"Neutral Turkmenistan" newspaper

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-18, 39-95-82, 39-95-88
Email: neutralturkmenistan-gazeti@online.tm

Habarlar

Aragatnaşyk pudagynyň hünärmenleri sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň wajyp ugurlary barada söhbetdeşlik geçirdiler

Ýurdumyzyň ösüşiniň berk binýady bolup hyzmat edýän sanly ykdysadyýeti yzygiderli kämilleşdirmek we bu işlere ýaşlary çekmek döwlet Baştutanymyzyň öňe sürýän il bähbitli, ýurt ähmiýetli syýasatynyň biri bolup durýar. Ýaşlaryň täze, has kämil tehnologiýalardan we öňdebaryjy tilsimatlardan başarjaň peýdalanmagyna şertler döredýän sanly ulgamy ösdürmäge uly üns berilýär.

Paýtagtymyzyň ýaşaýjylaryna täze hyzmat hödürlenýär

«Türkmendemirýollary» döwlet kärhanasy gözel paýtagtymyz Aşgabat şäheriniň ýaşaýjylaryna «USSA» mobil goşundysy arkaly ussa hyzmatlaryny hödürleýär. Bu mobil goşundy Android hem-de iOS ykjam telefonlarynyň ähli platformalarynda elýeterli bolup döwrebap hyzmatyň täze usuly. Habarlaşmak üçin:+99360120069, +99360120059.   E-mail:ussa@sanly.tm

Ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgesine aýratyn ähmiýet berilýär

Zähmet rugsadynda bolýan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow 14-nji awgustda Hazar deňziniň kenarynda ýerleşýän «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda welosipedli gezelenç etdi. Hä­zir­ki wagt­da Türk­me­nis­tan­da sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­niň ber­ka­rar edil­me­gi­ne aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, adam­la­ryň sag­ly­gy­ny go­ra­mak, ýaş nes­liň saz­la­şyk­ly ös­me­gi­ni üp­jün et­mek, ra­ýat­la­ryň zäh­met rug­sa­dy döw­rün­de ra­hat dynç al­mak­la­ry üçin şert­le­ri dö­ret­mek bo­ýun­ça mak­sat­na­ma­la­ýyn çä­re­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Bu­la­ryň äh­li­si hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­ýan dur­muş ugur­ly sy­ýa­sat­da ile­ri tu­tul­ýan we­zi­pe­ler­dir. Bu sy­ýa­sa­tyň öze­nin­de Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň «Döw­let adam üçin­dir!» di­ýen baş ýö­rel­ge­si dur­ýar.

Ça­ga­la­ra şat­lyk paý­la­ýan gah­ry­man

Ýüz keş­bi, egin-eşi­gi, ada­ty däl he­re­ket­le­ri bi­len köp­çü­li­giň ün­sü­ni çek­ýän mas­ga­ra­baz­lar ça­ga­la­ryň dog­lan gü­nü­ne, da­ba­ra­la­ra şat­lyk paý­la­ýan gah­ry­man hök­mün­de ta­nal­ýar. Mas­ga­ra­baz­lar 200 ýyl­dan gow­rak wagt bä­ri ede­bi eser­ler­de, teatr­lar­da hem-de film­ler­de tä­sin keşp­le­ri ýe­ri­ne ýe­tir­ýär­ler. «Mas­ga­ra­baz» adal­ga­sy il­kin­ji ge­zek 1560-njy ýyl­lar­da ýü­ze çyk­ýar. Şol ýyl­lar­da akt­ýor­lar ak far­for pal­çy­gy ýü­zü­ne ça­lyp, to­ma­şa­çy­la­ry gül­dü­rip­dir­ler. Köp dil­de ýör­gün­li bo­lan «kloun» sö­zü­niň is­land­la­ryň «klun­ni» sö­zün­den ge­lip çy­kan­dy­gy bellenilýär. 1947-nji ýyl­da mas­ga­ra­baz­la­ryň hal­ka­ra bir­leş­me­si dö­re­dil­ýär. Mag­lu­mat­la­ra gö­rä, il­kin­ji meş­hur mas­ga­ra­baz Jo­zef Gri­mal­di ha­sap­lan­ýar. Ol 1802-nji ýyl­da Ang­li­ýa­da «Joý» ady bi­len sahnada çy­kyş ed­ýär. De­giş­me­le­ri hem-de gül­künç he­re­ket­le­ri ýe­ri­ne ýe­ti­ren Gri­mal­di ýüz bo­ýag­la­ry, ge­ýen eşi­gi bi­len to­ma­şa­çy­la­ryň ün­sü­ni özü­ne çek­ýär. Şon­dan soň­ra teatr ar­tist­le­ri­niň ara­syn­da ýa­ňa­gy­ňy gy­zyl, sa­çy­ňy älem­go­şar ýa­ly reňk­le­mek, bur­nu­ňa ul­la­kan şar geý­mek, ag­zy­ňy reňk­le­mek hem-de dür­li reňk­li eşik­le­ri geý­mek ýör­gün­li bo­lup baş­la­ýar.

Şka­fy nä­hili ter­tip­le­me­li?

Ca­ga wagtyňdan baş­lap ýat­ýan ota­gy­ňy, ge­ýim-ge­jim­le­riň­dir okuw es­bap­la­ry­ňy ter­tip­li hem-de aras­sa sak­la­ma­gy öw­ren­mek esa­sy ta­lap­la­ryň bi­ri bo­lup dur­ýar. Esa­san hem, egin-eşik­le­ri­ňi ýer­be-ýer sak­la­ma­gy en­dik et­me­li. Mu­nuň üçin bol­sa, il­ki bi­len, egin-eşik­dir gün­de­lik ulan­ýan se­riş­de­le­riň sak­lan­ýan şka­fy ter­tip­le­mek­den baş­la­ma­ly. Eý­sem, zat­la­ryň ýer­be-ýer dur­ma­gy üçin şka­fy nä­hi­li ter­tip­le­me­li? Il­ki bi­len şka­fyň içi­ni bo­şat­ma­ly hem-de äh­li ýe­ri­ni ma­za­ly aras­sa­la­ma­ly. Tek­je­ler­den, asgyç­lar­dan baş­lap, şka­fyň ga­py­la­ry­na we tu­ta­waç­la­ry­na çen­li sü­pür­me­li. Soň­ra egin-eşik­le­ri­ňi göz­den ge­çi­rip, geý­me­jek­le­ri­ňi bir gy­ra aýyr­ma­ly. Ki­çe­len ýa-da reň­ki­ni ha­la­ma­ýan ge­ýim-ge­jim­le­ri­ňi ji­gi­le­ri­ňi­ze hem be­rip bi­ler­si­ňiz. Soň­ra egin-eşik­le­ri­ňi şka­fa ýer­leş­dir­mez­den ozal, möw­sü­me gö­rä böl­me­li. My­sal üçin, ýaz­da ge­ýil­ýän ýe­ňil eşik­le­ri bir tek­je­de, gy­şy­na ge­ýil­ýän ga­lyň egin-eşik­le­ri baş­ga bir tek­je­de, köp­lenç geý­me­gi ha­la­ýan eşikleriňizi bol­sa, el­ýüz­räk­de ýer­leş­dir­me­li. Eger-de egin-eşik­le­ri­ňiz şka­fa ýer­leş­me­ýän bol­sa, möw­sü­me gö­rä geý­ýän eşik­le­ri­ňi­zi ýer­leş­di­rip, ga­la­ny­ny öýüň am­mar ota­gy­na äkit­me­li. Şka­fy ter­tip­le­ýän wag­ty­ňyz «Bu-da ge­rek bo­lar, mu­ny hem ula­na­ryn» di­ýe

Nä­me üçin al­ma­ly zat­la­ry­myz ýat­dan çyk­ýar?

Öý­den çyk­man­kak sa­tyn al­mak is­le­ýän zat­la­ry­my­zyň sa­na­wy­ny taý­ýar­la­mak ba­zar­da­ky işi­mi­zi has aň­sat­laş­dyr­ýar. Kä­te gys­sa­nyp, sa­naw ýaz­maz­dan ýa-da ýa­zan sa­na­wy­my­zy ýat­dan çy­ka­ryp gaýt­sak, nä­me­le­ri al­ma­ly­dy­gy­myz ba­ra­da köp pi­kir­len­ýä­ris. Öý­den gaýt­man­kak ge­rek zat­la­ryň äh­li­si­ni bil­ýän hem bol­sak, söw­da edip baş­la­ny­myz­da kö­pü­si ýa­dy­my­za düş­me­ýär. Şeý­le­lik­de, öýe ge­le­ni­miz­de «wiý» di­ýe­ni­mi­zi duý­man gal­ýa­rys. Eý­sem, bu ýag­daý nä­me bi­len bag­ly­ka?! Ýat­keş­lik. Al­ma­ly zat­la­ryň esa­sy­la­ry­nyň ady­nyň ýat­da sak­la­nyp, beý­le­ki­le­ri­niň ýat­dan çyk­ma­gy, il­ki bi­len, ýa­dyň iş­jeň­li­gi bi­len bag­ly­dyr. Kä­bir adam bir­nä­çe za­dy ýa­dyn­da sak­lap bil­ýän bol­sa, kä­bir adam bir-iki zat­dan ar­tyk­ma­jy­ny ýa­dy­na dü­şü­rip bil­me­ýär. Göz äh­li za­dy gör­ýär, em­ma gö­rüş duý­gu­sy için­den iň ge­rek­li­le­ri­ni beý­nä ýe­tir­ýär. Baş­ga­ça aý­dy­lan­da, gö­ren zat­la­ry­myz gys­ga möh­let­li (wagt­la­ýyn) ýa­da geç­ýär. Adat­ça köp adam bir ge­zek­de di­ňe 7 sa­ny za­dy ýat­da sak­lap bil­ýär. Şol se­bäp­li ho­ja­lyk üçin ze­rur bo­lan se­riş­de­le­riň sa­na­wy­ny düz­mek äh­li adam üçin iň go­wy çy­kal­ga­dyr.

Wul­kan­la­ryň we buz­luk­la­ryň ýur­dy

De­mir­ga­zyk At­lan­ti­ka­nyň mer­ke­zin­de ýer­leş­ýän Is­lan­di­ýa haý­ran gal­dy­ry­jy buz­luk­la­ry hem-de he­re­ket ed­ýän wul­kan­la­ry bi­len te­bi­ga­ty sö­ýü­ji­le­riň ün­sü­ni özü­ne çek­ýär. Is­lan­di­ýa diý­len­de köp­ler De­mir­ga­zyk yşyk­la­ry göz öňü­ne ge­tir­ýär. Köp­ler bol­sa Is­lan­di­ýa­ny gyz­gyn suw­ly köl­le­riň ýur­dy hök­mün­de ta­na­ýar. Islandiýa 103 müň ine­dör­dül ki­lo­metr meý­da­ny tut­ýan ada ýur­dy bolup, Ark­ti­ka te­ge­le­gi­ne örän ýa­kyn ýer­leş­ýär. Şol se­bäp­li bu ýer­de tom­su­na ak gi­je­le­ri, gy­şy­na bol­sa dür­li öwüş­gün­li de­mir­ga­zyk yşyk­la­ry­ny syn­lap bol­ýar. Sy­ýa­hat­çy­la­ryň kö­pü­si bu ýur­da Ting­wad­la­watn kö­lü­ni gör­mek üçin bar­ýar­lar. Ýur­duň paý­tag­ty Reýk­ýa­wik şä­he­ri bo­lup, Kou­pa­wog­ýur, Hab­nar­ford­ýur, Reýk­ýa­nes­baýr, Aku­reý­ri, Gar­da­baýr Is­lan­di­ýa­nyň esa­sy şä­her­le­ri ha­sap­lan­ýar. Is­lan­di­ýa­ly­la­ryň 95 gö­te­ri­mi is­land di­lin­de gep­leş­ýär­ler. Ýur­duň res­mi di­li is­land di­li bo­lup, ikin­ji we üçün­ji dil hök­mün­de dat we iň­lis dilleri öw­re­dil­ýär. Şol se­bäp­li ada ýur­du­na bar­ýan sy­ýa­hat­çy­la­r ýer­li ilat bi­len dü­şü­niş­mek­de kyn­çy­lyk çek­me­ýär­ler. 2007-nji ýyl­da Is­lan­di­ýa BMG ta­ra­pyn­dan ýa­şa­mak üçin dün­ýä­niň iň go­wy ýur­dy diý­lip saý­lan­dy. So­wuk ýur­da Kef­la­wik ho­wa men­zi­li ar­ka­ly ýa-da de­ňiz üs­ti bi­len ba­ryp bol­ýar. G

Dür­li halk­lar­da­ky yrym-ynanç­lar

Ta­ry­hyň do­wa­myn­da adam­lar nä­bel­li we dü­şün­me­dik zat­la­ryn­dan öz­le­ri­ni howp­suz duý­mak üçin, şeý­le hem gor­ku­ly ýag­daý­lar­dan çy­kal­ga göz­läp dür­li yrym­la­ry dö­re­dip­dir­ler. Ir­ki za­man­lar­da ýa­şap ge­çen adam­la­ryň yna­nan zat­la­ry­nyň kä­bi­ri­niň ha­ky­ka­ta la­ýyk gel­me­gi bi­len yrym­lar dur­muş ýö­rel­ge­si­ne, hat­da köp hal­kyň mil­li däp-des­sur­la­ry­na öw­rü­lip­dir. Her bir hal­kyň özü­ne mah­sus yrym-ynanç­la­ry bar. Yrym­lar öz dö­rän döw­ri bi­len, şol dö­wür­ler­dä­ki ynanç­lar bi­len bag­ly bo­lup, yl­ma esas­lan­ma­ýar. Ha­ky­ka­ta la­ýyk gel­me­ýän­di­gi­ne ga­ra­maz­dan bu dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­niň ula­ny­ly­şy şu gün­ler­de hem do­wam ed­ýär. Ge­liň, kä­bir halk­da ne­sil­den-nes­le ge­çip gel­ýän yrym­lar bi­len ta­nyş bo­la­lyň! Bar­mak­la­ry­ňy ke­siş­dir­mek. Gün­ba­tar Ýew­ro­pa­da or­ta we sü­ýem bar­ma­gy­ňy gaý­çy şe­ki­lin­de ke­siş­dir­mek is­len­dik ýag­daý­da şow­lu­lyk ge­tir­ýär di­ýen yrym bar. Bu ynanç Ýew­ro­pa ýurt­la­ry­na hris­ti­an­lar­dan öň, but­pa­raz­lar döw­rün­de ýaý­rap baş­lap­dyr. Ýew­ro­pa­ly­lar bar­mak­la­ry­ny ata­nak­la­ýyn bir­leş­dir­mek bi­len, kö­mek edi­ji güýç­le­riň şol ýe­re jem­len­ýän­di­gi­ne we ar­zuw­la­ryň ba­sym ama­la aş­jak­dy­gy­na yna­nyp­dyr­lar. Yry­ma ynan­ýan­lar il­ki­baş­da iki sü­ýem bar­ma­gy­ny ata­nak­la­ýyn bir­leş­di­ren bol­sa­lar, soň­lu­gy bi­len her eli

Dün­ýä­niň iň gym­mat şä­her­le­ri

2024-nji ýyl­da ýa­şa­ýyş üçin iň gym­mat şä­her­le­riň sa­na­wyn­da Že­ne­wa bi­rin­ji or­ny eýe­le­di. Il­kin­ji üç­lü­ge Sýu­rih we Nýu-Ýork gir­di. «Num­beo» plat­for­ma­sy ta­ra­pyn­dan hö­dür­le­nen ýa­şaý­şyň ba­ha­sy bo­ýun­ça tä­ze­le­nen in­deks­de Že­ne­wa şä­he­ri 101,7 bal ga­za­nyp, dün­ýä­niň beý­le­ki şä­her­le­rin­den öňe saý­lan­dy. Ýa­şa­ýşyň ba­ha­sy­ bo­ýun­ça sa­naw­da azyk önüm­le­ri, ulag we je­ma­gat hyz­mat­la­ry ýa­ly esa­sy sarp ediş ha­ryt­la­ry­nyň we hyz­mat­la­ry­nyň nyr­hy göz öňün­de tu­tul­ýar. Ýö­ne bu gör­ke­zi­ji kä­ren­de tö­leg­le­ri ýa-da ipo­te­ka ýa­ly ýa­şa­ýyş çyk­da­jy­la­ry­ny öz içi­ne al­ma­ýar.

«Akyl­ly» okuw gol­lan­ma­la­ry

Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň mek­dep­le­ri «gel­je­giň synp otag­la­ry» tas­la­ma­sy­nyň çä­gin­de eme­li aň­ly okuw gol­lan­ma­la­ry­ny or­naş­dy­ryp baş­la­dy­lar. 2023-nji ýyl­dan bä­ri LG ýur­duň 18 mek­de­bin­de eý­ýäm ýo­la goý­lan şeý­le synp otag­la­ry­ny dö­re­dip baş­la­dy. Bu okuw otag­la­ryn­da mu­gal­lym­la­ra we okuw­çy­la­ra kö­mek edip bil­jek eme­li aň bi­len en­jam­laş­dy­ry­lan CLOi adam­sy­pat ro­bot­la­ry­na bi­rik­di­ri­len san­ly tag­ta­lar gur­na­lan­dyr. Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň Bi­lim mi­nistr­li­gi eme­li aň­ly san­ly okuw gol­lan­ma­la­ry­ny or­naş­dyr­mak bo­ýun­ça me­ýil­na­ma­sy­ny mä­lim et­di.

Bol­ga­ri­ýa ýew­ro ge­çer

Bol­ga­ri­ýa­nyň Halk ýyg­na­gy (par­la­ment) ýew­ro­nyň mil­li pul hök­mün­de do­la­ny­şy­ga gi­ri­zil­me­gi­ni tas­syk­la­ýan ka­nun ka­bul et­di. Bu ka­nun Bol­ga­ri­ýa­da ýew­ro­nyň do­la­ny­şy­ga gi­ri­zil­me­gi­niň ýö­rel­ge­le­ri­ni we ka­da­la­ry­ny ter­ti­be sa­lyp, ýew­ro ge­çi­şiň düz­gün­le­ri­ni kes­git­le­ýär hem-de ra­ýat­la­ra tä­ze wal­ýu­ta uý­gun­laş­ma­ga wagt ber­jek ge­çiş döw­rü­ni gi­riz­ýär. Bol­ga­ri­ýa­da ýew­ro­nyň do­la­ny­şy­ga goý­be­ril­jek wag­ty he­niz kes­git­le­nil­me­di. Onuň wag­ty Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň Ge­ňe­şi ta­ra­pyn­dan kes­git­len­me­li diý­lip, ha­bar­da bel­le­nil­ýär.

Af­ri­ka­nyň iň uly ho­wa men­zi­li gurlar

Efio­pi­ýa­nyň paý­tag­ty Ad­dis-Abe­ba­nyň go­la­ýyn­da Af­ri­ka yk­ly­myn­da iň uly hal­ka­ra ho­wa men­zi­li­ni gur­mak ba­ra­da ka­rar ka­bul edil­di. Mag­lu­mat­la­ra gö­rä, ho­wa men­zi­li ýyl­da 100 mil­li­on ýo­lag­ça hyz­mat et­mek üçin ni­ýet­le­nen­dir. Af­ri­ka­nyň iň uly we iň çalt ös­ýän awia­kom­pa­ni­ýa­sy «Et­hio­pi­an Air­li­nes» Efio­pi­ýa­nyň tä­ze ho­wa men­zi­li­niň di­zaý­ny­ny iş­läp düz­mek mak­sa­dy bi­len DAR hal­ka­ra kon­sal­ting to­pa­ry bi­len öza­ra dü­şü­niş­mek ba­ra­da­ky Äht­na­ma gol çek­di. «Et­hio­pi­an Air­li­nes» to­pa­ry­nyň baş di­rek­to­ry Mes­fin Ta­seu­nyň söz­le­ri­ne gö­rä, top­lu­myň ba­ha­sy 6 mil­liard dol­la­ra deň bo­lup, meý­da­ny 35 ine­dör­dül ki­lo­metr bo­lar. Ho­wa men­zi­li ýur­duň paý­tag­tyn­dan 17 ki­lo­metr uzak­lyk­da­ky Bi­şof­tun şä­he­ri­niň go­la­ýyn­da bäş ýy­lyň için­de gur­lup, ulan­ma­ga ber­ler. Şeý­le hem DAR ägirt uly gur­lu­şyk tas­la­ma­sy üçin kä­ren­de­çi­le­ri saý­lar.

Dört gün­lük iş hep­de­si­ni hö­dür­le­mek­çi

Du­ba­ýyň Hö­kü­me­ti­niň Adam gor­la­ry­ny do­lan­dyr­mak bo­ýun­ça de­par­ta­men­ti dört gün­lük iş hep­de­si­ni gi­riz­mek bo­ýun­ça sy­nag­la­ra 15 sa­ny döw­let eda­ra­sy­ny saý­lap al­dy. Şeý­le hem bu eda­ra­la­ryň iş­gär­le­ri­niň iş gü­nü­niň do­wam­ly­ly­gy­ny ýe­di sa­ga­da çen­li azalt­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. Bu ba­ra­da Emir­li­giň Hö­kü­me­ti­niň met­bu­gat gul­lu­gy ha­bar ber­di. 12-nji aw­gust­da gi­ri­zi­len sy­nag 30-njy sent­ýab­ra çen­li do­wam eder. Bu dö­wür­de sy­nag tas­la­ma­sy­na gat­naş­ýan eda­ra­la­ryň iş­gär­le­ri­ne do­ly aý­lyk tö­le­ner. «Bi­ziň çe­ýe tom­su­myz» di­ýip at­lan­dy­ry­lan Hö­kü­me­tiň baş­lan­gy­jy di­ňe döw­let iş­gär­le­ri­ne de­giş­li bo­lup, bu sy­na­ga hu­su­sy pu­da­gyň kom­pa­ni­ýa­la­ry gat­naş­ma­ýar.

Abaý gü­ni bel­le­nil­di

10-njy aw­gust­da Ga­za­gys­tan­da gör­nük­li şa­hyr, aň-bi­lim ýaý­ra­dy­jy we fi­lo­sof Abaý Ku­nan­ba­ýe­wiň hor­ma­ty­na Abaý gü­ni bel­le­ni­lip ge­çil­di. Bu ýyl onuň dog­lan gü­nü­ne 179 ýyl dol­dy. Şol gün ýur­duň paý­tag­ty As­ta­na­da Aba­ýyň ýa­dy­gär­li­gi­ne gül goý­mak da­ba­ra­sy ge­çi­ril­di. Abaý Ku­nan­ba­ýew ga­zak şa­hy­ry, ma­ga­ryf­çy­sy, akyl­da­ry we jem­gy­ýet­çi­lik iş­gä­ri­dir. Ol Ga­za­gys­ta­nyň ýa­zuw ede­bi­ýa­ty­ny esas­lan­dy­ry­jy we ýur­duň il­kin­ji nus­ga­wy ýa­zy­jy­sy­dyr. Abaý, ys­lam ýö­rel­ge­le­ri esa­syn­da ga­zak däp-des­sur­la­ry­ny Ýew­ro­pa me­de­ni­ýe­ti­ne ýa­kyn­laş­dyr­ma­ga ta­gal­la eden me­de­ni re­for­ma­çy hök­mün­de hem giň­den ta­nal­ýar.

Tä­ze hü­när­ler tas­syk­lan­dy

Hy­ta­ýyň Adam gor­la­ry we jem­gy­ýet­çi­lik üp­jün­çi­li­gi mi­nistr­li­gi tä­ze 19 hü­nä­riň yk­rar edi­len­di­gi­ni ha­bar ber­di. Tä­ze hü­när­le­riň kö­pü­si san­ly yk­dy­sa­dy­ýet we in­no­wa­si­ýa pu­dak­la­ry bi­len gö­nü­den-gö­ni bag­la­ny­şyk­ly bo­lup, mu­nuň özi bu pu­dak­la­ryň ýo­ka­ry dep­gin bi­len ös­ýän­di­gi­ni gör­kez­ýär. Tä­ze hü­när­le­ri tas­syk­la­mak bo­ýun­ça iş­ler ge­çen ýy­lyň ahy­ryn­da baş­lan­dy, ýö­ne gu­tar­nyk­ly sa­naw ýa­kyn­da çap edil­di. Tä­ze hü­när­le­riň için­de on­laýn-stri­mer, «akyl­ly» aw­tou­lag­la­ryň sü­rü­ji­si, eme­li aň prog­ram­ma­la­ry bo­ýun­ça hü­när­men, bioin­že­ner­lik ug­run­dan teh­nik, «akyl­ly» önüm­çi­lik ul­gam­la­ry­nyň do­lan­dy­ry­jy­sy we beý­le­ki­ler bar.

Da­laş­gär­le­riň ara­syn­da te­le­çe­kiş­me ge­çi­ri­ler

ABŞ-nyň öň­ki Pre­zi­den­ti Do­nald Tramp we hä­zir­ki wi­se-pre­zi­dent Ka­ma­la Har­ris ABC te­le­ýaý­ly­myn­da 10-njy sent­ýabr­da te­le­çe­kiş­me ge­çir­mek ba­ra­da yla­laş­dy­lar. ABC-niň be­ýa­na­tyn­da Pes­pub­li­kan par­ti­ýa­dan pre­zi­dent­li­ge da­laş­gär Do­nald Tramp we De­mok­ra­tik par­ti­ýa­dan onuň bäs­de­şi Ka­ma­la Har­ris te­le­wi­de­ni­ýe­de gu­ral­jak çe­kiş­mä gat­naş­ýan­dyk­la­ry­ny tas­syk­la­dy­lar. Tramp Flo­ri­da şta­ty­nyň Palm-Biç şä­he­rin­de ge­çi­ri­len met­bu­gat ýyg­na­gyn­da, Har­ris bi­len üç te­le­çe­kiş­me ge­çir­mek­çi­di­gi­ni aýt­dy.

Mu­ham­mad Ýu­nus ka­sam ka­bul et­di

Pa­ra­hat­çy­lyk bo­ýun­ça No­be­l baý­ra­gy­nyň eýe­si Mu­ham­mad Ýu­nus Bang­la­de­şiň wagt­la­ýyn hö­kü­me­ti­niň baş­ly­gy hök­mün­de ka­sam ka­bul et­di. Paý­tagt Da­kka­da­ky Pre­zi­dent köş­gün­de 84 ýaş­ly Mu­ham­mad Ýu­nus we wagt­la­ýyn hö­kü­me­tiň beý­le­ki tä­ze ag­za­la­ry Pre­zi­dent Mu­ham­mad Şa­ha­bud­di­niň gat­naş­ma­gyn­da ka­sam ka­bul et­di­ler. Ýu­nus özü­ne bil­di­ril­ýän ynam üçin ho­şal­lyk bil­dir­di we ýurt­da er­kin saý­law­la­ry ge­çir­mä­ge müm­kin­çi­li­giň dö­re­dil­jek­di­gi­ni bel­le­di. Şeý­le­lik­de, Ýu­nus wagt­la­ýyn hö­kü­me­tiň baş ge­ňeş­çi­si we­zi­pe­si­ne bel­le­nip, bu de­re­je Prem­ýer-mi­nist­riň we­zi­pe­si bi­len deň­dir. Tä­ze wagt­la­ýyn Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň dü­zü­min­de 16 ag­za bar. Go­laý­da Prem­ýer-mi­nistr Şeýh Ha­si­na Wa­zed işin­den çe­ki­ldi. Şon­dan soň ýur­duň Pre­zi­den­ti Şa­ha­bud­din wagt­la­ýyn hö­kü­me­tiň gu­rul­ma­gy­na ýol açyp, par­la­men­ti ýa­tyr­dy. Mu­ham­mad Ýu­nus dün­ýä yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ne we jem­gy­ýet­çi­lik ösü­şi­ne go­şan go­şan­dy üçin 2006-njy ýyl­da No­be­liň Pa­ra­hat­çy­lyk bo­ýun­ça baý­ra­gy­na my­na­syp bol­dy. Hu­su­san-da, ol özü­niň esas­lan­dy­ran ban­ky­nyň üs­ti bi­len Bang­la­de­şiň oba ila­ty­na az möç­ber­li karz­la­ry be­rip baş­lan­dan soň, oňa mik­ro­ma­li­ýe­leş­dir­mek we mik­rok­re­dit bo­ýun­ça öň­de­ba­ry­jy hü­när­men diý­lip, ba­ha be­ril­di.

Dünýä täzelikleri gys­ga se­tir­ler­de

Jo­ko­wi­çiň mu­ze­ýi gur­lar. Ser­bi­ýa­nyň Pre­zi­den­ti Alek­sandr Wu­çiç ýa­kyn wagt­da ýurt­da meşhur ten­nis­çi No­wak Jo­ko­wi­çiň mu­ze­ýi­niň gur­lu­şy­gy­na baş­lan­jak­dy­gy­ny mä­lim et­di. Ser­bi­ýa­nyň Baş­tu­ta­ny­nyň aýt­ma­gy­na gö­rä, bu mu­zeý Jo­ko­wi­çiň spor­ta we ýur­duň ta­ry­hy­na go­şan go­şan­dy­ny gör­kez­ýän mil­li ýa­dy­gär­li­ge öw­rü­ler. Ba­ly­gyň seý­rek gör­nü­şi. Ga­za­gys­ta­nyň Ba­lyk ho­ja­ly­gy bo­ýun­ça yl­my-önüm­çi­lik mer­ke­zi­niň iş­gär­le­ri Ha­zar deň­zin­den seý­rek duş gel­ýän gy­zyl ba­lyk (Sal­mo cas­pi­us) tut­du­lar. Ken­der­li aý­la­gyn­dan tu­tu­lan ba­ly­gyň uzyn­ly­gy 47 san­ti­metr, ag­ra­my 1,3 ki­log­ram. La­sos su­ra­ta dü­şü­ri­len­den soň gaý­ta­dan deň­ze­ goý­be­ril­di.

Sagdyn jemgyýet – kuwwatly döwlet

Sag­ly­gy­ny ber­kit­mek her yn­sa­nyň öz elin­de. Akyl­dar şa­hy­ry­myz Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň «Sag­ly­gyň gad­ry­ny bil­gil, has­ta bol­maz­dan bu­run» di­ýip bel­leý­şi ýa­ly, yn­san sag­ly­gy­ny go­ra­mak, onuň ga­dy­ry­ny bil­mek hal­ky­my­zyň ga­dym­dan gel­ýän ýö­rel­ge­si­dir. Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ra­ýat­la­ry­my­zyň sag­ly­gy­ny go­ra­mak üçin ýur­du­myz­da köp­çü­lik­le­ýin wa­gyz-ne­si­hat du­şu­şyk­la­ry, öňü­ni alyş çä­re­le­ri gu­ral­ýar, azyk howp­suz­ly­gy­ny ýo­la goý­mak ug­run­da mö­hüm iş­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Bu ugur­da ata Wa­ta­ny­my­zyň hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ry­nyň bir­nä­çe gü­wä­na­ma­la­ry­na my­na­syp bol­ma­gy mu­nuň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. Türk­me­nis­tan BMG we onuň iri dü­züm­le­ri bi­len sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­myn­da hyz­mat­daş­ly­gy gi­ňelt­mä­ge we ber­kit­mä­ge aý­ra­tyn äh­mi­ýet ber­mek, luk­man­çy­lyk hem-de yl­my dip­lo­ma­ti­ýa ba­bat­da hyz­mat­daş­ly­gyň tä­ze ugur­la­ry­ny öňe sür­mek bi­len, öza­ra iş­jeň, ne­ti­je­li, mak­sat­na­ma­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gy alyp bar­ýar. Hä­zir­ki wagt­da hem BMG, onuň ýö­ri­te­leş­di­ri­len dü­züm­le­ri, aý­ra­tyn-da, Bü­tin­dün­ýä Sag­ly­gy Go­ra­ýyş Gu­ra­ma­sy, dün­ýä­niň öň­de­ba­ry­jy sag­ly­gy go­ra­ýyş eda­ra­la­ry we yl­my-bar­lag mer­kez­le­ri bi­len gat­na­şyk­la­ry­myz has-da iş­jeň­leş­di­ril­ýär. Te­le­luk­man­çy­lyk we te­l

HA­ZAR DEŇ­ZI – DOST­LUK WE HYZ­MAT­DAŞ­LYK DEŇ­ZI

12-nji awgustda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyndaky «Berkarar» myhmanhanasynda Hazar deňziniň gününe bagyşlanan «Hazar deňzi: durnukly ösüşiň hatyrasyna hyzmatdaşlyk» atly ylmy-amaly maslahat geçirildi. Maslahatyň gün tertibine hazarýaka ýurtlaryň hyzmatdaşlygynyň ykdysady, durmuş, ekologik meseleleriň birnäçesiniň çözgüdini özünde jemleýän durnukly ösüşi üpjün etmek bilen bagly möhüm meseleleri girizildi. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň, Ar­ka­dag­ly Gahryman Ser­da­ry­my­zyň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de Ha­zar se­bi­tin­de söw­da-yk­dy­sa­dy we ulag-lo­gis­ti­ka hyz­mat­daş­ly­gy­ny, se­na­ga­ty we ener­ge­ti­ka­ny ös­dür­mek, daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak, «ýa­şyl yk­dy­sa­dy­ýe­ti» ke­ma­la ge­tir­mek, eko­lo­gi­ýa aba­dan­çy­ly­gy­ny üp­jün et­mek, deň­ziň bio­lo­gik köp­dür­lü­li­gi­ni go­rap sak­la­mak, bu tä­sin suw aý­ty­my­nyň te­bi­gy baý­lyk­la­ry­ny re­je­li peý­da­lan­mak, gel­jek­ki ne­sil­le­re mi­ras gal­dyr­mak ba­ra­da giň ge­rim­li, ýurt hem-de se­bit äh­mi­ýet­li iş­ler üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Ýurt­da dö­re­di­len eko­lo­gi­ki ka­nun­çy­lyk ul­ga­my döw­let te­bi­ga­ty go­ra­ýyş sy­ýa­sa­ty­ny ne­ti­je­li ama­la aşyr­ma­ga we te­bi­gy se­riş­de­le­ri ne­ti­je­li peý­da­lan­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir. Esa­sy üns bol­sa Ha­zar deň­zi­niň türk­men bö­le­gi­niň de­ňiz gur­şa­wy­n