Göreçleri goralyň!

15 Fewral 2024
1002

Häzirki döwürde göz keselleri bilen bagly iň uly meseleleriň biri — kompýuteriň başynda köp oturylmagy netijesinde görşüň peselmegi. Uzak wagtlap oturanyňda, gözüň ýadaýar. Gözüň çalt-çaltdan gyrpylmagy, gabaklaryň agralmagy ýa-da göze «gum dykylan», öňünde perde bar ýaly duýgularyň döremegi, onuň gyzarmagy başlangyç alamatlara degişlidir. Gözýaş akmagy, ýagta duýgurlygyň ýokarlanmagy, şeýle hem şekiliň ikilenmegi bu ýagdaýyň beterleşen halatynda ýüze çykyp biler. Kellagyry, eginleriň, gözhana we maňlaý töweregindäki, şeýle-de daş-töwerege seredeniňde döreýän agyrylar hem bolýandyr. Göz gamaşyp. ýazgy okalanda çalt ýadap hem bilýär.

Ýokarda agzalan alamatlar kompýuteriň monitorynyň elektromagnit şöhlelenmesine däl-de, bu ulgam bilen işlenende görşüň aýratynlygyna baglydyr. Ekrandaky şekiller kagyzdakydan öz aýratynlygy boýunça tapawutlanýar. Meselem, şol şekiller diskret nokatlardan — piksellerden ybarat bolup, olar çalt ýanyp-öçüp durýar. Ýanyp-öçmegiň ýygylygy peseldigiçe, akkomodasiýanyň takyklygy şonça gowşaýar. Bu onuň bozulmagyna getirip bilýär. Şeýle hem ekrandan klawiatura we kagyzdaky ýazgylara seredeniňde, ekran bilen gözüň aralygy ýakyn bolanda, daş-töweregiňdäki ýagtylyk göni ekrana düşende, nädogry reňk saýlananda we onuň artykmaç ýagtylygy gözde ýadawlygyň döremegine täsir edýär. Monitoryň başynda uzak wagtlap arakesmesiz oturylanda, gözýaş suwuklygynyň bölünip çykmagy peselýär. Bu bolsa göreçleriň guramagyna getirip bilýär.

Altyn REJEPOWA,
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň Göz keselleri ylmy-kliniki merkeziniň baş lukmany.