Газета "Нейтральный Туркменистан"

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-18, 39-95-82, 39-95-88
Email: neytralnyturkmenistan-gazeti@online.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Kadalary berjaý ediň!

Bahar paslynda günüň dowamynda howanyň derejesiniň üýtgäp durmagyny nazara alyp, paslyň aýratynlyklaryna laýyklykda geýinmeli. * * *

12 Mart 2024

Saglyk

Saglyk — baş baýlyk

— Bedenterbiýe we sport bilen meşgullanyň. — Açyk arassa howada gezelenç ediň.

12 Mart 2024

Saglyk

Görer gözüň gymmaty...

Eziz çagalar, mekdep partasynda otyrkaňyz, mugallymyňyzyň synp tagtasyna ýazýan amallaryny, meselelerini aňsatlyk bilen görýärsiňizmi?! Belki, bu ýagdaýda synpdaşlaryňyzyň arasynda kynçylyk çekýänleri bardyr?! Eýsem-de, gözleriň görejiniň näme sebäpden peselýändigini bilýärsiňizmi?! Häzirki wagtda el telefonlaryna hem telewizora aşa köp seredilmegi netijesinde, göze uly agram düşýär. Bu bolsa gözleriň ýadamagyna we gyzarmagyna getirip, ýakyndan görmezligine sebäp bolýar. Şeýle kynçylyklaryň ýüze çykmazlygy üçin siz, ilkinji nobatda, gözleriňizi gorap saklamalysyňyz hem-de bu meselede ünsli bolmalysyňyz! Gözleriň görejiniň sagdyn bolmagy üçin lukmanlar size şeýle maslahatlary berýärler. Ine, olaryň käbiri: - Alty ýaşyny dolduran çagalara günde 1 sagat, ýedi ýaşdan on üç ýaşa çenli çagalara 1,5 — 2 sagat telewizora tomaşa etmek maslahat berilýär. Telewizor bilen çaganyň aralygy 3 metr bolmalydyr.

11 Mart 2024

Saglyk

Ýanyk ýarasyna ilkinji kömek

Gynansak-da, kä halatda tehniki howpsuzlyk düzgünleriniň doly berjaý edilmeýänligi zerarly ýalnyň, gyzgyn buguň, ýanyjy we aşa gyzgyn suwuk maddalaryň täsiri netijesinde adamlaryň tenine şikes ýetýär. Teni ýanyp, şikes alan adamyň ykbaly, oňa tiz we dogry berlen kömege bagly bolýar. Käte tenine şikes ýeten adamyň ýarasyna mal ýa-da ösümlik ýagyny çalmak, kartoşka ununy ýa-da külkeleri sepmek ýaly nädogry hereketler edilýär. Olar ýaranyň agyrysynyň azalmagyna ýa-da bitmegine ýardam etmän, eýsem, ýaranyň içki gatlagyna zyýanly mikroblaryň aralaşmagyna getirýär. Bu bolsa lukmanyň işlerini hem kynlaşdyrýar. Eşigine ot düşüp, tenine şikes ýetip ugran adamlar gorka düşüp, ylgamaly däldir. Teni ýanyp duran adamyň ör-boýuna galyp durmagy onuň bedenine köp sanly şikes ýetmegine sebäp bolýar. Şoňa görä-de eşigine ot düşen adam dessine ýüzin ýatyp, eşigine suw ýa-da gum sepip, ony mümkingadar çalt çykaryp, aýyrjak bolmalydyr. Eşigine ot düşen ýa-da bedeni ýanan adamy howply ýerden seresaplylyk bilen çykarmak gerek. Onuň eşiginiň ot alan ýerlerini dessine söndürmeli. Adamyň eşiginiň onuň tenine ýelmeşen galyndylaryny ýaranyň ýüzünden sypyryp aýyrmaly däl. Teniň ýanan ýerlerine el degirmek we gabarçaklary deşmek ejir çekýäniň ýagdaýyny kynlaşdyrýar.

11 Mart 2024

Saglyk

Hurmanyň peýdasy

Musulmanlaryň mukaddes aýy bolan oraz aýynda agyz bekleýänler hurmany gündelik iýmite goşmaga aýratyn ähmiýet berýärler. Hurma bedeni kuwwatlandyryjy iýmitdir. Bu diňe bir süýji miwe bolman, eýsem witaminleriň we peýdaly maddalaryň hem çeşmesidir. Miwe mis, demir, magniý, sink, marganes, kaliý, kalsiý we A, C, B1, B2, B6 ýaly witaminlere baýdyr.

11 Mart 2024

Saglyk

Hindistanda banandan ýarany bitiriji sargy hasasy ýasaldy

Hindi alymlarynyň täzeçil gözlegleri oba hojalyk galyndylaryny gaýtadan işläp, ynsan saglygy üçin peýdaly önümleri tapmaklaryna getirýär. Hindistanyň Ylym we tehnologiýa ulgamyndaky geljegi uly gözlegler boýunça institutynyň (IASST) alymlary banan süýüminden ýaralary sargy etmek üçin ekologiýa taýdan arassa lukmançylyk sargy hasasyny döretmegiň hötdesinden geldiler.Banany senagat taýdan gaýtadan işlemek bilen hindistanly alymlar täze çözgütleriň üstünden barýarlar.

11 Mart 2024

Saglyk

Saglygyň gadyryny bilgil…

— Sagdyn durmuş ýörelgesini berjaý edip, zyýanly endiklerden daş duruň! — Bedenterbiýe we sport bilen meşgullanyň!

11 Mart 2024

Saglyk

Milli mirasy öwrenmek — şu günüň we geljegiň derwaýys wezipesi

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň taryhy başlangyçlaryny ähli ugurlarda mynasyp dowam etdirýär. «Biz milli mirasymyzyň gymmatlyklaryny düýpli öwrenmek, gorap saklamak we dünýä ýaýmak boýunça işleri mundan beýläk-de dowam etdireris» diýip nygtaýan Arkadagly Gahryman Serdarymyz Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe halkymyzyň milli mirasyny, taryhy şahsyýetlerimiziň geçen şöhratly ýollaryny ýaş nesle öwretmegi ündeýär. Häzirki döwürde baý mirasymyzy çuňňur öwrenmäge, ony geljekki nesiller üçin aýawly saklamaga giň ýol açyldy. Taryhy maglumatlara görä, türkmen topragy gadymy döwürlerden bäri ylmyň ojagy hökmünde mälim bolupdyr. Bäş müň ýyl taryhy bolan türkmen halkynyň geçmişinde ruhy hem maddy gymmatlyklary miras galdyran ägirt şahsyýetler sanardan köp.

11 Mart 2024

Saglyk

Saglyk — baş baýlyk

Sagdyn durmuş ýörelgesini berjaý ediň! * * *

10 Mart 2024

Saglyk

Agyz bek­le­mek ar­ka­ly sag­ly­gy­ňy ber­kit­mek

«7/24. tm» №11 (198), 11.03.2024 2024-nji ýy­lyň 11-nji mar­tyn­da mu­kad­des Re­me­zan aýy baş­lan­ýar. Bu aý­da agyz bek­le­ýän­ler­de luk­man­lar sag­lyk bi­len peý­da­ly mas­la­hat­la­ry­ny ber­ýär­ler. Mu­kad­des Re­me­zan aýyn­da si­ziň iý­mi­ti­ňiz adat­da­ky­syn­dan ga­ty ta­pa­wut­lan­ma­ly däl­dir. Agyz bek­le­mek wag­ty­nyň köp wagt do­wam ed­ýän­di­gi se­bäp­li, ha­ýal öz­leş­ýän, ýag­ny siň­me­gi üçin 8 sa­gat tö­we­re­gi wagt ge­rek bo­lan iý­mit­le­ri ka­bul et­mek mas­la­hat be­ril­ýär. Şeý­le iý­mit­le­re bug­daý dä­ne­si­ni sak­la­ýan iý­mit­ler, gök önüm­ler, noý­ba, no­hut, mek­ge­jö­wen, ka­ba­çok, ys­ma­nak we beý­le­ki gök önüm­ler, mi­we­ler, gu­ra­dy­lan mi­we­ler, kiş­de, in­jir, ga­ra­ly, min­dal we beý­le­ki­ler gir­ýär.

10 Mart 2024

Saglyk

On iki aýyň soltany

«7/24. tm» №11 (198), 11.03.2024 Agyz bek­le­me­giň sag­ly­ga peý­da­sy

10 Mart 2024

Saglyk

100 ýaşly amerikaly uzak ýaşamagyň syryny paýlaşýar

«7/24. tm» №11 (198), 11.03.2024 ABŞ-nyň ýa­şaý­jy­sy Çarlz Osing 100 ýa­şy­nyň do­lan­ly­gy my­na­sy­bet­li uzak ýa­şa­ma­gyň syr­la­ry­ny di­le ge­ti­rip­dir. Ol he­mi­şe he­re­ket­de bo­lan­dy­gy­ny, sagdyn iýmitlenendigini we yzy­gi­der­li maşk ed­ýän­di­gi­ni aý­dyp­dyr.

10 Mart 2024

Saglyk

Saglygyň gadryny bilgil...

– Bedeniň kesele garşy göreşijilik ukybynyň ýokary bolmagyny gazanmak üçin sagdyn durmuş ýörelgesini berjaý etmeli. – Ir säher we agşamara arassa howada ýarym sagat pyýada ýöremeli.

8 Mart 2024

Saglyk

Sagdyn durmuş ýörelgesi

Ynsan saglygyny gorap saklamak, jemgyýetimize sagdyn ýaşaýyş-durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmak, zyýanly endiklere garşy göreşmek ýurdumyzda alnyp barylýan syýasatyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Zyýanly endikler diňe bir saglyga zyýan ýetirmän, eýsem, ol ösen döwletiň medeniýetine gabat gelmeýän närseleriň biridir. Ýaramaz endiklerden daşda durmak dünýä inýän ýaş nesilleriň beden taýdan sagdyn, ruhy taýdan baý bolmaklygyny gazanmaga mümkinçilik döredýär. Ýurdumyzda raýatlaryň saglygynyň temmäki tüssesiniň täsirinden goralmagyny kesgitleýän, şeýle önümleriň  Türkmenistana getirilen, ýerlenilen hem-de ulanylan mahalynda ýüze çykýan gatnaşyklary düzgünleşdirýän «Raýatlaryň saglygynyň temmäki tüssesiniň täsirinden we temmäki önümlerini ulanmagyň netijelerinden goralmagy hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň hereket etmegi Watanymyzda adam saglygynyň goralmagyna aýratyn ähmiýet berilýändigini tassyklaýar.

7 Mart 2024

Saglyk

Sagdyn ene — sagdyn çaga — sagdyn geljek

Arkadag şäherindäki dünýä ülňülerine laýyk gelýän desgalarda ilatyň saglygy üçin ähli mümkinçilikler göz öňüne tutulandyr. Şolaryň biri-de Arkadag şäheriniň Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkezidir. Kliniki bölümleriň 12-sinden we kömekçi bölümleriň 8-sinden ybarat bolan bu merkezde eneleriň hem-de çagalaryň saglygyna gözegçilik etmek, gorap saklamak we dikeltmek üçin ähli şertler bar. Merkeziň operasion, maslahat beriş, funksional anyklaýyş, şöhle bilen anyklaýyş, barlaghana, fizioterapiýa, nesil saglygy ýaly bölümleri dünýäniň iň öňdebaryjy lukmançylyk enjamlary bilen üpjün edilendir. Käbir lukmançylyk enjamlarynyň ýurdumyzda ilkinji gezek bu merkezde ornaşdyrylandygyny we häzirki wagtda olaryň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanyp, ilata hyzmat edilýändigini aýratyn nygtamak gerek.

6 Mart 2024

Saglyk

Sagdyn bolmagyň kadalary

Her paslyň özüne mahsus aýratynlygynyň bolşy ýaly, saglygy berkitmek bilen bagly düzgünleri hem bar. Aýratyn-da pasyl çalşygynda bedeniň kesele garşy göreşijilik ukybynyň ýokary bolmagyny gazanmak üçin sagdyn durmuş ýörelgesini berjaý etmeklik zerur bolup durýar. Gyňyr gyş paslynyň bahara gezegini geçirmegi bilen, biziň her birimiziň möwsümleýin ýokanç kesellerden goranmagymyz üçin şu aşakdaky düzgünleri berjaý etmegimiz gerek: Ir säher we agşamara arassa howada ýarym sagat pyýada ýöremeli.

6 Mart 2024

Saglyk

«Saglygyň gadryny bilgil...»

Ýaz paslynyň gelmegi bilen, paslyň talaplaryna laýyklykda geýniň! * * *

6 Mart 2024

Saglyk

Lukman Hekimiň pentleri

Eşigiňi we bedeniňi arassa tut! * * *

6 Mart 2024

Saglyk

Sagdyn jemgyýet — berkarar döwlet

Raýatlaryň beden taýdan goraglylygyny üpjün etmek üçin ýurdumyzda köpçülikleýin wagyz-nesihat duşuşyklary, öňüni alyş çäreleri guralýar, azyk howpsuzlygyny ýola goýmak ugrunda möhüm işler durmuşa geçirilýär. Bu ugurda ata Watanymyzyň halkara guramalarynyň birnäçe güwänamalaryna we sertifikatlaryna mynasyp bolmagy muny aýdyňlygy bilen subut edýär. Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasy we onuň iri düzümleri bilen saglygy goraýyş ulgamynda hyzmatdaşlygy giňeltmäge we berkitmäge aýratyn ähmiýet bermek bilen, özara işjeň, netijeli, maksatnamalaýyn hyzmatdaşlygy alyp barýar. Eziz Diýarymyzda ilatyň saglygyny goramaga, adamlaryň ömrüniň dowamlylygyny uzaltmaga hem-de jemgyýetiň hemmetaraplaýyn ösmegini üpjün etmäge gönükdirilen döwlet syýasaty işjeň durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzda saglygy goraýyş ulgamynyň binýadyny berkitmek hem-de raýatlaryň bu ulgamyň çygryndaky hukuklaryny kepillendirmek boýunça esasy döwlet resminamasy bolan «Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň we beýleki giň gerimli durmuş-ykdysady maksatnamalaryň durmuşa geçirilmegi esasynda ulgamyň mümkinçilikleri has-da artýar. Döwrebap özgertmeler, gazanylýan ösüşler oňyn netijelerini berýär. Täze lukmançylyk edaralary, derman serişdelerini öndürýän kärhanalar gurlup, saglygy goraýşyň milli nusgasy döredilýär. Alnyp barylýan işleriň hatarynda döwrebap hassahanalaryň, anyklaýyş merkezleriniň, saglygy goraýyş edaralarynyň halka h

6 Mart 2024

Saglyk

Il saglygy — ýurt baýlygy

Saglygyň gadryny bilgil … Pasyl çalşygynda keselleriň öňüni almak üçin maslahatlar

6 Mart 2024

Saglyk