"Türkmenistan" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-88, 39-95-06, 39-95-67
Email: turkmenistan-gazeti@sanly.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 14-nji awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Aşgabatda: açyk howa bolup, demirgazyk-gündogardan tizligi sekuntda 8 — 10 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +22... +24° maýyl, gündizine +35... +37° yssy bolar. Howanyň basyşy 735 mm, çyglylygy 5 — 25 %.

13 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 14-nji awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty: Aşgabatda: açyk howa bolup, demirgazyk-gündogardan tizligi sekuntda 8 — 10 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +22... +24° maýyl, gündizine +35... +37° yssy bolar. Howanyň basyşy 735 mm, çyglylygy 5 — 25 %.

13 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň şu gün — 13-nji awgustda ýurdumyzda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Aşgabatda: az bulutly howa bolup, demirgazyk-gündogardan tizligi sekuntda 8 — 11 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +22... +24° maýyl, gündizine +38... +40° yssy bolar. Howanyň basyşy 732 mm, çyglylygy 5 — 25 %.

13 Awgust 2021

Tebigat

Suwuň ýüzünde nädip ýöräp bilýärler?

Suwuň ýü­zün­de ýö­re­mek uky­by jan­ly dün­ýä üçin tä­sin aý­ra­tyn­lyk­dyr. Mör-mö­jek­ler, guş­lar we süý­re­ni­ji­ler şeý­le jan­dar­la­ra my­sal bo­lup bi­ler. Mör-mö­jek­le­riň 1 müň 200 tö­we­re­gi gör­nü­şi su­wuň ýü­zün­de ýö­räp bil­ýär. Mo­le­kul­ýar güýç­ler se­bäp­li her bir suw mo­le­ku­la­sy tö­we­re­gin­dä­ki mo­le­ku­la­la­ry özü­ne çek­ýär. Suw­da­ky mo­le­ku­la­lar daş-tö­we­re­gin­dä­ki suw mo­le­ku­la­la­ry ta­ra­pyn­dan äh­li ta­rap­dan çe­kil­se-de, ýer­dä­ki suw mo­le­ku­la­la­ryn­da he­re­ket ed­ýän özü­ne çe­ki­ji güýç­ler de­ňag­ram­ly däl. Bu tä­sir se­bäp­li su­wuň üst­ki meý­da­ny müm­kin bol­du­gy­ça az bol­ýar. Ýe­rüs­ti dart­gyn­lyk se­bäp­li su­wuň üs­ti bu ki­çi­jik jan­dar­la­ry yza çe­kip, ýö­re­me­gi­ne kö­mek ed­ýär. Mun­dan baş­ga-da, bu jan­dar­la­ryň aýak­la­ryn­da su­wy yza çek­ýän ýe­lek­li gur­luş­la­ry bo­lup, bu mik­ro göw­rüm­li gur­luş­la­ryň kö­me­gi bi­len su­wa ba­san­la­ryn­da su­wuň üs­tün­de de­for­ma­si­ýa dö­re­dip, su­wa çü­müp bil­me­ýär­ler. Uly jan­dar­la­ryň suw­da ýö­re­me­gi üçin bol­sa bel­li bir güýç bi­len su­wuň ýü­zü­ne ur­ma­gy ge­rek. My­sal üçin, wa­si­lisk at­ly süý­re­ni­ji­niň su­wuň ýü­zün­den ýö­räp ge­çe­nin­de be­de­ni­niň ag­ra­my­ny deň­leş­dir­mek we su­wuň ýü­zün­de sak­lan­mak üçin ýe­ter­lik ýo­ka­ry güýç sarp ed­ýän­di­gi­ni bel­le­ýär­ler. Suw he­re­ket­len­di­ri­ji­le­ri­niň öz­bo­luş­ly su

12 Awgust 2021

Tebigat

«Adam diş­li» ba­lyk tu­tul­dy

ABŞ-nyň De­mir­ga­zyk Ka­ro­li­na şta­tyn­da ýer­li ýa­şaý­jy­la­ryň bi­ri ada­ty bol­ma­dyk ba­lyk tut­dy. «BBC News»-yň ha­ba­ry­na gö­rä, onuň diş­le­ri adam diş­le­ri­ne meň­ze­ýär. Hü­när­men­ler mu­nuň go­ýun kel­le­si ba­ly­gy­dy­gy­ny bel­le­di­ler. Ba­ly­gyň ulu­ly­gy 25-50 sm-e deň bo­lup, onuň ýi­ti oňur­ga­la­ry bar. Adamyňka meňzeş diş­le­ri bi­len ýyr­ty­jy­la­ry aň­sat­lyk bi­len iýip, diş­läp bil­ýän bu ba­ly­k örän çuň ýer­ler­de ýa­şa­ýar.

12 Awgust 2021

Tebigat

Ýaldyrak dogdy...

Türkmenleriň milli senenamasy boýunça şu gün — awgust aýynyň 12-sinden Ýaldyrak döwri başlanýar. Asmanda Ýaldyrak ýyldyzy görnenden soňra şol günden başlap, howada mese-mälim üýtgeşmeler ýüze çykýar. Aýratyn hem Ýaldyrak dogjak bolanda howanyň birden aşa gyzmagy tomsuň iň soňky hoşlaşyk hüjümine meňzeýär. Muňa eždatlarymyz «Ýaldyragyň ýangyny» diýip at berýärler. Asmanda Ýaldyrak görnerem welin, bir salkynjak şemal ýüzüňi sypalap geçer. Säher bilen ekin-dikinlere syn etseň, buldurap duran çyg damjalaryna gözüň düşer. Ýapraklary ýazylyp, eýýäm täzeje öser çykaryp, gök öwsüp başlandyr. Ir oýanýan guşlar bolsa şol çyg damjalaryndan ganyp, birgeňsi owaz edýändirler. Ine, bu Ýaldyragyň dogmagy bilen tebigatda ýüze çykyp başlaýan ilkinji üýtgeşmeler. «Ýaldyrak dogandan soň, keýik suwsamaz» diýmek bilen, ata-babalarymyz tebigatda nemiň köpelip başlaýandygyny duýupdyrlar. Şonuň üçin çarwalar mallaryny guýudan daşrak, uzak örä sürüp başlaýarlar. Daýhanlar bolsa giçki, güýzlük ekinleriň ugruna çykýarlar. Ýaldyrak dogandan soňra gowaçanyň idegini has-da güýçlendirýärler. Sebäbi hut şu döwürde gowaçanyň hasyl elementleriniň emele gelşi we ösüşi çaltlanýar. Şonuň üçin daýhanlar bu döwri «Hasyla hasyl goşulýan döwür» diýip atlandyrýarlar. Ýaldyrak döwri Mizana, ýagny 23-nji sentýabra çenli dowam edýär. Kyrk günläp dowam edýän bu döwrüň özboluşly aýratynlyklary başga-da az däl. Olardan ussat

12 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň şu gün — 12-nji awgustda ýurdumyzda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Aşgabatda: açyk howa bolup, gündogardan tizligi sekuntda 8 — 10 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +22... +24° maýyl, gündizine +37... +39° yssy bolar. Howanyň basyşy 732 mm, çyglylygy 10 — 30 %.

12 Awgust 2021

Tebigat

Ýaldyrakda Gün sowar

Ýaldyrak ýyldyzy kyrk günläp, ýagny awgust aýynyň 12-sinden sentýabr aýynyň 22-sine çenli dowam edýär. Bu döwre başgaça ata-babalarymyz tomsuň «Uly çillesi», gazaklar «Üç arhar», indeýler «Üç sugun», eskimoslar «Üç dogan», belaruslar «Üç uýalar» diýip at beripdirler. Ýaş meteorolog hökmünde bu döwrüň howasy hakynda aýratyn belläsimiz gelýär. Ýaldyragyň dogmagy howanyň salkynlamagynyň nyşany. Şu jähetden hem, halk arasynda «Üçýyldyzda tün sowar, Ýaldyrakda Gün sowar» diýen atalar sözi döräpdir. Gündizlerine yssy bolsa-da, gijelerine howa öňküden salkynlaýar. Üçýyldyz döwründäki bilen deňeşdireniňde, Günüň ýiti şöhleleriniň güýji gowşap, petiş, dymyk howa bolmaýar. Adamlar, janly-jandarlar, hatda ösümlikler hem rahatlyk tapyp başlaýar.

11 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 12-nji awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty: Aşgabatda: açyk howa bolup, gündogardan tizligi sekuntda 8 — 10 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +22... +24° maýyl, gündizine +37... +39° yssy bolar. Howanyň basyşy 732 mm, çyglylygy 10 — 30 %.

11 Awgust 2021

Tebigat

Tokaýlary ýangyndan goralyň!

Tokaý bize ýaşaýyş üçin zerur bolan dem alýan arassa howamyzy berýär. Ol güýçli ýelleriň badyny gowşadyp, apy-tupanlaryň öňüni alýar, suw joşgunlaryndan goraýar, tomsuna howanyň gyzgynlygyny, gyşyna bolsa sowuklygyny peseldýär. Häzirki döwürde tokaý zolaklaryny döretmek, baýlaşdyrmak we olary ýangyndan gorap saklamak boýunça biziň goraghanamyzda hem netijeli işler alnyp barylýar. Ýurdumyzda döwlet ätiýaçlygynyň, daýhan birleşikleriniň çäklerine girýän tokaýlar juda köp. Köplenç, bu tokaýlarda we ýanaşyk ýerlerde adamlar tarapyndan hojalyk işleri amala aşyrylýar, mal bakylýar, ýer açylýar, ekin ekilýär. Höwesjeň balykçylar derýada balyk tutýarlar, tokaýda dynç alýarlar.

11 Awgust 2021

Tebigat

Köpetdag kyssalary

(Dowamy. Başlangyjy gazetiň 190, 191, 195-nji sanlarynda). Owadan sen, Sumbarym!

10 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň şu gün — 11-nji awgustda ýurdumyzda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Aşgabatda: az bulutly howa bolup, demirgazyk-gündogardan tizligi sekuntda 8 — 10 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +23... +25° maýyl, gündizine +36... +38° yssy bolar. Howanyň basyşy 730 mm, çyglylygy 5 — 25 %.

10 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda 2021-nji ýylyň 11-nji awgustynda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty: Aşgabatda: az bulutly howa bolup, demirgazyk-gündogardan tizligi sekuntda 8 — 10 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +23... +25° maýyl, gündizine +36... +38° yssy bolar. Howanyň basyşy 730 mm, çyglylygy 5 — 25 %.

10 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 10-njy awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Aşgabatda: açyk howa bolup, gündogardan tizligi sekuntda 8 — 11 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +25... +27° maýyl, gündizine +38... +40° yssy bolar. Howanyň basyşy 731 mm, çyglylygy 10 — 30 %.

9 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 10-njy awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty: Aşgabatda: açyk howa bolup, gündogardan tizligi sekuntda 8 — 11 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +25... +27° maýyl, gündizine +38... +40° yssy bolar. Howanyň basyşy 731 mm, çyglylygy 10 — 30 %.

9 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 9-njy awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Aşgabatda: az bulutly howa bolup, günorta-gündogardan tizligi sekuntda 9 — 12 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +26... +28° maýyl, gündizine +40... +42° yssy bolar. Howanyň basyşy 733 mm, çyglylygy 5 — 25 %.

9 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 9-njy awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Aşgabatda: az bulutly howa bolup, günorta-gündogardan tizligi sekuntda 9-12 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +26...+28° maýyl, gündizine +40...+42° yssy bolar. Howanyň basyşy 733 mm. Çyglylygy 5-25 %.

8 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda 2021-nji ýylyň 9-njy awgustynda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty: Aşgabatda: az bulutly howa bolup, günorta-gündogardan tizligi sekuntda 9-12 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +26...+28° maýyl, gündizine +40...+42° yssy bolar. Howanyň basyşy 733 mm, çyglylygy 5-25 %.

8 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 7-nji awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty Aşgabatda: az bulutly howa bolup, gündogardan tizligi sekuntda 9 — 11 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +25... +27° maýyl, gündizine +39... +41° yssy bolar. Howanyň basyşy 730 mm, çyglylygy 10 — 30 %.

7 Awgust 2021

Tebigat

Howa maglumaty

Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu gün — 7-nji awgustda bolmagyna garaşylýan howanyň ýagdaýy barada berýän maglumaty: Aşgabatda: az bulutly howa bolup, gündogardan tizligi sekuntda 9-11 metre ýetýän şemal öwser. Howa gijesine +25...+27° maýyl, gündizine +39...+41° yssy bolar. Howanyň basyşy 730 mm. Çyglylygy 10-30 %.

6 Awgust 2021

Tebigat