Türkmenmetbugat

"Rysgal" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi
Salgysy: Aşgabat şäheri, A.Nyýazow şaýoly, 174
Telefon belgileri:21-23-57

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Bag — bereket çeşmesi

16-njy martda ýurdumyzyň welaýatlarynda hem-de Aşgabat we Arkadag şäherlerinde ählihalk bag ekmek dabarasy şatlyk-şowhuna beslendi. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistanyň Hormatly il ýaşulusy, türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz bilen bilelikde hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyz Aşgabadyň gözel künjeginde ýedi sany nahal ekdiler. Bu nusgalyk ýörelgä eýerip, ýurdumyzyň ähli ýerinde bag ekmek dabarasy geçirildi. Şeýle haýyrly işler Arkadag şäherinde hem giň gerim aldy. Şol gün ir bilen Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynyň demirgazygynda bag ekmek dabarasyna Arkadag şäheriniň häkimliginiň işgärleri, edaralaryň ýolbaşçylary, jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleri, mugallymlar we talyp ýaşlar, ýaşaýjylar hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işgärleri gatnaşdylar.

20 Mart 2024

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow

Ekologiýa, tebigata söýgi terbiýesi Ekologiýa terbiýesine bag-agaç nahallaryny oturtmaklygam degişli. Agaç ekmegiň sogaby, haýry ir döwürlerden bäri meşhur we ol çagalykdan aňymyza guýulýan terbiýeleriň biri. «Kimde-kim bir agaç ekse ýadygär, Dünýä kitabynda onuň ady bar» diýen setirler hem muny tassyklaýar. Bir düýp daragtyň biziň durmuşymyza ýetirýän peýdasy hakda gadym döwürlerde nämeler ündelen bolsa, indi şol paýhaslar anyk ylmy deliller bilen öwredilýär.

20 Mart 2024

Bag — ýaşaýşyň bezegi

Ýazky möwsüme badalga berildi Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tagallalary bilen tebigaty goramak babatynda uly işler alnyp barylýar. Daşky gurşawy goramak, tebigatyň gözelligini we baýlygyny geljekki nesillere ýetirmekde alnyp barylýan işler aýratyn bellärliklidir.

20 Mart 2024

Tebigatyň hemişelik sazlaşygynda

Älem-jahany terlendirip, şahandaz bahar pasly geldi. Tebigatyň janlanyşyny — täzeden döreýşini synlamak her bir ynsanda ýakymly duýgulary oýarýar. Şeýle günlerde Gündogarda meşhur bolan Nowruz baýramy giňden bellenilýär. Onuň döreýşi gojaman taryhyň iňňän irki döwürlerinden gözbaş alýar. Gadymyýetde gije bilen gündiziň deňleşýän gününi adamlar dünýäniň ýaradylan güni hasaplapdyrlar. Nowruz sözüniň manysy hem täzeden döremegi, täze güni aňladýar. Şu ajaýyp baýram mynasybetli bugdaýyň ösüp çykan şinelerinden ― ilkinji maýsalardan semeni taýýarlanylyp, ol Nowruz baýramynyň esasy tagamy hökmünde goňşy-golamlara hödür edilýär.

20 Mart 2024

Halkyň hakydasyndan

Säher bilen itburun gülüni açmasa, şol gün örän yssy bolar. * * *

20 Mart 2024

Guşlar we howa ýagdaýlary

Gargalar bahar gelende suwuň başyna gonup başlasalar, yssy adatdakydan ir düşýär. ***

20 Mart 2024

Nowruz yrymlary

Nowruz güni irden ýere gyraw düşse, toprak hasylly bolarmyş. ***

20 Mart 2024

Sazak — sähramyzyň ýaraşygy

Ýurdumyzyň çägindäki çölleriň ösümlik dünýäsi örän baýdyr. Olar ekoulgamyň deňagramlylygyny saklamakda möhüm hyzmaty ýerine ýetirýärler. Çöl ösümlikleri hakynda gürrüň gozgalanda, ilkinji nobatda, sazak göz öňüňe gelýär. Olar ymgyr çöllerimiziň bezegi, halkymyzyň arzylaýan ösümligidir. Sazaklar çägeleriň süýşmeginiň öňüni almakda, çölleriň haýwanat dünýäsiniň baýlaşmagynda, maldarçylygyň ösmeginde bahasyna ýetip bolmajak hyzmaty ýerine ýetirýärler. Ol çöl ýerinde odun hökmünde ornuny çalşyp bolmaýan ösümlikdir. Sazagyň küli-de, püri-de peýdalydyr. Halkymyz onuň tüssesini hem degna ulgamyny rahatlandyryjy serişde hasaplaýar. Ata-babalarymyz sazagyň külüni düýäniň derisini eýlemekde ulanypdyrlar. Gowy eýlenilen şeýle deriden ýasalan gowalar arkaly ýyldyz boýly çuňňur guýulardan suw çykarypdyrlar.

20 Mart 2024

Ýaşyl baglar — Diýarymyzyň bezegi

Hormatly Prezidentimiziň parasatly ýolbaşçylygynda gözel tebigatymyzy gülzarlyga beslemek, ony geljekki nesiller üçin gorap saklamak ugrundaky tutumly işler barha rowaçlanýar. Gün-günden özgerýän ýurdumyzda her ýylda saýaly, pürli we miweli baglar ekilýär. Diýarymyzyň obalarydyr şäherçeleri, şäherleri gür baglyga bürenýär. Bag nahallarynyň oturdylmagy, olara ideg işleriniň talabalaýyk ýola goýulmagy halkymyzyň abadan durmuşy, ýurdumyzyň ekologiýa abadançylygynyň gowulandyrylmagy baradaky aladanyň buýsançly beýanydyr. Döwlet Baştutanymyzyň badalga bermeginde her ýylda ýazky we güýzki ählihalk bag ekmek dabaralarynyň geçirilmegi, Aşgabat, Arkadag şäherlerinde, welaýatlarda bag nahallarynyň ekilmegi diňe bir ýurdumyzy gür baglyga büremek bilen çäklenmän, eýsem, ekologiýa abadançylygynyň hem-de halkymyzyň sagdyn durmuşynyň anyk güwäsi bolup durýar. Şeýle asylly ýörelgeleriň barha dabaralanmagy türkmen ýaşlarynyň zähmetde terbiýelenmegine oňyn täsirini ýetirýär. Şonuň üçinem bu ugurda geçirilýän çärelere ýaşlar işjeň gatnaşýarlar. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň göreldesine eýerip, sogaply işe mynasyp goşantlaryny goşýarlar.

20 Mart 2024

Tebigatyň bezegi

Türkmen topragyna bahar paslynyň gelşi üýtgeşik. Haçan-da, ol ýagyş-ýagmyry bilen kükräp gelende, baglary gök dona büräp, ürgün çägeli ýaýlalary gül-gülälekler örtýär. Älem-jahan läle-reýhan bolup, tebigat täzeden janlanýar. Asman şalygyndan bölek-bölek bulutlaryň sepeleýän nury Zemine şerbet bolup inýär. Bu hut ruhy kyblamyz Magtymguly Pyragynyň: Asmandan nur ýagsa, minewwer bolar,Zemin ýaşyl geýip, läle getirmiş

20 Mart 2024

Ýurdumyzyň ekologiýa syýasaty

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň amala aşyrýan ekologiýa syýasaty halkymyzyň asyrlaryň dowamynda kemala getiren tebigata aýawly çemeleşmegiň we onuň bilen sazlaşykly ýaşamagyň özboluşly ýörelgelerine esaslanýar. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz hem özüniň «Ömrümiň manysynyň dowamaty» atly kitabynda: «Bag — berekediň bir çeşmesi hasaplanylýar. Näçe köp bag nahallary ösdürilip ýetişdirilse, şonça-da şol ojagyň, şol ýeriň rysgal-berekedi has köpeler diýilýär. Ýurdumyzy bagy-bossanlyga öwürmek, tebigy gurşawy abadan we arassa saklamak, ýaşlarda ekologik terbiýäni ösdürmek babatda giň gerimli işleri alyp barýarys» diýmek bilen, bag ekmegiň köptaraplaýyn ähmiýetini belleýär. Ekologiýa syýasatynyň aýdyň beýanyna öwrülen ählihalk bag ekmek möwsüminiň nobatdaky tapgyryna 16-njy martda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda badalga berildi. Onuň dowamynda tutuş ýurdumyz boýunça müňlerçe düýp agaç nahallary ekildi.

20 Mart 2024

Asylly işlere dowamat

Mälim bolşy ýaly, ählihalk bag ekmek dabaralaryny geçirmek türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen ýurdumyzda asylly däbe öwrüldi. Şol asylly işleriň Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan mynasyp dowam etdirilmegi netijesinde, gür baglyga bürenýän oba-şäherlerimizi synlanyňda, kalbyň buýsançdan dolýar. Tebigaty goramak pikiriniň ýüze çykyş köklerini yzarlasaň, ol öz gözbaşyny asyrlaryň çuňluklaryndan alyp gaýdýar. Ynsan bilen tebigatyň arasyndaky ysnyşyk halk döredijiliginde, dessanlarda, nusgawy şahyrlarymyzyň döredijiliginde hem öz beýanyny tapýar. Tebigata söýginiň zähmet terbiýesi bilen utgaşýandygy baradaky gymmatly pikirler bolsa Gahryman Arkadagymyzyň «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly ajaýyp eserinde giňden açylyp görkezilýär. Milli Liderimiz kitabynda şeýle belleýär: «Ýaş nesillerde zähmete söýgini terbiýelemek diýmek, olara wagty netijeli peýdalanmagy öwretmekdir. Tebigata söýgi döretmek, ýaş nahallara ideg etmegi öwretmek terbiýesi bedeniň arassa howada işjeň hereketde bolmagy bilen utgaşdyrylýar. Munuň özi ýaş nesillerde rehimdarlygy, sahawatlylygy kemala getirmekde hem bähbitli bolar. Tebigata gezelenç edilen halatynda, her bir ösümligiň, jandarlaryň olarda täsir döretmegini gazanmalydyr. Bu tebigata söýgini oýarmak üçin derwaýysdyr». Ýaş nesilleriň kämil terbiýesini hemişe ilkinji orunda goýýan Milli Liderimiz zähmet terbiýesin

20 Mart 2024

Sapfirin

Sapfirin mawy reňkli çal, ýaşyl ýa-da sary garyndysy goşulan dury däl mineraldyr. Bu mineral on müňlerçe ýyldan gowrak wagt bäri gazylyp alynýar. Sapfirinden ýasalan iň gadymy artefakt miladydan öňki V asyrda döredilipdir. Bu daş ikinji gezek Grenlandiýada tapylýar. Häzirki wagtda Meksika, Braziliýa, Hytaý, Gruziýa, Şwesiýa, Mongoliýa, Hindistan, Ermenistan ýaly ýurtlarda, Krym, Ural ýaly şäherleriň sebitlerinde bu mineralyň ýataklary bar. Köp sanly gazylyp alynýan ýerlere garamazdan, bu mineralyň ýataklary çäkli bolup, gaty seýrek duş gelýär. Daşyň tebigy görnüşiniň ýüzi tekiz däl, büdür-südürdir, şeýle-de ol reňkini üýtgedip biler. Bu mineralyň dup-dury görnüşli nusgalary Madagaskarda gazylyp alynýar. Şonuň üçin-de, madagaskar daşlarynyň gymmaty has ýokarydyr. Sapfirin halsedon daşyna-da çalym edýär, oňa halsedonyň bir görnüşi hem diýýärler. Emma bu nädogrudyr. Himiki we fiziki aýratynlyklary bolan sapfirin düýbünden özbaşdak mineraldyr.

20 Mart 2024

Jümle-jahan gül-gülüstan

Eziz Diýarymyza kalbymyzy joşduryp, göwünlerimizi şatlandyryp, ýüreklerimize röwşen nur çaýyp bahar-ýaz geldi. Ajaýyp nagmalaryny kakyp, durna bilen gaz geldi. Bu bagtyýar ajaýyp döwrümizde tutuş tebigatymyzy janlandyryp, ümmülmez sähralarymyzy, beýikli-pesli depedir düzlerimizi, geriş-geriş daglarymyzy ýaşyl begrese besläp, türkmen baharynyň gelşi-de üýtgeşik. Pasyllaryň soltany bahar paslynyň ilkinji günlerinde howanyň ygally gelip, ýagyş-ýagmyryň köp ýagmagy, hatda akja garlar sepeläp, aklykdan nyşan berip, garyň ýagmagy gyşy bilen dynç alyp ýatan bereketli topragymyzyň kemsiz yzgaryny ýetirdi. Ony gurplandyryp, güýjüne güýç goşup, bugdaý ekilen meýdanlarymyzy ýaşyl maýsalara besledi. Bu bolsa «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylymyzda ekinlerimiziň hasylly, saçaklarymyzyň dürli naz-nygmatlardan doly bolup, ajaýyp döwranly türkmeniň rysgal-berekediniň, döwletiniň has-da artjakdygynyň nyşanydyr. Ata-babalarymyzyň: «Ýylyň gelşi Nowruzyndan belli» diýip aýdyşlary ýaly, şu ýyl gadymy türkmen topragyna täzelenişiň hem-de nuranalygyň baýramy bolan Nowruz özüniň kalplara şatlyk paýlaýan ajaýyp günleri bilen gelýär. Öz köküni asyrlaryň jümmüşinden alyp gaýdýan Nowruzyň gelmegi her bir adamyň şatlygyny goşalandyrýar. Türkmen halky gadymy wagtlarda hem Nowruzy özboluşly baýramçylyk hökmünde belläpdir. Zenanlar Nowruz baýramyna gabatlap çelpek, gatlama, pişme, palaw, dograma, çe

19 Mart 2024

Gözelligiň nurana baýramy

Nowruz halklaryň dost-doganlygyny aňladyp, asyrlarboýy dowam edip gelýän iň gadymy baýramlaryň biridir. Ajaýyplygyň, gözelligiň nurana baýramy hasaplanýan Nowruz ýurdumyzda halklary birek-birege ýakynlaşdyrýan, ynsanperwerligiň belent ýörelgelerini hem-de zähmetsöýerligi rowaçlandyrýan, dünýä derejesinde dostluga we hoşniýetlilige çagyrýan halkara baýramlaryň hataryndadyr. Nowruz ýagşy niýetler bilen ertirki ýagty, nurana günlerden habar berýän baýram. «Nowruz» «täze gün» diýen manyny berýär.

19 Mart 2024

Görkana baharyň joşguny

Halkymyz Milli bahar baýramyny — Halkara Nowruz gününi ene topraga yhlasy, ajaýyp tebigata mizemez söýgini dabaralandyrýan zähmetsöýerligiň baýramy hökmünde mynasyp garşy alýar. «Gelse Nowruz äleme, reň kylar jahan peýda» diýip, akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň buýsanç bilen taryplan Nowruzynda tebigaty uly söýgi bilen synlan pederlerimiz baglaryň şahalaryna ygal düşüp, damjalap dursa, ýylyň hasylly, bereketli boljakdygyna ynanypdyrlar. Ýaz paslynda bolýan tebigy özgerişlere ünsli garap, bu döwürde ýagýan ýaz ýagyşlaryna, ösýän ýele dürlüçe atlary dakypdyrlar. Tebigata ajaýyp nagyş çekip gelýän baharyň ilkinji günlerinde güýçli ösýän ýele ata-babalarymyzyň «agaç ýaran gara ýel», Nowruzda ýagýan ýagşa «sary sowran», aprelde ýagýan ýagşa-da «keýik garamygy» diýip atlandyrandyklaryny ýaşulularymyz nygtaýarlar. Muňa halkymyzyň döreden «Sowrany bolmadygyň döwrany bolmaz», «Söwür (sowur) gelmän seýran bolmaz, seýran bolman — aýran» ýaly nakyllary hem aýdyň şaýatlyk edýär. Synçy pederlerimiziň «Nowruzdan soň gyş bolmaz, mizandan soň — ýaz», «Nowruz gelse, buz durmaz, halady geçen — gyz», «Nowruz geçiň şahyny ezse, hasyla garaş», «Nowruzyň gaýynda, togsanyň haý-haýynda» ýaly Nowruz bilen baglanyşykly döreden nakyllary ýaz paslynyň tebigatdaky möhüm aýratynlyklaryny, özboluşlylygyny açyp görkezýär. Görkana bahara joşgun berip gelýän Nowruz hemmeleriň kalbyny heýjana salýar.

19 Mart 2024

Belent maksatlar halkymyzy jebisleşdirýär

Pasyllaryň nuranasy baharyň ilkinji aýy baýramçylyklara baý aý. Ýene-de sanlyja günden ýurdumyzda Milli bahar baýramy toýlanylýar. Ynsanlaryň ruhuny täzeleýän bu aýda ýazky bag ekmek dabarasynyň döwlet derejesinde geçirilmegi hem indi oňat däbe öwrüldi. Mart aýy berkarar döwletimiziň syýasy durmuşynda hem möhüm ähmiýetlidir. Iki ýyl gowrak mundan ozal — 2022-nji ýylyň 12-nji martynda Türkmenistanda Prezident saýlawlary geçirildi, ählihalk saýlawlarynyň jemlerine laýyklykda, halkymyz özüniň hem-de Garaşsyz Türkmenistanyň ykbalyny we geljegini döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowa ynandy. 2022-nji ýylyň 19-njy martynda bolan wezipä girişmek dabarasynda hormatly Prezidentimiz ulus-ilimiziň bildiren uly ynamynyň halkymyzyň asuda we abadan durmuşynyň, nesillerimiziň bagtyýar geljeginiň bähbidine türkmen döwletiniň gülläp ösmegi üçin has-da yhlasly zähmet çekmäge borçly edýändigini belledi. Wezipä girişmek dabarasynda çykyş etmek bilen, Türkmenistanyň täze saýlanan döwlet Baştutany Garaşsyz Watanymyzy mundan beýläk-de okgunly ösdürmek üçin kesgitlenilen esasy ýoluň, öňde goýlan maksatlaryň, uly wezipeleriň geljekde alyp barjak işiniň esasyny düzjekdigini aýtdy.

18 Mart 2024

Baýramçylyk bilen baglanyşykly däp-dessurlar

«Nowruz» täze gün diýmegi aňlatmak bilen, onda gyz-gelinler dürli milli tagamlary taýýarlapdyrlar. Läle kakyp, monjugatdy oýnapdyrlar. Şeýle hem «Şaman ody» ýakylyp, oduň üstünden böküpdirler. Ýigitlerimiz bolsa göreş tutup, ýaglyga towsup, at çapyp, baýramçylygy uly şowhun bilen belläpdirler. Nowruz baýramynda türkmen halkynyň milli tagamy bolan semeni taýýarlanylýar. Ony taýýarlamak üçin arassa guş-gursak bugdaýy ýalpak gaba guýup, ýyly otagda saklamaly, onuň üstüne günde suw sepeläp durmaly. Ol bugdaý şineläp, ýedi günde gök maýsa bolup gögerýär. Soň gögeren maýsany alyp üwemeli. Gyz-gelinler şol gök maýsadan bir çümmük alyp, boýun bagjygyna dakýarlar, çünki ol bagt, rysgal getirýär diýen ynanç bar. Semenini gaýnatmaga ähli goňşular gatnaşýar. Ýedi goňşudan bir okara un getirip, semenä öz goşandyny goşýarlar. Ol, esasan, gyz-gelinler tarapyndan taýýarlanylýar, ýöne semenini dynuwsyz bulamak üçin güýçli gollar gerek bolýar, onuň üçin ýaş oglanlar hem kömekleşýärler. Semeni gaýnadylanda, onuň ody aramlyk bolmaly. Oňa un bilen üwelen maýsanyň süýji suwy goşulýar, ony tokga tutmaz ýaly, kepgir bilen bulap durmaly. Semenä şeker hem duz atylmaýar. Şonuň üçin türkmen halk döredijiligi bolan matallarda: «Duzsuz bişen aş gördüm...» diýip, semenä aýdylmagy ýöne ýerden däl.

18 Mart 2024

Bag ekmek dabarasy

Sogaply işe mynasyp goşandymyz Eziz Watanymyzy bagy-bossanlyga öwürmek, tokaý zolaklaryny döretmek, şeýle hem öňki oturdylan nahallara ideg etmek maksady bilen her ýyl bag ekmek dabarasy geçirilýär. Üstümizdäki ýylyň 16-njy martynda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ählihalk bag ekmek dabarasy geçirildi. Bu asylly iş welaýatymyzyň ähli ýerlerinde ir säherden başlanyp, hakyky zähmet baýramçylygyna öwrüldi.

18 Mart 2024

Ýokary zähmet joşguny bilen

Hormatly Prezidentimiziň «Türkmenistanda ählihalk bag ekmek dabarasyny geçirmek hakynda» kabul eden Kararyndan ruhlanan welaýatymyzyň ýaşaýjylary ýazky ählihalk bag ekmek dabarasyna ýokary zähmet joşguny bilen gatnaşdylar. Dabaranyň geçýän ýeri bolan Uly Balkan dagynyň eteginde — Halkara «Türkmen alabaý itleri» assosasiýasynyň welaýat merkeziniň binasynyň golaýynda bag ekmek üçin bölünip berlen ýerde ak öýler gurnalyp, sergiler giňden ýaýbaňlandyryldy.  Welaýatymyzyň medeniýet we sungat ussatlarynyň ýerine ýetiren  döwrebap aýdym-sazlary hem-de tans toparlarynyň joşgunly  çykyşlary  bag nahallaryny oturtmak üçin ýygnanan adamlara ruhy lezzet paýlady. Şowhunly ýaňlanan aýdym-sazlarda «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy»  ýylynda amala aşyrylýan rowaç işleriň, tebigat gözellikleriniň waspy ýetirildi. 

18 Mart 2024

‹
1
2
3
4
5
6
7
8
...
100
101
›