Ak altyn

13 Fewral 2024
1239

Ak altyn diýilse, gürrüň pagta baradadyr öýdäýmäň. 1741-nji ýylda Kolumbiýanyň altyn käninden tapylan gymmatbaha metala — platina ýewropalylar şeýle at beripdirler. Häzirki wagtda ak altyn diýip gyzylyň platina bilen garyndysyna (diňe platina-da däl, marganes, palladiý, nikel, kümüş, bürünç...) aýdylýar. Ýöne başda platinanyň diňe özüne-de ak altyn diýlipdir. Platinany heniz sary reňke öwrülip ýetişmedik «çig altyn» hasaplapdyrlar.

Platina D.Mendeleýewiň periodik tablisasyndaky 78-nji belgidäki metaldyr. Ol adamzat taryhynda iň syrly we owadan metal hasaplanýar. Metal ispança «kümüşjik» diýen manyny berýär. Oňa daşky sypatynyň kümşe meňzeşligi üçin şeýle diýilýär. Otda kynlyk bilen ereýäni üçin «kümüşjik» diýip, bu metala kembaha garalypdyr.

Patma GÖKBAÝEWA,
Aşgabat şäherindäki 10-njy orta mekdebiň himiýa mugallymy.