"Bereketli toprak" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-64, 38-60-87, 38-60-67
Email: bereketlitoprak@sanly.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Monzada «Ferrari» öňe saýlandy

For­mu­la 1 bo­ýun­ça möw­sü­miň 16-njy ýa­ry­şy Ita­li­ýa­nyň Mon­za şä­he­ri­niň ady­bir tras­sa­syn­da ge­çi­ril­di. 53 aý­law­dan yba­rat bo­lan ýa­ryş­da ýer eýe­si «Fer­ra­ri» to­pa­ry­nyň mo­na­ko­ly sü­rü­ji­si Şarl Lek­ler ýe­ňi­ji bol­dy. Ol 4-nji ha­tar­dan baş­lan ýa­ry­şy 1 sa­gat 14 mi­nut 40,724 se­kunt­da ta­mam­lap, möw­süm­dä­ki 2-nji, kar­ýe­ra­sy bo­ýun­ça-da 7-nji ýeň­şi­ni ga­zan­dy. «Fer­ra­ri» to­pa­ry Mon­za­da soň­ky ge­zek 2019-njy ýyl­da ýe­ne-de Lek­ler bi­len ýe­ňiş ga­za­nyp­dy. Ýa­ryş­da 2-3-nji orun­la­ry «MсLa­ren» to­pa­ry­nyň sü­rü­ji­le­ri eýe­läp, awst­ra­li­ýa­ly Os­kar Piast­ri ýe­ňi­ji­den 2,664 se­kunt, ýa­ryş­da il­kin­ji bo­lup bat alan bri­ta­ni­ýa­ly Lan­do Nor­ris çem­pi­on­dan 6,153 se­kunt yza gal­dy. Lek­le­riň is­pa­ni­ýa­ly to­par­da­şy Kar­los Saýns Ju­nio­ryň 4-nji bo­lan ýa­ry­şyn­da «Mercedes» to­pa­ry­nyň bri­tan pi­lo­ty Lýu­wis Ha­mil­ton 5-nji, sü­rü­ji­le­riň sa­na­wy­nyň li­de­ri, «Red Bull» to­pa­ry­nyň ni­der­land pi­lo­ty Maks Wers­tap­pen 6-njy ýe­ri eýe­le­di. Wers­tap­pe­ne 6 ýa­ryş­dan bä­ri ýe­ňiş ga­zan­mak ba­şar­da­nok.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Bulary bilýäňizmi?

Ýu­murt­ga­nyň ga­by­gyn­da 10 müň­den gow­rak gö­ze­nek bar. So­wa­dy­jy­da bir hep­de du­ran ýu­murt­ga otag tem­pe­ra­tu­ra­syn­da bir gün du­ran ýu­murt­ga­dan has go­wy sak­lan­ýar.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Güýz pas­ly­ny gar­şy al­ma­gyň fes­ti­wa­ly

Güýz pas­ly­nyň gel­me­gi bilen dün­ýä­niň bir­nä­çe ýur­dun­da şat­lyk­ly we öz­bo­luş­ly fes­ti­wal­lar bel­le­ni­lip ge­çil­ýär. Bu fes­ti­wal­lar­ ir­ki dö­wür­ler­den bä­ri meş­hur bo­lup, hal­kyň mil­li­li­gi, oba ho­ja­lyk möw­sü­mi we di­ni däp-des­sur­lar bi­len berk bag­la­ny­şyk­ly­dyr. Şeý­le fes­ti­wal­la­ryň bi­ri hem «La Merce» fes­ti­wa­ly­dyr. Meş­hur aý­dym-saz şü­we­leň­le­ri bi­len ta­nal­ýan Bar­se­lo­na şä­he­rin­de güýz pas­ly­nyň gel­me­gi bi­len ga­dy­my baý­ram­çy­lyk­la­ryň bi­ri bo­lan «La Merce» fes­ti­wa­ly uly şow­hu­na bes­len­ýär. 1902-nji ýyl­dan bä­ri ge­çi­ri­lip ge­lin­ýän «La Merce» fes­ti­wa­ly ka­ta­lon­la­ryň mil­li baý­ra­my­dyr. «To­mus bi­len hoş­laş­ma­gyň we güý­zi gar­şy al­ma­gyň» ala­ma­ty hök­mün­de 5 gün bel­le­nil­ýän bu fes­ti­wal şu ýyl 20-24-nji sent­ýabr ara­ly­gyn­da ge­çi­ri­ler. Fes­ti­wa­lyň do­wa­myn­da gi­je­ki ýö­riş­ler, kö­çe­ler­de mil­li tans­lar we ag­şa­my­na kor­re­fok­ly (uç­ga­nak­la­ýan ki­çi fe­ýer­werk) şü­we­leň­ler gu­ral­ýar. «La Merce» fes­ti­wa­ly­nyň iň esa­sy wa­ka­la­ry­nyň bi­ri hem Bar­se­lo­na­nyň «Pla­ça de Sant Jau­me» mer­ke­zi meý­dan­ça­syn­da ge­çi­ril­ýär. Meý­dan­ça bir­nä­çe adam top­la­nyp, adam di­ňi­ni (kas­tel­ler) ýa­sa­ýar­lar we çür de­pe­si­ne ki­çi­jik ça­ga­jy­gy çy­kar­ýar­lar. Mun­dan baş­ga-da, ça­ga­la­ryň iň söý­gü­li to­ma­şa­sy «äpet adam­la­ryň ýö­ri­şi» ge­çi­ril­ýä

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Il­kin­ji ge­zek mek­de­be bar­ýan ça­ga­la­ryň ata-ene­le­ri­ne mas­la­hat­lar

Is­len­dik ata-ene per­zen­di­niň so­wat­ly bol­ma­gy­ny, go­wy bi­lim al­ma­gy­ny hem-de ter­bi­ýe­li, il-gü­ne ge­rek­li yn­san bo­lup ýe­tiş­me­gi­ni is­le­ýär. Ça­ga­nyň gel­jek­de kä­mil yn­san bo­lup ýe­tiş­me­gin­de ter­bi­ýe­çi­le­re, mek­dep mu­gal­lym­la­ry­na hem-de ata-ene­le­re uly jo­gap­kär­çi­lik düş­ýär. Esa­san hem, ýa­ňy mek­de­biň bo­sa­ga­syn­dan ät­län ça­ga­jyk­la­ryň hos­sar­la­ry has üns­li bol­ma­ly. Oka­ma­gy we ýaz­ma­gy ýa­ňy öw­re­nip baş­lan ça­ga­jy­ga mek­de­be öw­re­niş­mek, sa­pak­la­ra gi­riş­mek kyn dü­şüp bi­ler. Şol se­bäp­li ata-ene­ler mu­gal­lym­lar bi­len ýa­kyn gat­na­şyk­da bol­mak bi­len, ça­ga­nyň öý iş­le­ri­ne, san­la­ry we harp­la­ry ýat tut­ma­gy­na gö­zeg­çi­lik et­me­li. Baş­lan­gyç bi­li­mi ta­la­ba­la­ýyk ele al­mak ça­ga­nyň gel­je­gi­ne öz tä­si­ri­ni ýe­tir­ýär. Hü­när­men­ler il­kin­ji ge­zek mek­de­be bar­ýan ça­ga­la­ryň ata-ene­le­ri­ne şu usul­la­ry ulan­ma­gy mas­la­hat ber­ýär­ler. Oku­wyň ze­rur­dy­gy­ny dü­şün­dir­meli. Ça­ga­la­ryň kö­pü­si il­ki­baş­da mek­de­be nä­me üçin gat­na­ýan­dy­gy­na dü­şün­me­ýär. Şol se­bäp­li ata-ene­ler ça­ga­la­ra il­ki bi­len mek­dep­de be­ril­ýän bi­li­miň, oka­ma­gyň ze­rur­dy­gy­ny dü­şün­dir­me­li. My­sal­lar ge­tir­mek ar­ka­ly, nä­me üçin ma­te­ma­ti­ka­ny öw­ren­ýän­di­gi­ni, nä­me üçin ta­ry­hy bil­me­li­di­gi­ni, nä­me üçin da­şa­ry ýurt dil­le­ri­niň öw­re­dil­ýän­di­g

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Tyllaýy güýzüň bakja önümi

Güýz pas­lyn­da ýe­tiş­ýän bak­ja ekin­le­ri­niň bi­ri hem kä­di­dir. Kä­di­niň dü­zü­min­de ada­ma ge­rek­ bo­lan or­ga­nik tur­şu­lyk­lar, pek­tin fer­men­ti we bir­nä­çe peý­da­ly mad­da­lar bar. Olar aş­ga­zan-içe­ge ul­ga­my­nyň işi­ni ka­da­laş­dyr­ýar. Şeý­le hem kä­bir ke­se­liň öňü­ni al­ma­ga ýar­dam ed­ýär. Luk­man­çy­lyk­da kä­di mel­hem hök­mün­de hem ula­nyl­ýar. Kä­di so­wuk­la­ma­ny be­je­ri­ji se­riş­de bo­lup, ber­hiz tu­tu­lan­da, böw­rek we ýü­rek nä­saz­lyk­la­ryn­da iýil­me­gi mas­la­hat be­ril­ýär. Kä­di­niň gaý­na­dy­lan su­wu­ny bal bi­len ga­ryp iç­mek peý­da­ly­dyr. Ol ada­my ra­hat­lan­dyr­ýar. Kä­di­niň dog­duk me­ka­ny De­mir­ga­zyk Ame­ri­ka ha­sap­lan­ýar. Ol öý­de ekil­ýän iň ga­dy­my ekinleriň bi­ri­dir. Da­şa­ry ýurt­lar­da kä­di­niň köp­räk «Cucur­bi­ta maxima» gör­nü­şi ös­dü­ri­lip ýe­tiş­di­ril­ýär. Ulu­ly­gy bi­len ta­pa­wut­lan­ýan bu kä­di­ni uzak wagtlap sak­lap bol­ýar. Mag­lu­mat­la­ra gö­rä, her ýyl­ dün­ýä­de 22 mil­li­on ton­na­dan gow­rak kä­di ha­sy­ly alyn­ýar. Bu ugur­da Hy­taý bi­len Hin­dis­tan öň­de­li­gi eýe­le­ýär.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Amsterdam – welosipedleriň şäheri

Ams­ter­dam dün­ýä­niň esa­sy sy­ýa­hat­çy­lyk şä­her­le­ri­niň bi­ri­dir. Meş­hur mu­zeý­le­ri, owa­dan ka­nal­dyr kö­çe­le­ri, şeý­le hem ka­şaň res­to­ran­la­ry bi­len sy­ýa­hat­çy­la­ry özü­ne çek­ýän Ams­ter­dam Ýew­ro­pa­nyň mer­ke­zi şä­her­le­ri­niň bi­ri­dir. «Çi­gil­dem şä­he­ri» diý­lip hem at­lan­dy­ryl­ýan Ams­ter­dam köp ilat­ly­ly­gy bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Şä­her­de dür­li mil­let­le­riň we­kil­le­ri­ne ga­bat gel­mek bol­ýar. Bu aý­ra­tyn­lyk sy­ýa­hat­çy­la­ryň şä­he­re çalt öw­re­niş­mek­le­ri­ne kö­mek ed­ýär. Ams­ter­dam­da ila­tyň 86 gö­te­ri­mi azyn­dan iki di­li su­wa­ra bil­ýär. Şä­her­de iň­lis di­li­ni bil­me­ýän­ler seý­rek duş gel­ýär. Şeý­le­lik­de, Ams­ter­dam­da dil ba­bat­da kyn­çy­lyk çek­mez­den sy­ýa­hat edip bol­ýar.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Saý­law­la­ra taý­ýar­lyk gö­rül­ýär

Öz­be­gis­tanda 27-nji okt­ýabr­da ge­çi­ril­jek par­la­ment saý­law­la­ry­na taý­ýar­lyk görülýär. Res­pub­li­ka­nyň Mer­ke­zi saý­law to­pa­ry ýurt­la­ryň 39-syn­da 56 saý­law uças­to­gy­ny aç­mak ba­ra­da ka­rar ka­bul et­di. Saý­law uças­tok­la­ry Rus­si­ýa­da, Ga­za­gys­tan­da, Gyr­gy­zys­tan­da, Türk­me­nis­tan­da, Hy­taý­da, BAE-de, Sa­ud Ara­bys­ta­nyn­da, Tür­ki­ýe­de, Ger­ma­ni­ýa­da, ABŞ-da, Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­syn­da we ýe­ne-de 29 ýurt­da açy­lar. Öň­de du­ran saý­law­lar il­kin­ji ge­zek ma­žo­ri­tar (ga­ry­şyk) ul­gam­da ge­çi­ri­ler. Onuň bar­şyn­da ka­nun çy­ka­ry­jy pa­la­ta­nyň 250 we­ki­li saý­la­nar. Ola­ryň 75-si bir man­dat­ly saý­law ok­rug­la­ryn­da, ýe­ne-de 75-si bol­sa, sy­ýa­sy par­ti­ýa­la­ra ber­len ses­le­re esas­la­nyp, bir saý­law ok­ru­gyn­da saý­la­nar­lar.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Par­la­ment saý­law­la­ry ge­çi­ril­di

1-nji sent­ýabr­da Azer­baý­jan­da ge­çi­ri­len par­la­ment saý­law­la­ryn­da ýur­duň Pre­zi­den­ti Il­ham Ali­ýe­wiň par­ti­ýa­sy par­la­ment­dä­ki orun­la­ryň kö­pü­si­ne eýe bol­dy. Mer­ke­zi saý­law ko­mis­si­ýa­sy­nyň mag­lu­mat­la­ry­na gö­rä, saý­law­la­ra gat­na­şyk 37,27 gö­te­ri­m bol­dy. Azer­baý­ja­nyň Mer­ke­zi Saý­law ge­ňe­şi, Ali­ýe­wiň «Ýe­ni Azer­baý­jan» par­ti­ýa­sy­nyň Mil­li mej­lis­dä­ki (ýur­duň bir pa­la­ta­ly mej­li­sin­de) 125 or­nuň 68-si­ne eýe bo­lan­dy­gy­ny ha­bar ber­di. Öň­ki par­la­men­tiň dü­zü­min­de hem «Ýe­ni Azer­baý­ja­nyň» 68 or­ny bar­dy. Beý­le­ki man­dat­lar, res­mi taý­dan ga­raş­syz da­laş­gär­le­re we par­ti­ýa­la­ra ber­ler.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Ze­nan­la­ryň iş­le­ri bo­ýun­ça mi­nistr­lik dö­re­di­ler

Mek­si­ka­da ze­nan­la­ryň iş­le­ri bo­ýun­ça fe­de­ral mi­nistr­lik dö­re­di­ler. Bu ba­ra­da ýur­duň tä­ze saý­la­nan Pre­zi­den­ti Klau­di­ýa Şeýn­ba­um mä­lim et­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­nyň aýt­ma­gy­na gö­rä, tek­lip­le­ri çuň­ňur öw­re­nen­den soň, ozal bar bo­lan Aýal-gyz­la­ryň iş­le­ri bo­ýun­ça mil­li ins­ti­tu­tyň esa­syn­da şeý­le mi­nistr­li­gi dö­ret­mek ka­ra­ry­na ge­lip­dir. Eda­ra­nyň baş­ly­gy hä­zir­ki wagt­da «Mil­li gal­ky­nyş he­re­ke­ti­niň» (MO­RE­NA) baş sek­re­ta­ry, şeý­le hem Me­hi­ko şä­he­ri­niň se­na­to­ry bo­lup iş­le­ýän Sit­la­li Er­nan­des bo­lar. Şeýn­bau­myň aýt­ma­gy­na gö­rä, mi­nistr­lik 2024-nji ýy­lyň 1-nji okt­ýab­ryn­dan, döw­let Baş­tu­ta­ny we­zi­pe­si­ne gi­ri­şen­den soň iş­läp baş­lar. Ze­nan­la­ryň iş­le­ri bo­ýun­ça mi­nistr­li­giň dö­re­dil­me­gi Mek­si­ka­nyň il­kin­ji ze­nan Pre­zi­den­ti bol­jak Klau­di­ýa Şeýn­ba­um ta­ra­pyn­dan öňe sür­len öz­gert­me­le­riň bi­ri­dir.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

«Aramco» sta­dio­ny­nyň tas­la­ma­sy hö­dür­len­di

ABŞ-nyň «Po­pu­lo­us» bi­na­gär­lik stu­di­ýa­sy Sa­ud Ara­bys­ta­ny­nyň El-Hu­bar şä­he­rin­de gu­rul­jak tä­ze «Aramco Sta­di­um» sta­dio­ny­nyň tas­la­ma­sy­ny hö­dür­le­di. 47 müň orun­lyk sta­dio­nyň 2027-nji ýyl­da ge­çi­ril­jek Azi­ýa Ku­bo­gy­nyň esa­sy meý­dan­ça­la­ry­nyň bi­ri bol­jak­dy­gy tas­syk­lan­ýar. Tas­la­ma bu­rum-bu­rum gör­nü­şin­de bo­lup, Pars aý­la­gy­nyň ke­na­ry­nyň tol­kun­la­ry­ny ýa­da sa­lar. Des­ga­nyň öň ta­ra­py bi­ri-bi­ri­niň üs­tü­ni ört­ýän pa­nel­ler­den yba­rat bo­lup, olar te­bi­gy ýag­ty­ly­gyň düş­me­gi üçin yş­lar bi­len üp­jün edi­ler. Pan­dus­lar we ge­çel­ge­ler bi­na­nyň daş­ky bu­rum-bu­rum di­zaý­ny bi­len ut­ga­şyp, to­ma­şa­çy­la­ryň ün­sü­ni sta­dio­nyň el­lip­tik aý­la­wy­na gö­nük­di­rer. «Po­pu­lo­us» stu­di­ýa­sy­nyň we­kil­le­ri­niň aýt­ma­gy­na gö­rä, di­zaýn taý­ýar­la­nan­da de­ňiz möwç­le­ri­niň te­bi­gy şe­kil­le­rin­den yl­ham alyn­dy.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Ikin­ji möh­le­te da­laş et­mek­çi

Mol­do­wa­nyň hä­zir­ki Pre­zi­den­ti Maý­ýa San­du pre­zi­dent­lik bäs­le­şi­gi­ne gat­naş­jak­dy­gy­ny res­mi taý­dan mä­lim et­di. Ol özü­niň «He­re­ket we raý­daş­lyk» par­ti­ýa­sy ta­ra­pyn­dan da­laş eder. Onuň şy­ga­ryn­da «Mol­do­wa üçin Maý­ýa San­du» di­ýen ýaz­gy bar. Go­laý­da bu par­ti­ýa öz da­laş­gä­ri­ni gol­da­mak mak­sa­dy bi­len baş­lan­gyç to­pa­ryň dö­re­di­len­di­gi­ni ha­bar ber­di. Maý­ýa San­du «Di­gi­tal» se­ýil­gä­hin­de ge­çi­ri­len çä­re­de öz ta­rap­dar­la­ry­na ýüz­le­nip şeý­le diý­di: – Biz Ga­raş­syz­ly­gy­my­za eýe bo­la­ny­myz­dan bä­ri 2024-nji ýyl­da ýur­du­myz üçin iň mö­hüm ka­ra­ry ka­bul ede­ris. Biz sa­la sa­l­şyk ar­ka­ly da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­my­zyň ug­ru­ny kes­git­lä­ris. Men bi­ziň hal­ky­my­zyň pa­ra­hat­çy­ly­gy we er­kin­li­gi saý­la­jak­dy­gy­na ynan­ýa­ryn. Şeý­le hem biz 2024-nji ýyl­da döw­let Baş­tu­ta­ny­ny saý­la­ýa­rys. Me­niň mak­sat­na­mam düş­nük­li: dur­muş we öza­ra dü­şü­niş­mek üçin has go­wy şert­ler – di­ýip, Mol­do­wa­nyň hä­zir­ki Pre­zi­den­ti Maý­ýa San­du bel­le­di.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Üçün­ji ge­zek sa­na­wyň ba­şy­ny çek­di

«Wild­ber­ri­es» in­ter­net dü­ka­ny­nyň esas­lan­dy­ry­jy­sy we baş di­rek­to­ry Tat­ýa­na Ba­kal­çuk, ABŞ-nyň «For­bes» žur­na­ly­nyň 2024-nji ýyl­da Rus­si­ýa­nyň iň baý ze­nan­la­ry­nyň sa­na­wyn­da üçün­ji ge­zek bi­rin­ji or­ny eýe­le­di. Işe­wür ze­na­nyň ma­ýa­sy 2024-nji ýyl­da 5,5 mil­liard dol­lar diý­lip ba­ha­lan­ýar. Sa­na­wa je­mi 20 ze­nan gi­ri­zi­lip, ikin­ji or­ny 2,45 mil­liard dol­lar baý­ly­gy bi­len Tat­ýa­na Lit­wi­nen­ko eýe­le­di. Ol 2022-nji ýyl­da adam­sy Wla­di­mir Lit­wi­nen­ko­dan «Fo­sag­ro» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň paý­na­ma­la­ry­nyň 20,6 gö­te­ri­mi­ni mi­ras al­dy.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Da­laş­gär­li­gi­ni hö­dür­le­di

Ýa­po­ni­ýa­nyň san­ly­laş­dyr­ma iş­le­ri bo­ýun­ça mi­nist­ri Ta­ro Ko­no ýur­duň do­lan­dy­ry­jy Li­be­ral-de­mok­ra­tik par­ti­ýa­sy­nyň (LDP) baş­ly­gy we­zi­pe­si­ne öz da­laş­gär­li­gi­ni yg­lan et­di, ýe­ňi­ji sent­ýabr aýyn­da ge­çi­ril­jek par­ti­ýa saý­law­la­ryn­dan soň in­di­ki Prem­ýer-mi­nistr bo­lar. Ol bu ka­ra­ry ba­ra­da met­bu­gat ýyg­na­gyn­da mä­lim et­di. Hä­zir­ki gü­ne çen­li öň­de du­ran saý­law­la­ra gat­naş­mak­çy­dy­gy­ny Ýa­po­ni­ýa­nyň öň­ki yk­dy­sa­dy howp­suz­lyk mi­nist­ri Ta­ka­ýu­ki Ko­ba­ýa­si, öň­ki go­ran­mak mi­nist­ri Si­ge­ru Isi­ba yg­lan et­di­ler. Mun­dan baş­ga-da, LDP-niň baş­ly­gy­nyň saý­law­la­ry­na gat­naş­ma­gy me­ýil­leş­dir­ýän da­şa­ry iş­ler mi­nist­ri Ýo­ko Ka­mi­ka­wa da­laş­gär hök­mün­de hö­dür­len­me­gi üçin ze­rur gol­da­wy al­dy. Je­mi 11 sy­ýa­sat­çy Ýa­po­ni­ýa­da par­ti­ýa­nyň li­de­ri we­zi­pe­si­ne esa­sy da­laş­gär­ler ha­sap­lan­ýar.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Ka­ma­la Har­ri­siň il­kin­ji söh­bet­deş­li­gi

ABŞ-nyň hä­zir­ki wi­se-pre­zi­den­ti, de­mok­rat­lar ta­ra­pyn­dan pre­zi­dent­li­ge da­laş­gär hö­dür­le­nen Ka­ma­la Har­ris saý­law­lar­dan iki aý öň CNN te­le­ýaý­ly­my­nyň stu­di­ýa­sy­na ba­ryp, il­kin­ji ge­zek alyp­ba­ry­jy Da­na Baş bi­len söh­bet­deş­lik ge­çir­di. Bir aý mun­dan ozal pre­zi­dent­li­ge da­laş­gär hök­mün­de hö­dür­le­nen Ka­ma­la Har­ris bir sa­ga­da çe­ken söh­bet­deş­li­gin­de, esa­san, içer­ki me­se­le­le­re ün­sü­ni jem­le­di. Şeý­le hem ol söh­bet­deş­li­giň do­wa­myn­da ýa­kyn wagt­da ýurt­da ge­çi­ril­jek Pre­zi­dent saý­law­la­ry, ABŞ-nyň hä­zir­ki li­de­ri Jo­zef Baý­de­niň alyp bar­ýan sy­ýa­sa­ty we Mek­si­ka bi­len ser­het­dä­ki ýag­daý­lar ba­ra­da du­rup geç­di. Söh­bet­deş­li­giň bar­şyn­da Ka­ma­la Har­ris da­şa­ry sy­ýa­sat­da Baý­de­niň ad­mi­nist­ra­si­ýa­sy­nyň alyp bar­ýan sy­ýa­sa­ty­na berk eýer­jek­di­gi­ni bel­le­di. Har­ris saý­law­lar­da ýe­ňiş ga­zan­sa, il­kin­ji mak­sat­la­ry we anyk ädim­le­ri ba­ra­da jik­me-jik sa­nap geç­me­di. Mu­ňa de­rek, yk­dy­sa­dy­ýe­ti ös­dür­mek me­se­le­le­ri­ne aý­ra­tyn ün­si çek­di.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Dünýä täzelikleri gys­ga se­tir­ler­de

Mo­ne­niň kar­ti­na­sy auk­sio­na çy­kar. Fransuz suratkeşi Klod Mo­ne­niň 1897-1899-njy ýyl­lar ara­ly­gyn­da çe­ken «Suw li­li­ýa­la­ry» kar­ti­na­sy 26-njy sent­ýabr­da Gon­kong­da «Chris­tie’s» auk­sio­ny­na çy­ka­ry­lar. Dö­re­di­le­ni bä­ri 125 ýy­lyň için­de il­kin­ji ge­zek sa­tu­wa çy­ka­ryl­ýan kar­ti­na 25-35 mil­li­on dol­lar ara­ly­gyn­da ba­ha ke­sil­ýär. 121 ýyl­dan soň gow­şan hat. Su­on­si­dä­ki (Uels) gur­lu­şyk jem­gy­ýe­ti­niň iş­gär­le­ri 1903-nji ýy­lyň 23-nji aw­gus­ty bi­len se­ne­le­nen ha­ty al­dy­lar. Hat Li­di­ýa De­wis di­ýen bi­ri­niň sal­gy­sy­na ýa­zy­lyp, Pemb­ruk­şir­dä­ki Fiş­gard şä­he­rin­den ibe­ri­lip­dir. Pa­ty­şa­lyk poç­ta­sy­nyň we­ki­li ha­tyň poç­ta­da sak­lan­man, go­laý­da ug­ra­dy­lan bol­ma­gy­nyň müm­kin­di­gi­ni çak­la­dy.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Mugallym – Be­lent sar­pa my­na­syp ynsan

Er­tir 1-nji sent­ýabr gü­nü­di. Ag­şam iş­le­ri­mi bir­ýüz­li edip, in­ter­net sa­hy­pa­la­ryn­da ýer­leş­di­ri­len tä­ze­lik­ler bi­len tan­şyp baş­la­dym, in­ter­net ýaz­gy­la­ry­nyň bi­rin­de: «Sa­lam, mu­gal­lym! Gör, nä­hi­li gu­la­ga ýa­kym­ly eşi­dil­ýän söz­ler. El­bet­de, dün­ýä­de iň hor­mat­ly kä­riň haý­sy­dy­gy ba­ra­da so­ral­sa, «mu­gal­lym­çy­lyk» di­ýip jo­gap be­rer­dim. Se­bä­bi mu­gal­lym öw­red­ýän us­sat, öz öm­rü­ni ylym öw­ret­mek ýa­ly asyl­ly işe ba­gyş ed­ýän be­ýik yn­san­dyr. Mek­dep ýyl­la­ry­ny mu­gal­lym­syz göz öňü­ne ge­tir­mek as­la müm­kin däl» di­ýen se­tir­le­re gö­züm dü­şen­de bi­yg­ty­ýar ça­ga­lyk ýyl­la­rym ýa­dy­ma düş­di. El­bet­de, mäh­rem ene per­zent­le­ri üçin il­kin­ji mu­gal­lym we il­kin­ji bas­gan­çak­dyr. Ýa­şaý­şyň do­wam et­me­gi bi­len aý­lar, ýyl­lar aý­la­nyp, ça­ga bel­li bir ýa­şy­na ýe­ten­soň maş­ga­la­nyň is­le­gi­ne gö­rä ça­ga­lar ba­gy­na ber­lip, ça­ga üçin eý­ýäm ikin­ji mu­gal­lym, ýag­ny ter­bi­ýe­çi bo­lup ikin­ji bas­gan­ça­ga çy­kyp baş­la­ýar. Ça­ga­jyk­lar ça­ga­lar ba­gyn­da ter­bi­ýe­çi­niň, ýag­ny ikin­ji mu­gal­ly­myň ola­ra ber­ýän mä­hir-yh­la­sy ne­ti­je­sin­de ýu­waş-ýu­waş­dan dur­mu­şa ädim ädip baş­la­ýar. Ça­ga­lar ba­gyn­da ter­bi­ýe­çi mu­gal­lym­lar ça­ga­la­ryň elin­den tu­tup, ak ka­gy­zyň ýü­zü­ne çyz­gy­jyk­lar çe­kip, ola­ryň ki­ta­ba, su­ra­ta bo­lan hö­we­si­ni oýa­ryp baş­la­ýar­

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Ner-maýa çyrpynan otly ýaýlagym

2023-nji ýy­lyň 6-njy de­kab­ryn­da Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy Ýer ýü­zün­de mil­li­on­lar­ça ho­ja­lyk­la­ryň we maş­ga­la­la­ryň me­de­ni dur­mu­şyn­da hem-de azyk üp­jün­çi­li­gin­de uly or­ny eýe­le­ýän dü­ýe­le­riň äh­mi­ýe­ti­ni we or­nu­ny da­ba­ra­lan­dyr­mak mak­sa­dy bi­len, 2024-nji ýy­ly «Dü­ýe­le­riň hal­ka­ra ýy­ly» di­ýip yg­lan et­di. Bu hal­ka­ra res­mi­na­ma Ýer ýü­zü­niň ila­ty ta­ra­pyn­dan şat­lyk bi­len ka­bul edil­di. Dün­ýä halk­la­ryn­da we jem­gy­ýet­çi­lik dur­mu­şyn­da dü­ýe­ler iň peý­da­ly jan­dar­la­ryň bi­ri hök­mün­de ula­nyl­ýar. Gün­do­gar ede­bi­ýa­tyn­da we akyl­dar şa­hyr Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň ga­zal­la­ryn­da dü­ýä­niň pi­ri We­ýis ba­ba, Sa­lyh py­gam­ber hem-de ojak­la­ryň mu­kad­des se­kiz haý­wa­ny­nyň bi­ri dü­ýe ha­sap edi­lip gör­ke­zil­ýär. Gün­do­ga­ryň be­ýik akyl­da­ry we nus­ga­wy şa­hy­ry Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň li­ri­ka­syn­da dü­ýe­dar­çy­lyk me­de­ni­ýe­ti­niň gym­mat­lyk­la­ry, lek­sik aň­lat­ma­lar asyl we göç­me ma­ny­la­ry aň­lad­ýan, sal­gy­lan­ma, de­ňeş­dir­me, meň­zet­me gör­nüş­ler­de be­ýan edil­ýän çe­per ga­lyp­lar­da tes­wir­len­ýär. Ola­ryň iň gör­nük­li nus­ga­la­ry­nyň sa­na­wy­na «Göz­le­me­ýän bo­lar­my», «Gür­ge­niň», «Gu­luň bol­dum», «Ýar çe­ker», «Rys­man da­kar­lar», «An­da­dur», «Dur­sa ge­rek­dir», «Biz­ge ro­wa­na», «Al­nyň­da», «Mun­da çi­lim­keş», «Gö­rüm gö­rül­me­gen ýer­de», «G

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Sy­ýa­hat­çy­lyk­da re­kord goý­dy

Dün­ýä­niň sy­ýa­hat­çy­lyk ba­bat­da ösen ýurt­la­ry­nyň bi­ri bo­lan Is­pa­ni­ýa şu ýy­lyň ba­şyn­dan bä­ri bu pu­dak­dan re­kord de­re­je­de gir­de­ji ga­zan­dy. Is­pa­ni­ýa­nyň mil­li sta­tis­ti­ka ins­ti­tu­ty­nyň (INE) ýaý­ra­dan mag­lu­ma­ty­na gö­rä, ýy­lyň ýanwar-iýul aý­la­ryn­da 53 mil­li­on 370 müň sy­ýa­hat­çy bu ýur­da ba­ryp­dyr. Bu gör­ke­zi­ji ge­çen ýy­lyň de­giş­li döw­rün­dä­kiden 12 gö­te­rim ýo­ka­ry bo­lup­dyr. Di­ňe iýul aýyn­da bol­sa, ýur­da ba­ran myh­man­la­ryň sa­ny 10 mil­li­on 900 müň bolup­dyr. Bu ugur­dan al­nan gir­de­ji bol­sa, 7 aýyň do­wa­myn­da 71 mil­liard ýew­ro­dan ge­çip, ge­çen ýy­lyň de­giş­li döw-rün­dä­ki­den 18,6 gö­te­rim ýo­ka­ry bo­lup­dyr. Adat­ça, dün­ýä­de sy­ýa­hat­çy­lyk pu­da­gyn­da Fran­si­ýa bi­rin­ji, Is­pa­ni­ýa ikin­ji ýer­de dur­ýar.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Begenjimiziň çägi ýok

Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan döw­le­ti­mi­ziň bag­ty­ýar ra­ýat­la­ry­nyň dur­mu­şy ýat­dan çyk­ma­jak ta­ry­hy se­ne­le­re bes­len­ýär. Me­niň üçin hem «Pä­him-paý­has um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» ýy­ly ýat­dan çyk­ma­jak ta­ry­hy ýyl­la­ryň bi­ri bol­dy. Ma­ňa ýur­du­my­zyň ab­raý­ly ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­niň bi­ri bo­lan Döw­let­mäm­met Aza­dy adyn­da­ky Türk­men mil­li dün­ýä dil­le­ri ins­ti­tu­ty­nyň ýew­ro­pa dil­le­ri fa­kul­te­ti­ne oku­wa gi­rip, ta­lyp bol­mak bag­ty mi­ýes­ser et­di.

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet

Ýol hereketiniň düzgünlerini berjaý etmek her birimiziň borjumyzdyr

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da ýur­du­myz­da adam­la­ryň asu­da, aba­dan dur­mu­şy­ny üp­jün et­mä­ge gö­nük­di­ri­len giň möç­ber­li iş­ler ýaý­baň­lan­dy­ryl­ýar. Her ýy­lyň sent­ýabr aýyn­da ge­çi­ril­ýän «Ýol he­re­ke­ti­niň howp­suz­ly­gy – öm­rü­mi­ziň ra­hat­ly­gy» at­ly bi­raý­ly­gyň çäk­le­rin­de hem ýur­du­my­zyň gör­ka­na ýol­la­ryn­da he­re­ket howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mek bo­ýun­ça wa­gyz-ne­si­hat çä­re­le­ri, du­şu­şyk­lar­dyr mas­la­hat­lar ge­çi­ril­ýär. Ýur­du­myz­da döw­re­bap ýol­la­ryň gur­lu­şy­gy­nyň ama­la aşy­ryl­ma­gy ne­ti­je­sin­de, pu­da­gyň işi­ne mö­hüm äh­mi­ýet be­ril­ýär. Ýol­la­ryň asu­da, aba­dan bol­ma­gy üçin dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän bu be­ýik iş­ler adam ha­kyn­da­ky ala­da­nyň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. Ýur­du­myz­da ra­ýat­la­ry­my­zyň sag­ly­gy­na, howp­suz­ly­gy­na gö­nük­di­ri­len «Ýol he­re­ke­ti­niň howp­suz­ly­gy – öm­rü­mi­ziň ra­hat­ly­gy» at­ly bi­raý­lyk «Pä­him-paý­has um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» ýy­lyn­da hem gu­ra­ma­çy­lyk­ly ge­çi­ril­ýär. Ge­çi­ril­ýän söh­bet­deş­lik­le­re, du­şu­şyk­la­ra we mas­la­hat­la­ra jem­gy­ýet­çi­lik gu­ra­ma­la­ry­nyň iş­gär­le­ri hem iş­jeň gat­naş­ýar­lar. Her ýy­lyň sent­ýabr aýyn­da ge­çi­ril­ýän «Ýol he­re­ke­ti­niň howp­suz­ly­gy – öm­rü­mi­ziň ra­hat­ly­gy» at­ly bi­raý­ly­gyň do­wa­myn­da ýaş­la­ra öwüt-ün­dew et­mek, ýol he­re­ke­ti­niň howp

6 Sentýabr 2024

Jemgyýet