"Neutral Turkmenistan" newspaper

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-18, 39-95-82, 39-95-88
Email: neutralturkmenistan-gazeti@online.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Zäh­met so­ňy – reh­net

Adamy beýleki jandarlardan tapawutlandyrýan zat onuň akyly we zähmetidir. Zähmet üstünligiň ilkinji şertidir. Zähmetsiz hiç zat mümkin däl. Eger «Beýik işleri amala aşyrmak üçin adama iň gerekli zat näme?» diýip soralsa onuň jogaby «Zähmetsöýerlik» bolardy. Zehini görmezlik mümkin, başarjaňlygy görmezlik mümkin, yhlasy görmezlik mümkin, emma zähmeti görmezlik mümkin däl. Zähmetsöýer adamy, onuň zähmetiniň netijesini gözden sypdyrmak mümkin däl. Meselem, Müsür barada bilýän zadyňdan biri hökmany suratda Müsür piramidalary bolar. Hytaý barada bilýän zadyňdan biri hökmany suratda Beýik Hytaý diwary bolar, sebäbi bu diwary gurmak üçin millionlarça adam zähmet siňdiripdir. Diýmek zähmeti, zähmetiň netijesini görmezlik mümkin däl. Bas­ket­bolyň ýyl­dy­zy Maýkl Jor­dan egin­deş­le­ri­niň ara­syn­da özü­niň bök­mek we to­py to­ra sal­mak uky­by bi­len däl-de, il­ki bi­len örän agyr tür­gen­le­şik­le­ri bi­len ta­na­lyp­dyr we mu­nuň üçin oňa uly hor­mat go­ýup­dyr­lar. Hat­da ýyl­dyz bas­ket­bol­çy hök­mün­de ta­na­lyp baş­la­nyn­dan so­ňam, bu erjel türgen agyr tür­gen­le­şik­le­ri­ni bir­ji­gem sypdyrmandyr. Agyr tür­gen­le­şik­le­riň üs­ti bi­len zäh­met çek­me­gi we der dök­me­gi öw­ren­ýär­siň. Ru­hu­ňy dur­nuk­ly ýag­daý­da sak­la­mak üçin zäh­met çek­mek­den peý­da­ly zat ýok­dur. Se­bä­bi, eger iş­le­nil­se, zäh­met çe­kil­se, hök­ma­ny su­rat­da ne­ti­je bo­laý­ma­ly. Eger ne

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Ulag ul­ga­my we san­ly­laş­dyr­mak

Häzirki wagtda sanlylaşdyrmagyň durnukly ösüşiň ileri tutulýan wezipelerini çözmegiň binýady bolup hyzmat edýändigi aýdyň hakykatdyr. Sanly tehnologiýalaryň bazary dünýäde okgunly ösýän hem-de iş bilen meşgullanmagyň, aýratyn-da, ýaşlary iş bilen üpjün etmegiň giňden ýaýran ulgamlarynyň biridir. Şoňa görä-de, Gahryman Arkadagymyzyň nusgalyk ýoluny mynasyp dowam etdirýän hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda «Türkmenistanda 2019–2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyndan» gelip çykýan wezipeleri çözmek boýunça ýurdumyzda uly işler durmuşa geçirilýär.

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Iň uly nebit-gaz platformasy guruldy

Hy­taý­da dün­ýä­niň iň uly ne­bit-gaz plat­for­ma­sy­nyň gur­lu­şy­gy ta­mam­lan­dy. Ag­ra­my 17 müň ton­na tö­we­re­gi bo­lan des­ga ke­nar­dan uzak­da­ky ýer­ler­de ýe­ras­ty baý­lyk­la­ry çy­kar­mak­da peý­da­la­ny­lar. Des­ga ýur­duň Şan­dun we­la­ýa­tyn­da­ky werf­de 34 aýyň do­wa­myn­da gur­lup gu­ta­ry­lyp­dyr. Plat­for­ma şu aýyň ahy­ryn­da äpet gä­mi bi­len Sa­ud Ara­bys­ta­ny­na äki­di­ler. Des­ga­ Sa­ud Ara­bys­ta­ny­nyň Mar­jan de­ňiz ýa­ta­gyn­da­ky önüm­çi­li­gi art­dyr­mak­da peý­da­la­ny­lar. Bu ýa­tak­dan her ýyl­da 24 mil­li­on ton­na ne­bi­tiň çy­ka­ryl­ma­gy­na ga­ra­şyl­ýar.

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Aşa çalt zar­ýad ber­ýän be­ket

Elekt­rou­lag­la­ryň iň köp ön­dü­ril­ýän we sa­tyl­ýan ýur­dy bo­lan Hy­taý­da bu ugur­da tä­ze teh­no­lo­gi­ýa­lar hem iş­le­nip taý­ýar­lan­ýar. Ýur­duň «XPeng» kom­pa­ni­ýa­sy 5 mi­nut­lyk zar­ýa­dy bi­len 300 ki­lo­met­re ýet­jek zar­ýad ber­ýän be­ke­di iş­läp taý­ýar­la­dy. S5 at­ly zar­ýad be­ke­di­niň 800 kW kuw­wa­ty bo­lup, elekt­rou­lag­la­ra bir se­kunt­da bir ki­lo­metr­den gow­rak ýo­ly geç­mä­ge ýet­jek zar­ýad be­rip bil­ýär. Tä­ze zar­ýad be­ke­di­niň ýy­lyň üçün­ji çär­ýe­gin­de sa­tu­wa çy­ka­ryl­jak­dy­gy mä­lim edil­di. Elekt­rou­lag­la­ryň ýaý­baň­lan­ma­gyn­da­ky päs­gel­çi­lik­le­riň bi­ri zar­ýad be­ket­le­ri­niň ýaý­ra­wy­nyň az­dy­gy hem-de bu ulag­la­ra zar­ýad ber­me­giň köp wagt al­ýan­dy­gy­dyr. Zar­ýad be­ket­le­ri­niň ýaý­ra­ma­gy hem-de has çalt zar­ýad ber­ýän teh­no­lo­gi­ýa­nyň peý­da bol­ma­gy bi­len daş­ky gur­şaw üçin zy­ýan­syz ulag­la­ryň sa­tu­wy­nyň has-da art­ma­gy­na ga­ra­şyl­ýar.

16 Awgust 2024

Jemgyýet

«Ýaşyl» wodorod bilen işleýän uçar

Şweý­sa­ri­ýa­ly in­že­ner, uçar­man Bert­rand Pik­kard Fran­si­ýa­da «ýa­şyl» wo­do­rod bi­len iş­le­ýän uça­ryň önüm­çi­li­gi­ne baş­la­dy. Ho­wa gä­mi­si­niň il­kin­ji sy­nag uçu­şy­nyň 2026-njy ýyl­da ama­la aşy­ryl­ma­gy­na ga­ra­şyl­ýar. Pik­kard mun­dan ozal di­ňe ga­nat­la­ry­na ýer­leş­di­ri­len Gün pa­nel­le­rin­den al­ýan ener­gi­ýa­sy bi­len iş­le­ýän uça­ry iş­läp taý­ýar­lap­dy hem-de onuň bi­len Ýer ýü­zü­niň da­şyn­dan aý­la­nyp­dy. In­že­ne­riň tä­ze tas­la­ma­sy­nyň çä­gin­de ön­dü­ril­jek uça­ryň bol­sa, hiç hi­li düş­le­mez­den Ýe­riň da­şyn­dan aý­lan­ma­gy mak­sat edi­nil­ýär. Pik­kar­dyň mak­sa­dy aras­sa ener­gi­ýa­ny dur­muş­da peý­da­la­nyp bol­jak­dy­gy­ny gör­kez­mek­den yba­rat. «Cli­ma­te Im­pul­se» at­ly tä­ze uçar 2028-nji ýyl­da do­ly taý­ýar bo­lar. Pik­kard bu uça­ry bi­len 9 gü­nüň do­wa­myn­da Ýer to­ga­la­gy­nyň da­şyn­dan aý­lan­ma­gy mak­sat edin­ýär.

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Tansyň saglyga peý­da­sy

Sag­lyk üçin maşk ýa-da sport bi­len meş­gul­lan­ma­gyň peý­da­ly­dy­gy hem­me­le­re mä­lim­dir. Adat­ça sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­si­ne eýer­ýän­ler gün­de­lik dur­mu­şyn­da ýö­re­mek, yl­ga­mak, ýüz­mek we we­lo­si­ped sür­mek bilen meşgullanýarlar. Em­ma bi­ler­men­ler tans et­me­giň hem peý­da­ly­dy­gy­na ün­si çek­ýär­ler. Tans adam­zat ta­ry­hyn­da ýa­zuw­dan has öň peý­da bo­lup­dyr. Tans ada­myň fi­zi­ki we ru­hy sag­ly­gy­na oňyn tä­sir ed­ýän has gy­zyk­ly fi­zi­ki he­re­ket­dir. Bi­ler­men­le­riň bel­le­mek­le­ri­ne gö­rä, tans ada­myň ru­hu­ny gö­te­rip, ýa­şaý­şa hö­we­si­ni art­dyr­ýar. Tan­syň beý­ni üçin peý­da­ly ta­rap­la­ry hem bar. Tans beý­ni­niň ýat we bel­li ne­ti­jä gel­mek bi­len bag­ly ýe­ri­ni ös­dür­ýär. Tans he­re­ket­le­ri öw­re­ni­len­de, ada­myň beý­ni­si iş­le­ýär, he­re­ket uky­by kä­mil­leş­ýär, ün­si ta­lap ed­ýän­di­gi üçin ýat­keş­li­gi go­wu­lan­ýar. Ada­myň haý­sy­dyr bir aý­dym diň­lä­nin­de ýa-da özi hiň­le­ne­nin­de eli bi­len bir za­da tyr­kyl­da­dyp, «saz çal­ma­gy» te­bi­ga­tyn­da bar. Tans et­mek ýö­ri­te ukyp ta­lap et­män, her kim özü­ne la­ýyk tans bi­len meş­gul­la­nyp bi­ler. Je­mal Ha­ýy­do­wa,

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Täze banknotlar gymmat bahadan satyldy

Ang­li­ýa­nyň Mer­ke­zi ban­ky ýü­zün­de Karl III şe­ki­li ýer­leş­di­ri­len tä­ze bank­not­la­ryň kä­bir nus­ga­la­ry­ny auk­si­on ar­ka­ly sa­tu­wa çy­kar­dy. Auk­si­on­da sa­ty­lan bank­not­lar­dan al­nan gir­de­ji­niň dür­li ha­ýyr-sa­ha­wat gu­ra­ma­la­ry­na ge­çi­ri­len­di­gi mä­lim edil­di. Bank­not­la­ryň gym­mat sa­tyl­ma­gy­nyň se­bä­bi ola­ryň se­ri­ýa bel­gi­le­ri­niň meň­zeş bol­ma­gy bi­len bag­ly­dyr. Ban­kyň ber­ýän mag­lu­ma­ty­na gö­rä, 50 funt ster­ling hüm­me­ti bo­lan bir bank­not 26 müň funt ster­lin­ge sa­ty­lyp, iň gym­ma­da sa­ty­lan pul bo­lup­dyr. HB01 00002 se­ri­ýa bel­gi­li 10 funt ster­ling­lik bank­not bol­sa, 17 müň funt ster­lin­ge sa­tyl­dy. To­mus pas­ly­nyň do­wa­myn­da 5, 10, 20 we 50 funt ster­ling­lik bank­not­lar üçin dört ge­zek auk­si­on ge­çi­ri­lip­dir. Al­nan gir­de­ji sag­ly­gy go­ra­ýyş, ça­ga­la­ryň oka­ma­gy, daş­ky gur­şaw we jan­dar­la­ry go­rap sak­la­mak bi­len meş­gul­lan­ýan ha­ýyr-sa­ha­wat gu­ra­ma­la­ry­na paý­la­nyp­dyr. Her bir ha­ýyr-sa­ha­wat gu­ra­ma­sy­na 91 müň 400 funt ster­ling­den gow­rak pul se­riş­de­si ge­çi­ri­lip­dir.

16 Awgust 2024

Jemgyýet

«Altyn asyr» AFK Çempionlar Ligasy 2 ýaryşynyň toparçalaýyn tapgyrynda çykyş eder

Azi­ýa Fut­bol kon­fe­de­ra­si­ýa­nyň tä­ze­çe at­lan­dy­ry­lan AFK Çem­pi­on­lar Li­ga­sy 2 (ozal­ky AFK Ku­bo­gy) ýa­ry­şy­nyň saý­la­ma tap­gy­ry­na gat­na­şan ýur­du­my­zyň «Al­tyn asyr» to­pa­ry ýe­ňiş ga­zan­ma­gy ba­şar­dy. Türk­me­nis­ta­nyň fut­bol çem­pio­na­ty­nyň wi­se-çem­pio­ny «Al­tyn asyr» myh­man­çy­lyk­da Hin­dis­ta­nyň «Ist Ben­gal» to­pa­ryn­dan 3-2 ha­sa­byn­da üs­tün çyk­dy. Çe­ke­le­şik­li ge­çen oýun­da ýer eýe­le­ri Lalh­lan­san­ga­nyň go­ly bi­len il­kin­ji bo­lup ha­sa­by aç­sa-da, il­deş­le­ri­miz gys­ga wagt­da jo­gap go­lu­ny ur­dy. 18-nji mi­nut­da My­rat An­na­ýew ha­sa­by deň­län oýun­çy bol­dy. Du­şu­şy­gyň 28-nji mi­nu­tyn­da Se­lim Nur­my­ra­dow ara­gat­na­şyk­çy­la­ry öňe saý­la­dy. 52-nji mi­nut­da Mi­ha­il Ti­tow ara­ta­pa­wu­dy 2 go­la çy­kar­dy. 59-njy mi­nut­da ýer eýe­le­rin­den Sa­ul Kres­po­nyň go­ly hin­dis­tan­ly­la­ra ýe­ňiş üçin ýe­ter­lik bol­ma­dy. Şun­luk­da, Hin­dis­tan­dan 3-2 ha­sa­byn­da ýe­ňiş bi­len do­la­nan «Al­tyn asyr» to­pa­ry AFK Çem­pi­on­lar Li­ga­sy 2 ýa­ry­şyn­da to­par­ça­lar­da çy­kyş et­mä­ge hu­kuk ga­zan­dy.

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Olim­pi­ýa oýun­la­ry sy­ýa­hat­çy­laryň sanyny art­dyr­dy

Pa­riž 2024 to­mus­ky Olim­pi­ýa oýun­la­ry üs­tün­lik­li ta­mam­lan­dy. Pa­riž köp ýyl­dan bä­ri dün­ýä­niň iň köp sy­ýa­hat­çy ka­bul ed­ýän şä­he­ri bol­ma­gyn­da gal­ýar. Olim­pi­ýa oýun­la­ry döw­rün­de bol­sa, şä­he­riň sy­ýa­hat­çy­la­ry­nyň sa­ny has-da art­dy. Oýun­la­ryň baş­lan il­kin­ji hep­de­sin­de şä­he­re ba­ran myh­man­la­ryň sa­ny 42 gö­te­rim ýo­kar­la­nyp­dyr. Myh­man­la­ryň köp bö­le­gi­ni ame­ri­kan­lar eme­le ge­ti­rip­dir. Bu ýurt­dan Pa­ri­že ge­len sy­ýa­hat­çy­la­ryň sa­ny 72 gö­te­rim ýo­kar­la­nyp­dyr. Bu ba­ra­da 11-nji aw­gust­da Olim­pi­ýa oýun­la­ry­nyň ýa­py­lyş da­ba­ra­syn­dan soň­ra ula­ny­jy­la­ry­nyň ama­la aşy­ran söw­da­la­ry­na sal­gy­la­nyp, «Visa» tö­leg ul­ga­my ha­bar ber­ýär. Olim­pi­ýa oýun­la­ry­nyň ge­çi­ril­en beý­le­ki şä­her­lerin­de myh­man­la­ryň sa­ny kö­pe­lip­dir. Sy­ýa­hat­çy­la­ryň sa­ny Lill­de 188, Sent-Et­ýen­de 150 we Mar­sel­de 48 gö­te­rim ar­typ­dyr. Ýur­da ge­len «Visa» kart ula­ny­jy­la­ry­nyň sa­ny ha­sa­ba al­nan­da, La­tyn Ame­ri­ka­syndan we Ka­rib se­bi­tin­den ge­len­ler 62 gö­te­rim, Azi­ýa-Ýu­waş um­ma­ny se­bi­tin­den ge­len­ler 57 gö­te­rim ýo­kar­la­nyp­dyr. Ang­li­ýa­ly­lar 53 gö­te­rim, ger­ma­ni­ýa­ly­lar 53 gö­te­rim ar­typ­dyr. Myh­man­la­ryň aglabasy res­to­ran­lar­da has köp pul so­wup­dyr­lar. «Visa»-nyň Ýew­ro­pa bo­ýun­ça ýol­baş­çy­sy Şar­lot­te Hogg soň­ky üç ýyl­da Pa­riž 2024-iň Gu­ra­

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Ten­nis oý­na­ýan ro­bot

«Go­og­le» kom­pa­ni­ýa­sy stol ten­ni­si­ni oý­nap bil­ýän ro­bot bi­len ta­nyş­dyr­dy. In­že­ner­ler ro­bo­tyň en­tek «öw­ren­je­di­gi­ni» bel­le­ýär­ler. En­ja­my iş­läp taý­ýar­lan «Go­og­le De­ep­Mind» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň in­že­ner­le­ri bäs­deş­lik oýun­la­ry­na adat­ça çe­ke­le­şik­li ýag­da­ýyň mah­sus­dy­gy­ny bel­läp, çyl­şy­rym­ly he­re­ke­ti, çalt göz-el ut­ga­şyk­ly­gy­ny we bäs­de­şiň ejiz ta­ra­py­ny syn­la­ma­gy öz içi­ne al­ýan­dy­gy­ny, bu ýag­da­ýyň stol ten­ni­si­ni, ro­bot­la­ryň hä­zir­ki de­re­je­de ýo­ka­ry de­re­jä ýe­ten küşt ýa­ly stra­te­gi­ýa oý­nun­dan ta­pa­wut­lan­dyr­ýan­dy­gy­ny bel­le­ýär­ler. Ten­nis oý­na­ýan il­kin­ji ro­bot dür­li us­sat­lyk de­re­je­sin­de ten­nis oý­nap bil­ýän 29 adam bi­len ýa­ry­şyp­dyr. Ge­çi­ri­len du­şu­şyk­lar «You­Tu­be» ar­ka­ly to­ma­şa­çy­la­ra ýe­ti­ril­di. Ro­bot ten­nis oý­nap bil­ýän hem bol­sa, ten­nis to­pu­nyň il­kin­ji ur­gu­sy­ny ýe­ri­ne ýe­ti­rip bil­me­ýär. Ýag­ny di­ňe özü­ne aty­lan to­pa jo­gap ur­gu­sy­ny gaý­ta­ryp bil­ýär. Ro­bot ten­nis oý­na­ma­ga tä­ze baş­lan adam­la­ryň äh­li­si­ni utan hem bol­sa, ök­de oýun­çy­lar­dan as­gyn gel­di. Or­ta de­re­je­li us­sat­ly­gy bo­lan ten­nis­çi­le­riň bol­sa, 55 gö­te­ri­mi­ni ut­ma­gy ba­şar­dy. Ro­bo­tyň äh­li bäs­deş­le­ri ro­bot bi­len ten­nis oý­na­ma­gyň örän gy­zyk­ly­dy­gy­ny bel­le­ýär­ler. Us­sat ten­nis­çi­ler bu ro­bo­tyň tür­gen­le­şik­

16 Awgust 2024

Jemgyýet

TIF 2024 ma­ýa go­ýum fo­ru­my we ser­gi­si ge­çi­ri­ler

Ga­raş­syz­lyk hal­ky­my­zyň mil­li buý­san­jy­dyr. Hal­ky­my­zyň ga­raş­syz döw­let gur­mak ba­ra­da köp asyr­la­ryň do­wa­myn­da eden ar­zu­wy­nyň ha­syl bo­la­ny­na şu ýyl 33 ýyl dol­ýar. Türk­me­nis­ta­nyň Ga­raş­syz­ly­gy­nyň şan­ly 33 ýyl­lyk baý­ram­çy­ly­gy my­na­sy­bet­li 19-20-nji sent­ýabr­da Aş­ga­bat­da TIF 2024 ma­ýa go­ýum fo­ru­my we ser­gi­si ge­çi­ri­ler. Bu fo­rum Türk­me­nis­ta­nyň dür­li ma­ýa go­ýum müm­kin­çi­lik­le­ri­ni hö­dür­le­mek, da­şa­ry ýurt ma­ýa go­ýum­la­ry­ny çalt çek­mek ba­ra­da­ky tek­lip­le­re ga­ra­mak we se­bit­le­ýin tas­la­ma­la­ry dur­mu­şa ge­çir­mek ýa­ly bi­le­lik­dä­ki ma­ýa go­ýum tas­la­ma­la­ry­nyň gel­je­gi­ni öw­ren­mek mak­sa­dy bi­len gu­ral­ýar. TIF 2024 mak­sat­na­ma­sy hem­me­ta­rap­la­ýyn iş­le­nip dü­zü­len we Türk­me­nis­ta­nyň ma­ýa go­ýum po­ten­si­ýa­ly, se­bit­le­ýin ener­gi­ýa ge­çi­şin­de ýur­duň ýan­gyç we ener­ge­ti­ka pu­da­gyn­da­ky or­ny, ulag ara­gat­na­şy­gy we dur­nuk­ly­ly­gy, yk­dy­sa­dy­ýe­tiň di­wer­si­fi­ka­si­ýa­sy, san­ly ul­ga­myň öz­ge­riş­le­ri, «ýa­şyl» yk­dy­sa­dy­ýe­tiň we oba ho­ja­ly­gy­nyň ös­dü­ril­me­gi, şeý­le hem döw­let-hu­su­sy hyz­mat­daş­ly­gy ýa­ly mow­zuk­la­ry öz içi­ne al­ýar.

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Bilim – ösüşleriň binýady

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da amal edil­ýän döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň esa­sy ugur­la­ry­nyň bi­ri­ne öw­rü­len bi­lim ul­ga­my­ny köp­ta­rap­la­ýyn ös­dür­mek we hal­ka­ra de­re­jä çy­kar­mak ba­bat­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän iş­ler oňyn ne­ti­je­le­ri­ni ber­ýär. Ýur­du­myz­da döw­rüň hem yl­myň ta­lap­la­ry­na we ze­rur­lyk­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, tä­ze ugur­ly ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­niň açyl­ma­gy, hä­zir­ki dö­wür­de ze­rur bo­lan hü­när­le­riň sa­na­wy­nyň ýyl­sa­ýyn gi­ňel­dil­me­gi, ýo­ka­ry hem ýö­ri­te or­ta hü­när okuw mek­dep­le­ri­ne ka­bul edil­ýän ýaş­la­ryň sa­ny­nyň her ýy­lyň şert­le­ri­ne we müm­kin­çi­lik­le­ri­ne gö­rä art­dy­ryl­ma­gy bi­lim ul­ga­my­nyň bin­ýa­dy­nyň ber­ki­dil­ýän­di­gi­ni gör­kez­ýär. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz 12-nji iýul­da şu ýy­lyň al­ty aýyn­da ga­za­ny­lan ne­ti­je­le­riň jem­le­ri­ne ba­gyş­la­nyp ge­çi­ri­len Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň gi­ňiş­le­ýin mej­li­sin­de eden çy­ky­şyn­da hä­zir­ki dö­wür­de mi­nistr­lik­le­riň hem-de pu­dak­la­ýyn do­lan­dy­ryş eda­ra­la­ry­nyň ýol­baş­çy­la­ry­nyň, umu­man ala­nyň­da, ra­ýat­la­ry­my­zyň her bi­ri­niň mak­sa­dy­nyň ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy, me­de­ni, ylym we bi­lim bin­ýa­dy­ny mun­dan beý­läk-de ös­dür­mek­den hem-de ber­kit­mek­den yba­rat bol­ma­ly­dy­gy­ny nyg­ta­dy.

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Awaza –halkymyzyň buýsanjy

Ha­zar deň­zi­niň ke­na­ry ýur­du­my­zyň hem-de dün­ýä­niň tä­ze sy­ýa­hat­çy­lyk me­ka­ny­na öw­rül­di. Go­ja­man Ha­za­ryň türk­men ke­na­ryn­da köp san­ly kaşaň myh­man­ha­na­lar, ça­ga­la­ra we ululara ni­ýet­le­nen sa­gal­dyş we dynç alyş mer­kez­le­ri, kot­tej­ler­dir se­ýil­gäh-dynç alyş top­lum­la­ry peý­da bol­dy. Ne­ti­je­de, «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gy dün­ýä de­re­je­sin­dä­ki dynç alyş, sy­ýa­hat­çy­lyk hem-de hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gyň mer­ke­zi hök­mün­de yk­rar edil­di. «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gy­nyň dö­re­dil­me­gi­niň ta­ry­hy 2007-nji ýy­lyň maý aýyn­dan göz­baş al­ýar. Şol aý­da de­ňiz ýa­ka­syn­da­ky Türk­men­ba­şy şä­he­rin­de Türk­me­nis­ta­nyň, Rus­si­ýa­nyň we Ga­za­gys­ta­nyň Pre­zi­dent­le­ri­niň du­şu­şy­gy ge­çi­ri­lip, on­da Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz de­ňiz ýa­ka­syn­da dün­ýä de­re­je­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gy­ny dö­ret­mek baş­lan­gy­jy­ny öňe sür­di. Şon­dan soň­ra bu ýer­de de­ňi-ta­ýy bol­ma­dyk tas­la­ma dur­mu­şa ge­çi­ri­lip baş­lan­dy.

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Türkmenistan–BMG: parahatçylygyň we döredijilikli ösüşiň bähbidine hyzmatdaşlyk

BMG-niň BAŞ ASSAMBLEÝASYNYŇ 79-njy SESSIÝASYNA 30 ýyl­dan gow­rak wagt bä­ri Türk­me­nis­tan Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň do­ly hu­kuk­ly we iş­jeň ag­za­sy hök­mün­de onuň Ter­tip­na­ma­sy­nyň ýö­rel­ge­le­ri­niň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­ne mö­hüm go­şant goş­ma­gy­ny do­wam et­di­rip gel­ýär. Pa­ra­hat­çy­lyk­ly ýa­şa­ma­gyň, öňü­ni alyş dip­lo­ma­ti­ýa­sy­nyň, deň­hu­kuk­ly dia­lo­gyň äh­mi­ýe­ti­ni öňe sür­ýän Türk­me­nis­tan hal­ka­ra gi­ňiş­lik­de he­mi­şe ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gyň ta­rap­da­ry bo­lup çy­kyş ed­ýär. 2025-nji ýyl­da Bi­ta­rap­ly­gyň 30 ýyl­ly­gy­ny da­ba­ra­ly bel­le­mä­ge, şeý­le hem BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň gel­jek ýy­ly «Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly» di­ýip yg­lan et­mek ha­kyn­da Ka­rar­na­ma­sy­ny dur­mu­şa ge­çir­mä­ge taý­ýar­lyk gö­rüp, Türk­me­nis­tan hyz­mat­daş­lar bi­len iş­jeň gat­na­şyk­la­ry­ny do­wam et­di­rer. Döw­le­tiň anyk ädim­le­ri BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 79-njy ses­si­ýa­syn­da Türk­me­nis­ta­nyň köp­çü­li­ge ýe­tir­jek ile­ri tut­ýan ga­ra­ýyş­la­ryn­da-da öz be­ýa­ny­ny tap­ýar.

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Agzybir ilde ösüş bar

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynyň şanly wakalary taryhyň gatlaryndan mynasyp orun alyp, ýurdumyzyň ynamly gadamlar bilen ösüşiň täze belentliklerine çykýandygyny, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň yzygiderli ýokarlanýandygyny aýdyň görkezýär. Pederlerimiziň döwletlilik ýörelgelerinden ugur alnyp, il sylagly ýaşulularyň, dilleri senaly enelerimiziň, milli ykdysadyýetimiziň öňdebaryjylarynyň, röwşen geljegimiz bolan ýaşlaryň gatnaşmaklarynda geçirilýän Halk Maslahaty halkymyzyň agzybirliginiň, jebisliginiň, birek-birege hormat-sarpasynyň ýokarydygynyň nyşanydyr. Jemgyýetçilik-syýasy, ruhy ýokary göteriliş ýagdaýynda geçýän Halk Maslahaty halkymyzyň “Geňeşli don gysga bolmaz”, “Geňeşli salamat bolar” diýen nakyllaryndan ugur alýar. Bir supranyň başynda jemlenip, maslahat etmek, birek-birege sala salmak il-ýurt bähbitli, döwlet ähmiýetli meseleleriň agzybirlik bilen çözülmegine giň mümkinçilikleri döredýär. Döwlet-jemgyýetçilik durmuşyna işjeň gatnaşýan ýaşuly nesliň işi, durmuşy ýaş nesil üçin halallygyň, watansöýüjiligiň, zähmetsöýerligiň mekdebidir. Ýokary wekilçilikli edara hökmünde Halk Maslahaty agzybirligi, abadançylygy, Garaşsyz döwletiň ykdysady, syýasy kuwwatyny artdyrmakda ägirt uly güýçdür. Ol güýç ýaşuly nesliň göreldesiniň, tejribesiniň ýaşlara geçmegi bilen, Garaşsyzlygyň 33 ýyllygynyň belle

16 Awgust 2024

Jemgyýet

“Akylly” şäherdäki mek­dep ba­zar­la­ry

Şu gün­ler tä­ze, 2024-2025-nji okuw ýy­ly­na taý­ýar­lyk gör­me­giň çäk­le­rin­de, ýur­du­my­zyň äh­li se­bit­le­rin­de dö­re­di­len mek­dep ba­zar­la­ry ýo­ka­ry hil­li okuw es­bap­la­ry­ny we ha­ryt­la­ry­ny ila­ta hö­dür­le­ýär­. Her gün ir er­tir­den ag­şa­ma çen­li ola­ryň söw­da­sy bar­ha gy­zyş­ýar. Şeý­le söw­da no­kat­la­ry­nyň bir­nä­çe­si Ar­ka­dag şä­he­rin­de-de he­re­ket ed­ýär. Olar tä­ze, «akyl­ly» şä­he­re öz­bo­luş­ly görk be­rip, ýur­du­myz­da ýaş nesliň döw­re­bap ylym-bi­lim al­ma­gy, hü­när öw­ren­me­gi ba­bat­da äh­li müm­kin­çi­lik­le­riň dö­re­dil­ýän­di­gi­ni ala­mat­lan­dyr­ýar. Ar­ka­dag şä­he­ri­niň söw­da no­kat­la­ryn­da gu­ra­lan mek­dep ba­zar­la­ry şu gün­ler iň ge­lim-gi­dim­li ýer­le­riň bi­ri­ne öw­rül­di. Mek­dep okuw­çy­la­ry­na hö­dür­le­nil­ýän okuw es­bap­la­ry­dyr beý­le­ki ha­ryt­lar köp­dür­lü­li­gi, ýo­ka­ry hil­li­li­gi we el­ýe­ter­li­li­gi bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. «Türk­me­nis­tan­da ön­dü­ri­len» di­ýen ýaz­gy­ly ýo­ka­ry hil­li önüm­ler, ta­ry­hy şah­sy­ýet­le­ri­mi­ziň, ýur­du­my­zyň gö­zel kün­jek­le­ri­niň su­rat­la­ry bi­len be­ze­len, de­giş­li ders­ler bo­ýun­ça mag­lu­mat­lar ýer­leş­di­ri­len dep­der­ler­dir gün­de­lik­ler ýaş­la­ryň wa­tan­sö­ýü­ji­li­gi­ni, oka­ma­ga, ylym-bi­lim öw­ren­mä­ge bo­lan hö­we­si­ni has-da art­dyr­ýar.

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Döwlet belligine almagyň kadalary

Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň 40-njy maddasynda maşgala, enelik, atalyk we çagalyk döwletiň goragynda durýandygynyň konstitusion hukuk kadasy berkidilýär. Şol hukuk kadasynda ata-eneleriň ýa-da olaryň ornuny tutýan adamlaryň çagalary terbiýelemäge, olaryň saglygy, ösüşi, okuwy barada alada etmäge, olary zähmete taýýarlamaga, kanunlara, taryhy we milli däp-dessurlara hormat goýmak medeniýetini olaryň aňyna ornaşdyrmaga hukuklydyklary we şol bir wagtyň özünde borçludygy barada-da nygtalýar. Mähriban Diýarymyzda ýaşlaryň hukuklarynyň we azatlyklarynyň amala aşyrylmagy üçin döwlet derejesinde giň şertler döredilip, olaryň hemmetaraplaýyn ösüşine ýardam edilýär. Türkmenistanda dünýä inen her bir çaga döwlet tarapyndan bellige alynmaga degişlidir. Munuň üçin çaganyň ene-atasy «Raýat ýagdaýynyň namalary hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň 27-nji maddasynyň birinji bölegine laýyklykda, çaganyň hakykatda doglan ýerindäki ýa-da ene-atanyň (olaryň biriniň) ýaşaýan ýerindäki RÝNÝ edarasyna ýüz tutýarlar. Çaganyň dogluşynyň döwlet tarapyndan bellige alynmagy üçin degişli RÝNÝ edarasyna ýüz tutulan güni döwlet belligine alyş işi amala aşyrylýar.

16 Awgust 2024

Jemgyýet

Döwlet gullugynyň talaby

Döwlet gullukçylarynyň eýeleýän wezipesine garamazdan, goldanmaly bolan gulluk, hünär etikasynyň umumy ýörelgeleriniň we özüňi alyp barşyň esasy düzgünlerini özünde jemleýän «Döwlet gullukçysynyň etikasy we gulluk özüni alyp barşy hakynda» Türkmenistanyň Kanuny döwlet gullukçysynyň ahlak keşbine we işewür sypatlaryna talaplary ýokarlandyrmaga gönükdirilendir. «Döwlet gullugy hakynda», «Döwlet gullukçysynyň etikasy we gulluk özüni alyp barşy hakynda», «Korrupsiýa garşy hereket etmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunlarynyň talaplarynyň her bir döwlet gullukçysy tarapyndan doly, dogry, gyşarnyksyz berjaý edilmegi raýatlaryň konstitusion hukuklarynyň iş ýüzünde durmuşa geçýändigini görkezýär.

15 Awgust 2024

Jemgyýet

Bagtyýarlygyň kepili

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň gözel tebigatyny, onuň ösümlik, haýwanat dünýäsini aýawly saklap,  ýangyn hadysalarynyň ýüze çykmak howpunyň öňüni almak maksady bilen, Türkmenistanyň Içeri işler ministrliginiň Döwlet ýangyn howpsuzlygy gullugy aşakdaky düzgünleri ýatladýar. Ýurdumyzyň tebigatynyň gözel ýerlerinde açyk ot ýakmak, çilim çekmek, söndürilmedik otluçöpi taşlamak, uçgun berijileri ulanmak, çüýşe gaplaryny, aýna böleklerini, zir-zibilleri, şeýle-de dürli görnüşdäki ýag siňen esgileri taşlap gitmek, awtoulaglary guran ot-çöpli meýdanlara salmak we şol ýerlerde awtoulaglara tehniki hyzmatlary geçirmek gadagandyr. Türkmenistanyň çägindäki eýeçiliginiň görnüşine garamazdan, edara-kärhanalaryň, guramalaryň ählisi tebigatyň gözel ýerlerinde islendik işleri geçirende, ýangyn howpsuzlyk düzgünlerini dürs berjaý etmäge borçludyrlar. Biz döwletimiziň gözel we baý tebigatynyň, onuň ösümlikdir haýwanat dünýäsiniň aýawly saklanylmagyna   jogapkärdiris.

15 Awgust 2024

Jemgyýet

Zenanlar guramalarynda

Wagyz-nesihat maslahaty Maşgala mukaddesligini wagyz etmek maksady bilen, golaýda TZB-niň Daşoguz şäher guramasynyň guramagynda «Maşgala mukaddesligi — öý-ojaklarymyzyň gelşigi» atly şygar bilen maslahat geçirildi. Daşoguz şäher häkimliginiň mejlisler zalynda geçirilen maslahata häkimligiň jogapkär işgärleri, ilkinji zenanlar guramalarynyň ýolbaşçylary, dürli ugurlarda zähmet çekýän zenanlar, mährem eneler gatnaşdylar.

15 Awgust 2024

Jemgyýet