Gä­mi­li ge­ze­lenç

– Ene, ha­çan Awa­za gid­ýäs? Ka­ka­ma aýt, ba­sym­rak şol ýe­re ýol­lan­ma al­syn, ho-ol dos­tum Aman da­gy er­tir gi­dip bar­ýar­lar. Ene jan, ba­sym gi­dä­ýe­li, de­ňiz­de gä­mi­de ge­ze­lenç ede­si­miz gel­ýär – di­ýip, to­mus dynç al­şa çy­kan ag­tyk­la­rym da­şym­dan pyr­lan­dy­lar. Biz ne­si­be­li gün Awa­za ta­rap ýo­la düş­dük. Uçar­dan dü­şüp, mü­nen ula­gy­myz go­ja deň­ze go­laý­la­dy­gy­ça gä­mi­ler zo­gu­ny ça­lyp, eý­läk-beý­läk ýü­züp bar­ýar­dy­lar. Ça­ga­lar ba­sym­rak şol gä­mi­le­re mün­mä­ge how­lug­ýar­dy­lar.

BAE-niň ýeke-täk çykalgasy: Antarktida

«7/24. tm», № 33 (116), 15.08. 2022 Bil­şi­miz ýa­ly, Bir­le­şen Arap Emir­lik­le­ri we onuň goň­şy döw­let­le­ri­niň geog­ra­fi­ki ýer­le­şi­şi gu­rak kli­mat­ly bo­lup, çöl­le­riň kän, der­ýa­la­ryň bol­sa ýok di­ýil­jek de­re­je­de az­ly­gy se­bäp­li agyz su­wy ýi­ti ýet­mez­çi­lik ed­ýär.

Awazanyň sapaly goýnunda

Mekdep okuwçylarynyň tomusky dynç alyş möwsümi dowam edýär. Çagalaryň göwnejaý dynç alyp, saglyklaryny berkidýän, wagtlaryny hoş geçirýän, ýurdumyzyň dürli künjeklerinden gelen deň-duşlary bilen tanşyp, täze dostlary artdyrýan, gyzykly hem ýatdan çykmajak täsirli wakalara şaýat bolýan söýgüli mesgenleriniň biri-de, gojaman Hazaryň türkmen kenaryny jähekläp oturan «Awaza» milli syýahatçylyk zolagydyr. Çagalar «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda jemi ýedi ýerde — ýurdumyzyň welaýatlaryna degişli dynç alyş we sagaldyş merkezlerinde, şeýle-de «Arzuw» çagalar dynç alyş merkezinde hem-de «Daýanç» sagaldyş merkezinde tapgyrlaýyn dynç alyp, saglyklaryny berkidýärler. Häzirki wagtda bu ýerde çagalaryň tomusky dynç alyş möwsüminiň 4-nji tapgyry dowam edýär.

Şokoladlar mekany

Mähriban çagalar! Siz dünýäde täsin muzeýleriň hereket edýändiginden habarly bolsaňyz gerek. Ol muzeýler özüniň gymmatly zatlary, täsinligi bilen tapawutlanýar. Biz hem siziň üçin taýýarlaýan ýörite sahypamyzda dünýäde çagalaryň iň söýgüli muzeýleriniň birnäçesi barada maglumat bermegi makul bildik. Şokolad muzeýi meşhur Belgiýa şokoladyna eýeçilik edýän muzeýdir. Brýusseldäki bu muzeý 1998-nji ýylda gurulýar. Muzeý meşhur Belgiýa şokolad kärhanasynyň eýesi Jozep Jo Drapsyň ýanýoldaşy tarapyndan bina edilýär.

Täsinlikler äleminde

Galyndylardan kerpiç Awstraliýanyň Flinders uniwersitetiniň alymlary adaty bolmadyk esasy gurluşyk önümini — kerpiji oýlap tapdylar. Bu gurluşyk önüminiň esasy tapawutly tarapy onuň senagat we azyk önümleriniň galyndylaryndan öndürilmegidir. Ýagny alymlar täze görnüşli kerpiji oýlap tapmak üçin nebit gaýtadan işlenende bölünip çykýan kükürdi we raps ýagynyň galyndylaryny ulandylar. Olar bu iki önüm galyndysyny himiki taýdan birleşdirip, adaty kerpiçden 16 esse berk bolan gurluşyk önümini almagy başardylar. Gurluşyk kerpijiniň ýene bir aýratynlygy, öreniňde olary biri-birine birleşdirer ýaly sement we palçyk hökman däl. Alymlaryň senagat taýdan şeýle arassa gurluşyk önümini oýlap tapmaklarynyň esasy maksady daşky gurşawyň ekologiýa arassaçylygyna goşant goşmakdan ybarat boldy. Olaryň pikiriçe, senagat taýdan gurluşyk önümleri öndürilende daşky gurşawa zyýanly köpsanly zyňyndylar emele gelýär.

Gözelligiň kenary

Hazar deňziniň ortaça çuňlugy 185 metre barabar bolup, iň çuň ýeri 1025 metrdir. Gomlarynyň beýikligi 11 metre çenli baryp ýetýär. Deňziň duzlulygy bolsa 12,8 göterime deňdir. Taryhy ylmy ýazgylara ser salsak, Hazar deňziniň häzirki döwre çenli 100-den gowrak adynyň bolandygy bellenip geçilýär. Akademik, arheolog Hemra Ýusubow XVII asyryň ortalaryndan öň, Uzboýuň iki akym boýunça Hazar deňzine suwuny guýandygyny nygtapdy. Birinji akym Barsagelmez ugry boýunça Ajaýyp diýip at alan ugur, ikinji akym bolsa, Ak tam diýip at alan, Mollagaradan 47 kilometr uzaklykda bolan Uzynada ýaýlasynyň kenarýakalarydyr. Bu ugurlar boýunça gelen suwlaryň öz akymyny kesmegi, deňiz kenarýakalarynda çägelikleriň, ot-çöp galyndylarynyň köpelmegine getiripdir. Şeýle hem kenarýakalaryndaky ýalpak ýerlerde suwotularyň ösüp kemala gelmegine giň ýol açylypdyr.

Bag­ty­ýar ça­ga­la­ryň şat­ly­gy

Eziz Di­ýa­ry­myz bag­ty­ýar ça­ga­la­ryň ýur­dy bo­lup, ýaş ne­sil­le­riň döw­re­bap bi­lim al­mak­la­ry, dynç al­mak­la­ry, wagt­la­ry­ny şa­dy­ýan hem-de ma­ny­ly ge­çir­mek­le­ri üçin äh­li müm­kin­çi­lik­ler dö­re­dil­ýär. «Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» ýy­ly­myz­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän be­ýik iş­ler hal­ky­myz, bag­ty­ýar ça­ga­la­ry­myz üçin aý­ra­tyn äh­mi­ýet­li­dir. Bu gün­ki gün ýur­du­my­zyň dür­li kün­jek­le­rin­de aja­ýyp des­ga­la­r, bi­na­la­r açy­lyp, ula­nyl­ma­ga be­ril­ýär. Yn­ha, ga­dy­my Bal­kan top­ra­gyn­da hem şeý­le ta­ry­hy wa­ka­la­ry gör­mek bol­ýar. Şeý­le aja­ýyp bi­na­la­ryň, des­ga­la­ryň her bi­ri halk bäh­bit­li iş­le­riň aý­dyň be­ýa­ny bo­lup dur­ýar. Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň dur­mu­şa ge­çir­ýän be­ýik iş­le­ri hal­ky­my­zy has-da buý­san­dyr­ýar. Şu aja­ýyp döw­rü­miz­de ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ry, oba­la­ry ta­ry­hy wa­ka­la­ra bes­len­ýär. «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gyn­da «Ro­waç» kot­tej­ler top­lu­my­nyň, Esen­gu­ly et­ra­byn­da «Ar­ka­da­gyň ne­sil­le­ri» at­ly döw­re­bap ça­ga­lar dynç alyş mer­ke­zi­niň açyl­ma­gy, şeý­le hem Ga­ra­bo­gaz­köl aý­la­gy­nyň üs­tün­den geç­ýän tä­ze aw­to­mo­bil köp­rü­si­niň düý­bü­niň tu­tul­ma­gy ta­ry­hy wa­ka­lar­dyr. Mu­nuň özi aý­ra­tyn ma­ny-maz­mu­na eýe bo­lup, ýur­du­my­zyň be­ýik ösü

Ulag düzüminiň möhüm desgasy

Hazaryň kenarynda zähmet rugsadynda bolýan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow 8-nji awgustda ulag düzüminiň ýene bir möhüm desgasynyň — Türkmenbaşy — Garabogaz — Gazagystanyň serhedine çenli barýan awtomobil ýolunyň ugrunda Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän täze awtomobil köprüsiniň düýbüni tutmak dabarasyna gatnaşdy. Köpriniň düýbüni tutmak dabarasynyň geçiriljek ýerine dikuçarda gelen döwlet Baştutanymyzy köp sanly dabara gatnaşyjylar uly ruhubelentlik bilen garşyladylar. Sungat ussatlarynyň joşgunly aýdym-sazly çykyşlary dabara aýratyn öwüşgin çaýdy.

Awaza — ösüşleriň mekany

Mähriban Watanymyzyň iň gözel ýerlerinde döredilen dynç alyş zolaklary täze mümkinçilikler bilen barha baýlaşýar. Ilata oňat dynç almak üçin döredilýän giň mümkinçilikleriň saglygy berkidiji şertler we sport desgalary bilen sazlaşyp gitmegi ynsan sarpasynyň gymmat tutulýandygyny dabaralandyrýar. Arassa asmanyň astynda, asuda durmuşda, owadan tebigatyň tämiz gurşawynda ýekelikde ýa-da maşgala bolup dynç almak üçin döredilýän şertleriň barha artyp barmagy adam baradaky aladanyň baş görkezijileriniň biri bolup durýar. Häzirki tomus möwsüminde mekdep okuwçylary dürli çagalar dynç alyş-sagaldyş merkezlerinde wagtlaryny şadyýan geçirseler, zähmetkeşleriň köpüsi zähmet rugsadyna çykyp, dynç alyş-şypahanadyr syýahatçylyk hyzmatlaryndan peýdalanýarlar. Iri merkezlerdäki, şäherlerdäki owadan seýilgählerdir döwrebap desgalardan başlap, ýörite döredilen düzümleýin dynç alyş toplumlaryna, şypahanalardyr syýahatçylyk nokatlaryna çenli giňäp gidýän şeýle mümkinçilikler eziz Diýarymyzyň ähli künjegini gurşap alýar. Gojaman Hazaryň mawy giňişliklerine bezeg berip, kenarýaka şähergurluşygynyň ajaýyp nusgasyna öwrülen «Awaza» milli syýahatçylyk zolagy ýurdumyzyň dynç alyş düzüminiň altyn guşagyny emele getirýär. Arassa çägeli kenarda, bejeriş ähmiýetli howasy we şypaly deňiz suwy bolan bu künjekde häzirki zaman myhmanhanalarynyň we dürli dynç alyş merkezleriniň tutuş toplumy döredildi. Häzirki w

Sebitiň syýahatçylyk dürdänesi

Ösüş-özgertmelere beslenen täze taryhy döwrümiziň her bir güni köňülleri joşa getirýän ajaýyp wakalara, şatlykly pursatlara sapýar. Hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda 1-nji awgustda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda «Rowaç» kottejler toplumynyň açylmagy ýatdan çykmajak şatlykly wakalaryň birine öwrüldi. Bu döwrebap toplum Hazaryň türkmen kenaryna özboluşly görkanalyk goşdy. Gojaman Hazaryň ekologiýa taýdan arassa türkmen kenaryndaky syýahatçylyk zolagy göreniň akylyny haýrana goýýar. Sebitiň dürdänesine öwrülen bu gözel künjekde gysga taryhy döwrüň içinde gurlan desgalaryň arasynda kaşaň myhmanhanalaryň, sagaldyş merkezleriniň, sport we kottejler toplumlarynyň, seýilgähleriň, suw çüwdürimleriniň we şypahana-syýahatçylyk ugurlaryna mahsus beýleki düzümleýin desgalaryň bolmagy has-da guwandyrýar.

Awa­za — gö­zel­li­giň me­ka­ny

«Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» ýy­lyn­da hal­ky­my­zyň eş­ret­li dur­mu­şy ug­run­da­ edil­ýän ala­da döw­le­ti­mi­ziň alyp bar­ýan sy­ýa­sa­ty­nyň aý­ryl­maz bö­le­gi­dir. Ýur­du­myz­da­ky dynç alyş mer­kez­le­ri ýy­lyň äh­li pas­lyn­da ra­ýat­la­ra ga­py­la­ry­ny giň­den aç­ýar. Hä­zir­ki wagt­da Awa­za il­deş­le­ri­mi­ziň köp­çü­lik­le­ýin dynç al­ma­ga gel­ýän ýer­le­ri­niň bi­ri­dir. To­mus möw­sü­mi­niň do­wam ed­ýän şu gün­le­rin­de il­deş­le­ri­miz wagt­la­ry­ny şat­lyk­ly ge­çir­ýär­ler. Olar dün­ýä ül­ňü­le­ri­ne ky­bap gel­ýän dynç alyş mer­kez­le­rin­de sag­lyk­la­ry­ny ber­kid­ýär­ler. Awa­za­nyň gö­zel­li­gi yn­sa­na keý­pi­çag­lyk eçil­ýär.

Sütükli haýwanlaryň ýurduna syýahat ýa-da ýüzýän adadaky başdangeçirmeler

(Dowamy. Başlangyjy žurnalyň geçen sanlarynda). Žül WERN,fransuz ýazyjysy

Hazar — dostluk we hyzmatdaşlyk deňzi

12-nji awgustda Hazarýaka döwletleriň bäşisinde — Türkmenistanda, Russiýada, Gazagystanda, Eýranda we Azerbaýjanda Hazar deňziniň güni bellenilýär. Hazaryň deňiz gurşawyny goramak boýunça Çarçuwaly Konwensiýa — Tähran Konwensiýasy 2006-njy ýylyň 12-nji awgustynda güýje girdi. Bu şanly senä bagyşlanyp, tutuş Hazar sebitinde, şol sanda ýurdumyzda Ministrler Kabinetiniň 29-njy iýulda sanly ulgam arkaly geçirilen giňişleýin mejlisinde bellenilişi ýaly, «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda maslahat we dabaraly çäreler ýokary guramaçylyk derejesinde geçiriler. Garaşsyzlygynyň ilkinji ýyllaryndan başlap, Türkmenistan umumyhazar gepleşikleriniň deňhukukly hem birek-birege hormat goýmak esasynda alnyp barylmagynyň möhümdiginden ugur aldy we bu gepleşiklere işjeň gatnaşdy. Hazar deňzi, onda iş alyp barmagyň dürli ugurlary bilen baglanyşykly giň meseleler toplumyny çözmekde Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň sammiti esasy meýdança bolup çykyş edýär. 2018-nji ýylyň  12-nji awgustynda Hazar deňziniň hukuk derejesi hakyndaky Konwensiýanyň kabul edilmegi dünýä jemgyýetçiligi üçin taryhy waka bolup, asyrlaryň dowamynda bir deňziň kenarlaryny jähekläp oturan Hazarýaka döwletleriň umumy üstünligine öwrüldi. Dünýäniň iň uly yklymiçi suw ýatagy bolan Hazar deňziniň hukuk derejesini resmileşdirmek meselesiniň öz gözbaşyny biziň ýurdumyzdan alandygyny ýatlamak ýakymlydyr. Mälim bolşy

«Arkadagyň nesilleri» atly çagalar dynç alyş merkezi açyldy

Şu gün Esenguly etrabynda «Arkadagyň nesilleri» atly çagalar dynç alyş merkezi açyldy. Oňa ýurdumyzyň ýolbaşçy düzümleri, jemgyýetçilik guramalarynyň we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdy. Hormatly Prezidentimiziň çagalar hakyndaky bimöçber aladalarynyň netijesinde gurlup ulanylmaga berlen bu täze dynç alyş merkezi özüniň döwrebaplygy bilen aýratyn tapawutlanýar. Onda çagalaryň oňat dynç almaklary, wagtlaryny ýerlikli we gyzykly geçirmekleri üçin ähli şertler döredilipdir.

Awaza — dynç alşyň we saglygy berkitmegiň merjen merkezi

Awazanyň täsinligi

— Gelneje, gelneje! Biz deňze gidýäs! Goňşymyzyň bäş ýaşlyja gyzynyň ir bilen getiren bu habaryna özümem çaga ýaly begendim.

Galkynyşly döwrüň rowaç gadamlary

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň sapaly tomus paslynda gojaman Hazar has-da juwan keşbe eýe boldy. Deňziň ekologiýa taýdan arassa türkmen kenarynda ýerleşýän «Awaza» milli syýahatçylyk zolagy toý görküne, dürli baýramçylyk öwüşginlerine beslendi. Häzirki wagtda zähmet rugsadynda bolýan Arkadagly Serdarymyzyň gatnaşmagynda 1-nji awgustda bu ýerde döwrebap «Rowaç» kottejler toplumynyň açylmagy ildeşlerimiziň, şol sanda Awazada dynç alyp, saglygyny berkidýänleriň şatlygyna şatlyk, buýsanjyna buýsanç goşdy. Bu şatlykly waka şu şanly ýylda uly ruhubelentlik bilen gadam basylan Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň galkynyşly, rowaç gadamlarynyň ajaýyp mysallarynyň biri boldy. Şonuň bilen birlikde, ol dünýä syýahatçylygynyň dür-merjeni — «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda awgust aýynyň dowamynda geçiriljek giň gerimli çäreleriň, dabaralaryň özboluşly badalgasyna öwrüldi. Awazadaky döwrebap dynç alyş düzüminiň üstüni ýetiren, bu ugurda häzirki zaman ösüşiniň ähli aýratynlyklaryny özünde jemleýän täze kottejler toplumynyň hut türkmen telekeçileri tarapyndan gurlandygy aýratyn bellenilmäge mynasypdyr. Toplumdaky döwrebap binalary guranlaryň arasynda ýaş türkmen binagärleriniň ençemesiniň bardygy bolsa aýratyn guwandyryjy ýagdaýdyr. Munuň özi ýurdumyzda ýaşlaryň hünär öwrenmegi, öz saýlap alan hünärlerin

Hazar — dostlugyň we abadançylygyň deňzi

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe dünýä döwletleri bilen özara bähbitli hyzmatdaşlyklar, Hazarýaka ýurtlaryň arasynda gözbaşyny asyrlaryň jümmüşinden alyp gaýdýan dost-doganlyk gatnaşyklary barha ösdürilýär. Şu ýylyň 29-njy iýunynda paýtagtymyzda geçirilen VI Hazar sammiti Hazarýaka döwletleriniň arasyndaky taryhy gözbaşlara, gadymy hem-de mizemez köklere daýanýan, parahatçylyga we dostluga esaslanýan halkara hyzmatdaşlygyny kämilleşdirmekde taryhy waka boldy. Hazar sammitiniň Beýanatynda Hazar deňziniň tebigy gurşawyny goramak, onuň biologik serişdelerini gorap saklamak, dikeltmek we rejeli peýdalanmak, olary gorap saklamak babatda ylmy-barlaglaryň geçirilmegine ýardam bermek meseleleriniň möhümdigi aýratyn nygtaldy.

«Ro­waç» aja­ýyp sow­gat bol­dy

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Ber­di­mu­ha­me­do­wyň gat­naş­ma­gyn­da Ha­zar deň­zi­niň ke­na­ryn­da tä­ze döw­re­bap «Ro­waç» kot­tej­ler top­lu­my­nyň açy­lyş da­ba­ra­sy bol­dy. Bu top­lum «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gy­nyň dynç alyş-şy­pa­ha­na dü­zü­mi­niň üs­tü­ni ýe­ti­rip, hal­ky­my­za aja­ýyp sow­gat bol­dy. Ha­wa, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­z tä­ze bi­na­lar we des­ga­lar gur­lan­da ola­ryň mak­sa­dy we oý­la­ny­şyk­ly ula­nyl­ma­gy, ze­rur bo­lan ýa­şa­ýyş-dur­muş, in­že­ner­çi­lik-teh­ni­ki we ulag-ara­gat­na­şyk dü­zü­mi­niň dö­re­dil­me­giniň göz öňün­de tu­tul­ma­ly­dy­gy ha­kyn­da bel­le­ýär. Şol esas­da tä­ze açy­lan «Ro­waç» kot­tej­ler top­lu­myn­da hem ag­za­lan ze­rur şert­le­riň äh­li­si hem dö­re­di­lip­dir. Tä­ze gur­lan bu des­ga deň­ziň aja­ýyp ke­na­ryn­da öň­den bar bo­lan ak mer­mer­li ka­şaň myh­man­ha­na­la­ryň, kot­tej şä­her­çe­le­ri­niň, sa­gal­dyş mer­kez­le­ri­niň, sport des­ga­la­ry­nyň, dynç alyş se­ýil­gäh­le­riň üs­tü­ni ýe­tir­di. Bu­la­ryň hem­me­si, şol san­da ulag we in­že­ner­çi­lik-teh­ni­ki dü­züm­le­riň des­ga­la­ry-da öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ry hem-de gur­lu­şyk, bi­na­gär­lik ul­gam­la­ryn­da­ öz­bo­luş­ly çöz­güt­le­ri peý­da­lan­mak ar­ka­ly, tä­ze­çil çe­me­leş­me­le­riň esa­syn­da bi­na edil­di. Ha­zar deň­zi­niň eko­lo­gi­ýa taýdan aras­sa ke­na­ryn­da no­bat­da­ky tä­ze des­ga­la­ryň ula­nyl­

Syýahatçylygyň göwher gaşy

Awaza diýlende, sebitde deňi-taýy bolmadyk syýahatçylyk merkezi göz öňüne gelýär. Gojaman Hazaryň kenarynda ýerleşýän «Awaza» milli syýahatçylyk zolagy özüniň gözel ymaratlary, binalary, desgalary bilen görenleri haýrana goýýar. Syýahatçylyk zolagynda gurlup, ulanylmaga berlen myhmanhanalarda, akwaparklarda, dürli görnüşdäki attraksionlarda dynç almak, saglygyňy dikeltmek we göwün açmak üçin ähli amatlyklar döredilen. Awazanyň kenaryny merjen mekana öwüren, dünýä ülňülerine laýyk gelýän bu döwrebap desgalarda, binalarda dynç alyp ýören myhmanlaryň şatlykdan doly ýüzünde bagtyýarlygy, ruhy galkynyşy görmek bolýar. «Berkarar», «Seýrana», «Täjir», «Daýanç», «Hazyna», «Deňiz» ýaly birnäçe myhmanhanalar we ýaht-klublary, dürli yşyklar bilen bezelen suw çüwdürimli seýilgähler — bularyň her biri adamyň ýokary derejede medeniýetli dynç almagy üçin döredilen amatly şertleriň diňe bir ülşüdir. Çagalar üçin oýun we sport meýdançalary, açyk we ýapyk görnüşli basseýnler, türgenleşik zallary, Vip restoranlary arzuw edilýän behiştiň wysaly bolup, bu ýere gelip, jenneti ülkäni öz gözleri bilen gören her bir adamda ýene-de gelmek islegini döredýär. Ekologiýa taýdan arassa howa gurşawy, deňiz suwy, Awazanyň özboluşlylygy aýratyn bir gözelligi döredýär.