"Güneş" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-68, 38-61-70, 38-61-59
Email: gunesh_tm@sanly.tm

Makalalar

«Güneşiň» ýürek arzuwlary

Zeminiň zynaty, eziz eneler! Siz — dünýäsi gülden görkli, zybany bal-şerbetli, ýüreklerdäki ornuny hiç kim dolduryp bilmejek, iň mähriban ynsanlarsyňyz! Gün öz howruny mähriňizden, tebigat asyl gözelligini keşbiňizden alýar. Mylaýym ýeller siziň hoşgylawlygyňyzy, bereketli toprak siziň sahylygyňyzy gaýtalamak isleýär. Ak garlar arzuwyňyzdan, läle-reýhanly meýdanlar ýaşaýşa bolan hyjuwyňyzdan reňk alýar. Eý, jennet aýaklarynyň astynda diýlen eziz eneler, siziň her sözüňizde perzent göwnüne ganat bitirýän gudratly güýç bar. Siz — bu dünýäniň altyn-zerden zyýada ruhy baýlygyny gyzgyn ýüregiňizde jemleýän mähriban käbelerimiz! Siz — adamzat ýaşaýşynyň beýik manysy, güýç-kuwwaty, görki hem durkusyňyz! Goý, nesil dowamatyny bar edýän ene gudraty siziň bilen baky berkligini gorasyn. Goý, ene gujagynda, ata ojagynda ösüp, kemala gelen perzentler ene süýdüni yhlas bilen haklap, Watan duzuna her demde wepaly bolsunlar. Siziň barlygyňyzda asmanymyz asuda, durmuşymyz abadan, dünýämiz ala-ýaz bolsun! Bu gün siziň baýramyňyz, eziz eneler! Baýramyňyz gutly bolsun! Gahryman Arkadagly asuda Watanda saglyk hem göwün hoşlugy bilen uzak ýaşaň, mähribanlar! ***

Adyň aýdym, Aşgabadym!

Aşgabat agşamy — asmany Aýly agşam. Öz ýanymdan geçeniň, geljegiň pikirini öwrüp, ähli amatlyklary bolan köp gatly ýaşaýyş jaýynyň on birinji gatynda ýerleşýän öýümiziň penjiresiniň öňünde durup, paýtagtymyzy — merjen şäherimiz Aşgabady synlaýaryn. Diňe töwerege däl, hatda nurly asmana-da ýalkymy düşýän müňlerçe, belki-de, millionlarça çyra bu şäheri lagly-merjenden, dür hem göwherden gaş goýlup ýasalan äpet gülýaka meňzedýär. Gudrat diýibem şuňa aýdaýsaň!

Garaşsyzlyk — bagtymyz

Mukaddes Garaşsyzlyk 1991-nji ýylyň altyn güýzünde halkymyzyň alnyndan ak Gün bolup dogdy. Bu ajaýyp senä çenli türkmen halky öz dogduk topragynda erkanalyk mukamynyň eşidilip durmagyny ençe asyrlap küýsäpdir. Olar dana Magtymguly atamyzyň söz açan ajap eýýamynyň gelmegi üçin asyrlarboýy garaşyp, göreşip ýaşapdyr. Kerwen gurap geçen asyrlarda, ýyllarda edilen arzuw-dilegler diňe şol güýz gününde hasyl boldy. Gahryman Arkadagly agzybir halkymyz «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýen şygar bilen dowam edýän şu ýyl şanly Garaşsyzlygymyzyň — erkanalyk bagtymyzyň 30 ýyllyk baýramyny toýlaýar. Onuň ýakymy ýüreklerimize buýsanç, göwnümize ylham eçilýär. Neneň şeýle bolmasyn?! «Garaşsyzlyk» diýen ýekeje sözüň özi azat-erkinlik bilen ýetilýän bagtly ykballary, il-ýurt ösüşlerini, zähmet ýeňişlerini öz içine alýar. Şeýle hem, il-ýurdumyzyň şu günki bagtyýarlygyny, bedew batly gadamlaryny we dünýäde parahatçylygy pugtalandyryjy başlangyçlaryny älem-jahana ýaýýan ýaşyl Baýdakly bolmagymyz hem Garaşsyzlygyň miwesi. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwri Garaşsyzlygymyzyň şanyna şan, şöhratyna şöhrat goşdy. Gahryman Arkadagymyzyň saýasynda abraý-mertebesi dünýä dolan berkarar Watanymyzy şirin jandan ezizläp, mukaddes Garaşsy

2021-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly

Nazary Bidel Wahid Nazar — Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynyň Türkmen dili we edebiýaty fakultetiniň talyby. Ol ylym-bilime yhlasly bolşy ýaly, şygryýetiň hem aşygy. Goşgularynda ata Watany, Gahryman Arkadagymyzyň peşgeş berýän bagtyýarlygyny, dost-doganlyk ýollaryny, beýik sahawatyny wasp etmegi halaýar. Ol Owganystanyň Farýab welaýatynyň Andhoý şäherinde doglup, şol ýerde önüp ösen türkmen doganlarymyzyň biri. Häzirki wagtda mähriban Arkadagymyzyň sahawatly syýasatynyň saýasynda ýokary bilim alýar. Ol daşary ýurt dillerini öwrenmäge hem höwesli. Ene diliniň daşyndan iňlis, türk, pars, hindi, özbek dillerini bilýär. Biz žurnalymyzyň şu sanynda zehinli talyp Nazary Bidel Wahid Nazaryň goşgularyny okyjylarymyza hödürleýäris. Gutly bolsun Garaşsyzlyk baýramy!

Magtymguly Pyragynyň nakyla öwrülen setirleri

Bir suprada taýýar kylynsa aşlar,Göteriler ol ykbaly türkmeniň. ***

Döwrüň geldi

Şygyrlaryň dünýäň akyl çeşmesi,Bu gün seniň döwrüň geldi, Pyragy!Senden gözbaş alar ylham joşmasy,Bu gün seniň döwrüň geldi, Pyragy! Garagöz iliňi, ýurdy, gör, indi, Berkarar eýleýen Howandar geldi, Bäş welaýat bir suprada jemlendi, Bu gün seniň döwrüň geldi, Pyragy!

Goşgular çemeni

Garaşsyzlyk aýdymy Garaşsyz ýurt dünýä içre şöhratly,Topragy mizemez, miwesi datly,Geljege barýarys ynamly, batly,Ak ýollarda bagt çyragyn ýakany,Türkmenistan — parahatçylygyňwe ynanyşmagyň Watany.

Çaga kalbynyň owazy

Bahar baýramy Bahar howasyGöwnüňi açýar.Kebelek baryÇar ýana uçýar.

Wepadarlyk (Hekaýa)

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly BERDIMUHAMEDOW: — Türkmen alabaýlary wepalylygyň, edermenligiň, sagdynlygyň ýaranydyr.

Kim nähili kömek edýär? (Hekaýa)

Bir-birege, umuman, adamlara ýagşylyk islemek, kömek etmek we goldaw bermek barada mugallymlarymyz, ata-enelerimiz öwüt-ündew berýärler. Bir gezek synpymyzda bolup geçen waka bize uly sapak boldy. Mugallym sapak geçip otyrka, okuwçylara duýdansyz şeýle sowal berdi:

Bahar pasly (Oýlanma)

Bahar! Ýaşyl ýaşaýşyň, al-elwan sähra gülleriniň gözelligini äleme ýaýýan bahar! Heý-de, bu pasly gowy görmeýän barmyka?! Megerem, ýok bolsa gerek. Joşgunly bahar pasly özüniň gelşini Gögi gümmürdedip, öýlänçi ýagşyny şybyrdadyp duýdurýar. Asmandaky bulutlar uzak gözýetimden örüp gelýän dowar sürüsi ýaly, şadyýanlyk bilen göç edýärler. Şeýle pursatlarda kalbyň heýjana gelýär-de, şahyr Halyl Kulyýewiň «Bahar buşlukçysy» atly goşgusyny biygtyýar ýatlaýarsyň: Gaýalaryň gary eräp bireýýäm, Pyntyklady pisse bilen badamlar.Bahar ýeli aýnalary kakyp ýör,Bahar gelýär, bahar gelýär, adamlar!

Mähir ojagy

Islendik ugurda gowy netije gazanmak, ilki bilen döredilýän mümkinçiliklere bagly. Çagalaryň arasynda geçirilýän dürli bäsleşikleriň her ýyldaky ýeňijileriniň arasynda Birleşen Arap Emirlikleriniň Prezidenti Şeýh Zaid bin Sultan Al-Nahaýýan adyndaky Döwletliler köşgüniň ýaşlarynyň hem bolmagy, ol ýerdäki köptaraplaýyn giň şertlerden ruhlanyp, alnyp barylýan joşgunly zähmetiň subutnamasydyr. Muňa ýakynda şol ýerde myhmançylykda bolanymyzda ýene bir ýola göz ýetirdik. 300-e golaý çaga terbiýelenýän bu köşgüň 2009-njy ýylda ozalky binalarynyň durky täzelenip, goşmaça döwrebap binalar bilen üsti ýetirildi. Ilki bilen, köşgüň baş binasynda ýerleşýän otaglaryna, kitaphana, muzeýe aýlanyp gördük. Gahryman Arkadagymyzyň jöwher zehininden dörän eserleri, çeper hem halk döredijiligine degişli kitaplar, daşary ýurt dilindäki çeper eserler, köşgüň uçurymlarynyň sünnäläp döreden dürli ölçegdäki nakgaş eserleriniň, ýaşajyk fotosuratçylarynyň düşüren baý many-mazmunly suratlarynyň diwarlary bezäp durmagy ýakymly duýgulary bagyşlady.

Bahar geldi ilime

Akja güller açylypdyr meýdanda, Läle reýhan bahar geldi ilime.Kalbym joşýar owlak-guzy oýnanda,Läle reýhan bahar geldi ilime. Göwünlere bagyş edip gül-çemeni,Daglar, düzler garşy alýar geleni,Gazanlarda bugaryp dur semeni,Läle reýhan bahar geldi ilime.

Arkadagymyz bilen bagtly biz!

Ajap döwürde,Bagtly çaga biz.Şadyýan geçýär,Her bir çagymyz. Okap öwrenýäs,Ähli zatlary.Dost tutunýarysKitaplarmyzy.

Ýaş zehinleriň ylham joşguny

Zehinli ýaşlar — Watanymyzyň guwanjy. Olaryň döredijiliginde döwrümiziň beýik ösüşleriniň belentden wasp edilmegi eşretli zamanamyzyň bagyşlaýan ylham joşgunydyr. Muňa şu ýylyň şanly baýramçylyklary mynasybetli döwlet hem-de halkara derejesinde geçirilen amaly-haşam hem-de surat çekmek bäsleşiklerinde ýeňiji bolan ýaşlaryň döredijiliginden hem göz ýetirip bolýar.

Ýaşajyk suratkeşleriň sergisi

«Güneş» žurnalynyň redaksiýasyna Garaşsyz, baky Bitarap Diýarymyzyň ýaşajyk suratkeşleriniň çeken surat eserleri yzygiderli gelip gowuşýar. Ýaşajyk döwürdeşlerimiziň nakgaşçylyk sungatyna bolan höwesi, olaryň döredýän ajaýyp eserlerindäki gözellik bagtyýar balalaryň zehin hem ukyp-başarnyklaryndan habar berýär. Žurnalymyzyň şu sanynda okyjylarymyzy Aşgabat şäher Medeniýet müdirliginiň 2-nji çagalar çeperçilik mekdebinde okap, bilim alýan ýaşajyk suratkeşlerden gelen surat eserleri bilen tanyşdyrmagy makul bildik.

Top (Körpeler üçin sahna)

Gatnaşýarlar: Adyl — 6-njy synpyň okuwçysy.Janmyrat — onuň jigisi, 4-nji synpyň okuwçysy.Emin — Adylyň dosty, synpdaşy.Enesi.

Nowruz milli oýunlary

Türkmen halkynda Nowruz däpleri bilen bagly birnäçe milli oýunlar bar. Aslynda, toý-baýramlaryň şatlyk-şagalaňy, oýundyr ýaryşlary ýaşaýyş durmuşyň şatlygyny artdyrmagyň, iş-aladalary wagtlaýynça ýatdan çykaryp, gyzykly dynç almagyň bir görnüşidir. Şoňa görä-de, her bir türkmen toýunda bolşy ýaly, halkara Nowruz baýramynda hem ýörite taýýarlanylýan toý naharlary, geýilýän toý lybaslary, geçirilýän tomaşalardyr milli oýunlar, ýaryşlar, bäsleşikler adamlaryň ruhuny göterýär. Bu baýram bilen aýrylmaz baglanyşygy bolan halk oýunlarynyň taryhy kökleri gadymyýetden gaýdýar. Mähriban çagalar, biz hem size öz gözbaşyny merdana pederlerimiziň — gadymy oguz-türkmen kowumlarynyň medeni däplerinden alyp gaýdýan käbir Nowruz milli oýunlary barada gürrüň bermekçi. Aşyk oýny — «Tänderdi». Nowruz we beýleki milli baýramçylyklarda oglanjyklar tarapyndan oýnalýan aşyk oýny şüweleňli milli oýunlarynyň biridir. Aşyk oýny üçin ownuk we iri şahly mallaryň aşyk süňkleri saýlanyp alynýar. Uly aşyk süňküne «topaz», has kiçijik aşyk (guzy aşygy) süňküne bolsa «müji» diýlipdir. Aşygyň dört tarapynyň hersine özboluşly at berlipdir: aşaky giň aýlawly tarapyna «alçy» (at), ýasy tarapyna «tagan» (eşek), gapdalky çökgüt tarapyna «jikge», b

Hoş geldiň, Nowruz!

Bahar-ýazyň ilki aýy,Hoş geldiň ülkäme, Nowruz!Bagta çoýup her bir öýi,Hoş geldiň ülkäme, Nowruz! Asuda erkana iller,Buýsançly saýraýar diller,Açylyp gunçalar, güller,Hoş geldiň ülkäme, Nowruz!

Çagalaryň sagdyn durmuş ýörelgeleri

Mähriban çagalar, adamyň saglygy oňa tebigy taýdan berlen iň uly baýlykdyr. Siz hem ony çagalykdan aýap we gorap saklamalysyňyz. Şu günlerde, ilki bilen iň derwaýys işi — arassaçylyk kadalaryny doly we dogry berjaý etmegi, agyz-burun örtüklerini dakynmagy, elleriňizi yzygiderli sabynlap ýuwmagy, köpçülikde talap edilýän 2 metrlik aralygy saklamagy dowam etdirmelisiňiz. Bu düzgünler bilen birlikde sagdyn durmuş ýörelgesine uýup ýaşamak her bir çaga üçin kada bolmalydyr. Sagdyn durmuş ýörelgesi, esasan, şulary öz içine alýar: kadaly gün tertibi, arassa howa, hereket, dogry iýmitlenmek, ruhy-emosional rahatlyk. Çagalar we ýetginjekler her günde, azyndan bir sagat wagtyny fiziki işjeňlige sarp etmelidirler. Bu diýildigi diňe sport türgenleşikleri däl-de, eýsem, pyýada ýa-da welosipedli gezelenç etmek, islendik hereketli oýunlary oýnamak ýaly hereketlilik hem bolup biler. Sagdyn durmuş ýörelgesinde kadaly uka hem aýratyn orun degişlidir. Talabalaýyk dynç alan çagalar ukusyny doly almadyklardan tapawutlylykda, has sagdyn we ruhubelent bolýarlar. Şonuň üçin mekdebe çenli ýaşly çagalar 9-10 sagat, mekdep ýaşly we ýetginjek çagalar bolsa 8-9 sagat uklap dynç almalydyrlar.