"Bereketli toprak" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-64, 38-60-87, 38-60-67
Email: bereketlitoprak@sanly.tm

Habarlar

Dün­ýä­niň iň owa­dan şä­her­le­ri

Ýew­ro­panyň şäherleri dün­ýä­niň iň owa­dan şä­her­le­ri­niň tä­ze sa­na­wyn­da il­kin­ji on­lu­gyň do­ku­zy­sy­ny eýe­le­ýär. Bu ba­ra­da «Eu­ro­news» web saý­ty ha­bar ber­ýär. Sa­naw müň­ler­çe ýyl­dan bä­ri bi­na­gär­lik­de te­bi­ga­tyň gö­zel­li­gi­ni de­ňag­ram­ly, saz­la­şyk­ly ula­nyp, al­tyn ölceg düz­gü­ni­ne la­ýyk gel­ýän bi­na­la­ryň aý­ra­tyn­ly­gy­na esas­lan­ýar. Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­nyň «On­li­ne Mort­ga­ge Advisor» web sa­hy­pa­sy ta­ra­pyn­dan dü­zü­len sa­na­wyň il­kin­ji on­lu­gy­na Ýew­ro­pa­nyň paý­tagt­la­ry­nyň en­çe­me­si gir­ýär. Eý­sem, haý­sy şä­her­ler­de dün­ýä­de iň özü­ne çe­ki­ji bi­na­lar bar? We­ne­si­ýa eg­rem-bug­ram ka­nal­la­ry we ek­lek­tik bi­na­gär­li­gi bi­len il­kin­ji or­ny eýe­le­ýär. Ge­çi­ri­len bar­lag­la­ryň ne­ti­je­si­ne gö­rä, şä­he­riň bi­na­la­ry­nyň 83 gö­te­ri­min­den gow­ra­gy ýo­ka­ry ül­ňü­le­re la­ýyk gel­ýär. Ita­li­ýa­nyň bu şä­he­ri­niň ja­han­keş­de­le­riň ara­syn­da beý­le meş­hur bol­ma­gy ýö­ne ýe­re däl­dir. Çün­ki 2023-nji ýyl­da 5,7 mil­li­on adam bu şä­he­re ge­lip gö­rüp­dir. Bu san­la­ryň ag­dyk­ly­gy­na gö­rä, ga­dy­my port şä­he­ri bu ýyl ja­han­keş­de­le­riň sa­ny­ny çäk­len­dir­mek mak­sa­dy bi­len ilki sy­ýa­hat­çy­lyk sal­gy­dy­ny, ýa­kyn­da bolsa sy­ýa­hat­çy­lyk to­pa­ry­na 25 adam­dan köp bol­ma­dyk çäk­len­dir­me gi­riz­di.

Ga­raş­syz­lyk gü­ni bel­len­di

In­do­ne­zi­ýa­nyň Ga­raş­syz­lyk gü­ni il­kin­ji ge­zek ýur­duň gel­jek­ki paý­tag­ty Bor­neo ada­syn­da (Ka­li­man­tan) gu­rul­ýan Nu­san­ta­ra şä­he­rin­de ge­çi­ril­di. 17-nji aw­gust­da ge­çi­ri­len da­ba­ra Pre­zi­dent Jo­ko Wi­do­do, Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň ag­za­la­ry we har­by we­kil­ler gat­naş­dy. Baş­lan­gyç me­ýil­na­ma gö­rä, baý­ram­çy­lyk üçin Nu­san­ta­ra 8 müň myh­man gel­me­li­di, ýö­ne ýa­şa­ýyş jaý­la­ry­nyň ýet­mez­çi­li­gi we do­wam ed­ýän gur­lu­şyk iş­le­ri se­bäp­li sa­naw 2 müň ada­ma çen­li azal­dyl­dy. Bu wa­ka­dan öň Pre­zi­dent Jo­ko Wi­do­do Nu­san­ta­ra­da il­kin­ji hö­kü­met ýyg­na­gy­ny ge­çir­di. Il­ki Ga­raş­syz­lyk gü­nün­de paý­tag­tyň res­mi taý­dan göç­me­gi me­ýil­leş­di­ri­lip­di, ýö­ne gur­lu­şyk iş­le­rin­de ma­ýa go­ýum­la­ry­nyň ýet­mez­çi­li­gi we beý­le­ki me­se­le­ler se­bäp­li yza süý­şü­ril­di. Pre­zi­dent Jo­ko Wi­do­do 2019-njy ýyl­da ila­tyň art­ma­gy we şä­he­ri suw bas­mak how­py bi­len bag­ly­lyk­da, paý­tag­ty Ja­kar­ta­dan Ka­li­man­tan ada­sy­na gö­çür­mek baş­lan­gy­jy­ny öňe sü­rüp­di. 2022-nji ýyl­da ba­dal­ga ber­len bu baş­lan­gy­jy dur­mu­şa ge­çir­mek üçin 32 mil­liard dol­lar sarp edil­di we 2045-nji ýyl­da gur­lup ulan­ma­ga be­ril­me­gi göz öňün­de tu­tul­ýar. Hä­zir­ki wagt­da tas­la­ma­nyň ba­ry-ýo­gy 20 gö­te­ri­mi dur­mu­şa ge­çi­ril­di.

Agaçdan guruljak iň beýik bina

ABŞ-nyň Wis­kon­sin şta­ty­nyň Mi­luo­ki şä­he­rin­de dün­ýä­niň iň be­ýik agaç­ bi­na­sy­nyň gur­lu­şy­gy­na baş­la­mak me­ýil­leş­di­ril­ýär. Bi­na­nyň tas­la­ma­sy­nyň «Micha­el Green Archi­tectu­re» bi­na­gär­lik býu­ro­sy ta­ra­pyn­dan iş­le­nip dü­zü­len­di­gi ha­bar be­ril­di. Hä­zir­lik­çe bi­na­nyň ta­kyk be­ýik­li­gi bel­li bol­ma­sa-da, tas­la­ma­ny dü­zü­ji­ler gök­di­rä­niň 55 gat­dan be­ýik bol­ma­jak­dy­gy­ny aýd­ýar­lar. Bu des­ga ozal­ky iň be­ýik agaç bi­na­dan – Mi­luo­ki­dä­ki 25 gat­ly «Ascent» di­ňin­den ep-es­li be­ýik bo­lar. Bi­na­da azyn­dan 75 sa­ny ýa­şa­ýyş ja­ýy, 300 sa­ny myh­man­ha­na ota­gy we köp san­ly ofis üçin otag­lar bo­lar. Şeý­le hem bi­na­nyň ýa­na­şyk çäk­le­rin­de köp san­ly aw­tou­lag du­ral­ga­sy, jem­gy­ýet­çi­lik ýer­le­ri we py­ýa­da ýo­da­lar gurlar. Tas­la­ma­nyň ba­ha­sy 700 mil­li­on dol­lar­dan gow­rak bo­lup, eko­lo­gi­ýa taý­dan dur­nuk­ly bol­jak­dy­gy bel­le­nil­ýär.

Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň ila­ty art­ýar

Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­ne gir­ýän ýurt­la­ryň ila­ty şu ýy­lyň ba­şyn­da 449,2 mil­li­on ada­ma ýet­di, on­dan bir ýyl ozal bol­sa 447,6 mil­li­on ada­mdy. Bu ba­ra­da Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň sta­tis­ti­ka gul­lu­gy ha­bar ber­di. Ne­ti­je­de, COVID-19 pan­de­mi­ýa­sy döw­rün­de ha­sa­ba al­nan pe­se ga­çyş­lyk­dan soň­ra, Ýew­ro­pa­da ilat sa­ny iki ýyl bä­ri art­ýar. 2020-nji ýyl­da Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň ila­ty, tak­my­nan, 0,5mil­li­on, 2021-nji ýyl­da bol­sa, 0,3mil­li­on aza­lyp­dyr.

Tai­lan­dyň iň ýaş Prem­ýer-mi­nist­ri

16-njy aw­gust­da Tai­lan­dyň Mil­li as­samb­le­ýa­sy­nyň (par­la­ment) we­kil­ler pa­la­ta­sy ta­ra­pyn­dan «Phya Thai» par­ti­ýa­sy­nyň li­de­ri Phet­hongt­han Çi­na­wa­tyň Prem­ýer-mi­nistr­li­ge da­laş­gär­li­gi tas­syk­lan­dy. Prem­ýer-mi­nistr we­zi­pe­si­ne da­laş­gär 319ka­nun çy­ka­ry­jy ta­ra­pyn­dan ma­kul­lan­dy, 145 we­kil gar­şy çyk­dy we 27-si sak­lan­dy. Ses be­riş­lik­den soň Tai­lan­dyň Mil­li as­samb­le­ýa­sy­nyň baş­ly­gy Wan Mu­ha­mad Nor Mat­ha «Phya Thai» par­ti­ýa­sy­nyň li­de­ri Çi­na­wa­tyň 493 ka­nun çy­ka­ry­jy­nyň 319-sy­nyň gol­da­wy­na eýe bo­lan­dy­gy­ny, onuň we­zi­pä bel­len­me­gi üçin ze­rur bo­lan ses­den has kö­pü­si­ni ga­za­nan­dy­gy­ny ha­bar ber­di.

De­mok­ra­tik par­ti­ýa­nyň gu­rul­ta­ýy ge­çi­ril­di

19-22-nji aw­gust ara­ly­gyn­da Çi­ka­go­da ABŞ-nyň De­mok­ra­tik par­ti­ýa­sy­nyň gu­rul­ta­ýy ge­çi­ril­di. ABŞ-nyň 50 şta­tyn­dan we da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­len we­kil­ler şä­he­riň «Uni­ted Cen­ter» sport mer­ke­zin­de ýyg­nan­dy­lar. Gu­rul­taý­da bir­nä­çe ta­ny­mal we­kil­ler, şol san­da ABŞ-nyň pre­zi­dent­li­gi­ne da­laş­gär, wi­se-pre­zi­dent Ka­ma­la Har­ris hem-de wi­se-pre­zi­dent­li­ge da­laş­gär, Min­ne­so­ta şta­ty­nyň gu­ber­na­to­ry Tim Wolz dagy çy­kyş et­di­ler. Adat­ça, par­ti­ýa­lar gu­rul­ta­ýyň ge­çi­ril­ýän döw­rün­de döw­let Baş­tu­ta­ny­nyň we­zi­pe­si­ne öz da­laş­gä­ri­ni hö­dür­le­ýär­ler, ýö­ne bu ge­zek De­mok­ra­tik par­ti­ýa­nyň ko­mi­te­ti aw­gust aýy­nyň ba­şyn­da öňün­den on­laýn ses ber­mek ba­ra­da ka­ra­ra ge­lip, onuň ne­ti­je­sin­de Har­ri­siň da­laş­gär­li­gi tas­syk­la­nyp­dy.

Dünýä täzelikleri gys­ga se­tir­ler­de

We­zi­pe­sin­den git­mek­çi. Ýa­po­ni­ýa­nyň Prem­ýer-mi­nist­ri Fu­mio Ki­si­da möh­le­tin­den öň we­zi­pe­sin­den git­me­gi me­ýil­leş­dir­ýän­di­gi­ni we Li­be­ral de­mok­ra­tik par­ti­ýa­nyň li­de­ri hök­mün­de ikin­ji möh­le­te da­laş et­me­jek­di­gi­ni mä­lim et­di. Ki­si­da bu ka­ra­ry­ny par­ti­ýa­nyň meş­hur­ly­gy­nyň pe­sel­me­gi se­bäp­li öz­gert­me­le­riň ze­rur­ly­gy bi­len dü­şün­dir­di. Uzak ara­ly­gy aýak­ýa­la­ňaç geç­di. Ni­der­land­ly 37 ýaş­ly An­ton No­ten­bom Ka­li­for­ni­ýa­dan Nýu-Ýor­ka çen­li aýak­ýa­la­ňaç 175 gün­de 3 müň 450 ki­lo­metr ýol ge­çip, re­kor­d goý­dy. Öň­ki re­kord Fran­si­ýa­dan Is­pa­ni­ýa çen­li 3 müň 409 ki­lo­metri aýak­ýa­la­ňaç ge­çen pol­şa­ly Pa­wel Du­ra­kie­wi­çe de­giş­li­di.

Wagyz-nesihat maslahaty

Tejen etrap häkimliginiň mejlisler jaýynda Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň welaýat birleşmesiniň we beýleki degişli guramalaryň bilelikdäki meýilnamasy esasynda wagyz-nesihat maslahaty geçirildi. Zähmeti goramak, sagdyn we howpsuz iş şertlerini döretmek bilen bagly kanunçylygy wagyz-nesihat etmek, düşündirmek maksady bilen bolan maslahata edara-kärhanalaryň işçi-hünärmenleri gatnaşdy. Maslahatda ildeşlerimiziň döwrebap şertlerde zähmet çekmegi, Watanymyzyň ösüşlerine mynasyp goşant goşmagy ugrunda döredilýän şertlerdir mümkinçilikler barada gürrüň edilip, zähmeti goramak boýunça kadalary we düzgünleri dogry berjaý etmegiň ýollary dogrusynda aýdyldy. Degişli kanunçylygyň düşündirilmegi çäräniň ähmiýetini we netijeliligi artdyrdy.

“Tegelek stoluň” başynda geçen söhbetdeşlik

Bäherden etrap merkezi kitaphanasynda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň taryhy ähmiýetini ilatyň arasynda wagyz etmek maksady bilen “tegelek stoluň” başyndaky söhbetdeşlik geçirildi. Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň etrap birleşmesi tarapyndan guralan söhbetdeşlik «Halk Maslahaty — halk bähbitli beýik işleriň kepili» diýlip atlandyrdy. Söhbetdeşlikde çykyş edenler il-ýurt bähbitli meseleleri jemgyýetçiligiň wekilleri bilen geňeşmek türkmen halkynyň asyrlarboýy dowam edip gelýän häsiýetli aýratynlygydygyny, bu gün halkymyzyň bu durmuş tejribesiniň giňden dabaralanýandygyny Halk Maslahatynyň alyp barýan işlerinden aýdyň görünýändigini belläp geçdiler. Bellenilişi ýaly, ýurt Garaşsyzlygymyzyň 33 ýyllygynyň toýlanýan günlerinde ak mermerli paýtagtymyzda geçiriljek Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisinde berkarar döwletimiziň ösüşinde gazanylan üstünlikler, ýetilen sepgitler dogrusynda gürrüň ediler, öňde duran wajyp wezipeler ara alnyp maslahatlaşylar.

Ýaş nesil sagdyn durmuş bilen

Tejen etrap häkimliginiň hem-de etrabyň jemgyýetçilik guramalarynyň bilelikde guramagynda etrabyň 1-njy çagalar bagynda “Ýaş nesil sagdyn durmuş bilen” şygar astynda wagyz-nesihat duşuşygy geçirildi. Sagdyn durmuş ýörelgelerine eýerip, ýaş nesli berk bedenli, watansöýüji, sagdyn ruhly, edep-terbiýeli, giň dünýägaraýyşly edip ýetişdirmek maksady bilen geçirilen duşuşyga terbiýeçi mugallymlar gatnaşdy. Duşuşykda sagdyn durmuş ýörelgelerine berk eýermek boýunça täsirli çykyşlar diňlendi. Gahryman Arkadagymyzyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly köp jiltli ylmy-ensiklopedik kitabynda beýan edilýän, adam saglygy üçin peýdaly bolan melhemlik ösümlikler barada aýdylanlar has-da täsirli boldy.

Kanunçylyk düşündirildi

Zähmeti goramak boýunça kanunçylygy ilata düşündirmek maksady bilen, şu günler Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň welaýat birleşmesiniň hem-de Zähmet we ilatyň iş bilen üpjünçiligi müdirliginiň bilelikdäki meýilnamasy esasynda etraplarda wagyz-nesihat işleri alnyp barylýar. Kaka etrap häkimliginiň mejlisler jaýynda bolan maslahat hem şeýle çäreleriň biri boldy. Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Kaka etrap birleşmesi hem-de Zähmet we ilatyň iş bilen üpjünçiligi müdirliginiň etrap bölümi tarapyndan guralan maslahatda çykyşlara giň orun berildi. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ildeşlerimiziň döwrebap şertlerde ýaşamagy, zähmet çekmegi, döretmegi we ýokary derejede dynç almagy ugrunda edilýän aladalar dogrusyndaky gürrüňe aýratyn ähmiýet berildi.

Gözelliklere baý mekan

Bäherden etrabynyň çägi gözelliklere we täsinliklere baýdyr. “Arçman”, “Ýyly suw” şypahanalary, “Köw ata” ýerasty köli hem uly meşhurlyga eýe bolan ýerlerdir. Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň etrap Geňeşi tarapyndan etrabyň ýaşlarynyň arasynda geçirilýän wagyz-nesihat işlerinde melheme baý şol ajaýyp ýerler barada täsirli gürrüň açylýar. “Köw ata” ýerasty köli boýunça syýahat hem guralýar. Gahryman Arkadagymyzyň ýakynda, zähmet rugsady wagtynda etrabymyzdaky meşhur “Arçman” şypahanasyna gelip, Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisine, Watanymyzyň durmuşynda möhüm orun eýeleýän şanly senelere görülýän taýýarlyk işleriniň barşy bilen gyzyklanmagy, şeýle-de agtyjaklary hem-de çowlugy bilen şypahananyň çägi boýunça gezelenç etmegi ählimizde buýsanç duýgusyny döretdi.

Watansöýüji ýaşlar — ýurduň geljegi

Bäherden etrabynyň bedenterbiýe we sport bölümi hem-de Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň etrap Geňeşi tarapyndan etrabyň sport mekdebinde “Watansöýüji ýaşlar — ýurduň geljegi” ady bilen wagyz-nesihat duşuşygy geçirildi. Ýaş nesilleri watançylyk, zähmetsöýerlik, ahlaklylyk, sagdynlyk ruhunda terbiýelemek hem-de asylly ýol-ýörelgeleri wagyz-nesihat etmek maksady bilen geçirilen duşuşyga ýaş türgenler gatnaşdy. Duşuşykda etrap bedenterbiýe we sport bölüminiň başlygy Täçmyrat Şyhberdiýew, Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň etrap Geňeşiniň başlygy Rejepnur Ataýew, sport mekdebiniň tälimçileri Parahat Amanow, Hurmagül Annagurbanowa çykyş edip, Garaşsyz Watanymyzda ýaş nesilleri watançylyk, zähmetsöýerlik, ýokary ahlaklylyk ruhunda terbiýelemekde alnyp barylýan işler, hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary netijesinde ýaşlaryň ýokary derejede bilim almaklary, bedenterbiýe we sport bilen meşgullanyp, kämil şahsyýetler bolup ýetişmekleri üçin döredilýän ajaýyp şertler barada giňişleýin durup geçdiler.

Ekinlere daşky gurşawyň täsiri

Ösüm­lik­le­riň ýa­şaý­şy üçin daş­ky gur­şa­wyň bel­li bir şert­le­ri ze­rur­dyr. Ola­ryň esas­la­ry ýag­ty­lyk, ýy­ly­lyk, suw, top­rak­da­ky iý­mit ele­ment­le­ri, ho­wa­da­ky kö­mür­tur­şy ga­zy we kis­lo­rod­dyr. Ýy­ly­lyk aky­my to­hu­myň şi­ne­le­me­gi we gö­ge­rip çyk­ma­gy, gä­mik­le­riň eme­le gel­me­gi, ösüm­lik­le­riň su­wy we iý­mit mad­da­la­ry­ny so­rup al­ma­gy, or­ga­ni­ki mad­da­la­ryň dö­re­me­gi, dür­li or­gan­la­ryň eme­le gel­me­gi hem-de ösüp boý al­ma­gy we ola­ryň ösü­şi­niň her bir döw­rü­niň bo­lup geç­me­gi üçin ze­rur­dyr. Şo­ňa gö­rä-de, ho­wa­nyň tem­pe­ra­tu­ra­sy ösüm­lik­le­riň ýa­şaý­şy­nyň äh­li ta­rap­la­ry­na tä­sir ed­ýär.

Garaşsyzlyk – halkymyzyň buýsanjy

Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Wa­ta­ny­my­zyň, mäh­ri­ban hal­ky­my­zyň yk­ba­lyn­da mö­hüm äh­mi­ýe­ti bo­lan, ulu­dan toý­la­nyl­ýan mu­kad­des Garaşsyzlygymyzyň 33 ýyl­lyk baý­ra­my bo­sa­ga­da dur. Ga­raş­syz­lyk hal­ky­my­zyň mil­li buý­san­jy­dyr. Ber­ka­rar döw­le­ti­mi­ziň mi­ze­mez­li­gi­niň, il-gü­nü­mi­ziň ag­zy­bir­li­gi­niň we aba­dan­çy­ly­gy­nyň bin­ýa­dy­dyr. Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň 33 ýy­ly­nyň do­wa­myn­da ge­çi­len ýo­la na­zar aý­lap, ýur­du­myz üçin ga­raş­syz ösü­şiň nä­de­re­je­de ne­ti­je­li, gym­mat­ly, ýe­ňiş­li bo­lan­dy­gy­na ta­ry­hy nuk­daý­na­zar­dan ba­ha ber­mek bol­ýar. Ga­raş­syz­lyk döw­rü­niň baş­lan­ma­gy bi­len, düýp­li öz­gert­me­le­riň, ägirt uly tä­ze­le­ni­şiň döw­ri baş­lan­dy. Eziz Wa­ta­ny­my­zyň ga­raş­syz ösü­şi­niň bin­ýa­dy­na ýur­dy düýp­gö­ter tä­ze­le­mek­li­ge gö­nük­di­ri­len, yl­my esas­da oý­la­ny­şyk­ly, top­lum­la­ýyn çe­me­leş­me­ler go­ýul­dy. Yl­myň we teh­ni­ka­nyň öň­de­ba­ry­jy ga­za­nan­la­ry­na, dün­ýä­niň iň go­wy tej­ri­be­si­ne da­ýa­nyp yk­dy­sa­dy we dur­muş-me­de­ni ösüş göz öňün­de tu­tul­dy. Türk­men hal­ky­nyň eg­sil­mez ru­hy güý­jü­ne, öz­bo­luş­ly ta­ry­hy-me­de­ni mi­ra­sy­na esas­lan­ýan döw­let sy­ýa­sa­ty gel­jek­ki ösüş ýo­lu­ny üp­jün et­di.

Welaýat zenanlar bölüminde

Gyz edebi gyzyldan gymmatly Düýn şeýle at bilen welaýat häkimliginiň «Bagt köşgi» toý-dabaralary merkezinde welaýat we Mary şäher zenanlar bölümleriniň hem-de welaýat zenanlar bölüminiň ýanyndaky işewür zenanlar merkeziniň bilelikde guramagynda aýdym-sazly dabara geçirildi. Bu ýerde zähmetsöýer, işewür zenanlarymyzyň on barmagyndan, ýürek yhlasyndan dörän milli el işleriniň, şaý-sepleriniň, haly önümleriniň we nakgaşlyk eserleriniň sergisi guraldy.

Ila­ty has çalt art­ýan ýurt­lar

Hä­zir­ki wagt­da dün­ýä­niň se­na­gat taý­dan ösen ýurt­la­ry­nyň kö­pü­sin­de ilat sa­ny­nyň azal­ýan­dy­gy bel­le­nil­ýär. Şeý­le-de bol­sa, köp ýurt­da ila­tyň sa­nynyň kö­pel­me­gi­ do­wam e­d­ýär. Mag­lu­mat­la­ra gö­rä, ila­ty has köp art­ýan ýurt­la­ryň sa­na­wyn­da Gü­nor­ta Su­dan bi­rin­ji or­ny eýe­le­ýär. Ýurt­da ila­tyň ar­tyş tiz­li­gi ortaça 4,65 gö­te­rim. Ikin­ji orun­da­ky Ni­ge­riň ila­ty bol­sa, her ýyl­da or­ta­ça 3,66 gö­te­rim kö­pel­ýär. Üçün­ji orun­da­ky An­go­la­nyň ila­ty hem ýyl­da 3,33 gö­te­rim ar­typ­dyr. Bu gör­ke­zi­ji Be­nin­de 3,29 gö­te­rim, Ek­wa­tor Gwi­ne­ýa­syn­da 3,23 gö­te­rim, Ugan­da­da 3,18 gö­te­rim, Kon­go De­mok­ra­tik Res­pub­li­ka­syn­da 3,11 gö­te­rim, Çad­da 3,01 gö­te­rim, Ma­li­de 2,9 gö­te­rim we Zam­bi­ýa­da 2,83 gö­te­rim bo­lup­dyr. Sa­naw­dan gör­nü­şi ýa­ly, il­kin­ji on­lu­ga di­ňe Af­ri­ka ýurt­la­ry gi­rip­dir. Af­ri­ka­nyň ila­ty yzy­gi­der­li ar­typ, ge­çen asy­ryň ba­şyn­dan bä­ri on es­se kö­pe­lip­dir.

Iri ener­gi­ýa tas­la­ma­sy dur­mu­şa ge­çi­ri­ler

Awst­ra­li­ýa ägirt uly tas­la­ma­ny dur­mu­şa ge­çi­rer. Bu ýurt­da gu­rul­jak Gün be­ke­di ar­ka­ly ön­dü­ril­jek elekt­rik ener­gi­ýa­sy Sin­ga­pu­ra ibe­ri­ler. Umu­my ba­ha­sy 19 mil­liard dol­lar­lyk tas­la­ma­nyň çäk­le­rin­de 30 müň gek­tar meý­dan­da Gün pa­nel­le­ri otur­dy­lar. Ýur­duň daş­ky gur­şa­wy­nyň üýt­ge­me­gi se­bäp­li, Ener­gi­ýa we suw mi­nistr­li­gi Awst­ra­li­ýa-Azi­ýa «Po­wer­Link» at­ly tas­la­ma rug­sat ber­len­di­gi­ni mä­lim et­di. Bu tas­la­ma­nyň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi bi­len ýur­duň gaý­ta­dan di­kel­dil­ýän elekt­rik ener­gi­ýa önüm­çi­li­gi­niň art­ma­gy­na ga­ra­şyl­ýar. Mi­nistr­lik dün­ýä­niň iň uly Gün elekt­rik be­ke­di­niň gu­rul­jak­dy­gy­ny mä­lim et­di. Bu ýer­de ön­dü­ri­len elekt­rik ge­çi­ri­ji­si In­do­ne­zi­ýa­nyň ke­nar­ýa­ka­syn­dan ge­çip, Sin­ga­pu­ra ba­ryp ýe­ter. Ge­çi­ri­ji­niň 4 müň 300 ki­lo­metr­lik bö­le­gi In­do­ne­zi­ýa­nyň ke­na­ryn­dan, deň­ziň aşa­gyn­dan ge­çer. Tas­la­ma­ny iş­läp taý­ýar­lan «Sun Cab­le­dan» kom­pa­ni­ýa­sy 2030-njy ýyl­da önüm­çi­li­ge baş­lan­jak­dy­gy­ny ha­bar ber­di.

Ada­lar­da myh­man­ha­na gur­lar

Yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ni di­wer­si­fi­ka­si­ýa ýo­ly bi­len ös­dür­me­gi mak­sat edin­ýän Sa­ud Ara­bys­ta­nyn­da 90 ada­nyň üs­tün­de ka­şaň myh­man­ha­na­lar gur­lar. Ýurt­da 2030-njy ýy­la çen­li sy­ýa­hat­çy­lyk pu­da­gy­na 500 mil­liard dol­lar ma­ýa go­ýum goý­be­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ril­ýär. Mun­dan ozal ýurt­da uzyn­ly­gy 170 ki­lo­met­re ba­ra­bar «The Li­ne» at­ly tas­la­ma mä­lim edi­lip­di. Bu tas­la­ma­nyň çäk­le­rin­de «akyl­ly» şä­her inf­rast­ruk­tu­ra­sy­nyň dö­re­dil­me­gi göz öňün­de tu­tul­ýar. Tä­ze tas­la­ma bol­sa, «Red Sea Pro­ject» (Gy­zyl de­ňiz tas­la­ma­sy) diý­lip at­lan­dy­ryl­ýar. Bu tas­la­ma­da, Gy­zyl de­ňiz­de ke­nar­dan uzak­da­ky adam aýa­gy sek­me­dik ada­lar­da ka­şaň myh­man­ha­na­lar top­lu­my gur­lar. Sy­ýa­hat­çy­lyk top­lu­my ýur­duň gün­ba­tar ke­na­ryn­da­ky Um­luj we El-Wajh şä­her­le­ri­niň ara­syn­da ýer­le­şip, 28 müň ine­dör­dül ki­lo­metr meý­da­ny tu­tar. Hä­zir­ki wagt­da bu ada­lar çöl­den, dag­dan we sö­nen wul­kan­dan eme­le ge­lip­dir. Ada­la­ryň kö­pü­siniň 75 gö­te­rim ýe­rin­de hiç hi­li gur­lu­şyk iş­le­ri ge­çi­ril­män, te­bi­ga­ty üýt­ge­dil­mez. «Ritz-Carl­ton» ýa­ly lýuks myh­man­ha­na­la­ryň hem bu ýer­de şa­ham­ça­sy­ny açyp bil­jek­di­gi bel­le­nil­ýär. Iri tas­la­ma­nyň çäk­le­rin­de myh­man­ha­na­lar bi­len bir ha­tar­da dynç alyş oba­la­ry, wil­la­lar we beý­le­ki­ler bo­lar. Şu ýy­lyň ahy­ry­na çen­li tas­

Wagyz-nesihat çäresi

Pyragynyň döredijiligi terbiýe çeşmesidir Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe her ýylymyza mynasyp at bermek asylly däbe öwrüldi. Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” diýlip atlandyrylan ýylymyzda her bir günümiz toýdur baýramlara beslenýär.