"Diýar" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-56, 39-95-30, 39-95-23
Email: diyar-zurnaly@sanly.tm

Makalalar

Halkara maslahaty öz işine başlady

Şu gün paýtagtymyzyň «Ýyldyz» myhmanhanasynda Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan medeniýet ministrleri derejesindäki halkara maslahaty geçirildi. Bu geçirilýän maslahata 20-den gowrak daşary ýurtdan gelen wekiller gatnaşdylar. Çäraniň başynda Türkmenistanyň Prezidenti hormatly Serdar Berdimuhamedowyň halkara maslahatyna gatnaşyjylara iberen Gutlag haty okaldy.

Türki medeniýetiniň halkara guramasyna agza döwletleriniň mejlisi

Şu gün paýtagtymyzyň «Arçabil» myhmanhanasynda Türki medeniýetiň halkara guramasyna (TÜRKSOÝ) agza döwletleriň ÝUNESKO-nyň işleri barada milli toparlarynyň 10-njy mejlisi geçirildi. Mejlise daşary ýurtly myhmanlar, TÜRKSOÝ-ýa agza döwletleriň ÝUNESKO-nyň işleri barada milli toparlarynyň wekilleri, ýurdumyzdaky diplomatik wekilhanalaryň ýolbaşçylary we işgärleri, medeniýet sungat, bilim işgärleri, ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri gatnaşdylar. Mejlisiň açylyş dabarasynda TÜRKSOÝ-na agza döwletleriň ÝUNESKO-nyň işleri barada milli toparlarynda wagtlaýyn başlyklyk etmek ygtyýarlygy Azerbaýjan Respublikasyndan ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň milli toparyna geçirildi.

Paýtagtymyzda azyk önümçiliginiň döwrebap tehnologiýalarynyň halkara sergisine badalga berildi

Şu gün 15-nji maýda paýtagtymyzyň Söwda-senagat edarasynyň sergiler zalynda azyk önümçiliginiň döwrebap tehnologiýalarynyň «Agro-Pak Turkmenistan and Turkmen Food» atly halkara sergisiniň açylyş dabarasy boldy. Serginiň açylyş dabarasyna Türkmenistanyň Mejlisiniň başlygy, Hökümet agzalary, ministrlikleriň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň işgärleri, Türkmenistanda işleýän diplomatik edaralaryň halkara guramalaryň wekilleri we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary gatnaşdylar. Bagşy-sazandalaryň ýerine ýetirmeginde ýaňlanan aýdym-sazly çykyşlar giň gerimli çärä aýratyn öwüşgin çaýdy. Dabaranyň başynda Hormatly Prezidentimiziň sergä gatnaşyjylara iberen Gutlag haty okaldy. Onda Türkmenistan üçin azyk howpsuzlygy ilatyň ýaşaýyş-durmuşynyň ýokary derejesini üpjün edýän, azyk, çig mal babatda daşary söwda gatnaşyklarynyň netijeli ösmegine, importyň ornuny tutýan, eksporta gönükdirilen önümçilikleri artdyrmaga mümkinçilik berýän milli, sebitleýin azyk bazarlarynyň ykdysady baglanyşygyna goldaw bermegiň hem wajyp esaslaryny emele getirýändigi bellenilýär.

Türkmenistan bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky hyzmatdaşlygyň 30 ýyllygy

Şu gün Daşary işler ministrliginde «Türkmenistan bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky hyzmatdaşlygyň 30 ýyllygy: geljegiň hatyrasyna bilelikdäki işler» atly maslahaty geçirildi. Bu geçirilen maslahatda Türkmenistan bilen ÝB-niň arasyndaky parlamentara gatnaşyklary ösdürmek, howpsuzlyk, söwda, bilim we «ýaşyl» energetika ulgamlarynda özara hyzmatdaşlyk, bu ugurlarda bilelikdäki taslamalary we maksatnamalary durmuşa geçirmek bilen baglanşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Ýeňiş gününe bagyşlanan dabara geçirildi

Ýeňiş gününe bagyşlanyp geçirilýän çäreler, dabaralar ýurdumyzda giňden ýaýbaňlandyrylýar. Düýn, 8-nji maýda Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň Neşirýat-çaphana orta hünär okuw mekdebinde Ýeňiş güni mynasybetli çäre geçirildi. Geçirilen dabara Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň Neşirýat-çaphana orta hünär okuw mekdebiniň mugallymlary, talyplary, weteranlar we myhmanlar gatnaşdylar. 1941 – 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşunda gazanylan Ýeňşiň 79 ýyllygyna bagyşlanyp geçirilýän dabaralaryň iň arzyly myhmanlary  Beýik Watançylyk urşunda öz janyny orta goýan weteranlarymyz bolsa gerek. Dabaranyň başynda Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň Neşirýat-çaphana orta hünär okuw mekdebiniň ýolbaşçysy: «9-njy maý Ýeňiş gününiň aýratyn mukaddes günüdir beýik gahrymançylygyň hem-de deňsiz-taýsyz watansöýüjiligiň nyşany bolan gahrymanlarça söweşen, tylda tutanýerli zähmet çeken adamlaryň öçmejek edermenligine uly hormat goýýarys» diýip aýratyn nygtady.  Şeýle hem Ýeňiş güni bilen ähli türkmen halkyny tüýs ýürekden gutlady.

Bu gün Ýeňiş gününiň dabarasy belentden tutulýar

Şu gün ir säher bilen 1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşunda gazanylan Ýeňşiň 79 ýyllygy  mynasybetli Aşgabat şäherinde «Halk hakydasy» ýadygärlikler toplumynda, şeýle-de ýurdumyzyň ähli ýerlerinde gahrymanlarça söweşen edermenlerimiziň şanyna gül desseleri goýuldy.   79-ýyl. Bir ömür wagt geçipdir. Muňa garamazdan halkyň arasynda ýowuz urşuň pajygaly wakalary henizem ýatdan çykanok. Bahar çagbalary, Zeminiň ýüzündäki yzlary ýuwup aýran hem bolsa, 1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşunyň agyr synagly ýyllary kalplarda ebedi galdy. Gazanylan Ýeňiş güni diňe bir halkyň däl, eýsem dünýä taryhynda, adamzat hakydasynda baky orun alandygy aýdyň hakykat.

Ahal welaýatynda döwrebap täze desgalar açylyp ulanylmaga berildi

Şu gün 8-nji maýda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ahal welaýatyndaky täze, möhüm desgalaryň — ýylda 1 million tonna sement öndürmäge niýetlenen Bäherden sement zawodynyň ikinji tapgyrynyň we Ýaşlyk şäherçesindäki kuwwaty bir gije-gündizde 30 müň kub metre deň bolan agyz suw arassalaýjy desganyň açylyş dabaralaryna gatnaşdy. Açylyş dabarasynda Germaniýa Federatiw Respublikasynyň ugurdaş kompaniýasy tarapyndan Bäherden sement zawodynyň 2-nji tapgyrynda ýerine ýetirilen inženerçilik işleriniň we oturdylan enjamlaryň dünýä standartlaryna laýyk gelýändigini tassyklaýan güwänama gowşuryldy.

Eziz Diýarymyzda Türkmen bedewiniň milli baýramy bellenildi

28-nji aprelde ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda, şeýle hem ilkinji gezek innowasion, döwrebap täze Arkadag şäherinde türkmen bedewiniň milli baýramy giňden bellenildi. Şanly sene mynasybetli Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda esasy baýramçylyk çäreleri ýaýbaňlandyryldy. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda halkara derejesinde uludan toýlanýan Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli halkymyzyň kökleri müňýyllyklara uzaýan gadymy atşynaslyk däpleri dowamata atarylýar. Ahalteke bedewiniň dünýädäki şan-şöhratyny artdyrmak hem-de wagyz etmek boýunça alnyp barylýan işler hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýär. Häzirki zaman türkmen sungatynda behişdi bedewler gözelligiň hem-de sazlaşygyň naýbaşy nusgasyna öwrüldi. Ahalteke atçylyk sungatynyň we atlary bezemek däpleriniň ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň görnükli nusgalarynyň sanawyna goşulmagy milli gymmatlyklarymyzyň halkara derejesinde dabaralanýandygynyň subutnamasydyr.

Gadymy Amul şäherine bagyşlanan maslahaty geçirildi

26-njy aprelda gadymy Lebap topragynda «Beýik Ýüpek ýoly: Zerewşan –– Garagum geçelgesiniň» çägindäki Amul galasynyň ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizilmegi mynasybetli «Gadymy Amul galasy: geçmişiň syrlarynyň goragçysy» atly halkara ylmy-amaly maslahaty geçirildi. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň her bir güni taryhy wakalara beslenýär. Bu geçirilýän forum Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy, ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň milli topary we Lebap welaýat häkimligi bilen bilelikde guraldy.

Gurluşyk senagatynda täze mümkinçilikler

Lebap sement zawodynyň ikinji tapgyrynyň açylmagy ýurdumyzyň durmuşyndaky möhüm wakadyr Milli ykdysadyýetiň ösüşiniň ygtybarly kepili bolan senagatdaky gazanylýan üstünlikler aýratyn tarypa mynasypdyr. Soňky ýyllarda ýurdumyzyň çäginde yzygiderli gurulýan kuwwatly önümçilik kärhanalary ykdysady ösüşleriň depginine oňyn täsirini ýetirýär. Has takygy, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň 13-nji martynda senagat kärhanalarynyň iň öndürijilikli güýje eýeleriniň biri — Lebap sement zawodynyň ikinji tapgyrynyň açylmagy ýurdumyzyň durmuşyndaky möhüm ähmiýetli wakalaryň biri boldy. Lebap sement zawody Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen 2013-nji ýylda açyldy.

Türk­me­nis­tan — Tä­ji­gis­tan: däp bolan gatnaşyklar netijeli ösdürilýär

4-5-nji aprelde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow resmi sapar bilen Täjigistan Respublikasynda boldy. Prezident Emomali Rahmon Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy mähirli garşylady. Ol: «Türkmenistan biziň iň ýakyn dostumyz, strategik hyzmatdaşymyzdyr. Türkmenistan bilen bizi asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alýan dost-doganlyk gatnaşyklary baglanyşdyrýar» diýip bellemek bilen, bu resmi saparyň netijeli döwletara dialogy çuňlaşdyrmakda, ony anyk many-mazmun bilen baýlaşdyrmakda, ikitaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmekde nobatdaky möhüm ädim boljakdygyny aýtdy. Iki ýurduň Liderleri, döwrüň talaplary bilen baglylykda, Türkmenistanyň we Täjigistanyň milli ykdysadyýetleriniň ileri tutulýan ugurlaryny nazara almak bilen, döwletara gatnaşyklaryň möhüm ugurlaryny anyklaşdyryp, dürli ulgamlarda hyzmatdaşlyga hil taýdan täze itergi bermegiň möhümdigi baradaky pikiri aýtdylar.

Maksatlarda döwrüň belent bady bar

Türkmen halky gadymdan gelýän ýol-ýörelgelerine, edim-gylymlaryna eýerýän, ony mukaddeslik derejesinde görýän halk. Halkymyz her bir oňyn işiň başyna barjak bolanynda, «Ýedi ölçäp, bir kes!», «Maslahatly biçilen don gysga bolmaz» diýen aýtgylara esaslanyp, birek-birege sala salyp, geňeş edýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklygynda 22-nji fewralda paýtagtymyzdaky Maslahatlar merkezinde Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň mejlisiniň geçirilmegi hem munuň aýdyň mysaly boldy. «Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasyny» üstünlikli durmuşa geçirmek, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylymyzda akyldar şahyrymyzyň döredijiligini öwrenmek, onuň doglan gününiň 300 ýyllygyny bütin dünýäde dabaralandyrmak, milli gymmatlyklarymyzy şöhratlandyrmak, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe halkymyzyň ählitaraplaýyn bagtyýarlygyny üpjün etmek mejlisiň gün tertibiniň özenini düzdi.

Doganlyk ýurtdaky duşuşyklardan

Nazar Mumin  ABDULJALAL,A.Bahawaddinow adyndaky filosofiýa, syýasat we hukuk institutynyň ylmy kätibi:

Sahawatlaryň seresi

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň döwletli başlangyçlaryny üstünlikli dowam edýän, hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda çagalaryň sazlaşykly ösüşini üpjün etmek, saglygyny goramak, mümkinçiligi çäkli çagalara sagaldyş-dikeldiş kömeginiň ýokary derejeli hyzmatyny ýola goýup, saglyklaryny dikeltmek, howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup, alym Arkadagymyzyň, çuňňur paýhasyndan gözbaş alyp gaýdýan, «Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň rejelenen görnüşini durmuşa ornaşdyrmakda esasy orny eýeleýär. Bu işleri amal etmekde diňe bir türkmen çagalaryna däl, eýsem, dünýä döwletleriniň çagalaryna hem haýyr-sahawat etmekligi baş maksady hasaplaýan Gahryman Arkadagymyzyň esaslandyran Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ähmiýeti juda uludyr. Gaznanyň döredilen gününden bäri geçen gysga döwrüň içinde asyrlara barabar sogap işler amal edildi. Tejribeli we ýaş lukmanlaryň gatnaşmagynda gaznanyň serişdeleriniň hasabyna doga ösüş kemisligi bolan, şikesden soň hereketleri çäklenen we beýleki birnäçe dertlerden ejir çekýän ýüzlerçe çaga dessin we dikeldiş bejergileri geç

Ak bug­daý – 2023-nji ýy­lyň iň go­wy et­ra­by

Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etraby 2023-nji ýylyň jemleri boýunça ýurdumyzyň etraplarynyň we etrap hukukly şäherleriň arasynda durmuş-ykdysady we medeni taýdan ähli görkezijiler babatynda iň ýokary netijeleri gazanyp, ýeňiji bolan etrap hökmünde ykrar edildi. Munuň özi täze taryhy döwrümizde hormatly Prezidentimiz tarapyndan badalga alan özgertmeleriň, amala aşyrylýan maksatnamalaýyn işleriň bu etrapda üstünliklere beslenýändiginiň alamatydyr. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etraby durmuş, ykdysady we medeni taýdan ýurdumyzyň has depginli ösýän etraplarynyň biridir. Bu etrapda durnukly ykdysady ösüş gazanylýar. Sanly ulgam giňden ornaşdyrylyp, innowasion tehnologiýaly täze önümçilikler döredilýär. Ak mermerli paýtagtymyza golaý ýerleşýän bu etrabyň ösüşleri Änew şäheriniň, beýleki şäherçedir obalarynyň barha özgerýän keşbinde aýdyň beýanyny tapýar. Soňky sanlyja ýylyň dowamynda etrabyň çäginde gurlup ulanmaga berlen durmuş-medeni, önümçilik maksatly desgalaryň, beýleki binalaryň sany onlarçadyr. Täze, döwrebap umumybilim berýän mekdepler, çagalar baglary, saglyk öýleri, «Bagabat» şypahanasy, «Saglyk» binasy, etrap hassahanasynyň durky döwrebaplaşdyrylan we täze gurlan binalary, Halkara «Tür

Ener­ge­ti­ka pu­da­gy­nyň ro­waç men­zil­le­ri

Berkarar döwletimiziň sene ýazgysy beýik başlangyçlaryň esasynda il-ýurt bähbitli ajaýyp işleriň bitirilmegi, uly üstünlikleriň, ösüşleriň gazanylmagy bilen baýlaşýar. Hormatly Prezidentimiziň parasatly syýasaty netijesinde, Diýarymyzda durmuşa ornaşdyrylýan giň möçberli özgertmeler, sebit we dünýä ähmiýetli öňe sürülýän beýik başlangyçlar özüniň mynasyp ornuny tapýar. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen parasatly şygarynyň netijesinde, agzybir halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleri yzygiderli ýokarlanýar. Ylmyň, tehnikanyň gazananlary biziň durmuşymyzyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Olaryň aglabasy energiýa serişdeleri bilen herekete gelýän gurallardyr. Eziz Watanymyzyň energetika syýasaty barha rowaçlanýar. Diýarymyzyň ykdysady taýdan ösmeginde bu pudaga esasy orun degişli bolup durýar. Daşary ýurt bazarlarynda Türkmenistanyň elektrik energiýasyna uly isleg bildirilýär. Häzirki wagtda sebitde gurluşygy batly depginler bilen alnyp barylýan «Türkmenistan – Owganystan – Pakistan» (TOP) ugry boýunça elektrik geçirijisiniň halkara ähmiýeti diýseň uludyr. Gahryman Arkadagymyzyň hut özüniň gatnaşmagynda Mary Döwlet elektrik stansiýasynyň çäklerinde kuwwatlylygy 1574 megawat bol

Wa­ta­nyň ynam­ly güý­ji siz, ýaş­lar!

Mähriban okyjylar! Mälim bolşy ýaly, biz žurnalymyzyň her sanynda «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly mynasybetli ýurdumyzyň çäginde akyldar şahyryň adyny göterýän edara-kärhanalarda, okuw binalarynda bolup, ýörite söhbetdeşlikleri we makalalary taýýarlajakdygymyzy Size habar beripdik. Biziň indiki söhbedini etmek isleýän zähmet ojagymyz Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasydyr. Žurnalymyzyň şu sanynda TMÝG-niň Merkezi geňeşiniň zähmet durmuşyndan taýýarlanan ýörite sahypany Siziň dykgatyňyza ýetirmegi müwessa bildik. PY­RA­GY­NYŇ ADY — GÖ­WÜN­LE­RIŇ ŞA­DY

Now­ruzyň ta­ry­hy kök­le­ri

Asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alyp gaýdýan türkmen halkynyň taryhy özüniň süňňünde baý medeni mirasymyzyň gymmatlyklaryny saklaýar. Bu medeni mirasymyzyň dowamaty Nowruz baýramynda hem şöhlelendirilip, ol taryhymyzda aýratyn orun eýeleýär. Türkmenleriň — oguzlaryň Nowruz baýramyny belleýişleri özboluşlylygy bilen tapawutlanýar. Ol gadymy döwürlerden bäri alymlardyr şahyrlary, hatda hökümdarlardyr soltanlary hem gyzyklandyrypdyr. Nowruz täze günüň, täze ýylyň, täze durmuşyň we ösüşiň baýramydyr. Bu baýramyň gelmegi bilen ýere ýyly girip, ot-çöpler janlanýar. Gül-gülälekler açylyp, äleme täze günüň gelenini buşlaýar.  Nowruz baýramy Orta Aziýa, Kawkaz, Ýakyn Gündogar halklarynda müňýyllyklardan bäri bellenilip gelinýän gadymy baýramlaryň biridir. Ady pars dilinden terjime edeniňde «Täze gün» diýen manyny berýän bu baýram türkmen halkynyň milli mirasyna, däbine-dessuryna siňen we döwlet derejesinde öz ornuny alan şanly seneleriň biridir. Nowruz baýramynyň taryhy Abu Reýhan Birunynyň (XI asyr), Abylkasym Ferdöwsiniň (XI asyr), Omar Haýýamyň (XI-XII asyr), Abdyrahman Jamynyň (XV asyr), Alyşir Nowaýynyň (XV asyr) we beýlekileriň eserlerinde, nusgawy edebiýatymyzyň görnükli wekilleriniň döredijiliginde, türkmen dessanlarynda, gyz-gelinleriň läle

«Ekiniňi ýaş gördüm, duzsuz bişen aş gördüm»

Halk nakyllaryny, matallaryny, atalar sözlerini gowy bilýän okyjylarymyz eýýäm gürrüňiň näme hakyndadygyny aňan bolsalar gerek. Biz semeni hakdaky gürrüňe geçmezden ozal, «Semeni näme üçin duzsuzka?» diýen sowala jogap tapmak üçin munuň bilen bagly halk arasynda ýaýran kyssa ýüzleneliň. Rowaýata görä, Muhammet pygamberiň gyzy Patmanyň agzy bimaza eken. Pygamberimiziň maşgalasy Äşe onuň üçin semeni bişirip başlaýar. Şol wagt bu ýere ýagy çozýar we gaçha-gaçlykda semeni tagama duz atylman galýar. Şondan bäri hem semeni tagamy duz atylman bişirilip gelinýär. Bedew bady bilen öňe barýan Türkmenistan Diýarymyzda her ýylyň 21-22-nji martynda bellenilýän Nowruz baýramy – gözelligiň, agzybirligiň we dost-doganlygyň baýramydyr. Bu baýramda desterhanlarymyzyň üsti dürli naz-nygmatlardan dolýar, ýedi dürli däneli ekinden ýedi dürli tagam taýýarlanylýar. Nowruzyň esasy tagamlarynyň biri-de ýaňy maýsalan bugdaýdan taýýarlanýan semenidir.

Su­was­ty ar­heo­lo­gi­ýa

Arheologiýa taryh ylmynyň bir şahasydyr. Arheologiýa bu adamzat geçmişiniň taryhyny tapyndy çeşmeleriniň üsti bilen öwrenýän ylymdyr. Arheologlar gazuw-agtaryş işlerinden başga, barlaglary hem geçirýärler. Bu ylmyň alyp barýan işleri netijesinde, ylym üçin gadymy şäherleriň, obalaryň, duralgalaryň, depeleriň üsti açylýar. Tapylan zatlaryň beýany edilýär, senesi, hojalykda ulanylyşy, taýýarlanyş usuly kesgitlenýär. Bulardan başga-da, Ýer ýüzündäki ummanlardyr deňizleriň, derýalardyr kölleriň suwasty dünýäsi hem adamzadyň ünsüni hemişe özüne çekip gelipdir. Adamzady, köplenç, ondaky diri jandarlar we gizlenip ýatan syrlar gyzyklandyrypdyr. Barlaglaryň netijesinde suwuň astynda gezer ýaly enjam oýlanyp tapylýança, uzak ýyllaryň dowamynda bu soraglar jogapsyz galypdyr. Wagtyň geçmegi bilen suw çeşmeleriniň astynda geçirilen barlaglar örän köp sanly ylmy delilleri getirýär we diri organizmleriň üstüni açýar. Bu açyşlar bolsa, elbetde, suwasty arheologiýanyň döremegi bilen has giň gerime eýe boldy. Suwasty arheologiýanyň kömegi bilen, suwuň aşagynda galan obýektlere baha bermek mümkin boldy.