"Türkmenistan" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-88, 39-95-06, 39-95-67
Email: turkmenistan-gazeti@sanly.tm

Habarlar

«3M» kompaniýasynyň girdejisi artýar

Sag­ly­gy go­ra­ýyş­dan baş­lap ulag ul­ga­my­na çen­li äti­ýaç­lyk ha­ryt­la­ryny ön­dür­ýän «3M» teh­no­lo­gi­ýa kom­pa­ni­ýa­sy­nyň gir­de­ji­si ep-es­li art­dy. Şu ýy­lyň do­wa­myn­da kom­pa­ni­ýa­nyň söw­da­la­ry ge­çen ýy­lyň de­giş­li döw­rün­dä­ki ABŞ-nyň 23,6 mil­liard dol­la­r gir­de­ji­si bi­len de­ňeş­di­re­niň­de, 87% ýo­ka­ry bol­dy. Kom­pa­ni­ýa dör­dün­ji çär­ýek­de söw­da­la­ry­nyň iki es­se ýo­kar­lan­ma­gy­na ga­raş­ýar. Bi­ler­men­ler kom­pa­ni­ýa­nyň söw­da­la­ry­nyň ýo­kar­lan­ma­gy­nyň se­bä­bi­ni sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­nyň hyz­mat­la­ry­na we ha­ryt­la­ry­na bo­lan zerurlygyň artmagy bi­len bag­la­nyş­dyr­ýar­lar.

«Shopify»-nyň paýnamalary ýokarlanýar

«Sho­pi­fy» elektron kom­mer­si­ýa kom­pa­ni­ýa­synyň paýnamalary ýokarlanmagyny dowam edýär. Kom­pa­ni­ýa­nyň çalt dep­gin­de ös­me­gi­ne elekt­ron kom­mer­si­ýa­nyň pa­jar­la­ma­gy se­bäp bol­dy. «The Wall Street Jour­nal»-yň bi­ler­men­le­ri­niň pi­ki­ri­ne gö­rä, «Sho­pi­fy» gel­jek­de biz­ne­si­niň ne­ti­je­li­li­gi­ni has-da ýo­kar­lan­dy­ryp, sa­tyl­ýan ha­ryt­la­ryň möç­be­ri­ni art­dy­rar. Ge­çen çär­ýe­giň ha­sa­ba­ty­na la­ýyk­lyk­da, kom­pa­ni­ýa­nyň söw­da­la­ry ep-esli artyp, gir­de­ji­si 100%-den hem ýo­kar­lan­dy.

Hünärli elleriň kömekçisi

Adamlaryň aň düşünjesiniň ösmegi, islendik haryda bolan gyzyklanmanyň artmagy dürli enjamlaryň oýlanylyp tapylmagyna getirdi. Bu tikin maşyny babatynda hem şeýle. Eýsem, tikin maşynlar özüniň gözbaşyny nireden alyp gaýdýarka?! Bulary bilmek, megerem, gyzykly bolsa gerek. Egin-eşikleri el bilen tikmegiň mukdaryny azaltmak, şeýle-de tikiniň has ýerlikli düşmegi üçin tikin maşynyny döretmek iňlis alymlaryna başardýar. 1790-njy ýylda ilkinji tikin maşynyny iňlis inženeri Tomas Sent tarapyndan oýlanyp tapylýar. Tomasyň täze önümi üstünlikli mahabatlandyrylmandygy üçin meşhurlyk gazanyp bilmeýär. Ol tikin maşynyny deri we kanwas materiallaryny tikmek maksady bilen döredipdi. Çünki bu önümleri el bilen tikmek kynçylyk döredýärdi. Ilkinji tikin maşyny zynjyryň kömegi bilen çarhlaryň aýlanmagynda tikin işini amala aşyrýar. Tomasyň döreden tikin maşyny senagatda önümçilikde ulanylmasa-da, oýlap tapyşlaryň gözbaşy hasaplanylýar.

Sowadyjynyň taryhyndan

Sowadyjylaryň gelip çykyşy XIX asyrdan başlanýar. 1815-nji ýyl sowadyjylaryň ulanylyp başlanýan ýyly diýlip hasaplanýar. 1902-nji ýylda Uillis Kerrier howany elektroenergiýanyň üsti bilen salkynlatmagy oýlap tapypdyr. Uillisiň oýlap tapan bu otag sowadyjysy ilkinji gezek «bruklin» çaphanasynda ulanylypdyr. Çaphanada gazet-žurnal ýa-da başga neşirler çap edilýän wagty howa şertleriniň üýtgäp durmagy netijesinde otagyň içki temperaturasy hem üýtgäp durupdyr. Bu ýagdaý otagyň çyglylygyna we çap edilýän harytlaryň reňkine, hiline ýaramaz täsir ýetiripdir. Uillis Kerrieriň oýlap tapan enjamynyň kömegi bilen çaphananyň içki temperaturasyny durnukly, ýagny salkyn saklamaklyk başardypdyr. Uillis öz oýlap tapan enjamyny «Howa tämizleýji enjam» diýip atlandyrypdyr. 1906-njy ýylda «Kondisioner» terminini ilkinji bolup Stýuart Kramer teklip beripdir. 1915-nji ýylda Uillis Kerrier we onuň 6 sany inžener kärdeşleri ilkinji bolup «GarnerEngineeringCo.» atly hususy sowadyjy kärhanasynyň düýbüni tutupdyrlar. Kärhana häzirki güne çenli meşhur sowadyjyny öndürýän kärhanalaryň biri bolup çykyş edýär.

Döwrebap mümkinçilikler döredilýär

Hä­zir­ki bag­ty­ýar­lyk döw­rü­miz­de yk­dy­sa­dy­ýe­ti we dur­muş ul­ga­my­ny san­ly­laş­dyr­mak ba­bat­da düýp­li iş­ler alnyp baryl­ýar. San­ly ul­ga­ma üs­tün­lik­li geç­mek üçin ýurt­da yg­ty­bar­ly hu­kuk we mad­dy-en­jam­la­ýyn bin­ýat we ze­rur şert­ler dö­re­dil­di. Döw­le­tiň we jem­gy­ýe­tiň äh­li ul­gam­la­ry­ny san­ly­laş­dyr­mak hem-de umu­my san­ly gur­şa­wy dö­ret­mek bo­ýun­ça iş­ler has-da çalt­lan­dy­ryl­dy. Ber­ka­rar döw­le­tiň bag­ty­ýar­lyk döw­rün­de bi­lim ul­ga­my­ny yzy­gi­der­li we mak­sa­da ok­gun­ly kä­mil­leş­dir­mek hem-de in­no­wa­si­ýa­la­ry or­naş­dyr­mak iş­le­ri hem ýo­ka­ry de­re­je­le­re eýe bol­ýar. Şeý­le giň ge­rim­li san­ly ul­ga­ma geç­mek bo­ýun­ça ama­la aşy­ryl­ýan çä­re­ler hem­me­ta­rap­la­ýyn ösen, hä­zir­ki za­ma­nyň ýo­ka­ry teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­ny iş­jeň öz­leş­dir­mä­ge ukyp­ly nes­liň ke­ma­la ge­ti­ril­me­gi­ni ta­lap ed­ýär. «Türk­me­nis­tan­da san­ly bi­lim ul­ga­my­ny ös­dür­me­giň Kon­sep­si­ýa­sy­ny» ýe­ri­ne ýe­tir­me­giň çäk­le­rin­de bir­nä­çe mö­hüm iş­ler ama­la aşy­ryl­dy. Yk­dy­sa­dy­ýe­tiň dür­li pu­dak­la­ryn­da zäh­met çek­ýän iş­gär­le­riň hü­när de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­mak üçin uzak ara­lyk­dan hü­när bi­li­mi­ni ber­mek usul­la­ryn­dan peý­da­la­nyl­ýar. San­ly bi­lim por­ta­ly­ny dö­ret­mek­de, ylaý­ta-da, ýur­du­my­zyň ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri iş­jeň­lik gör­kez­ýär­ler.

Sanly ulgam ösdürilýär

Türkmen halkymyzda nesilleriň sowatly bolup ýetişmegi baş alada saýylýar. Her bir maşgalada ogul-gyzlaryň akyl-paýhasyny taplamakda, ýokary adamkärçilik häsiýetlerini kemala getirmekde terbiýe bilen bir hatarda bilime uly orun degişli edilýär. Türkmençilikde perzendiniň zehin baýlygyna, ýagşy göreldesine, haýyrly işiniň üstünligine guwanmak ata-enäniň bahasyna ýetip bolmajak arzuwy. «Öwrenmek bir hünär, öwretmek iki hünär» diýen atalar sözünden hem belli bolşy ýaly, öwrenmäge we öwretmäge yhlasly çemeleşip, şägirtlikden halypalyk hem-de ussatlyk derejesine ýetmelidigi sargyt edilýär. Bilim ulgamynyň yzygiderli kämilleşdirilmegi şahsyýetiň aň-düşünjesiniň ösmegini we jemgyýetçilik durmuşyna, döredijilige we işjeňlige çalt ugrukmagyny üpjün edýär. Hormatly Prezidentimiziň öňdengörüjilikli syýasaty netijesinde, milli bilim ulgamy dünýä ölçeglerine laýyk derejä getirilýär. Ýaş nesle ata Watanymyzyň ykdysady, syýasy, medeni durmuşynyň ösüşlere nazarlamagynyň ygtybarly güýji hökmünde garalýar. Bilime bolan hukuklaryň we mümkinçilikleriň giňeldilmegi bilen, berkarar ýurdumyzyň berk binýady boljak nesliň kemala gelmegi kepillendirilýär. Ýaşlaryň ökde hünärmenler bolup, döwlet-jemgyýetçilik gurluşynyň oňyn özgertmelerine işjeň gatnaşmaklary üçin giň ýollar açylýar.

Ep­len­ýän mo­to­sikl tanyşdyryldy

Şä­her ýer­le­rin­de elekt­rik ener­gi­ýa­sy bi­len iş­le­ýän iki ti­gir­li ulag­la­ryň sa­ny bar­ha art­ýar. Bu ulag­lar ýe­ňil hem-de ýol dyk­ny­şy­gyn­dan aň­sat­lyk bi­len geç­mek­de amat­ly ha­sap­lan­ýar. Ep­len­ýän we­lo­si­ped­le­riň çy­ka­ny­na köp wagt ge­çen hem bol­sa, hä­zi­re çen­li göw­rü­mi ki­çel­ýän mo­to­sikl ýok­dy. Ýa­po­ni­ýa­nyň «Icoma» at­ly kom­pa­ni­ýa­sy elekt­rik ener­gi­ýa­sy bi­len iş­le­ýän «Ta­ta­mel» at­ly mo­to­ry ta­nyş­dyr­dy. Nus­ga­lyk gör­nü­şi çy­ka­ry­lan mo­to­sikl ep­le­nip, sto­luň aşa­gy­na syg­jak de­re­je­de ki­çel­ýär. Ula­gyň ýo­ka­ry tiz­li­gi sa­gat­da 40 ki­lo­met­re ýet­ýär. Bu ula­gyň bir ge­zek­ki zar­ýa­dy bi­len 50 ki­lo­metr ýol ge­çip bol­ýar.

Aw­tou­lag önüm­çi­li­gi aza­lar

Aw­tou­lag se­na­ga­tyn­da şu ýyl eme­le ge­len ýet­mez­çi­li­giň önüm­çi­lik muk­da­ry­na tä­sir et­jek­di­gi mä­lim edil­di. Bi­ler­men­ler bu me­se­lä­niň aw­tou­lag se­na­ga­tyn­da ýy­lyň ahy­ry­na çen­li 210 mil­liard dol­lar goş­ma­ça çyk­da­jy dö­ret­jek­di­gi­ni bel­le­ýär­ler. «AlixPart­ners» mas­la­hat be­riş kom­pa­ni­ýa­synyň taý­ýar­lan mag­lu­ma­tyn­da ýa­rym­ge­çi­ri­ji ýet­mez­çi­li­gi­niň onuň ba­ha­sy­nyň gal­ma­gy­na se­bäp bo­lan­dy­gy bel­le­nil­ýär. Soň­ky çak­la­ma­la­ra gö­rä, şu ýy­lyň do­wa­myn­da ön­dü­ri­len aw­tou­lag­la­ryň sa­ny ga­ra­şy­lan­dan 7,7 mil­li­on az bo­lar. Mun­dan ozal kom­pa­ni­ýa bu gör­ke­zi­ji­niň 3,9 mil­li­on bol­jak­dy­gy­ny bel­läp­di. Ýa­rym­ge­çi­­ri­ji mad­da­lar­dan ön­dü­ri­len, de­mir gat­la­gyň ýü­zü­ne ýer­leş­di­ri­len elekt­ron she­ma­la­ra çip di­ýil­ýär. Çip­ler dür­li elekt­ron en­jam­lar bi­len bir ha­tar­da aw­tou­lag önüm­çi­li­gin­de hem giň­den peý­da­la­nyl­ýar.

Halkara ylmy hyzmatdaşlygy ösdürip

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň durmuşynyň ähli ugurlaryna innowasiýalary ornaşdyrmaga uly ähmiýet berilýär. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, ylmyň mümkinçiliklerini parahatçylygyň we dostlugyň bähbidine gönükdirip, Türkmenistan iri halkara guramalar bilen ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar babatda hyzmatdaşlygy berkidýär. Halkara ylmy mümkinçilikleriň ösdürilmegi gönüden-göni ylmy merkezleriň, ylmy-barlag institutlaryň özara hereket etmegine, degişli ugurlar boýunça alymlaryň we bilermenleriň bilelikde iş alyp barmaklaryna baglydyr. Halkara ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkeziniň alyp barýan işleriniň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir.

Sanly ulgamyň batly gadamlary

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzy ösüşiň täze belentliklerine alyp barýan hormatly Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň ähli pudaklarynda sanly ulgam giňden ornaşdyrylýar. Sanly ulgamy giňden ornaşdyrmakda häzirki zaman kompýuterlerden, innowasion nanatehnologiýalardan, internetden giňden peýdalanylýar. Şeýle tehnologiýalardan peýdalanmakda olaryň programmalaýyn dolandyryş ulgamyny üpjün etmekde uly işler alnyp barylýar. Mähriban Arkadagymyzyň öňdengörüjilikli syýasatynyň esasynda sanly maglumat ulgamyny ösdürmek we olary dolandyrmak bilen bir hatarda, maglumatlaryň goraglylygyny gazanmaklyga, kiberhowpsuzlygyny üpjün etmekde hem tutumly işler amala aşyrylýar. Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde kiberhowpsuzlyk fakultetleri, kafedralar döredilýär. Şeýle fakultet, kafedra üstümizdäki 2021 — 2022-nji okuw ýylynda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde hem döredildi. Kibergiňişlik we kiberhowpsuzlyk babatda gürrüň edilende, daşarky täsirleriň dürli görnüşlerinden ilaty we milli bähbitleri goramak esasy meseleleriň biri bolup durýar. Kiberhowpsuzlyk maglumat we aragatnaşyk ulgamlaryny hem-de olarda saklanýan maglumatlaryň düzümine zyýan ýetirip biljek täsirleriň öňüni almak, ygtyýarsyz, elýeterlikli üýtgetmeleri birugsat girizmekden, maglumatlary ulanmaga hyýal edilende, olaryň öňüni almakdan, umuman, goraglylygyny talabal

«Micron» önümçiligini giňeldýär

ABŞ-nyň çip ön­dü­ri­ji «Micron» teh­no­lo­gi­ýa kom­pa­ni­ýa­sy Ýa­po­ni­ýa­nyň Hi­ro­si­ma şä­he­rin­de ýer­leş­ýän önüm­çi­lik meý­dan­ça­syn­da ba­ha­sy ABŞ-nyň 800 mil­liard ýe­ne (ABŞ-nyň 7 mil­liard dol­la­ry) ba­ra­bar tä­ze za­wod gu­rar. Tä­ze kär­ha­na mag­lu­mat mer­kez­le­rin­de giň­den ula­nyl­ýan «DRAM» çip­le­ri­ni ön­dü­rer. Önüm­çi­li­ge 2024-nji ýyl­da baş­la­ma­gy göz öňün­de tu­tul­ýar. «Micron» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň Hi­ro­si­ma­da çip önüm­çi­li­gi üçin des­ga­sy öň hem bar. Tä­ze tas­la­ma di­ňe goş­ma­ça kuw­wat­ly­lyk­la­ry işe gi­riz­me­gi göz öňü­nde tut­ýar. Bu ha­bar­dan soň «Micron»-yň paý­na­ma­la­ry 0,46% gym­mat­lap, ge­çen bir­ža söw­da­la­ryn­da ABŞ-nyň 67,57 dol­la­ry­na ba­ra­bar bol­dy.

«TSMC» Ýa­po­ni­ýa­da il­kin­ji çip za­wo­dy­ny gur­ýar

Dün­ýä­niň iň iri çip ön­dü­ri­ji kom­pa­ni­ýa­sy «Tai­wan Se­micon­ductor Ma­nu­factu­ring» 2022-nji ýy­lyň ba­şyn­da Ýa­po­ni­ýa­da il­kin­ji za­wo­dy­nyň gur­lu­şy­gy­na ba­dal­ga be­rer. In­di­ki ýyl gur­lu­şy­gyna baş­la­nyl­jak çip za­wo­dy 2024-nji ýy­lyň ahy­ryn­da önüm­çi­li­ge do­ly gi­ri­şer. Ozal ha­bar ber­li­şi ýa­ly, «Tai­wan Se­micon­ductor Ma­nu­factu­ring» kom­pa­ni­ýa­sy tä­ze teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň we en­jam­la­ryň önüm­çi­li­gi­ne üç ýyl­da ABŞ-nyň 100 mil­liard dol­la­ry möç­be­rin­de ma­ýa go­ýum go­ýar. Şeý­le-de kom­pa­ni­ýa ABŞ-da hem-de Ýew­ro­pa­da önüm­çi­lik kär­ha­na­la­ry­ny gur­ma­gy me­ýil­leş­dir­ýär.

«App­le» kom­pa­ni­ýa­sy tä­ze önüm­le­ri­ni ta­nyş­dyr­dy

«App­le» kom­pa­ni­ýa­sy özü­niň M1 pro­ses­sor­la­ry bi­len en­jam­laş­dy­ry­lan tä­ze — «MacBo­ok Pro» nout­bu­gy­­ny hem-de üçün­ji ne­sil «Air­Pods» sim­siz gu­lak­ly­gy­ny gör­ke­zi­li­şe çy­kar­dy. Kom­pa­ni­ýa­nyň tä­ze önü­mi — «Air­Pods» to­za­na hem-de su­wa gar­şy go­rag­ly bo­lup, öň­kü­le­re ga­ra­nyň­da onuň ba­ta­re­ýa kuw­wa­ty 20 gö­te­rim güýç­len­di­ri­len­dir. Tä­ze­le­nen «Air­Pods» sim­siz gu­lak­ly­gy­nyň ba­ha­sy ABŞ-nyň 179 dol­la­ry­na ba­ra­bar­dyr.

Alym­lar Ti­ta­nyň der­ýa­la­ry­nyň kar­ta­sy­ny düz­dü­ler

Kor­nell uni­wer­si­te­ti­niň hü­när­me­ni Ju­li­ýa Mil­le­riň ýol­baş­çy­ly­gyn­da ABŞ-nyň alym­lar to­pa­ry Sa­turn pla­ne­ta­sy­nyň hem­ra­sy Ti­ta­nyň der­ýa­la­ry­nyň we der­ýa go­şant­la­ry­nyň do­ly kar­ta­sy­ny düz­dü­ler. Al­nan mag­lu­mat­lar NA­SA-nyň, hu­su­san-da, bu hem­ra­nyň bir­nä­çe ýyl­lyk mis­si­ýa­sy­ny üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­mä­ge kö­mek eder. Ti­tan — Gün sis­te­ma­syn­da ulu­ly­gy bo­ýun­ça ikin­ji hem­ra bo­lup, göw­rü­mi bo­ýun­ça di­ňe Ýu­pi­te­riň hem­ra­sy Ga­ni­me­du­den ki­çi ha­sap­lan­ýar. Hä­zir­ki wagt­da Ýer­den baş­ga di­ňe Ti­tan­da der­ýa­lar we köl­ler bar. Ýö­ne Ti­tan­da suw däl-de, su­wuk me­tan hem-de etan ak­ýar. Alym­lar to­pa­ry Ti­ta­nyň der­ýa­la­ry­nyň we go­şun­dy­la­ry­nyň su­du­ry­ny, Ýe­riň der­ýa­la­ry­nyň we go­şun­dy­la­ry­nyň şe­kil­le­ri bi­len deň ha­sap ed­ýär­ler.

«Ford» Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­da­ky önüm­çi­li­gi­ne ma­ýa go­ýum goý­ýar

Ge­çen hep­de ABŞ-nyň aw­tou­lag ön­dür­ýän «Ford» kom­pa­ni­ýa­sy Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­nyň Heýl­wud şä­he­rin­de ýer­leş­ýän za­wo­dy­na elektro­mo­bil­le­riň en­jam­la­ry­nyň we bö­lek şaý­la­ry­nyň önüm­çi­li­gi üçin 230 mil­lion funt (ABŞ-nyň 316 mil­lion dol­la­ry) möç­be­rin­de ma­ýa go­ýum goý­ýan­dy­gy ba­ra­da ha­bar ber­di. Za­wod 2024-nji ýy­lyň ba­şyn­dan her ýyl­da 250 müň he­re­ket­len­di­ri­ji ön­dü­rip baş­lar. Şeý­le hem 2030-njy ýy­la çen­li aw­tou­lag­la­ryň bir­nä­çe mo­de­li­ni ön­dü­rer. Bu ha­bar­dan soň «Ford» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň paý­na­ma­la­ry 1,62% gym­mat­lap, ge­çen bir­ža söw­da­la­ryn­da ABŞ-nyň 15,7 dol­la­ry­na ba­ra­bar bol­dy.

«McDo­nald’s» eme­li et­li bur­ge­ri­ni sat­ly­ga çy­kar­ýar

Şu ýy­lyň no­ýab­ryn­dan baş­lap «McDo­nald’s» kom­pa­ni­ýa­sy «Beyond Me­at» bi­len hyz­mat­daş­lyk­da ABŞ-nyň 8 res­to­ra­nyn­da sy­nag hök­mün­de ösüm­lik eti­niň esa­syn­da dö­re­di­len «McPlant» bur­ge­ri­ni sa­typ baş­lar. Bur­ge­riň için­de no­hut, tü­wi, ýer al­ma­sy, şu­gun­dyr we bir bö­lek peý­nir bo­lar. «McDo­nald’s»-yň hü­när­men­le­ri­niň aýt­ma­gy­na gö­rä, eme­li et­den edi­len bur­ger­le­riň sat­ly­ga çy­ka­ryl­ma­gy­nyň ne­ti­je­si kom­pa­ni­ýa­nyň söw­da­la­ry­nyň ösü­şi­ne uly ýar­dam be­rer. Bu ha­bar­dan soň «McDo­nald’s» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň paý­na­ma­la­ry 0,78% gym­mat­lap, ABŞ-nyň 244,55 dol­la­ry­na ba­ra­bar bol­dy.

«Aň­taw» ýüz­ýyl­ly­gyň iň oňat te­le­se­ri­ýa­ly bol­dy

«BBC» ha­bar gul­lu­gy­nyň bar­la­gy­nyň ne­ti­je­sin­de, 2002-nji ýy­lyň 2-nji iýu­nyn­dan 2008-nji ýy­lyň 9-njy mar­ty­na çen­li te­le­ýaý­lym­da ber­len Ame­ri­ka­nyň «HBO» ka­bel we sput­nik te­le­wi­de­ni­ýe­si­niň su­ra­ta dü­şü­ren «Aň­taw» te­le­fil­mi XXI asy­ryň iň go­wy te­le­se­ri­ýa­ly diý­lip yg­lan edil­di. Sa­na­wyň ikin­ji ýe­rin­de 2007-nji ýy­lyň 19-njy iýu­lyn­dan 2015-nji ýy­lyň 17-nji ma­ýy­na çen­li «AMC» te­le­ýaý­ly­myn­da ýe­di möw­sü­miň do­wa­myn­da ýaý­ly­ma goý­be­ri­len «Ýe­ňil­kel­le­ler» dra­ma­sy or­naş­dy. Şeý­le-de bu film «Iň oňat dra­ma se­ri­ýa­sy» ka­te­go­ri­ýa­syn­da yz­ly-yzy­na dört ge­zek Em­mi baý­ra­gy­ny al­dy. Üçün­ji ýer­de 2008-nji ýy­lyň 20-nji ýan­wa­ryn­dan 2013-nji ýy­lyň 29-njy sent­ýab­ry ara­ly­gyn­da «AMC» te­le­ýaý­ly­myn­da gör­ke­zi­len «Has­rat» at­ly te­le­se­ri­ýa­ly eýe­le­di.

Be­zos «Al­tos Labs» star­tap kom­pa­ni­ýa­sy­nyň in­wes­to­ry bol­dy

Dün­ýä­niň iň baý ada­my, «Ama­zon» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň esas­lan­dy­ry­jy­sy Jeff Be­zos gar­ry­lyk bi­len gö­reş­mek üçin ynsan ömrüni uzald­ýan teh­no­lo­gi­ýa­la­ry iş­läp düz­ýän «Al­tos Labs» star­tap kom­pa­ni­ýa­sy­nyň in­wes­to­ry bol­dy. Hä­zir­ki wagt­da «Al­tos Labs» star­tap kom­pa­ni­ýa­sy gar­ry­lyk pro­se­si­ni öw­ren­mek­de hem-de nerw öý­jük­le­ri­ni üýt­get­mek­de ge­rek­li bo­lan teh­no­lo­gi­ýa­la­ry iş­läp çy­kar­ýar. Bu tas­la­ma­lar No­bel baý­ra­gy­nyň eýe­si, ýa­po­ni­ýa­ly alym Ýa­ma­na­ka Şin­ýi­niň yl­my işi esa­syn­da al­nyp ba­ryl­ýar.

«App­le» dün­ýä­niň iň gym­mat bren­di bol­dy

«In­terb­rand» bren­ding kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň 2021-nji ýyl bo­ýun­ça bar­lag iş­le­ri­niň jem­le­ri­ne la­ýyk­lyk­da «App­le» bren­di bas­syr do­kuz ýyl bä­ri dün­ýä­niň iň gym­mat­ly bren­di bol­ma­gyn­da gal­ýar. Şu ýy­lyň do­kuz aýy­nyň do­wa­myn­da onuň ba­ha­sy 26% gym­mat­lap, ABŞ-nyň 408,25 mil­liard dol­la­ryn­dan geç­di. Ikin­ji ýe­ri «Ama­zon» bren­di eýe­le­di. Onuň ba­ha­sy 24% ýo­kar­lan­dy (ABŞ-nyň 249,25 mil­liard dol­la­ry). Il­kin­ji üç­lü­gi bol­sa 27% ösü­şe eýe bo­lan (210,2 mil­liard ABŞ dol­la­ry) «Micro­soft» kom­pa­ni­ýa­sy jem­le­di. «Goog­le» kom­pa­ni­ýa­sy bol­sa 19% (ABŞ-nyň 196,8 mil­liard dol­la­ry) ýo­kar­la­nyp, dör­dün­ji orun­da or­naş­dy.

Sanly ulgam – döwrebap mümkinçilikler

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyz döwrebap ösüşlere beslenýär. Bu babatda «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy» üstünlikli durmuşa geçirilýär. Häzirki wagtda milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklary sanly ulgama geçirilýär, sanly tehnologiýalaryň hyzmatyndan giňden peýdalanmaga uly ähmiýet berilýär. Munuň özi iş öndürijiligini ýokarlandyrmaga, wagty tygşytlamaga, işiň hilini gowulandyrmaga we depginini güýçlendirmäge giň mümkinçilikleri döredýär.