga­la­ryn­da spor­tuň köp gör­nüş­le­ri bo­ýun­ça bäs­le­şik­le­riň, köp­çü­lik­le­ýin be­den­ter­bi­ýe we me­de­ni çä­re­le­riň, şeý­le hem sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­ni wa­gyz et­mek bo­ýun­ça giň möç­ber­li çä­re­le­riň ýo­ka­ry gu­ra­ma­çy­lyk­da, il ag­zy­bir­li­gin­de we je­bis­li­gin­de ge­çi­ril­me­gi ra­ýat­la­ry­myz­da uly ru­hu­be­lent­lik duý­gu­la­ry­ny dö­red­ýär. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz: «Äh­li go­wu­lyk­la­ryň hem ro­waç­lyk­la­ryň sa­ka­

1 sagat öň

Saglyk

Sag­dyn sy­na­nyň sa­pa­sy

«Türkmenistan Sport»: № 4 (24), 2024 «Sag­dyn­lyk, aba­dan­lyk, je­bis­lik ýö­rel­ge­le­ri­niň ama­la aşy­ryl­ma­gy adam­la­ryň yk­ba­lyn­da­ky tä­ze dö­wür­dir, ada­myň bar­ha gym­ma­ty art­ýan der­wa­ýys dur­muş en­dik­le­ri­niň we ýa­şaý­şa yna­my­nyň su­but edi­len dur­muş sa­hy­pa­sy­dyr. Dur­mu­şyň bi­ze gal­dy­ran sag­dyn ýa­şa­mak ba­bat­da­ky tym­sa­ly­nyň maz­mu­ny sport­da jem­len­ýär. Sport — sag­lyk, ro­waç­lyk. Bu­lar bol­sa mak­sa­dyň we yh­la­syň bi­te­wü­leş­me­gin­de ha­syl bol­ýan ar­zy­ly mak­sa­dy­myz­dyr.» Türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň «Türk­me­niň döw­let­li­lik ýö­rel­ge­si» at­ly aja­ýyp ki­ta­byn­dan al­nan bu gym­mat­ly jüm­le­ler­den hem gör­nü­şi ýa­ly, sag­dyn­lyk dü­şün­je­si öz içi­ne örän köp za­dy al­ýar. Bu ha­kyn­da oý­lan­mak, bil­mek her bir ada­ma, aý­ra­tyn-da ýaş nes­le örän wa­jyp­dyr.

1 sagat öň

Saglyk

Mel­hem paý­la­ýan ki­tap

«Türkmenistan Sport»: № 4 (24), 2024 Ata Wa­ta­ny­my­zyň as­tam baý­lyk, üs­tem. Be­re­ket­li top­ra­gy­my­zyň hal­ky­my­za eçi­len peş­ge­şi­niň özi ba­ha­syz baý­lyk­dyr. Bu top­ra­gyň dö­red­ýän gud­ra­ty­na haý­ran ga­laý­mak gal­ýar. Gü­neş­li Di­ýa­ry­myz­da bit­ýän her bir otuň der­man­lyk ha­sap­lan­ma­gy ata-ba­ba­la­ry­myz­dan ga­lan asyl­ly dü­şün­je­dir. El­bet­de, türk­men top­ra­gyn­da bit­ýän her bir otuň der­man­lyk hä­si­ýe­ti diý­seň ulu­dyr. Ola­ryň te­bi­gy­ly­gy we tä­sir edi­ji­li­gi beý­le­ki eme­li der­man se­riş­de­le­ri­niň­ki­den ýo­ka­ry­dyr. Yn­san sag­ly­gy­ny we ony ber­kit­mek ba­ba­tyn­da hal­ky­myz ýo­ka­ry tej­ri­bä eýe­dir. Müň­ýyl­lyk­la­ryň do­wa­myn­da pe­der­le­ri­miz ja­na mel­hem ot­la­ry­my­zy go­rap sak­lap, yh­las bi­len olar ba­ra­da­ky mag­lu­mat­la­ry iň kä­mil de­re­je­de al­nyn­dan ak gün do­gan döw­le­ti­mi­ziň ne­sil­le­ri­ne go­ýan mi­ra­sy­dyr.

1 sagat öň

Saglyk

Saz we sag­lyk

«Türkmenistan Sport»: № 4 (24), 2024 Alym­lar sa­zyň ça­ga­nyň fi­zi­ki ösü­şi­ne ýe­tir­ýän tä­si­ri­ni çuň­ňur öw­ren­me­gi do­wam ed­ýär­ler. Ene­ler öz per­zent­le­ri­ne hüw­di ýa­ly ýa­kym­ly aý­dym-saz­la­ry hiň­le­nip ber­me­li. Ça­ga hüw­dü­len­se ýa-da oňa gy­zyk­ly er­te­ki gür­rüň be­ril­se, ol ra­hat uk­la­ýar. Şeý­le hem aý­dym–saz ýa­ňy gep­läp baş­lan ça­ga­lar üçi­nem äh­mi­ýet­li­dir, se­bä­bi ça­ga goş­gu­la­ry, aý­dy­myň söz­le­ri­ni go­wy ýat­da sak­la­ýar, ola­ry öw­ren­mä­ge uly hö­wes bil­dir­ýär.

2 sagat öň

Saglyk

Welosipediň saglyga peýdasy

«Türkmenistan Sport»: № 4 (24), 2024 We­lo­si­ped spor­tuň beý­le­ki gör­nüş­le­ri ýa­ly, ada­myň he­re­ke­ti­ni iş­jeň­leş­dir­ýär. Ýö­ri­te­leş­di­ri­len ug­ry bo­ýun­ça do­ly ae­rob maşk­la­ry bo­lup, gan aý­la­nyş, dem alyş, da­ýanç he­re­ket ediş ul­ga­my­ny ber­ki­di­ji ha­sap­lan­ýar. We­lo­si­ped ýü­rek-da­mar ul­ga­my­nyň iş­jeň­li­gi­ni gow­lan­dyr­ýar. Şeý­le-de, im­mun ul­ga­my­ny ber­kid­ýär. Dem alyş ul­ga­my­ny ka­da­laş­dyr­ýar.

2 sagat öň

Saglyk

Kitap okamagyň saglyga peýdasy

«Türkmenistan Sport»: № 4 (24), 2024 Kitap – ylymlar dünýäsiniň açary bolmak bilen saglygyň bir çeşmesidir. Kitaby söýüp okaýan adam oňa çyn dosty hökmünde garaýar. Çyn dost bolsa hemişe seniň ugruňda alada edýär. Ol alada-da seniň jan saglygyňdyr. Alymlar kitaby ymykly okaýan adamlaryň durmuş endikleriniň kämilleşýändigini, saglygynyň bolsa berkemegine getirýändigini anykladylar. Ýogsam-da kitap okamagyň saglyga 7 peýdasy hakynda gürrüň edýärler. Olar nämekä?

2 sagat öň

Saglyk

Ýola goýmaly endikler

«Türkmenistan Sport»: № 4 (24), 2024  Her bir yn­sa­nyň özü­ne mah­sus hä­si­ýe­ti­niň we te­bi­gy aý­ra­tyn­ly­gy­nyň bar­dy­gy­na ga­ra­maz­dan, uzak gün­ki iş­den ýa-da ýa­daw­lyk­dan soň, öý­de kä­bir zat­la­ry ýe­ri­ne ýe­tir­me­gi ýo­la goý­ma­ly. Bi­ler­men­ler ge­re­gin­den ar­tyk ýa­typ dynç al­ma­gyň de­re­gi­ne, öý­de maş­ga­la ag­za­la­ry bi­len bi­le­lik­de meş­gul­la­nyp bol­jak dynç alyş en­dik­le­ri­ne eýer­me­gi mas­la­hat ber­ýär­ler. Bu en­dik­ler ada­myň iş­jeň­li­gi­ni art­dy­ryp, stre­si we ala­da­la­ry ara­dan aýyr­ýar. Şeý­le-de, ada­myň özü­ni şa­dy­ýan we ra­hat duý­ma­gy­na kö­mek ed­ýär.

2 sagat öň

Saglyk

Bagtyýarlygyň çeşmesi

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe halkymyzyň saglygyny goramak, keselleriň öňüni almak, ynsan ömrüniň dowamlylygyny uzaltmak, «Saglyk» Döwlet maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirmek, halkara guramalar bilen bu ugurda hyzmatdaşlygy ýola goýmak ugrunda ýurdumyzda giň gerimli çäreler amala aşyrylýar. Eziz Diýarymyzda ilatyň saglygyny goramaga, adamlaryň ömrüniň dowamlylygyny uzaltmaga hem-de jemgyýetiň hemmetaraplaýyn ösmegini üpjün etmäge gönükdirilen döwlet syýasaty işjeň durmuşa geçirilýär. Häzirki wagtda «Saglyk» Döwlet maksatnamasy boýunça toplumlaýyn işler ýerine ýetirilip, guwandyryjy netijeler gazanylýar. Gahryman Arkadagymyzyň ýola goýan beýik işlerini mynasyp dowam edýän Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalary bilen halkymyzyň saglygy we abadançylygy ähli zatdan ileri tutulyp, her bir raýatyň saglygynyň goraglylygyny güýçlendirmek, ömür dowamlylygyny uzaltmak, jemgyýetde sagdyn durmuş ýörelgelerini pugtalandyrmak babatda dünýä nusgalyk işler amala aşyrylýar. Alym Arkadagymyzyň keremli topragymyzda ösýän ösümlikleriň ynsan saglygyna peýdaly melhemlik häsiýetleri barada giňişleýin maglumat berýän «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly köp jiltli ylmy-ensiklopedik kitaplary diňe bir lukmanlaryň ýankitaby bolman, eýse

17 sagat öň

Saglyk

Ýorunja — dermanlyk melhem

Ýurdumyzda köp duş gelýän ösümlikleriň biri bolan ýorunja dermanlyk aýratynlyklary bilen bellidir. Ýorunjanyň baý himiki düzümi bardyr, ol bedeniň dowamly ýadawlygyna garşy kömek edýän A, B, C, D, E, P witaminlerine, bedeniň gyzgynyny peseldýän we sowuklama garşy täsirleri bolan salisil turşusyna baýdyr. Ýorunjanyň düzüminde köşeşdiriji häsiýetlere eýe bolan, kelle agyryny we baş aýlanmagyny aýyrmaga kömek edýän efir ýagy şeýle-de karotin, uglewodlar, steroidler, saponinler, fenolkarboksil turşulyklary, ýag we mikroelementler (mis, marganes, bor, kobalt) bar. Halk lukmançylygynda ýorunja sowuklama we üsgülewüge garşy, agyz boşlugynda, nemli örtüklerde döreýän sowuklama, allergiýa garşy ulanylýar. Ýorunja bagyr kesellerinde, bronhial demgysmada, tapdan düşüp, güýjüň ýitmeginde, stenokardiýada, kelle agyryda we baş aýlanmada, süýji keselinde, guragyryda, ganazlykda, çyban ýaly ýaralarda we ýanmalarda täsirli dermanlyk serişdeleriň biri hökmünde ulanylýar. Wirus keselleriniň ýaýraýan döwründe ýorunja çaýy we gaýnatmasy immuniteti ýokarlandyrmak, bedene toniki täsir etmek üçin ulanylýar. Melhemi taýýarlamak üçin bir bulgur gaýnag suwa bir çaý çemçesi ýorunja gülüni guýup, 15 minut demine goýmaly. Ýorunja gaýnatmasy üçin ony 5-10 minut gaýnadyp, sowandan soň sü

17 sagat öň

Saglyk

Saglyk — baş baýlyk

Gyş paslynda howanyň sowamagy sebäpli, islendik keselden, şol sanda ýiti respirator keselinden goranmak örän möhümdir. Möwsümleýin döreýän ýiti respirator keselleri bilen ähli ýaşdaky adamlar, esasan hem, kiçi ýaşly çagalar köp keselleýär. Kesel syrkawdan sagdyn adama howa-damja ýoly bilen ýokuşýar hem-de birmeňzeş kliniki alamatlary, ýagny gyzdyrma, üşütme, burun dykylma, kellagyry, ysgynsyzlyk ýaly alamatlar bilen ýüze çykýar. Kesel ýokuşandan soň birnäçe sagatdan 2 güne çenli wagt aralygynda ýiti başlaýar. Adatça, syrkaw birdenkä üşüdip ugraýar, ysgyndan gaçýar, gyzdyrýar. Bedeniniň temperaturasy ýokarlanýar. Şeýle ýagdaýda oňa özbaşdak antibiotik derman serişdeleri bermekden saklanmaly, maşgala lukmany bilen maslahatlaşyp, onuň bellän bejergisini almaly. Möwsümleýin döreýän kesellerden goranmak, keseliň öňüni almak hökmandyr. Adamlaryň köp üýşýän ýerlerine barmakdan gaça durmaly. Hemişe ýanyňda çygly süpürgiçleri saklamaly. Wirusyň eller arkaly ýokuşmak howpy döredýän ýagdaýlarda elleriňi çygly süpürgiç bilen süpürmeli. Ýaşaýan jaýyň otaglaryny her gün 3-4 gezek ýelejiredip, çygly esgi bilen arassalap durmaly. Oksolin melhemini burun boşlugyna çalmaly. Sebäbi burnuň nemli gatlagy gurak bolanda, ýerli immunitet peselýär we wiruslaryň bedene ar

17 sagat öň

Saglyk