Türkmenmetbugat

Газета "Нейтральный Туркменистан"

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-18, 39-95-82, 39-95-88
Email: neytralnyturkmenistan-gazeti@online.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Nowruz bilen baglanyşykly tüýtätinler

Tüýtätinleri çagalar Nowruz baýramynda Ýaremezan gezen ýaly, öýme-öý aýlanyp aýdypdyrlar. Tymsallarda beýan edilişine görä, Tüýtätin — Tüýshatyn atly zenan bolupdyr. Ol ýagyş ýagdyrmak üçin ýel atyna atlanyp, asmana bulut almaga gidipdir diýip, rowaýatlarda aýdylýar. Demir egip, öý dikiň,Girip gitsin Tüýtätin!Ýandak çapyp, ýol açyň,Geçip gitsin Tüýtätin!

17 Mart 2021

Täze günleriň ýakymy

Ine, elimde Gurbannazar şahyryň goşgular kitaby. Bu kitap maňa talyplyk ýyllarymy ýatladýar. Onuň sahypalaryny agdaryşdyryp, tas ählisini diýen ýaly ýatdan bilýän tanyş goşgymy gözleýärin. Şahyr ol goşgusynda: ...Sen sanama gara saçyň agyny, Sen sag-aman öreniňe monça bol —

17 Mart 2021

Seýrek sesiň eýesi

Sungatda öz ýoluňy tapmak, döretmek ylahy zehini, aýratyn başarnygy talap edýär. Şeýle zehinli ýaşlaryň biri-de Begençmyrat Çaryýewdir. Biz okyjylarymyzyň isleglerini nazarda tutup, Begençmyrat bilen gürrüňdeş bolup, onuň döredijiligi we durmuş ýoly hakynda söhbet etmegi makul bildik. — Begençmyrat, söhbedimiziň başyny aýdym-saz sungatyna gelişiňizden başlaýalyň!

16 Mart 2021

Ýylyň terbiýeçisi

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň bilim ulgamyny kämilleşdirmek babatda alyp barýan syýasatynyň talaplaryna laýyklykda, ýaş nesle döwrebap, milli ruhda bilim-terbiýe bermekde döredijilikli işleýän, çagalaryň tebigy zehinlerini we ukyplaryny ösdürmekde baý iş tejribesini toplan öňdebaryjy bilim-terbiýeçilik işgärlerini ýüze çykarmak, olaryň iş tejribesini giňden ýaýratmak maksady bilen geçirilen «Ýylyň terbiýeçisi — 2021» atly bäsleşigiň welaýat tapgyryna onuň etrap-şäher tapgyrlarynda ýeňiji bolan tejribeli terbiýeçiler gatnaşdylar. Balkanabat şäherindäki 20-nji çagalar bagynda geçirilen bäsleşikde oňa gatnaşanlar bäsleşigiň şertine görä sapak geçip, ýaş nesilleri terbiýelemekde möhüm ähmiýete eýe bolan häzirki zaman innowasion tehnologiýalaryndan, okuw-görkezme esbaplaryndan peýdalanyp, toplan öňdebaryjy iş usullaryny görkezdiler. Ösüp gelýän körpe nesli Watana wepaly ýaşlar edip terbiýeläp ýetişdirmekde, olaryň sagdyn ruhly, berk bedenli bolmaklaryny gazanmakda okuw-terbiýeçilik işleriniň guralyşyny çykyşlaryň üsti bilen beýan etdiler. Emin agzalary terbiýeçileriň sözleýiş medeniýetine, sapaklaryny guraýyşlaryna hem-de wagtdan ýerlikli peýdalanyşlaryna baha berdiler. Bäsleşigiň jemi jemlenilende, Türkmenbaşy şäherindäki 32-nji çagalar bakja-bagynyň terbiýeçisi Gunça Gylyçtaganowa birinji orna mynasyp bolup, «Ýylyň terbiýeçisi» diýlip yglan ed

15 Mart 2021

Şirwan perdeden ýaňlanan aýdymlar

Balkanabat şäherindäki «Bagt köşgi» toý dabaralary merkezinde welaýat häkimliginiň hem-de welaýat medeniýet müdirliginiň guramaklarynda şanly Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk toýy mynasybetli «Garaşsyzlyk bagtyň dünýä ýaň edip, ol şirwan perdäňe galsana, bagşy» ady bilen geçirilen baýramçylyk konserti uly ruhubelentlige, şatlyk-şowhuna beslendi. Çäräniň dowamynda welaýatymyzyň meşhur bagşy-sazandalarynyň, sungat ussatlarynyň mukaddes Garaşsyzlygymyzy, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň ösüşlere beslenýän «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylyny, eziz Arkadagymyzyň parasatly ýolbaşçylygynda amala aşyrylýan ägirt uly işleri, dost-doganlygy wasp edip ýerine ýetiren joşgunly çykyşlary tomaşaçylaryň göwün guşuny ganatlandyryp, olara ruhy lezzet paýlady. Welaýat merkeziniň hem-de etrap-şäherleriň çagalar toparlarynyň milli saz gurallarynda ýerine ýetiren aýdym-sazlary hem baý mazmunly bolup, tomaşaçylar tarapyndan gyzgyn garşylandy.

15 Mart 2021

Bagşyly il — bagtly il

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Ile döwlet geler bolsa...» atly kitabynda örän jaýdar belleýşi ýaly, adamlaryň ruhy kämilligi halkyň taryhyny we sungatyny bilmekden başlanýar. Şoňa görä-de öz halkyňyň sazyny bilmek we ýürekden söýmek, onuň gelip çykyşyny öwrenmek möhümdir. Dogrudan-da, asyrlaryň jümmüşinden gaýdyp, biziň günlerimize gelip ýeten aýdym-sazlar, goşgudyr gazallar milletiň ruhy-ahlak baýlygynyň bir bitewi bölegidir.

15 Mart 2021

Bagtyýarlyk joşguny

Halkara ynsanperwer ylymlary we ösüş uniwersitetinde žurnalistika kafedrasynyň guramagynda 9 — 15-nji mart aralygynda žurnalistika hepdeligi geçirildi. Žurnalistika hepdeligini geçirmegiň esasy maksady ýaş zehinleriň ýüze çykmagyna ýardam etmekden ybaratdyr. Hepdelige ýaş žurnalistleriň ählisi hem işjeň gatnaşdylar. Žurnalistika hepdeliginiň dowamynda bu ugurda okaýan talyp ýaşlar özleriniň dürli çykyşlary arkaly ukyp-başarnyklaryny görkezdiler. Talyplarymyz hepdelik mynasybetli özbaşdak taýýarlan tejribelik gazetdir žurnallary bilen çykyş etdiler. Döredijilikli geçirilen hepdelik ýaşlaryň döwrümiziň beýik ösüşlerine ses goşmagyna ýardam etdi. Žurnalistika hepdeligine işjeň gatnaşan talyplara Hormat hatlarydyr sowgatlar dabaraly ýagdaýda gowşuryldy. Goý, biz — ýaşlara bilim almaga, öwrenmäge, döredijilikli zähmet çekmäge ähli şertleri döredip berýän hormatly Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun!

15 Mart 2021

Wagyz-nesihat çäreleri

Baýramçylyk dabarasy Golaýda Milli bahar baýramy — Halkara Nowruz güni mynasybetli Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň Aşgabat şäher komitetiniň Aşgabat şäher häkimligi hem-de Aşgabat şäher häkimliginiň medeniýet müdirligi bilen bilelikde guramagynda «Arkadagly Watana hoş gelipsiň, Nowruzym!» atly baýramçylyk dabarasy geçirildi. Paýtagtymyzyň «Altyn ýyldyz» medeni-dynç alyş merkezinde geçirilen bu çärä TDP-niň işjeň agzalary, şäher häkimliginiň, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň wekilleri gatnaşdylar.

15 Mart 2021

Syýahatçylyk ulgamyna bagyşlandy

Golaýda Türkmenistanyň Medeniýet ministrliginiň syýahatçylyk müdirliginiň, şeýle-de Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň wekilleri Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň agza döwletleriniň Halkara Ykdysady Forumynyň çäklerinde Syýahatçylyk onlaýn kongresine gatnaşdylar. Onlaýn duşuşygyň dowamynda oňa gatnaşanlar milli ykdysadyýetleri pugtalandyrmak we halklaryň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmek üçin dünýä syýahatçylygynyň eýeleýän ägirt uly ornuny göz öňünde tutup, ony ösdürmegiň zerurdygy, şeýle-de halkara jemgyýetçiligiň ünsüni çekmäge gönükdirilýän forumlaryň örän möhümdigi barada nygtadylar. Ýurdumyzda milli maksatlary we bähbitleri nazara alyp, syýahatçylygyň we şol sanda halkara syýahatçylygyň ösmegine aýratyn üns berilýär. Diýarymyzda häzirki zaman gözel künjekleri, köp sanly taryhy we medeni ýadygärlikleri, gaýtalanmajak keşpdäki dürli tebigy künjekleri özüniň aýratyn özboluşlylygy bilen tapawutlanyp, jahankeşdeleriň üns merkezindedir diýip, çykyş edenler belledi.

15 Mart 2021

Gülün ýaýdy bahar-ýaz

Türkmenistan DiýaraBahar geldi, janelek.Gülleň balyn dadyp ýörbalary hem kebelek. Baga, sähra çyk seýle, Bize güller garaşýar.Gözel Diýarymyzabahar-ýazlar ýaraşýar.

15 Mart 2021

Köpgyraňly zehin

Hormatly Prezidentimiziň: «Biz öz medeniýetimizi we sungatymyzy ösdürmäge goşant goşan adamlarymyza guwanmaga haklydyrys» diýen parasatly sözleri bize milli medeniýetimizde we sungatymyzda görnükli yz galdyran ussatlaryň döredijilik ýoly dogrusynda söhbet açmaga giň ýol açýar. Şeýle ussatlaryň biri Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynyň Yzgant obasynda doglan Annagurban Annarejebowdyr. Gadymy oguzlaryň ösüp-örňän mekany bolan bu toprakda il-ulsa ruhy güýç beren aýdym-sazlar Annagurbanda ýaşlykda sungata bolan höwesi oýarýar. Okuwdan boş wagtlary aňňat-aňňat gum depeleriniň arasynda düýe yzynda gezip ýören oglanjyk ýanynda göterýän radiosynda Mylly aganyň, Çary Täçmämmedowyň säher-saba ýaňlanýan şirin sazlaryny, Magtymguly Garlynyň, Girman bagşynyň, Gurt Ýakubyň aýdymlaryny diňläp, kalbyny gandyrýar. Annagurban heniz oba mekdebinde okaýarka dürli aýdymlary labyz bilen ýerine ýetirip, deň-duşlaryndan saýlanýar. Aýdym-saza bolan höwes onda bu ugurda okamak-öwrenmek höwesini döredýär. Şeýlelikde ol üç okuw mekdepde — Gara Seýitliýew adyndaky medeni-aň bilim tehnikumynda, Daňatar Öwezow adyndaky sazçylyk mekdebinde hem-de Türkmen döwlet sungat institutynyň wokal bölüminde okap bilim alýar. Okuw mekdepleri Annagurbanda hiç kimiňkä meňzemeýän tebigy sesiň bardygyny äşgär edýär. Geljekki sungat ussadynyň sesi opera sungatynyň baş sesi bolany üçin bu sesde milli aýdymlar bilen bir hata

14 Mart 2021

Medeniýet — ruhy dünýämiziň hazynasy

Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda berkarar Watanymyz bedew bady bilen ynamly öňe barýar, ýurdumyzda badalga berlen, her adamyň bähbitlerini araýan ägirt uly işler barha rowaç alýar. Gysga döwrüň içinde eziz Diýarymyzda bolup geçen özgertmeler, sözüň doly manysynda, halkyň ýüreginiň beýany boldy. Döwletimiziň syýasy, ykdysady, medeni we beýleki ugurlardaky ösüşleri her bir raýatyň bagtyýarlygyna, eşretli durmuşyna gönükdirilendir. Ýurdumyzyň medeniýet ulgamyndaky döwrebap ösüşler hem örän buýsandyryjydyr. Hormatly Prezidentimiziň medeniýet ulgamynyň işiniň kanunçylyk binýadyny, şeýle-de maddy-enjamlaýyn binýadyny has-da berkitmek, milli medeniýetimizi we sungatymyzy ösdürmek, türkmen halkynyň köp asyrlyk taryhynyň dowamynda döredilen örän baý medeni mirasyny aýawly saklamak, dikeltmek, hemmetaraplaýyn öwrenmek, geljekki nesillerimize ýetirmek we mundan beýläk-de baýlaşdyrmak ugrundaky tagallalary bu ugurda aýratyn bellenilmäge mynasypdyr

14 Mart 2021

Bäherden etrabyndan gowşan habarlar

Okyjylaryň sany artýar Bäherden etrap merkezi kitaphanasynyň okyjylarynyň sany barha artýar. Üstümizdäki ýylyň geçen iki aýynda kitaphana täze ýazylan raýatlaryň sanynyň 100-e golaýlamagy hem muňa şaýatlyk edýär. Munuň özi etrap merkezi kitaphanasynyň okyjylarynyň sanynyň 1937-ä ýetmegine şert döretdi. Şol döwürde dürli mazmunly kitaplaryň 2000-e golaýy okyjylar tarapyndan okalmaga alyndy.

14 Mart 2021

Türkmen aýdym-saz eserlerinde «ak altynyň» waspy

Türkmen topragynda ýetişdirilýän «ak altynymyzyň» waspyny edýän türkmen aýdym-sazlaryny diňläniňde, pagtaly meýdanlar göz öňünde janlanýar. Aýdym-saz halkymyzyň ruhy ganatydyr. Bu sungat tutuş asyrlaryň dowamynda halkymyzyň mukaddes umydynyň hökmürowan syrdaşy bolup gelýär. Aýdym-saz tebigaty, durmuşy, söýgini gürrüň berýän sungatdyr. Türkmen saz sungaty halkyň geçmiş taryhy bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Aýdymçy-bagşylarymyz ak pagtamyz hakynda kompozitorlarymyzyň döreden eserlerini halkyň arasynda uly joşgun, ussatlyk bilen ýerine ýetirýärler. Kiçi ýaşly çagalarymyza çenli belli bolan Kerim Gurbannepesowyň sözlerine döredilen «Ak pagtam, gülleriňi aç, Ak pagtam dünýä nuruň saç» diýen aýdym setirleri her birimiz üçin ýakymly ýaşlygymyzy ýatladýan şirin aýdym bolup ýaňlanýar. Şeýle-de, Öwezgeldi Tekäýewiň ýerine ýetiren «Ak pagta – altyn pagta», Magtymguly Myşşyýewiň sözlerine Nury Muhadowyň döreden «Ak pagtaň ak bagtyňdyr», Ata Abdyrahmanowyň sözlerine Mämi Çaryýewiň ýerine ýetirmeginde «Pagta ýygýan maşynlar» ýaly aýdymlar öz döwründe we häzirki günlere çenli halkyň söýgüsini gazanan eserlerdir. Bulardan başga-da, Rehmet Seýidowyň goşgusyna, Weli Ahmedowyň sazyna döredilen «Pagta ýygymçy», kompozitor Rejep Gutlyýewiň sazyna Saparmyrat Babaýewiň ýerine ýetirmegindäki «Pagta hakynda aýdymy» örän täsirlidir.

14 Mart 2021

Medeniýetiň sarpalanýan zamanasy

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe durmuşymyzda wajyp orun eýeleýän milli medeniýetimiz we sungatymyz ösüşleriň hem-de kämillikleriň belentliklerini nazarlaýar. Bu ugurda edilýän aladalar halkymyzyň baý medeni mirasyny çuňňur öwrenmek, milli medeniýetimiziň we sungatymyzyň ösüşlerine mynasyp goşant goşjak ýaş zehinleri ýüze çykarmak, ulgamyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak ýaly ugurlary öz içine alýar. Paýtagtymyz Aşgabat şäherinde, ýurdumyzyň welaýatlarynda gurlan, ähli şert-mümkinçilikleri özünde jemleýän kitaphanalar, muzeýler, medeniýet öýleri, çeperçilik we sungat mekdepleri hem-de medeni maksatly binalardyr desgalar hormatly Prezidentimiziň medeniýetimizi, sungatymyzy ösdürmekde edýän tagallalarynyň ajaýyp miweleridir. Ýurdumyzda Medeniýet günleriniň, halkara festiwallarydyr döredijilik maslahatlarynyň geçirilmeginiň milli medeniýetimizi, sungatymyzy dünýä ýaýmakda, ony baýlaşdyrmakda, dünýä halklary bilen dost-doganlyk, ynsanperwer hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny pugtalandyrmakda hem-de ösdürmekde möhüm ähmiýeti bar. 

12 Mart 2021

Daň ýyldyzy

(Oçerk) (Başlangyjy gazetiň geçen sanynda).

12 Mart 2021

Ylhamyň gözbaşy — gözel Aşgabat

Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda bu günki gün paýtagtymyzda iri möçberli şähergurluşyk maksatnamasy durmuşa geçirilýär. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygyny we paýtagtymyz Aşgabadyň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllygyny baýram etmäge, şeýle hem ak mermere beslenen Aşgabady has-da ösdürmek boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar. Indi ençeme ýyl bäri ýurdumyzda her ýylyň 25-nji maýynda Aşgabat şäheriniň güni uly dabaralar bilen bellenip geçilýär. Milli Liderimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda gazanylýan ösüşleriň belent sepgitlerini dünýä ýaýmakda umumadamzat ähmiýetli başlangyçlary öňe sürýän Türkmenistan Watanymyzyň hem-de gözel paýtagtymyz Aşgabadyň halkara derejede barha artýan abraý-mertebesini ýokary götermekde bu baýramçylygyň ähmiýeti örän uludyr. Munuň şeýledigini eziz ýurdumyz Türkmenistan tarapyndan teklip edilip, BMG-niň Baş Assambleýasynyň kabul edýän kararnamalary hem subut edýär.

12 Mart 2021

Mertebe zynaty

Gahryman Arkadagymyzyň her bir eseri döredijilik, sungat işgärlerine egsilmez ylham çeşmesidir. Bu eserler temasynyň möhümligi, çeper dili, rowaýatlara, tymsallara baýlygy bilen okyjyny turuwbaşdan özüne baglap goýýar. Hormatly Prezidentimiziň «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly kitaby hem halkymyzyň höwes bilen okaýan eserleriniň birine öwrüldi. Kitapda turuwbaşdan adam gymmatlygyndan söz açylýar. Gahryman Arkadagymyzyň: «Häzirki döwür ýaşaýşyň manysynyň, ilkinji nobatda, adama goýulýan gadyr-gymmatdan başlanýandygyny ykrar etdi. Şonuň üçin hem biziň döwrümizde dünýäniň dynuwsyz hereketini hut adamlar barasyndaky maksatda jemleýän taglymatlar rowaçlanýar» diýen sözleriniň manysy eseriň içinden eriş-argaç bolup geçýär. Munuň şeýledigine kitapdaky rowaýatdyr tymsallaryň üsti bilen has aýdyň göz ýetirmek bolýar. Eseriň «Akylly gyzjagaz» atly rowaýatynda türkmen zenanynyň paýhasa baý dünýäsinden söz açylýar. Biz bu rowaýat esasynda ýörite sahna eserini hem taýýarladyk. Türkmen döwlet medeniýet institutynyň «Teatr sungaty» bölüminiň mugallymlarynyň hem-de talyplarynyň gatnaşmagynda taýýarlanan bu sahna eserine tomaşaçylar «Ýaşlyk» teleýaýlymynyň üsti bilen tomaşa etmäge mümkinçilik aldylar.

12 Mart 2021

Ýaz ýakymly aýdymlar

Ilkinji ýerine ýetiren aýdymy: «Çalsana, bagşy!»Ilkinji şekilli aýdymy: «Aý oglan»Iň täze şekilli aýdymy: «Beýle begendirme meni»Gowy görýän pasly: bahar * * *

11 Mart 2021

Fortepiano — owazlaryň sazlaşygy

Saz gurallary baradaky gürrüňiň taryhyny alymlar baryp paleolit eýýamyna, adamyň daşdan, süňkden we agaçdan dürli gurallary ýasamagy öwrenen döwürlerine alyp gidýärler. Saz gurallarynyň içinde iň gadymylary kakylyp çalynýan saz gurallarydyr. Umuman, taryhyň dowamynda saz gurallarynyň kakylyp, üflenip çalynýan, kirişli... diýen ýaly dürli toparlara bölünýän ençeme görnüşleri döredildi. Olaryň arasynda klawesin, awikodra ýaly saz gurallarynyň kämilleşmeginde dörän fortepiano häzirki döwürde iň meşhurlarynyň biridir. Häzirki zaman fortepianosynyň mehanikasy italýan ussasy Kristofori tarapyndan XVII asyryň ahyrynda oýlanyp tapylýar. Kristoforiniň täze saz guralynda düwmejikleri basanyňda hereket edýän «çekiçjikler» owazy emele getirýän kirişleriň aşagynda ýerleşipdir. Bu saz guralyny “gravicembalo col piano e forte” — “pianoforte” diýip atlandyrypdyrlar. Ýöne soňlugy bilen onuň fortepiano ady ýörgünli bolupdyr.

11 Mart 2021

‹
1
2
...
276
277
278
279
280
281
282
...
292
293
›