"Standart, hil we howpsuzlyk" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmen Standartlar maglumat merkezi
Salgysy: Aşgabat şäheri, Oguzhan köçesi 201-nji jaýy
Telefon belgileri: 39-25-76

Habarlar

Medeni habarlar

«Magtymguly, sözlär tili türkmeniň» 6-njy dekabrda şeýle at bilen Türkmenistanyň Jemgyýetçilik guramalarynyň merkezi binasynda Türkmenistanyň Parahatçylyk gaznasynyň müdiriýetiniň, Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi Geňeşiniň, Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň we «Edebiýat we sungat» gazetiniň redaksiýasynyň bilelikde guramagynda «Ene dilim — hazynam» atly wagyz-nesihat duşuşygy geçirildi. Ýaşlary watançylyk ruhunda terbiýelemek, olaryň söz baýlygyny artdyrmak, döredijilik ukyplaryny ösdürmek maksady bilen geçirilen duşuşykda Türkmenistanyň halk ýazyjysy Orazguly Annaýew, filologiýa ylymlarynyň kandidatlary Gurbanjemal Ylýasowa we Amannepes Şyhnepesow, «Dünýä edebiýaty» žurnalynyň baş redaktory Rahmet Gylyjow söz ussatlarynyň türkmen diline goýan sarpasy, türkmen diliniň taryhy, ösüşi, köne sözleriň manysy, gelip çykyşy, ulanylyş gerimi dogrusynda talyp ýaşlara gyzykly gürrüňler berdiler. Wagyz-nesihat duşuşygynyň dowamynda Maýa Kulyýewa adyndaky TMK-nyň ýanyndaky Daňatar Öwezow adyndaky Türkmen döwlet ýörite sazçylyk mekdebiniň talyplary dana Pyragynyň sözlerine döredilen aýdymlary ýerine ýetirdiler.

Abraýly ýoluň belent sarpasy

Hoş habar ynsanyň göwnüni ganatlandyrýar. Saňa iň gymmatly baýlyklary — ylym-bilim, tälim beren ussatlar bilen baglanyşykly bolanda, onuň täsiri has-da üýtgeşik bolýar. Milli aýdym-saz sungatymyzyň ösmeginde, bagşy-sazandalaryň täze nesilleriniň kemala gelmeginde uly işleri bitiren ussatlarymyz Atageldi Garýagdyýewiň, Ýolaman Nurymowyň, Amanöwez Saparowyň, Çaryýar Jumaýewiň, Magtymguly Magtymgulyýewiň hormatly Prezidentimiziň Permany bilen Türkmenistanyň «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýubileý medaly we ýadygärlik nyşany bilen sylaglanmagyny tutuş sungatymyza ýapylan serpaý diýip kabul etdik. Ýurdumyzyň dutarçy sazandalarynyň arasynda ilkinjileriň biri bolup dosent we professor atlaryny alandygy Türkmenistanyň halk artisti Ýolaman Nurymowyň öz ugrunyň ussadydygyna şaýatlyk edýär. 1943-nji ýylyň awgust aýynyň 10-na Ahal welaýatynyň Tejen etrabynyň häzirki «Täze oba» daýhan birleşiginde dünýä inen geljekki sazandanyň ilkinji halypasy kakasynyň inisi — aýdym-saz mugallymy Hommat Gapurow bolýar. Hommat mugallymyň ökde sazanda bolandygyny halypa hemişe hormat bilen ýatlaýar. Şeýdip, ilkinji kakuwlardan soň öwrenen «Dilberi» onuň saz älemine barýan ýolunyň başlangyjyny goýýar.

Suratkeşleriň bäsleşigi

6-njy dekabrda akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli Türkmenistanyň Suratkeşler birleşigi tarapyndan ýylyň başynda ýurdumyzyň suratkeşleriniň arasynda yglan edilen «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» atly döredijilik bäsleşiginiň jemi jemlenildi. Döredijilik bäsleşiginde Baş baýraga Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň mugallymy, nakgaş W.Gurdow, Mary welaýatynyň Çagalar çeperçilik mekdebiniň mugallymy D.Durdyýew, I orna Türkmenistanyň Suratkeşler birleşiginiň agzalary B.Amansähedow, A.Baýlyýewa, H.Çüriýew, D.Akyýew, G.Annagulyýewa, G.Nuwwaýewa, Döwlet çeperçilik akademiýasynyň mugallymlary P.Mämiýew, G.Goçmyradow, J.Baltaýewa, Türkmen Döwlet ýörite çeperçilik mekdebiniň mugallymy B.Çaryýew we H.Garajaýew, II orna Döwlet çeperçilik akademiýasynyň mugallymlary G.Babaýewa, B.Çaryýewa, Türkmen Döwlet ýörite çeperçilik mekdebiniň mugallymy T.Çopanow, III orna Türkmenistanyň Suratkeşler birleşiginiň agzalary B.Bekmyradow, B.Berkeliýew, O.Öwezow, R.Berdiýew, O.Muhatowa we çeperçilik akademiýasynyň mugallymy Aýjan Kadyrowa mynasyp boldular. Ýeňijilere «Aýdyň gijeler» hojalyk jemgyýetiniň hemaýatkärlik etmeginde gymmat bahaly sowgatlar gowşuryldy. Dabaranyň ahyrynda halypa heýkeltaraş B.Annamyradowa, nakgaşlar Ö.Mämmetnurowa, M.Çaryýewe, K.Seýitmuhammedowa, keramikaçy M.Ataýewa Türkmenistanyň Suratkeşler birleşiginiň Bäşim Nuraly a

Döwran bu gün

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň at gazanan arhitektory Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiziň tagallalary netijesinde Köpetdagyň eteginde Magtymguly Pyragynyň beýikligi 60 metre barabar ýadygärligi döredildi. Bu jogapkärli iş Türkmenistanyň halk suratkeşi, Türkmenistanyň Gahrymany Saragt Babaýewe we onuň şägirtlerine ynanyldy. «Magtymguly Pyragy» medeni-seýilgäh toplumynda dünýä halklarynyň meşhur ýazyjy-şahyrlarynyň, akyldarlarynyň 24-siniň heýkeli goýuldy. «Magtymguly Pyragy» medeni-seýilgäh toplumynda Abaý Kunanbaý, Dante Aligýeri, Ýasunari Kawabata, Rabindranat Tagor, Şandor Petefi, Iogan Wolfgang fon Gýote, Şota Rustaweli, Onore de Balzak, Du Fu, Ýanka Kupala, Nyzamy Genjewi, Saýat Nowa, Çingiz Aýtmatow, Raj Ali Hajy, Adam Miskewiç, Mihail Eminesku, Fýodor Dostoýewskiý, Huan Humenes, Rudaky, Ýunus Emre, Grigoriý Skoworoda, Wilýam Şekspir, Langston Hughes, Alyşir Nowaýy ýaly dünýä belli ýazyjy-şahyrlaryň ýadygärlikleri ýerleşdirildi. Bu seýilgähde heýkelleri ýerleşdirilen şahsyýetleriň her biri dünýä edebiýatynyň, medeniýetiniň we sungatynyň ösmegine uly goşantlary goşdular. Olaryň hatyrasyna şeýle toplumyň bina edilmegi, ýurdumyzyň halkara abraýyny has-da belende göterýär. Munuň özi Milli Liderimiziň hem-de Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň türkmen halkynyň we tutuş adamzadyň beýik ýörelgeleriniň dabaralanmagynyň bähbidine durmuşa geçirý

Halkara kinofestiwal — täze üstünliklere badalga

Milli sungatyň sarpalanýan döwründe gül goýny baky bagtyýarlyga beslenýän eziz Diýarymyzda ýene-de bir şanly waka «Gorkut ata» atly halkara kinofestiwaly geçirildi. Bu dabaraly çäre gözel paýtagtymyz Aşgabat şäherinde 2024-nji ýylyň noýabr aýynyň 13 — 15-i aralygynda dowam edip, TÜRKSOÝ-na agza döwletleriň kino dünýäsinde ýetilen uly üstünlikleriň beýany boldy. Biz hem Türkmen döwlet medeniýet institutynyň halypa mugallymlary hem-de bagtyýar talyplary bolup bu ajaýyp dabara gatnaşdyk. 13-nji noýabrda Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde kinofestiwalyň açylyş dabarasy uly şowhuna beslendi. Kinofestiwala gatnaşyjy daşary ýurt kinoaktýorlary we kinorežissýorlary gyzyl düşegiň üstünden dabara bilen geçdiler. Soňra kinofestiwalyň dowamynda görkeziljek filmleriň we režissýorlaryň tanyşdyrylyş dabarasy bolup geçdi. Dabaranyň dowamynda ussat aýdymçylarymyz türkmen kinofilmlerinden täsirli aýdymlary ýerine ýetirdiler. Ol ýerde doganlyk ýurtlaryň kino äleminde ýetilen üstünlikleri dabaralandyrýan filmleriň surat sergisi gurnalyp, doganlyk halklaryň kino ýyldyzlary bilen tanyşmaga hem giň mümkinçilik döredi.

Telegepleşikleriň tanymal alypbaryjysy

Opra Uinfri dünýäde iň meşhur zenanlaryň biridir. Ol özüniň teleýaýlymda taýýarlaýan gepleşikleri, surata düşen ençeme kinofilmleri we alyp baran haýyr-sahawat işleri bilen diňe bir Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda däl, eýsem, dünýäde-de meşhurlyk gazanmagy başarypdyr. Ol 1954-nji ýylyň 29-njy ýanwarynda Amerikanyň Missisipi ştatynda dogulýar. Onuň ejesi Wernita Li öý hyzmatkäri, kakasy — Wernon Uinfri kömür käninde şahtýor bolup işleýär. Soňra dellekçi we başga-da dürli kärlerde işläpdir.

Halk kalbynyň aýnasy

Medeniýet — halkyň köpasyrlyk geçmişiniň beýany. Medeniýet halklary ýakynlaşdyrýar, jebisleşdirýär. Islendik halkyň Ýer ýüzündäki orny, at-abraýy onuň medeniýeti bilen ölçelýär. Medeniýetiň üsti bilen halkyň parahatçylyk söýüjilik taglymaty, edermenligi, batyrlygy, ýürek owazy, göwün maksady ýüze çykýar. Şoňa görä-de, ýurdumyzda medeniýet ulgamy, ol babatda alnyp barylýan işler döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde hemişe üns merkezinde saklanylýar. Medeniýeti ösdürmäge döwlet tarapyndan uly serişdeler goýberilýär. Halkymyzyň taryhy gözbaşyndan gaýdyp, Berkarar döwletimiziň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüne çenli gelip ýeten ruhy gymmatlyklaryň ählisi «Türkmen medeniýeti» diýen jümlede jemlenýän ýaly. Ol gymmatlyklarda halkyň ýol-ýörelgesi, ruhy dünýäsi, taryhy, gadymy miraslary özboluşly şöhlelenýär. Medeniýetiň ösen ýerinde milletiň döredijilik ukyby-da artýar. Onuň ösdürilmegi sungatyň ähli ugurlaryny kämilleşdirmäge, edebiýaty döwrebap eserler bilen baýlaşdyrmaga ýardam berýär.

Sergide Watan waspy

Ýakynda parahatçylygyň, dostlugyň, özara düşünişmegiň we ynsanperwer ýörelgeleriň dabaralanmasyny alamatlandyrýan Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli Şükür bagşy adyndaky Arkadag şäher çagalar sungat mekdebinde bu sungat mekdebiniň çeperçilik sungatynyň nakgaşlyk bölüminde okaýan 1-nji synp okuwçylarynyň nakgaşlyk işlerinden «Gülle sen, Bitarap Türkmenistanym!» atly sergi guraldy. Okuwçylar ilki birnäçe eskiz gözleglerini ýerine ýetirdiler. Şol gözleglerden dörän iň gowy suratlary saýlap, uly ölçegdäki ak kagyza geçirdiler. Olar öz çeken suratlarynda ata Watanymyzy, asuda asmanymyzy, binalarymyzy we çagalaryň asuda gezip ýören pursatlaryny wasp etmäge çalyşdylar. Ýaşajyk suratkeşleriň sergisi olaryň sungata bolan höwesini artdyryp, aň-bilim taýdan ösen, ruhy taýdan kämil bolmaklaryna höweslendirýär. Yhlas bilen çekilen suratlar her bir çaganyň döredijilik pikirlerini açyp görkezýär.

Göwünlere ganat baglan wakalar

Baky Bitaraplygymyzyň 29 ýyllyk şanly toýunyň öň ýanynda bolup geçen buýsançly wakalar göwünlere ganat baglady. Hormatly Prezidentimiziň gol çeken Permanyna we Kararyna laýyklykda, milli ykdysadyýetimiziň dürli ugurlarynda göreldeli zähmet çekýän ildeşlerimiziň ýüzlerçesi Türkmenistanyň «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýubileý medaly we «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» ýadygärlik nyşany bilen sylaglanyldy. Şu gün, ýagny 10-njy dekabrda Magtymguly adyndaky milli sazly drama teatrynda beýik akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň döredijilik mirasyny öwrenmäge, dünýä ýaýmaga, medeniýet, edebiýat we sungat ugurlaryny ösdürmäge, ruhy-ahlak garaýyşlaryny wagyz etmäge uly şahsy goşantlaryny goşan ýurdumyzyň medeniýet, sungat we döredijilik işgärlerine döwlet sylaglarynyň gowşurylyş dabarasy bolup geçdi. Türkmenistanyň «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýubileý medalyna mynasyp bolan ildeşimiz, Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň amaly-haşam sungaty kafedrasynyň uly mugallymy Dursun-Solmaz Muhammedowa öz ýürek buýsanjyny şeýle beýan etdi:

Bitarap ülkäniň merdana nesli

Aşgabat şäherinde Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň we Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň bilelikde yglan eden «Merdana nesil — 2024» atly şadyýan bäsleşiginiň döwlet tapgyry geçirildi. Oňa bäsleşigiň deslapky tapgyrlarynda ýeňiji bolan oglanlar gatnaşdylar. Bäsleşigiň döwlet tapgyrynda Türkmenabat şäherindäki ýöriteleşdirilen 2-nji orta mekdebiň 4-nji synp okuwçysy Umyt Töräýew üçünji orna mynasyp boldy. Ol bäsleşikde «Arkadagly Serdarym» atly aýdymy ýerine ýetirmek bilen, öz deň-duşlarynyň arasynda tapawutlanmagy başardy. Umydyň şirin, labyzly ýerine ýetiren aýdymynda Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalary bilen durmuşa geçirilýän düýpli özgerişliklere bolan buýsanjy, berkarar döwletimize bolan söýgüsi, röwşen ertirlere ynamyň, bagtyýar çagalygyň waspy öz beýanyny tapdy.

Täze kitaplar gelip gowuşdy

Kitap adamzat durmuşynda möhüm ähmiýete eýe bolan gymmatlykdyr. Şu sebäpli ata-babalarymyz kitaba aýratyn hormat goýupdyrlar. Kitap maglumat almak üçin hem wajyp serişde. Bu gymmatly baýlygyň halkymyza has elýeterli bolmagy üçin ýurdumyzda uly tagallalar edilýär. Kitaba uly hormat goýýan mähriban Arkadagymyzyň gurduryp beren welaýat kitaphanasynda hem okyjylaryň ösen isleglerini kanagatlandyrmak üçin giň mümkinçilikler, amatly şertler döredilen. Şeýle binada zähmet çekmek, okyjylara hyzmat etmek uly bagt. Ilat arasynda wagyz-nesihat işlerini geçirmek, ýaşlarda kitaba bolan söýgini döretmek, täze gelen kitaplar bilen şäher, etrap merkezi kitaphanalaryny we olaryň şahamçalaryny üpjün etmek, neşirleriň gysga wagtyň içinde okyjylaryň ellerine gowuşmagyny gazanmak biziň esasy wezipämiz bolup durýar. Golaýda kitaphanamyza «Galkynyş» kitap merkezinden täze kitaplar gelip gowuşdy. Şolaryň hatarynda Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň şanly menzilleri» atly türkmen, iňlis, rus dillerinde neşir edilen kitabynyň II jiltiniň 689 sanysy, Gahryman Arkadagymyz, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň akademigi, lukmançylyk ylymlarynyň doktory, professor Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly kitabynyň XVI jiltiniň 710 sanysy bar. Şeýle-de çagalar üçin niýetlenilen «Bir bar eken...», «Ertekiler dünýäsinde», «Dostlugyň miwesi» atly k

ÝAŇLANÝAN SAZLARYŇ HEŇI PYRAGY

Magtymguly Pyragynyň ynsan üçin juda gymmatly we pähim-parasatly garaýyşlary, onuň umman ýaly giň we örän täsirli, many-mazmunly, çeper döredijiligi dünýä halklarynyň söýgüsine, hormat-sarpasyna mynasyp bolup, ýüreklerde uly orun eýeledi. Onuň çuňňur pähim-paýhasa ýugrulan, edebi çeper pikirleri, kämil garaýyşlary, çeper mazmun öwüşgini siňdirilen goşgulary türkmen halkynyň medeniýetine, aýratyn-da saz sungatyna öz täsirini ýetirdi. Türkmeniň aýdym-saz sungatynda uly orun akyldar şahyr Magtymguly Pyragynyň döredijiligine degişli bolup durýar. Halkymyzyň aýdym-saz sungatynyň soňky II-III asyrdaky ösüşini Magtymgulusyz göz öňüne getirmek kyn. Pyragynyň şahyrana mirasyna türkmen bagşy-sazandalarynyň döredijiligine ser salmak bilen göz ýetirmek mümkin. Halk bagşylarynyň, professional aýdymçylaryň repertuarynyň agramly bölegi dananyň goşgularyna degişlidir. Biziň ýaşap geçen dutarçy bagşylarymyz: Magtymguly Garlyýew, Sahy Jepbarow, Gurt Ýakubow, Mäne Garaýew, Ýagşy Wellekow we Türkmenistanyň halk artisti Öwezgeldi Tekäýew hem-de Türkmenistanyň we Özbegistanyň at gazanan artisti Babamyrat Hamdamow ýaly ussat aýdymçy-sazandalaryň Magtymguly Pyragynyň goşgularyna döreden eserleri halkymyzyň toý-baýramlarynyň bezegi bolup durýar.

Maşgala terbiýesi – kämilligiň gönezligi

Halkymyzyň gözbaşyny gadymdan alyp gaýdýan baý medeni mirasy, milli däp-dessurlary bar. Bu gymmatlyklar nesilden-nesle geçip has-da kämilleşipdir. Şolaryň biri hem maşgala gymmatlygydyr. Halkymyzda maşgala terbiýesine aýratyn uly ähmiýet berilýär. Watana, il-güne bolan belent söýgi maşgala terbiýesinden başlanýar. Maşgala döwletimiziň, jemgyýetimiziň ilkinji düzümidir. Hawa, halkymyzyň döwletlilik ýörelgesiniň milli aýratynlyklary bar. Ýurdumyzda doglan gününiň 300 ýyllygyna giňden bellenilýän akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragy öz goşgy setirlerinde: “Huda berse sagadatly bir perzent, garrygan çagyňda ýaş eder seni” diýýär. Dogrudan hem, perzendiň wepalylygy maşgala ojagyndan başlanýar. Türkmen halky öz nesliniň akylly, sagdyn, ukyp-başarnykly, zähmetsöýer bolup ýetişmegine örän ünsli çemeleşipdir. Olar çagalaryna ýaşlykdan ulyny sylamak, kiçini söýmek ýaly asylly häsiýetleri öwredipdirler. Çagajyk heniz nämäniň nämedigini bilmeýän wagtlary ejesiniň ak arzuwlara eýlenen hüwdüsiniň owazy bilen ulaldylýar. Ol perzendiniň lebzi halal, tutanýerli, myhmansöýer bolup ýetişmegi üçin aladalanýar. Çaga esasan hem, ýaşlykdan gören göreldesine eýerýär. Onuň edep-terbiýesiniň düýp binýady hem terbiýäniň ilkinji basgançagy hasaplanýan hem-de kemala gelýän maşgaladan gözbaş alýar. Şunda ata-enäniň ýagşy gylyk-häsiýetleri perzentler üçin durmuş mekdebi bolup durýar.

Aýdym-sazly duşuşyk

Güneşe baý gözel ýurdumyzda ýazyjy-şahyrlaryň we beýleki ugurlaryň görnükli wekilleriniň sarpasy belent tutulýar. Munuň şeýledigine ýakynda Gökdepe şäher medeniýet köşgünde belli şahyr Ilmyrat Pudakowyň (1924 — 2015) 100 ýyllygy mynasybetli Türkmenistanyň Medeniýet ministrligi, Ahal welaýat medeniýet müdirligi tarapyndan guralan aýdym-sazly duşuşyk hem güwä geçýär. Gyzykly geçen bu duşuşyga şahyryň öz okyjylaryna miras goýan ajaýyp goşgularynyň aşygy bolanlaryň uly topary gatnaşdy. Duşuşykda Maýa Kulyýewa adyndaky Türkmen milli konserwatoriýasynyň Kompozisiýa we gurallama kafedrasynyň uly mugallymy, Türkmenistanyň halk artisti Daňatar Hydyrow, Konserwatoriýanyň türkmen sazy kafedrasynyň dosenti, Türkmenistanyň halk artisti, sungaty öwreniş ylymlarynyň kandidaty Orazmyrat Annanepesow, Türkmenistanyň halk artisti, Türkmenistanyň Hormatly il ýaşulusy Kakadurdy Täjimow, «Adalat» gazetiniň uly habarçysy, Türkmenistanyň Prezidentiniň «Türkmeniň Altyn asyry» bäsleşiginiň ýeňijisi, şahyr Aşyrmät Garlyýew, Türkmenistanyň at gazanan medeniýet işgäri, şahyr Oguljemal Çaryýewa we beýleki ýazyjy-şahyrlar, aýdymçylar, kompozitorlar çykyş edip, şahyryň goşgularyna döredilen aýdymlar, goşgularyň çeperçiligi barada gyzykly gürrüň berdiler.

Gökdepäniň ilmyrat agasy

1-nji dekabrda Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynyň Medeniýet köşgünde Türkmenistanyň Medeniýet ministrliginiň Ahal welaýat häkimligi bilen bilelikde guramagynda gökdepeli şahyr Ilmyrat Pudakowyň doglan gününiň 100 ýyllygy mynasybetli edebi, aýdym-sazly duşuşyk geçirildi. Oňa ýurdumyzyň ýazyjy-şahyrlary, halypa kompozitorlardyr aýdymçylary we şahyryň dogan-garyndaşlary, obadaşlary gatnaşdylar. Duşuşykda Türkmenistanyň halk artistleri Daňatar Hydyrow, Kakadurdy Täjimow, Läle Begnazarowa, şeýle-de döwürdeş şahyrlarymyz Ilmyrat Pudakowyň halkymyza miras galdyran çeper döredijiligi dogrusynda gyzykly gürrüňleri berdiler. Dabaranyň dowamynda ussat aýdymçylaryň ýerine ýetirmeginde şahyryň sözlerine döredilen meşhur aýdymlar ýaňlandy.

Talyplaryň döredijilik sergisi

Zehin zähmet çekilende açylmak bilen bolýar. Erjel, tutanýerli bolmak zähmetiň rehnetini görmäge alyp barýar. Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynda okaýan talyp ýaşlar hem ajaýyp sungat eserlerini irginsiz zähmet arkaly döredýärler. 2-nji dekabrda Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň sergiler jaýynda her ýylyň ahyrynda guralýan «Gujurly ýaşlar» atly talyplaryň döredijilik sergisi açyldy. Talyplaryň nakgaş, heýkel, amaly-haşam sungatynyň işleri sergä aýratyn öwüşgin çaýdy. Ussat halypalardan bilim alan ýaş suratkeşler portret, peýzaž, taryhy, durmuşy žanrlarda halkymyzyň milli aýratynlyklaryny, gözel tebigatymyzy, taryhy ýadygärliklerimizi... ussatlyk bilen suratlandyrmagy başarypdyrlar. «Gujurly ýaşlar» atly sergide M.Durdymämmedowanyň «Rowaýat, syýahatçylyk merkezi», K.Abbasowanyň «Medeniýet öýi», L.Taganowanyň «Parahatçylyk», A.Abdyllaýewiň «Arzuwlara tarap», M.Maksatmyradowanyň «Ene mähri», Y.Allanazarowyň «Dutarçy ussa Rahmannazar aga», Ş.Mämmedowyň «Güljahan» ýaly şekillendiriş sungatynyň dürli ugurlaryna degişli işleri görkezildi.

«Kinoçy kompozitor»

Sungat — ylham lybasyny geýdirip, ýürek sesiňi nesillere galdyrmagyň ylahy ýoly. Kimler kalbyndaky gözellikleri surat eserine siňdirýär, ýene birleri şygyrlarynyň ýa-da kyssalarynyň üsti bilen ýüreklerden orun alýar. Türkmenistanyň halk artisti, Magtymguly adyndaky Döwlet baýragynyň eýesi Rejep Rejebow bolsa ajaýyp sazlarynyň üsti bilen hakydalarda hemişelik galdy. 1944-nji ýylyň 23-nji iýunynda Gyzylarbat etrabynda dünýä inen Rejep Rejebowyň saza söýgüsi çagalygyndan ýüze çykyp ugraýar. Onuň kakasy haly suratkeşi, ejesi belli halyçy bolupdyr. Öýlerinde patefon bolmagy Rejebiň çagalygyndan dünýä nusgawy sazlaryndan gulagynyň ganmagyna sebäp bolýar. Onuň saza söýgüsi ene-atasynyň nazaryndan sypmaýar. Şeýdip, Rejep 1951-nji ýylda şol wagtky Respublikan sazçylyk mekdep-internatyna okuwa gelýär. 1959-njy ýylda bolsa Türkmen döwlet ýörite sazçylyk mekdebine okuwa girip, M.Guseýnow, D.Nuryýew, G.Držewskiý ýaly ussatlardan tälim alýar.

Synagda artist bolan

1966-njy ýylyň tomsudy. Türkmenistanyň Medeniýet ministrliginde Daşkendiň A.Ostrowskiý adyndaky teatr-çeperçilik institutynyň aktýorlyk bölümine dalaşgärleriň — ýaş oglan-gyzlaryň synaglary geçirildi. Olaryň arasynda elleri hem aýaklary göwresine garanda uzyn, garaýagyz bir ýigit bardy. Ol edil ylgawa gatnaşjak türgene çalymdaşdy. Gür saçlary giň maňlaýyna düşüp duran görmegeý oba oglanyna şeýle sowal berildi: — Kino gutaransoň, oba klubundan çykyp, gijäniň ýarynda öýüňize ýetip barýarkaň, öňüňden alabaý çyksa nädersiň?

Sazlaşygyň, ruhubelentligiň kompozitory

Ýakynda Maýa Kulyýewa adyndaky Türkmen milli konserwatoriýasynyň ýanyndaky Daňatar Öwezow adyndaky Türkmen döwlet ýörite sazçylyk mekdebinde Türkmenistanyň halk artisti, Magtymguly adyndaky Döwlet baýragynyň eýesi, kompozitor Rejep Rejebowyň doglan gününiň 80 ýyllygy mynasybetli onuň halkymyza miras galdyran saz eserleri esasynda konsert geçirildi. Konsert R.Rejebowyň «Türkmenistan» atly eseri bilen açylyp, Maýagözel Amangeldiýewanyň ýolbaşçylygyndaky hor topary bilen bilelikde Wepa Allaşow bilen Rejepmyrat Kakamyradow ýerine ýetirdi. Mekdebiň simfoniki orkestriniň ýerine ýetirmeginde kompozitoryň «Säherdäki atlylar» atly çeper filmi üçin ýazan «Armanym» atly aýdymy mugallym Ogulgerek Pirnäýewa täze öwüşgin bilen aýtdy. Halypa kompozitoryň saz eserlerinden düzülen konsertde onuň «Galkynyş», «Gara göz», «Humaý gözli», «Saňa», «Daş galdy», «Ýüregimde adyň bar», «Ýalňyz ýoda», «Bagtyýarlyk bossany» atly eserleri mekdebiň mugallymlary hem-de estrada orkestriniň dirižýory Myrat Jumaýewiň, üflenip çalynýan saz guralynyň dirižýory Amangeldi Hudaýgulyýewiň, halk saz gurallary orkestriniň dirižýory Astan ogly Baýramowyň we kanonçylar toparynyň çeper ýolbaşçysy Toýly Orazgeldiýewiň gatnaşmagynda ýerine ýetirildi. Şeýle-de konsertde mekdebiň göreldeli talyplary we mugallymlary Mergen Ataýew, Begdurdy Çerkezow, Söhbet Maksatmyradow, Rejepmyrat Kakamyradow, Bägül Hudaýberenowa, Yhlas Welih

Muzeýe wirtual gezelenç

Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary netijesinde medeni mirasymyz, taryhy ýadygärliklerimiz bilen bagly alnyp barylýan işleriň gerimi barha giňeýär. Häzirki wagtda Watanymyzyň taryhy bilen tanyşmak üçin virtualmuseum.gov.tm websaýtyna girip, Döwlet muzeýindäki eksponatlary wirtual görnüşde, oturan ýeriňde synlap bolýar. Täze açylan wirtual muzeýde suratlar 360 derejede (gradus) bilýän iň häzirki zaman tehnologik usul ulanylýar. Bu bolsa muzeý gymmatlyklary bilen adamlary has amatly usulda tanyşdyrmaga mümkinçilik berýär. Ýakynda Gurbansoltan eje adyndaky Daşoguz lukmançylyk orta okuw mekdebinde hereket edýän «Miras» gurnagynyň çäklerinde gurnagyň we mekdebiň ýaş alymlar geňeşiniň agzalary bu web saýt arkaly wirtual görnüşde Balkan welaýatynyň Magtymguly etrabyndaky Magtymguly Pyragy muzeýiniň miras gymmatlyklary bilen tanyş boldular. Olar muzeýde saklanylýan şahyryň ömri we döredijiligine, onuň bilim alan ojaklaryna degişli dürli gymmatlyklar hem-de dana Pyraga goýulýan hormat-sarpa hakynda çuňňur düşünje aldylar. Muzeýe guralan wirtual gezelenç mekdep mugallymlarynda we talyp ýaşlarda uly täsir galdyrdy.