"Türkmenistan" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-88, 39-95-06, 39-95-67
Email: turkmenistan-gazeti@sanly.tm

Habarlar

«Külli türkmen halky üçin ömür janly tildigine»

XX asyr türkmen edebiýatynyň görnükli wekilleri Magtymguly Pyraga bagyşlanan köp sanly ajaýyp eserleri döretdiler. Şolaryň hatarynda türkmeniň kalbyna ýakyndan aralaşmagy başaran ussat şahyr Gurbannazar Ezizow «Pikir derýasynda akyl gämisi» atly poemasyny tutuş Magtymguly Pyraga bagyşlaýar. Poemada beýan edilişine görä, Magtymgulyny G.Ezizow özüniň ruhy halypasy saýypdyr.

Bagtyň şäheri — Arkadag

Şan getirdiň külli türkmen iline,Arkadag şäheri — bagtyň şäheri.Nusgadyr türkmeniň ýüpek ýoluna,Arkadag şäheri — bagtyň şäheri.Täze eýýam, täze wagtyň şäheri —Ömrüň uzar gider kän asyrlara. Bezäp gözel Köpetdagyň gujagny,Açyp bereketli türkmen saçagny,Ak ata ataryp türkmen Gerçegni —Pähim-parasatly başlaň şäheri,Arkadag şäheri — ýaşlaň şäheri —Baky nusga bolar kän nesillere.

Damjada jemlenen dünýä

Oglunyň ýaşlygyny ýele berýändigine göz ýetiren kakasy oňa özi bilen gezelenje çykmagy teklip edipdir. Şol gün howa asuda hem ýyly ekeni. Olar ýöräp baryşlaryna kölüň kenaryna gelip ýetipdirler. Şonda kakasy ogluna şeýle diýip ýüzlenipdir: — Daş-töweregiňi ünsli synla! Ähli barlyk: asmanam, Günem, daglaram, baglaram şu suwda şöhlelenýändir.

Durmuşa düşünip

Söýginiň dergähinde Men saňa bu sözleri ýary gije — Jeýhundan Pelwert ýaýlasyna tarap sergin ýaz şemaly öwsende ýazypdym. Sen hem ony menden alyslarda uly höwes bilen okaýansyň diýip umyt edýärin...

Şükür bagşy

Ýene dutar zaryn-zaryn iňleýär, Gyýylyp agzala halkyň halyna.

Gorkut atanyň pentleri

Bir ýigidiň Gara dagyň ýumrusyça maly bolsa, ýygar, düýrer, talap eýlär, emma nesibesinden artygyny iýip bilmez. Tekepbiri Taňry söýmez.

Döredijilik adamlarynyň durmuşyndan

Ýadymda galan pursatlar Ol bütin ömrüne gowy goşgy döretmegiň pikiri bilen ýaşady. «Aý äňetdi aýnamyzdan», «Zer ýapraklar», «Rubagylar» ýaly birnäçe kitaplary neşir edildi. Onuň çuň manyly rubagylary toý-dabaralaryň gelşigi boldy.

Il içinde seniň tutulsa adyň

Ata dünýäsi — ogla gönezlik Dym-dyrslyk. Düňle çöle güýz gyrkymyna gelenler, bir oýtak ýerde mähnet ojary penalap ýakylan oduň başynda dünýäni unudyp Azym Ahmediň, Bekdurdy Amangylyjyň, Nursähet Mämmediň goşgularydyr gadymy gürrüňlerini diňläp otyrlar. Dolan Aýyň şuglasy meýlisi kümüş reňke boýap, nur çaýyp, gözel görnüşe getirip, ýatdan çykmajak ajap pursady serpaý edýärdi.

Siz özüňiz hakda nähili pikir edýärsiňiz?!

Gorkak pikirler gorkak adamy döredýär. Ynamly pikirler ynamly adamy döredýär.

Arkadag şäheri

Yhlas bilen bina bolan,Ajap Arkadag şäheri.Dillerimizde sena bolan,Ajap Arkadag şäheri. Şypaly sergin howaly,Degresi keremli dagly,Jennet deý bakjaly-bagly,Ajap Arkadag şäheri.

Bagt

Bu gün bir adam: «Bir bakyşda aşyk bolanlar baky söýýärler» diýdi. Belki, bu hem dogrudyr. Ýöne meni başga zat pikirlendirdi. «...Men oňa bir ýa-da millionlarça bakyşda aşyk bolmandym. Men ony ýyllaryň dowamynda söýüp galdym. Her bir hereketini, her bir sözüni, özüni. Ol başgalardan üýtgeşigem däl, owadanam. «Elhepus» diýdirjek göze ilginç artykmaçlygam ýok, aýdyp berer ýaly. Çünki men ony maddy, ötegçi zatlary üçin saýlamadym. Men onuň hiç kimiňkä meňzemeýän ýüregini saýladym. Aslynda, öz köňül söýen ýaryň bilen durmuş gurmak, bagtly bolmak uly bagt. Biziň toý edenimize 49 ýyl boldy. «Ýöne hiç haçan aramyzda öýke-kine bolmady» diýip biljek däl. Biri-birimiziň göwnüne-de degdik, düşünişmezlikler hem boldy. Öýkeleşdigem. Bu hemme maşgalada-da bolýan zat. Emma biz şol kinäni bir sagatdan uzak saklamadyk. Bu hem biziň aramyzdaky söýgini has-da berkitdi, süýjetdi. Bir-birege bolan hormatymyzy artdyrdy. Aslynda bagtly ýaşamagyň syry hem şunuň ýaly ýönekeýje zatlardan ybarat.

Ýeňiş nähili gazanylýar?!

Köpimiz durmuşa geçirmek isleýän arzuwlarymyzyň birbada amala aşmagyny tama edýäris. Isleglerimiziň ählisi dessine durmuşa geçse, gadyrsyz bolmazmy? Üns berseňiz, gadyrlanýan zatlaryň ählisi ýetip bolmaýan ýa-da ýetmek üçin köp zähmet sarp edilen zatlardyr. Durmuşa geçirýän her bir işimize näçe zähmet sarp etsek, onuň miwesiniň gadyr-gymmaty hem şonça ýokary bolar. Şu pursat meşhur tälimçi Pep Guardiola ýadyma düşýär. Onuň tälimçilik edýän «Mançester Siti» toparynyň 2020-2021-nji ýyllardaky UEFA-nyň Çempionlar ligasynyň final oýnuna tomaşa eden günüm göz öňüme gelýär. Finalda «Mançester Siti» we «Çelsi» toparlary duşuşdy. Bu oýunda «Çelsi» topary Kaý Hawersiň ýeke-täk goly bilen 1:0 hasabynda ýeňiş gazandy. Oýnuň ertesi güni daşary ýurt köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde Pepiň şu sözi orun alypdy: «Göreşde näçe köp güýç sarp etdigiňçe, şonça hem ýeňşiň tagamy süýji bolýar». Biz hem Pep Guardiolanyň jümlesinden ugur alyp, onuň durmuş tejribesi hakynda söhbet etmegi müwessa bildik. Pep Guardiola diýlende, ilki bilen, «Mançester Siti» futbol topary ýadyňa düşýär. Muňa garamazdan, Guardiola «Barselona» toparynda oýunçy hem tälimçi hökmünde birnäçe ýyllar zähmet çekipdi. Ol «Barselona» toparynyň taryhynda iň köp kuboga mynasyp bolan tälimçi hökmünde hem tanalýar. Emma muňa garamazdan, Pep «Mançester Sitide» aýratyn sylanýar. Sebäbi öz geçmiş tejribesine esaslanyp, bu toparyň d

Pähim-paýhas ummany sen, Pyragy!

Parasadyň älem içre ýaňlanan,Şygyrlaryň kalpdan kalba aýlanan,Şygyr äleminde baky saýlanan,Pähim-paýhas ummany sen, Pyragy! Dünýä saňa bakýar, sen dünýä bakýaň,Ylham derýasy deý kalplara akýaň.Ismiň bilen arşy-aglaýa çykýaň,Pähim-paýhas ummany sen, Pyragy!

Bitarap döwletim — Türkmenistanym!

Topragyň barymdyr, şemalyň — janym,Deňizde ýelkenim, derýada salym,Eý, ebedi Diýar, sensiň ykbalym,Bitarap döwletim — Türkmenistanym! Parahat dünýämde nepesim-demim,Gözel tebigatyň — melhemim, emim,Kemiň gören ýokdur, Watanym, seniň,Bitarap döwletim — Türkmenistanym!

Gözelligiň keşdä salaýyn, deňzim

Baýlyk baryny giň gujagyna dolap ýatan gojaman Hazar deňzim, ýene seniň gül goýnuňa seýrana geldim. Seni güýz paslynda synlamagyňam özboluşly lezzeti bar. Gözel keşbiňi synlap durşuma seniňem edil ynsan ýaly «gylyk-häsiýetleriň» bardygyna haýran galýaryn. Sen düýnem parahatdyň, tolkunlaryň süýdüň ýüzündäki gaýmagy bozmajak ýaly bolup, kenara ýuwaşlyk bilen gelip, ene topragy sypalap-sypalap yzyna dolanyşyny göreniňde, hemişe şeýle ýagdaýda boljak ýaly görünýärdiň. Ine, bu gün welin tolkunlaryň güwläp-güwläp, dolup-daşyp, al-asmana dyzaýar welin, düýnki bolşuňdan nam-nyşan galmandyr. Şu pursatda ak ganatlaryny ýaýyp, dürli owaz bilen gykuwlaşyp, tolkunlaryňa deger-degmez pessaýlap, birdenem asmana sary göterilýän guşlary diýsene! Olaryň ganat-perleri damjalaryň lowurdysy bilen sazlaşýar. Tolkunlaryň hereketi hoşuna gelýän ýaly uçýan ak çarlaklara bolsa howanyň sowuklygy-da kär etmeýän bolarly, olaryň sesi owadan owaz bolup daş-töwerege ýaýraýar. Guşlaryň düwlüp aşak gaýdyşlaryny görüp, olar göýä suwa gark bolaýjak ýaly, süňňüme birhili galpyldy aralaşýar. Oýunçy guşlar — çarlaklar üçin welin bu pasyl iň gyzykly günleri peşgeş berýän ýaly. Depäňdäki mawy giňişlikde erkana uçýan guşlar seniň gözelligiňi artdyrýar, deňzim. Şu pursat şahyryň:

Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna

Magtymguly Pyragy Gerek

Adamzadyň köňül nagşy

Hormatly Prezidentimiz: «Magtymguly Pyragynyň eserleri dürli döwürler üçin bahasyna ýetip bolmajak ruhy gymmatlykdyr» diýmek bilen, onuň watançylyk, ynsanperwerlilik, il-halka wepalylyk, belent adamkärçilik düşünjelerine ýugrulan eserleriniň terbiýeçilik ähmiýetine eýedigini nygtaýar. Merdana halkymyzyň döreden ruhy we medeni gymmatlyklaryny, şol sanda, akyldar şahyryň nusgalyk edebi mirasyny çuňňur öwrenmeklige, ony wagyz etmeklige, şeýle hem ýaşlaryň terbiýesinde ýakyndan peýdalanmaklyga uly ähmiýet berýär. Gahryman Arkadagymyz özüniň «Ynsan kalbynyň öçmejek nury» atly kitabynda şeýle belleýär: «Ynsanperwerligiň, watansöýüjiligiň, ruhubelentligiň, agzybirligiň aýdymy bolup ýaňlanýan Magtymguly Pyragynyň şygyrlary her bir ynsanyň köňül nagşydyr ýa-da şahyryň ynsan mertebesi, watansöýüjilik, hoşniýetlilik ýaly gymmatly pikirleri täze türkmen jemgyýeti, şu günki we geljekki nesillerimiz üçin ruhy ýörelgedir».

Pyragynyň şygyrlary — terbiýe mekdebi

Adamzadyň döreden gymmatlyklarynyň altyn hazynasyna ägirt uly goşant goşan akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň şygryýeti ýaş nesli Watançylyk, dostluk, zähmetsöýerlik, tutanýerlilik, päk ýüreklilik we adamkärçilik ruhunda terbiýelemekde hem-de olaryň gözellik duýgularyny ösdürmekde uly ähmiýete eýedir. Şöhratly taryhymyzy öwrenmekde, milli medeniýetimizi, nusgawy edebiýatymyzy dünýä ýaýmakda asylly işleriň amal edilýän zamanasynda — Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň aladasy bilen akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň sarpasy has-da belende galdy. Ol diňe öz iliniň «sözlär tiline» öwrülmek bilen çäklenmän, dünýä halklarynyň arasynda hem giňden meşhur boldy. Ussat Magtymgulynyň ömrüni we edebi mirasyny bu gün her jähtden çuňňur öwrenmeklige giň mümkinçilikler döredildi.

«Magtymguly Pyragy — umumadamzat paýhasynyň parlak ýyldyzy» atly bäsleşige

Merjen şäher Aşgabat Gözel Diýarymyzyň ýüregi ak mermerli paýtagtymyz Aşgabat Türkmenistanyň at gazanan arhitektory, döwrüň beýik binagäri Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalarynyň netijesinde, dünýäniň iň owadan, ýaşaýyş üçin ähli amatlyklaryň jemlenen ajaýyp şäherleriniň birine öwrüldi. Bu gözelligi synlanyňda, akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň:

Edebiýat hakynda, kitap hakynda

Kelleden galama barýan ýol kelleden dile barýan ýoldan has uzyn we agyr. Frans Kafka.*  *  *Edebiýat halkyň kalbynyň çuňlugyndan döreýär.