"Rysgal" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi
Salgysy: Aşgabat şäheri, A.Nyýazow şaýoly, 174
Telefon belgileri:21-23-57

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Iki oýunda-da 4 golly ýeňiş gazandy

Fut­bol bo­ýun­ça Türk­me­nis­ta­nyň Ýo­ka­ry Li­ga­syn­da 12-nji tap­gyr­da sa­na­wyň li­de­ri «Ar­ka­dag» to­pa­ry myh­man­çy­lyk­da «Ne­bit­çi­ni» 1-nji ýa­rym­da ge­çi­ren gol­la­ry esa­syn­da 4–0 ha­sa­byn­da ýeň­li­şe se­ze­war et­di. Du­şu­şyk­da Al­ty­my­rat An­na­dur­dy­ýew het-trik edip (3, 9, 26), beý­le­ki go­ly-da Şa­mäm­met Hy­dy­row (12) öz ady­na ýaz­dyr­dy. «Ahal» myh­man­çy­lyk­da «Şa­ga­da­my» Ak­mäm­met Met­dä­ýe­wiň 56-njy hem-de Gur­ban An­na­ýe­wiň 88-nji mi­nut­lar­da­ky gol­la­ry bi­len 2–0 ha­sa­byn­da ýeň­di. «Merw» bi­len «Aş­ga­bat» to­par­la­ry­nyň ara­syn­da­ky du­şu­şyk­da-da ma­ry­ly fut­bol­çy­lar iň ki­çi ha­sap bi­len ýe­ňiş ga­zan­dy. 7 fut­bol­çy­nyň sa­ry kart alan oý­nun­da «Merwe» ýe­ňiş ge­ti­ren ýe­ke-täk go­ly 37-nji mi­nut­da 11 metr­lik je­ri­me ur­gu­syn­dan Söh­bet Al­la­nu­row der­we­zä gi­riz­di. «Ener­ge­tik» bi­len «Kö­pet­da­gyň» ara­syn­da­ky oýun­da bol­sa ha­sap açyl­ma­dy. 13-nji tap­gyr­da «Ar­ka­dag» to­pa­ry myh­man­çy­lyk­da «Ahal» to­pa­ry­ny 4–0 ha­sa­byn­da ýeň­di. Du­şu­şyk­da sa­na­wyň li­de­ri­ne ýe­ňiş ge­ti­ren gol­la­ry Al­ty­my­rat An­na­dur­dy­ýew (5, 37), Di­dar Dur­dy­ýew (53, p) hem-de Be­genç Ak­mäm­me­dow (73) ge­çir­di. «Al­tyn asyr» to­pa­ry hem myh­man­çy­lyk­da uly ha­sap bi­len ýe­ňiş ga­za­nyp, ara­gat­na­şyk­çy­lar Bal­ka­na­bat­da «Ne­bit­çi­niň» der­we­ze­sin­den jo­gap­syz 5 gol gi­riz­di­ler

10 Maý 2024

Jemgyýet

Bir sözlemde

Oma­nyň paý­tag­ty Mas­kat şä­he­rin­de oý­na­lan AFK Ku­bo­gy­nyň fi­na­lyn­da Awst­ra­li­ýa­nyň «Sent­ral Koast Ma­ri­ners» to­pa­ry çem­pi­on bo­lup, olar fi­nal­da Li­wa­nyň «Al-Ahed» to­pa­ry­ny Alu Kuo­lyň 84-nji mi­nut­da­ky go­ly esa­syn­da 1–0 ha­sa­byn­da ýeň­di we bu ýa­ryş­da ýe­ňiş ga­za­nan il­kin­ji Awst­ra­li­ýa klu­by hök­mün­de bel­li­ge alyn­dy. NBA-da ada­ty möw­sü­miň iň ök­de oýun­çy­sy (MVP) diý­lip, «Den­wer Nag­get­siň» 29 ýa­şyn­da­ky ser­bi­ýa­ly su­per ýyl­dy­zy Ni­ko­la Ýo­kiç saý­la­nyp, ol 2021-nji we 2022-nji ýyl­lar­dan soň bu baý­ra­gy 3-nji ge­zek al­ma­gy ba­şar­dy we ony azyn­dan 3 ge­zek ga­za­nan 9-njy bas­ket­bol­çy bol­dy.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Hepdäniň esasy duşuşyklary

10-njy maý (an­na) Fro­zi­no­ne – In­ter (23:45)

10 Maý 2024

Jemgyýet

Çyg­ly sü­pür­giç ha­çan oý­la­nyp ta­pyl­dy?

Aras­sa­çy­lyk se­riş­de­si ha­sap­lan­ýan çyg­ly sü­pür­giç soň­ky ýyl­lar­da dur­mu­şy­my­zyň aý­ryl­maz bö­le­gi­ne öw­rül­di. Eý­sem, eli­mi­zi, köw­şü­mi­zi, okuw es­bap­la­ry­my­zy, sto­luň we otur­gy­jyň üs­tü­ni aras­sa­la­mak üçin giň­den ula­nyl­ýan çyg­ly sü­pür­giç ha­çan oý­la­nyp ta­pyl­dy­ka?! Çyg­ly sü­pür­giç bir ge­zek­lik ula­nyl­ýan aras­sa­çy­lyk se­riş­de­si bo­lup, dür­li ys­ly we zy­ýan­syz­lan­dy­ry­jy gör­nüş­le­ri bar. Ki­çi­jik ma­ta bö­le­jik­le­ri ulan­mak üçin oňaý­ly bo­lup, öý aras­sa­çy­ly­gyn­da, luk­man­çy­lyk hyz­mat­la­ryn­da we ofis iş­le­rin­de giň­den peý­da­la­nyl­ýar.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Ke­be­lek­ler ba­ra­da gy­zyk­ly mag­lu­mat­lar

Dün­ýä­de ke­be­lek­le­riň 200 mü­ňe go­laý gör­nü­şi bar. Ke­be­lek­ler sa­nal­gy gün ýa­şa­ýan mör-mö­jek­ler ha­sap­lan­ýar. Ke­be­le­giň mo­narh di­ýen gör­nü­şi 6 aý­dan 12 aýa çen­li ýa­şap bil­ýär.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Tan­kyt et­mek aň­sat...

Şäherden uzakdaky obalaryň birinde hö­wes­jeň su­rat­keş oglan ýa­şap­dyr. Ol diý­seň owa­dan su­rat­la­ry çe­kip­dir, ýö­ne oba­daş­la­ry onuň işi­ne he­mi­şe kem­ba­ha garapdyrlar. Onuň ýa­ny­na gel­ýän bi­kär­ler, su­rat­lar­dan kem­çi­lik göz­läp, tan­kyt et­mä­ge baş­la­ýan eken­ler. Gün­le­riň bir gü­ni bu­la­ryň bol­şun­dan nä­gi­le bo­lan su­rat­keş, çe­ken kar­ti­na­la­ry­ny öýü­niň öňün­den asyp go­ýup­dyr. Ol çe­ken su­rat­la­ry­na kem­ba­ha garaýan tan­kyt­çy­la­ryň äh­li­sin­den su­rat­la­ryň kem ýer­le­ri­ni dü­zet­mek üçin ýan­la­ry bi­len çot­ka­dyr bo­ýag ge­tir­mek­le­ri­ni to­wak­ga edip­dir. El­bet­de, tan­kyt­çy­la­ryň bi­ri hem ol ýer­de ga­ra ber­män­dir. Tan­kyt et­mek aň­sat, emma dü­zet­mek we­lin kyn.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Men agşam hor çekdimmi?

Ir­den tu­rup iň köp so­ral­ýan so­rag­la­ryň bi­ri hem «Men ag­şam hor çek­dim­mi?». Hor çek­mek ýy­gy-ýy­gy­dan duş gel­ip, hor­la­ma­gyň nä­hi­li ýag­daý­da, nä­dip eme­le gel­ýän­di­gi hem­me­ler üçin gy­zyk­ly bol­sa ge­rek. Çak edi­li­şi­ne gö­rä, ulu­la­ryň 45 gö­te­ri­mi wag­tal-wag­tal, 25 gö­te­ri­mi yzy­gi­der­li hor çek­ýär. Hor çek­mek sag­lyk bi­len bag­ly ýag­daý­my? Eý­sem, hor­la­ma­gyň öňü­ni alyp bol­ýar­my? Hor­la­mak dem alyş ýo­lu­ndaky bö­lek­le­ýin päs­gel­çi­lik, bo­kur­da­gyň çiş­me­gi we myş­sa­la­ryň gow­şa­ma­gy se­bäp­li ýü­ze çyk­ýar. Ho­wa ýo­ly pe­tik­le­nip, aň­sat­lyk bi­len dem alyp bol­ma­ýan­dy­gy se­bäp­li, dem al­nan­da bo­kur­dak­da tit­re­me dö­räp, hor­rul­dy­ly ses eme­le gel­ýär. Hor­la­mak ada­myň hem özü­ne, hem-de tö­we­re­gin­dä­ki­le­riň dynç al­şy­na tä­sir ed­ýär. Hor çek­ýän adam­da er­te­si gün ýa­daw­lyk ala­mat­la­ry bi­len bir­lik­de, kel­la­gy­ry, be­den­de kä­bir agy­ry­lar ýa­ly ala­mat­lar ýü­ze çy­kyp bi­ler.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Uzak wagt iş­le­me­giň ne­ti­je­si

Bi­ler­men­le­riň ge­çi­ren bar­lag­la­ry­na gö­rä, dynç al­maz­dan we ara­kes­me et­mez­den uzak wagt­lap iş­le­me­giň dep­res­si­ýa hem-de do­wam­ly ke­sel­le­re se­bäp bol­ýan­dy­gy ýü­ze çy­ka­ryl­dy. Bi­ler­men­le­riň bel­le­me­gi­ne gö­rä, uzak wagt­lap iş­le­me­giň zy­ýan­ly ta­ra­py gi­je­si­ne hem zäh­met çek­mek bi­len bag­ly bo­lup, bu ýag­daý «ýet­gin­jek­lik döw­rü­niň me­ýil­na­ma­sy­na» ga­bat gel­ýär. Or­ta ýaş­ly­lar­da köp duş gel­ýän goş­ma­ça iş­ler wag­tyň geç­me­gi bi­len dart­gyn­ly ýag­daý­la­ra we sag­lygyň peselmegine se­bäp bol­ýar. ABŞ-da ge­çi­ri­len bar­lag­lar­da 30 ýy­lyň do­wa­myn­da 7 müň­den gow­rak iş­çi­niň gün ter­ti­bi göz­den ge­çi­ril­di. Bar­la­ga gat­na­şan­la­ryň dör­dü­sin­den di­ňe bi­ri­niň gün­diz iş­le­ýän­di­gi we gi­je­si­ne dynç al­ýan­dy­gy anyk­lan­dy. Sy­na­ga gat­na­şy­jy­la­ryň dört­den üç bö­le­gi 22-50 ýaş ara­ly­gyn­da bo­lup, gi­je­si­ne hem iş­le­ýän­dik­le­ri­ni bel­le­ýär­ler. Ge­çi­ri­len söh­bet­deş­lik­ler­de iş­çi­ler gün­diz­ki iş ter­ti­bin­den soň gi­je­si­ne hem zäh­met çe­ken­dik­le­ri­ni aý­dyp, 50 ýa­şa ýe­ten­lerinde sag­lyk bi­len bag­ly ýaramaz ýag­daý­la­ra duçar bo­lan­dy­gy­ny bel­le­di­ler. Bar­la­ga gat­na­şy­jy­lar: «Uzak wagt­lap iş­le­mek sag­ly­gy­ňy pe­seld­ýär we ada­my gurpdan düşürýär» di­ýip, dy­nuw­syz zäh­met çek­me­giň go­wy en­dik däl­di­gi­ni aýt­dy­lar.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Meş­hur ko­fe gör­nüş­le­ri: gyz­gyn­my ýa-da so­wuk ko­fe?

Dün­ýä bel­li ta­gam gol­lan­ma­sy bo­lan «Tas­te­at­las» köp­çü­li­giň ha­la­ýan 10 ko­fe­si­niň sa­na­wy­ny ýaý­rat­dy. Dün­ýä­de iň köp içil­ýän gyz­gyn we so­wuk içim­lik­le­riň bi­ri bo­lan ko­fe­niň ata Wa­ta­ny Efio­pi­ýa ha­sap­lan­ýar. Hä­zir­ki wagt­da ko­fe­niň ta­gam we taý­ýar­la­nyş ba­bat­da bi­ri-bi­rin­den ta­pa­wut­lan­ýan 35-den gow­rak gör­nü­şi bar. Köp­ler ko­fe­ni gyz­gyn içim­lik di­ýip ha­sap­la­ýan bol­sa, köp­ler so­wuk ko­fe­ni to­mus pas­ly­nda ja­na şy­pa be­ri­ji içim­lik hök­mün­de iç­ýär­ler. Ge­liň, ko­fe­niň has meş­hur gör­nüş­le­ri bi­len ta­nyş bo­la­lyň! Ku­ba esp­res­so, Ku­ba. «Ka­fecito» hem di­ýil­ýän ku­ba ko­fe­si esp­res­so ma­şy­nyn­da taý­ýar­lan­ýar. Il­ki­baş­da gaý­na­dy­lyp, soň­ra nah ma­ta­dan sü­zü­lip şe­ker go­şu­lan ku­ba ko­fe­si hä­zir­ki wagt­da ma­şyn­ka­da taý­ýar­lan­ýar. Şeý­le hem bu iç­gä ak şe­ker däl-de, de­me­ra­ra şe­ke­ri (te­bi­gy go­ňur şe­ker) go­şul­ýar. Ýe­ri ge­len­de bel­le­sek, Ku­ba­da go­ňur şe­ker has ýaý­ran­dyr. «Ka­fecito» ko­fe­sin­de açyk go­ňur kö­pür­jik eme­le gel­ýär. Bu ko­fe adat­ça gü­nor­tan içil­ýär we ýa­ny bi­len bir bul­gur suw be­ril­ýär. Ku­ba­no ko­fe­si Ku­ba­da we ABŞ-da hor­mat-sy­la­gyň we me­de­ni iş­jeň­li­giň mö­hüm bir bö­le­gi bo­lup dur­ýar.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Dünýä täzelikleri gys­ga se­tir­ler­de

Middl­ton öňe saý­lan­dy. Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­ly­la­ryň kö­pü­si Keýt Middl­to­ny öz­le­ri üçin Ko­rol maş­ga­la­sy­nyň iň go­wy gö­rül­ýän ag­za­sy hök­mün­de saý­la­dy­lar. Onuň üçin pi­ki­ri so­ra­lan­la­ryň 63 gö­te­ri­mi ses ber­di. Şeý­le­lik­de, şa­za­da­nyň aýa­ly Keýt bu sa­naw­da uzak wagt­lap li­der­li­gi eýe­län ýan­ýo­lda­şy şa­za­da Uil­ýam­dan öňe saý­lan­dy. Sa­dyk Han ýe­ňiş ga­zan­dy. Gaýtadan saý­la­nan Lon­do­nyň ýer­li hä­ki­mi­ýe­ti­niň ýol­baş­çy­sy Sa­dyk Han bu we­zi­pe­de üçün­ji möh­le­te ga­lar. Şu aýyň ba­şyn­da ge­çi­ri­len saý­law­­da «Zäh­met» par­ti­ýa­sy­na we­kil­çi­lik ed­ýän Han 43,7 gö­te­rim se­se, onuň kon­ser­wa­tiw bäs­de­şi Sýu­zan Holl bol­sa, 32,6 gö­te­rim se­se eýe bol­dy.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Mi­ke­lan­je­lo­nyň ser­gi­si açyl­dy

Lon­don­da Mi­ke­lan­je­lo­nyň öm­rü­niň we dö­re­di­ji­li­gi­niň soň­ky 30 ýy­ly­na ba­gyş­la­nan ser­gi açyl­dy. Ön­dü­ri­ji­lik­li iş­län su­rat­keş 1564-nji ýyl­da 89 ýa­şy­nyň için­de ara­dan çyk­ýar, ýö­ne ol öm­rü­niň soň­ky gün­le­ri­ne çen­li sun­gat eser­le­ri­ni dö­ret­me­gi­ni do­wam et­dir­ýär. 1534-nji ýyl­da Mi­ke­lan­je­lo Flo­ren­si­ýa­dan Ri­me gid­ýär. Şon­da ol 59 ýa­şyn­da bo­lup, dö­wür­deş­le­ri­niň kö­pü­si ony eý­ýäm gar­ta­şan ha­sap­la­ýar­dy. Ýö­ne bu ädim Mi­ke­lan­je­lo üçin su­rat­keş hök­mün­de tej­ri­be­si­ni düýp­gö­ter öz­ger­den tä­ze dra­ma­tik döw­rüň baş­lan­gy­jy bol­ýar. Bri­tan mu­ze­ýi­niň res­mi web sa­hy­pa­sy­nyň ha­ba­ry­na gö­rä, bu ser­gi Mi­ke­lan­je­lo­nyň Rim pa­pa­sy Kli­ment VII ça­ky­ly­gy­ny ka­bul eden döw­rü­ne ba­gyş­lan­ýar. Kli­ment VII su­rat­ke­şe Siks­tin yba­dat­ha­na­sy­na «Soň­ky hö­küm» fres­ka­sy­ny çek­me­gi tab­şyr­ýar. Bu eser oňa has köp sar­gyt ge­ti­rip, Kli­men­tiň ýa­kyn­la­ry­nyň kä­bi­ri bi­len dost­laş­ma­gy­na se­bäp bol­ýar.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Ze­rur iç­gi­le­riň bi­ri­ne öw­rü­ler

Alym­lar ýa­kyn wagt­da dü­ýe süý­dü­niň dün­ýä­de iň meş­hur iç­gi­le­riň bi­ri­ne öw­rül­jek­di­gi­ni çak­la­ýar­lar. Bu ba­ra­da «PLOS One» žur­na­ly­nyň bi­ler­men­le­ri ta­ra­pyn­dan ge­çi­ri­len bar­lag­lar­da mä­lim edil­ýär. Bu haý­wan­lar eý­ýäm Af­ri­ka ýurt­la­ryn­da­ky ön­dü­ril­ýän süý­düň, tak­my­nan, 8 gö­te­ri­mi­ni üp­jün ed­ýär. Hü­när­men­ler 2030-njy ýy­la çen­li dün­ýä­de dü­ýe süý­dü­niň söw­da­sy­nyň 1,3 mil­liard dol­lar­dan ge­çip bil­jek­di­gi­ni çak­la­ýar­lar. Sa­ud Ara­bys­ta­ny, Bir­le­şen Arap Emir­lik­le­ri, Ga­za­gys­tan we Mon­go­li­ýa ýa­ly ýurt­lar­da dü­ýe süý­di bir­wagt­dan bä­ri ada­ty is­leg­li önüm­le­riň bi­ri­dir. – Şeý­le­lik­de, Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­da 2050-nji ýy­la çen­li dü­ýe süý­dü­niň köp ön­dü­ril­ip baş­lan­ma­gy müm­kin. Ne­ti­je­de, sy­gyr süý­dü­ne ga­ra­nyň­da, dü­ýe süý­dü­ne is­leg has-da ar­tar – di­ýip, Oks­ford uni­wer­si­te­ti­niň adam ge­og­ra­fi­ýa­sy ka­fed­ra­sy­nyň mu­gal­ly­my, dok­tor Ariel Ahern bel­le­ýär. Hä­zir­ki wagt­da bu mak­sat bi­len Gün­ba­tar ýurt­la­ryn­da dür­li fer­ma­lar peý­da bo­lup ug­ra­dy. ABŞ-nyň Mis­su­ri şta­ty­nyň dag­lyk ýer­le­rin­dä­ki fer­ma müň akr­dan gow­rak meý­da­ny eýe­läp, ol ýer­de 200-den gow­rak dü­ýe ide­dil­ýär.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Meý­le­tin­çi­le­ri­ň hal­ka­ra fo­ru­my

4-5-nji maý­da Daş­kent­de Ar­ka­la­şy­gyň ýurt­la­ry­nyň meý­le­tin­çi­le­ri­niň hal­ka­ra fo­ru­my ge­çi­ri­l­di. Bu çä­re «Daş­kent – GDA-nyň ýaş­lar paý­tag­ty» mak­sat­na­ma­sy­nyň çä­gin­de gu­ral­dy. Öz­be­gis­ta­nyň paý­tag­ty­nyň Ýaş­lar paý­tag­ty di­ýen hor­mat­ly ada eýe bol­ma­gy ba­ra­da­ky ka­rar 2023-nji ýyl­da Ga­raş­syz Döw­let­le­riň Ar­ka­la­şy­gy­nyň hö­kü­met Baş­tu­tan­la­ry­nyň ge­ňe­şin­de ka­bul edil­di. GDA ýurt­la­ryn­dan ge­len meý­le­tin­çi­lik he­re­ke­ti­niň 100-den gow­rak we­ki­li meý­le­tin­çi­le­riň iş­jeň­li­gi­ni art­dyr­mak, meý­le­tin­çi­lik he­re­ke­ti­niň ösü­şi­ne jem­gy­ýet­çi­li­giň ün­sü­ni çek­mek, ne­ti­je­li meý­le­tin mo­del­le­riň we teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň üs­tün­lik­li tej­ri­be­si­ni ýaý­rat­mak üçin şert dö­ret­mek we Ar­ka­la­şy­gyň ýurt­la­ry­nyň ýaş­la­ry­nyň ara­syn­da jem­gy­ýet­çi­lik taý­dan iş­jeň po­zi­si­ýa dö­ret­mek me­se­le­le­ri­ni ara alyp mas­la­hat­laş­dy­lar. Fo­ru­myň mak­sat­na­ma­sy te­ge­lek stol­la­ry, dis­kus­si­ýa plat­for­ma­la­ry­ny, us­sat­lyk sa­pak­la­ry­ny we se­mi­nar­la­ry öz içi­ne al­dy. Fo­ru­ma gat­na­şy­jy­lar stra­te­gik ses­si­ýa­la­ry ge­çi­rip, olar­da dür­li fleş­mob­la­ry gu­ra­dy­lar.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Wladimir Putin wezipesine girişdi

Wla­di­mir Pu­ti­niň Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň Pre­zi­den­ti hök­mün­de ka­sam ka­bul edişlik da­ba­ra­sy 7-nji maý­da Kreml­de ge­çi­ril­di. Şeý­le­lik­de, Pu­tin res­mi taý­dan al­ty ýyl­lyk möh­let bi­len bu we­zi­pä gi­riş­di. Hor­mat ga­ra­wu­ly­nyň baý­dak gö­te­ri­ji­le­ri Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň Döw­let baý­da­gy­ny, Pre­zi­den­tiň ştan­dar­ty­ny, Rus­si­ýa­nyň Kons­ti­tu­si­ýa­sy­ny, Pre­zi­den­tiň ny­şa­ny­ny Kremliň uly za­ly­na ge­tir­di­ler. Pu­tin ka­sam ka­bul eden­den soň, oňa Pre­zi­dent hä­ki­mi­ýe­ti­niň ny­şan­la­ry, şol san­da Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň ger­bi­niň şe­ki­li bo­lan Ge­or­gi­ýew ha­jy gow­şu­ryl­dy.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Iň be­ýik ýa­şa­ýyş gök­di­rä­ni gur­lar

Du­baý­da­ky be­ýik­li­gi 828 metr bo­lan Burj-Ha­li­fa gök­di­rä­ni dün­ýä­niň iň be­ýik bi­na­sy ha­sap­lan­ýar, ýö­ne ol ýa­şa­ýyş bi­na­sy däl-de, tä­jir­çi­lik mak­sat­ly des­ga­dyr. Gök­di­rä­niň uly bö­le­gi­ni iri kom­pa­ni­ýa­la­ryň eda­ra­la­ry eýe­le­ýär. Hä­zir­ki wagt­da özü­niň ägirt uly tas­la­ma­la­ry bi­len ta­nal­ýan bu şä­her­de dün­ýä­niň iň be­ýik ýa­şa­ýyş-dur­muş mak­sat­ly gök­di­rä­ni­ni gur­mak­da hem öň­de­li­gi eýe­le­mek ka­ra­ry­na ge­lin­di. Şeý­le­lik­de, şä­he­riň mer­ke­zi­ne we «Palm Ju­meý­ra» eme­li ada­sy­na ýa­kyn ýer­de, ab­raý­ly Ma­ri­na se­bi­tin­de tä­ze 122 gat­ly «Six Sen­ses Re­si­dences Du­bai Ma­ri­na» top­lu­my­nyň gur­lu­şy­gy­na ba­dal­ga be­ril­di. Gök­di­rä­niň be­ýik­li­gi 517 met­re deň bo­lup, bu hä­zir­ki iň be­ýik ýa­şa­ýyş gök­di­rä­ni bo­lan Nýu-Ýork­da­ky 472 metr­lik «Cent­ral Park To­wer» bi­na­syn­dan 45 metr be­ýik bo­lar.

10 Maý 2024

Jemgyýet

42 mil­li­on agaç otur­dyl­dy

Mon­go­li­ýa­nyň Pre­zi­den­ti Uh­naa­giýn Hu­rel­suh ta­ra­pyn­dan çöl­leş­mä­ge gar­şy gö­reş­mek mak­sa­dy bi­len ba­şy baş­la­nan «Mil­liard agaç» kam­pa­ni­ýa­sy­nyň çäk­le­rin­de hä­zi­re çen­li mon­gol to­kaý­çy­la­ry we bag­ban­la­ry je­mi 42 mil­li­on agaç ek­ip, ýap­rak­ly we gy­rym­sy agaç­la­ryň 120-den gow­rak gör­nü­şi­niň 63 mil­li­on na­ha­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­di­ler. Bu ba­ra­da ýur­duň Pre­zi­den­ti­niň met­bu­gat sek­re­ta­ry Ul­ziý­ba­ýa­ryn Zol­ba­ýar mä­lim et­di. Onuň söz­le­ri­ne gö­rä, Ulan-Ba­tor we 21 mon­gol aý­ma­gy, şeý­le hem be­ýle­ki gu­ra­ma­lar we kär­ha­na­lar, şol san­da mag­dan­çy­lyk pu­da­gyn­da iş­le­ýän 21 iri gu­ra­ma Mon­go­li­ýa­nyň Pre­zi­den­ti­niň 1 mil­liard agaç ek­mek ba­ra­da­ky baş­lan­gy­jy­ny gol­dap, 2030-njy ýy­la çen­li je­mi 608 mil­li­on agaç ek­jek­di­gi­ni tas­syk­la­dy­lar.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Dün­ýä yk­dy­sa­dy­ýe­ti çalt di­kel­ýär

Yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­lyk we ösüş gu­ra­ma­sy (OECD) 2024-nji ýyl­da glo­bal je­mi içer­ki önü­miň ösü­şi­ne ýo­ka­ry ba­ha ber­di. Ne­ti­je­de, bu ýyl ösüş öň­ki ga­ra­şyl­ýan 2,9 gö­te­ri­miň ýe­ri­ne 3,1 gö­te­ri­m bo­lar diý­lip çak­la­nyl­ýar. Bu ba­ra­da gu­ra­ma­nyň ha­sa­ba­tyn­da mä­lim edil­di. Tä­ze yk­dy­sa­dy ha­sa­bat­da bel­le­ni­li­şi ýa­ly, 2025-nji ýyl­da ösü­şiň öň­ki 3 gö­te­rim çak­la­ma­nyň ýe­ri­ne 3,2 gö­te­ri­me ýet­jek­di­gi bel­len­il­ýär. – Pan­de­mi­ýa­dan soň glo­bal yk­dy­sa­dy di­ke­liş çak edi­şi­miz­den hem has çalt gid­ýär – di­ýip, Yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­lyk we ösüş gu­ra­ma­sy­nyň baş­ly­gy Ma­ti­as Kor­mann bel­läp geç­di. Onuň söz­le­ri­ne gö­rä, mu­nuň se­bä­bi ýurt­la­ryň ener­gi­ýa sars­gyn­la­ry­na uý­gun­laş­ma­gy hem-de Hy­taý ba­za­ry­nyň ko­ro­na­wi­rus ýo­kan­jy bi­len bag­ly­lyk­da­ky uzak do­wam eden çäk­len­dir­me­ler­den soň­ra açyl­ma­gy­dyr.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Panamanyň täze Prezidenti

5-nji maý­da Pa­na­ma­da ge­çi­ri­len Pre­zi­dent saý­law­la­ryn­da «Mak­sa­dy­ňa ýet» we «Al­ýans» bi­le­le­şi­gi­niň da­laş­gä­ri Ho­se Ra­ul Mu­li­no ses­le­riň 98,57 gö­te­rim­den gow­ra­gy­na eýe bo­lup, ýur­duň tä­ze Pre­zi­den­ti bol­dy. Bu ba­ra­da ýur­duň saý­law ka­zy­ýe­ti­niň web sa­hy­pa­syn­da mä­lim edil­di. Saý­law­çy­la­ryň 34 gö­te­ri­mi, ýag­ny Pa­na­ma­nyň 769 müň­den gow­rak ra­ýa­ty Ho­se Ra­ul Mu­li­no ses ber­di. Ikin­ji orun­da «Baş­ga ýol» he­re­ke­ti­niň baş­ly­gy Ri­kar­do Lom­ba­no ge­lip, saý­law­çy­la­ryň 25 gö­te­rim­den gow­ra­gy­nyň se­si­ne eýe bol­dy. Pa­na­ma­nyň öň­ki Pre­zi­den­ti Mar­tin Tor­ri­hos bol­sa, ses­le­riň 15,84 gö­te­ri­mi bi­len üçün­ji or­ny eýe­le­di. Saý­law­la­ra gat­na­şyk 76,7 gö­te­ri­me deň bol­dy. Mun­dan öň ýur­duň Pre­zi­den­ti we­zi­pe­si­ni 2019-njy ýyl­da saý­la­nan Lau­ren­ti­no Kor­ti­so ýe­ri­ne ýe­ti­rýär­di.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Si Szin­pi­niň Ýew­ro­pa sa­pa­ry

5-nji maý­da Hy­ta­ýyň Baş­ly­gy Si Szin­pi­niň Ýew­ro­pa ýurt­la­ry­na 5 gün­lük sa­pa­ry baş­la­dy. Ol Fran­si­ýa, Ser­bi­ýa we Weng­ri­ýa döw­let sa­par­la­ry­ny ama­la aşyr­dy. 6-njy maý­da Hy­ta­ýyň Baş­ly­gy Fran­si­ýa­nyň paý­tag­tyn­da­ky Ýe­li­seý köş­gün­de gu­ra­lan «Hy­taý – Fran­si­ýa-Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi» at­ly üç­ta­rap­la­ýyn mas­la­hat­da Fran­si­ýa­nyň Pre­zi­den­ti Em­ma­nu­el Mak­ron hem-de Ýew­ro­pa Ko­mis­si­ýa­sy­nyň baş­ly­gy Ur­su­la fon der Lýa­ýen bi­len gep­le­şik ge­çir­di. Bu mas­la­hat­da Hy­ta­ýyň li­de­ri Hy­taý bi­len Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň üs­tün­lik­li do­wam et­di­ril­ýän hyz­mat­daş­ly­ga yg­rar­ly bol­ma­ly­dy­gy­ny aýt­dy. Şeý­le hem ol öz ýur­du­nyň Ýew­ro­pa se­bi­ti­ne mö­hüm hyz­mat­daş hök­mün­de ga­ra­ýan­dy­gy­ny bel­le­di.

10 Maý 2024

Jemgyýet

Pi­ra­mi­da­dan be­ýik bo­lar

«SpaceX» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň «Stars­hip» at­ly ra­ke­ta­sy­nyň Gi­za pi­ra­mi­da­syn­dan be­ýik bol­jak­dy­gy mä­lim edil­di. Kom­pa­ni­ýa ýol­baş­çy­lyk ed­ýän Ilon Mask bu ra­ke­ta­lar bi­len Aýa, soň­lu­gy bi­len Mar­sa sy­ýa­ha­ty ýo­la goý­ma­gy mak­sat edin­ýär. Hä­zi­re çen­li bu ra­ke­ta­nyň has ki­çi – uzyn­ly­gy 120 met­re ba­ra­bar bo­lan gör­nüş­le­ri sy­nag­dan ge­çi­ri­lip­di. Bu ra­ke­ta­nyň kuw­wa­ty NA­SA-nyň iň uly ra­ke­ta­sy bo­lan SLS-den iki es­sä go­laý köp. Ilon Mask ra­ke­ta­nyň soň­ky gör­nüş­le­ri­niň 140 met­re ba­ra­bar bol­jak­dy­gy­ny mä­lim et­di. De­ňeş­dir­mek üçin, Mü­sü­riň iň be­ýik pi­ra­mi­da­sy bo­lan Gi­za pi­ra­mi­da­sy­nyň be­ýik­li­gi 137 met­re ba­ra­bar. NA­SA Aýa ýük we ast­ro­nawt­la­ry gat­nat­mak­da «Stars­hip» ra­ke­ta­la­ry­ny ulan­mak üçin «SpaceX» kom­pa­ni­ýa­sy bi­len şert­na­ma bag­laş­dy. Röw­şen TÄÇ­BER­DI­ÝEW,

10 Maý 2024

Jemgyýet