HABARLAR

Ýurdumyzyň sebitlerini ösdürmegiň möhüm wezipeleri

2-nji aprelde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň, welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda sebitleri durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň, möwsümleýin oba hojalyk işlerini geçirmegiň hem-de şanly senelere taýýarlyk görmegiň wajyp meselelerine garaldy. Welaýatlaryň häkimleri sebitlerde alnyp barylýan işler barada hasabat berdiler.

Oba hojalyk habarlary

MÖWSÜM GURAMAÇYLYKLY BARÝARWelaýatymyzyň maldarlary şu ýylyň owlak-guzy möwsümini guramaçylykly geçirmäge gönükdirilen giň gerimli çäreleri gyzgalaňly dowam etdirýärler. Häzirki wagtda welaýat oba hojalyk önümçilik birleşiginiň Görogly etrabynda ýerleşýän «Garagum» hem-de S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň çäginde hereket edýän «Dowardarçylyk» maldarçylyk hojalyklarynda bu işleriň depgini barha ýokarlanýar. Maldarçylyk hojalyklarynda şu möwsümde dowarlardan owlak-guzy almak barada ýörite düzülen meýilnamalaryň esasynda oňa hemmetaraplaýyn taýýarlyk görülmegi, sürülere başga-da jogapkär hünärmenleriň, mal lukmanlarynyň gözegçiliginiň ýola goýulmagy, olara degişli kömekçileriň, ulaglaryň berkidilmegi we beýleki çäreler oňat netijeleriň gazanylmagyna şert döredýär. Şeýlelikde, täze doglan sagdyn owlak-guzularyň sany barha artýar.

Zähmet çekmek — bagta ýetmek

Mary etrabynyň «Ýeňiş» daýhan birleşiginiň kärendeçileri her ýyly oňat görkezijiler bilen jemläp, Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany ýylynda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk toýunyň toýlanylýan ýylyny zähmet üstünlikleri bilen jemlemek maksady bilen yhlasly zähmet çekýärler. Daýhan birleşiginiň kärendeçileri hormatly Prezidentimiziň tagallalary netijesinde halal zähmet çekmek üçin döredilýän mümkinçiliklerden ruhlanyp, bugdaýdyr pagtanyň, gant şugundyrynyň we beýleki gök ekinleriň bereketli hasylyny öndürmäge çalyşýarlar. «Çekseň zähmet — ýagar rehnet» diýlişi ýaly, çekýän zähmetiniň rehnetini hem görýärler, olar bagtyň zähmetdedigine örän oňat düşünýärler. Ýeňişliler hemişe özlerine ýeňşiň ýar bolmagy ugrunda yzygiderli aladalanýarlar. Hojalygyň kärendeçileri Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany ýylynyň pagta ýygymy möwsümini üstünlikli tamamlanlaryndan soň, täze hasylyň aladasy bilen boldular. Olar meýdany çöplerden arassalap, sürüm, tekizleşik, tagt suwuny tutmak, geriş çekmek işlerini talabalaýyk ýerine ýetirip, 2021-nji ýylyň ekiş möwsümine irgözinden taýýarlykly geldiler. Şeýlelikde, 1905 gektar ýerde gowaça ekişini geçirmäge girişdiler. Şu günler hem meýdanda ekiş möwsümi gyzgalaňly d

Gowaça ekişi — jogapkärli möwsüm

Ýer ýüzünde ösdürilip ýetişdirilýän oba hojalyk ekinleriniň arasynda gowaça wajyp ähmiýetli ekinleriň biri hasaplanýar. Ol dünýäniň 100 töweregi döwletinde ösdürilip ýetişdirilýär. Berkarar Watanymyzda bu gymmatly ekiniň ýetişdirilmegine we ondan ýylyň-ýylyna ýokary hasylyň alynmagyna uly üns gönükdirilýär. Hormatly Prezidentimiziň «Türkmenistanda 2021-nji ýylda gowaçanyň ýokary hasylyny ýetişdirmek hakynda» Kararyna laýyklykda, «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda ýurdumyz boýunça 620 müň gektar meýdanda gowaça ekip, ondan 1 million 250 müň tonna hasyl almak meýilleşdirilýär. Şonuň bilen baglanyşykly, ýurdumyzda gowaça ekişine girişilip, häzirki wagtda oba hojalygyndaky bu möhüm möwsüm guramaçylykly alnyp barylýar. Bu işiň agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirilmegi möhüm bolup durýar. Çünki gowaçanyň ekişini agrotehnikanyň kadalaryna laýyk geçirmek hem-de meýdanlarda endigan gögeriş almak bereketli gowaça hasylyny ösdürip ýetişdirmegiň binýady hasaplanýar.

Günebakar

Ýurdumyzda günebakar ösümligini ýetişdirmäge uly üns berilýär. Günebakar bir ýyllyk ösümlikdir. Onuň uzynlygy 2,5 metre çenli ýetýär, kökleri 2-3 metr aşaklygyna uzalýar. Ýapraklary iri, tüýjümek bolup, ir bişýän görnüşleriniň her düýbünde 24 — 28, giçki görnüşlerinde 28 — 32 ýaprak bolýar. Ýapraklarynyň ululygyna garamazdan, kuwwatly kök ulgamy gurakçylyga çydamly bolýar. Günebakardan ýokary hilli ösümlik ýagyny öndürmek bolýar. Onuň çigidiniň gabygyndan furulon we etilspirti alynýar. Çigitden boşan «kellelerinde» 3,5 — 4 göterim ýag, 5 — 8 göterim protein, 14 — 17 göterim kletçatka we az mukdarda fosfor, kaliý, kalsiý magniý bolup, olar mal iýmiti üçin giňden peýdalanylýar.

Gowaça ekişiniň depgini güýçlendirilýär

2-nji aprelde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň, welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda sebitleri durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň, möwsümleýin oba hojalyk işlerini geçirmegiň hem-de şanly senelere taýýarlyk görmegiň wajyp meselelerine garaldy. Mejlisde Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanow, Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew, Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradow, Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew, Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew gowaça ekişiniň barşy we bu jogapkärli möwsümde ýokary öndürijilikli döwrebap tehnikalary doly kuwwatynda ulanmak maksady bilen görülýän çäreler barada hasabat berdiler.

«Meniň üçin uly toýa beslendi»

S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň Biruni adyndaky daýhan birleşiginiň pagtaçy kärendeçisi Nurmyrat Reýimow üçin gowaça ekişine başlamak her ýylda-da şatlyk-şowhuna beslenýär. Ýöne onuň bu ýylky gowaça ekişine başlaýşy has ýatda galyjy bolup, oňa welaýatyň ähli ýerlerinden gelen adamlar «Tohumyňyz müňlesin!» – diýip, ýagşy dilegleri etdiler. Geçen çarşenbe güni Nurmyrat Reýimowyň kärende ýerinde Daşoguz welaýaty boýunça gowaça ekişine başlanmagyna bagyşlanan dabara bolup geçdi. Dabara mynasybetli bu ýerde oba hojalygy bilen bagly dürli sergiler guraldy. Welaýatyň sungat ussatlarynyň ýerine ýetirmeginde aýdym-saz ýaňlandy.

«Altyn bürgüt» dünýä süýjülik paýlaýar

Hormatly Prezidentimiziň oba hojalyk ekinleri bilen bir hatarda her welaýatyň öz-özüni gök-bakja önümleri we miweler bilen üpjün etmelidigi baradaky başlangyçlary üstünlikli ýerine ýetirilýär. «Altyn bürgüt» hususy kärhanasy hem bu işleri durmuşa geçirmäge Lebap welaýatynda ilkinjileriň biri bolup girişdi. Häzirki wagtda hususy kärhananyň 8,5 gektarlyk meýdanynda ýerleşen ýyladyşhanalarynyň 14-sinde ýetişdirilýän pomidorlar diňe bir içerki bazarda ýerlenilmän, eýsem, Türkiýe, Russiýa, Gazagystan, Gyrgyzystan ýaly döwletlere hem eksport edilýär. Hasyl ýygymy döwründe ekin meýdanlaryndan öndürilen pomidoryň umumy hasylynyň 85 göterime çenlisi eksporta iberilýär.

99 ýyllyk ýeriň eýesi

Akdepe etrabynyň zähmetsöýer daýhanlary hem jogapkärli möwsümiň — gowaça ekişine girişilen hem-de ak ekinleriň ideginiň has-da güýçlenýän döwründe özleriniň ähli ukyp-başarnyklaryny ene topraga bagyş edip, tutanýerli zähmet çekýärler. Şeýle edermen zenan daýhanlarymyzyň biri hem etrabymyzyň Gorkut geňeşliginiň ýaşaýjysy Nartäç Ärjikowa hasaplanýar. Hormatly Prezidentimiziň ýer gaznasyny döretmek hem-de ony önüm öndürijilere bermek baradaky Kararyny eşiden Nartäjiň buýsançly başyny gök diredi. Ol ýanýoldaşy Otuzbaý Amangeldiýew bilen maslahatlaşyp, geňeşligiň çäginde döredilen ýer gaznasyndan 40,9 gektar ýeri 99 ýyllyk möhlet bilen şertnama esasynda aldy. Häzirki wagtda ýeriň 23 gektar meýdanynda gözüňi dokundyrýan gök maýsalar tolkun atyp ösüp otyr, 6 gektar ýerde bolsa gowaça ekmäge girişildi. Ýeriň galan bölegi bolsa ekin dolanyşygyna we gök-bakja ekinlerini ekmäge niýetlenilýär. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda, şanly Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk toýuna zähmet sowgady bilen barmagy, hormatly Arkadagymyzyň özleri üçin edýän kömek-goldawlaryna mynasyp jogap bermegi maksat edinen daýhan gelniň ynamy uly.

Saba ýele ygşyldaşar maýsalar

Şu günler etrabymyz boýunça 9 müň 400 gektar meýdana irki möhletlerde ekilip, endigan gögeriş alnan güýzlük bugdaýlara ideg etmek işleri gyzgalaňly dowam edýär. Şonça gektardan bereketli galla öndürmegi maksat edinýän gallaçy kärendeçilerimiz «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylyny has-da ýokary netijeler bilen şöhratlandyrmak, şanly Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk baýramyny mynasyp sowgatly garşylamak üçin ýylyň ilkinji günlerinden başlap, janypkeşlikli zähmet çekýärler. Bu işde Osman Söhbetow adyndaky daýhan birleşiginiň Arzygül Muhyýewa tarapyndan ýolbaşçylyk edilýän 3-nji kärendeçiler toparynyň ussat kärendeçisi, Türkmenistanyň Agrar partiýasynyň Kerki etrap komitetiniň işjeň agzasy Baýram Saparow has-da tutanýerlilik görkezýär. Islendik ekinden ýokary hasyl almak isleseň, onda ony irki möhletlerde ekip, talabalaýyk gögeriş gazanmagy başarmaly we idegini ýetirmeli. Muňa gowy düşünýän tejribeli kärendeçiniň eýelik edýän 5,1 gektar bugdaýly meýdanynda ösüş suwy tutulyp, her gektary 200 kilogram superfosfat we 150 kilogram karbamid dökünleri bilen iýmitlendirilen ýaşyl maýsalar ösüp, boý alýarlar. Häzirki wagtda saba säherler öwüsýän mymyk şemala ygşyldaşyp oturan ýaşyl maýsalar göreniň gözüni dokundyryp, bütin barlyga göze