"Türkmen dünýäsi" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-45, 38-60-40, 38-60-44
Email: turkmendunyasi@sanly.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Iň uly ýahta suwa goýberiler

Dün­ýä­niň iň uly ýah­ta­sy bol­jak «Ulys­sia» su­per­ýah­ta­sy 2028-nji ýyl­da su­wa goý­be­ri­ler. «Gä­mi­niň uzyn­ly­gy 324 metr bo­lup, ady ro­wa­ýa­ta öw­rü­len «Ti­ta­nik»-den (269 metr) has uzyn bo­lar» di­ýip, «Na­ked Science» web saý­ty ha­bar ber­ýär. Bu tas­la­ma bel­li di­zaý­ner Es­pen Oý­no ta­ra­pyn­dan iş­le­nip dü­zül­di we onuň gur­lu­şygy 2028-nji ýy­lyň okt­ýabr aýyn­da ta­mam­la­nar. «Ulys­sia» su­pe­rý­ah­ta ady­ny gö­ter­ýän hem bol­sa, ýo­lag­çy gä­mi­si­dir. Onuň bor­tun­da 112 ine­dör­dül metr­den 930 ine­dör­dül met­re çen­li bo­lan ka­şaň pent­ha­us­lar ýer­le­şer. Her bir pent­ha­us ýa­tyl­ýan otag­lar, myh­man otag­la­ry, aş­ha­na­lar we um­ma­na bak­ýan giň ter­ra­sa­lar bi­len en­jam­laş­dy­ry­lan­dyr. «Ulys­sia»-nyň gur­lu­şy­gyna in­di­ki ýyl Ger­ma­ni­ýa­nyň «Meyer Werft» gä­mi abat­la­ýyş kär­ha­na­synda baş­lanar. Gä­mi lýuks, ra­hat­lyk we in­no­wa­si­ýa teh­no­lo­gi­ýa­sy­ny ut­gaş­dy­ryp, in­že­ner­çi­lik we di­zaýn sun­ga­ty­nyň ha­ky­ky nus­ga­sy­na öw­rü­ler.

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Saýlawlardaky garaşylmadyk netije

7-nji iýul­da Fran­si­ýa­da möh­le­tin­den öň ge­çi­ri­len par­la­ment saý­law­la­ry­nda Žan-Lýuk Me­lan­şo­nyň «Tä­ze halk fron­ty» çep­çi par­ti­ýa­lar to­pa­ry bi­rin­ji orny eýeledi. Ikin­ji or­ny Em­ma­nu­el Mak­ro­nyň bileleşigi, üçün­ji orny Ma­rin Le Pen bi­len Žor­dan Bar­del­la­nyň «Mil­li bi­le­le­şi­gi» eýe­le­di. Şeý­le­lik­de, «Tä­ze halk fron­ty» 182 or­na eýe bol­dy. Fran­si­ýa­nyň Pre­zi­den­ti­niň «Bi­le­lik­de» bi­le­le­şi­gin­den 168 de­pu­tat par­la­men­te gi­rer. «Mil­li bi­le­le­şik» par­ti­ýa­sy bol­sa par­la­ment­dä­ki orun­la­ryň 143-si­ne eýe bol­dy.

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Täze hökümet guruldy

Zäh­met par­ti­ýa­sy­ Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­da ge­çi­ri­len par­la­ment saý­law­la­ryn­da ýe­ňiş ga­za­nan­dan soň, ýur­duň Ko­ro­ly Karl III partiýanyň Lideri Kir Star­mere tä­ze Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­ni düz­megi tabşyrdy. Şeý­le­lik­de, ýur­duň da­şa­ry sy­ýa­sat eda­ra­sy­nyň baş­ly­gy we­zi­pe­si­ne De­wid Lem­mi, go­ran­mak mi­nist­ri we­zi­pe­si­ne Jon Hi­li bel­le­nil­di, Reý­çel Riwz bol­sa ýur­duň il­kin­ji ze­nan ma­li­ýe mi­nist­ri bol­dy. Tä­ze Ka­bi­net yk­dy­sa­dy dur­nuk­ly­ly­gy üp­jün et­mek, sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­myn­da ga­raş­ma­gyň wag­ty­ny azalt­mak, je­na­ýat­çy­ly­ga gar­şy gö­reş­mek we aras­sa ener­gi­ýa­nyň önüm­çi­li­gi bo­ýun­ça tä­ze jem­gy­ýet­çi­lik kom­pa­ni­ýa­sy­ny dö­ret­mek ýa­ly ile­ri tu­tul­ýan me­se­le­le­ri çöz­mä­ge ün­si jem­le­mek­çi. Şeý­le-de, Zäh­met par­ti­ýa­sy ter­ror­çy­ly­ga, kont­ra­ban­da we adam söw­da­sy­na gar­şy gö­reş­me­giň çäk­le­rin­de aý­ra­tyn ser­het howp­suz­ly­gy gul­lu­gy­ny dö­ret­me­gi me­ýil­leş­dir­ýär. Mun­dan baş­ga-da, tä­ze Ka­bi­net Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­nyň mek­dep­le­rin­de mu­gal­lym­la­ryň sa­ny­ny 6,5 mü­ňe çen­li art­dyr­mak we baş­lan­gyç mek­dep­le­ri mugt er­tir­lik na­ha­ry bi­len üp­jün et­mek is­le­ýär.

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Ma­sud Pe­zeş­ki­an ýe­ňiş ga­zan­dy

5-nji iýul­da Eý­ran­da ge­çi­ri­len no­bat­dan da­şa­ry Pre­zi­dent saý­law­la­ry­nyň ikin­ji tap­gy­ryn­da re­for­ma­çy da­laş­gär, öň­ki sag­ly­gy go­ra­ýyş mi­nist­ri Ma­sud Pe­zeş­ki­an ýe­ňiş ga­zan­dy. Saý­law­la­ryň ne­ti­je­le­ri­ne gö­rä, Pe­zeş­ki­a­n 16 mil­li­on 384 müň­den gow­rak (54,76 gö­te­rim) saý­law­çy­nyň se­si­ni al­dy. Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň li­de­ri­niň ýa­nyn­da­ky Ýo­ka­ry mil­li howp­suz­lyk ge­ňe­şi­niň we­ki­li, kon­ser­wa­tor Sa­id Ja­li­li bol­sa, 13 mil­li­on 538 müň­den gow­rak (45,24 gö­te­rim) ses al­dy.

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Hem­mä­mi­ziň bor­ju­myz

Şu gün­ler ho­wa­nyň aşa gyz­ma­gy bi­len bag­ly­lyk­da, Türk­me­nis­ta­nyň Içe­ri iş­ler mi­nistr­li­gi­niň Döw­let ýan­gyn howp­suz­ly­gy gul­lu­gy ýa­şa­ýyş jaý­la­ryn­da, iş ýer­le­rin­de elekt­rik we gaz en­jam­la­ry­ny ta­la­ba­la­ýyk gur­na­ma­ga, ulan­ma­ga we ýan­gyn howp­suz­lyk düz­gün­le­ri­ni ber­jaý et­mä­ge ça­gy­ryp, şu­la­ry ýat­lad­ýar: Iş­läp du­ran elekt­rik we gaz en­jam­la­ry­ny gö­zeg­çi­lik­siz gal­dyr­mak örän howp­lu­dyr. Elekt­rik sarp edi­ji­li­gi ýo­ka­ry bo­lan elekt­rik en­jam­lar gur­na­lan­da elekt­rik tok ul­ga­my aý­ra­tyn­lyk­da ge­çi­ri­lip, elekt­rik tok ge­çi­ri­ji ug­run­da go­raý­jy otur­dy­lyp, ola­ryň iş­le­ýän wag­ty gö­zeg­çi­lik­de sak­lan­ma­ly. Elekt­rik en­jam­lar gur­na­lan­da, elekt­rik ge­çi­ri­ji­le­riň sü­tün­le­ri ber­ki­di­len­de ýö­ne­keý usul­da sa­rap goý­mak ga­da­gan edil­ýär. En­jam­la­ryň bi­rik­di­ri­ji­le­ri­niň elekt­rik to­gu­nyň gar­şy­lyk­la­ýyn ge­çip, gyz­mak­ly­gy­nyň öňü­ni al­mak üçin, ola­ryň berk gy­sy­lyp dur­ma­gy­ny üp­jün et­me­li. Elekt­rik to­gy bi­len iş­le­ýän en­jam­lar gur­na­lan­da, ula­ny­lan­da elekt­rik se­ti­ni köp iş­let­mek, elekt­rik ge­çi­ri­ji­le­riň, en­jam­la­ryň go­raý­jy­la­ry­ny nä­saz ýag­daý­da sak­la­mak ýa-da ola­ra bö­lek sim sa­rap ulan­mak, elekt­rik ge­çi­ri­ji sim­le­riň daş­ky ör­tük­le­ri­niň za­ýa­la­nan gör­nüş­le­ri­ni ulan­mak ta­la­ba­la­ýyk däl­dir. Elekt­rik en

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Dünýä täzelikleri

Eme­li aňa ba­gyş­la­nan mas­la­hat. Şan­haý­da 4-7-nji iýul ara­ly­gyn­da eme­li aň bo­ýun­ça VII Bü­tin­dün­ýä mas­la­ha­ty ge­çi­ril­di. Çä­rä bü­tin dün­ýä­den 500-den gow­rak myh­man gat­naş­dy. Mas­la­ha­t­da iki müň tö­we­re­gi in­no­wa­si­on teh­no­lo­gi­ýa­lar bi­len ta­nyş­dy­ryl­dy. Ola­ryň ara­syn­da adam­sy­pat ro­bot­lar, uçar­man­syz ulag­lar we dron­lar bar. Re­kor­dy tä­ze­län ýol. Hy­taý­da bir­ba­da 10 sa­ny dün­ýä re­kor­dy­ny tä­ze­län ägirt uly Şenç­žen-Çžun­şan de­ňiz ýo­ly açyl­dy. 24 ki­lo­metr­lik ýol 2 şä­he­riň ara­syn­da­ky ýo­luň wag­ty­ny iki sa­gat­dan 30 mi­nu­ta çen­li azal­dar. Tas­la­ma­nyň gur­lu­şy­gy ýe­di ýyl do­wam et­di we umu­my çyk­da­jy­lar 1,5 mil­liard dol­lar bol­dy.

12 Iýul 2024

Jemgyýet

«Görk – agyz­dan...»

Sag­dyn bol­mak üçin esa­sy şert­le­riň bi­ri hem, ka­da­ly, aras­sa iý­mit­len­mek we fi­zi­ki taýdan iş­jeň ýag­daý­da bol­mak­dyr. Sag­dyn iý­mit­len­mek süý­jü­li dia­bet­den, ýü­rek-gan da­mar ke­sel­le­rin­den, in­sult­dan hem-de beý­le­ki ýo­kanç däl ke­sel­ler­den adam be­de­ni­niň go­ra­gy­ny üp­jün ed­ýär. Bü­tin dün­ýä­de ilat ara­syn­da se­miz­li­giň we ar­tyk­maç ag­ra­myň gör­ke­zi­ji­le­ri art­ýar. Munuň öňü­ni al­mak üçin iý­ýän iý­mi­ti­mi­ze aý­ra­tyn üns ber­me­li­di­ris. Her gün möw­süm­le­ýin biş­ýän ter gök önüm­le­ri, mi­we­le­ri köp­räk iý­me­li hem-de iý­mi­tiň dü­zü­mi­ne kö­sük­li, dä­ne­li önüm­le­ri, ma­ňyz­la­ry goş­ma­ly. Kö­sük­li­ler we ma­ňyz­lar ösüm­lik be­lok­la­ry­nyň esa­sy çeş­me­si­dir. Ra­fi­nir­le­nen krah­ma­lyň, şe­ke­riň, ýag­la­ryň we du­zuň ula­nyl­ma­gy­ny iý­mi­tiň dü­zü­min­de müm­kin bol­du­gyn­dan azaltmaly. Iý­mit re­je­sin­de be­lok­lar, ýag­lar we ug­le­wod­lar 1: 1:4 gat­na­şyk­da bol­ma­ly. Se­bä­bi ýag­lar öý­jük gur­lu­şy­na, de­ri ör­tü­gi­niň sag­ly­gy­na, kä­bir wi­ta­min­le­riň öz­leş­me­gi­ne we iý­mit­den ka­na­gat­lan­ma duý­gu­sy­nyň eme­le gel­me­gi­ne ýar­dam ber­ýär­ler. Doý­gun däl ýag­la­ryň doý­gun we tran­si­zo­mer­li ýag­lar­dan peý­da­ly­dy­gy­ny her bir adam, esa­san hem, öý bi­ke­le­ri bil­me­li­dir­ler. Doý­gun däl ýag­lar, ýag­ny ba­ly­gyň, ma­ňyz­la­ryň, gü­ne­ba­ka­ryň, zeý­tu­nyň ýa­gy sag­dyn i

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Ro­bot de­mir­ýol­çy işe baş­la­dy

Teh­no­lo­gi­ýa ba­bat­da ösen ýurt­la­ryň bi­ri bo­lan Ýa­po­ni­ýa de­mir ýol gat­na­wy­nyň hem ösen ýur­dy ha­sap­lan­ýar. Ýurt­da de­mir ýol inf­rast­ruk­tu­ra­syn­da iş­le­dil­mek üçin bo­ýy 12 met­re ýet­ýän äpet ro­bot iş­le­nip taý­ýar­lan­dy. Ýük ula­gy­na ber­ki­di­len ro­bot de­mir ýo­luň elekt­rik ge­çi­ri­ji­le­ri­ni abat­la­ýar. Ulag­da­ky ope­ra­tor en­ja­ma göz hök­mün­de ýer­leş­di­ri­len ka­me­ra­la­ry ar­ka­ly oňa gö­zeg­çi­lik ed­ýär. Ope­ra­tor mu­nuň üçin hy­ýa­ly ha­ky­kat äý­ne­gi­ni dak­ýar. Ro­bot reňk guý­lan gu­ty­ny, çot­ga­ny, byç­gy­ny we ýi­ti gu­ral­la­ry ula­nyp bil­ýär. Gün­ba­tar Ýa­po­ni­ýa de­mir ýol­la­ry eda­ra­sy­nyň ýol­baş­çy­sy Ka­zua­ki Ha­se­ga­wanyň aýt­ma­gy­na gö­rä, ro­bot, il­kin­ji no­bat­da, elekt­rik li­ni­ýa­sy­na zy­ýan ýe­ti­rip bil­jek agaç şa­ha­la­ry­ny kes­mek­de we elekt­rik ge­çi­ri­ji­le­ri­ni abat­la­mak­da peý­da­la­ny­lar. Ka­zua­ki bu ro­bo­tyň iş­çi­le­riň ara­syn­da­ ýü­ze çy­kyp bil­jek tok ur­mak ýa-da gaç­mak ýa­ly ha­dy­sa­la­ryň öňü­ni al­jak­dy­gy­ny mä­lim et­di. «Nip­pon Sig­nal» hem-de «Jin­ki It­tai» kom­pa­ni­ýa­la­ry ta­ra­pyn­dan iş­le­nip taý­ýar­la­nan ro­bot ýur­duň gar­ra­ýan ila­ty se­bäp­li ýü­ze çy­kyp bil­jek iş­çi ýet­mez­çi­li­gi­niň hem öňü­ni alar.

12 Iýul 2024

Jemgyýet

At­gu­lak – der­man­lyk ösüm­lik

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de hä­zir­ki za­man luk­man­çy­ly­gyn­da der­man­lyk ösüm­lik­ler giň­den peý­da­la­nyl­ýar. Ola­ryň kö­pü­si bir­nä­çe ke­sel­le­ri be­jer­mek­de mö­hüm se­riş­de bo­lup hyz­mat ed­ýär. Yn­san hem is­len­dik jan­ly or­ga­ni­zim ýa­ly ösüm­lik dün­ýä­si bi­len aý­ryl­maz bag­la­ny­şyk­ly­dyr hem-de bio­lo­gi­ki nuk­daý­na­zar­dan oňa has ýa­kyn­dyr. Bi­ziň gü­neş­li Di­ýa­ry­myz der­man­lyk ösüm­lik­le­re örän baý­dyr. Şeý­le der­man­lyk ösüm­lik­le­riň bi­ri hem ekin ýer­le­rin­de, ýol gy­ra­lar­da, dag-düzlerde ýe­tiş­ýän at­gu­lak­dyr. Türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň «Türk­me­nis­ta­nyň der­man­lyk ösüm­lik­le­ri» at­ly köp jilt­li, yl­my-en­sik­lo­pe­dik ki­ta­byn­da hem türk­men te­bi­ga­ty­nyň ösüm­lik dün­ýä­sin­de äh­mi­ýet­li or­ny eýe­le­ýän at­gu­lak ba­ra­da gym­mat­ly mag­lu­mat­lar öz be­ýa­ny­ny tap­ýar. At­gu­lak­dan dür­li mel­hem­le­ri taý­ýar­la­ma­gyň we ulan­ma­gyň usul­la­ry ba­ra­da gür­rüň be­ril­ýär. Bu ösümlik ir­ki za­man­lar­dan bä­ri der­man­lyk mak­sat­lar üçin peý­da­la­ny­lyp ge­lin­ýär. Onuň te­ra­pew­ti­ki ula­ny­ly­şy örän giň­dir. Ösüm­lik ba­ra­da­ky il­kin­ji mag­lu­mat­lar Abu Ali ibn Si­na­nyň dün­ýä bel­li «Luk­man­çy­lyk yl­my­nyň ka­nun­la­ry» we Abu Reý­han Bi­ru­ny­nyň «Luk­man­çy­lyk­da far­ma­kog­no­zi­ýa» eser­le­rin­de be­ril­ýär. At­g

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Emeli gözelleriň bäsleşigi

Dün­ýä­niň eme­li aň ta­ra­pyn­dan dö­re­di­len ze­nan­la­ry­nyň ara­syn­da ge­çi­ri­len il­kin­ji gö­zel­lik bäs­le­şi­gi­niň ýe­ňi­ji­le­ri bel­li bol­dy. «Miss AI» at­ly bäs­le­şik­de bi­rin­ji ýer ala­na 20 müň dol­lar pul baý­ra­gy go­ýul­dy. Komp­ýu­ter­de dö­re­di­len ze­nan­la­ryň ara­syn­da ma­rok­ko­ly «inf­lu­encer» Ken­za Laý­li bi­rin­ji bol­dy. Bü­tin­dün­ýä eme­li aň dö­re­di­ji­le­ri baý­ra­gy­ny (WAICA) al­ma­ga je­mi 1 müň 500 mo­del gat­naş­dy. Ola­ra ha­ky­ka­ta ýa­kyn­ly­gy­na we teh­ni­ki aý­ra­tyn­lyk­la­ry­na gö­rä ba­ha be­ril­di. «The Post» ne­şi­ri­ne «in­terw­ýu be­ren» Laý­li adam­lar ýa­ly duý­gu­la­ry duý­ma­ýan hem bol­sa, baý­rak alan­dy­gy üçin tol­gu­nan­dy­gy­ny aýt­dy. Öz blo­gyn­da yzy­gi­der­li ýaz­gy ýaz­ýan Ken­za Laý­li­niň «Ins­tag­ram»-da 194 müň yzar­laý­jy­sy bar. Ýa­ryş­da ikin­ji or­na fran­si­ýa­ly La­li­na, üçün­ji ýe­re por­tu­ga­li­ýa­ly Olivia C. my­na­syp bol­dy. Ýaryşy guraýjylar bäsleşige gyzyklanmanyň örän ýokary bolandygyny belleýärler.

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Pi sa­nyn­da tä­ze re­kord

Mä­lim bol­şy ýa­ly, is­len­dik tö­we­re­gi onuň dia­met­ri­ne bö­le­niň­de, ne­ti­je­si 3,14 çyk­ýar. As­lyn­da, bu san tü­ke­nik­siz ýag­daý­da uzap gid­ýär. Şeý­le bo­lan­soň, ma­te­ma­tik­ler we in­že­ner­ler her ýyl­da ýo­ka­ry teh­no­lo­gi­ýa­dan peý­da­la­nyp, Pi sa­ny­nyň has ta­kyk ba­ha­sy­ny tap­ýar­lar. Şeý­le­lik­de, üç­den soň gel­ýän otu­ryň yzy­na ýe­ne-de müň­ler­çe san go­şul­ýar. «Sto­ra­ge­Review» la­bo­ra­to­ri­ýa­sy­nyň in­že­ner­le­ri 202 tril­li­on 112 mil­liard 290 mil­li­on bas­gan­ça­gy­ny ha­sap­la­dy­lar. Şeý­le­lik­de, in­že­ner­ler to­pa­ry şu ýy­lyň 14-nji mar­tyn­da, ýag­ny hal­ka­ra Pi gü­nün­de ha­sa­ba al­nan öz­le­ri­ne de­giş­li 105 tril­li­on bas­gan­çak­ly re­kor­dy tä­ze­le­di­ler. Bu sa­ny ha­sap­la­mak üçin örän ýo­ka­ry komp­ýu­ter teh­no­lo­gi­ýa­sy ula­nyl­ýar. In­že­ner­ler to­pa­ry 85 gün­läp yzy­gi­der­li iş­le­ýän al­go­rit­m­den peý­da­lan­dy­lar. Ha­sap­la­ma je­mi 1,5 pe­ta­baýt­lyk ýer al­dy.

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Iň uly sandwiç

Bo­li­wi­ýa­da aş­pez­le­riň we ta­lyp­la­ryň gat­naş­ma­gyn­da dün­ýä­niň iň uly sand­wi­ji taý­ýar­lan­dy. Ýur­duň paý­tag­ty La-Pas­da ge­çi­ri­len re­kord sy­na­ny­şy­gy­na müň­ler­çe adam gat­naş­dy. Iň uly sand­wi­ji taý­ýar­la­mak üçin 300 ki­log­ram un, bir­nä­çe hal­ta kä­şir-so­gan we 380 ki­log­ram et ula­nyl­dy. Sand­wiç taý­ýar­la­ma­ga 100-den gow­rak aş­pez, ta­lyp we gast­ro­no­mi­ýa bi­ler­men­le­ri gat­naş­dy. Re­kord sy­na­gyň mak­sa­dy­nyň Bo­li­wi­ýa­nyň dün­ýä­de ta­nal­ma­gy­na go­şant goş­mak­dan yba­rat­dy­gy mä­lim edil­di. Ta­gam taý­ýar bo­lan­dan soň­ra, bö­lek­le­re bö­lü­nip bu ýe­re ýyg­na­nan mä­hel­lä paý­lan­dy. Şeý­le hem bu gy­zyk­ly çä­rä to­ma­şa et­mä­ge ge­len­le­re ada­ty ulu­lyk­da­ky sand­wiç­ler hem hö­dür edil­di. Aý­my­rat KUR­BAN­MU­RA­DOW,

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Kos­mos in­ter­ne­ti sy­ýa­hat­çy­ly­gy ös­dür­ýär

«SpaceX» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň gö­nü­den-gö­ni kos­mos­dan in­ter­net hö­dür­le­ýän hyz­ma­ty sy­ýa­hat­çy­ly­gyň hem ös­me­gi­ne ge­tir­di. Kom­pa­ni­ýa hä­zi­re çen­li «Star­link« tas­la­ma­sy­nyň çäk­le­rin­de ýüz­ler­çe ki­çi göw­rüm­li eme­li hem­ra­ny Ýe­riň or­bi­ta­sy­na çy­kar­dy. Bu eme­li hem­ra­lar kos­mos­da­ky «Wi-Fi rou­te­ri» hök­mün­de hyz­mat edip, me­de­ni zo­lak­dan uzak­da­ky ýer­le­ri ýo­ka­ry tiz­lik­li in­ter­net bi­len üp­jün ed­ýär. Bu hyz­mat­dan uçar ýo­lag­çy­la­ry we de­ňiz­ler­de uzak ara­ly­ga sy­ýa­hat ed­ýän gä­mi­le­riň ýo­lag­çy­la­ry hem peý­da­lan­ýar. In­di de­ňiz sy­ýa­hat­çy­ly­gy bi­len meş­gul­lan­ýan kom­pa­ni­ýa­la­ryň kö­pü­si gä­mi flo­ty­ny «Star­link» in­ter­ne­ti bi­len en­jam­laş­dyr­ýar. Şeý­le bo­lan­soň, ýo­lag­çy­la­r deň­ziň jüm­mü­şin­de in­ter­net hyz­ma­tyn­dan peý­da­la­nyp, gy­zyk­ly wagt ge­çi­rip, hatda uzak ara­lyk­dan iş­le­ri­ni hem edip bil­ýär­ler. Bu bol­sa sy­ýa­hat mak­sat­ly gä­mi­le­re bo­lan gy­zyk­lan­ma­ny art­dyr­ýar. “Carnival Corporation” kompaniýasynyň ýolbaşçysy Joş Weýnşteýn kosmos internetiniň tizliginiň gury ýerdäki ýalydygyna ünsi çekip, bu hyzmatyň ýene bir girdeji çeşmesi boljakdygyny aýdýar. “Carnival Corporation” kompaniýasy 2022-nji ýyldan başlap, ýolagçy gämilerine “Starlink” antennalaryny oturdyp başlapdyr.

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Türk­men zy­ýa­rat­çy­la­ry haj par­zy­ny ber­jaý edip gel­di­ler

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň başlangyçlaryny üstünlikli dowam etdirýän hormatly Prezidentimiziň tagallalary esasynda ýurdumyzyň zyýaratçylar topary haj parzyny berjaý etmek maksady bilen, Saud Arabystanynda boldular. Musulmanlaryň esasy baýramlarynyň biri bolan Gurban baýramynyň mübärek günlerinde Türkmenistanyň bäş welaýatynyň we paýtagtymyzyň wekilleri dünýäniň millionlarça zyýaratçylary bilen bilelikde mukaddes Käbä tagzym etmek we beýleki däp-dessurlary berjaý etmek üçin Mekgede hem-de Medinede boldular. Türk­men zy­ýa­rat­çy­la­ry ýö­ri­te uçar­da Aş­ga­ba­dyň Hal­ka­ra ho­wa men­zi­li­ne gel­di­ler. Soň­ra bol­sa döw­re­bap aw­to­bus­lar­da «Pa­ra­hat – 7» ýa­şa­ýyş top­lu­myn­da ýer­leş­ýän Hez­re­ti Omar met­ji­di­ne bar­dy­lar. Ys­lam dün­ýä­si­niň öz­bo­luş­ly mer­ke­zi­ne öw­rü­len iki mu­kad­des­li­ge tag­zym eden wa­tan­daş­la­ry­my­zyň zy­ýa­ra­ty jem­gy­ýe­ti­mi­ziň we döw­le­ti­mi­ziň saz­la­şyk­ly ösüş ýo­lu­na dü­şen­di­gi­niň, asyl­ly ýö­rel­ge­le­riň do­wa­mat-do­wam bol­ýan­dy­gy­nyň aý­dyň gü­wä­si­dir. Olar ýur­du­my­zyň mun­dan beý­läk-de gül­läp ös­me­gi, dün­ýä­de pa­ra­hat­çy­ly­gyň, dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ryň ber­ka­rar bol­ma­gy ug­run­da ta­gal­la ed­ýän Arkadagly hajy Serdarymyza we ha­jy Ar­ka­da­gy­my­za ho­şal­lyk söz­le­ri­ni be­ýan et­di­ler.

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Har­ma­ny­ňy­za be­re­ket, gal­la­çy ba­ba­daý­han­lar

Ýurdumyzyň edermen babadaýhanlary Watan harmanyna 1 million 200 müň tonnadan gowrak bugdaý hasylyny tabşyryp, şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirdiler. 8-nji iýul­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Serdar Berdimuhamedow Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry T.Ata­hal­ly­ýe­wiň hem-de we­la­ýat­la­ryň hä­kim­le­ri­niň gat­naş­ma­gyn­da san­ly ul­gam ar­ka­ly iş mas­la­ha­ty­ny ge­çir­di. On­da ýur­du­my­zyň oba ho­ja­lyk top­lu­myn­da we se­bit­ler­de al­nyp ba­ryl­ýan möw­süm­le­ýin iş­le­riň bar­şy bi­len bag­ly me­se­le­le­re ga­ral­dy.

12 Iýul 2024

Jemgyýet

Hormatly Prezidentimiziň çagalar baradaky jümleleri

Berkarar Watanymyzy, beýik döwrümizi, parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetlilik, dost-doganlyk ýörelgelerini wasp edýän aýdym-sazly, şowhunly baýramçylyk çäreleri, sport ýaryşlary, döredijilik bäsleşikleri, sergilerdir maslahatlar ildeşlerimiziň, şol sanda şadyýan çagalarymyzyň kalbynda egsilmez joşgun we buýsanç duýgularyny döredýär. * * *

11 Iýul 2024

Jemgyýet

Arkadag şäheri — bagtyň gözbaşy

29-njy iýunda Arkadag şäheriniň açylanyna bir ýyl doldy. Bu mynasybetli Arkadag şäherinde geçirilen medeni çäreler, baýramçylyk maslahatlary we şowhunly konsert dabaralary şatlyk-şowhuna beslendi. Gadyrly çagalar, kanun esasynda döwlet ähmiýetli şäher diýen aýratyn hukuk derejesine eýe bolan Arkadag şäheri innowasion şäher gurluşygynyň ajaýyp nusgasy hökmünde ykrar edildi. Arkadag şäheri «Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, «ýaşyl», howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek» taslamasyna-da girizildi. Arkadag şäheri halkara guramalaryň we meşhur daşary ýurt kompaniýalaryň güwänamalarydyr diplomlarynyň ýigrimiden gowragyna mynasyp boldy.

11 Iýul 2024

Jemgyýet

Dynç alyş merkezimiz erteki ýaly, Her günümiz şatlyk-şowhundan doly

Tomus — iň arzyly pasyl. Bu pasyl bagtyýar çagajyklaryň durmuşyna ýatdan çykmajak pursatlary paýlap, olaryň ykbalyna şadyýanlyk eçilýär. Ýurdumyzyň iň bir gözel künjeklerinde ýerleşýän çagalar sagaldyş we dynç alyş merkezleri her ýyl bagtyýar çagajyklara gapylaryny giňden açýar. Sergin howasy, tebigatynyň gözelligi bilen ünsüňi özüne çekýän Gökdere jülgesindäki, «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyndaky, welaýatlardaky hereket edýän çagalar sagaldyş we dynç alyş merkezlerinde çagalaryň müňlerçesi dynç alyp, wagtlaryny gyzykly, täsirli geçirýärler, bagtyýar nesilleriň bagta ýugrulan gülki sesleri has belentden ýaňlanýar. Muňa biz ýurdumyzyň ähli ýerlerinde hereket edýän çagalar sagaldyş we dynç alyş merkezlerinde geçirilýän dabaraly çäreleriň netijesinde hem aýdyň göz ýetirip bilýäris. Sebäbi şu günler ýurdumyzyň umumybilim berýän orta mekdepleriniň okuwçylarynyň tomusky dynç alyş möwsümi gyzgalaňly dowam edýär. Dynç alýan çagalaryň wagtlaryny has-da täsirli geçirmekleri üçin olaryň arasynda dürli görnüşli ýaryşlar, döredijilik hem-de zehin bäsleşikleri, sport we medeni-köpçülikleýin çäreleri yzygiderli guralýar.

11 Iýul 2024

Jemgyýet

Hezil günleriň höziri

Üns berýäňizmi, ýurdumyzda çagalara niýetlenilen dynç alyş merkezleriniň ählisi edil ertekilerdäki ýaly ajaýyp tebigatyň jümmüşinde ýerleşýär. Munuň iň ýakyn mysaly Gökdere jülgesindäki merkezler. Bu ajaýyp jülgäniň hoşboý tebigaty dynç alyş möwsümlerinde çagalaryň şatlygyna şatlyk goşýar. Diňe Gökderede ýa-da Awazada däl, ýurdumyzyň beýleki welaýatlaryndaky çagalar sagaldyş we dynç alyş merkezleri üçin hem tebigatyň iň ajaýyp ýerleri saýlanyp alnypdyr. Ine, şonuň üçin hem Türkmenabat şäheriniň etegindäki «Bagtyýarlyk» çagalar sagaldyş we dynç alyş merkezine barýan çagalar: «Ajaýypdygyny! Men tutuş 20 günläp şu ajaýyp ýerde dynç almalymy?!» diýip, şatlygyndan ýaňa diriň-diriň böküberýärler. Hawa, olary ajaýyp tebigat, döwrebap binalar we hezilliklerden doly 20 gün garşylaýar.

11 Iýul 2024

Jemgyýet

Hemra Şirowyň poeziýasynda çeperçilik serişdeleri

Garaşsyzlyk eýýamynyň türkmen çagalar edebiýatynyň ösüşi üçin çagalar ýazyjy-şahyrlarynyň döwür bilen aýakdaş ýöräp, döwre görä seslenmeleri aýratyn ähmiýetlidir. Bu döwrüň çagalar edebiýatynyň ösmegine özleriniň özboluşly eserleri bilen Kaýum Taňrygulyýew, Atamyrat Atabaýew, Kasym Nurbadow, Agageldi Allanazarow, Atajan Annaberdiýew, Hemra Şirow, Azat Rahmanow, Pirnepes Öwezliýew, Ogulsenem Taňňyýewa, Allaberdi Haýydow, Gurban Çöliýew, Aky Baýmyradow... ýaly ýazyjy-şahyrlarymyz uly goşant goşdular. Bu ýazyjy-şahyrlar terbiýeçilik ähmiýetine eýe bolan eserleri bilen çagalaryň aňynda il-günümize, ata Watanymyza bolan söýgini terbiýelemek üçin galamlaryny ezber işleden halypalardyr. Çagalar edebiýatynyň özboluşlylygy şahyryň, ýazyjynyň çaga aňyna düşünişine, oňa aralaşyp bilşine, çaga aňy bilen çeper aňyň sepleşigini tapyp bilşine bagly. Çaganyň psihologiýasyny çuňňur bilmek, edebiýatyň hem sungatyň kömegi bilen çaga estetiki terbiýe bermek, çaga dünýäsiniň ýakymly duýgulardan doly bolmagyny gazanmak çagalar edebiýatynyň esasy wezipesi. Çaga durmuşa, töwerege özboluşly seredýär. Onuň dünýäsiniň täsinligi hem şundadyr. Ol görýän, eşidýän, duýýan zatlaryna özüçe düşünjek, sowallaryna jogap tapjak bolup synanyşýar. Şu özboluşlylyga ýol tapmak bolsa çagalar edebiýatyna wepaly şahyryň wezipesi.

11 Iýul 2024

Jemgyýet