Ýaş zehinleriň döredijilik başlangyçlary

Okuw sapaklarynyň ählisi daşary ýurt dillerinde alnyp barylýan ýokary okuw mekdepleri hakda söz açylanda ilki bilen Halkara ynsanperwer ylymlary we ösüş uniwersiteti göz öňümize gelýär. Türkmenistanyň Prezidentiniň Permany bilen 2014-nji ýylda döredilen Halkara ynsanperwer ylymlary we ösüş uniwersitetiniň esasy wezipesi halkara bilim beriş ulgamynyň ülňülerine laýyklykda ýokary hünär derejeli hünärmenleri taýýarlamaklyga gönükdirilendir.

Ýagşylyk yzyndan ýagşylyk geler (Tymsal)

Hudaýberdi TOHTABAÝEW, özbek ýazyjysy Günlerde bir gün Horezm döwletiniň patyşasy halkyň arasynda iň jaýdar jümle aýtmak boýunça bäsleşik geçirmekçi bolupdyr. Şol günden başlabam adamlaryň agzyndan «owadan söz, gözel söz» diýen gürrüňler düşmändir. Ine, şol sözler hem bäsdeşlige öwrülip, uly bir geňeş geçirilipdir. Geňeş bütin ülkä yglan edilipdir. Bir daýhan ýigit: «Men hem gatnaşaýyn, bäsleşikde baýraga eýe bolsam, goşa goýun alaryn» diýip, niýet edipdir. Patyşanyň derwezesiniň öňüne barypdyr-da, gerdenindäki kätmeni ýere goýup, nobata durupdyr. Ýaryş soňky derejä ýeteňkirläpdir.

Holle hanym (Erteki)

Ýakob we Wilgelm GRIMM, nemes ýazyjylary Köşkde ýaşaýan baý we dul aýalyň iki sany gyzy bardy. Olaryň biri owadan, zähmetsöýer bolsa, beýlekisi ýalta, ýaramaz häsiýetlidi. Emma erbet häsiýetli gyz öz çagasy bolany üçin baý aýal ony gowy görýärdi, onuň iş edenini islänokdy, şonuň üçinem öýüň işleri beýleki gyzyň boýnunady. Zähmetsöýer gyz uzakly gün guýynyň ýanynda oturyp, elleri ganaýança ýüp egrerdi. Günleriň birinde ol hapalanan ýüpdir igini ýuwmak üçin guýynyň üstüne egildi, ýöne birden igini elinden gaçyrdy. Gyz aglap öweý ejesiniň ýanyna bardy-da, başyna düşen zatlary gürrüň berdi. Öweý ejesi muňa gaharlanyp, eýmenç sesi bilen gygyrdy:

Ýyldyrym (Hekaýa)

Mehmet ÝYLDYRYM, türk ýazyjysy Kakam obamyzyň iň barly adamlarynyň biridi. Ekin meýdanlarymyz, bag-bakjamyz, zeýtunly melleklerimiz artykmajy bilen bardy. Ýylyň-ýylyna hasylymyz artardy. Ýöne obamyzda garyp-gasarlaram bardy. Olaryň ekin ekip, ýygnan hasyly, gyşy geçirmek üçin ýeterlik bolanokdy.

Kaştanlar (Erteki)

Sabine D’HALLUIN,fransuz ýazyjysy Bir bar eken, bir ýok eken, bir wagtlar Zoýa atly bir gyzjagaz bar eken. Bir gün ejesi ony tokaýa kaştan gözlemäge iberýär hemem oňa sebet we günortanlyk naharyny berýär. Kaştanyň daşy tikenli bolansoň, ejesi eline çümmez ýaly oňa ellik hem berýär.

Iki nakyl (Hekaýa)

Ýewgeniý PREMÝAK,rus ýazyjysy Kostýa tygşytly oglan bolup ýetişdi. Ejesi ýekeje rubl berdigi sowman, hökman ýygnap goýýardy. Ýöne dosty Fedýa tersinedi. Kepderisine däne, balygyna iýmit, itine nahar — hökman bir zatlar satyn alardy.

Garynjanyň maşky (Hekaýa)

Dogruçyl kazy (Hekaýa)

Lew TOLSTOÝ,rus ýazyjysy Alžiriň şasy Bauakas öz şäherleriniň birinde dogruçyl kazynyň bardygyny, ol kazynyň hakykaty bilýändigini we ondan hiç bir aldawçynyň gizlenip bilmeýändigini eşidip, bu zatlaryň hakykatmy ýa däldigini anyklamak isläpdir. Bauakas söwdagäriň eşigine girip, ony görmek üçin kazynyň ýaşaýan şäherine atly ýola düşüpdir. Şäheriň girelgesinde Bauakasyň ýanyna bir maýyp gelip, sadaka dilemäge durupdyr. Bauakas oňa sadaka berip, ýoluny dowam etjek bolanda, maýyp köýneginden çekip goýbermändir.

Iki dogan (Erteki)

Lew TOLSTOÝ,rus ýazyjysy Iki dogan syýahata ugrap, günortan dynç almak üçin tokaýda düşleýärler. Oýananlarynda, gapdallarynda bir daşyň ýatandygyny, onuň ýüzünde-de bir zadyň ýazylgydygyny görüp, okap ugraýarlar. Daşyň ýüzünde: «Kim bu daşy tapsa, goý, günüň dogýan tarapyndaky tokaýa gitsin. Tokaýda bir derýa bardyr. Ol ýüzüp, derýanyň beýleki tarapyna geçsin. Öňünden çagaly aýy çykar. Aýyň çagalaryny alsyn-da, yzyna seretmän dagyň üstüne ylgasyn. Dagda bir jaý bardyr, ol şol jaýda-da bagt tapar» diýlip ýazylgy eken.

Guşjagaz we läheň (Erteki)

Hose Maria GOMES,ispan ýazyjysy Bir bar eken bir ýok eken, bir läheňi gowy görýän guşjagaz bar eken. Läheň hem guşjagazy gowy görýär eken. Guşjagaz läheňiň gülşini, suwda ýüzüşini halapdyr. Läheň bolsa guşuň owadan akja ýeleklerini, asmanda uçuşyny halapdyr. Olar tomus pasly aýlagda duşup, Aý, tolkunlar, ummanda ýüzýän gämiler barada gürrüň edipdirler. Guşjagaz läheňi güldürmek üçin birnäçe gyzykly gürrüňler edipdir, läheň bolsa guşjagazy agladýan aýdymlary aýdypdyr.

Aý hudaýy

LI Şaňýin,hytaýly şahyr Gadymy rowaýatda aýdylyşyna görä, bir zenanyň örän bagtly durmuşy bar eken. Emma onuň Aý hudaýy bolmak islegi hemme zatdan üstün çykypdyr. Şol niýet bilen ol içi jadyly içgili çüýşejigi ogurlapdyr. Onuň arzuwy hasyl bolup, asmana göterilýär, ýöne munuň üçin ol maşgalasyndan jyda düşmeli bolýar. Ynha indi bolsa şol eden işine ökünip, ýitiren bagtyny gözläp, ömrüni ýalňyzlykda geçirip ýör...

Jennet köprüsi

SIN Guan,hytaýly şahyr Bu goşgy sygyr çopany bilen Asman şasynyň ýedinji gyzynyň söýgüsine bagyşlanan. Ol rowaýat hökmünde dilden-dile geçip gelipdir. Onda hytaý halky tarapyndan bellenýän aşyk-magşuklar gününiň gelip çykyşy barada gürrüň berilýär.

Şygryýet

Abdylla ARIPOW,özbek şahyry Meniň birinji söýgim

Aladaçyl gül (Hekaýa)

Konstantin PAUSTOWSKIÝ,rus ýazyjysy Uzyn baldakly we gyzyl gülli täsin bir ösümlik bar. Onuň gülleri dim-dik baldagyň uzaboýuna ösýär. Bu gülüň adyna kipreý diýilýär. Men size şol kipreý hakynda gürrüň bermek isleýän.

Aşyklar güni (Hekaýa)

FYN Nu, hytaý ýazyjysy Men bankdaky hasabyma pul geçirip, dolanyp gelýärdim. Öýe ýakynlaşyberenimde asmana göterilýän goýy gara tüssä gözüm düşdi. Nämäniň nämedigine has golaýlanymda düşünip galdym. Gelip görsem, biziň oturýan binamyz ýanyp, bireýýäm küle dönüpdir. Öýümiziň bikesi şikes alan eken, ony tizden-tiz hassahana alyp gitdiler.

Keltekçe (Hekaýa)

Alekseý KOŽEWNIKOW, rus ýazyjysy Hemme zat bolmalysy ýaly bolýardy — garlar eräpdi, suw daşgynlarynyň galmagaly ýatyşypdy, ýoluň iki gyrasyndan tekiz ýodajyklar uzap gidýärdi. Men ülje agaçlarynyň düýbünden şepbigiň dup-dury, owunjak damjalaryny tapdym. Bular şu ýylyň damjalarydy.

Ajyhuruş (Esse)

JAŇ Diýe, hytaý ýazyjysy Meniň ajyhuruş bilen täsin arabaglanyşygym bar...

Edebi giňişlikleriň gezendesi

Harri MARTINSON, şwed ýazyjysy(1904-1978) Edebiýat boýunça Nobel baýragy: 1974

Plu­to­ni­ýa (Ro­man)

Wla­di­mir OB­RU­ÇEW,rus ýa­zy­jy­sy SÖZBAŞY

Serse­pil Bal­ta­zar (Ro­man)

Amin MAALUF,fransuz-liwan ýazyjysy (Dowamy. Başlangyjy žurnalyň geçen sanynda).