"Türkmen dünýäsi" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-45, 38-60-40, 38-60-44
Email: turkmendunyasi@sanly.tm

Habarlar

Lon­don­ «Tes­la»-nyň elekt­ro­kar­la­ry­na geçip baş­la­dy

ABŞ-nyň «Tes­la» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň elekt­rik aw­tou­lag­la­ry ge­çen hep­de Lon­do­nyň kö­çe­le­rin­de «Uber» on­laýn tak­si kom­pa­ni­ýa­sy­nyň bel­gi­sin­de ila­ta hyz­mat edip baş­la­dy. Lon­don­da ýa­ňy-ýa­kyn­da ka­bul edi­len trans­por­tyň eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa gör­nü­şi­ni ulan­mak me­ýil­na­masy­nyň çä­gin­de «Uber»-iň 4 müň­den gow­rak tak­si sü­rü­ji­le­ri birnä­çe aw­tou­lag ön­dü­ri­ji kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň elekt­ro­kar­la­ry­ny, şol san­da «Nis­san»-yň we «Kia»-nyň býu­jet mo­del­le­ri­ne geç­diler. Me­ýil­na­ma­ny ma­li­ýe­leş­dir­mek mak­sa­dy bi­len, «Uber» Lon­don­da ýan­gyç bi­len iş­le­ýän ada­ty tak­si­ler­de sy­ýa­hat ed­ýän ýo­lag­çy­lar­dan goş­ma­ça tö­leg alyp baş­la­dy.

«Twit­ter» gir­de­ji­si­ni art­dyr­dy

Ge­çen hep­de in­ter­net ul­ga­myn­da iş­le­ýän «Twit­ter» kom­pa­ni­ýa­sy 2021-nji ýy­lyň üçün­ji çär­ýe­gi­niň je­mi­ni jem­le­di. Kom­pa­ni­ýa­nyň söw­da­la­ry 14%, gir­de­ji­si bol­sa 37% artdy we ABŞ-nyň 1,28 mil­liard dol­la­ry­na ba­ra­bar bol­dy. Soň­ky mag­lu­mat­la­ra la­ýyk­lyk­da, «Twit­ter»-iň iş­jeň ula­ny­jy­la­ry 13% ar­typ, 211 mil­lio­na ýet­di. Bel­le­me­li zat, «Twit­ter» in­ter­net ul­ga­my­nyň iş­jeň ula­ny­jy­la­ry ABŞ-nyň çä­gin­den da­şyn­da ýer­leş­ýär (174 mil­lion), ýö­ne gir­de­ji­niň 58%-ini hut ABŞ-nyň ula­ny­jy­la­ry eýeleýär. Şeý­le-de ge­çen çär­ýek­de kom­pa­ni­ýa­nyň hal­ka­ra gir­de­ji­si 29%-e ba­ra­bar bol­dy.

Äle­me sy­ýa­hat şar­lar­da ama­la aşy­ry­lar

Ýa­kyn wagt­da baý ja­han­keş­de­ler üçin stra­tos­fe­ra şar­la­ry äle­me sy­ýa­hat et­mek üçin tö­leg­li usul­la­ryň ýe­ne bi­ri bo­lar. Şol mak­sat­ly ABŞ-nyň «World View» kom­pa­ni­ýa­sy tä­ze tas­la­ma­ny iş­läp düz­di. Bu se­kiz ýo­lag­çy­ny gö­te­rip bil­jek fu­tu­ris­tik kap­su­la­dyr. Ony stra­tos­fe­ra (pe­sin­den 30 müň metr) uly şar çy­ka­rar. Bel­le­nen be­ýik­lik äle­miň res­mi ser­he­din­den has pes­de­dir (100 km be­lent­lik), ýö­ne bu sy­ýa­hat­çy­la­ra bi­ziň pla­ne­ta­my­zy we onuň ­beý­le­ki ta­ra­pyn­da­ky tüm-ga­raň­ky­ly­gy syn­la­ma­ga müm­kin­çi­lik be­rer. As­ma­na sy­ýa­hat al­ty-se­kiz sa­gat do­wam eder. Kom­pa­ni­ýa il­kin­ji şar­la­ry 2024-nji ýyl­da uçur­ma­gy me­ýil­leş­dir­ýär. Sy­ýa­hat­çy üçin sy­ýa­ha­tyň ba­ha­sy ABŞ-nyň 50 müň dol­la­ry­na ba­ra­bar bo­lar. Bu äle­me sy­ýa­ha­ty ama­la aşyr­ýan «Blue Ori­gin» we «Vir­gin Ga­lactic» kom­pa­ni­ýa­la­ryň ba­ha­la­ryn­dan ep-es­li ar­zan­dyr.

2022-nji ýyl­da «Ocean» elekt­rik kros­so­we­ri­ni ba­za­ra goý­be­rer

Ge­çen hep­dä­niň söw­da­la­ryn­da «Fis­ker» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň paý­na­ma­la­ry 50%-den hem ýo­kar­la­nyp, kom­pa­ni­ýa­nyň ba­zar ma­ýa do­la­ny­şy­gynyň iki es­se ösmegine ýardam berdi. Bi­ler­men­ler «Fis­ker»-iň paý­na­ma­sy­na «aram sa­tyn al­mak» tek­lip­na­ma­ny ber­di­ler. Şeý­le-de bi­ler­men­ler kom­pa­ni­ýa­nyň öz elekt­ro­mo­bi­li bol­ma­sa-da, elekt­rik he­re­ket­len­di­ri­ji­de iş­le­ýän aw­tou­lag­lar ba­za­ryn­da gel­je­gi­niň bar­dy­gy­ny aýd­ýar­lar. «Fis­ker» kom­pa­ni­ýa­sy hä­zir­ki wagt­da bir zar­ýad­ka­da 400 ki­lo­metr geç­mä­ge ukyp­ly bolan «Ocean» elekt­rik kros­so­we­ri­ni iş­läp düz­ýär. Ýe­ri ge­len­de bel­le­sek, kom­pa­ni­ýa il­kin­ji aw­tou­lag­la­ry­ny 2022-nji ýy­lyň ahy­ry­na ba­za­ra goý­ber­me­gi me­ýil­leş­dir­ýär.

«Netf­lix» tä­ze oýun­la­ry hö­dür­le­ýär

Film­le­ri we oýun­la­ry ön­dür­ýän «Netf­lix» kom­pa­ni­ýa­sy ula­ny­jy­la­ra «Stran­ger Things: 1984», «Stran­ger Things 3: The Ga­me», «Shoo­ting Hoops; Card Blast» we «Tee­ter Up» ýa­ly mo­bil wi­deooýun­la­ry­ny sa­tyn al­mak müm­kin­çi­li­gi­ni dö­red­ýär. Oýun­lar hä­zir­lik­çe di­ňe «And­roid» smart­fon­lar üçin el­ýe­ter­liidir. In­ter­net oýun­la­ry «Netf­lix»-iň abu­na hyz­mat­la­ry­nyň çä­gin­de ýer­leş­ýär, şeý­le-de on­dan ma­ha­ba­ty we goş­ma­ça sa­tyn al­ma­la­ry aýyr­dy­lar. Kom­pa­ni­ýa beý­le­ki ky­bap­daş hyz­mat­lar bi­len bäs­le­şip bil­jek şow­hun hyz­mat­la­ry­ny ber­ýän aý­ra­tyn in­ter­net bö­lüm­çe­si­ni dö­ret­me­gi me­ýil­leş­dir­ýär. Ge­çen hep­dä­niň birža söw­da­la­ryn­da «Netf­lix»-iň paý­na­ma­la­ry 0,51% gymmatlady.

Tehnologiýalar dünýäsinde

Dünýä tejribesine ser salnanda, häzirki zaman innowasion tehnologiýalarynyň uly ösüşlere eýe bolýandygyny görmek bolýar. Geliň, olaryň käbiriniň aýratynlyklary bilen tanşalyň! 1. Litiý metal batareýalary

De­giş­li şa­ha­dat­na­ma­ny al­dy

Ýa­po­ni­ýa­nyň «SkyD­rive» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ön­dü­ren, dik­li­gi­ne uçup hem go­nup bil­ýän ula­gy la­ýyk­lyk ser­ti­fi­ka­ty­ny al­dy. Kom­pa­ni­ýa uç­ýan tak­si­le­ri iş­läp taý­ýar­la­ýar we olar bi­len sy­nag uçuş­la­ry­ny ama­la aşyr­ýar. Hä­zir­ki wagt­da dün­ýä­de uç­ýan ulag­la­ryň bir­nä­çe gör­nü­şi bar. Em­ma ola­ryň ýol he­re­ke­ti­ne go­şul­ma­gy­na hä­zir­lik­çe rug­sat be­ril­me­ýär. Mu­nuň üçin ka­da­laş­dy­ry­jy düz­gün­le­riň ka­nun­çy­ly­ga gi­ri­zil­me­gi­ne ze­rur­lyk du­ýul­ýar. Mun­dan ozal «SkyD­rive» kom­pa­ni­ýa­sy 2025-nji ýyl­da Osa­ka­da ge­çi­ril­jek Bü­tin­dün­ýä EKS­PO ser­gi­sin­de uç­ýan ulag­la­ry­ny hyz­ma­ta hö­dür­le­jek­di­gi­ni mä­lim edip­di. Bu kom­pa­ni­ýa­nyň iş­läp taý­ýar­lan «SkyD­rive SD-03» at­ly ula­gy­na ýur­duň gu­ry­ýer, inf­rast­ruk­tu­ra, gat­naw we sy­ýa­hat­çy­lyk mi­nistr­li­gi ta­ra­pyn­dan ber­len res­mi­na­ma onuň di­zaý­ny­nyň, gur­lu­şy­nyň we kuw­wa­ty­nyň uç­ýan se­riş­de üçin ge­rek­li howp­suz­lyk we daş­ky gur­şaw ze­rur­lyk­la­ry­ny üp­jün ed­ýän­di­gi­ni tas­syk­la­ýar. Ýurt­da şeý­le res­mi­na­ma il­kin­ji ge­zek be­ril­ýär. Kom­pa­ni­ýa «SkyD­rive SD-03»-i dün­ýä­niň iň ki­çi uç­ýan aw­tou­la­gy hök­mün­de iş­läp taý­ýar­la­dy. Bu ula­gyň dö­re­dil­me­gi­ne «Toyo­ta Mo­tor» we «Mit­su­bis­hi Heavy In­dust­ri­es» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň in­že­ner­le­ri hem gol­daw ber­di. Kom­pa­ni­ýa ge­çen ýy­lyň aw­gus­ty

Zamanabap ösüşiň ýoly

Jemgyýetiň ýaşaýyş-durmuş derejesi ýokarlandygyça onda maglumat giňişliginiň ähmiýeti artýar. Sanly aragatnaşyk tehnologiýalarynyň kämilleşmegi maglumatlaryň alyş-çalşygyny çaltlandyrmaga mümkinçilik berýär. Bazar ykdysadyýeti şertlerinde şolar ýaly maglumat alyş-çalşygyna döwlet edara-kärhanalary, jemgyýetçilik guramalary, hususy telekeçiler hem-de ilat tarapyndan isleg barha ýokarlanýar. Maglumatlary işlemegiň we geçirmegiň sanly tehnologiýalara daýanýan häzirki zaman usullarynyň peýdalanylmagy milli ykdysadyýetimiziň bäsdeşlige ukyplylygyny pugtalandyrmakda, döwlet dolandyryşynyň netijeliligini ýokarlandyrmakda, şeýle hem raýat jemgyýetini sazlaşykly ösdürmek boýunça çäreleri durmuşa geçirmekde täsirli gural hökmünde barha uly ähmiýete eýe bolýar. Ýurdumyzda maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň ösdürilmeginde, hususan-da, elektron resminama dolanyşygynyň ýola goýulmagynda hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen, 2018-nji ýylyň 30-njy noýabrynda kabul edilen «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň» orny uludyr. Resminama laýyklykda, ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň dürli pudaklaryna innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmak, şol sanda elektron resminama dolanyşygyna hem-de elektron şahsyýetnamalar ulgamyna geçmek, bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýeti döretmek, elektron söwda we hasaplaşyk hyzmatlarynyň giň gerimini üpjün etmek, sazla

Hormatly okyjylar!

Eziz Diýarymyzda sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça amala aşyrylýan işleriň çäklerinde ýurdumyzda neşir edilýän gazet-žurnallar 2020-nji ýylyň 1-nji iýulyndan bäri «turkmenmetbugat.gov.tm» internet sahypasynda we «Türkmenmetbugat» mobil goşundysynda elektron nusgada okyjylara hödürlenilýär. Munuň özi giň okyjylar köpçüligine birnäçe artykmaçlyklary döredýär: indi abuna üçin poçta bölümine ýörite gitmek zerurlygy aradan aýrylýar, internet arkaly gazet-žurnala ýazylyp bolýar. Habarlary okamak üçinem uzak garaşmak gerek däl. Neşirler çapa berlen badyna ondaky makalalar internet sahypasynda ýerleşdirilýär. Üstesine-de, gazet-žurnallaryň elektron nusgalary okamak üçin ykjamlygy bilen tapawutlanýar. Bu artykmaçlyklar size wagtyňyzy we serişdeleriňizi tygşytlamaga ýardam eder. Ýurdumyzda çykýan döwürleýin neşirlere elektron abuna ýazylmak üçin bary-ýogy birnäçe ädim ýeterlik:

Sanly ulgam — döwrüň talaby

Hormatly Prezidentimiziň Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasyna «Sanly Türkmenistan» atly täze döwlet maksatnamasyny işläp taýýarlamagy tabşyrmagy bu ugurda möhüm ädim boldy. Maksatnama ýurdumyzyň ykdysadyýetinde, jemi içerki önüminde maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalary ulgamynyň goşmaça ösüşini üpjün etmekden, sanly aragatnaşyk babatda welaýatlaryň, şäherleriň we obalaryň arasyndaky tapawudy aradan aýyrmagy göz öňünde tutýar. Islendik ýurduň ösüşi, ilki bilen onuň ylym-bilim ulgamynyň ösüş derejesi bilen kesgitlenýär. Şonuň üçin jemgyýetiň arasynda ylmyň häzirki zaman gazanan netijelerini durmuşa ornaşdyrmak, döwrebap tehnologiýalary netijeli peýdalanmak möhüm işleriň biri bolup durýar. Ylym-bilimiň täze gazananlaryny önümçilige ornaşdyrmak babatda uly işler durmuşa geçirilýär. Şunda sanly bank ulgamynyň ösüşini aýratyn nygtamak gerek. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Ministrler Kabinetiniň golaýda geçiren mejlisinde belleýşi ýaly, ýurdumyzda ykdysadyýetiň sanly ulgama geçmegini çaltlandyrmak wajyp bolup durýar. Munuň özi dünýä tejribesinden belli bolşy ýaly, döwlet ösdügiçe, onuň durmuşynda maglumat tehnologiýalary möhüm orun eýeleýär diýip belleýän milli Liderimiz sanly ulgamy ählumumy babatda okatmagyň we bu ugurdaky bilim maksatnamalaryny kämilleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekýär.

Döwrebap ösüşleriň ýoly

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzyň ählitaraplaýyn ösdürilmegine, halkymyzyň abadançylygynyň yzygiderli ýokarlandyrylmagyna, täze iş orunlarynyň döredilmegine gönükdirilen giň möçberli işler durmuşa geçirilýär. Gahryman Arkadagymyzyň durnukly ykdysady ösüşiň binýady hökmünde innowasion tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy, sanly ykdysadyýetiň döredilmegi ugrunda edýän taýsyz tagallalary ýurdumyzyň täze ösüş belentliklerine çykmagynda möhüm ähmiýete eýedir. Häzirki wagtda ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti döretmek bilen baglanyşykly işlere uly ähmiýet berilýär. Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllar aralygynda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň konsepsiýasy üstünlikli durmuşa geçirilip, bu ugurda durmuşa geçirilýän işler döwlet Baştutanymyzyň aýratyn üns merkezinde saklanýar. Hormatly Prezidentimiz şu ýylyň 25-nji sentýabrynda paýtagtymyzda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde eden taryhy çykyşynda hem sanly ykdysadyýeti döretmek boýunça alnyp barylýan işleriň üstünde aýratyn durup geçdi. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, häzirki döwür täze garaýyşlarydyr innowasion önümçilikleri döretmegi talap edýär. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda ýokary tehnologiýalara we düýpli nazary ylymlara esaslanýan sanly ykdysadyýeti döretmek boýunça toplumlaýyn işler alnyp barylýar. Biz milli ykdysadyýetimiziň täze, depginli ösýän ugruna öwrülen elektron senagatyny döredýär

Ilkinji foto enjamlar

Taryhyň gatlary ynsan paýhasynyň miwesi bolan täsin oýlap tapyşlardan, ylmy açyşlardan doludyr. Ilkinji fotosuratlaryň düşürilmegi hem adamzadyň durmuşyndaky möhüm wakalaryň biridir. «Fotograf» grek sözi bolup, «fotos» — ýagtylyk, «grafein» — çyzmak, ýazmak ýaly manylary berýär. Fotograf, ýagny fotosurat ilkinji gezek 1826-njy ýylda fransuz oýlap tapyjysy Jozef Neps tarapyndan düşürilýär. Neps «Penjireden Le Grasyň görnüşi» diýip atlandyrylan surat galaýy bilen gurşun garylan tekiz ýerlikde peýda bolýança 8 sagatlap garaşmaly bolupdyr. Surata düşürmek üçin örän köp wagtyň sarp edilendigi sebäpli, bu usul tizara ýatdan çykarylýar. Soňraky döwürde, ýagny 1837-nji ýylda fransuz himigi Luis Daguerre tarapyndan «Daguerreyotipi» ady bilen ilkinji fotoapparat oýlanyp tapylýar. Bu enjamda surata düşürmek üçin himiki birleşmelere batyrylan kümüş garyndyly aýna gap fotoapparatyň içine goýulýardy. Soňra enjamyň kamerasy ýagtylygyň düşüşine baglylykda, 5 — 40 minut aralygynda surata alynýan şekile tarap öwrülipdir. Düşürilen suratlaryň dury görünýändigine garamazdan, kümüş garylan aýna gabyň çalt döwülýändigi sebäpli, surata düşürmegiň bu görnüşi hem kämilleşip bilmeýär. Ýene şol ýyllarda iňlis alymy Genri Foks Talbot ilkinji gezek suraty kagyza geçirýän fotoapparat oýlap tapýar. Ýöne suratyň bulaşyk çykýandygy we wagtyň geçmegi bilen garalýandygy sebäpli, bu enjam hem unudylýar. «Fotosura

Hin­dis­tan ýo­ka­ry tiz­lik­li elekt­ro­kar dö­ret­di

Hin­dis­ta­nyň «Vazi­ra­ni Au­to­mo­tive» kom­pa­ni­ýa­sy «Ekonk» elekt­rik he­re­ket­len­di­ri­ji­li gi­per­ka­ry­ny gör­ke­zi­li­şe çy­kar­dy. Bir orun­lyk elekt­rik he­re­ket­len­di­ri­ji­de iş­le­ýän aw­tou­la­gyň kuw­waty­ 722 at güý­jü­ne ba­ra­bar bo­lup, onuň ag­ra­my 738 ki­log­ram­dyr. Elekt­ro­kar 100 ki­lo­metr tiz­li­ge 2,54 se­kun­dyň do­wa­myn­da çykmaga ukyp­ly­dyr. «Ekonk» elekt­ro­ka­ry­nyň iň ýo­ka­ry tiz­li­gi sa­gat­da 309 ki­lio­metr bo­lup, ba­ta­re­ýa­la­ry üçin ýö­ri­te so­wa­dyş ul­ga­my bi­len en­jam­laş­dy­ry­lan­dyr. «Ekonk» elekt­ro­ka­ryň ba­ha­sy ba­ra­da hä­zir­lik­çe anyk mag­lu­mat ýok.

«Sam­sung» «In­terb­rand»-yň sa­na­wyn­da bä­şin­ji bol­dy

«Sam­sung Electro­nics» kom­pa­ni­ýa­sy «In­terb­rand» hal­ka­ra kon­sal­ting kom­pa­ni­ýa­sy ta­ra­pyn­dan ta­ýyn­la­nan «Dün­ýä­niň iň go­wy brend­le­ri» sa­na­wy­nyň bä­şin­ji or­nu­ny eýe­le­di. Hä­zir­ki wagt­da «Sam­sung» bren­di ABŞ-nyň 74,6 mil­liard dol­la­ry möç­be­rin­de ba­ha­lan­ýar. «Sam­sung» bren­di 2012-nji ýyl­dan bä­ri sa­na­wyň bi­rin­ji on­lu­gyn­da sak­la­nyp gel­ýär. Ýöne bu ýylky gör­ke­zi­ji kom­pa­ni­ýa­nyň 2013-nji ýyl­dan bä­ri ösü­şi­niň iň ýo­ka­ry de­re­je­si­dir. Kom­pa­ni­ýa­nyň sa­naw­da il­kin­ji ge­zek 20 ýyl mun­dan ozal peý­da bo­lan­dy­gy­ny we şon­da onuň 43-nji or­ny eýe­län­di­gi­ni bel­le­mek ge­rek. 2010-njy ýyl­da bol­sa kom­pa­ni­ýa 19-njy ýe­re çyk­ma­gy ba­şa­ryp­dy.

«Micro­soft» tä­ze an­ti­wi­rus döredýär

«Micro­soft» kom­pa­ni­ýa­sy «Win­dows»-yň dü­zü­min­de otur­dy­lan an­ti­wi­ru­syň tä­ze gör­nü­şi­ni dö­red­ýär. Hü­när­men­ler il­kin­ji ba­ha ber­mek mak­sat­na­ma­sy­na gat­na­şy­jy­la­ryň ara­syn­da «Micro­soft De­fen­der»-yň («Win­dows»-y go­ra­ý­jy») sy­nag iş­le­ri­ne baş­la­dy­lar. Tä­ze go­şun­dy­nyň ady «Gib­ral­ta­rApp» bo­lup, ol «XAML» we «WPF» teh­no­lo­gi­ýa­la­ry ulan­mak ar­ka­ly dö­re­dil­di. Ha­bar­da tä­ze go­şun­dy­nyň ha­çan ula­ny­şa goý­be­ril­je­kdi­gi ba­ra­da ha­bar be­ril­me­ýär. Ýö­ne iri ope­ra­si­ýa ul­gam­la­ry­nyň tä­ze­le­niş­le­riň el­my­da­ma maý aý­la­ryn­da ge­çi­ril­ýän­di­gi­ni göz öňü­nde tut­saň, on­da «Micro­soft De­fen­der»-iň tä­ze gör­nü­şi köp­çü­li­ge 2022-nji ýy­lyň maý-iýun aý­la­rynda gör­ke­zi­ler.

Du­baý­da dün­ýä­de iň uly syn ediş te­ke­ri açyl­dy

Du­baý­da dün­ýä­de iň uly syn ediş te­ke­ri açyl­dy. Be­ýik­li­gi 250 metr bo­lan bu att­rak­sion eme­li ada­da ýer­leş­ýär. Oňa «Du­ba­ýyň gö­zi» di­ýip at go­ýup­dyr­lar. Syn ediş te­ke­rin­de 48 ka­bi­na bo­lup, ola­ryň kä­bi­rin­de ka­fe­ler ýer­leş­di­ri­lip­dir. Olar­da bu ýe­re gel­ýän myh­man­la­ryň ar­ka­ýyn dynç al­ma­gy hem-de göw­ne­jaý na­har­lan­ma­gy üçin äh­li şert­ler dö­re­di­lip­dir. Şeý­le hem ka­bi­na­lar­da kon­fe­ren­si­ýa zal­la­ry, toý da­ba­ra­sy­ny gu­ra­mak üçin ýö­ri­te ýer­ler bar. Bu bol­sa «Du­ba­ýyň gö­zü­niň» myh­ma­ny­nyň ýe­tik bol­jak­dy­gyn­dan ha­bar ber­ýär. Ýe­ri ge­len­de aýt­sak, syn ediş te­ke­ri gi­je-gün­di­ziň do­wa­myn­da hyz­mat­da bo­lar we bir öw­rü­li­şi­gi 38 mi­nu­dyň do­wa­myn­da ama­la aşy­rar. 

«Tes­la» 1 tril­lion­lyk sep­gi­de ýet­di

Ame­ri­ka­ly işe­wür Ilon Mas­kyň «Tes­la» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ma­ýa do­la­ny­şy­gy Nýu-Ýor­kuň gaz­na bir­ža­syn­da­ky söw­da­lar­da ABŞ-nyň 1 tril­lion dol­la­ryn­dan geç­di. «Tes­la» 100 müň sa­ny elektro­mo­bil sar­gyt eden «Hertz Glo­bal» hol­din­gi bi­len bag­la­şan şert­na­ma­syn­dan soň, kom­pa­ni­ýa­nyň paý­na­ma­la­ry­nyň ba­ha­sy has-da gym­mat­la­dy. Has ta­ky­gy, paý­na­ma­lar 9% ýo­kar­lan­dy we bu gör­ke­zi­ji «Tes­la»-nyň 1 tril­lion­lyk bel­gi­ni geç­me­gi­ne ýar­dam ber­di. Ýö­ne mu­ňa ga­ra­maz­dan, Mas­kyň kom­pa­ni­ýa­sy hä­zir­lik­çe ba­za­ryň öň­de­ba­ry­jy­la­ryn­dan ep-es­li yz­da bar­ýar. My­sal üçin, «App­le»-niň ba­zar ba­ha­sy ABŞ-nyň 2,46 tril­lion dol­la­ry­na, «Micro­soft»-yň ba­zar ba­ha­sy ABŞ-nyň 2,3 tril­lion dol­la­ry­na ba­ra­bar­dyr. Ýe­ri ge­len­de, «Tes­la»-nyň 1 tril­lion­lyk sep­gi­de ýet­mek­de tiz­lik re­kor­dy­ny go­ýup, 18 ýy­lyň için­de ýe­ten­di­gi­ni bel­le­me­li­di­ris. 

«Xpeng» uç­ýan aw­tou­lag ön­dü­rip baş­lar

Hy­ta­ýyň «Xpeng» kom­pa­ni­ýa­sy di­ňe bir sür­mä­ge däl, eý­sem, uç­ma­ga hem ukyp­ly bo­lan aw­tou­la­gy­ny ta­nyş­dyr­dy. Ulag «HT Aero» ada eýe bol­dy we ol «Xpeng»-iň gol­çur kär­ha­na­sy ta­ra­pyn­dan iş­le­nip dü­zül­di. Gör­nü­şe gö­rä, ol aw­tou­la­gyň «Xpeng P7» mar­ka­sy­na meň­ze­ýär: se­dan gör­nüş­de bo­lup, üç ga­py­sy we iki otur­gy­jy bar. Şeý­le-de elekt­rik he­re­ket­len­di­ri­ji, uçuş üçin he­re­ket­len­di­ri­ji hem-de ýol­lar­da we ho­wa­da daş­ky gur­şa­wa ba­ha be­rip bil­ýän aw­to­pi­lot ul­ga­my bi­len en­jam­laş­dy­ry­lan­dyr. Aw­tou­lag ho­wa­da 130 km/sag tiz­lik bi­len he­re­ket ed­ýär we uçuş wag­ty 30 mi­nut bi­len çäk­len­di­ri­len­dir.

«Facebook» ady­ny üýt­get­di

Ame­ri­ka­nyň «Facebook» kom­pa­ni­ýa­sy ady­ny «Me­ta» diýip ça­lyş­dy. Bu ba­ra­da ge­çen hep­de kom­pa­ni­ýa­ny esas­lan­dy­ry­jy Mark Su­ker­berg on­laýn ta­nyş­dy­ry­lyş da­ba­ra­syn­da aýt­dy. Onuň söz­le­ri­ne gö­rä, tä­ze at kom­pa­ni­ýa­nyň iş­läp dü­zen «me­taä­lem» kon­sep­si­ýa­sy­nyň do­wa­my bo­lup dur­ýar. Bu kon­sep­si­ýa prog­ram­ma­la­ryň bir­nä­çe top­lum­la­ry­ny özün­de bir­leş­di­rer. «Facebook» dün­ýä­niň iň iri ady­bir in­ter­net ul­ga­my­na eýe­çi­lik ed­ýän kom­pa­ni­ýa­dyr. Ol 2004-nji ýy­lyň 4-nji few­ra­lyn­da Mark Su­ker­berg we onuň Gar­ward uni­wer­si­te­tin­de bi­le oka­ýan ýol­daş­la­ry Eduar­do Sa­we­rin, Das­tin Mos­ko­wis we Kris Hýuz ta­ra­pyn­dan esas­lan­dy­ryl­dy.

Iň go­wy smart­fon­la­ryň sa­na­wy çap edil­di

«Ros­ka­çest­wo»-nyň hü­när­men­le­ri iň go­wy smart­fon­la­ryň sa­na­wy­ny çap et­di­ler. Bilermenler «iP­ho­ne 13 Pro Max»-y ba­za­ryň iň go­wy smart­fo­ny di­ýip at­lan­dyr­dy­lar. «App­le»-niň iň gym­mat we iň öň­de­ba­ry­jy smart­fo­nyn­dan baş­ga-da, sa­na­wyň bi­rin­ji bäş­li­gi­ne «So­ny Xpe­ria 5 II», «Sam­sung Ga­laxy S10+», «iP­ho­ne 13 Pro» we «iP­ho­ne 11 Pro Max» smart­fon­la­ry gir­di­ler. Sent­ýabr aýy «Ros­ka­çest­wa»-nyň hü­när­men­le­ri iň ar­zan smart­fon­la­ryň sa­na­wy­ny dü­züp­di­ler. Şo­ňa la­ýyk­lyk­da, sa­na­wyň iň ýo­kar­ky bö­le­gi­ni «Xiao­mi Red­mi No­te 10s», «Sam­sung Ga­laxy M32», «Sam­sung Ga­laxy A12», «TCL 20L» we «Real­me Nar­zo 30 5G» smart­fon­la­ry eýe­le­di­ler.