"Edebiýat we sungat" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-62-17, 38-62-33, 38-62-01
Email: edebiyatwesungat@sanly.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Döwrüň möhüm talaby

Güneşli ülkämizde ylym-bilim edaralaryna sanly ulgamyň ornaşdyrylmagyna giň ýollaryň açylmagy ýaşlaryň ýokary derejede bilim almagyna ýardam berýär. Bu babatda «Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasy» ýurdumyzda üstünlikli durmuşa geçirilýär. Hormatly Prezidentimiz: «Sanly serişdeleri giňden peýdalanyp, bilimiň mazmunyny baýlaşdyrmak, hiliniň dünýä derejesine laýyk bolmagyny gazanmak maksady bilen, sanly bilim ulgamynyň ösüşini çaltlandyrýarys. Ylmyň soňky gazananlaryny hem-de okatmagyň innowasion usullaryny bilim ulgamyna ornaşdyrmagyň gerimini giňeldýäris. Bu bolsa bilimiň hiliniň ýokary derejä laýyk bolmagyny üpjün etmek bilen, ýaşlara dünýä derejesinde bilim-terbiýe bermäge giň ýol açýar» diýip bellemek bilen, ýaşlaryň döwrebap bilim almaklary, sazlaşykly ösmekleri ugrunda uly işleri durmuşa geçirýär. Gün-günden gülleýän ýurdumyzda sanly bilim ulgamynyň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak döwrüň möhüm talaby bolup durýar.

10 Mart 2021

Bilim

Hormatly käre sarpa

Mugallym çagalara ata-eneden soňra iň golaý durýan adamdyr diýsek, ýalňyş bolmasa gerek. Halk mugallyma özüniň durmuşda iň eý görýäniniň — çagasynyň ykbalyny ynanýar, çünki ol mugallymyň yhlasly zähmeti bilen çagasynyň ylym-bilimli, edep-terbiýeli, giň dünýägaraýyşly, arassa ahlakly, medeniýetli adam bolup ýetişjekdigine ynanýar. Munuň özi mugallyma goýulýan belent sarpa, şol bir wagtyň özünde-de, onuň üstüne ýüklenilýän uly jogapkärçilikdir. Aslynda, mugallymçylyk döredijilikli işdir. Mugallym hemişe täzeligiň gözleginde bolýar, dörediji bolýar. Mugallymçylyk käriniň irginsiz gözlegleri, ýadawsyz zähmeti talap edýändigine köp sanly kärdeşlerim bilen birlikde, men hem öz iş tejribämde göz ýetirdim.

10 Mart 2021

Bilim

Halkara gatnaşyklarda möhüm şert

Her bir döwletiň ösüş syýasatynyň esasyny düzýän ylym-bilim ulgamyny we ösüp gelýän ýaş nesilleriň bu ulgama höwesini artdyrmak üçin ýurdumyzda guwandyryjy işler amala aşyrylýar. Bu barada hormatly Prezidentimiz şeýle belleýär: “Ylmy açyşlaryň, tehnologiki oýlap tapyşlaryň durmuşymyzyň ähli ugurlaryna tapgyrma-tapgyr aralaşýan döwründe halkyň bilime bolan isleg-arzuwyny kanagatlandyrmak, kämil bilim ulgamyny kemala getirmek, milli we umumadamzat gymmatlyklary esasynda ýaş nesillerimizde raýat düşünjelerini kemala getirmek giň möçberli bilim we ylym reformalarymyzyň düýp özenidir, täze taryhy eýýamyň baş talaplarydyr”. Şu parasatly jümlelere esaslanyp, ýurdumyzyň bilim ulgamynda, şol sanda dil biliminde hem uly ösüşler gazanylýar. Ýagny dil bilimine aýratyn üns berlip, bu ugurdan iş alyp barýan bilermenleriň sany barha artýar. Şol sanda ýurdumyzda daşary ýurt dillerini hem çuňlaşdyryp öwrenmek maksady bilen köp sanly işler durmuşa geçirilýär. Dilşynaslaryň iki diliň özara täsiri we aýratynlyklary barada ýüze çykýan meseleler dogrusynda ençeme nazary ähmiýetli işleri yzygiderli neşir edilýär. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda halkara bileleşiginiň agzalary bilen deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlyklar ýola goýulýar. Häzirki wagtda ylmyň we tehnikanyň utgaşykly ösmegi dünýä ýüzünde ykrar edilen sanly ulgamyň döremegine getirdi. Milli Liderimiziň taga

10 Mart 2021

Bilim

Baý tej­ri­be — kä­mil­li­ge ýol­lan­ma

Mil­li Li­de­ri­mi­ziň bel­leý­şi ýa­ly, hä­zir­ki­za­man jem­gy­ýe­tin­de ha­ky­ky gym­mat­lyk baý­lyk­da däl-de, eý­sem, ra­ýat­la­ry­my­zyň bi­li­min­de, hü­när de­re­je­sin­de we ola­ryň zäh­me­ti­niň ne­ti­je­sin­de­dir. Şu jäht­den soň­ky ýyl­lar­da ýur­du­my­zyň bi­lim ul­ga­my üçin döw­let ta­ra­pyn­dan goý­be­ril­ýän se­riş­de­le­riň möç­be­ri ep-es­li ýo­kar­lan­dy we tä­ze bi­lim-ter­bi­ýe­çi­lik eda­ra­la­ry­nyň on­lar­ça­sy bi­na edil­di, olar ösen teh­no­lo­gi­ýa­ly en­jam­lar bi­len ab­zal­laş­dy­ryl­dy. Mil­li Li­de­ri­mi­ziň bi­lim ul­ga­my­ny kä­mil­leş­dir­mä­ge gö­nük­di­ri­len Mak­sat­na­ma­la­ry, Per­man­lar­dyr Ka­rar­la­ry ka­bul et­me­gi ne­ti­je­sin­de bi­lim öz­gert­me­le­ri­ni dur­mu­şa ge­çir­mä­ge, türk­men ýaş­la­ry­na be­ril­ýän bi­lim-ter­bi­ýä­niň hi­li­niň üzül-ke­sil go­wu­lan­dy­ryl­ma­gy­na giň ýol açyl­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň pa­ra­sat­ly baş­lan­gyç­la­ry esa­syn­da ka­bul edi­len Türk­me­nis­tan­da ça­ga­nyň ir­ki ösü­şi bo­ýun­ça 2020—2025-nji ýyl­lar üçin Mil­li stra­te­gi­ýa­sy­ny dur­mu­şa ge­çir­mek, ça­ga­la­ry oku­wa taý­ýar­la­mak­da maş­ga­la­nyň we mek­de­biň ara­syn­da bi­le­lik­dä­ki iş­le­ri tä­ze­çe gu­ra­mak bo­ýun­ça hem ta­la­ba­la­ýyk iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Bu res­mi­na­ma­nyň esa­sy we­zi­pe­le­ri ça­ga­la­ra bi­lim ber­mek işi­ne iň öň­de­ba­ry­jy in­no­wa­sion çe­me­leş­me­le­ri we usul­la­ry giň­den

10 Mart 2021

Bilim

Ylym-bilim — ösüşlere şamçyrag

Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan hormatly Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda ösen döwletleriň hataryna girdi. Mähriban Prezidentimiz «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» kitabynda eziz Diýarymyzyň beýik üstünlikleriniň binýadyny ylym-bilimiň ösüşlerinde görýäris diýip belleýär. Hakykatdan hem, ylym-bilimiň yzygiderli ösýändigini türkmen ýaşlarynyň halkara ylym-bilim olimpiýadalaryna gatnaşyp, ýokary netijeleri gazanýandyklary hem aýdyň görkezýär. Biziň ata-babalarymyz ýurtda ylym-bilim, medeniýet we watansöýüjilik häsiýetleriniň berk binýadynyň bolmagyny hemişe arzuwlap gelipdirler. Bu gün asyrlarboýy edilen şol arzuwlar hasyl boldy. Hormatly Prezidentimiziň çagalaryň döwrebap terbiýe, ylym-bilim almaklary üçin edýän atalyk aladalarynyň esasynda köpsanly çagalar baglary, mekdepler we ýokary okuw jaýlary gurlup ulanmaga berildi. Her bir ylym-bilim edaralary täze innowasion tehnologiýaly enjamlar we kompýuterler bilen üpjün edilýär. Halk hojalygynyň ähli ugurlarynda sanly ulgam ornaşdyrylýar. Talyplaryň alan bilimleriniň netijeliliginde sanly ulgamyň orny örän uludyr. Dünýäniň ýokary okuw mekdepleriniň professor mugallymlarynyň we talyplaryň gatnaşmagynda halkara maslahatlaryň geçirilmegi, tejribe alşylmagy, ylymda soňky gazanylýan netijeler bilen tanşylmagy babatda alnyp barylýan işler hem ylym-bilim pudagynyň beýik ösüşlerinden habar berýär. Hormatly Prezidentimiziň

10 Mart 2021

Bilim

Yhlas myrada ýetirýär

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly ýolbaşçylygynda asyrlarboýy dowam edip gelýän milli medeniýetimizi, sungatymyzy ösdürmekde we ony dünýä ýaýmakda uly tagallalar edilýär. Gahryman Arkadagymyzyň halkymyza peşgeş eden «Medeniýet halkyň kalbydyr», «Türkmen medeniýeti», «Parahatçylyk sazy — dost-doganlyk sazy», «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» ýaly gymmatly eserleri hem munuň aýdyň subutnamasydyr. Hormatly Prezidentimiziň döredip berýän mümkinçiliklerinden peýdalanyp, yhlasly zähmet çekýän medeniýet işgärleriniň biri hem Wekilbazar etrabynyň Hydyr bagşy adyndaky çagalar sungat mekdebiniň skripka mugallymy Ysmaýyl Döwletgeldiýewdir.

10 Mart 2021

Bilim

Ökdeler öňe saýlandy

Baýramaly şäherindäki daşary ýurt dillerine ýöriteleşdirilen 12-nji orta mekdepde «Ýylyň mugallymy — 2021» atly bäsleşigiň şäher tapgyry geçirildi. Bäsleşigiň şertlerine laýyklykda, mugallymlaryň okatmagyň döwrebap usullaryndan, innowasion tehnologiýalardan baş alyp çykmak başarnyklaryna, görkezme esbaplaryndan, usuly gollanmalardan peýdalanyşlaryna, soraglara dogry jogap berişlerine, sözleýiş medeniýetine baha berildi. Bäsleşigiň maksady Gahryman Arkadagymyzyň milli bilim ulgamyny kämilleşdirmek babatynda alyp barýan syýasatynyň talaplaryna laýyklykda, ýaş nesle döwrebap bilim-terbiýe bermekde döredijilikli işleýän, baý iş tejribesini toplan öňdebaryjy bilim işgärlerini ýüze çykarmakdan, olaryň iş tejribesini giňden ýaýratmakdan ybaratdyr.

10 Mart 2021

Bilim

Wagt nämäni aňladýar

Adamzat gije-gündiziň gezekleşmegi, ýyldyzlaryň Aý-Günüň dogup- -ýaşmagy, pasyllaryň üýtgemegi ýaly hadysalar bilen gyzyklanyp gelipdir. Müňlerçe ýyllaryň dowamynda gije-gündiziň, aýyň we ýylyň özara sazlaşygyny, kanunalaýyklygyny tapmak üçin dürli halklaryň arasynda dürli görnüşdäki senenamalary (kalendarlary) döredipdirler. Kalendar sözi asyl manysy latynça “karz ýa-da bergi kitaby” diýmekligi aňladypdyr. Ýagny, gadymy rimliler her aýyň üç gününi aýratyn at bilen belläpdirler, şeýlelikde her aýyň 1-ini kalend, her aýyň 5-ini (käbirlerinde 7-ini) non, her aýyň 13-ini (ýa-da 15-ini) id diýip atlandyrypdyrlar. Ýurduň bergidarlary bergisini her aýyň birinji güni — kalend güni bermeli edilipdir. Şeýle bolansoň, şu ýerden “kalendar” sözi gelip çykypdyr. Kalendar hasaplamalarynyň taryhda üç görnüşi — Aý kalendary, Aý-Gün we Gün kalendarlary bellidir. Ýyl hasaplamalary gadym döwürlerde dürli usullar bilen amala aşyrylypdyr. Olaryň biri Tropik ýyl hasabydyr, ol 365 gün, 5 sagat, 48 minut, 46 sekunda deňdir. Mundan başga-da, Kalendar ýyl hasaby Tropik ýyla golaýdyr we her 4 ýylda bir gün goşulyp, “Wisokos” ýyly diýlip atlandyrylýar.

10 Mart 2021

Bilim

Bilimli ýaşlar buýsanjymyzdyr

Ähli ösüşleriň özeninde ylym-bilimiň durýandygyny nygtaýan hormatly Prezidentimiz turuwbaşdan ýurdumyzyň bilim ulgamynyň pajarlap ösmegine, bilim özgertmeleriniň durmuşa geçirilmegine giň ýol açdy. Muny hormatly Prezidentimiziň tagallasy netijesinde milli bilim ulgamyny kämilleşdirmek maksady bilen kabul edilen Karardyr Permanlar hem aýdyň subut edýär. Şonuň esasynda täze özgertmeler bilen gülläp ösýän milli bilim ulgamymyzda gazanylýan üstünlikler diýseň guwandyrýar. Ilki bilen milli bilim ulgamymyzyň maddy-enjamlaýyn, usulyýet binýadynyň düýpli kämilleşdirilýändigini, bu ulgama innowasion tehnologiýalaryň işjeň ornaşdyrylýandygyny, sanly bilimi ösdürmek boýunça düýpli işleriň durmuşa geçirilýändigini bellemelidiris. Bu ugurda “Türkmenistanda on iki ýyllyk umumy orta bilime geçmegiň Konsepsiýasyny”, “Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyny” we “Türkmenistanda daşary ýurt dillerini okatmagy kämilleşdirmegiň Konsepsiýasyny” bellemek bolar. Hormatly Prezidentimiziň ýakynda Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde eden çykyşynda: “Ylym, bilim we terbiýeçilik ulgamlarynyň ösüşinde hem täze tapgyr başlandy. Köp sanly çagalar baglary gurulýar, iň kämil tehnikalar bilen enjamlaşdyrylan täze ýokary okuw mekdepleri, saglygy goraýyş, medeniýet we sport edaralary açylýar” diýip bellemegi hem ýurdumyzyň bilim ulgamyndaky ösüşleri aýdyňlaşdyrýar.

9 Mart 2021

Bilim

Sport — dost-doganlygyň ýoly

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyçlary esasynda geçirilýän sport çäreleri Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe türkmen jemgyýetiniň sagdynlygynyň, nesilleriň sazlaşykly beden we ruhy taýdan ösüşiniň aýrylmaz düzümine öwrüldi. Sagdyn durmuş ýörelgesini alyp barmakda, ýaşlary zähmetsöýer, päk ahlakly, watansöýüji nesiller edip terbiýelemekde bedenterbiýäniň we sportuň ähmiýetiniň örän uludygyny hormatly Prezidentimiz ýygy-ýygydan belläp geçýär. Munuň özi bagtyýarlyga, eşretli durmuşa, sagdynlyga we dostluga aýdyň ýoldur. Bedenterbiýe we sport ynsan saglygyny berkitmekde iň bir ygtybarly hem-de hemmelere elýeterli serişdedir. Sport ynsan saglygyny berkitmek bilen bir hatarda onuň şähdini açýar, ýaşaýşa bolan hyjuwyny, zähmete ukybyny artdyrýar. Şonuň üçin-de hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgelerini wagyz etmek, bedenterbiýe-sagaldyş hereketlerini ýaýbaňlandyrmak, ýokary netijeli sporty ösdürmek bilen baglanyşykly işler toplumlaýyn häsiýetde durmuşa geçirilýär. Bu ugurda hemmetaraplaýyn we ylmy esasda amala aşyrylýan işler halkymyzyň saglygyny, ruhy we beden taýdan kämilligini nazarlaýar.

9 Mart 2021

Bilim

Çagalara wagt barada düşünje bermek

Ýurdumyzda ýaş nesle kämil bilim bermek, olaryň ýokary aň-düşünjeli, giň dünýägaraýyşly ýaşlar bolup kemala gelmekleri ugrunda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bimöçber aladalar edýär. Bilim ulgamyny ösdürmekde alnyp barylýan işler mugallymlary hem netijeli iş usullaryndan peýdalanyp döredijilikli işlemäge ruhlandyrýar. Şunlukda, biz — mugallymlar geçýän her bir sapagymyzyň has-da täsirli bolmagyny gazanmakda häzirki zaman innowasion tehnologiýalardan ýerlikli peýdalanýarys. Men hem 1-nji synpyň okuwçylary bilen matematika dersinden «Wagt birligi. Sagat» diýen temadan guran görelde sapagymy kärdeşlerim bilen paýlaşmagy makul bildim. Sapagymyň maksady okuwçylara wagt birligi, şeýle-de sagat barada giňişleýin düşünje bermekden, olarda bilime, ata Watanymyza, hormatly Prezidentimize, halkymyza söýgi döretmekden ybarat bolup durýar. Bulary okuwçylara düşündirenimde, sapagyň has-da täsirli bolmagyny gazanmakda interaktiw tagtadan, görkezme esbaplardan, sagatdan we oýunlardan peýdalandym. Sapagyň terbiýeçilik pursadynda çagalar bilen aý-günüň hasaby barada sowal-jogap alyşdym. Soňra Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen çap edilen “Paýhas çeşmesi” atly kitapdan “Wagtda jylaw bolmaz” nakylyny okuwçylara okap berdim we onuň manysyny düşündirdim.

9 Mart 2021

Bilim

Kämilligiň berk binýady

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýaşlara berilýän edep-terbiýe, ylym-bilim ene süýdi ýaly arassadyr, durmuş ýaly kämildir. Bu günki günde ylym-bilim öwrenmäge, kämil hünärmenleri taýýarlamaga giň mümkinçilikler döredilýär. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda döwrüň iň ösen tehnologiýalary durmuşa ornaşdyrylýar. Munuň özi bolsa okuw işlerini döwrebap guramaga, kompýuter enjamlaryny oňat bilýän hünärmenleri taýýarlamaga giň mümkinçilik berýär. Hormatly Prezidentimiziň alyp barýan parasatly syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bilimi mundan beýläk hem has-da kämilleşdirmek, yzygider ösdürmek we ýaş nesli döwrebap terbiýeläp ýetişdirmek bolup durýar. Munuň üçin bilim ulgamynda yzygider işler alnyp barlyp, ýurdumyzyň bu pudagynda örän uly özgertmeleriň amala aşyrylýandygy bellärliklidir. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzyň dürli künjeklerinde, obalarda, etrap merkezlerinde, şäherlerde iň döwrebap çagalar baglary we orta mekdepler gurlup ulanmaga berilýär. Esasan hem ýurdumyzyň orta mekdepleriniň täze enjamlar bilen üpjün edilýändigini aýtmalydyrys.

9 Mart 2021

Bilim

Taryh sapagynda gazet-žurnallaryň ähmiýetini düşündirmek

Häzirki döwürde bilim, ylym, maglumat, sanlar, ulgamlaýyn habar beriş serişdeleri her bir ýurduň ösüşine tizlik berýän möhüm serişdä öwrüldi. Bular dogrusynda Türkmenistanyň taryhy dersi boýunça okadýan 11-nji synplar bilen guraýan sapaklarymda geçilýän temalar boýunça seredilýän meselelere okuwçylaryň öz şahsy garaýyşlaryny kemala getirmäge çalyşýaryn. Okadýan ýokary synplarymda «Jemgyýetçilik durmuşynyň ähli ugurlarynda amala aşyrylýan düýpli özgertmeler bilen halk köpçüligini tanyşdyrmakda gazet-žurnallaryň ähmiýeti» atly tema aýratyn üns berdim, sebäbi häzirki döwrüň derwaýys wakalaryna ýaş nesliň ünsüni çekmek, düşündirmek esasy wezipe bolup durýar. Synpyň okuwçylarynyň sanly ykdysadyýet bilen bagly öý işlerini sorap, geçilen tema boýunça sowal-jogap alyşdym. Sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň dürli pudaklarynda sanly tehnologiýalary ornaşdyryp, elektron resminama dolanyşygyna geçmek, bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýeti, sazlaşykly işleýän elektron senagatyny döretmek, munuň bilen birlikde halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da ýokarlandyrmak ýaly maksatlary öz içine alýar. Sanly ulgamy halka hödürlemegiň esasy usuly internet ulgamynyň mümkinçiliklerinden giňden peýdalanmakdyr. Sanly tehnologiýalary ulanmak örän amatly bolýar. Bular dogrusynda giňişleýin söhbet edildi. Bu tema boýunça okuwçylaryň öşbaşdak işlerine — taýýarlan preze

9 Mart 2021

Bilim

Täsirli edebi agşam

Mekdebimizde “Dünýäniň görki — mähriban ene” atly edebi agşam geçirildi. Oňa mekdebiň ýokary synplarynda okaýan gyzlar we mekdebiň zenan mugallymlary gatnaşdylar. Zenan edebi onuň el hünärindedigi we terbiýesindedigi barada bu ýerdäki edilen çykyşlarda bellenildi. Eneleriň waspyny ýetirýän goşgular okaldy. Okuwçy gyzlaryň hormatly Prezidentimiziň “Enä tagzym — mukaddeslige tagzym”, “Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi” atly eserlerinden edep-terbiýe we ene hakyndaky rowaýatlar we tymsallar esasynda taýýarlan sahna çykyşlaryna tomaşa edildi. Eneler hakyndaky aýdymlary bolsa okuwçy gyzlar tüýs ýürekden ýerine ýetirdiler. Edebi agşam oňa gatnaşanlarda ýakymly täsir galdyrdy.

9 Mart 2021

Bilim

Hünär ussatlarynyň bäsleşigi

Mary welaýat Baş bilim müdirligi hem-de Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň welaýat birleşigi Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň iş meýilnamasyna laýyklykda “Iň gowy topar otagy”, “Iň gowy çagalar bagy”, “Iň göreldeli usulçy-terbiýeçi”, “Iň göreldeli aýdym-saz mugallymy” atly bäsleşik geçirdi. Ýurdumyzyň bilim özgertmelerini durmuşa ornaşdyrmakda tapawutlanyp işleýän, hünärine ussat, iň göreldeli bilim-terbiýeçilik işgärlerini we çagalar baglaryny ýüze çykarmak, olaryň iş tejribelerini ýaýratmak bäsleşigiň baş maksady boldy. Ýeňijileri yglan etmek üçin her ugur boýunça mekdebe çenli çagalar edaralaryna barlyp, iş pursatlaryna ýakyndan gözegçilik edildi. Çagalar bilen iş alyp barmagyň we işgärler düzümi bilen agzybirlikde zähmet çekmegiň usullary öwrenildi. Netijede, eminler topary tarapyndan ýeňijiler yglan edildi.

9 Mart 2021

Bilim

Üstünligiň aýdyň ýoly

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe türkmen halkynyň her bir güni altyn harplar bilen ýazylan ýeňişlere beslenýär. Şanly Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygy dabaraly bellenilýän «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylymyzda ýurdumyzyň bilim ulgamyndaky ösüşler, özgerişler halkymyzyň ýüreginde buýsanç duýgularyny oýarýar. Türkmeniň taryhyna göz aýlanyňda, halkymyzyň ylma, bilime uly hormat goýandygyny görmek bolýar. Eline kitap alan her bir adamyň sarpasy belent tutulypdyr. Has zehinli, ylym-bilim dünýäsiniň kämillik basgançaklarynyň belentliklerine galan alymlara bolsa keramatly, halatly adamlar hökmünde seredilipdir. Olaryň ýakan bilim çyragy ynsanlara durmuşda nur saçypdyr. Ýaşyl ýapraklaryň Güne tarap ýüzüni öwrüşi ýaly, adamzat hem öz aňyny bilim çyragyna tarap öwürýändir, sebäbi ylym, bilim ähli ýollara ýagty saçýan çyragdyr.

9 Mart 2021

Bilim

Kitap — ylym-bilimiň gözbaşy

Durnukly ösüşi nazarlap, beýik ynam bilen nurana geljegini döredýän eziz Diýarymyzda edebiýatyň, sungatyň we medeniýetiň örän uly orny bardyr. Çünki, ynsan ýaşaýşy, ösüşi we kämilleşmegi üçin esasy gymmatlyklaryň biri ençeme akyly, pähim-parasaty özünde jemleýän kitapdyr. Kitap egsilmez hazyna, bu durmuşyň lezzetini, hezzetini duýmak, peýdalanmak üçin uly gollanmadyr. Onuň sahypalarynda ýaşaýşyň möhüm ýörelgeleri bilen baglanyşykly ähli soraglara jogap tapyp bolýar. Kitaphana ylmyň we medeniýetiň ojagydyr. Gadymy Merwdäki, Köneürgençdäki kitaphanalara gelen Gündogar alymlary haýran galmak bilen öz ýazgylaryny galdyrypdyrlar. Hormatly Prezidentimiziň parasatly başlangyçlary bilen ýurdumyzyň gözbaşyny gadymyýetden alyp gaýdýan şöhratly taryhyny, milli medeniýetini, edebiýatyny, sungatyny, ylmyny köpöwüşginli dil baýlygyny öwrenmekde, olaryň çuňňur many-mazmunyny dünýä ýaýmakda köp işler durmuşa geçirilýär. Merdana halkymyz hemişe kitabyň muşdagy bolup, ony akyl we edep mekdebi hasaplap gelipdir. Kitaby özüniň iň ýakyn dosty we maslahatçysy hasaplapdyr. Halkymyzyň taryhynyň beýany bolan «Oguznama», «Gorkut ata» we «Görogly» ýaly gadymy eserleriň şu günlerimize gelip ýetmegi, olaryň diňe bir türkmen halkynyň däl, eýsem, tutuş dünýä halklarynyň ruhy gymmatlyklary hökmünde aýawly saklanylýandygy muňa aýdyň mysaldyr. Dünýädäki iň gadymy halklaryň biri bolan türkmenler hemişe kitaba,

9 Mart 2021

Bilim

Dil öwretmegiň möhüm ugurlary

Eziz Watanymyz “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” ýyly diýlip yglan edilen 2021-nji ýylda ösüşli ýollary ýaran edinip ynamly öňe barýar. Gahryman Arkadagymyzyň “Bilimli nesil — kuwwatly Watan” atly ýörelge astynda bilim ulgamynda amala aşyrýan taryhy özgertmeleri, pudagyň öňünde goýýan wezipeleri biz mugallymlary has-da döredijilikli zähmet çekmäge borçlandyrýar. Hormatly Prezidentimiziň “Türkmenistanda daşary ýurt dillerini okatmagy kämilleşdirmegiň Konsepsiýasy” ýurdumyzda dil bilimini ösdürmekde, dilleri çuňlaşdyryp öwrenmekde gazanylan ýene-de bir ösüş boldy. Talyp ýaşlara dil öwretmekde sanly bilim ulgamynyň, şeýle hem döwrebap tehnologiýalaryň uly ähmiýeti bardyr. Mugallym hemişe gözlegde bolmaly bolýar. Sebäbi şahsyýet hökmünde her bir talybyň öz başarnygy we ukyby bolýar. Şoňa görä hem olaryň maglumatlary kabul ediş derejeleri dürli-dürlüdir. Dil öwredilende olaryň her biriniň ukyp-başarnygyny göz öňünde tutmaly we şol derejelere laýyk ýumuş tabşyrmaly. Dil öwredilende ilki seslerden we harplardan, soň sözlerden we sözlemlerden başlanýar. Dili öwretmegiň dürli tärleri we ýollary bar. Geliň, şolaryň birnäçesini belläp geçeliň. Dil öwretmegiň esasy ugurlarynyň biri hem ýazgyly we dürli şekildäki bezelen suratlar bilen düşündirmekdir. Şeýle edilende köp talyplar düşündirilýän zady görüp gowy kabul edýärler we özleşdirýärler. Dürli öwüşginler bilen bezele

9 Mart 2021

Bilim

Rowaç menzilleriň gözbaşy

Döwlet syýasatynda halkymyzyň abadançylygyny, bagtyýarlygyny baş maksada, ynsanperwerligi, ynanyşmagy, adalatlylygy esasy ýörelgä öwren hormatly Prezidentimiz milli bilim ulgamyny yzygiderli kämilleşdirmegi elmydama üns merkezinde saklaýar. Sebäbi, mähriban Arkadagymyzyň aýratyn nygtaýşy ýaly, bilim täzelenişiň, döredijiligiň çeşmesidir. Şonuň üçin hem ylymdyr bilimi Garaşsyz, baky Bitarap Diýarymyzyň gazanýan köptaraply ösüşleriniň gözbaşynda goýýan Gahryman Prezidentimiziň aladalary arkaly ulgamyň maddy-enjamlaýyn binýady pugtalandyrylýar. Ýaş nesillerimiziň halkara ülňülerine laýyk bilim, milli ruhumyza laýyk terbiýe almaklary, hünär edinmekleri üçin zerur şert-mümkinçilikler döredilýär. Bagtyýar nesilleriň tebigy ukyp-başarnyklaryny ýüze çykarmagy, döredijilik mümkinçiliklerini ösdürmegi nazarlaýan şeýle giň gerimli aladalaryň oňyn netijelerini bolsa biz — bilim işgärleri gündelik işimizde ähli aýdyňlygy bilen görýäris. Ruhy we beden taýdan sagdyn nesilleri terbiýeläp ýetişdirmek türkmen halkynyň gadymdan gelýän mizemez durmuş ýörelgeleriniň biridir. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe eziz Arkadagymyzyň taýsyz tagallalary bilen halkymyzyň bu durmuş ýörelgeleri diňe bir mynasyp dowam etdirilmek bilen çäklenilmän, eýsem, mazmun taýdan has-da baýlaşdyryldy. Bilim ulgamynda üstünlikli durmuşa geçirilýän ägirt uly özgertmeler buýsandyryjydyr. Ýurdumyzyň bilim ulgamyny kä

9 Mart 2021

Bilim

Terjimeçilikdäki terje pyntyklar

A SMALL THING COSTS MUCH One day, while walking down the road, a father said to his son, «Look, horseshoe is lying in the mud. Pick it up».

8 Mart 2021

Bilim