Газета "Нейтральный Туркменистан"

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-18, 39-95-82, 39-95-88
Email: neytralnyturkmenistan-gazeti@online.tm

Habarlar

Türkmenistanyň Prezidenti Eýran Yslam Respublikasynyň nebit ministrini kabul etdi

Aşgabat, 18-nji ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Eýran Yslam Respublikasynyň nebit ministri Jawad Owjini kabul etdi. Myhman wagt tapyp kabul edendigi we duşuşykda döwletara hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň möhüm meselelerini ara alyp maslahatlaşmaga döredilen mümkinçilik üçin hoşallyk bildirip, döwlet Baştutanymyza, şeýle hem türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyza Eýranyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisiniň mähirli salamyny ýetirdi.

Halkara hyzmatdaşlyk dowamat-dowam

Türkmenabat Halkara howa menzili resmi web-saýtynda 2024-nji ýylda esasy hyzmatdaşlyk etjek daşary ýurt awiakompaniýalary barada maglumat berdi. Çeşmäniň ýazmagyna görä, halkara menzil üstümizdäki ýylda Gruziýanyň GeoSKY, Türkiýäniň MNG we Moldawiýanyň TERRA AWIA kompaniýalary bilen hyzmatdaşlygyny dowam etdirer.

Türkmenistanyň Prezidenti Ýewropa Komissiýasynyň wise-prezidentini kabul etdi

Aşgabat, 17-nji ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ýewropa Komissiýasynyň wise-prezidenti Margaritis Şinasy kabul etdi. Myhman wagt tapyp kabul edendigi üçin hoşallyk bildirip, döwlet Baştutanymyza Ýewropa Bileleşiginiň ýolbaşçylarynyň mähirli salamyny ýetirdi. Şeýle hem ol häzirki wagtda Merkezi Aziýa sebitinde parahatçylyk söýüjilikli syýasaty durmuşa geçirýän Türkmenistan bilen köpýyllyk netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmäge Ýewropa Bileleşiginiň gyzyklanma bildirýändigini belledi.

Türkmen diplomatiýasynyň rowaç gadamlary

BMG-niň Baş Assambleýasynyň täze Kararnamalarynda aýdyň şöhlelenýär Türkmenistan — Bitarap döwlet. Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan ykrar edilen hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyndan ugur alyp, deňagramly daşary syýasaty amala aşyrýan, öz oňyn teklipdir başlangyçlary bilen dünýäniň syýasy işlerine işjeň gatnaşýan döwlet. Munuň şeýledigini geçen ýyllarda BMG-niň Baş Assambleýasynda biziň ýurdumyzyň öňbaşçylygynda kabul edilen, halkara hyzmatdaşlygyň dürli ugurlaryny öz içine alýan Kararnamalaryň 22-si hem aýdyň görkezýär. Uly üstünliklere beslenen 2023-nji ýylyň ahyrky günlerinde bolsa şolaryň üsti täze resminamalaryň ýene ikisi — «Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek üçin ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek» we «Durnukly ösüşi üpjün etmekde ygtybarly we durnukly energiýa birikmesiniň esasy orny» atly Kararnamalar bilen ýetirildi. Munuň özi türkmen diplomatiýasynyň nobatdaky ajaýyp ýeňşi bolup, döwletimiziň daşary syýasy başlangyçlarynyň ulgamlaýyn hem yzygiderli häsiýete eýedigini, olaryň tutanýerlilik bilen durmuşa geçirilýändigini ýene bir ýola tassyklaýar.

Gatnaşyklar berkidilýär

Eziz Diýarymyzda Gahryman Arkadagymyzyň hem-de Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly bolan 2023-nji ýyl üstünliklere beslendi. Geçen ýyl, hususan-da, ýurdumyzyň daşary syýasat ugry boýunça hem baý wakalar bilen jemlendi. BMG-niň Ykdysady we Durmuş geňeşiniň mejlisinde ýurdumyzyň bu guramanyň Ilat we ösüş boýunça komissiýasynyň 2024 — 2028-nji ýyllar üçin agzalygyna, şeýle hem 2023 — 2027-nji ýyllar üçin ÝUNESKO-nyň Bedenterbiýe we sport boýunça hökümetara komitetiniň agzalygyna saýlanmagy aýratyn bellenmäge mynasypdyr. Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasy ÝUNESKO-nyň Bütindünýä Ýaşlar jemgyýetiniň resmi agzalygyna kabul edildi. Munuň özi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň içeri we daşary syýasatynyň, Türkmenistanyň dünýä giňişliginde barha belende galýan abraýynyň, ýurdumyzyň halkara gatnaşyklarynyň ösdürilmegine, sebit we ählumumy hyzmatdaşlygyň giňeldilmegine goşýan uly goşandynyň dünýäde ykrar edilmeginiň nobatdaky subutnamasydyr. 2023-nji ýylda ýurdumyzyň halkara hyzmatdaşlygynyň şertnama-hukuk binýadynyň üsti halkara derejeli gol çekilen resminamalaryň 250-si bilen ýetirildi. Munuň özi ýurdumyzyň halkara hyzmatdaşlygynda parahatçylygy we abadançylygy pugtalandyrmakda, umumadamzadyň bähbidine beýik ösüşleri gazanmakda möhüm ähmiýetli ýurda öwrülýändigini şertlendirýär. Goý, berkarar Diýarymyzyň abraý-

Ermenistan Hindistandan başlap, Eýranyň üstünden geçýän söwda ýoluny gurmagy meýilleşdirýär

Eýranyň üstünden geçip, Ermenistany hem-de Hindistany birikdirýän söwda ugrunyň açylyşy 2024-nji ýylyň maýynda guralar.  «Munuň özi biziň baş maksadymyz bolup, biz Hindistanyň Mumbaý portunyň Eýranyň üsti bilen Ermenistana uzaýan söwda ugrunyň dürs işlemegi üçin şu ýylyň maýyna çenli ähli meseleleri çözmek boýunça ylalaşdyk» — diýip, Ermenistanyň Ykdysadyýet ministrliginiň ýolbaşçysy nygtady.

Türkmenistan — BMG: Ählumumy howany goramak ulgamynda hyzmatdaşlyk

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 2023-nji ýylyň ahyrynda Dubaýda geçirilen Birleşen Milletler Guramasynyň Howanyň üýtgemegi baradaky Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň 28-nji maslahatynda (COP28) eden çykyşyndaky howanyň üýtgemegi hem-de ekologik howpsuzlyk baradaky milli garaýyşlaryň beýany BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň resminamasy hökmünde BMG-niň alty resmi dilinde neşir edildi we ýaýradyldy. Bu Beýan Baş Assambleýanyň şu gezekki sessiýasynyň gün tertibiniň «Adamzadyň häzirki we geljek nesilleriniň bähbidine ählumumy howany goramak» hem-de «Merkezi Aziýada parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagy» bentleri boýunça neşir edildi. Resminamada, hususan-da, Türkmenistanyň Ählumumy metan borçnamasyna goşulýandygy we Birleşen Milletler Guramasynyň Daşky gurşaw boýunça maksatnamasy (ÝUNEP) bilen bilelikde, Türkmenistanda BMG-niň Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalaryň sebit merkeziniň açylmagy üçin kanuny esasyň döredilendigi barada aýdylýar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow BMG-niň Howanyň üýtgemegi baradaky Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň 28-nji maslahatyndaky çykyşynda Türkmenistanyň şu maslahata gatnaşmagyna özüniň howanyň üýtgemegi meselesi boýunça halkara strategiýasyny ilerletmekde tapgyrlaýyn waka hökmünde garaýandygyny belledi. BMG-niň durn

Halkara giňişlikde

Türkmenistanyň garaýyşlary dünýä jemgyýetçiligine ýetirildi Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň geçen ýylyň ahyrynda Dubaýda geçirilen BMG-niň Howanyň üýtgemegi baradaky Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň 28-nji maslahatynda (COP28) eden çykyşynda öňe sürlen milli garaýyşlaryň beýany Baş Assambleýanyň 78-nji sessiýasynyň resminamasy hökmünde BMG-niň resmi dillerinde neşir edildi we ýaýradyldy.

BAE-niň kompaniýasy Özbegistanda 470 gektar bag döreder

BAE-niň kompaniýasy Özbegistanyň Andijan welaýatynda miwe ösdürip ýetişdirýän taslama üçin 30 million amerikan dollary möçberde maýa goýar. Özbegistanyň Oba hojalyk ministrliginiň metbugat gullugynyň habar bermegine görä, Andijan welaýatynyň Pahtaabad sebitinde Birleşen Arap Emirlikleriniň kompaniýasy bilen bilelikde umumy meýdany 470 gektara barabar bag dörediler. Taslamanyň birinji tapgyrynda 20 gektarda ýörite gaplarda, damjalaýyn suwaryş ulgamy esasynda golubika ösdürip ýetişdirmek ýola goýlar.

2023-nji ýylda «Astara» terminalyndan 700 müň tonna çemesi ýük daşaldy

2023-nji ýylda Halkara Demirgazyk — Günorta ulag geçelgesiniň iň möhüm gurluş bölümleriniň biri bolan «Astara» terminalyndan takmynan 700 müň tonna ýük daşaldy. «Trend» tarapyndan berlen habarda aýdylşy ýaly, «Azerbaýjanyň demir ýollary» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň mümkinçilikleriniň esasynda daşalan ýüküň umumy göwrümi terminalyň işe başlan ýyly — 2018-nji ýyl bilen deňeşdirilende üç esse köpdür.

Türkmenistan bilen Özbegistan halkara ýük daşaýjylary üçin wiza tertibini ýönekeýleşdirjek şertnamany taýýarlaýar

Türkmenistanyň we Özbegistanyň ýük daşaýjylaryndan halkara awtomobil gatnawlary üçin alynýan ýygymlaryň hem-de tölegleriň meseleleri boýunça Türkmen-özbek bilermenler toparynyň mejlisi geçirildi.  Wideoaragatnaşyk görnüşinde geçirilen maslahatda görkezilen meselelere seredildi:

Türkmenistan — Türkiýe: doganlyk gatnaşyklar berkidilýär

8-nji ýanwarda döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow Türkiýe Respublikasynyň Türkmenistanda täze bellenen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Ahmet Demiroky kabul etdi. Diplomat ynanç hatyny gowşuryp, hormatly Prezidentimize we türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň mähirli salamyny ýetirdi. Nygtalyşy ýaly, Türkiýede ösüş ýolundan ynamly öňe barýan Garaşsyz Türkmenistan bilen däp bolan dostlukly gatnaşyklaryň, netijeli hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna aýratyn ähmiýet berilýär.

Beýik Ýüpek ýolunyň altyn halkasy

Ata-baba ýol-ýörelgelerimizden ugur alyp, ýurdumyz ykdysadyýetde, syýasatda, medeniýetde öz ýoluny saýlamaga ymtylýar. Goňşy döwletler bilen dostluga we özara bähbitli hyzmatdaşlyga esaslanýan ysnyşykly gatnaşyklary ýola goýmaga ýurdumyzda giň mümkinçilik döredilýär. Şunda ýokary tizlikli, howpsuz we häzirki zaman ulag-üstaşyr geçelgeleriniň ähmiýeti uludyr. Özara bähbitliligi, köpugurlylygy bilen tapawutlanýan daşary syýasatymyz we halkara gatnaşyklarymyz hormatly Arkadagymyzyň başyny başlan beýik özgertmelerine daýanýar. Ol türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň energiýa, suw, ulag-üstaşyr, ekologiýa diplomatiýalary bilen baglanyşykly taglymatlarynyň rowaçlanmagyna şert döredýär. Bu meseleler boýunça sebit we dünýä ähmiýetli asylly başlangyçlar Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan mynasyp dowam etdirilýär. Dünýä döwletleri bu ýörelgeleri türkmen Bitaraplygynyň işjeňleşmeginiň aýdyň nusgasy hökmünde ykrar edýär. Häzirki döwürde Türkmenistan geosyýasy we geografiki mümkinçiliklerini, ýerasty we ýerüsti baýlyklaryny milli we umumadamzat bähbitleriniň hatyrasyna peýdalanmaga gönükdirilen syýasaty alyp barýar. Gurlup ulanmaga berlen Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý, gurluşygy alnyp barylýan Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gazgeçirijileri diňe bir biziň ýurdumyz üçin däl, eýsem, dünýä möçberinde örän uly taryhy ähmiýete eýedir.

Bilermen ulag pudagynda global Gün tertibiniň düzülmeginde Türkmenistanyň goşandyna ýokary baha berdi

Türkmen döwlet maliýe institutynyň uly mugallymy, syýasy ylymlaryň kandidaty alymlyk derejesini goraýjy Ruslan Jumaýew vestiabad.ru neşiri üçin geçirilen söhbetdeşlikde Türkmenistanyň ulag infrastrukturasynyň durnukly ösüşi pudagynda global Gün tertibini düzmek ugrundaky tagallalaryna ýokary baha berdi. Onuň bellemegine görä, Türkmenistan BMG-de global ulag ulgamynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga gönükdirilen konstruktiw başlangyçlary yzygiderli öňe sürýär. Şeýle başlangyçlar Bütindünýä durnukly ulag gününiň döredilmegini, üstaşyr geçelgeleriň orny we dürli ulag görnüşleriniň arabaglanyşygy hakyndaky kararnamalary kabul etmegi öz içine alýar.

Döwrebap tehnologiýalar bilen ösüş ýolunda

Bilim işine öňdebaryjy tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy ýokary okuw mekdepleriniň öňünde durýan wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň şerti hasaplanýar. Şeýle wezipeleriň biri-de halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek, ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerini halkara derejeli hünär okuw mekdepleriniň sanawyna goşmak bilen baglanyşyklydyr. Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde uniwersitetleri kämilleşdirmäge gönükdirilen «UI GreenMetric World University Rankings» sanawyna Türkmenistanyň ýokary okuw mekdepleriniň sekizisiniň goşulmagy bu ugurda guwandyryjy ädimlerden habar berýär. Bu sanawda dünýä uniwersitetlerine 6 ugur — uniwersitet düzümleri we olaryň daşky gurşawa täsiri; energiýa sarp edilişiniň we onuň tygşytlanylyşynyň görkezijileri; galyndylary gaýtadan işlemek; ekologiýa babatda bilim bermek we ylmy gözlegler; suwdan rejeli peýdalanmak; ulag syýasaty boýunça baha berilýär.

Alyslara uzaýan ýakyn gatnaşyklar

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ýene bir ýyly — «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylymyzyň ilkinji günleri ýurdumyza hoş habarlaryň buşlugyny, hoşniýetli gatnaşyklaryň rowaçlanýandygynyň güwäsi bolan täzelikleri alyp geldi. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Birleşen Arap Emirliklerine iş sapary-da dostlukly gatnaşyklaryň gerimini giňeltmegiň ýurdumyzyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugry bolup durýandygyna şaýatlyk edýän wakalara beslendi. Bu günki gün oňyn Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasat netijesinde Birleşen Arap Emirlikleri bilen däp bolan dostlukly hyzmatdaşlyklarymyz hil taýdan täze derejä çykdy. Gahryman Arkadagymyzyň dostlukly ýurduň Prezidenti Şeýh Mohammed bin Zaýed Al Nahaýýan bilen duşuşygynyň barşynda: «Birleşen Arap Emirlikleri biziň dostumyzdyr, ygtybarly ykdysady we söwda hyzmatdaşymyzdyr, häzirki döwrüň köp sanly örän möhüm soraglaryny çözmekde pikirdeşimizdir» diýen sözleri hem bu aýdylanlara şaýatlyk edýär. Energetika, ulag-kommunikasiýa, senagat we agrosenagat toplumy, ýokary tehnologiýalar, ylym, medeniýet, sport ýaly ugurlar boýunça barha giň gerim alýan gatnaşyklaryň rowaç almagynda Türkmenistan bilen BAE-niň arasynda Hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki komitetiň orny uludyr.

Türkmenistan – Birleşen Arap Emirlikleri: gatnaşyklaryň mazmuny baýlaşdyrylýar

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň 4-5-nji ýanwarda Birleşen Arap Emirliklerine amala aşyran iş sapary Türkmenistan bilen BAE-niň arasyndaky deňhukuklylyk, birek-birege hormat goýmak, özara bähbitlilik ýörelgelerine esaslanýan döwletara gatnaşyklaryň hil taýdan täze derejä çykarylmagynda nobatdaky möhüm waka boldy. Abu-Dabi hem-de Dubaý şäherlerinde geçirilen duşuşyklaryň barşynda birnäçe ugurlardaky däp bolan hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek boýunça anyk teklipler beýan edilip, degişli ylalaşyklar gazanyldy. Türkmenistana uly gyzyklanma

Türkmenistan bilen Owganystan täze ammarlaryň we goşmaça demir ýol şahalarynyň gurluşygyny maslahatlaşdy

Türkmenistanyň Owganystandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly Ilçisi Hoja Öwezow duşenbe güni Kabul şäherinde Owganystanyň Demirýol dolandyryşynyň (ARA) başlygy Baht-ur-Rahman Şarafat bilen duşuşyk geçirdi. Duşuşygyň dowamynda taraplar Owganystanyň we Türkmenistanyň bilelikdäki tehniki topary tarapyndan kesgitlenen ýerlerde täze ammarlaryň we goşmaça demir ýol şahalarynyň gurluşygyny ara alyp maslahatlaşdylar. Owganystanyň Demirýol dolandyryşynyň metbugat gullugynyň habar bermegine görä, ikitaraplaýyn gatnaşyklary, şeýle-de Owganystan bilen Türkmenistanyň arasynda üstaşyr ýukleri daşamakda demir ýol pudagynda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga bagyşlanan duşuşykda “Hyrat-Turgundy” portunyň kuwwatyny ýokarlandyrmak meselelerine hem garaldy.

IRU: Hytaýyň iri önümçilik merkezi Özbegistan bilen täze TIR ugruny açýar

Şençžen söwda dolanyşygyny işjeňleşdirmek we eltip bermek möhletini azaltmak üçin Hytaýy Merkezi Aziýa bilen birleşdirýän TIR (Halkara ýol ulaglary) ulag geçelgeleriniň ösüşini çaltlandyrýar. 2023-nji ýylda Şençžen (Hytaý) bilen Almatynyň (Gazagystan) arasyndaky ýol ugrunyň üstünlikli işe girizilmeginden soň, Şençžen bilen Özbegistanyň Daşkent şäherini birikdirýän täze ugruň işjeňleşdirilendigini Awtomobil ulaglarynyň halkara birleşigi (ISU) habar berýär.

Geljegi uly hyzmatdaşlygyň bähbidine

Hemişelik Bitaraplyk derejesine ygrarly ata Watanymyzyň daşary syýasy ugry netijeli gatnaşyklaryň esasynda häzirki wagtda täze derejelere göterilýär. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň «Watanymyzyň mertebesi halkymyzyň mertebesidir» diýen parasatly sözleri halkara gatnaşyklar ulgamynda möhüm ähmiýete eýe bolup durýar. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň ilkinji günlerinde Birleşen Arap Emirliklerine amala aşyran iş sapary doganlyk ýurt bilen ýola goýulýan gatnaşyklary pugtalandyrmak babatda möhüm ädime öwrüldi. Şu ýylyň 4-5-nji ýanwarynda Abu-Dabi we Dubaý şäherlerinde geçirilen netijeli gepleşikler iki ýurduň ýangyç-energetika pudagynda ýola goýan gatnaşyklarynyň işjeňleşdirilmegine badalga berdi. Gahryman Arkadagymyzyň Birleşen Arap Emirlikleriniň Prezidenti Şeýh Mohammed bin Zaýed Al Nahaýýan bilen geçiren duşuşygynda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda ýola goýulýan hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýete eýedigi kanagatlanma bilen bellenip geçildi. Gahryman Arkadagymyzyň doganlyk ýurda iş saparynyň çäklerinde Dubaý şäherinde ýangyç-energetika ulgamynda ýurdumyzyň ozaldan gelýän hyzmatdaşy bolan «Dragon Oil» kompaniýasynyň direktorlar geňeşiniň başlygy Saýed Al Taýer, «Dubai Aviation Corporation» kompaniýasynyň täjirçi