Maşgalanyň göwün hoşy

Maşgala agzybirligi — jemgyýetiň baýlygy

Maşgala — adamlaryň bir öýde, özbaşdak hojalykda ýaşaýan jemgyýetçilik umumylygynyň bir görnüşi bolmak bilen, ol örän ähmiýetli we iň möhüm jemgyýetçilik, ynsanperwerlik hyzmatlaryny ýerine ýetirýär. Ilatyň üznüksiz köpelmegini, ýaşaýşyň, adamzat kowumynyň dowamat-dowam bolmagyny üpjün edýär. Şoňa görä-de, geçmişi şöhratly, şu güni bagtly, geljegi nurana halkymyzda maşgala mukaddeslik hökmünde, ähmiýeti boýunça örän ýokary, iň hormatly, iň arzyly, iň eziz zat hökmünde garalýar. Maşgala, onuň agzybirligine zeper ýetirjek hereketler berk ýazgarylýar. «Maşgalam — baş galam», «Maşgalada agzybirlik bolsa, hazyna gerek däl» ýaly nakyllardyr atalar sözleri hem ýöne ýere döredilmändir. Adamzadyň ýaşaýşynyň dowamy bolan ogul-gyz, çaga, zürýat, perzent düşünjesi hem maşgala degişlidir. Zürýat, perzent terbiýesi hem maşgalada alnyp barylýar. Halk arasynda maşgalany bozmagyň, oňa hyýanat etmegiň nä derejede gabahat işdigi barada çeper halky eserler, täsirli kyssalar döredilip, olarda ynsany ahlak päkligine ündemek öňe sürlüpdir. Maşgaladaky gatnaşyklarda esasy borç, köplenç, atanyň boýnuna düşýär. Ol maşgalanyň eýesi, ekleýjisi, terbiýeçisi, goragçysy hasap edilýär. Şol sebäpden bolmagy mümkin, atanyň «sesi eşidilip» dursa, oňa gulak as

Gözleriň röwşenini siňdirip...

Biz onuň maşgalasy bilen otuz iki ýyl duldegşir goňşy bolduk. Är — är ýerinde, aýal — aýal ýerinde, ogullar, gyzlar. Bir söz bilen aýtsaň, türkmeniň deňli-derejeli maşgalasy. Tamdyr çöreginiň ysy ýaýran, halal zähmetden döwletlilige ýeten öý. Öý bikesi Towşan daýzanyň ýüzünde bäş barmagyň yzy galan golboýy tamdyr çöregi indi gojalyk salyna ýetip, heniz-henizem ýadymdan çykanok. Ol ýagşy günleriň mukaddes alamaty ýaly bir zatdy. Türkmeniň tüssesi belent çykýan tamdyry ulyny-kiçini bir ojaga birleşdirýän binýatdy!

Agzybirlik–rysgala gözbaş

(Oçerk) «Garryly öý — gaznaly öý» diýlip ýönelige aýdylmaýar. Ak sakgally atalar, kümüş saçly eneler — paýhas käni, görüm-göreldäniň mekdebi. Bir danadan: «Baş gatymy, daş?» diýip soranlarynda, ol: «Baş» diýip jogap beripdir. Çünki ynsan balasy başa düşen iň agyr kynçylygy hem erki, eradasy bilen ýeňip geçmegi başarýar. Uruş ýyllarynyň horlugy, ýeter-ýetmezligi adamzat üçin synag döwri boldy. Şonda «Başa düşen işi başarmak gerek» diýen pähime gulluk edýän türkmen ýigitleri hakda-ha gürrüň ýok, gyz-gelinler hem mertligiň belent nusgasyny görkezdiler.

Ene söýgüsi

Zähmet adamy taplaýar, şol bir wagtyň özünde-de wagtyňy bisarpa geçirmekden halas edýär. Durmuşda belent derejä, abraý-mertebä diňe tutanýerli we irginsiz zähmet bilen ýetilýändigine düşünýäris. Gündelik iş pursatyňda bolup geçýän wakalaryň aň äleminden çykman, uzak wagtlap oýlanyp gezmegiňe sebäp bolýan halatlary-da bolýar. Bu ýagdaý, esasan hem, eneler bilen bagly wakalarda köp gabat gelýär. Sebäbi enelere bolan hormatdyr sarpa her bir ynsanyň gursagynda ýaşaýar. Eneleriň ukusyz geçirýän gijelerinde, perzendiň daşynda perwaz urup atyrýan daňlarynda, ajaýyp arzuw-umytlardan doly hüwdülerinde perzendine bolan ummasyz uly söýgi bardyr. Her bir adamyň ýüregindäki duýgy damarlarynyň tarlaryny owazlandyrýan ene sözüniň özi mähriban. Ene ýagşy umyt-arzuwlara gol berip, özi hakyndaky aladany unudyp, perzendini kemala getirýär. Hemişe öz çagalaryna ilhalar, halal bolmagy ündeýän ata-eneleriň sözüni tutmak perzentler üçin mukaddes borçdur. Ogul-gyzyna ak süýdüni, ak arzuwlaryny, gijäniň süýji ukularyny, zähmetini, yhlasyny hem ömrüni bagyşlaýan eneleriň hormaty uludyr. Halal zähmet çekmek bilen halal ýola bil baglamak her bir adamy arzyly menzillere ýetirýär. Goý, ajaýyp döwrümizde halal zähmet bilen abraý gazanmak her birimize miýesser etsin, halkymyzy baky bagta ýet

Kömelekli tagamlar

Bahar geldigi ak çabgalar şabyrdap inende giň sähralardaky selmeler birenaýy ýuwlup, kümüşsöw ýapraklaryny güjeňlärler. Asmanda müň öwüşginli älemgoşar peýda bolup, ýazyň ýakymly nygmatlaryny wada berýäne meňzär. Ana, şol günden soň, oba çagalary gaty uzaklaşdyrman ellerine taýajykdyr sebetjik alyp, gidibererler toparlanyşypjyk kömelek gözlemäge. Ene toprak inine siňen behişdi nemiň güýjüne posurdap özi diýip gelene «aýasyny açar-da» sahylyk görkezer. Mährem topragyň ynsan saglygy üçin bahasyz derman hasaplanýan şeýle tagamly nygmatlarynyň biri-de kömelekdir. Olaryň arasynda «gelin kömelek» adyny alan görnüşi has hem bereketli we peýdalydyr. Eneler aýtmyşlaýyn, «Höwür-höwür» diýip, kömelek gözläp ugrasaň, olar biri-biriniň syryny açarmyşlar. Topragy çalaja galdyryp, güberlipjik duran kömelejigi tapan ugruňa syn etseň, töweregindäkilere hem bada-bat gözüň düşer. Şeýdip, oglanjyklar nädip sebetjiklerini dolduranlaryny duýman galarlar. Olar çaltrak öýe ýetmäge howlugarlar.

Agyz bir bolsa, köňül jem bolar

Agşamlyk edinmäge ýygnanan maşgalanyň bir saçagyň daşyna jem bolmagy buýsandyrýar. Saçakdaky naz-nygmatlara «bissimilla» diýip, ilkinji bolup el uzatmak türkmen däbine görä öýüň ýaşulusyndan başlanýar. Nahar başynda kän gürlenmeýär. Iýip bolanyňdan soň, eliňi ýuwup, täzeden saçak başyna geçip, çaý içişlikde gürrüň başlanýar, durmuşda, okuwda, işde bolup geçen gündelik täzelikler bilen tanşylýar. Agtykdyr çowluk ata-enesiniň gujagyna dolup, täsin gürrüňleri berýär. Ulular bolsa döwletli işleriň maslahatyny edýär. Daş-töwereginde bolup geçýän hereketlere ata-enäniň guwanjynyň çägi ýok. Maşgalada bagtyýarlyk, agzybirlik höküm sürýär. Bu bolsa Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe türkmen maşgalasynyň binýadynyň berkliginden nyşan. Türkmen maşgalasy her bir döwürde-de özüniň agzybirligi, sabyrlylygy, wepalylygy, zähmetsöýerligi bilen tapawutlanypdyr. Sebäbi, çaga dünýä inenden, onuň gulagyna ene hüwdüsi bilen bilelikde ynsanperwerlige ýugrulan häsiýetler baradaky düşünjeleri guýupdyrlar. Ata-babalarymyz maşgalada «Çaga eziz, edebi ondan hem eziz» diýen nakyla hem-de milli ýol-ýörelgelere eýermek bilen edepli perzentleri kemala getiripdirler. Birek-birek bilen salamlaşmagyň, görüşmegiň, hal-ahwal soraşmagyň her bir ynsan üçin edebiň baş

Döwletliligiň müdimi binýady

Hormatly Prezidentimiz Milli Geňeşiň iki palatasynyň birinji bilelikdäki mejlisinde: «Halk Maslahatynyň agzalary halkymyzyň hal-ýagdaýyny mundan beýläk-de gowulandyrmaga gönükdirilen täze konsepsiýalary, döwlet maksatnamalaryny, meýilnamalaryny işläp taýýarlamaga hem-de durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşmalydyr» diýmek bilen, öňde möhüm wezipeleri goýdy. Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklary hem-de Zenanlar birleşigi bu wezipeleri durmuşa geçirmek, şeýle-de maşgala gymmatlyklaryny, milli däp-dessurlary hem-de ata-babalarymyzyň Watana, maşgala ojagyna wepalylyk, tutanýerli zähmete ygrarlylyk ýaly belent ýörelgelerini wagyz etmek boýunça giň gerimli işleri amala aşyrýarlar. Milli Liderimiziň tabşyryklaryndan ugur alyp, ilat arasynda, esasan hem, ýaşlaryň arasynda döwletimiziň her bir adamyň abadan durmuşda ýaşamagyna gönükdirilen ynsanperwer içeri we daşary syýasatyny, milli kanunçylygy wagyz etmäge ýakyndan gatnaşýarlar. Zeminiň ähli ýerinde gülleriň açylyp, guşlaryň erkana saýramagy, çagalaryň dilinden şirin aýdymlaryň ýaňlanmagy üçin adamyň adama hormat goýmagy gerek. Halkymyzda her bir ynsanyň adamkärçiligi öwrenmeginiň, sylaşygy, hormat goýmagy we özara gadyrlylygy nusga edinmeginiň binýady maşgalada diýlip hasap edilýär. Çünki hiç bir adamyň diňe özi

Biler bolsaňyz

Braziliýa döwletiniň ady hoz sözünden gelip çykan. Ilkinji doňdurma 1923-nji ýylda tötänlikde döräpdir. Satyjy Frank Epperson bulgurdaky limon süýjüsini ýadyndan çykaryp daşarda galdyrypdyr. Şol gije sowuk bolup, süýji doňupdyr we şondan soň biziň gowy görýän doňdurmamyz döräpdir.

Milli terbiýäniň ähmiýeti

Mähriban halkymyzyň asyrlaryň dowamynda kemala gelip, wagtyň geçmegi bilen has kämilleşip, jemgyýetimiziň özboluşly kadasyna öwrülen ýörelgelerine aýratyn hormat goýýan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly kitabynda zähmetsöýerligi, myhmansöýerligi, dostlukly gatnaşyklary, ynsaplylygy, agzybirligi, paýhas pentlerini şol ýörelgeleriň esasylary hökmünde öňe çykarýar. Bu ýörelgeleriň her biri aýratyn bir bölüm hökmünde Gahryman Arkadagymyzyň kitabynyň içinden eriş-argaç bolup geçýär, öz halkyny, ata Watanyny, ene topragyny, däbini-dessuryny, durmuş ýörelgelerini, pederlerimizden miras galan öwüt-nesihatlardyr pentlere uýýan, olara hormat goýýan her bir adamda buýsanç duýgusyny döredýär.