Türkmenmetbugat

"Türkmen dünýäsi" gazeti

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-60-45, 38-60-40, 38-60-44
Email: turkmendunyasi@sanly.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Guzularyň sany artýar

Güneşli Diýarymyzyň sähralarynda bolşy ýaly, dowarlaryň owlak-guzy möwsümi welaýat oba hojalyk önümçilik birleşiginiň Serhetabat etrabynyň bereketli ýaýlalarynda hem guramaçylykly geçirilýär. Etrabyň “Serhetçi” maldarçylyk hojalygynyň çopan toparlary hem şu gyzgalaňly möwsümi üstünlikli alyp barýarlar. Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany ýylynda maldarçylyk hojalygy boýunça mallaryň baş sany 53670 bolup, şol sanda ene goýunlaryň 27760-syndan 26129 sany sagdyn, guzy almak meýilleşdirilipdir. Hojalykda Gurbanaly Täçmuhammedowyň 1-nji, Kakamyrat Myradowyň ýolbaşçylyk edýän 2-nji maldarçylyk fermalarynyň çopan toparlarynyň arasynda möwsümi üstünlikli jemlemek maksady bilen özara ýaryş giň gerime eýe bolýar. Ýaryşda Gurbanaly Täçmuhammedowyň ýolbaşçylyk edýän maldarçylyk fermasynyň çopan toparlary öňde barýar. Guramaçy, işbaşarjaň müdir bilen giň sährada, zähmetiň gaýnap joşýan ýerinde didarlaşdyk. — Fermamyz boýunça 38790 sany baş mal bolup, şol sanda ene goýunlaryň 17654-sinden 16771 sany sagdyn, guzy almaklyga hötde geldik. Gyzgalaňly möwsümde Eziz Söýünowyň, Güljemal Meňliýewanyň, Merdan Akmuhammedowyň, Kakabaý Arrykowyň, Baýram Meredowyň çopan toparlary özara ýaryşda öňdeligi eýelediler.

26 Mart 2021

Bereket bolçulygy

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly BERDIMUHAMEDOW:— Garaşsyz döwletimiziň her bir raýatyna, şol sanda türkmen daýhanyna işlemäge, döretmäge, toprakdan bol hasyl öndürip, halal zähmeti bilen eşretli durmuşda ýaşamaga ýurdumyzda ähli şertler döredilýär.\ Bedew batly ösüşleriň ýoly bilen ynamly öňe barýan ata Watanymyz Türkmenistan bu gün bagtyýarlygyň we rowaçlygyň ýurdy hökmünde tanalýar. Munuň aňrysynda hormatly Prezidentimiziň «Döwlet adam üçindir!» diýen ýörelgesi ýatandyr.

26 Mart 2021

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow: — Hususy oba hojalyk önümlerini öndürijileri goldamak döwlet ähmiýetli wezipedir

Milli Liderimiz ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda täze ýyladyşhana toplumlarynyň işine badalga berdi Ahal welaýaty, 25-nji mart (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Kaka etrabynda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy — “Oguz ýol” hojalyk jemgyýeti tarapyndan gurlan hem-de ýurdumyzyň obasenagat toplumynyň önümçilik düzüminiň üstüni ýetiren döwrebap ýyladyşhana toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz sanly ulgam arkaly ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda gurlan täze ýyladyşhanalaryň açylyşyna ak pata berdi.

26 Mart 2021

Biriň müň bolsun, babadaýhan!

Hormatly Prezidentimiz 19-njy martda Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen nobatdaky mejlisinde ýurdumyzyň pagtaçy daýhanlarynyň durmuşynda möhüm möwsümiň — gowaça ekişiniň ýetip gelýändigini, ekişi gysga wagtyň içinde, agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýokary hilli geçirmegiň uly ähmiýetiniň bardygyny belläp, ýurdumyzyň Ahal, Balkan, Lebap we Mary welaýatlarynda 24-nji martda, Daşoguz welaýatynda bolsa, 31-nji martda gowaça ekişine başlamaga ak pata berdi hem-de il sylagaly ýaşulularymyzdan gowaça ekişine «Bismilla» bilen başlap bermeklerini haýyş etdi. Şunuň bilen baglylykda, öňňin welaýatymyzda gowaça ekişine dili senaly, il sylagly ýaşulularyň gatnaşmagynda toý ruhunda girişildi.

25 Mart 2021

Möhüm möwsüme badalga

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk baýramyna zähmet ýeňişleri bilen barýan daýhanlar hem hormatly Prezidentimiziň ak patasy bilen 24-nji martda gowaça ekişine girişdiler. Daşoguz welaýatynyň daýhanlary bolsa bu möhüm möwsüme 31-nji martda başlar. Şu hepdäniň çarşenbe güni ýurdumyzyň welaýatlarynyň dördüsinde badalga berilmegi bilen, ene topraga täze ýylyň hasylynyň ilkinji çigitleri atyldy. Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30-njy ýylynda ýurdumyz boýunça 1 million 200 müň tonnadan gowrak «ak altyn» ýetişdirmek meýilleşdirilýär. Nesip bolsa, türkmen daýhanlary bu sepgide abraý bilen ýetip, döwletli diýarymyzyň berekedine goşant goşarlar.

25 Mart 2021

Daýhançylyk hakynda

Edenli adam topragy altyna öwrer. ***

25 Mart 2021

Ýurdumyzda gowaça ekişine girişildi

Ýurdumyzda möhüm oba hojalyk möwsümi bolan gowaça ekişi başlandy. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Ministrler Kabinetiniň 19-njy martda geçiren mejlisinde tassyklan tertipnamasyna laýyklykda, Ahal, Balkan, Lebap we Mary welaýatlarynyň pagtaçylary gowaça ekişine 24-nji martda girişdiler. Daşoguz welaýatynyň ekerançylary bolsa 31-nji martda ekişe başlarlar. Asylly däbe görä, gowaça ekişine hormatly ýaşulular ak pata berdiler. Beýik Biribardan abadançylyk, mähriban Watanymyzyň gülläp ösmegi, milli Liderimiziň döwletli tutumlarynyň rowaç almagy dileg edilip, meýdanlara gowaça tohumlary sepildi. Soňra mehanizatorlar işe girişdiler.

25 Mart 2021

Oba hojalyk habarlary

OŇAT HILLI TOHUM — ÝOKARY HASYLYŇ KEPILI Welaýatymyzda ýetip gelýän ekiş möwsümine ýokary hilli gowaça tohumynyň ýeterlik mukdary taýýarlanyldy. Ekiljek tohum degişli gulluklaryň barlaghanalarynda görnüşleriniň arassalygy, gögerijiligi we beýleki häsiýetleri boýunça barlagdan geçdi. Tohum ätiýaçlyklary özüniň kesellere durnuklylygy, zyýan berijilerden we haşal otlardan goraglylygy boýunça ýörite dermanlar bilen ygtybarly işlenildi. Bu tohum önümleri «Daşoguzpagta» welaýat önümçilik birleşiginiň pagta arassalaýjy kärhanalarynyň 9-synda taýýarlanyldy. Şeýle oňat hilli tohumyň Sadylla Rozmetow adyndaky oba hojalyk paýdarlar jemgyýetiniň pagta arassalaýjy kärhanasynda-da belli mukdarynyň taýýarlanandygyny bellemek gerek.

24 Mart 2021

Zeminde jenneti dörediji

Halkymyzda irki döwürlerden bäri bag ekmek, oňa ideg etmek sogaply hem haýyrly iş hasaplanýar. «Bir nahal ekseň, ömrüň baky» diýip, Gorkut atamyzyň belleýşi ýaly, ata-babalarymyz bag idetmegiň edil bir perzendi terbiýeläp ýetişdiren bilen deňdigini, oňa mähir bilen seretmegiň gerekdigini nygtapdyrlar. Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallasy bilen çap edilen «Paýhas çeşmesi» atly kitapda hem bag baradaky pähimlerdir paýhasly sözlere giň orun berilýär. «Agaç barly bolsa, başy aşak», «Agaç gatysy soky bolar», «Agaç tutan ýeriňden döwülmez», «Bag aýdypdyr: «Bak maňa, bakaýyn saňa» ýaly parasatly jümleleriň pederlerimiz tarapyndan döredilmegi halkymyzda bag ýetişdirmäge uly ähmiýet berlendigini aňladýar. Häzirki döwürde bagbanlar miweli hem-de saýaly baglary ösdürip ýetişdirip, bu ugurda özgertmeleri, döredijilikli işleri durmuşa geçirmäge çalyşýarlar. Welaýatymyzda tejribeli bagbanlar juda köp. Şolaryň biri hem Gurbansoltan eje adyndaky etrabyň Rejepguly Ataýew adyndaky daýhan birleşiginiň kärendeçi bagbany Tagan Orazdurdyýewdir.

24 Mart 2021

Topraga bereket tohumy sepilýär

Düýn, her ýylda däp bolup gelşi ýaly, il sylagly ýaşulularymyz hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça «Her bir tohumyň müňlesin!» diýen sözleri Çärjew etrabynyň «Watan» daýhan birleşiginiň çäginde daýhanyň yhlas-mähri siňen giň meýdanlarda ýene-de hyruç bilen ruhubelent ýaňlandyryp, möhüm möwsüme başangyç berdiler. Milli bahar baýramyny dabaraly ýagdaýda bellän ilimiziň kalbyny şatlyga besleýän şanly wakalar, elbetde, bu barlygyň bize eçilen bagtly pursatlary, goşa-goşadan tirkeşip gelip dur. Bagtly iliň günleriniň toýlara ulaşýandygy hakynda aýdylanlaryň ýöne ýerden däldigine tirkeşip gelýän toýlaryň mysalynda aýdyň göz ýetirýärsiň. Ynha, daýhanlarymyzyň durmuşynda iň bir möhüm günleriň başlaýandygyny habar berýän gowaça ekişi ýetip geldi. Irden welaýat häkimliginde gowaça ekişini ýokary hilli we öz wagtynda geçirmek bilen baglanyşykly geňeş-maslahat boldy. Lebaply babadaýhanlar Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwrüniň şu bereketli ýylynda 130 müň gektarda gowaçanyň gymmatly çig mal hasaplanylýan hasylynyň 320 müň tonnasyny ýygnap, döwlete tabşyrmagy maksat edinýärler. Bu maksada üstünlikli ýetmek üçin zerur bolan meseleler birin-birin seljerildi. Geňeş-maslahatda çykyş edenler «Türkmenistan ― parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda hem gowaçadan bol hasyl ýygnamak üçin gujur-gaýratlaryny gaýgyrmajakdyklaryny aýtdylar.

24 Mart 2021

Taryhy gymmatlyklar arzylanylýar

Döwletli etrabynyň Tallymerjen geňeşligi maldarçylyk hojalygynda idedilen garaköli we sur goýunlary bilen meşhurlyk gazandy. Bu hojalygyň adyny dünýä çykaran wakalaryň biri hem mundan 40 ýyl ozal ― 1980-nji ýylda geçirilen halkara sergi-bäsleşigi boldy. Tallymerjenli maldarlar şol halkara sergi-bäsleşigine sur goýunlarynyň we geçileriň gatyrylan görnüşi bilen gatnaşypdylar. Günorta-gündogar Türkmenistandan baran maldarlaryň sergä hödürlän gymmatlygy uly gyzyklanma döredipdi. Olar ýörite Hormat haty we sergi-bäsleşigiň bürünç medaly bilen sylaglanypdylar.

24 Mart 2021

Welaýatymyzda gowaça ekişine girişildi

Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany ýylynda welaýatymyzyň edermen pagtaçylary Gahryman Arkadagymyzyň berýän hemaýat goldawlaryndan, ýeňilliklerinden ruhlanyp, täze hasylyň düýbüni tutmak işine ýylyň başyndan tutanýerli girişdiler. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň 19-njy martynda geçirilen mejlisinde tassyklan tertipnamasyna laýyklykda, Ahal, Balkan, Lebap we Mary welaýatlarynyň pagtaçylary gowaça ekişine 24-nji martda girişdiler. Daşoguz welaýatynyň kärendeçileri bolsa 31-nji martda bu möhüm çärä başlarlar.

24 Mart 2021

Taýýarlykly gelindi

Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany ýylynyň gowaça ekişi möwsümi hem ýetip geldi. Bu möhüm çärä ähli obahojalyk zähmetsöýerleri bilen bilelikde welaýatymyzyň pagta arassalaýjy kärhanalarynyň işgärleri hem ähli tarapdan taýýarlykly geldiler. Toprakdan bol hasyl almak üçin esasan ýokary hilli tohuma daýanylýar. Bu babatda welaýatymyzyň pagta arassalaýjy kärhanalarynda hasyl berijiligi ýokary bolan tohumlar taýýarlanylýar. Welaýatymyz boýunça pagta arassalaýjy kärhanalaryň 9-sy bolup, olarda işler utgaşykly alnyp barylýar. Pagtaçy kärendeçilerimiziň «ak altynyň» bereketli hasylyny almagy üçin olary ýokary hilli gowaça çigidi bilen üpjün etmek zerur bolup durýar. Muňa oňat düşünýän kärhanalaryň agzybir işgärleri bu ugurda sazlaşykly zähmet çekýärler.

24 Mart 2021

Berekede badalga

Ertir welaýatymyzda gowaça ekişine girişiler Ertir çarşenbe. «Türkmenistan ― parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň 12-nji, baharyň bolsa dördünji çarşenbesi. Ertirki gün bereketli türkmen topragynda ýene bir uly tutumyň ― gowaça ekişiniň sähedi bolar. Ýurdumyzyň ähli sebitlerinde bolşy ýaly, biziň welaýatymyzda hem bu möhüm oba hojalyk möwsümine taýýarlykly gelindi.

23 Mart 2021

Ýüpekçilik — bereket çeşmesi

Bu gün türkmen bazarlaryndaky nepis haly, ýüň-ýüpek önümlerini görmäge göz, waspyny ýetirmäge söz gerek. Biri-birinden owadan öýmelere, gyňaçlara, köýneklik matalara, atlazlara, ýüpek ketenilere gözüň düşende, Diýarymyzda dokmaçylygyň günsaýyn ösýändigine has-da göz ýetirýärsiň. Ýüpek fabriginde öndürilýän ýüpek halylar, sowgatlyk önümler, dürli ýüpek matalar daşary ýurtlaryň harydyny küýsederli däl. Bu zatlary aýtmak bilen, öndürilýän şeýle ajaýyplyklaryň çig maly bolan ýüpegi berýän, göwnüne ýetibilseň girdejisiniň berekedi egsilmeýän ýüpek gurçugy barada söhbet açmakçy bolýarys. Bahar paslynyň gelmegi bilen oba hojalygynda işleýän adamlaryň, çarwalaryň, şol sanda türkmen ýüpekçileriniň hem iş-aladasy artýar. Eýýäm fewral aýynyň ikinji ýarymyndan başlap, gurçuk idediljek ýerlerde taýýarlyk işleri geçirilýär. Olaryň saklanyljak jaýlarynyň ýylylyk, çyglylyk derejesiniň talabalaýyk bolmagyny, guşlardan goraglylygy gazanylyp, ýüpek gurçuklaryna zyýan berip biljek mör-möjeklerden goramak üçin dermanlanylýar, üzärlik tütedilýär. Ýylyň gelşine görä, mart aýynyň aýagynda — aprel aýynyň birinji ýarymynda ýüpek gurçuklaryny idetmek möwsümi gyzgalaňly başlanýar.

21 Mart 2021

Tekerlerdäki dron — daýhanyň kömekçisi

Sidneý uniwersitetiniň alymlary tarapyndan işlenip düzülen «tekerlerdäki dron» oba hojalyk roboty ilkinji synaglardan üstünlikli geçdi. Günorta Uelsde synagdan geçirilen täze robot eýesine arzan düşýändigi bilen tapawutlanýar. Bu gezek asmana uçman, tekerleriň üstünde hereket etmegi saýlap alan dronuň esasy başarnygy nämede? Ol ekiniň ösüşini ölçeýär we haşal otlaryň ýaýramagynyň öňüni alýar. Gerek bolsa, ýeri bu otlara garşy dermanlap çykýar.

21 Mart 2021

Marsda ýeralma ýetişdirip bolar

Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň NASA guramasy peruly alymlar bilen birlikde kosmos şertlerinde ýeralma ýetişdirmek boýunça gözlegleri geçirdi. Munuň üçin Perunyň paýtagty Lima şäherinde döredilen «Älem ýyladyşhanasynda» synaglar geçirildi. Ýyladyşhanada howanyň ýylylygy 0 derejeden pese düşürilip, güýçli howa basyşy emele getirildi. Garaz, alymlar Marsdaky şertleri döretmek üçin ähli tagallalary etdiler. Limadaky «Marsyň» ýagtylygy hem hakyky Marsyň gije-gündiz çalşygyna laýyklykda düzüldi. Ýyladyşhana diňe howa babatynda däl, toprak babatda hem ýer bilen bütinleý çapraz gelýän şertlere eýe.

21 Mart 2021

Bal arylaryň «ylham» gülleri

Awstraliýaly dizaýner tarapyndan işlenip düzülen «sintetiki tozanlandyryjy» oba hojalygyndaky öndürijilige goşant goşýan bal arylaryň sanyny köpeltmäge ýardam berer. Bal arylaryň sanynyň azalmagy diňe bir biodürlülige däl, eýsem, ekerançylyk ýerleriniň öndürijiligine-de täsiri uly. Munuň üçin olaryň sanyny köpeltmekde täze teklipler öňe sürülýär. Şol teklipleriň biri hem awstraliýaly dizaýner Maýkl Kendä degişlidir. Ol bu meseläni çözmek üçin täze tehnologiki oýlap tapyş etdi. Onuň 3D çap ediji arkaly işläp düzen robot gülleri emeli tozanlanmak bilen bal arylary hem bu işe çagyrýar. Bal arylar adaty güller bilen bir hatarda robot güllere hem gonup, iş öndürijiligini artdyryp bilerler.

21 Mart 2021

Nabat bagban

Oba adamlarynyň iş guraýyşlary howa ýagdaýyna, möwsüme görä bolýar. Daýhanlar häzirki bahar maýylganlygynyň her sagadyny ýerlikli peýdalanmakdan ötri, meýdan işlerine doly girişdiler. Hawa, häzir bagban Nabat Hanabaýewanyň her sagady gymmatly. Çünki 67 ýaşly Nabat daýza bagbançylygyň baglary sapmak ýaly çylşyrymly we hysyrdyly pişesi bilen 10 ýaşyndan bäri meşgullanýar. Günorta dynç alyş mahaly onuň bilen sähel salymda bu ugurda esli zadyň gürrüňini edip ýetişdik. Ol maşgalasy bilen her ýyl bag sapyp ýa-da çybykdan nahal alýan möçberiniň 50 — 60 müňe ýetýändigini aýdýar. Munuň üçin noýabr aýynda ýere şänik atyp, gögeren nahaly bir ýyla ýakyn mahaldan — indiki ýylyň sentýabr aýynda sapýar. Sapylan nahal şondan soňam bir ýyl gögerip oturýar. Şeýdibem, iki ýyla ýetip-ýetmän, ekişe taýýar bolýar. Nahallaryň haýsysy bilen haýsysynyň sapmaga laýykdygy barada sowaly berjegimizi bilen ýaly, ol erik bilen erigi, alma bilen almany sapmagyň netijelidigini aýdýar. Behi bilen armydyň gowy «oňuşýandygyny» belleýär. Bagban zenan subtropik agaçlardan injiri hem sapýan eken.

21 Mart 2021

Ýüpekçilikde möhüm möwsüm

Bahar paslynyň gelmegi bilen, daş-töweregimizi gurşap alan tebigata jan girdi. Daragtlar pyntyklap, gülläp, ýaprak ýaýyp başladylar. Tut agaçlary-da özüniň ýüpek ýapraklarynyň ujuny görkezdi. Şeýle günlerde hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda 2021-nji ýylda pile öndürmek hakynda Karara gol çekmegi ýüpekçileri örän begendirdi. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda ýurdumyz boýunça 2100 tonna çig pile öndürmek baradaky wezipe ýurdumyzyň ýüpekçileriniň öňünde belent borç bolup durýar. Halkymyz bu pudagy üstünlikli alyp barmak bilen, baý tejribe toplady. Ata-baba ýörelgesini dowam etdirip, ýüpekçilerimiz pileden diňe bir ýüpek matalary, halylary dokamak bilen çäklenmän, onlarça görnüşli önümleri öndürmegi hem ýola goýdular.

19 Mart 2021

‹
1
2
...
205
206
207
208
209
210
211
...
218
219
›