"Neutral Turkmenistan" newspaper

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-18, 39-95-82, 39-95-88
Email: neutralturkmenistan-gazeti@online.tm

Habarlar

Ýurduň ösüşi — buýsandyryjy sepgitler

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň “Döwlet adam üçindir!”, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň “Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!” diýen ýörelgelerinden ugur alnyp, ýurdumyzyň ähli pudaklarynda, şol sanda ykdysadyýetinde, oba hojalygynda beýik işler amala aşyrylýar. “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynda ýurdumyz beýik ösüşleri başdan geçirýär. Bu bolsa her birimiziň buýsanjymyzy goşalandyrýar. Ähli pudaklar bilen bir hatarda bilim ulgamynda gazanylýan üstünlikler hem aýratyn bellenilmäge mynasypdyr. Aýratyn-da, ýurdumyzda ýaş nesilleriň döwrebap kemala gelmegi, bilimli, sowatly bolup ýetişmegi ugrunda bimöçber işler durmuşa ornaşdyrylýar. Has takygy, şu günler ýurdumyzyň ähli ýerinde ýokary okuw mekdeplerine okuwa girmek üçin resminamalar tabşyrylyp, dalaşgärler hasaba alynýar. Dalaşgärleri 2024 - 2025-nji okuw ýyly üçin bakalawr, hünärmen, magistr maksatnamalary boýunça ýokary we orta hünär okuw mekdeplerine kabul etmek işleri gyzgalaňly dowam edýär. Welaýatymyzyň ýaşlary öz saýlap alan hünärleri boýunça dürli ýokary we orta hünär okuw mekdeplerine resminamalaryny tabşyryp, giriş synaglaryna taýýarlyk görýärler. Ussat hünärmenler bolup, ata Watanymyzyň ösüşlerine mynasyp goşantlaryny goşjak dalaşgärlere giriş synaglaryny üstünlikli tabşyryp, talyp adyna eýe bolmaklaryny arzuw edýäris.

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň «Ýaşlar — Watanyň daýanjy» atly kitabyndan

Türkmen ýaşlary we edebiýat barada gürrüň açanymyzda, gözbaşyny asyrlaryň jümmüşinden alyp gaýdýan nusgawy edebiýatymyzyň wekilleriniň döredijiligine ýüzlenmek maksadalaýyk bolup durýar. Umuman, milli edebiýatyň asyl kökleriniň halk döredijiligine, «Görogly» eposyna, halk dessanlaryna birleşýändigi tebigy kanunalaýyklykdyr. Eýsem, Gündogaryň beýik akyldary, türkmeniň beýik şahyry we filosofy Magtymguly Pyragynyň eserleri ähli döwürler üçin bahasyna ýetip bolmajak ruhy gymmatlykdyr. Magtymgulynyň öz şygyrlarynda ýüzlenmedik temasy ýok diýen ýaly. Onuň watançylyk, ynsanperwerlik, il-halka wepalylyk, halallyk, belent adamkärçilik düşünjelerine ýugrulan eserleri ideýa-mazmun taýdan güýçli bolmak bilen, ýokary terbiýeleýjilik ähmiýete eýedir. Onuň ýaş nesli edep-terbiýä çagyryşly şygyrlaryndaky: Ulalanda iş hoş ýakmaz,

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk

Taryhy waka bolar Üstümizdäki — “Pähim--paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynda Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda döwlet ähmiýetli, il-gün bähbitli tutumly işler durmuşa geçirilýär. Şeýle bähbitli tagallalar bolsa, Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanymyzy syýasy, ykdysady-durmuş we medeni taýdan durnukly ösdürmäge gönükdirilendir. Ajap eýýamymyzda hormatly Prezidentimiziň parasatly içeri we daşary syýasaty belent sepgitlerde rowaç alýar.

Beýik başlangyçlar rowaç alýar

Abadan geljegiň ak ýoly Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ýyllary ýokary zähmet ýeňişleri, şanly wakalary bilen şöhratlanýar. Bu hakykaty üstümizdäki — “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylymyzyň guwançly sepgitleri, taryhy wakalary hem aýdyň subut edýär. Ajap eýýamymyzyň her bir gününde milli ykdysadyýetimizde gazanylýan ýokary görkezijiler mähriban Watanymyzyň “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylymyzda-da ösüş-özgerişli ýolumyza itergi berýär.

Guwanjymyz, buýsanjymyz Watandyr!

Garaşsyz, baky Bitarap ýurdumyzda «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynyň her bir güni toý-baýramlara beslenýär. Peder ýoluny mynasyp dowam edýän Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda eziz Diýarymyz ösüşlerden-ösüşlere sary ynamly öňe barýar. Edebiýatyny, sungatyny, beýik şahsyýetlerini sarpalaýan halkymyz bu ýylda akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny uly dabara besleýär. Halkara derejesinde dabaralanan bu baýram şahyra goýulýan uly hormatyň, sarpanyň aýdyň nyşanydyr. Beýik söz ussady Magtymguly Pyragynyň edebi mirasyny öwrenmekde we ony dünýä ýaýmakda beýik işleri amala aşyrýan, halkymyzyň medeniýetini, sungatyny ösdürýän Gahryman Arkadagymyza, Arkadagly Gahryman Serdarymyza köp sagbolsun aýdýarys.

Döwrüň bagtly ynsanlary

Ýüregi ylhamly ene Ene kalby, ene mähri, ene söýgüsi, ene hüwdüsi — bularyň ählisi ynsan ganynda aýlanýan mukaddeslikdir. Ene hakyndaky beýik düşünje her bir ynsanyň ýüregine ornan iň ajaýyp duýgudyr. Çünki, eneler belent sarpanyň, çäksiz hormatyň, beýik söýginiň, mukaddes ojagyň eýeleridir.

Atam öýüme

Eziz, ojak, indi senden örmälim, Ýyllar geçdi, kerwen gurap aýlanyp.

Şahyra bagyşlanan ilkinji eserler

Beýik söz ussady, türkmen halkynyň beýik şahyry Magtymguly Pyragy hakynda söz açylanda, ol diňe bir türkmen halkynyň akyldary diýlip tanalman, eýsem, dünýä halklarynyň hem ony beýik akyldar, dana pähimdar hökmünde ykrar edýändigini bellemek zerurdyr. Beýik akyldaryň parasatly keşbi hemmämiziň kalbymyzda, dana sözleri aňymyzda orun alandyr. Ýazyjy-şahyrlarymyz beýik Magtymguly atamyzy öz şirin sözleri bilen taryp etseler, heýkeltaraşdyr suratkeşlerimiz onuň türkmen halkyna mahsus mertlik, agraslyk, mähremlik, danalyk ýaly duýgulara ýugrulan ajaýyp keşbini öz sungat eserlerinde janlandyrýarlar. Kompozitorlarymyz bolsa, beýik akyldara bagyşlap döreden, kalplary joşdurýan saz eserleri bilen onuň waspyny ýetirýärler. Şahyra bagyşlanyp döredilen sungat eserleri juda köp. Şolaryň ilkinjileri barada durup geçsek maksada laýyk bolar.

Nesil terbiýesi — wajyp wezipe

Netije başarnyga bagly Ajap eýýamymyzda ýaş nesle bilim we terbiýe bermegiň wajyp ýörelgesi gözbaşyny asyrlardan alyp gaýdyp, gadymy halkymyz bu meselä hemişe uly üns beripdir. Sebäbi, ata-babalarymyz ylymly-bilimli, edep-terbiýeli nesli abadan ertiriniň eýeleri hasaplapdyrlar. Dana pederlerimiziň şu ýörelgesinden ugur alýan Arkadagly Gahryman Serdarymyz bilim ulgamynyň işini kämilleşdirmekde giň möçberli işlere badalga berýär. Ýurdumyzyň ylym-bilim ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýady döwrebaplaşdyrylýar.

Ajaýyp Awazanyň melhem howasy, suwy, «Arzuwda» hasyl bolýar çagalaryň arzuwy

Tomus — 2024 Her bir çaga tomus paslynda deňziň kenarynda dynç almagyň, deň-duşlary bilen gyzykly oýunlary oýnamagyň, wagtyny şadyýan hem-de peýdaly geçirmegiň arzuwynda bolýar. Ýurdumyzda ýaş nesliň bu arzuwynyň hasyl bolmagy üçin Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalary bilen ähli şert-mümkinçilikleriň döredilýändigi döwrümiziň ajaýyp hakykatydyr. Muňa «Türkmennebit» döwlet konserniniň ýokary derejeli «Gämi» myhmanhanalar toplumy we sagaldyş-dikeldiş merkeziniň «Arzuw» çagalar sagaldyş merkezinde dynç alýan çagalary göreniňde hem aýdyň göz ýetirýärsiň. Bu ýerde çagalaryň tomusky dynç alyş möwsümini şat we sapaly, ýatda galyjy geçirmekleri üçin uly aladalar edilýär. Çagalar medeni çärelere, dürli bäsleşiklere, sport ýaryşlaryna uly höwes bilen gatnaşýarlar, özlerini gyzyklandyrýan güýmenjeleri bilen meşgul bolýarlar. Merkezde gyzyklanmaga zat köp. Çagalaryň dynç almaklary, wagtlaryny peýdaly we şadyýan geçirmekleri üçin ähli şertler döredilipdir. «Arzuw» çagalar sagaldyş merkezinde oýun oýnamak, bedenterbiýe, sport bilen meşgullanmak üçin meýdançalar, tans zaly, kompýuter otagy, gurnaklar, kitaphana hereket edýär. Bu bolsa çagalaryň ukyp-başarnyklaryny açyp görkezmekde uly ähmiýete eýedir.

Ýaş nesil baradaky alada

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýaş nesillerimiziň sagdyn ösüp-ulalmaklary, ylymly-bilimli, ilhalar adamlar bolup ýetişmekleri ugrunda ägirt uly işler amala aşyrylýar. Bu ugurda maksatnamalaýyn çäreler yzygiderli durmuşa geçirilýär. Bu gün ata Watanymyz bagtyýar çagalygyň, arzuwlaryň hasyl bolýan mekanyna öwrüldi. Ösüp gelýän ýaş nesiller — ajaýyp zamanamyzyň gül-gunçalaryna deňelýän mähriban körpelerimiz biziň ynam-arzuwlarymyzdyr. Şonuň üçinem watansöýüji, berk bedenli, sagdyn nesilleri terbiýelemek babatda alnyp barylýan möhüm işler aýratyn many-mazmuna beslenýär. Olar türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň uly aladalarynyň aýdyň netijesidir. Hut şeýle bolansoň bagtyýar nesillerimiziň Gahryman Arkadagymyza, Arkadagly Gahryman Serdarymyza aýdýan alkyşly sözleri asla egsilmeýär.

Her bir adamyň borjy

Elektrik togy ulanylanda, ýangyn howpsuzlyk düzgünleri birkemsiz berjaý edilmelidir. Ýörite niýetlenen goraýjylaryň peýdalanylmagy elektrik geçirijisindäki tok güýjüniň artmagyndan ýa-da gysga utgaşmadan döreýän ýangynyň öňüni almagyň esasy şertleriniň biridir. Ulanylýan tok geçirijileriň daşky örtügi wagtyň geçmegi bilen guraýar. Şol esasdan, wagtal-wagtal tok geçirijileriň daşky örtüginiň garşylyga çydamlylygy barlanyp durulmalydyr. Elektrik enjamlary ulanylanda, aşakdaky düzgünler berk berjaý edilmelidir:

Adam. Jemgyýet. Kanun.

Ekologiýa syýasatynyň rowaçlygy Hormatly Prezidentimiz gözel tebigatymyzy goramaga, daşky gurşawy sagdynlaşdyrmaga we tebigy baýlyklarymyzy rejeli peýdalanmaga gönükdirilen wezipelere uly üns berýär. Gözel Diýarymyzyň tebigatynyň haýwanat we ösümlik dünýäsiniň köpdürlüligini aýawly saklap, geljekki nesillere ýetirmek bilen bagly wezipeleri öňde goýýar. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ekologiýa syýasatynyň esasy maksady ilatymyzyň daşky gurşawda sagdyn ýaşamagyny üpjün etmekden ybaratdyr.

Asudalygyň goragynda

Eşretli ýörelge Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ýyllarynda il-günümiz hormatly Prezidentimiziň saýasynda döwletli döwranda ýaşap, gurýar we döredýär. Garaşsyz, baky Bitarap döwletimiziň mundan beýläk-de ösdürilmeginiň hatyrasyna tutanýerli zähmet çekýär. Asuda, abadan durmuşda işlemegem, ýaşamagam bagtyýarlykdan nyşandyr.

Berk talap

Ulag serişdesini dolandyrmak üçin zerur resminamalaryň düzüw bolmagyny üpjün etmek hökmany şert bolup durýar. Mysal üçin, awtoulag serişdesine erk etmek üçin dolandyrmaga hukuk berýän sürüjilik şahadatnama, bellenen tertipde şahadatnama sürüjiniň elinden alnan ýagdaýynda bolsa, wagtlaýyn rugsatnamasy we şahsyýetini tassyklaýan resminamasy bolmalydyr. Mundan başga-da, Kadalarda bellenilişi ýaly, ulagyň bellige alnandygy hakynda güwänamasy we döwlet tehniki gözegçiliginden geçendigi hakyndaky guratlyk haty sürüjiniň ýanynda bolmalydyr. Ýene bir ýagdaýam ýatlap geçeliň. Eger-de ulagyň eýesi bolmadyk mahaly dolandyrylanda, şol ulaga eýelik etmäge, ony ulanmaga, oňa serenjam bermäge bolan hukugyny tassyklaýan resminamasy hökmandyr. Bu babatda ýük awtoulaglary üçinem kesgitlenen kadalar hereket edýär. Bölümçämiziň gözegçileri ýollara we köçelere gözegçilik edenlerinde ýokarda gürrüňi edilen düzgünleriň berjaý edilişine-de ýeterlik üns berýärler. Sebäbi, sürüjileriň käbirleri geleňsizlik edip, degişli resminamalary düzgüne laýyk resmileşdirmän awtoulaglara erk edilmegine ýol berýärler. Şeýle düzgün bozmalara ýol berýän sürüjiler ýüze çykarylsa, olara hereket edýän kanunçylyga laýyklykda çäreler görülýär.

Baldyzym — bagtyma şärik

Türkmenistanyň Prezidentiniň «Türkmeniň Altyn asyry» atly bäsleşigine Türkmen zenanlarynyň bütin durky, süňňi-süýegi gözellige ýugrulandyr. Muňa arkama-arka aýlanyp gelýän däp-dessurlarymyzyň, halk döredijiligimiziň, şahyrana eserleriň, eneden gyza, gaýyndan gelne, ýeňňeden baldyza geçip gelýän el işleriniň mysalynda hem göz ýetirmek bolýar. Üýşüp-üýşüp keşde çeken, keçe basan, haly dokan, gaýma gaýan, süýji tagamlary taýýarlap, ýagşy görüm-görelde bilen sagdyn nesli kemala getiren, dogry edep-terbiýe berip, Watanyň mynasyp ogul-gyzlaryny ýetişdiren mähir-mylakatly zenanlarymyzyň näçe tarypyny ýetirseňem azdyr.

“Mersedes - benziň” taryhyndan

Täze tehnologiýalar bilen gyzyklanýan meşhur telekeçi Emil Ýellinekiň haýyşy boýunça 2 silindrli, 6 at güýji kuwwatly awtomobil döredilip, bu awtomobil uly üstünlige eýe bolupdyr. 1900-1901-nji ýyllarda inžener-konstruktor Awgust Wilgelm Maýbah tarapyndan işlenilip taýýarlanylan 35 PS dünýäde ilkinji hereketlendirijisi benzin bilen işleýän bu awtomobil Emil Ýellinekiň haýyşy boýunça gyzynyň hormatyna “Mersedes” diýip atlandyrylypdyr. Ýellinekiň gyzynyň maşgalada tutulýan ady Mersedes bolup, doly ady Adriana Manuela Ramona Ýellinekdir. Mersedes awstriýaly telekeçi hem-de Awstro-Wengriýanyň ilçisi Emil Ýellinekiň maşgalasynda Awstriýanyň Wena şäherinde dünýä inýär. Mersedes — ispança “Merсedes” — “sowgat, sylag” diýmekdir. Şol döwürlerde bu at ispan dilli halklarda uly meşhurlyga eýe bolup, aýal-gyzlara dakylypdyr. Bu adyň doly atlandyrylyşy Mariýa de las Mersedesdir.

Bagtyň syry

(Tymsal) Bir täjir ogluny çagalygyndan dürli ugurlardan okadypdyr. Ogly ýetginjek çykansoň, ony alys ýerde ýaşaýan ady belli akyldardan sapak almaga ugradypdyr.

Dumly-duşdan dürli-dümen

Daş buzlugy Argentinada ýerleşýän Kampo-de-Pedra-Pomes atly giden meýdan tebigat täsinlikleriniň jemlenen ýeridir. Guşuçar belentlikden seredeniňde, ululy-kiçili, dürli reňkli kiçiräk baýyrlar, gaýalar özboluşly gözelligi peşgeş berýär. Irki döwürlerde Blanko ýanardagynyň atylmagyndan emele gelen ýere «Daş buzlugy» ýa-da «Aý landşafty» diýilýär. 14 inedördül kilometr meýdanda ýanardag jynsy bolan pemza emele gelmeleri Gün şöhlesine öwşün atýan buz harsaňlaryny ýadyňa salýar. Ýyllaryň geçmegi bilen pemza dag jynsyny ýeliň timarlamagy netijesinde täsin şekiller döräpdir. Bu ýerde olaryň bäş müňden gowragy bar. Dürli ululykdaky şekilleriň käbiriniň beýikligi 30 metrden geçýär. Tebigatyň bu ajaýyplygy syýahatçylary özüne çekýär.

Kalplaryň şahyrynyň hormatyna

Welaýat kitaphanasynda Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň welaýat birleşmesiniň we kitaphananyň bilelikde guramagynda «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylyna bagyşlanyp «Magtymguly Pyragy – türkmen kalbynyň şahyry» ady bilen maslahat geçirildi. Oňa welaýatymyzyň iri jemgyýetçilik guramalarynyň we syýasy partiýalarynyň wekilleri, medeniýet-sungat işgärleri gatnaşdylar. Maslahatyň barşynda hormatly Prezidentimiziň parahatçylyksöýüjilikli, ynsanperwer syýasaty esasynda Magtymguly Pyragynyň şygyrlaryna uly sarpa goýulýandygy, ýaşlary milli watançylyk ruhunda terbiýelemekde akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň köptaraplaýyn edebi mirasynyň täsiriniň uludygy bellenildi. Çykyş edenleriň akyldar şahyrymyzyň öwüt-ündew mowzugyndaky goşgularyny okap, olarda öňe sürülýän pikirleri giňişleýin düşündirmekleri maslahatyň täsirini has-da artdyrdy.