Tygşytlylyk — rysgyň açary

Eýsem siz, heý, tygşytlylygyň bähbidi barada oýlanyp görüpmidiňiz?! Tygşytlylyk, hakykatdanam, bagta, rysga, baýlyga güwä zatlaryň biri. Tygşytly bolmak Hakyň eçilen nygmatlaryny sarpalamak, ezizlemek diýmekdir. Türkmende «Isrip — haram» diýen taglymat derejesine ýeten bir düşünje bar. Şol düşünje parasat, pähim, aýtgy bolup köňüllerde ýaşaýar we häli-şindi zybanlarda gaýtalanýar. Enem: «Isrip etmek öz rysgyňy, nesibäňi kowmak» diýerdi. Bu sözleri aýdanda, enem juda mamla eken. Tygşytlylyk baradaky düşünjäni çaganyň aňyna irki ýaşlaryndan siňdirmeli diýip pikir edýärin. Aýdaly, biz çagamyzyň eline pul berip, dükana ýa-da bazara hojalyga zerur zatlary almaga ugradýarys. Çaga özüne ene-atasynyň bildiren bu ynamyny ödejek bolup çalyşýar. Gaýtargyny dürsje hasaby bilen ejesine getirmäge höwesli bolýar. Şonda biz: «Gaýtarga özüňe bir zat alaý!» ýa-da «Gaýtargysyny nämä ulansaň, ulanaý!» diýip, biagyrylyk etsek, çagada pula we ony sowmaga bolan garjaşyk pikirler döreýär. Pul bilen bagly garaýyşlar onuň aňynda ham-hyýaldyr isleglere berilmek, göwnündäkini amal etmek ýaly oýlaryň döremegine getirip bilýär. Göwünde bolsa isleg asla gutarmaýar. Şonuň üçinem çagalarda, ýaşlarda pula, maliýe serişdelerine bolan islegi terbiýelemek hem özboluşly terbiýe

Katar gök ammiagyň önümçiligi boýunça dünýäde iň uly zawod gurar

Kataryň «Qatar Energy» kompaniýasy gök ammiagyň önümçiligi boýunça dünýäde iň uly zawodyň gurluşygyna girişdi. Ýylda 1,2 million tonna ammiak öndürjek zawod arassa energetikany ösdürmekde möhüm ädim bolar diýip, kompaniýanyň saýtyndaky beýanatynda aýdylýar. Zawod El-Wakra munisipalitetindäki Mesaýid senagat sebitinde ýerleşer. Toplumyň düzümine ýylda 1,5 million tonna kuwwatly kömürturşy gazyny nasos arkaly ýygnamak we saklamak üçin blok hem girer. Zawodyň gurluşygy we ulanylyşy «Qatar Fertiliser» kompaniýasy bilen hyzmatdaşlykda dökün önümçiligi boýunça desgalary gurmakda «Qatar Energyniň» tejribesini ulanmak bilen durmuşa geçiriler. Ammiak — azot bilen wodorodyň himiki birleşmesi. Gök ammiak tebigy gazdan öndürilýär, önümçilik wagtynda goýberilýän kömürturşy gazy bolsa tutulýar we atmosfera düşmeginiň öňüni almak üçin ýa-ha saklanylýar, ýa-da beýleki önümçilik proseslerinde ulanylýar. Taslama Kataryň pes uglerodly tehnologiýalary ösdürmek strategiýasyny goldaýar. Ýurt dünýäde ululygy boýunça üçünji tebigy gaz gorlaryna eýe. 2024-nji ýylyň sentýabr aýynda Katar suwuklandyrylan tebigy gazyň ABŞ-dan soň ikinji uly eksportçysy boldy.

Çar tarapdan habarlar

«7/24.tm»: №49 (236) 02.12.2024 Ma­ýa go­ýum maslahaty

Durnukly ulag ulgamy: täze mümkinçilikler, halkara tejribeler (Ösüşleriň ýoly bilen)

“SmartLog” Türkmenistandan ýükleri daşamak üçin konteýnerler toplumyny hödürleýär

“SmartLog” kompaniýasy Türkmenistandan goňşu ýurtlara, şol sanda Eýrana tiz konteýner otlululy düzümde daşaljak konteýner toplumyny döretmegi teklip edýär. Bu barada kompaniýanyň Buýurmalary ýerine ýetirmek merkeziniň direktory Ýuriý Suharkow “Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara arabaglanyşyk we ösüş – 2024” atly maslahatda belledi. Bu barada Türkmenistanyň resmi metbugaty habar berýär. Bu başlangyç ýükleri daşamagy çaltlandyrmaga, logistika işini ýeňilleşdirmäge we hyzmatyň hilini ýokarlandyrmaga gönükdirilendir.

Türkmenistan bilen BAE-niň arasynda söwda dolanyşygy $1,3 milliarda ýetdi

2024-nji ýylyň birinji ýarymynda Türkmenistan bilen Birleşen Arap Emirlikleriniň arasyndaky söwda dolanyşygy 5,9 göterim ýokarlanyp, 1,3 milliard dollara ýetdi. Bu barada BAE-niň Türkmenistandaky ilçisi Ahmed Alhaý Al-Hameli BAE-niň Milli gününiň 53 ýyllygy mynasybetli geçirilen dabaranyň dowamynda mälim etdi. Bu barada Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentligi çarşenbe güni habar berdi. Ilçiniň bellemegine görä, BAE eýýäm gerimi boýunça Türkmenistanyň dördünji esasy hyzmatdaş ýurdy bolup durýar. Döwletler ýakyn ýyllarda özara söwda dolanyşygyny has-da artdyrmagy, häzirki görkezijini iki esse ýokarlandyrmagy meýilleşdirýärler.

Goşmaça mümkinçilikler netijeli peýdalanylýar

Önüm bermesini kemelden ýa-da bütinleý bes eden guýulary düýpli abatlap, täzeden hatara goşmakda bu kärhanalar şu ýylyň geçen 10 aýynda tutuş konsern boýunça 198 müň tonna golaý «gara altynyň» hem-de 42 million kub metre barabar mawy ýangyjyň goşmaça çykarylmagyny üpjün etdiler. Abatlaýjylaryň bu döwürde goşmaça alan nebitiniň has köp bolandygyny aýratyn nygtamak gerek. Abatlaýjylaryň irginsiz tagallalary netijesinde, hasabat döwründe tutuş trest boýunça jemi 447 guýy düýpli abatlanylyp, olaryň 341-sine derek 396-sy gaýtadan hatara goşuldy. Trest boýunça goşmaça nebit almak baradaky meýilnamanyň 121,4 göterim, tebigy gaz babatda bolsa 296,5 göterim berjaý edilmegi öwgä mynasypdyr. Bu üstünlige «Gamyşlyja» we «Barsagelmez» guýulary düýpli abatlaýyş müdirlikleriniň zähmet toparlary has-da saldamly goşant goşmagy başardylar. Geçen hasabat döwründe trest boýunça gaýtadan hatara goşulan guýulardan goşmaça alnan nebitiň umumy möçberiniň 82 müň 587 tonnadan gowragy «Goturdepe», 63,6 müň tonna golaýy «Barsagelmez» we 52 müň tonna barabary bolsa «Gamyşlyja» guýulary düýpli abatlaýyş müdirlikleriniň hünärmenleriniň paýyna düşýär. «Türkmennebit» döwlet konserni Diýarymyzyň ýangyç-energetika ulgamynda iň iri önümçilik-hojalyk düzümi bolu

Durnukly ulag ulgamy — ösüşiň möhüm ugry

Bilermenler Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde  ulag ulgamynyň ähmiýetini yzygiderli nygtaýarlar.  «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň 26-27-nji noýabrynda paýtagtymyzda geçirilen «Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara arabaglanyşyk we ösüş — 2024» atly halkara maslahat we sergi hem Milli Liderimiziň paýhasyndan gözbaş alýan ulag diplomatiýasynyň ählumumy ähmiýetini dabaralandyrdy. Dünýäniň 40-dan gowrak ýurdundan 600-e golaý wekilleriň gatnaşmagynda geçirilen halkara forumda BMG-niň meýdançasynda ýurdumyzyň başlangyjy bilen döredilen Durnukly ulagyň dostlary toparynyň ikinji ministrler maslahatynyň geçirilip, onda ählumumy derejede durnukly ulag ulgamyny ösdürmek babatda netijeli çözgütleri işläp taýýarlamak we özara tejribe alyşmak bilen bagly möhüm meseleleriň maslahatlaşylmagy hem onuň aýdyň beýany boldy.

Ösüşli ýollaryň ýalkymy

Öňňin paýtagtymyzdaky Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynda «Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara arabaglanyşyk we ösüş — 2024» atly halkara maslahat we sergi açyldy. Bütindünýä durnukly ulag gününe bagyşlanyp geçirilen halkara derejedäki bu giň möçberli çärede ata Watanymyzyň ulag we logistika pudagynyň soňky gazananlary tanyşdyryldy. Ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň ýokary görkezijisine öwrülen, «akylly» şäher konsepsiýasy esasynda gurlan Arkadag şäheriniň bu sergidäki pawilýony köpleriň ünsüni çekdi. Bu sergide «akylly» şähere wekilçilik edýän Arkadag şäheriniň häkimliginiň maglumat howpsuzlygy we sanly tehnologiýalar bölüminiň baş hünärmeni Çerkez Annaýewiň beren gürrüňlerini okyjylara ýetirmegi makul bildik.

Kiberhowpsuzlyk — ygtybarly goraglylyk

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly ýolbaşçylygynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe aragatnaşyk hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrmak, internet ulgamynyň elýeterliligini gazanmak, sanly ykdysadyýeti yzygiderli ösdürmek döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň hatarynda kesgitlenildi. Ylmyň-tehnikanyň okgunly ösüşlere tarap ýol alýan ajaýyp zamanamyzda durmuşymyzy has-da özgerdýän sanly ulgamyň täsiri ýylsaýyn artýar. Sanly ulgam diňe bir önümçiligi dolandyrmakda, ulgamlaýyn hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmakda ähmiýetli bolman, eýsem, internet ulgamynyň hyzmatlarynyň barha kämilleşýän döwründe her bir raýatyň ulgamdan peýdalanyp, maglumatlaryň elýeterliligini gazanmagy, işiniň ýeňilleşdirilmegi üçin hem zerurdyr. Şu bilen baglanyşyklylykda kiber giňişlikde elektron maglumatlaryň howpsuz we ygtybarly dolandyrylmagy, kibergoraglylygyň gazanylmagy we üpjün edilmegi möhüm wezipe bolup durýar.