Türkmenmetbugat

"Türkmen dünýäsi" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-45, 38-60-40, 38-60-44
Email: turkmendunyasi@sanly.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Dürler hazynasy

Halkyna baky bagty peşgeş beren hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallasy bilen kitaphana ulgamy ösen derejelere ýetirildi. Döwrüň talaplaryna doly laýyk gelýän bitewi elektron kitaphana ulgamy döredildi. Bu bolsa röwşen geljegimiz bolan ýaş nesliň ylymly-bilimli bolmagyna, dünýägaraýşynyň ýokary derejede ösmegine ýardam berýär. Merdana halkymyz gadymy döwürlerden bäri kitaplara aýratyn gymmatlyk hökmünde seredipdir. Taryhymyza ser salsak, Merwde, Köneürgençde birnäçe gadymy kitaphanalaryň bolandygyna göz ýetirýäris. Bu kitaphanalarda juda gymmatly kitaplar saklanypdyr hem-de olar ylmyň we medeniýetiň merkezi hasaplanylypdyr.

3 Fewral 2021

Bilimli nesil kuwwatly Watanymyzyň daýanjydyr

Berkarar ýurdumyzda ýaş nesil baradaky alada döwlet syýasatynda ileri tutulýan ugur hökmünde kesgitlenendir. Hormatly Prezidentimiziň paýhasly ýolbaşçylygynda ylym-bilimden paýly, giň dünýägaraýyşly ýaşlaryň kemala gelmegi ugrunda ägirt uly işler durmuşa geçirilýär. Ata Watanymyzyň gülläp ösüşiniň berk binýady bolan ylym-bilim ulgamyny ösdürmeklige, onuň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmaga, sanly tehnologiýalary giňden ornaşdyrmaga aýratyn üns berilýär. Bularyň aňyrsynda dana pederlerimiziň asyrlar aşyp gelýän watansöýüjilik, parasatlylyk ýörelgelerini mynasyp dowam etdirýän, bilimli, ylymly nesilleri terbiýeläp ýetişdirmek baradaky aladalar jemlenendir. Sebäbi ylymly, sagdyn, ruhubelent ýaşlar Garaşsyz, baky Bitarap ýurdumyzyň daýanjydyr. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda kabul edilen «Türkmenistanda ýaşlar baradaky döwlet syýasatynyň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy» hem ýurdumyzda ýaşlar baradaky döwlet syýasatyny üstünlikli amala aşyrmak, ylym-bilim, ösen tehnologiýalar bilen düýpli gyzyklanýan ýaşlary ýüze çykarmak, zähmetsöýer, ylymly-bilimli, bedew batly ösüşlerimize mynasyp goşant goşýan kämil nesilleri terbiýeläp ýetişdirmek, watansöýüjiligi, ynsanperwerligi, zähmete söýgini terbiýelemek baradaky maksatlardan ugur alýar. Täze taryhy döwürde ýaş nesliň bilim almaga bolan hukuklaryny üpjün etmek, olara berilýän bilimiň dü

3 Fewral 2021

Bilimli nesliň aladasy

Çaga jemgyýetiň aýratyn hukukly bölegidir. Şoňa görä-de ýurdumyzda olaryň hemmetaraplaýyn we sazlaşykly ösmegi üçin zerur şertler döredilýär. «Bilim hakynda» Türkmenistanyň Kanunynda mekdebe taýýarlygyň hökmanydygy hukuk taýdan berkidilendir. Mekdebe taýýarlyk maşgalada, mekdebe çenli çagalar edaralarynda amala aşyrylýar. Çagalaryň beýnisiniň ösüş döwründe hem-de geçiş döwründe olara örän seresaply, ünsli we jogapkärçilikli seredilmelidir. Mekdebe çenli çagalar edaralarynyň terbiýeçileri bilen orta mekdepleriň başlangyç synp mugallymlary çaga terbiýesinde ýakyn gatnaşykda bolmalydyr. Orta mekdepleriň başlangyç synp mugallymlary çagalar baglarynyň mekdebe taýýarlaýyş toparlarynyň sapaklaryna ýygy-ýygydan gatnaşyp, geljekde özlerine okamaga geljek körpeler bilen, olaryň bilim derejesi, terbiýesi, häsiýeti bilen tanyşmalydyr. Terbiýeçiler bolsa başlangyç synplaryň sapaklaryna ýygy-ýygydan gatnaşyp, çagalar bagynda terbiýelenen çagalaryň bilim derejelerini ösdürişleri, özlerini alyp baryşlary bilen gyzyklanyp durmalydyr.

2 Fewral 2021

Sanly ulgamy ösdürmekde ýaşlaryň orny

«Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda, ýurdumyzda döwrebap tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmak hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdelerini elektron görnüşe geçirmek bilen baglanyşykly işler alnyp barylýar. «Türkmenistan – parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda halk hojalygynyň ähli pudaklarynda sanly ulgam çalt depginlerde durmuşa ornaşdyrylýar. Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasy hormatly Arkadagymyzyň alyp barýan içeri we daşary syýasatynyň durmuşa geçirilmegine işeňňir gatnaşýar. Ýurduň halk hojalygynyň dürli pudaklaryndan gelýän ýaş hünärmenler döwlet buýurmalary esasynda hünär derejelerini ýokarlandyrýarlar we gaýtadan şertnamalaýyn esasda magistratura okuwlary boýunça hünärmenler taýýarlanýar. Akademiýada diňleýjiler çylşyrymly ýiti bäsleşikli bazar ykdysady şertlerinde ykdysady, hukuk we ynsanperwer ugurlar boýunça bilim alýarlar. Aýratyn bellemeli zatlaryň biri sanlylaşdyrmak ulgamy boýunça olar bilimleri ele almak bilen, iş endikleriniň inçe syrlaryny halypa professor-mugallymlaryndan, ýurduň öňdebaryjy pudaklarynyň ýokary derejeli hünärmenleri utgaşdyryjy mugallymlaryndan öwrenýärler.

2 Fewral 2021

Çagalar bagy bilen maşgalanyň körpeleri terbiýelemekdäki ähmiýeti

Ýaş nesle berilýän bilimiň hilini dünýä derejesine ýetirmekde, onuň kämil bolmagynda ata-enäniň orny uludyr. Olar çaga terbiýesinde milli oýunlary, sanawaçlary, matallary ulanyp durmalydyrlar. Çaga özüne erteki aýdyp berilmegini, goşgy, sanawaç öwredilende olary ýat tutup, ata-enesine aýdyp berip, olaryň diňlemegini, suratly kitaplara seredip, özleri bilen gürrüň edilmegini isleýär. Sözleýşiň kämil bolmagynyň binýady ilki maşgalada, soňra çagalar bagynda alnyp barylýan işleriň esasynda goýulýar. Çaga üçin möhüm bolan bu iki tarapyň özara hyzmatdaşlygy zerurdyr. Çaga terbiýesinde ata-eneleriň hem öňünde uly borç durýar. Her bir maşgala öz çagasynyň ösüşi, terbiýesi üçin jogapkärçilik çekýär, döwletimiz bolsa maşgalanyň öz borçlaryny ýerine ýetirmegi, çaganyň ýaşamagy, goraglylygy we kadaly ösmegi üçin ähli şertleri döredip, olara uly ýardam berýär.

2 Fewral 2021

Edebiýat sapagynda milliligiň beýany

Bilim ulgamynyň döwrüň talabyna laýyklykda özgermegi, okuwçylara berilýän bilimiň kämilleşmegi, bilim edaralarynyň täze tehnologiýalar bilen üpjün edilmegi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýaş nesliň geljegi ugrunda alyp barýan beýik işleriniň oňyn netijeleridir. Häzirki wagtda ýurdumyzda çagalara berilýän bilimiň hilini ýokarlandyrmaga, şeýle-de dersleri terbiýe bilen utgaşykly alyp barmaga aýratyn üns berilýär. Şoňa laýyklykda, hormatly Prezidentimiz tarapyndan ýaş nesliň ýokary aň-düşünjeli, sagdyn bedenli, kämil şahsyýetler bolup kemala gelmegi, olaryň täze tehnologiýalardan gowy baş çykarýan ýaşlar bolup ýetişmegi üçin birnäçe mümkinçilikler döredilýär. Şol mümkinçilikleri netijeli peýdalanyp, biz mugallymlar guraýan her bir sapagymyzda okuwçylara bilim bermek bilen bir hatarda, olary milli däp-dessurlarymyza laýyklykda ýokary ahlak sypatly, terbiýeli ýaşlar edip ýetişdirmäge ünsli çemeleşýäris. Okuwçylary derse höweslendirmek mugallymyň esasy wezipesidir. Şonuň üçin men hem sapagyň täsirliligini artdyrmakda dürli iş usullaryndan ýerlikli peýdalanýaryn.

2 Fewral 2021

Asylly käriň dowamaty

Kärdeşimiz, halypa Nabat mugallymyň zähmet ýoluna başlanyna ýarym asyr wagt geçipdir. Biz — mugallymlar ony bu sene bilen gutlap, ýagşy arzuwlary aýtdyk. Her kim öz ýadynda galan, özüne ýakyn bolan ýatlamalary bilen söze başlaýar. Men ýedi onlugy arka atan, henizem gujurly zenanyň keşbine syn edip, ol barada bilýän zatlarymy aňymda aýlap otyryn. Ol 22 ýaşyndaka şu mekdepde işe başlanda, 50 ýyl işlän Allaguly mugallyma geň galyjylyk bilen bakypdy. Bu günki gün bolsa özüniň bu kärde 50 ýyl işländigine haýran galýardy. Onuň mekdepde we obada ýörgünli ady Nabat mugallym, mugallymçylygynyň daşyndan eden, edýän işleri sanardan kän. Maldar, daýhan, keşdeçi, gaýmaçy, örümçi, ene, başarjaň hojalykçy. Onuň elinden köp hünär gelýär. Ol häzirem sygyr sagmagy, çörek bişirmegi kyn iş hasap edenok, mahlasy, on barmagynyň hersinden on hünär dökülýän diýilýänlerden. Belki, onuň şol ruhubelentligi, şadyýanlygy juwan görkezýändir. Oňa daşyndan syn eden, ýedi onlugy arka atandyr öýtmez. Ol gelinleriniň, gyzlarynyň maslahatçysy.

2 Fewral 2021

Watanymyzyň kuwwaty ýaşlar

Mähriban Prezidentimiz ylymly-bilimli, halkymyzyň ruhy-ahlak gymmatlyklaryna belent sarpa goýýan, sagdyn durmuş ýörelgesine eýerýän, saýlan hünäriniň eýesi bolup, döwletimiziň ösüşine mynasyp goşant goşmaga ukyply ýaşlary terbiýeläp ýetişdirmegi bagtyýarlyk döwrümiziň möhüm wezipeleriniň biri hökmünde kesgitleýär. Milli Liderimiziň «Döwlet adam üçindir!» diýen baş taglymatly ynsanperwer döwlet syýasatynda mynasyp orun alan ýaşlaryň okamaklary, işlemekleri, sport bilen meşgullanmaklary, dynç almaklary üçin ähli şert-mümkinçilikleriň döredilýändigi buýsandyryjy ýagdaýdyr. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň möhüm wakasy hökmünde kabul edilen «Türkmenistanda ýaşlar barada döwlet syýasatynyň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasyny» durmuşa geçirmek boýunça amala aşyrylýan işler hem bu ajaýyp hakykatyň aýdyň subutnamasy bolup durýar.

1 Fewral 2021

Döwrebap usullardan peýdalanýarys

Gahryman Arkadagymyzyň milli bilim ulgamyny ösdürmek boýunça başlangyçlary rowaçlyklara beslenýär. Milli Liderimiziň: «Bilim, ylym we tehnika ulgamlarynda gazanylýan üstünliklere esaslanyp, milli bilim ulgamyny ösdürmelidiris. Bilimli, zähmetsöýer, giň dünýägaraýyşly, öňdebaryjy tehnologiýalardan oňat baş çykarýan ýokary derejeli hünärmenleri terbiýeläp ýetişdirmelidiris» diýen pähim-paýhasly sözlerinden ugur alýan mekdebimiziň mugallymlary talyplara bilim bermekde döwrebap usullardan peýdalanýarlar. Talyp ýaşlaryň arasynda sagdyn durmuş ýörelgesini ündeýän wagyz-nesihat çärelerini yzygiderli geçirip durýarlar. Olarda hormatly Prezidentimiziň «Döwlet adam üçindir!» diýen taglymatyna esaslanyp, ýaşlaryň watansöýüji, ylymly-bilimli, sagdyn hem-de ruhubelent bolup ýetişmekleri ugrunda ähli zerur şertleriň döredilýändigi buýsanç bilen bellenilýär. Gahryman Arkadagymyzyň «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly ylmy-ensiklopedik kitabynda beýan edilýän dermanlyk ösümlikleriň, şeýle-de üzärlik tüssesiniň peýdasy düşündirilýär. Mekdebimiziň okuw sapaklary geçilýän otaglarynda ýokanç keselleriň öňüni almak maksady bilen, arassaçylyk we zyýansyzlandyryş işleri yzygiderli alnyp barylýar. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe başlangyç hünär okuw mekdebimizi üstünlikli tamamlan ýaşlaryň ýurdumyzyň oba hojalygynyň dürli pudaklarynda göreldeli zähmet çekmegi bizi has-da buýsandyrýa

1 Fewral 2021

Altyn asyryň altyn zehinleri

Hormatly Prezidentimiziň mekdep okuwçylarynyň tebigy zehinini açmak we ösdürmek babatda bilim işgärleriniň öňünde goýan wezipelerini durmuşa geçirmek, ukyp-başarnyklaryny görkezen mekdep okuwçylaryny höweslendirmek we halkara bäsleşiklere taýýarlamak maksady bilen geçirilýän «Altyn asyryň altyn zehinleri» atly ders bäsleşiginiň Balkanabat şäher tapgyry welaýat merkezindäki tebigy ugurly derslere ýöriteleşdirilen 21-nji, 7-nji orta mekdeplerde, Balkanabat nebitçilik orta hünär okuw mekdebinde geçirildi. Oňa şäherdäki mekdepleriň 9-10-11-nji  synp okuwçylary gatnaşdylar. Bäsleşigiň açylyş dabarasynda çykyş edenler Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzda ýaşlaryň ylymly, bilimli, ähli dünýägaraýyşly bolup ýetişmekleri ugrunda ähli mümkinçilikleriň döredilýändigini buýsanç bilen belläp, bu ugurda dünýä nusgalyk işleri amala aşyrýan Gahryman Arkadagymyzyň janynyň sag, ömrüniň uzak bolmagyny arzuw etdiler.

1 Fewral 2021

Daşary ýurt dilleriniň okadylyşy kämilleşdirilýär

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ylym-bilim ulgamyny kämilleşdirmäge aýratyn üns berilýär. Bilim ulgamynda amala aşyrylýan özgertmeler, okatmagyň dünýäde ykrar edilen öňdebaryjy usullaryna we milli tejribä esaslanýan bilim maksatnamalary kabul edilýär. Şolaryň hatarynda daşary ýurt dillerini okatmagy kämilleşdirmek boýunça maksatnamalar hem bar. Hormatly Prezidentimiziň başlangyçlary bilen daşary ýurt dillerini öwrenmek we öwretmek üçin ähli zerur bolan mümkinçilikler döredilýär. Şondan ugur alnyp, mekdep okuwçylarynyň azyndan üç dili suwara bilmegini gazanmak esasy wezipe hökmünde kesgitlenildi. Şeýlelikde, ýurdumyzdaky umumybilim berýän orta mekdeplerde okadylýan daşary ýurt dili dersleriniň sany artdyryldy we täze okuw maksatnamalary girizildi. Dil derslerini çuňlaşdyryp öwredýän orta mekdepleriň birnäçesi ulanmaga berildi. Olarda okuwçylaryň daşary ýurt dillerini has çuňňur öwrenmegi üçin ähli mümkinçilikler döredildi, daşary ýurt dillerinde täze okuw kitaplary we gollanmalar çap edildi. Ýurdumyzda hereket edýän dil merkezleriniň sany artdyryldy.

1 Fewral 2021

Zehinli ýaşlar — şu günümiz hem geljegimiz

Ýurdumyzyň geljegi bolan ýaş nesiller baradaky alada döwlet syýasatynyň ileri tutulýan wezipeleriniň biridir. Şoňa görä, hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda döwrebap bilimli, watansöýüji, beden we ruhy taýdan sagdyn nesilleriň ýetişmegi, saýlap alan hünärleri boýunça kämilleşmekleri üçin uly aladalar edilýär. Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, ýaş nesliň watançylyk ruhunda terbiýelenmegine aýratyn üns berilmelidir. Olara çagalykdan başlap, Watana söýgi, gahrymançylykly geçmişimize, halkymyzyň şöhratly däp-dessurlaryna hormat goýmak, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň gazananlaryna we üstünliklerine buýsanmak ýaly häsiýetler mahsus bolmalydyr. Hut şundan ugur alnyp, ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde, şol sanda biziň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutymyzda bilim alýan ýaşlarymyzyň arasynda bu babatda yzygiderli wagyz-nesihat, düşündiriş işleri alnyp barylýar.

1 Fewral 2021

Bagtdan paýly körpeler

Gözel paýtagtymyz Aşgabatda we welaýatlarymyzda döwrebap çagalar bakja-baglarynyň ençemesi hereket edýär. Aşgabat şäheriniň Köpetdag etrabynyň Oguzhan we G.Ezizow köçeleriniň arasynda ýerleşýän 165-nji çagalar bakja-bagy 2016-njy ýylyň ýanwar aýynda gurlup ulanylmaga berildi. Indi 5 ýyldan gowrak wagt bäri bu döwrebap bilim ojagynda çagalar terbiýelenýär. 160 orunlyk bu çagalar bakja-bagy 2 gatly, ak mermerli uly binadan ybaratdyr. Bu ýerde çagalar toparlarynyň 8-si, ýagny, 2 sany bakja, 6 sany bag toparlarynyň terbiýelenmegi üçin dünýäniň iň soňky gazananlaryny özünde jemleýän ähli amatly şertler döredilen. «Çaga eziz, edebi ondanam eziz» diýilmegi ýöne ýerden däl. Ene-atalar öz çagalaryna döwrebap terbiýe bermekde ellerinden gelenlerini edýärler. Diňe bir ene-atalar däl, tutuş ýurdumyzda alnyp barylýan syýasat hem hut şu alada bilen gurşalandyr.

1 Fewral 2021

Nesil terbiýesi

Hormatly Prezidentimiz: «Çagalaryna aýratyn söýgi, aýratyn alada bilen garamak, olara özüniň iň gowy zatlaryny bagyş etmek türkmenleriň gadymdan gelýän däpleriniň biridir» diýip belleýär. Biz ýurdumyzda Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ösüp gelýän ýaşlar babatda edilýän aladalarda ata-baba dowam edip gelýän bu asylly ýol-ýörelgelerimiziň aýdyň şöhlelenmesini görýäris. Ýaşlara zamanabap milli bilim-terbiýe bermek, olaryň ilhalar ynsanlar, zamanabap hünärmenler bolup ýetişmekleri ugrunda döwletimizde uly işler amala aşyrylýar. Paýtagtymyzda we welaýatlarymyzda binagärlik babatda dünýä ülňülerine laýyk gelýän, häzirki zaman ösen tehnologiýalar esasynda, sanly ulgama daýanylyp enjamlaşdyrylýan mekdebe çenli çagalar edaralaryndan başlap, umumybilim berýän orta mekdep, ýokary okuw mekdep binalary gurlup ulanylmaga berilýär. Milli ýol-ýörelgelere esaslanyp, bilim we terbiýe bermek işinde bilim-terbiýeçilik edaralary bilen maşgalanyň özara hyzmatdaşlygy ýola goýulýar.

1 Fewral 2021

Ýaş mugallymlara maslahatlar

Sazlaşykly gatnaşyk saklaň! Işe täze başlan mugallymlar mekdepdäki ähli işgärler bilen sazlaşykly işi ýola goýmalydyrlar. Ýolbaşçylar bilenem, mugallymlar bilenem, hojalyk işgärleri bilenem, aýratyn-da, okuwçylar bilen sylanyşykly hereket etmelidirler. Bu olaryň özlerini aldyrmagyna, mekdebe, köpçülige tiz goşulyşmagyna ýardam eder.

1 Fewral 2021

Bilimli nesil — kuwwatly Watan

Şatlyk ýaňlanýar Arkadag Prezidentimiziň körpe nesil hakynda edýän aladasy netijesinde ýaş nesiller üçin amatly şertler döredilýär. Gözel binaly täze çagalar bakja-baglarynyň ýylsaýyn sany artyp, öňden bar bolanlarynyň durky täzelenýär. Häzirki zaman esbaplary bilen doly üpjün edilýär.

1 Fewral 2021

Körpeler — röwşen geljegimiz

Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda ýurdumyzda bilim ulgamyny ösdürmäge, ony has-da kämilleşdirmäge aýratyn üns berilýär. Diýarymyzyň ähli ýerlerinde çagalar baglarynyň gurulmagy, ozaldan hereket edýän bilim-terbiýeçilik edaralarynyň durkunyň täzelenip, häzirki zamanyň kämil okuw tehnologiýalary, enjamlarydyr görkezme esbaplary bilen üpjün edilmegi bu ugurda özüniň oňat netijesini berýär. Munuň özi ösüp gelýän ýaş nesliň watansöýüjilik ruhunda terbiýelenmegine, döwrebap derejede bilim almagyna itergi berýär, şonuň bilen bir hatarda bilim işgärleriniň, terbiýeçileriň ýokary amatly şertlerde netijeli zähmet çekmegine ýardam edýär. Bäherden etrabynda hem döwrebap çagalar baglarynyň birnäçesi guruldy, ozaldan bar bolanlar döwrebap görke getirildi. Bu gün şol çagalar baglary bagtdan paýly körpeleriň ygtyýarynda bolup, olar uly mähir, bimöçber söýgi bilen gurşalýar. Olaryň her bir gününiň manyly, şadyýan we netijeli geçmegi gazanylýar. Çagalar baglarynyň otaglarynda degişli ýaşdaky çaga toparlary üçin şertleriň üpjün edilmegi we talabalaýyk enjamlaşdyrylmagy, şol sanda dil öwrediş, kompýuter, aýdym-saz, sport gimnastikasy otaglarynyň bolmagy olaryň döwrebap terbiýelenmeginiň esasy şertleri bolup durýar. Geçilýän okuw sapaklarynda peýdalanylýan görkezme esbaplaryň döwrebaplygyna bolsa aýratyn ähmiýet berilýär.

31 Ýanwar 2021

Bilim — bagtyýarlygyň şuglasy

Häzirki bagtyýarlyk döwrümizde ylym-bilime aýratyn üns berilýär, ýaşlara döwrebap bilim berilýär. Hormatly Prezidentimiziň «Biziň ýaşaýan döwrümiz ylmy-tehniki ösüşleriň asyrydyr. Hut şonuň üçin ylmyň häzirki gazananlary, öňdebaryjy tehnologiýalar bu gün dünýäniň her bir ýurdunyň ykdysadyýetiniň ösüş depginini, geljegini kesgitleýän görkezijileriň esasy bolup durýar» diýip belleýär. Gahryman Arkadagymyz başarjaň, ýokary taýýarlykly, kämil hünärmenleri taýýarlamagy, ýaşlary milli ruhda terbiýelemegi esasy ugurlaryň biri hökmünde kesgitleýär. Ýurdumyzda kämil hünärmenleri taýýarlap ýetişdirmek babatdaky tagallalaryň gerimini mundan beýläk-de giňeltmegiň wajypdygy nazarda tutulyp, dünýä ylmynda gazanylan iň täze tehnikalar, tehnologiýalar önümçilige, bilime güýçli depginde ornaşdyrylýar. Döwlet tarapyndan bu ulgamyň ösdürilmegine her ýyl uly möçberdäki serişdeleriň goýberilýändigini hem aýtmak gerek.

31 Ýanwar 2021

Çagalaryň irki ösüşinde oýunlaryň ähmiýeti

Mekdebe çenli çagalar edaralarynda körpe nesle bilim-terbiýe berlip, olar mekdebe taýýarlanylýar. Çagalar mekdebe gatnap, bilim dünýäsine aralaşyp, dürli sapaklar boýunça düşünje alýarlar, bilimleriň ilkinji esaslaryny öwrenýärler. Hormatly Prezidentimiz bilimli-terbiýeli çagalary kemala getirmek üçin ähli mümkinçilikleri döretdi. Ýurdumyzyň dürli künjeklerinde mekdebe çenli çagalar edaralarynyň täze, döwrebap binalary gurlup, ulanylmaga berilýär. Munuň özi bilim işgärleriniň döredijilikli işlemeklerine, ýaş nesilleri milli ruhda terbiýelemäge oňat ýardam edýär. Körpelere bilim we terbiýe bermegiň hilini ýokarlandyrmak maksady bilen, netijeli usullary ornaşdyrmak terbiýeçileriň paýyna düşýär. Olaryň hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösmegi üçin okatmagyň we terbiýelemegiň işjeň usullaryny ulanýarys hem-de bu usullaryň çaganyň irki ösüşiniň ölçeglerine laýyk gelmegine gözegçilik edýäris.

31 Ýanwar 2021

Körpeleri terbiýelemek bagty

Lebap welaýatynyň Darganata etrabyndaky «Merjen» atly 7-nji çagalar bagynyň terbiýeçisi Göwher Nurmuradowanyň çagalary terbiýelemekde oňat tejribesi bar. Ol terbiýeçilik, bilim boýunça geçirilýän bäsleşiklere hem gatnaşyp, mynasyp orunlara eýe bolýar. Tejribeli terbiýeçi Göwher Nurmuradowa çagalary terbiýelemegiň milli ýörelgelerinden peýdalanýar. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýaş nesle berilýän bilimiň döwrebap we kämil bolmagynda, çagalaryň tebigy zehinini we ukybyny ýüze çykarmakda öwrediji oýunlaryň ähmiýeti örän uludyr. Bu oýunlaryň üsti bilen çagalara ahlak, watançylyk hem-de gözellik terbiýesi berilýär. Çagalarda tebigata, daş-töwerege, Watanymyza söýgi, buýsanç duýgulary ösdürilýär. Sowat öwretmek boýunça çekimli we çekimsiz harplar, bir, iki we üç bogunly sözlerden suratlar boýunça atlandyryp, ses ulgamyny kämilleşdirmek, kesme harplardan söz düzmek bolýar. Şeýle hem bu oýunlaryň üsti bilen körpeleriň sözleýiş dil baýlygy, başarnygy, ugurtapyjylygy, ýady, ünsi we pikirlenişi ösdürilýär. Duýgulary öwretmek sapagynda gök önümleri we miweleri reňki boýunça saýlamak we ýüpe düzmek arkaly körpeleriň ownuk motorikasy ösdürilýär, çagalar ýüpe düzüp, miweleri ýerli-ýerinde goýmagy öwrenýärler. Daş-töwerek we tebigat bilen tanyşdyrmak sapagynda haýwanlary atlandyrmak, öý we çöl haýwanlarynyň şekillerini we maketlerini ýerleşdirip, tebigat bilen tanyşdyrmak

31 Ýanwar 2021

‹
1
2
...
295
296
297
298
299
300
301
...
304
305
›