Tut agajy yrýasyz
Şu ýyl ýurdumyzda 2 müň tonnadan gowrak pile öndürildi. Şonuň 1050 tonnasyny bolsa Lebap welaýatynyň ýüpekçileri öndürdiler. Geljekde ýurdumyzda öndüriljek piläniň möçberi has-da artar. Munuň üçin welaýatlarda ýüpekçiligiň esasy iýmit gory bolan tut agaçlaryny köpçülikleýin ekmäge girişildi. Lebap welaýatynda hem şu ýyl ekilmegi meýilleşdirilen 150 müň düýp tut nahalynyň 140 müňe golaýy eýýäm ekildi. Olaryň arasynda tuduň «Gaýçy», «Garpyz ýaprak», «Hasak», «Gibrid», «Balhy» ýaly görnüşleri-de bar. Ýeri gelende bellesek, tuduň bu görnüşleriniň eçilýän tudanasy örän ýokumly hasaplanýar. Ýurdumyzda diňe bir çagalar üçin däl, eýsem, uly adamlar üçin-de ýokumly bolan tudanalaryň birnäçe görnüşi ýetişýär. Dünýä boýunça bolsa diňe bir gara tudananyň 24 görnüşi hasaba alnypdyr. Hytaý, Malaýziýa, Indoneziýa ýaly ýurtlarda tudanadan toşap, mürepbe, şerbet ýaly önümler gaplama usulynda öndürilýär. Hormatly Arkadagymyz «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly köp jiltli ylmy-ensiklopedik kitabynda tuduň adamzat saglygy üçin peýdaly taraplary barada ylmy maglumatlary beýan edýär. «Tuduň ýapragy süýji keselinde, köküniň gabygy bolsa yzygiderli kellagyryda peýdalydyr, tudanasy bolsa durşuna melhemdir» diýip, alym Arkadagymyz ýazýar