"Türkmenistan" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-88, 39-95-06, 39-95-67
Email: turkmenistan-gazeti@sanly.tm

Habarlar

Surat bäsleşiginde Bitaraplygyň waspy

Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Gyzylarbat etrap birleşmesiniň guramagynda «Bitaraplyk — baky bagtym, buýsanjym» diýen at bilen geçirilen surat bäsleşigine çagalar çeperçilik mekdebimiziň okuwçylary gatnaşdylar. Olar bäsleşige hemişelik Bitaraplygymyzyň waspyny edýän eserlerini hödürlediler. Bäsleşigiň ýeňijilerine Hormat hatlary we ýadygärlik sowgatlary gowşuryldy. Bäsleşige gatnaşanlar okamaga, öwrenmäge, döredijilik bilen meşgullanmaga döredýän giň mümkinçilikleri üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimize alkyş aýtdylar.

Maslahat geçirildi

Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň Daşoguz şäher komitetiniň, welaýatnyň döwlet arhiwiniň hem-de welaýat Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýiniň bilelikde guramagynda, Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 29 ýyllygy, Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» atly maslahat geçirildi. Welaýat Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýiniň mejlisler zalynda geçirilen maslahatda TDP-niň şäher komitetiniň partiýa guramaçysy Didar Osmanow, welaýat döwlet arhiwiniň pudaklaýyn edaralar bilen işleşmek boýunça esasy arhiwçisi Arslan Taýmazow, muzeýiň bölüm müdiri Çynar Annaýewa, hünärmeni Laçyn Nurmedowa dagy çykyş etdiler. Çykyş edenler türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» atly ajaýyp şygrynyň her bir bendinde, her setirinde halklaryň arasyndaky dost-doganlyk köprüsiniň — parahatçylygyň, ählumumy abadançylygyň we ösüşiň binýadyny berkitmek baradaky derwaýys pikirleriň öňe sürülýändigi dogrusynda bellediler.

Ýaşlar guramalarynda

Talyp joşguny Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky ýaşlar guramasynyň Daşoguz şäher geňeşiniň Türkmen oba hojalyk institutynyň Daşoguz agrosenagat orta hünär okuw mekdebi bilen bilelikde guramagynda mekdebiň 1-nji ýyl talyplarynyň arasynda «Talyp joşguny» atly döredijilik bäsleşigi geçirildi. Bäsleşige gatnaşan talyp ýaşlar edebi-sazly çykyş, degişme sahna, tans, aýdym aýtmak, halk döredijiliginden bir parça ýerine ýetirmek şertleri boýunça ýaryşdylar. Bäsleşigiň netijesi boýunça 1-nji orna «Hasyl», 2-nji orna «Ak altyn» topary mynasyp boldular. Bäsleşige gatnaşanlara we ýeňiji bolan toparlara TMÝG-niň şäher geňeşiniň ýadygärlik sowgatlary gowşuryldy.

Türkmen-türk gatnaşyklary ösüşiň aýdyň ýolunda

4-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkiýe Respublikasynyň eksport harytlarynyň sergisine gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen Türkiýäniň söwda ministri Ömer Bolaty kabul etdi. Myh­man wagt ta­pyp ka­bul eden­di­gi üçin ho­şal­lyk bil­di­rip, Tür­ki­ýe Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Re­jep Ta­ýyp Ärdoganyň döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za we türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri, Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gahryman Arkadagymyza ibe­ren mä­hir­li sa­la­my­ny hem-de türk­men hal­ky­na ro­waç­lyk, aba­dan­çy­lyk ba­ra­da­ky ar­zuw­la­ry­ny ýe­tir­di. Şun­da Tür­ki­ýä­niň ýur­du­myz bi­len kö­pu­gur­ly hyz­mat­daş­ly­ga aý­ra­tyn äh­mi­ýet ber­ýän­di­gi bel­le­nil­di.

«Man­çes­ter Si­ti» 7 oýundan soň ýeňiş gazandy

Ang­li­ýa­nyň çem­pio­na­tyn­da tap­gy­ryň mer­ke­zi oý­nun­da sa­na­wyň li­de­ri «Li­wer­pul» öz meý­dan­ça­syn­da soň­ky 4 ýy­lyň çem­pio­ny «Man­çes­ter Si­ti­ni» 2–0 ha­sa­byn­da ýeň­di. Çe­ke­le­şik­li ge­çen oýun­da «Li­wer­pu­la» ýe­ňiş ge­ti­ren gol­la­ry 12-nji mi­nut­da Gak­po bi­len 78-nji mi­nut­da pe­nal­ti­den Sa­lah ge­çir­di. Bu «Li­wer­pu­lyň» soň­ky öza­ra 5 du­şu­şyk­da «Man­çes­ter Si­ti­ni» il­kin­ji ýeň­şi­dir. No­ýabr aýy­ny ýe­ňiş­siz ta­mam­la­nan «Man­çes­ter Si­ti» to­pa­ry 7 oýun­dan bä­ri ýe­ňiş ga­za­nyp bi­le­nok. Şeý­le-de, «Man­çes­ter Si­ti» 2008-nji ýyl­dan bä­ri il­kin­ji ge­zek çem­pio­nat­da yz­ly-yzy­na 4 oýun­da ýeň­li­şe se­ze­war bol­dy. Gu­ar­dio­la­nyň tä­lim­çi­li­gin­de bol­sa şeý­le sta­tis­ti­ka il­kin­ji ge­zek bel­li­ge alyn­ýar. Tä­lim­çi­si­ni tä­ze­län «Man­çes­ter Ýu­naý­ted» çem­pio­nat­da Amo­ri­miň ýol­baş­çy­ly­gyn­da il­kin­ji ýeň­şi­ni ga­za­nyp, man­ku­ni­an­lar öz meý­dan­ça­syn­da «Ewer­ton­dan» Reş­for­dyň (2) hem-de Zirk­zee­niň (2) gol­la­ry esa­syn­da 4–0 üs­tün çyk­dy. Lon­don der­bi­sin­de-de «Ar­se­nal» myh­man­çy­lyk­da «West Ha­my» 5–2 ha­sa­byn­da ýeň­li­şe se­ze­war et­di. Gol­la­ryň äh­li­si hem 1-nji ýa­rym­da der­we­zä gi­ri­zil­di. Soň­ky 12 ýyl­da şeý­le ha­sa­bat il­kin­ji ge­zek bel­li­ge al­nyp, «Ar­se­na­lyň» gol­la­ry­ny Gab­ri­el, Tros­sar, Ede­gor, Ha­werts hem-de du­şu­şy­gyň ýyl­dy­zy Sa­ka

Çempionyň möwsümdäki 9-njy ýeňşi

For­mu­la 1 bo­ýun­ça möw­sü­miň 23-nji ýa­ry­şy Ka­ta­ryň Lu­sa­il şä­he­rin­de ge­çi­ril­di. 57 aý­law­dan yba­rat ýa­ryş­da mun­dan öň­ki bäs­le­şik­de yz­ly-yzy­na 4-nji çem­pi­on­ly­gy­ny yg­lan eden «Red Bull» to­pa­ry­nyň ni­der­land sü­rü­ji­si Maks Wers­tap­pen ýe­ňi­ji bol­dy. Ol pel­le­ha­na 1 sa­gat 31 mi­nut 5,323 se­kunt­da gel­me­gi ba­şar­dy. Bu onuň şu möw­süm­dä­ki 9-njy, kar­ýe­ra­sy bo­ýun­ça-da 63-nji ýeň­şi hök­mün­de ha­sa­ba alyn­dy. Ýa­ryş­da ýe­ňi­ji­den 6,031 se­kunt yza ga­lan mo­na­ko­ly Şarl Lek­ler («Fer­ra­ri») 2-nji ýe­ri, 6,819 se­kunt soň pel­le­ha­na ge­len awst­ra­li­ýa­ly Os­kar Piast­ri («McLa­ren») 3-nji ýe­ri eýe­le­di. 1-nji ha­tar­dan bat alan «Mercedes» to­pa­ry­nyň bri­tan sü­rü­ji­si Jorj Ras­sell ýa­ry­şy 4-nji bo­lup ta­mam­la­ma­gy ba­şar­dy.

Hepdäniň esasy duşuşyklary

6-njy dekabr (anna) Inter – Parma (22:30)

32-nji tapgyryň duşuşyklary geçirildi

Fut­bol bo­ýun­ça ýur­du­my­zyň mil­li çem­pio­na­ty­nyň jem­leý­ji tap­gy­rynyň, ýagny 32-nji tap­gy­ryň du­şu­şyk­la­ry ge­çi­ril­di. Oý­na­lan 3 du­şu­şyk­da 13 gol ha­sa­ba al­nyp, 2 oýun­da ýer eýe­le­ri ýeň­şi­ni baý­ram et­di. Çem­pi­on «Ar­ka­dag» to­pa­ry öz meý­dan­ça­syn­da «Merw» to­pa­ry­nyň der­we­ze­sin­den jo­gap­syz 5 gol gi­riz­di. Çem­pi­on to­pa­ra no­bat­da­ky ge­zek uly ha­sap­ly ýe­ňiş ge­ti­ren gol­la­ry 21-nji mi­nut­da Di­dar Dur­dy­ýew, 32-nji mi­nut­da 11 metr­lik je­ri­me ur­gu­syn­dan Beg­my­rat Ba­ýow, 61-nji we 73-nji mi­nut­lar­da Şa­na­zar Tir­ki­şow hem-de 65-nji mi­nut­da Be­genç Ak­mäm­me­dow ge­çir­di.

Ga­ryn­ja­lar dynç alýarmy?

Jan­ly-jan­dar­la­ryň äh­li­si hem gi­je-gün­di­ziň bel­li bir wag­tyn­da dem-dynç al­ýar­. Em­ma gi­je­si­ne hem he­re­ket edip ýö­ren ga­ryn­ja­la­ry gö­re­niň­de: «Be, bu­lar ha­çan dynç alýarka?» di­ýen so­rag ýü­ze çyk­ýar. Dog­ru­dan hem, «Ga­ryn­ja ga­ra gün­de...» diý­li­şi ýa­ly, bu ki­çi­jik mö­jek­ler gi­je-gün­diz he­re­ket­de. Eý­sem, bu işeň­ňir jan­dar­lar ha­çan dynç alýarka?! Ga­ryn­ja­lar uly maş­ga­la bo­lup ýa­şap, edil­me­li iş­le­ri öz ara­la­ryn­da bö­lüş­ýär­ler. Ýag­ny her bir ga­ryn­ja­nyň öz we­si­pe­si bar. Et­me­li işi­ni bir­kem­siz ýe­ri­ne ýe­tir­ýän bu jan­dar­la­r uk­la­mak üçin ses­siz we howp­suz ýe­re – hin­le­ri­ne gir­ýär­ler we bir-iki sa­gat dynç al­ýar­lar. Dynç al­ýan ga­ryn­ja­la­ryň et­me­li iş­le­ri­ni «do­gan­la­ry» ýe­ri­ne ýe­tir­ýär. Adat­ça, ga­ryn­ja­lar gi­je­si­ne köp­räk iş­läp, gün­di­zi­ne dynç al­ýar­lar. Esa­san hem, to­mus pas­lyn­da ga­ryn­ja­lar gün­di­zi­ne ýe­riň aşa­gyn­da­ky sal­kyn öýün­de dynç alyp, gi­je­si­ne işe baş­la­ýar­lar. Ga­ryn­ja­lar kä­te agaç­la­ryň ga­byk­la­ry­nyň ara­syn­da, ot-çö­püň ara­syn­da hem dynç al­ýar­lar. Ga­ryn­ja­lar iý­mit da­şa­mak üçin çe­ken ýo­lun­dan ha­tar bo­lup ýö­räp, bi­ri-bi­ri bi­len ha­bar­la­şyp gid­ýär­ler. Ha­çan­da kä­bir ga­ryn­ja­nyň he­re­ke­ti ha­ýal­lap ýa­dap baş­la­sa, beý­le­ki­ler onuň ýü­kü­ni äkid­ýär­ler. Ýa­daw ga­ryn­ja bol­sa, dynç almak üçin amat­ly

Gyş uku­sy­na gid­ýän jan­dar­lar

Köp jan­dar üçin gyş­da ýe­ter­lik iý­mit tap­mak kyn bol­ýar. Şol se­bäp­den o­la­ryň kö­pü­si gy­şy­na uka gid­ýär­ler. Haý­wan­la­ryň ener­gi­ýa­sy­ny tyg­şyt­la­mak we gyş­da ar­tyk­maç iý­mit­len­mez­den ýa­şa­mak üçin ýü­rek ur­şu­ny ha­ýal­lat­ma­gy­na «gyş uku­sy» di­ýil­ýär. Kä­bir jan­dar­lar gyş­la­ýan wag­tyn­da he­re­ke­ti­ni ha­ýal­lad­ýan bol­sa, kä­bir­le­ri süý­ji uka gid­ýär­ler. Uk­la­ýan wag­tyn­da o­la­ryň be­de­ni­niň gyz­gyn­ly­gy pe­sel­ýär we ýü­rek ur­şy ha­ýal­la­ýar. Şeý­le jan­dar­lar güý­zü­ne has köp iý­mit­le­nip, be­de­nin­de has köp ýag eme­le gel­ýär. Bu ýag jan­dar uzak wagt uka gi­de­nin­de be­de­ni üçin iý­mit bo­lup hyz­mat ed­ýär. Ýa­gyň iki gör­nü­şi bar - ada­ty ak ýag we go­ňur ýag. Go­ňur ýa­gy bo­lan haý­wa­nyň beý­ni­siniň, ýü­re­giniň we öý­ke­niniň işi örän pe­sel­ýär. Oýan­ma­gyň wag­ty ge­len­de, bu sy­na­la­ry gaý­ta­dan ka­da­ly ýag­daý­da iş­läp baş­la­ýar. Gem­ri­ji­ler, kir­pi, aýy, pyş­ba­ga, ýar­ga­nat, gur­ba­ga ýa­ly jan­dar­lar çuň uka gid­ýär­ler. Süý­dem­di­ri­ji­ler, süý­re­ni­ji­ler, ýer­de-suw­da ýa­şa­ýan­lar we hat­da kä­bir mör-mö­jek­ler gy­şy uk­lap ge­çir­ýär­ler. Aýy­lar gyş uku­sy­na gid­ýän jan­dar­la­ryň ara­syn­da has bel­li bol­sa­lar-da, olar hem di­ňe so­wuk wag­ty ýat­ýar­lar. Gü­nor­ta-gün­do­gar Azi­ýa­nyň ys­sy ho­wa şert­le­rin­de ýa­şa­ýan aýy­lar uk­la­ma­ýar­lar. Se­bä­bi olar ýy­lyň do­wa­my

Ab­ra­ka­dab­ra ja­dy­ly sö­züň ta­ry­hy

Ab­ra­ka­dab­ra! Ja­dy­nyň ny­şa­ny­na öw­rü­len bu söz di­ňe bir göz­bag­çy­lar ta­ra­pyn­dan ula­nyl­man, eý­sem, ar­zuw­la­ry­ňy ama­la aşy­ry­jy gud­rat­ly söz hök­mün­de ça­ga­lar ta­ra­pyn­dan hem ula­nyl­ýar. Köp­ler müň­ler­çe ýyl­lyk ta­ry­hy bo­lan bu sö­züň şy­pa be­ri­ji hä­si­ýe­ti­niň bar­dy­gy­na, er­bet güýç­ler­den go­ra­ýan­dy­gy­na ynan­ýar. Dür­li emel­le­ri gör­kez­ýän göz­bag­çy­lar tä­sin bir ýag­da­ýyň ýü­ze çyk­ma­gy üçin «ab­ra­ka­dab­ra» di­ýip gy­gyr­ýar. Şeý­le­lik­de, düý­bün­den bol­ma­jak bir gör­nüş köp­çü­li­giň öňün­de peý­da bol­ýar. My­sal üçin, şlýa­pa­nyň için­den tow­şan­jy­gyň gu­la­gy­ny üşerdip çyk­ma­gy, ýüzi şekilli kart­la­ryň hem­me­si­niň bir­meň­zeş açyl­ma­gy we ş.m. Ab­ra­ka­dab­ra ara­meý di­lin­dä­ki «avra keh­dab­ra» söz dü­zü­min­den ge­lip çy­kyp, «aý­dy­şym ýa­ly ed­ýä­rin, diý­şim ýa­ly dö­red­ýä­rin» di­ýen ma­ny­la­ry ber­ýär. Ta­ry­hyň do­wa­myn­da bu söz beý­le­ki dil­le­re-de ge­çip, gud­rat­ly söz hök­mün­de ynan­ja öw­rü­lip­dir.

Gyş pas­lyn­da iýil­me­li mi­we

Be­ýi (behi) adam sag­ly­gy üçin örän peý­da­ly mi­we­le­riň bi­ri­dir. Wi­ta­min­le­riň jem­le­nen ýe­ri ha­sap­lan­ýan bu mi­wäniň iý­mit siň­di­riş ag­za­la­ryn­dan baş­lap, ýü­rek-da­mar ul­ga­my­na çen­li bir­nä­çe peý­da­sy bar. Güýz pas­lyn­da ýe­tiş­ýän we ýaz pas­ly­na çen­li za­ýa­lan­man sak­lan­ýan bu mi­we­den ter­li­gi­ne iý­mek bi­len bir ha­tar­da, şer­bet, mü­rep­be, mar­me­lad taý­ýar­lap bol­ýar. Be­ýi ga­dy­my dö­wür­ler­den bä­ri halk luk­man­çy­ly­gyn­da ula­ny­lyp ge­lin­ýän mi­weleriň bi­ri­dir. Agajyň ýap­ra­gy, mi­we­si we çi­gi­di der­de der­man ha­sap­lan­ýan bu mi­we gyş pas­lyn­da iý­me­li mi­we­le­riň bi­ri­dir. Be­ýi­niň dü­zü­min­de er­kin ra­di­kal­la­ra gar­şy gö­reş­ýän güýç­li an­ti­ok­si­dant­lar bar. Bu an­ti­ok­si­dant­lar öý­jük­le­riň za­ýa­lan­ma­gy­nyň öňü­ni alyp, do­wam­ly ke­sel­ler­den go­ra­ýar. Al­ma­lar maş­ga­la­sy­na de­giş­li bu mi­we wag­tyn­dan öň gar­ra­ma­gy gi­jik­dir­ýär, şeý­le hem de­ri­niň çe­ýe hem ýaş gö­rün­me­gi­ni üp­jün ed­ýär. Çiş­me how­pu­ny azal­dyp, be­de­niň alyş-ça­lyş işi­ni gol­da­ýar. Be­ýi ýü­rek ýet­mez­çi­li­gi­niň hem der­ma­ny ha­sap­lan­ýar.

Kim­çi – ko­reý­le­riň syr­ly iş­däa­ça­ry

Her hal­kyň özü­ne mah­sus nus­ga­lyk ta­gam­la­ry­nyň bol­şy ýa­ly, ko­reý­ler hem dünýä­niň aş­pez­çi­lik sun­ga­ty­na öz­bo­luş­ly ta­gam­la­ry bi­len go­şant go­şup­dyr. Ko­reý aş­ha­na­sy diý­len­de köp­ler, il­ki bi­len, kim­çi iş­däa­ça­ry­nyň ady­ny tut­ýar. Ko­reý aş­ha­na­sy­nyň iň naý­ba­şy ta­gam­la­ry­nyň bi­ri bo­lan kim­çi sag­lyk üçin iň peý­da­ly iş­däa­çar­la­ryň bi­ri ha­sap­lan­ýar. Eý­sem, «ko­reý aş­ha­na­sy­nyň tä­ji» ha­sap­lan­ýan bu iş­däa­ça­ryň sy­ry nä­me­de? Bu iş­däa­çar ha­ky­kat­da­nam peý­da­ly­my? Kim­çi­niň dür­li gör­nü­şi bar. Bu gör­nüş­ler iş­däa­ça­ra go­şul­ýan gök-bak­ja önüm­le­ri­ne gö­rä üýt­ge­ýär. Däp bol­şy ýa­ly, bu iş­däa­ça­ra duz­la­nan na­pa ke­le­mi (hy­taý ke­le­mi), turp, ter hy­ýar, kä­şir, ýaş so­gan, sa­rym­sak, zen­je­bil, zeý­tun ýa­gy, gy­zyl burç, sir­ke, kün­ji, şe­ker, süý­ji tü­wi uny we ga­ýa du­zy go­şul­ýar. Adat­ça kim­çi taý­ýar­la­mak bir gün wagt al­ýar. Il­ki bi­len ýum­şak hem uzyn ak bal­dak­ly na­pa ke­le­mi 6 sa­gat tö­we­re­gi duz­ly suw­da sak­lan­ýar. Duz­ly suw ke­lem­dä­ki bak­te­ri­ýa­la­ryň ös­me­gi­niň öňü­ni alyp, ysy­ny aýyr­ýar we ýum­şak bol­ma­gy­ny üp­jün ed­ýär. Ke­lem duz­ly suw­dan çy­ka­ry­lyp, su­wy sy­ry­gyp do­ly ak­ýan­ça go­ýul­ýar we gy­zyl burç, sir­ke we zeý­tun ýa­gy bi­len ma­ri­nad edil­ýär. Soň­ra tü­wi unun­dan bu­la­mak taý­ýar­lap, içi­ne kül­ke gy­zyl burç go­şul­ýar

Bir gün­de aý­la­nyp bol­ýan şä­her­ler

Kä­te uzak ge­ze­len­jiň do­wa­myn­da uly zat­la­ra üns ber­lip, ki­çi­jik zat­la­ra wagt hem gal­ma­ýar. Bir gün­de is­len­dik bir uly şä­he­riň ta­ry­hy, me­de­ni­ýe­ti we tä­sin­lik­le­ri bi­len ta­nyş­mak müm­kin hem däl. Mu­nuň üçin azyn­dan bir hep­de ge­rek. Sy­ýa­hat­çy­la­ryň kö­pü­si uly şä­her­le­re ge­ze­lenç et­me­gi ha­la­ýan hem bol­sa, uzak sy­ýa­hat ada­my ýa­dad­ýar. Şol se­bäp­li köp ýurt­la­ra sy­ýa­hat edýän ja­han­keş­de­ler bir gün­de aý­la­nyp bol­ýan ki­çi­jik şä­her­le­re ge­ze­len­je gi­de­ni­ni kem gör­me­ýärler. Uly bolmadyk şä­her­le­ri ula­ga mün­mez­den py­ýa­da aý­la­nyp bol­ýar. Ga­ze­ti­mi­ziň şu sa­nyn­da bir gün­de ge­ze­lenç edip bol­ýan ki­çi­jik şä­her­ler bi­len ta­nyş­dyr­ma­gy ma­kul bil­dik. Se­go­wi­ýa, Is­pa­ni­ýa­nyň ta­ry­hy me­ka­ny. Mad­rid­den uzak bol­ma­dyk ara­lyk­da ýer­leş­ýän Se­go­wi­ýa er­te­ki­le­ri ýa­dy­ňa sal­ýan tä­sin gur­lu­şa eýe­dir. Se­go­wi­ýa­nyň aja­ýyp suw aka­ba­sy, Al­ka­sar ga­la­sy şä­he­riň meş­hur ýer­le­ri­dir. 6 müň 163 ine­dör­dül ki­lo­metr meý­da­ny eýe­le­ýän asu­da şä­he­riň 52 müň ýa­şaý­jy­sy bar. Se­go­wi­ýa ta­ry­hy ýer­le­re ge­ze­lenç et­me­gi ha­la­ýan­lar üçin iň go­wy şä­her­le­riň bi­ri­dir.

Mer­ke­liň ýat­la­ma­lar ki­ta­by çap edil­di

Ger­ma­ni­ýa­nyň öň­ki Kans­le­ri An­ge­la Mer­ke­liň «Er­kin­lik» at­ly tä­ze ýat­la­ma­lar ki­ta­by Kýoln şä­he­ri­niň «Kie­pen­heuer and Witsch» ne­şir­ýa­tyn­da çap edil­di. Ki­tap­da pro­tes­tant ru­ha­ny­nyň gy­zy Mer­ke­liň uly sy­ýa­sa­ta gel­şi ba­ra­da gür­rüň be­ril­ýär. Ki­ta­byň da­şyn­da sy­ýa­sat­çy ze­na­nyň alys­la­ra ga­rap du­ran keş­bi ýer­leş­di­ri­lip­dir. Ki­tap Mer­ke­liň sy­ýa­sy ge­ňeş­çi­si Bea­te Bau­man bi­len bi­le­lik­de ýa­zy­lyp­dyr. Ki­tap köp san­ly su­rat­la­ry, şol san­da öň­ki Kans­le­riň ça­ga­lyk su­rat­la­ry­ny hem öz içi­ne al­ýar. «Dün­ýä­niň 30 ýur­dun­da ne­şir edi­len bu ki­tap «bi­ziň döw­rü­mi­ziň iň tä­sir­li sy­ýa­sat­çy­sy­nyň oý-pi­kir­le­ri­ne we işi­ne çuň­ňur dü­şün­mä­ge ýar­dam be­rer» di­ýip, «Bild» ne­şi­ri ýaz­ýar. Bu ki­tap tiz wagt­da iň köp sa­ty­lan ki­ta­ba öw­rül­di. Ber­lin­de ýüz­ler­çe adam aw­tog­raf al­mak üçin «Duss­mann» ki­tap dü­ka­ny­nyň da­şy­na jem­len­di­ler.

An­to­niu Koş­ta we­zi­pe­si­ne gi­riş­di

Ýew­ro­pa Ge­ňe­şi­niň baş­ly­gy we Bel­gi­ýa­nyň öň­ki Prem­ýer-mi­nist­ri Şarl Mi­şel öz yg­ty­ýar­lyk­la­ry­ny Por­tu­ga­li­ýa­nyň öň­ki Prem­ýer-mi­nist­ri An­to­niu Koş­ta ge­çir­di we oňa Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň döw­let we hö­kü­met baş­tu­tan­la­ry­nyň res­mi ýyg­nak­la­ryn­da ula­nyl­ýan ja­ňy gow­şur­dy. Koş­ta azyn­dan 2,5 ýyl­lap Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň iň ýo­ka­ry sy­ýa­sy gu­ra­ma­sy­na ýol­baş­çy­lyk eder. Ol özü­niň il­kin­ji çy­ky­şyn­da «Dür­lü­lik­de ag­zy­bir­lik» ýö­rel­ge­si­ni do­wam et­dir­me­gi wa­da ber­di.

So­si­al-de­mok­ra­tik par­ti­ýa­sy ýe­ňiş ga­zan­dy

1-nji de­kabr­da Ru­my­ni­ýa­da ge­çi­ri­len par­la­ment saý­law­la­ryn­da So­si­al-de­mok­ra­tik par­ti­ýa­sy 23 gö­te­rim­den gow­rak ses alyp, ýe­ňiş ga­zan­dy. Bu ba­ra­da ýur­duň Mer­ke­zi saý­law to­pa­ry ha­bar ber­di. Bu saý­law­lar­da Ru­my­ni­ýa­nyň ra­ýat­la­ry gel­jek 4 ýyl üçin De­pu­tat­lar pa­la­ta­sy­nyň we Se­na­tyň ag­za­la­ry­ny saý­la­dy­lar. Mag­lu­mat­la­ra gö­rä, So­si­al-de­mok­ra­tik par­ti­ýa­sy her iki pa­la­ta­da-da öň­de­li­gi eýe­läp, Se­nat­da 23,71 gö­te­rim, We­kil­ler pa­la­ta­syn­da 23,07 gö­te­rim ses al­dy. Şeý­le-de «Ru­myn­la­ry bir­leş­dir­mek üçin bi­le­le­şik» (AUR) 17,44 gö­te­rim, «Ru­my­ni­ýa­nyň wengr­le­ri­niň de­mok­ra­tik bi­le­le­şi­gi» (UDMR) 16,62 gö­te­rim, Mil­li-li­be­ral par­ti­ýa­sy (NLP) 14,93 gö­te­rim ses bi­len Se­na­ta gir­di­ler. Şeý­le hem 16,98 gö­te­rim bi­len AUR, 16,49 gö­te­rim bi­len UDMR we 14,31 gö­te­rim bi­len NLP We­kil­ler pa­la­ta­sy­na gir­di. We­kil­ler we se­na­tor­lar we­zi­pe­le­ri­ne 10 mü­ňe go­laý adam da­laş ed­ýär, ýö­ne ola­ryň ba­ry-ýo­gy 456-sy par­la­men­te gi­rer.

Olaf Şols da­laş­gär hö­dür­len­di

Bir­nä­çe hep­de do­wam eden içer­ki mas­la­hat­lar­dan soň, Ger­ma­ni­ýa­nyň So­si­al-de­mok­ra­tik par­ti­ýa­sy (SPD) Kans­ler Olaf Şol­sy gel­jek ýyl ýurt­da ge­çi­ril­jek Pre­zi­dent saý­law­la­ryn­da esa­sy da­laş­gär hök­mün­de hö­dür­le­mek ka­ra­ry­na gel­di. Bu ba­ra­da Olaf Şol­suň SPD-niň egin­deş ýol­baş­çy­la­ry Lars Kling­baýl we Zas­kiýa Es­ken bi­len bi­le­lik­de gat­na­şan met­bu­gat mas­la­ha­tyn­da mä­lim edil­di. Sy­ýa­sy bar­lag­lar ins­ti­tu­ty IN­SA-nyň mag­lu­mat­la­ry­na gö­rä, hä­zir­ki wagt­da iň meş­hur ne­mes sy­ýa­sat­çy­sy go­ran­mak mi­nist­ri Bo­ris Pis­to­ri­us­dyr. Mu­ňa ga­ra­maz­dan, Bo­ris Pis­to­ri­us wi­deo ýüz­len­me­sin­de ady­ny da­laş­gär­le­riň sa­na­wyn­dan aýyr­ýan­dy­gy­ny, şeý­le­lik bi­len Olaf Şol­suň da­laş­gär­li­gi­ne ýol aç­ýan­dy­gy­ny aýt­dy.

COP16 öz işine başlady

2-nji de­kabr­da Sa­ud Ara­bys­ta­ny­nyň paý­tag­ty Er-Ri­ýad­da Birleşen Milletler Guramasynyň Çölleşmä garşy göreşmek boýunça Konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň 16-njy maslahaty (СOP16) öz işi­ne baş­la­dy. Mej­lis­de top­ra­gy gurplan­dyr­mak we gu­rak­çy­ly­ga gar­şy gö­re­şi ýo­kar­lan­dyr­mak bo­ýun­ça glo­bal ta­gal­la­lar ba­ra­da mas­la­hat edi­ler. «Bi­ziň Ýe­ri­miz. Bi­ziň gel­je­gi­miz» şy­ga­ry bi­len ge­çi­ril­ýän maslahat 13-nji de­kab­ra çen­li do­wam eder. Bu forum ýer äti­ýaç­lyk­la­ry­na bagyşlanan BMG-niň Çöl­leş­mä­ gar­şy gö­reşmek boýunça Kon­wen­si­ýa­sy­na gatnaşyjy taraplaryň Ýa­kyn Gün­do­gar­da we De­mir­ga­zyk Af­ri­ka se­bi­tin­de ge­çi­r­ýän il­kin­ji mas­la­ha­tydyr.

Azi­ýa­nyň ösüş ban­ky­nyň tä­ze baş­ly­gy

Azi­ýa ösüş ban­ky­nyň (AÖB) Do­lan­dy­ry­jy­lar ge­ňe­şi 59 ýaş­ly Ma­sa­to Kan­da­ny Azi­ýa ösüş ban­ky­nyň 11-nji baş­ly­gy we­zi­pe­si­ne saý­la­dy. Ma­sa­to Kan­da 2025-nji ýy­lyň 24-nji few­ra­lyn­da işe baş­lap, bu we­zi­pä­ni 2026-njy ýy­lyň 23-nji no­ýab­ry­na çen­li do­wam et­di­rer. Ol hä­zir­ki wagt­da Ýa­po­ni­ýa­nyň Prem­ýer-mi­nist­ri­niň we ma­li­ýe mi­nist­ri­niň ýö­ri­te ge­ňeş­çi­si­dir. «Ma­sa­to Kan­da­nyň hal­ka­ra ma­li­ýe pu­da­gyn­da­ky uly tej­ri­be­si we kö­p u­gur­lar­da su­but edi­len ýol­baş­çy­ly­gy glo­bal yk­dy­sa­dy kyn­çy­lyk­la­ry çöz­mä­ge we hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­ny ös­dür­mä­ge kö­mek eder» di­ýip, ban­kyň do­lan­dy­ry­jy­lar ge­ňe­şi­niň baş­ly­gy Fa­bio Pa­net­ta aýt­dy.