"Bereketli toprak" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-64, 38-60-87, 38-60-67
Email: bereketlitoprak@sanly.tm

Habarlar

Tebip (Hekaýa)

Arslan bu gün hem hemişekisi ýaly otagma-otag aýlanyp, syrkawlaryň hal-ýagdaýy bilen tanşyp barşyna şepagat uýasyna görkezmeleri berýärdi. Nobatdaky otaga girende tanyş ýüze gözi düşüp ýylgyrdy: — Tebip kaka, salawmaleýkum, bärläpsiň-le, haýyr bol-a! Şu ýaşyňyza lukmana ýüz tutanyňyzy eşitmändim. Näsaglamaly adam-a däl siz, ýa garrylykdan basylyp, şägirtleriň ýanyna ýaşlygyň dermanyny gözläp geldiňizmi? Kakam-a başy agyryp, baldyry syzladygy: «Iküç günläp tebip kakamyň ot-çöpden taýýarlaýan melhemlerinden içip, gürrüňlerini diňlejek» diýip, siziň ýanyňyza, oba eňiberýärdi. Gaýdyp gelende-de ýüzi-gözi açylyp gelýär!

Nämeden başlamaly? («E-S-iň» arhiwinden)

Berdi KERBABAÝEWIŇ «Ýadymda galanlar» atly ýatlamalaryndan Men ýonulyp-ýonulyp bir tutuma gelen galamymy elime alyp, synlap oturdym. Ol ýönekeý, göräýmäge içinden gara geçen adaty çöpden ýa-da gamyşdan enaýy däldi. Ýöne weli onda göze görünmez bir gudrat bar ýalydy. Şonuň üçinem meniň küýüme şeýle bir zat geldi:

Firdöwsi (Taryhy roman)

Satym ULUGZADA Täjik ýazyjysy Satym Ulugzada 1911-nji ýylyň 11-nji sentýabrynda, häzirki Özbegistanyň Namangan welaýatyndaky Warzyk gyşlagynda dünýä indi. Bilimi Daşkentde aldy, 1929-njy ýylda Täjik magaryf institutyny tamamlady.

Faraon (Roman)

(Dowamy. Başlangyjy žurnalyň geçen sanlarynda). Bo­les­law PRUS, pol­ýak ýa­zy­jy­sy

Taryhy hakykatyň çeper beýançysy

Suratda: (çepden) Gurt Näzliýew, Amannazar Aşyrow, Atamyrat Atabaýew, Çary Gurbangylyjow, Ýazmyrat Mämmediýew, Kakajan Durdyýew, Rahman Babaýew, Bazar Öwezow (1980-nji ýyl). Türkmenistanyň halk ýazyjysy Ýazmyrat Mämmediýewiň ömrüne we döredijiligine dahylly söhbet

Ynam (Iňlis tymsaly)

Bir gezek Şöhle Günüň ýanyna baryp: — Men günüň-gününe Ýere baryp gaýdýan, ähli ýeri ýyladýan, ýöne ynsan ýüreginem ýyladyp göresim gelýär — diýýär.

Rowaýatlar ummanyndan

Pir pugta Pir Pugta tamdyryň piri hasaplanýar. Ýasalanda pir Pugtanyň ady bilen başlansa, tamdyryň maşgala rysgal getirýändigini aýdýarlar. Ir zamanda bir adam şägirtleri bilen tamdyr gurjak bolanda bir şägirt:

Zemin jümmüşine syýahat (Roman)

(Dowamy. Baş­lan­gy­jy žur­na­lyň ge­çen sanlaryn­da). Žýul WERNfransuz ýazyjysy

Söýüň enelerimizi

Mähriban enelerimiziň dünýäsine aralaşdygyňça olaryň iň sabyr-kanagatly ynsanlardygyna göz ýetirýärsiň. Eje bolan gelniň hut şol gün ähli hüý-häsiýetiniň üýtgäp, onuň kalbyna giňligiň, mähriň, çäksiz söýginiň aralaşýandygyny zenanlar bilýändir. Ol zenan sähel wagt mundan ozal hem özüniň öňki endik edinen häsiýetleriniň nirädir bir ýerlere ýitip gidendigine göz ýetirýär. Mysal üçin, ozal sähel galmagala darygýan, köpçülik ýerlerinden daşlaşanyny kem görmeýän gyz-gelinler eje bolanlaryndan soň, dynman aglaýan çagalaryny bagryna basyp, oňa ukusyz gijelerini bagyş edip oturandyr. Eje bolan gelinleriň käbiri düýnki lälijek gyzdygyna garamazdan, bu gün ak daňlary hüwdi bilen garşylap, nahara-şama wagt tapmasalar-da, sabyr-kanagatyň, giňligiň beýik nusgasy bolup gelýärler. Olara bu duýgular Arşdan inýän ylahy güýç bolany üçin, ol çäksizdir, tükeniksizdir. Eneleriň mähirden doly ýüregi çagalarynyň ähli garagollugyna, kesirligine-ketjallygyna, kakabaşlygyna, näz-kereşmesine döz gelýär. Olar çagalarynyň ähli ýetmezlerini özlerinde bar bolan ummasyz uly enelik söýgüsi bilen gowy tarapa özgertmegi başarýarlar. Şonuň üçin hem şahyr Berdinazar Hudaýnazarowyň «Ene goşgusynda» şeýle diýilýär:

Köňül owazy

Adamzadyň hemişelik ýoldaşy,Mukaddes aýdymlar, ajaýyp sazlar.Sagdynlygyň, beýik ruhuň syrdaşy,Mukaddes aýdymlar, ajaýyp sazlar. Aşyk Aýdyň, Baba Gammar pir bolan,Beýik gudrat, ylahydan nur bolan,Ylham berip, köňüllere tar bolan,Mukaddes aýdymlar, ajaýyp sazlar.

Şygryýet bossany

Jogap Körpeleriň şüweleňi başlandy,Dabaranyň sesi galdy asmana.Adamlaň şatlygy gursagna sygman,Gyssandylar balalara bakmana.

Türkmen oýunlarynyň ähmiýeti

Halkymyzyň asyrlaryň dowamynda ulanan we biziň günlerimize çenli gelip ýeten milli oýunlary öz gözbaşyny gadymy döwürlerden alyp gaýdýar we häzirki günlerde hem ruhy medeniýetimiziň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Milli oýunlar ähli halklaryň medeni mirasy bolmak bilen birlikde, şol halklaryň taryhy, edim-gylymlary barada hem maglumat çeşmesi bolup durýar. Şol oýunlaryň üsti bilen halkymyzyň özboluşly dünýägaraýşyny-da, milli ruhuny-da öwrenmek bolýar. Milli oýunlaryň beden, akyl, zähmet terbiýesini bermekde hem uly ähmiýeti bardyr. Dana ata-babalarymyz ösüp gelýän ýaş nesli terbiýelemek üçin dürli terbiýeçilik usullaryny ulanypdyrlar. Şolaryň içinde iň täsirlileriniň biri hem türkmen durmuşynda öz ornuny tapan milli oýunlardyr.

Dostlugyň gymmaty (rowaýat)

Ençeme ýyllap birek-biregi sylap, sarpalap gatnaşyp ýören ýegre dostlaryň arasy bozulýar. Olaryň dostluk gatnaşyklary kesilýär-de her haýsy öz maşgalasy, iş-aladasy bilen gümra bolup ýaşaberýär. Olaryň biri her sapar dostluk hakynda gürrüň etseler, beýlekisini ýaramaz häsiýetlendiripdir. Beýlekisi welin hiç bir ýerde köne dostuny ýamanlamandyr. Tersine, ol hakda gürrüň etseler, dostunyň akýüreklidigini hem-de gaýratly, işbaşarjaň adamdygyny nygtapdyr. Bir gürrüňçilikde obadaşlary ondan köne dostunyň ony hemişe ýaramaz adam hasaplaýandygyny aýdyp, onuň bolsa näme üçin hemişe dostuny öwýändigini sorapdyrlar. Onda ol şeýle diýipdir: — Men ony öwemok-da bolşy ýaly suratlandyrýan. Biziň ençeme ýyllap dostluk gatnaşygyny saklanymyzy, köp ýerlerde duz-emek bolanymyzy hemmäňiz bilýärsiňiz. Obanyň ähli toýlarynda bile şatlandyk, kyn günlerimizde birek-biregi goldadyk, uzak ýollara ýoldaş bolduk. Meniň onuň bilen geçiren her bir pursadymy hemişe iň bir bagtyýar günlerim hasaplaýaryn. Sebäbi arkamda dag ýaly bolup duran, kyn günümde kömek etmäge taýýar dostum bardy. Şeýle ynamdar, mert dostumyň bardygyna öz ýanymdan diýseň guwanýardym. Şonuň üçin biz birek-birege uly sarpa goýýardyk.

Arzuwlar nirede ýaşaýar? (Oýlanma)

Men onuň döreýşinem, ýykylyşynam gözüm bilen gördüm. Ýöne mesgenini welin, eger-eger, bilebilmedim. Ýaşynam aýdybilmen. Ol hakda kän kişiden soradym. Şonça-da hekaýa diňledim. Hemmelerem onuň öýüniň ýürekdedigini aýtdylar. «Onda onuň terk edip gitmesi nämeden?» diýdim. Dymdylar. Şeýdibem, ol ýene syrlylygyna galdy. Iň ýamanam, onuň «Agyl doly akja guzy, ertir tursam, ýokja guzy» bolýanlygy. Şonda-da özüni bilen oňa garaşjakdan. Käwagtlar, ýazgytdan gaçyp bolmaýşy ýaly, onuňam ýazylandan çykyp bilmeýänligi hakda oýlanýaryn. Belki, ony beýle ýepbeklemeli hem däldirin. Bu soragy-ha, asyl, bermesem, gowy bolardy. Onuň nirede gününi ötürýäninden, hasyl bolany has derwaýys dälmi? Üstünden wagtdan başga zat bilen baryp bolmaýandygyny aýtsalar hem howlugylaýýar. Ýeri, bolýar, goý, gizlenýän-ä ol bolsun, gözleýänem men.

Duýguly dünýä

GOŞGULARYM BOÝUNÇA... Söýüň meni goşgularym boýunça!Şol söýgüden tapaýyn men nep baryn.Men goşgy ýazmasam — düwülen gunça,Ýazsam — gül men, goşgularym — nektarym.

Şygryýet bossany

GITSEM... Dogrumyka, saňa beren derdimiGözýaşlaryň köşeşdirse gutaryp?!Seň ýanyňdan alyp gaýdan ýodajykÝylgynlyga siňip gitdi utanyp.

Şygryýet çemeni

ARZ Eý, meniň göwnümiň hoşy,Saňa ybadata geldim.Ýazygyn ýazdyran ykbal —Takdyr mynajata gelsin.

Gar

Guş deý gaýyp,Uçagan gar.Gökden ýereGaçagan gar.Güne öwşünAçagan gar.Aglap, gözýaşSaçagan gar. Arassaçyl

Çigildem gülüniň dessesi

Annamyrat bu günem hemişekileri ýaly ir turup, mellekde güýmenýärdi. Yzgary ýetik toprakdan jana şypaly serginlik göterilýärdi. Şeýle ajaýyp çagda tebigatyň ýüzi täzelenen ýaly bolup duýulýardy. Elindäki gaýçysy bilen baglary timarlaýan Annamyrat keýwanysynyň ýanyna nähili gelenini-de duýmady. Alyn saçlarynda ýek-tük ak görnüp başlan Aknur gelnejäniň bu günler biraz süňňi ýeňlän ýalydy. Ol häzirem näme üçindir, şatlyk bilen ýylgyrýardy. Adamsynyň golaýjagyna baryp duran Aknur gelneje oňa elindäki suraty görkezdi.

Görnüş

Gör-le, gözel görnüş geldi kemala,Ýazyň aýdymyna diň saldy älem.Onuň süýji heňi mydama ýatda,Tebigat tapypdyr bakylyk tärin. Şapak batyp, garalanda iňrikler,Bulut bilen didarlaşdy topragym.Öýlänçiň öýkesin ýazdy-da ýene,Ýagyş ýagdy, ýuwup baglaň ýapragyn.