"Dünýä edebiýaty" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 39-96-19, 39-96-14, 39-96-22
Email: dunyaedebiyaty@sanly.tm

Žurnaly PDF görnüşinde ýükläp almak

Makalalar

Saýlawlar — 2023: ses berlişik işjeň ýagdaýda dowam edýär

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputatlaryň saýlawlary boýunça sagat 13-e çenli saýlawçylaryň 61,68% ses berdi. Has takygy, saýlawçylaryň Ahal welaýatynda 61,95%, Balkan welaýatynda 59,93%, Daşoguz welaýatynda 61,69%, Lebap welaýatynda 60,92%, Mary welaýatynda 62,06%, Aşgabat şäherinde 63,00% ses berdiler.

26 Mart 2023

Syýasat

Ses bermek dowam edýär.

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputatlaryň saýlawlary boýunça sagat 9-a çenli saýlawçylaryň 22,01% ses berdi. Has takygy, saýlawçylaryň Ahal welaýatynda 22,79%, Balkan welaýatynda 23,52%, Daşoguz welaýatynda 20,96%, Lebap welaýatynda 20,03%, Mary welaýatynda 24,88%, Aşgabat şäherinde 20,13% ses berdiler.

26 Mart 2023

Syýasat

Saýlawlar boýunça ses bermek başlandy

2023-nji ýylyň 26-njy martynda saýlaw uçastoklarynyň 2644-siniň hemmesinde sagat 7-de ses bermek başlandy we 19-da tamamlanýar. Saýlawlar boýunça saýlawçylaryň jemi 3496304-si hasaba alyndy.

26 Mart 2023

Syýasat

Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti Ser­dar BERDIMUHAMEDOW:

Geljek ýylda Türkmenistanda hem-de onuň çäklerinden has alyslarda beýik türkmen şahyry, akyldary we filosofy Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy giňden belleniler. ***

30 Ýanwar 2023

Syýasat

Arkadag şäheri — bagtyň şäheri

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy hem-de şäher gurluşygy we binagärlik sungaty babatdaky ýiti zehini bilen Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezinde häzirki zaman talaplaryna laýyk enjamlaşdyrylan bilim, saglygy goraýyş, medeniýet edaralary we beýleki binalar gurlup ulanylmaga berilýär. Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň karary bilen, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezine şäher derejesiniň berilmegi uly üstünliklere beslenen «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň şanly taryhyna altyn harplar bilen ýazylan wakalaryň biridir. Täze şäheriň «Ahal welaýatynyň Arkadag şäheri» diýlip atlandyrylmagy, şeýle-de şäherde gurlan bilim, saglygy goraýyş, medeniýet edaralaryna we sungat binasyna türkmen halkynyň görnükli şahsyýetleriniň atlarynyň dakylmagy ýurdumyzyň her bir raýatynda buýsanç we hoşallyk duýgularyny döretdi. Bu habar halkymyzyň Gahryman Arkadagymyza, Arkadag şäherine bolan çyn söýgüsinden çykýan ebedi alkyşly, begençli sözleri bilen müdimi buýsanja ýugrulyp, ýüreklere ornady.

30 Ýanwar 2023

Jemgyýet

Il ile, dil dile, ýürek ýürege ýakyn

ýa-da özbek we türkmen halklarynyň edebi-medeni gatnaşyklary hakynda kelam agyz Hiç bir halkyň medeniýetiniň, edebiýatynyň, sungatynyň öz-özünden ösmeýändigi jedelsiz hakykat. Uzag-u-ýakyn milletler biri-biriniň maddy hem ruhy ýörelgelerine, ylym-bilim, terjime hem medeni gatnaşyklar arkaly täsir edýär. 

30 Ýanwar 2023

Medeniýet

Žül Werniň gahrymanlary türkmen topragynda

Fransuz ýazyjysy Žül Werniň (1828-1905) baryp mundan ýüz otuz ýyldan gowrak öň türkmen halkynyň durmuşy bilen bagly maglumatlary fransuz we beýleki günbatar halklarynyň okyjylaryna tanyşdyrmakdaky hyzmatlary türkmen-fransuz edebi gatnaşyklarynyň taryhynda aýratyn orun eýeleýär. Fransuz edebiýatynda başdangeçirmeler we hyýaly romanlaryň esasyny goýan ussat Žül Werniň «Klodius Bombarnak» romany fantastiki, ýagny hyýaly mazmuna eýe bolup, onda «XIX asyr» gazetiniň žurnalisti Klodius Bombarnagyň Hazar deňziniň kenaryndaky Uzynadadan başlanýan we türkmen topragynyň çäginden geçýän Zakaspi demir ýoly boýunça syýahaty suratlandyrylýar.

30 Ýanwar 2023

Taryh

Alym-akademik, çagalar şahyry we terjimeçi

Soner SAGLAM,dosent, doktor (Türkiýe) Özüniň ylmy işleriniň hemmesini diýen ýaly türkmen şahyrlarydyr ýazyjylary bilen, olaryň döreden eserleriniň kämil nusgalary bilen türk okyjylaryny tanyşdyrmaga bagyşlan, Türkiýäniň Pamukkale uniwersitetiniň dosenti, ylymlaryň doktory Soner Saglam beýik Magtymgulynyň eserleriniň tankydy teksti hakynda 2013-nji ýylda çap edilen makalasyndan başlap, tä golaýda okyjylara gowşan «Garaşsyzlyk döwrüniň türkmen edebiýaty» atly türk dilindäki kitaba girizilen makalalaryna çenli başda saýlap alan ylym ugruna wepaly bolup gelýär. Onuň 2020-nji ýylda neşir edilen «Türkmenistan Çocuk Edebiyatı (Dönemler-Temsilcileri-Türler)» atly möçberi 474 sahypalyk kitaby bolsa tutuşlygyna türkmen çagalar edebiýaty baradadyr. Türk alymy, dosent, doktor Soner Saglamyň türkmen alymyna, şahyryna we onuň terjimesine bagyşlan bir makalasyny türkçeden türkmençä geçirip, hormatly okyjylaryň dykgatyna ýetirmegi makul bildik.

30 Ýanwar 2023

Ylym

Çagalar şahyry Myratgeldi Söýegowyň şygyrlaryndan bir nusga (Soner Saglamyň kitabyndan):

Türkmençesi                                Türkçe terjimesi Gelinbarmak                                Gelin Parmağı 

30 Ýanwar 2023

Edebiýat

Özleşdirilmedik sapaklaryň ýurdunda (Powest)

Liýa GERASKINA,rus ýazyjysy Şol gün işim ugruna bolmady, ähli şowsuzlyklar säher bilen başlapdy. Biz bäş sapak okadyk. Her dersde-de meni sapak aýtmaga çagyrdylar. Menem olaryň hemmesinden ikilik aldym. Bir günüň içinde bary-ýogy bäş sany ikilik! Ikilikleriň dördüsini-hä mugallymlaryň isleýşi ýaly jogap berip bilmänligim üçin alaýdym öýdýän. Ýöne şu bäşinji ikiligi welin, düýbünden adalatsyz goýdular-da.

30 Ýanwar 2023

Edebiýat

Gizlin basgançak (IV bölüm)

Jill BARKLEM,iňlis ýazyjysy Aýazly säher çagydy. Howa sowuk hem tämizdi. Gyş Gününiň şöhlesine ähli ýer lowurdaýardy. Ýodajykdan howlugyp barýan syçanlar üşemez ýaly ýakalaryny galdyryp, demleri bilen aýalaryny ýyladýardylar.

29 Ýanwar 2023

Edebiýat

Körpeje Lord Fauntleroý (Roman)

Frensis Hodgson BERNETT,iňlis-amerikan ýazyjysy (Dowamy. Başlangyjy žurnalyň geçen sanlarynda).

29 Ýanwar 2023

Edebiýat

Peleň, Jadygöý we geýim yşgaby (Roman)

Klaýw Steýplz LÝUIS,britaniýaly ýazyjy (Dowamy. Başlangyjy žurnalyň geçen sanlarynda).

29 Ýanwar 2023

Edebiýat

Ýüwrük Robik (Hekaýa)

Gleb GORYŞKIN, rus ýazyjysy Biz onuň bilen bir awtoulagda gidip barýardyk. Edaramyzy Raýso-Aýwi dagyndan Kualu derýasyna göçürýärdiler. Ikisiniň arasyndaky uzaklyk kyrk kilometr çemesi bardy.

29 Ýanwar 2023

Edebiýat

Kör aždarha (Bolgar halk ertekisi)

Ir döwürde bir demirçi ussa ýaşapdyr. Ol aýaly we kiçijik ogly bilen şadyýan durmuşda ýaşap, gije-gündizini öz sandalynyň başynda geçiripdir. Oguljagazy mydama kakasynyň ýanynda bolup, onuň hünärini öwrenipdir, hatda özüne kiçijik pyçajygam ýasanypdyr. Emma demirçi ussanyň bu oňat durmuşy kän uzaga çekmändir. Onuň aýaly keselläp aradan çykypdyr. Demirçi ussa aýalynyň ýasyny tutup bolandan soň, başga birine öýlenipdir hemem ondan köp çagasy bolupdyr. Öweý ene öz çagalaryny gowy görüp, adamsynyň ogluny bolsa ýigrenipdir. Bir gün ol: — Entek ýigit çykmanka ogluňy öýden kow. Ulalansoň ussahanada işläp, inileriniň elinden çöregini alar. Görýäňmi, onuň elleri gelşip dur. Orak, çekiç ýaly gurallary ýasamak üçin tutuş oba şonuň ýanyna geler, inileri bolsa çöreksiz galar.

29 Ýanwar 2023

Edebiýat

«Köňülleri birleşdirýän sungat» döredijilik, terjimeçilik bäsleşiginiň ýeňijileri

Hormatly Prezidentimiziň «Ýaşlaryň dünýä dillerini düýpli öwrenmegi, edebiýat we sungat bilen giňden meşgullanmagy üçin hem ähli şertleri döretmeli. Olaryň arasynda döredijilik bäsleşiklerini yzygiderli geçirip durmaly» diýen sözlerinden, ýaşlarymyzy watançylyk ruhunda terbiýelemek, olaryň döredijilik ukyplaryny ösdürmek, dünýägaraýşyny giňeltmek, ýurdumyzda dünýä medeniýetlerini birleşdirýän, baýlaşdyrýan, dostlaşdyrýan terjimeçilik sungatyny ösdürmek, terjimeçilik hünäri boýunça zehinli ýaşlary ýüze çykarmak hem-de ýetişdirmek baradaky taýsyz aladalaryndan ugur alyp, şeýle hem Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli Türkmenistanyň Parahatçylyk Gaznasynyň müdiriýetiniň, Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi Geňeşiniň, Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň hem-de «Dünýä edebiýaty» žurnalynyň redaksiýasynyň bilelikde ýaş terjimeçileriň arasynda yglan eden «Köňülleri birleşdirýän sungat» atly döredijilik bäsleşiginiň ýeňijileri yglan edildi. Bäsleşigiň şertine laýyklykda talyp ýaşlar terjime sungaty hakdaky öz garaýyşlaryny, haýsy terjimeçilik usullaryny ileri tutýandyklaryny beýan edip, daşary ýurt dillerinden özleriniň saýlap alan eserlerini ýa-da eserlerden bölekleri (4-5 sahypa möçberinde) terjime etmeli.

29 Ýanwar 2023

Bilim

Zehin daragtynyň gül — gunçalary

«Köňülleri birleşdirýän sungat». Ine, şeýle at bilen ýaş terjimeçileriň arasynda ilkinji gezek döredijilik bäsleşigi yglan edildi. Hawa, hawa, ilkinji gezek. Özem köpleriň söýgüli neşiri bolan «Dünýä edebiýaty» žurnalynda. Bäsleşigi bu žurnalyň redaksiýasy, Türkmenistanyň Bilim ministrligi, Türkmenistanyň Parahatçylyk Gaznasynyň müdiriýeti hem-de Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi Geňeşi bilelikde gurady. Bäsleşige eserleriň 400-e golaýy gelip gowuşdy. Ýaş terjimeçileriň terjimeleriniň dil çeperçiligi we mazmun taýdan hiliniň gowudygy aýratyn nygtalmaga mynasyp. Diýmek, Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Serdarymyzyň döredip beren mümkinçilikleri esasynda terjimeçileriň täze nesli kemala gelýär. Ýurdumyzyň ähli ýokary okuw mekdepleri hem bu bäsleşige diýseň işjeň gatnaşdylar. Hususanam, Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetiniň, Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynyň, Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň, Halkara ynsanperwer ylymlary we ösüş uniwersitetiniň, ýörite orta hünär okuw mekdepleriniň, ýurdumyzyň harby ugurdan ýokary bilim berýän okuw jaýlarynyň harby talyplaryny aýratyn nygtamak bolar. Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň orta hünär okuw

29 Ýanwar 2023

Bilim

Diňe seniň söýeniň üçin...

Nil KARAIBRAHIMGIL«Kebelegiň ykbalynyň syrlary» Eger birini söýseň, gök ýüzünde bir bulaşyklyk başlar. Bulutlar çaknyşar, ýagmyr ýagar.

29 Ýanwar 2023

Edebiýat

Söýginiň döreýşi (Hekaýa)

Seýit AHMET,özbek ýazyjysy Aý aýdyň gije. Uzyn derekleriň ýapraklary Aýyň kümüşsöw reňkine maýyl bolup, uka gidene çalymdaş. Çeşmejikden akýan suw dynuwsyz şildiräp, kenaryna eglip duran ýaprakly şahalary alyp gitjek ýaly bolup dur. Höwürtgelerinde uka giden guşlaryň ymyzganyp, käte ganatlaryny pasyrdadyşlary eşidilýär diýmeseň, gulaga iläýjek ses-seda ýok.

29 Ýanwar 2023

Edebiýat

Çagalyk dostum (Hekaýa)

Wiktor DRAGUNSKIÝ,rus ýazyjysy Alty, alty ýarym ýaşymdakam, ulalanymdan soň kim boljagymy bilemokdym. Zähmet çekýän adamlary, hünärleriň baryny gowy görýärdim, ýöne kelebimiň ujuny ýitirip, haýsy hünärde işlejegimi bilemokdym.

29 Ýanwar 2023

Edebiýat