Газета "Нейтральный Туркменистан"

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-18, 39-95-82, 39-95-88
Email: neytralnyturkmenistan-gazeti@online.tm

Habarlar

Türkmenistan — Ýunesko: ýaşlaryň mümkinçiliklerini giňeltmek ugrunda

Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasy (ÝUNESKO) Garaşsyz, baky Bitarap ýurdumyzyň daşary syýasatynda esasy hyzmatdaşlaryň biridir. ÝUNESKO-nyň XXI asyryň çylşyrymly we dartgynly meselelerini medeni diplomatiýa arkaly çözmek, ynsanperwer ýörelgeleriň üsti bilen Ýer ýüzünde parahatçylygy, howpsuzlygy, durnukly ösüşi üpjün etmek ugrundaky tagallalary Türkmenistanyň hoşniýetli daşary syýasatynyň maksatlaryna doly gabat gelýär. Birleşen Milletler Guramasynyň bu ýöriteleşdirilen edarasynyň maksady bilimiň, ylmyň we aragatnaşygyň esasynda adamlaryň aňynda parahatçylygy goramak, hoşniýetlilik, geçirimlilik pikirini oýarmakdan ybaratdyr. Tertipnamasyndaky: «Uruş hakdaky pikir adamyň aňynda döreýär, şonuň üçin hem olaryň aňynda parahatçylygy goramak pikirini oýarmaly» diýen sözler bolsa ÝUNESKO-nyň baş ýörelgesidir. Guramanyň wezipesi adalatlylygy, kanunylygy we adam hukuklaryny ählumumy hormatlamagy, BMG-niň Tertipnamasyndaky teniniň reňkine, jynsyna, diline ýa-da dinine garamazdan, ähli halklar üçin ykrar edilen esasy hukuklaryny üpjün etmek maksady bilen, halklaryň bilim, ylym we medeniýet ulgamlarynda hyzmatdaşlygyny giňeltmek arkaly, parahatçylygy, howpsuzlygy berkitmäge ýardam etmek bilen baglydyr. Umumadamzat gymmatlyklaryna, islendik siwilizasiýanyň we medeniýetiň özygtyýarlylygyna hormat goýmak onuň ileri tutýan ýörelge

Doktor Riri Fitri SARI: — Türkmenistanyň ýokary hünär bilimi ulgamynda ýeten derejesine guwanýarys

Ýaşlaryň uly üstünliklerine beslenen Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda Türkmenistanyň ýokary okuw mekdepleriniň 8-si — Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersiteti, S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersiteti, Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersiteti, Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary instituty, Telekommunikasiýalar we informatika instituty, Döwlet energetika instituty, Türkmen oba hojalyk instituty, Türkmen döwlet maliýe instituty «UI GreenMetric World University Rankings» sanawyna goşuldy. Muny tassyklaýan şahadatnamany golaýda paýtagtymyzdaky Söwda-senagat edarasynda geçirilen halkara ýaşlar forumynyň çäklerinde «UI GreenMetric World University Ranking» agentliginiň başlygy Riri Fitri Sari gowşurdy. Bu abraýly sanawyň aýratynlyklary, ýurdumyzyň oňa goşulan ýokary okuw mekdepleriniň gazananlary hakynda professor, doktor Riri Fitri SARI şeýle gürrüň berdi: — Ýokary hünär bilimi ulgamy ýurduň, dünýä hojalygynyň ösüşinde, öňde duran wezipeleriň, möhüm çagyryşlaryň çözülmeginde, umuman, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde aýratyn ähmiýete eýedir. Bu ugurda möhüm başlangyçlary öňe sürýän Indoneziýa uniwersiteti (UI) 2010-njy ýylda «UI GreenMetric World University Ranking» bütindünýä uniwersitetler reýtingini esaslandyrdy. Onuň esasy maksady hünär okuw mekdepleriniň durnukly ösüş, ekologiýa babatdak

Durnukly ösüşiň bähbidine

2023-nji ýylyň 22-nji dekabrynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde hormatly Prezidentimiz Birleşen Milletler Guramasynyň Nýu-Ýork şäherinde ýerleşýän ştab-kwartirasyndan hoş habaryň gelip gowşandygyny belledi. 19-njy dekabrda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň 49-njy plenar mejlisiniň dowamynda Türkmenistanyň başlangyjy esasynda «Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek üçin ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek» hem-de «Durnukly ösüşi üpjün etmekde ygtybarly we durnukly energiýa birikmesiniň esasy orny» atly Kararnamalar biragyzdan kabul edildi. Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen öňe sürlüp, ozal hem birnäçe gezek ykrar edilen şeýle halkara başlangyçlara köp sanly dünýä ýurtlarynyň awtordaş bolup çykyş etmegi olaryň tutuş adamzat üçin örän möhümdigini görkezýär.

Owganystan Özbegistanyň üstaşyr demir ýol gatnawyna bolan çäklendirmeleri ýatyrdy

Özbegistanyň Transport ministrliginiň metbugat gullugynyň habar bermegine görä, Owganystan Özbegistanyň üstaşyr demir ýol gatnawyna bolan çäklendirmeleri ýatyrýar. 26-njy dekabrda Özbegistanyň ulag ministri Ilhom Makhamow Owganystanyň ulag we raýat awiasiýasynyň başlygynyň wezipesini ýerine ýetiriji Hamidullah Okhunzoda bilen ulag we logistika pudagyndaky hyzmatdaşlygy ara alyp maslahatlaşdy. Owganystan özbek kärhanalaryna öz çäginden üstaşyr geçmek we ikitaraplaýyn gatnaw üçin çäklendirmeleri ýatyrdy. Şeýle-de taraplar 2024-nji ýyldan başlap, halkara ýol ulaglary üçin tölegleri deňlik esasynda kesgitlemek barada ylalaşdylar. 2022-nji ýylyň awgust aýynyň ahyrynda Özbegistanyň ulag ministri Owganystana eden sapary wagtynda ýerli hünärmenler bilen Owganystanyň çäginden üstaşyr gatnaw çäklendirmeleriniň ýatyrylmagy barada pikir alşypdy. Gepleşikleriň netijesinde taraplar üstaşyr ýük ulag-logistika ulgamyny ösdürmek üçin ähli mümkinçilikleri mobilizlemek barada ylalaşdylar.

Özbegistan ananasyň importyny artdyrdy

Özbegistan 2023-nji ýylyň ýanwar — noýabr aýlarynyň dowamynda 1,3 müň tonna ananas import etdi. Bu görkeziji 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 594 tonna köpdür. Özbegistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Statistika agentliginiň habar bermegine görä, hasabat döwründe ýurduň ananas importynda esasy orun Hytaýa degişli. Bu ugurdaky sanawyň başyny çekýän Hytaý 2023-nji ýylyň 11 aýynda 756,5 tonna ananasy özbek bazaryna eksport etdi. Şeýle-de sanawyň ilkinji bäşliginden degişli yzygiderlilikde, Gazagystan (280,4 tonna), Kosta-Rika (103,4 tonna), Keniýa (53,8 tonna) we Türkiýe (36,3 tonna) ýaly ýurtlar orun aldylar.

Stambulda Özbegistan-Türkmenistan-Eýran-Türkiýe multimodal ulag geçelgesini ösdürmek boýunça çäreler ylalaşyldy

Türkmenistanyň, Özbegistanyň, Eýranyň we Türkiýäniň demirýol edaralarynyň wekilleri Stambul şäherinde ilkinji bilelikdäki mejlisi geçirdiler. Onda Özbegistan-Türkmenistan-Eýran-Türkiýe multimodal ulag geçelgesini ösdürmek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Duşuşykda, esasan hem, ulag geçelgesi boýunça demirýol daşamalarynyň nyrhlaryny peseltmek we onuň üsti bilen ýük daşamalarynyň mukdaryny artdyrmak meseleleri boýunça pikir alşyldy. Taraplar ulag geçelgesi boýunça ýük daşamalarda emele getirilen amatly we bäsdeşlige ukyply nyrhlaryň harytlaryň hem-de ýükleriň daşalyş möçberlerini artdyrmaga ýardam etjekdigi hakynda bitewi düşünjä geldiler.

Ýolçularyň Hökümetara geňeşiniň VII halkara awtomobilli ýörişi Azerbaýjanyň, Russiýanyň, Gazagystanyň we Özbegistanyň çäginden geçer

Ýolçularyň Hökümetara geňeşi tarapyndan guralýan VII halkara awtomobilli ýörişi Azerbaýjanyň, Russiýanyň, Gazagystanyň we Özbegistanyň çäginden geçer. Awtomobilli ýöriş 2024-nji ýylyň 28-nji aprelinden 8-nji maýy aralygynda geçiriler. Onuň uzynlygy 2500 kilometrdir. Awtomobilli ýörişiň ugry Baku-Guba - Azerbaýjanyň Russiýa bilen serhedi-Derbent-Mahaçkala-Astrahan-Russiýanyň Gazagystan bilen serhedi-Atyrau-Beýneu-Gazagystanyň Özbegistan bilen serhedi-Nukus-Hywa awtoýollary boýunça geçer.

GDA agza döwletleriň Baştutanlarynyň resmi däl duşuşygy geçirildi

26-njy dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasyna iş saparyny amala aşyryp, däp bolan Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna agza döwletleriň Baştutanlarynyň resmi däl sammitine gatnaşdy. Nobatdaky sammite Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew, Belarus Respublikasynyň Prezidenti Aleksandr Lukaşenko, Ermenistan Respublikasynyň Premýer-ministri Nikol Paşinýan, Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew gatnaşdy.

Türkmenistan — GDA: birlikde, bilelikde, jebislikde

26-njy dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasyna iş saparyny amala aşyryp, däp bolan Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna agza döwletleriň Baştutanlarynyň resmi däl sammitine gatnaşdy. Sankt-Peterburg şäheriniň «Pulkowo» Halkara howa menzilinde döwlet Baştutanymyzy resmi adamlar garşyladylar. Nobatdaky sammite Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew, Belarus Respublikasynyň Prezidenti Aleksandr Lukaşenko, Ermenistan Respublikasynyň Premýer-ministri Nikol Paşinýan, Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew hem gatnaşdylar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidentiniň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik

Aşgabat, 28-nji dekabr (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik boldy. Onuň dowamynda özara bähbitlilik, deňhukukly hyzmatdaşlyk ýörelgeleri esasynda ösdürilýän döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmagyň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Söhbetdeşligiň başynda Gahryman Arkadagymyz we Özbegistanyň Prezidenti birek-biregi ýetip gelýän Täze ýyl bilen gutlap, iki ýurduň halklaryna parahatçylyk, bagtyýarlyk, abadançylyk, rowaçlyk arzuw etdiler. Pursatdan peýdalanyp, özbek Lideri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa mähirli salamyny we iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Guwandyryjy sepgitler, wajyp wezipeler

Paýtagtymyzdaky Söwda-senagat edarasynda geçirilen halkara ylmy-amaly maslahatyň hem-de köpugurly serginiň açylyş dabarasyna halkara guramalaryňdyr düzümleriň wekilleri, goňşy we alysdaky birnäçe döwletlerden myhmanlar hem gatnaşdylar. Olar tamamlanyp barýan ýylda Türkmenistanda döwlet ýaşlar syýasatyny amala aşyrmakda gazanylan üstünliklere aýdyň göz ýetirdiler, kärdeşleri bilen pikirdir tejribelerini paýlaşmaga mümkinçilik aldylar.

Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylyna bagyşlanan halkara ylmy-amaly maslahat we sergi öz işine başlady

Şu gün — 27-nji dekabrda Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylyna bagyşlanan halkara ylmy-amaly maslahat we sergi öz işine başlady. Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynda türkmen ýaşlarynyň ukyp-başarnyklaryny, zehinini açyp görkezýän, olaryň ylym-bilimde, medeniýetde, sungatda, sportda we ykdysadyýetiň dürli ugurlarynda gazanan üstünliklerini dabaralandyrýan giň göwrümli sergi guraldy. Sergide hormatly Prezidentimiziň «Ýaş nesiller — jemgyýetiň geljegi. Şonuň üçin hem ýurdumyzy ösdürmäge gönükdirilen strategiýamyzyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde ýaşlar barada döwlet syýasatymyzy üstünlikli amala aşyrýarys» diýen dürdäne jümleleri mynasyp beýanyny tapýar.

Stambulda «Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Türkiýe» multimodal ulag geçelgesiniň ösüşi boýunça duşuşyk geçirildi

Stambulda «Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Türkiýe» multimodal ulag geçelgesine gatnaşýan ýurtlaryň demir ýol administrasiýalarynyň ilkinji duşuşygy geçirildi. Onda bu ulag ýolunyň ösüşi bilen baglanyşykly möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Bu barada «Özbegistanyň demir ýollarynyň» maglumat-seljeriş mediýa merkezi tarapyndan habar berildi. Duşuşykda, esasan, demir ýolda bäsdeşlige ukyply nyrhlaryň girizilmegi we bu ugur boýunça daşamalaryň mukdarynyň ýokarlanmagy ara alnyp maslahatlaşyldy. Taraplar bu ugur boýunça daşamalar üçin elýeterli we bäsdeşlige ukyply bahalaryň kesgitlenmegi harytlaryň we ýükleriň daşalýan mukdaryny ýokarlandyrmaga kömek eder diýen netijä geldiler.

Rus kompaniýasy «Demirgazyk—Günorta» geçelgesiniň üsti bilen Türkmenistandan Russiýa eltip berme hyzmatyny ýola goýdy

Russiýanyň köp dürli hyzmatly logistika operatory bolan PEK «Demirgazyk—Günorta» halkara ulag geçelgesiniň gündogar şahasy boýunça Türkmenistan bilen Russiýanyň arasynda toparlaýyn ýükleri eltip berme hyzmatyny ýola goýdy diýip, Logistic.ru portaly habar berýär. Yzygiderli gatnawlar iki hepdede bir gezek amala aşyrylýar we indiki ýyl olaryň sany köpeler diýip, çeşme belleýär.

Türkmenistanyň Prezidenti GDA agza döwletleriň Baştutanlarynyň resmi däl duşuşygyna gatnaşdy

Aşgabat — Sankt-Peterburg — Aşgabat, 26-njy dekabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasyna iş saparyny amala aşyryp, däp bolan Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna agza döwletleriň Baştutanlarynyň resmi däl sammitine gatnaşdy. Aşgabadyň Halkara howa menzilinde döwlet Baştutanymyzy resmi adamlar ugratdylar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy türk kompaniýalarynyň ýolbaşçylary bilen duşuşdy

Aşgabat, 26-njy dekabr (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow «Baykar Makina Sanayi we Tijaret A.Ş.» kompaniýasynyň baş müdiri Lütfü Haluk Baýraktar we «BMC Otomotiv Sanayi we Tijaret A.Ş.» kompaniýasynyň dolandyryjylar geňeşiniň başlygy Fuat Tosýaly bilen duşuşdy. Myhmanlar duşuşmaga döredilen mümkinçilik üçin türkmen halkynyň Milli Liderine hoşallyklaryny bildirdiler we pursatdan peýdalanyp, Gahryman Arkadagymyza, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň iberen salamyny we türkmen halkyna parahatçylyk, gülläp ösüş baradaky arzuwlaryny ýetirdiler.

“Şeremetowo” halkara howa menzili “Türkmenistan” awiakompaniýasyny uçuşlary öz wagtynda ýerine ýetirýän iň ygtybarly awiakompaniýalaryň biri diýip yglan etdi

Russiýanyň federal ähmiýetli Moskwa oblastynyň esasy 4 aeroportynyň biri “Şeremetowo” halkara howa menzili ýylyň jemini jemläp, uçuşlary öz wagtynda ýerine ýetirýän iň ygtybarly awiakompaniýalaryň sanawyny yglan etdi. Howa menzili bu sanawy uçuşlaryň öz wagtynda ýerine ýetirijilik we gatnaw ýygylygyna esaslanyp düzdi. “Türkmenistan” awiakompaniýasy “Şeremetowo” halkara howa menzilinde 300-den gowrak gonuş amalyny ýerine ýetirip, uçuşlary öz wagtynda ýerine ýetirýän iň ygtybarly ikinji ýük awiakompaniýasy boldy. Birinji orunda “Air China Cargo” üçünji orunda hem “Uzbekistan Airways” awiakompaniýalary ýerleşdirildi.

Netijeli hyzmatdaşlyk ilerledilýär

Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetinde Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň hem-de ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň sekretariatynyň bilelikde guramagynda «Türkmenistan — ÝUNESKO: bilim ulgamy durnukly ösüş ýolunda» atly dabaraly maslahat geçirildi. ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň jogapkär sekretarynyň, ýokary okuw mekdepleriniň professor-mugallymlarynyň, şol sanda ÝUNESKO kafedralarynyňdyr klublarynyň, şeýle hem bu guramanyň Assosirlenen mekdepler toruna girizilen umumybilim berýän orta mekdepleriň wekilleriniň gatnaşmagynda geçirilen maslahatda çykyşlara uly orun berildi. Çykyş edenler taryhy we medeni mirasy, däp-dessurlary içgin öwrenmek, gorap saklamak, ýurdumyzda we halkara derejede wagyz etmek, dünýäniň öňdebaryjy ylym-bilim, tehnologik we maglumat merkezleri, ylmy-barlag edaralarydyr ýokary okuw mekdepleri bilen halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek boýunça ýerine ýetirilen işlere üns çekdiler. Bu guramanyň kafedralarynyňdyr klublarynyň wekilleri onuň şeýle ugurdaş birleşmeleri bilen bilelikde okuw kitaplaryny, okuw-usuly gollanmalary, monografiýalary we ylmy makalalary taýýarlamak, özara tejribe alyşmak, dürli ugurlar boýunça ylmy-gözleg işlerine ýaş mugallymlaryň, aspirantlaryň, talyplaryň işjeň gatnaşmagyny gazanmak, maddy we medeni mirasymyz, dermanlyk ösümliklerimiz boýunça kämil hünärmenleri taýýa

Türkmenistanyň Deňiz söwda floty ýük daşalyşyny 21,6 göterim artdyrdy

Türkmenistanyň Deňiz söwda flotynyň gämileri tarapyndan 2023-nji ýylyň ýanwar — noýabr aýlarynda ýük daşamagyň umumy mukdary 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 21,6 göterim ýokarlandy we 2,06 million tonna ýetdi. Umuman, 2023-nji ýylyň ýanwar-noýabr aýlarynda ýük daşamak boýunça Milli flotyň meýilnamasy 129,4 göterim ýerine ýetirildi.

«Türkmenistanda öndürilen» milli haryt nyşanyny işläp taýýarlamak boýunça duşuşyk geçirildi

22-nji dekabrda Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynda «Türkmenistanda öndürilen» milli haryt nyşanyny işläp taýýarlamak boýunça Pudagara iş toparynyň ýygnagy geçirildi. Pudagara iş toparynyň gün tertibine «Türkmenistanda öndürilen» milli haryt nyşany hakynda düzgünnamanyň taslamasyny ara alyp maslahatlaşmak hem-de «Türkmenistanda öndürilen» milli haryt nyşanynyň şekilini saýlap almak we ony Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň garamagyna hödürlemek ýaly meseleler girizildi. Ýygnagyň dowamynda «Türkmenistanda öndürilen» milli haryt nyşany hakynda düzgünnamanyň taslamasy hem-de «Türkmenistanda öndürilen» milli haryt nyşanynyň şekilini saýlap almak baradaky geçirilen bäsleşige gelip gowşan teklipler boýunça çykyşlar edildi.