"Ekologiýa medeniýeti we daşky gurşawy goramak" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi
Salgysy: Aşgabat şäheri, Bitarap Türkmenistan şaýoly 15
Telefon belgileri: 94-17-24

Žurnaly PDF görnüşinde ýükläp almak

Makalalar

Belent üstünlikleriň şuglasy

Häzirki döwürde durmuşa geçirilýän beýik işler her birimizi buýsanja besleýär, köňülleri nurlandyrýar. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylyny ruhubelentlik, uly şatlyk bilen garşy alan eziz Diýarymyzyň her bir güni täze ýeňişlere, üstünliklere beslenýär. Ýurdumyzyň alyp barýan hoşniýetli syýasaty dürli ýurtlar bilen dost-doganlyk gatnaşyklaryny berkitmäge gönükdirilendir. Şunda milli medeniýetiň, medeniýet diplomatiýasynyň ösdürilmegi aýratyn bellenmäge mynasypdyr. Çünki medeni gatnaşyklaryň berkidilmegi halklaryň arasynda dost-doganlygy ösdürýär, halkara gatnaşyklarynyň röwşen geljegini üpjün edýär. Şu ajaýyp ýylymyzda hem medeniýet diplomatiýasy has-da rowaçlanar, çünki «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda milli gymmatlyklarymyzy dünýä ýaýmaga giň mümkinçilikler döredilýär.

16 Ýanwar 2024

Medeniýet

Jeýhun bilen bahry-Hazar arasy

Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli Magtymguly etrabyndaky Magtymguly Pyragy muzeýinde Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň welaýat we Magtymguly etrap birleşmeleriniň hem-de «Arkadag» teleýaýlymynyň bilelikde guramaklarynda aýdym-sazly çäre geçirildi. «Jeýhun bilen bahry-Hazar arasy» ady bilen geçirilen dabaraly çärä medeniýet, bilim ulgamlarynyň, kärdeşler arkalaşyklarynyň ilkinji guramalarynyň işgärleri, ýaşlar gatnaşdylar. Dabarada Magtymguly Pyragynyň hatyrasyny belent tutup, söz ussadynyň şygyrlaryndan egsilmez ylham, ruhy güýç alýandygyny nygtaýan Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalary, öňdengörüjilikli başlangyçlary bilen baý edebi mirasymyzyň, şahyryň döredijiliginiň hemmetaraplaýyn öwrenilýändigi, üstümizdäki ýylyň şygarynyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» diýlip atlandyrylmagynda hem uly many-mazmunyň bardygy nygtaldy. Beýik akyldara çäksiz hormat-sarpa goýýan Gahryman Arkadagymyza we Arkadagly Gahryman Serdarymyza tüýs ýürekden alkyş aýdyldy. Magtymguly Pyragynyň goşgulary hem-de Gahryman Arkadagymyzyň ýylymyz bilen adybir goşgusy labyzly okaldy. Soňra «Sumbar» halk folklor toparynyň we sungat ussatlarynyň aýdym-sazly çykyşlaryna giň orun berildi. Şeýle-de muzeý gymmatlyklarynyň we

16 Ýanwar 2024

Medeniýet

«Aýa döndi»

Çarymyrat Ýazmyradow 1975-nji ýylda Mary welaýatynyň Ýolöten etrabynda dogulýar. Ol ýaşlygyndan surat çekmäge höwesli bolupdyr. Bu bolsa geljekki suratkeşiň ukybynyň açylmagyna getirip, ony sungat ýoluna iteripdir. Çarymyrat Ýazmyradow ilki Aşgabadyň çeperçilik mekdebinde bilim alýar. Soňra bolsa Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynda okuwyny dowam etdirýär. Häzirki wagtda bolsa Türkmenistanyň Suratkeşler birleşigine ýolbaşçylyk edýär. Ussat halypa nakgaş, suratkeş, dizaýner hökmünde tanalýar. Suratkeşiň eserlerini synlanyňda, onuň döredijiliginiň baýdygyna, gözýetiminiň giňdigine göz ýetirmek bolýar. Onuň «Bu derdi», «Dananyň ruhy», «Bakylyga» «Aýa sataşdym», «Aýa döndi» atly eserlerinde beýik akyldaryň içki duýgusy açylyp görkezilýär.

15 Ýanwar 2024

Medeniýet

Ýy­lyň ga­ra­şyl­ýan film­le­ri - 1

Her ýyl bol­şy ýa­ly, 2024-nji ýyl­da-da ki­no muş­dak­la­ry­na bi­ri-bi­rin­den gy­zyk­ly, özü­ne çe­ki­ji tä­sin wa­ka­la­ra baý ek­ran eser­le­ri ga­raş­ýar. Şo­la­ryň kä­bir­le­ri­ni si­ziň dyk­ga­ty­ňy­za ýe­tir­ýä­ris. «Mil­ler’s Girl» — Jeýd Hal­li Bart­le­tiň sse­na­ri­si­ni ýa­zyp, re­žiss­ýor­lyk eden ki­no­syn­da Mar­tin Fri­man bi­len Jen­na Or­te­ga baş keşp­le­ri ýe­ri­ne ýe­tir­ýär.

12 Ýanwar 2024

Medeniýet

«Op­pen­haý­mer» fil­mi «Al­tyn glo­bu­syň» ýe­ňi­ji­si

Ki­no sun­ga­ty­nyň esa­sy baý­rak­la­ry­nyň ha­ta­ryn­da gör­ke­zil­ýän «Al­tyn glo­bus» baý­rak­la­ry­nyň ýe­ňi­ji­le­ri mä­lim edil­di. Ka­li­for­ni­ýa­da­ky «The Bever­ly Hills» myh­man­ha­na­syn­da ge­çi­ri­len «Al­tyn glo­bus» baý­rak­la­ry­nyň 81-nji gow­şu­ry­lyş da­ba­ra­sy­ny Jo Koý alyp bar­dy. Baý­rak «Hol­ly­wo­od»-da­ky da­şa­ry ýurt­ly žur­na­list­leriň gu­ra­ma­sy (HFPA) ta­ra­pyn­dan be­ril­ýär. Da­ba­ra­da «Op­pen­haý­mer» fil­mi 5 baý­rak ga­zan­dy. Iň go­wy dra­ma fil­mi diý­lip, «Op­pen­haý­mer» (Op­pen­hei­mer) ki­no­sy saý­lan­dy. Iň go­wy mýu­zi­kal ýa-da ko­me­di­ýa fil­mi baýragyna hem «Gör­gü­li bet­bagtlar» (Po­or Things) ek­ran ese­ri my­na­syp bol­dy. 80-nji We­ne­si­ýa film fes­ti­wa­lyn­da-da baş baý­ra­gy alan ki­no­nyň Os­ka­ryň hem esa­sy da­laş­gär­le­ri­niň bi­ri bol­ma­gy­na ga­ra­şyl­ýar.

12 Ýanwar 2024

Medeniýet

Türkmeniň şahyry we akyldary Magtymguly Pyragy

Hormatly Prezidentimiziň: «Gündogaryň beýik akyldary we danasy Magtymguly Pyragy özüniň çuňňur pähim-paýhasa ýugrulan goşgulary bilen ynsan kalbynda baky orun aldy. Dana Pyragynyň ynsanperwerligi, halallygy, agzybirligi ündeýän eserleri ähli adamzat üçin bahasyna ýetip bolmajak gymmatlykdyr.» – diýip, örän jaýdar belleýşi ýaly Magtymguly atamyzyň many-mazmuna baý, şahyrana edebi mirasy külli ynsanyýet üçin köňülleriň çyragy bolup, ýaşaýyş durmuş babatda adalatly ýol-ýörelge görkeziji, hakyky adam bolup ýaşamaklygy ündeýji ruhy hazynadyr. Bu babatda türkmen halkynyň milli Lideri Gahryman Arkadagymyz hem özüniň «Ynsan kalbynyň öçmejek nury» atly kitabynda: «Pyragynyň şahyrana dünýäsi müňýyllyklaryň dowamynda kemala gelen türkmen pelsepesine, milletiň kalbynyň owazyna, türkmen ruhunyň synmaz sütünine öwrüldi» – diýip bellemek bilen, türkmen halkynyň we Gündogaryň beýik akyldaryna bolan çäksiz hormatyny çeper beýan edýär. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe milli mirasymyza sarpa goýmak, Watanymyzyň şan-şöhratyny we halkara abraýyny mundan beýläk hem ýokary galdyrmak, ýaş nesle Magtymguly Pyragynyň ömri-döredijiligini, edebi mirasyny öwretmek we dünýä ýaýmak, beýik söz ussadynyň dünýä nusgalyk döredijiligine çäksi

12 Ýanwar 2024

Medeniýet

Gözelligiň dilindäki söhbetler

Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň 31-nji oktýabrynda — bütindünýä şäherler gününde aşyklar şäheri Aşgabadymyzyň «Dizaýn» ugry boýunça ÝUNESKO-nyň döredijilik şäherleriniň toruna girizilendigi baradaky hoş habaryň dünýä dolmagy paýtagtymyzyň ösüşli ýollaryna täze ylham, täze röwüş, täze joşgun bagyş etdi. Şol günden bäri gözel paýtagtymyzda milli öwüşginler bilen häzirki zaman dizaýnynyň sazlaşygyndaky gözelligi dünýä ýaýmak bilen baglanyşykly işlere has-da giň gerim berildi. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň 7-9-njy ýanwary aralygynda gözel paýtagtymyzyň Modeller öýi gözelligiň dilinde şirinden-şirin söhbet edilýän künjege öwrüldi. Ol ýerde ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň sekretariatynyň Aşgabat şäher häkimligi bilen bilelikde guran üç günlük forumynyň dowamynda ýaýbaňlandyrylan «Aşgabat», «Mähirli zenan», «Nur Ýüpek», «Peýker» modalar öýleri tarapyndan taýýarlanan milli öwüşginli lybaslar toplumlarynyň görkezilişleri çeper elli zenanlarymyzyň kalbynyň owazyny dünýä ýaýdy. Gözel paýtagtymyzyň modalar ulgamyndaky mümkinçiliklerini wagyz etmek maksady bilen geçirilen dabaralara ildeşlerimiz bilen bir hatarda «Route De La Soie Et Al-Andalus» assosiasiýasynyň ýolbaşçysy, «Oriýe

11 Ýanwar 2024

Medeniýet

Sirk sahnasyndaky şowhunly çykyşlar

Şu günler Türkmenistanyň Döwlet sirkinde «Altyn balyk» ady bilen guralýan şowhunly çykyşlar çagalaryň gyşky dynç alyş möwsüminiň gyzykly, täsirli geçmegi, uly ýaşdaky ildeşlerimiziň bolsa medeniýetli dynç almaklary üçin giň mümkinçilik döredýär. Köpöwüşginli yşyklar bilen bezelen sirk sahnasynda görkezilen tomaşalaryň hiç biri-de bu ýere gelenleri biparh goýmaýar. Çeýe hereketli howa gimnastlary sirk sungatynyň dürli görnüşlerinde çykyş edýärler. Tilsim öwredilen alabaýlaryň, düýeleriň hem-de pudel güjükleriniň çykyşlary biri-biri bilen utgaşyp, tomaşaçylara ruhy lezzet paýlaýar. Akrobatlaryň çylşyrymly hereketlerini-de öz içine alýan baý mazmunly çykyşlar paýtagtymyzyň ýaşaýjylaryny-da, myhmanlaryny-da biparh goýmaýar. Kepderileriň täsirli çykyşlary hemmelerde uly gyzyklanma döredip, özboluşly hereketleri bilen tomaşaçylara ýatdan çykmajak ajaýyp täsirleri bagyş edýär.

11 Ýanwar 2024

Medeniýet

Aýdym bolup ýaşamak

Şeýle bagt miýesser eden ynsanlaryň biri-de, Türkmenistanyň halk artisti Jemal Saparowadyr. Sungata örküni baglan hakynda söz açylanda, köplenç, onuň döredijiligi bilen tanyşdyrmakdan başlanýar. Emma Jemal Saparowa babatda alanyňda, munuň hiç hili zerurlygy ýok diýip hasaplaýarys. Eger ony tanajak bolsaň, onda bu sungat ussadynyň aýdymlaryny diňläýmeli. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly hem halypa üçin düşümli ýyllaryň biri boldy. Ýylyň şygary bilen halypa aýdymçynyň aýdymlarynyň özara sazlaşykly ýaňlanmagy tebigy ahwal bolup göz öňüňe gelýär. Çünki ol aýdymlarda durmuşyň özi ýaly egsilmez joşgun, döwre buýsanç, Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň il-ýurt bähbitli, dünýä ähmiýetli bitirýän beýik işleriniň waspy bar. Onuň çykyşlaryny diňläniňde, söhbetdeş bolanyňda bir zada has ýakyndan göz ýetirýärsiň. Ol aýdym bolup ýaşaýar. Onuň berýän gürrüňleri hem edil aýdym ýaly. Geçen ýylyň özünde halypa aýdymçynyň ýerine ýetiren aýdymlarynyň sany 15-e ýetýär. Olaryň arasynda eneler, ýaşulular, durmuş hakdaky aýdymlar hem bar. Ussat aýdymçynyň parahat, asuda, eşretli durmuşymyza buýsançly gürrüňleriniň özi hem aýdym ýaly bolup ýaňlanýar.

10 Ýanwar 2024

Medeniýet

Beýik halkyň bagşysy men...

Gulbabajyk ýokardaky aýdymy aýdyp, halkyna buýsandy. Gysga ömründe ýüreklerden öçmejek orun aldy. Halk hem öz ýaşajyk, zehinli perzendini hatyralap, onuň adyny ebedileşdirdi. Bu gün onuň adyny göterýän çagalar baýragy bäsleşiklerde, olimpiadalarda, sportda, okuw, döredijilik we beýleki ugurlarda tapawutlanan zehinli ýaş türkmenistanlylara berilýär. Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň guramagynda bu bäsleşik her ýyl geçirilip gelinýär. Gulbaba adyndaky Çagalar baýragynyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylyndaky gowşurylyşynda özboluşly baglanyşyk bar. Çünki baýragyň hem ýylyňam ady türkmeniň sarpasyny belent tutýan ogullarynyň ady bilen baglanyşykly.

10 Ýanwar 2024

Medeniýet

Ol — aýdymyň aşygy

2002-nji ýylyň tomsy paýawlap barýardy. Welaýat merkezindäki medeni-dynç alyş seýilgähiniň bezemen sahnasy tomaşaçylardan ýaňa hyň berýärdi. Töwerek-daş garaňkyrap barýan hem bolsa, giň sahna gündizlik ýaly ýagtydy. Owadan geýnüwli sazandalar saz gurallaryny sazlamak bilen başagaýdy. Tolgunmadan ýaňa içki başagaýlyklary başdan geçirýän ýaş ýigitleriň we gyzlaryň bir topary bolsa sahnanyň arkasynda içlerini hümledişip, alyp baryjynyň özlerini sahna çagyraryna garaşýardy. Hawa, şol gün bu ýerde ýaş aýdymçylaryň arasynda ýurdumyzda däbe öwrülen «Ýaňlan, Diýarym!» telebäsleşiginiň welaýat tapgyry geçirilýärdi. Alyp baryjylaryň sahnada peýda bolmaklary bilen tutuş mähelle göz bilen gulaga öwrülip, gezekli-gezegine sahna çagyrylýan ýaş aýdymçylary synçy nazaryndan geçirýär. Hä diýmän, tomus gijesiniň aýly agşamynda Watan waspy bolup ýaňlanýan ajaýyp aýdymlaryň owazy uzaklara eşidilip ugraýar.

10 Ýanwar 2024

Medeniýet

Dünýä ýaň salýan owaz

Ýurdumyz şanly Garaşsyzlygyna eýe bolandan soňra ähli ugurlar bilen bir hatarda milli aýdym-saz sungatymyz hem buýsandyryjy ösüşlere beslenip, döwlet hory, simfoniki orkestr, opera we sirk sungaty täzeden dikeldildi. Türkmenistanyň Döwlet horunyň ýerine ýetirmeginde dünýä belli hem-de türkmen kompozitorlary tarapyndan döredilen operalar, dürli mazmunly aýdym-saz eserleri Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bütin äleme ýaň salýar. Ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň, Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalarynyň netijesinde milli medeniýetimizi we sungatymyzy dünýä derejesinde ösdürmekde köp aladalar edilýär we bu ugurda giň mümkinçilikler döredildi. Dost-doganlyk ýurtlar bilen medeni gatnaşyklary yzygiderli dowam etdirmäge giň ýollar açyldy. Zähmet çekýän sungat ojagymyzyň bagtyýar ýaşlary hem halkara derejesindäki bäsleşiklerdir festiwallara yzygiderli gatnaşýarlar. Ynha, geçen ýylda hem mekdebimiziň hor topary Täjigistan Respublikasynyň Duşenbe şäherinde geçirilen çagalaryň çeper döredijiliginiň halkara festiwalyna gatnaşyp, birinji orna mynasyp boldy. Ýaňy-ýakynda bolsa Aşgabatda mekdebimiziň Ilgar Atahanowyň ýolbaşçylyk etmegindäki hor topary Türkmenistanyň döwlet simfoniki orkestri hem-de Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň medeniýet we sungat wekilleri

10 Ýanwar 2024

Medeniýet

Söz sungatynyň zergäri

Halkymyz «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly diýlip yglan edilen 2024-nji ýyla uly ruhubelentlik bilen gadam basdy. Mälim bolşy ýaly, häzirki wagtda Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda türkmen halkynyň milli guwanjy Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny dabaraly ýagdaýda bellemäge ýokary guramaçylyk derejesinde uly taýýarlyk görülýär. Halkymyz tarapyndan beýik söz ussady Magtymguly Pyragynyň şygryýet baýramçylygynyň diňe bir döwlet däl, eýsem, halkara derejesinde bellenilip geçilmeginiň aňyrsynda beýik söz ussadynyň şygyrlarynda özüniň beýanyny tapan türkmen halkynyň döwletlilik, bitewülik, berkararlyk baradaky arzuwlary ýatyr. 2023-nji ýylda akyldar şahyryň gymmatly mirasyny halkara derejesine çykarmak ugrunda ençeme netijeli işler üstünlikli durmuşa geçirildi. Akyldaryň golýazmalar toplumy BMG-niň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň «Dünýäniň hakydasy» maksatnamasynyň halkara sanawyna hem-de Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy 2024 – 2025-nji ýyllarda ÝUNESKO bilen bilelikde bellenilip geçilýän şanly seneleriň sanawyna goşuldy. Şeýle taryhy wakalar, aýratyn hem, 2024-nji ýylyň TÜRKSOÝ halkara guramasy tarapyndan «Türki dünýäniň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragy ýyly»

10 Ýanwar 2024

Medeniýet

Baýragyňyz gutly bolsun!

Ýakynda çagalaryň ençemesi Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň Gulbaba adyndaky Çagalar baýragynyň ýeňijileri diýlip yglan edildi. Welaýatymyzdan şu çagalar bu baýraga mynasyp boldular: Şamyrat Myratjanow — Balkan welaýatynyň Balkanabat şäherindäki daşary ýurt dillerine ýöriteleşdirilen 3-nji orta mekdebiň 5-nji synp okuwçysy.

10 Ýanwar 2024

Medeniýet

Millilik hem gözellik dünýäsine seýran

Aşgabat — döredijiligiň, döredijilikli pikirleriň hem olary iş ýüzünde üstünlikli durmuşa geçirmegiň ähli mümkinçiliklerini özünde jemleýän şäher. Aşgabat — dizaýnyň, milliligiň döwrebaplyk bilen sazlaşyp, gaýtalanmajak gözellikleriň döreýän şäheri. Muny paýtagtymyzyň Modeller öýünde ýaýbaňlandyrylan türkmen milli lybaslarynyň görkezilişleri hem nobatdaky gezek bütin aýdyňlygy bilen tassyklady. ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň sekretariatynyň Aşgabat şäher häkimligi bilen bilelikde guran üç günlük forumy ýurdumyzyň baş şäheriniň «Dizaýn» ugry boýunça ÝUNESKO-nyň döredijilik şäherleriniň toruna girizilmegine bagyşlandy.

10 Ýanwar 2024

Medeniýet

Ýyllar şöhrata beslenýär

Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň diňe bir ýurdumyzda däl, eýsem halkara derejede-de giňden bellenjek ýylynda we her ýyla mynasyp at goýmak däbine eýerilip, Gahryman Arkadagymyzyň ajaýyp şygryndan ruhlanylyp 2024-nji ýylyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylyň diýlip atlandyrylmagy türkmen jemgyýetiniň ruhy dünýäsini has-da galkyndyrmakda, halkymyzyň Watany söýmek, il-güne hyzmat etmek ýaly gadymdan gelýän asylly ýörelgesini dowam etdirmekde, milli ruhda terbiýelenen ýaş nesilleri kämil şahsyýetler edip ýetişdirmekde aýratyn ähmiýete eýedir. Sebäbi Gündogaryň beýik akyldar şahyry Magtymguly Pyragynyň giň we köptaraplaýyn döredijiligi ajaýyp zamanamyzda dünýä nusgalyk mekdepdir. Akyldaryň eserleriniň ynsan köňüllerine saçýan şuglasy ýyllar geçdigiçe has-da nurlanýar, onuň çuň many-mazmuna ýugrulan goşgulary bu gün dünýä halklaryny özüne bendi edýär. Gahryman Arkadagymyzyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» atly goşgusy akyldar şahyra belent sarpanyň nusgasyna öwrüldi. Milli Liderimiziň bu goşgusynyň her bir setiriniň çuňňur many-mazmuna eýe bolup, onuň ata Watana, ene topraga, türkmen edebiýatyna bolan söýgini beýan edýändigini nygtamak has-da ýakymly. Şonuň bilen birlikde-de, Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy

9 Ýanwar 2024

Medeniýet

Halkymyzyň akyldar şahyry

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe beýik akyldar we şahyr Magtymguly Pyragynyň hormat-sarpasy belent derejelere göterilip, şirin dilli söz ussadymyzyň ömrüni we döredijiligini, edebi mirasyny öwrenmek hem-de giňden wagyz etmek bilen bagly tagallalar barha rowaçlanýar. Türkmenistanyň Mejlisiniň karary esasynda, ýurdumyzda 2024-nji ýylyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly diýlip yglan edilmegi, Türki medeniýetiň halkara guramasy (TÜRKSOÝ) tarapyndan 2024-nji ýylyň «Beýik türkmen şahyry we akyldary Magtymguly Pyragy ýyly» diýlip yglan edilmegi, Magtymguly Pyragynyň golýazmalar toplumynyň ÝUNESKO-nyň «Dünýäniň hakydasy» maksatnamasynyň halkara sanawyna, Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygynyň 2024-2025-nji ýyllarda ÝUNESKO bilen bilelikde bellenip geçiljek şanly seneleriniň sanawyna girizilmegi hem bu babatda aýratyn bellenilmeli ýagdaýdyr. Geçen gysga taryhy döwrüň dowamynda Milli Liderimiziň başlangyçlary we taýsyz tagallalary netijesinde Magtymguly Pyragynyň baý, gymmatly edebi mirasyny, dünýewi garaýyşlaryny ylmy esasda öwrenmekde, akyldar şahyryň bahasyz edebi we pelsepewi mirasyny giňden wagyz etmekde buýsanja mynasyp işler durmuşa geçirildi. Ýurdumyzda we daşary döwletlerde şahyryň durmuş we döredijilik ýoluna bagyşlanyp köp sanly çäreler, şol san

9 Ýanwar 2024

Medeniýet

Luw — berekediň ýyly

Ata-babalarymyz we dünýä halklary müçäniň her ýylyny bir jandar bilen atlandyrypdyrlar. Uly ynam hem ruhubelentlik bilen gadam basan «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylymyz müçenama boýunça Luw ýyly hasaplanýar. Luw mifiki häsiýetde bolup, ol ýerde ýöreýän, suwda ýüzýän, asmanda uçýan jandar bolupdyr. Halk arasynda aýdylýan bir tymsala görä, hökümdarlar müçenamany tertibe salmak üçin, on iki sany jandary pellehana çenli ylgadyp, haýsysy öň barsa şony müçede ýylbaşy etmek, beýlekilerine bolsa pellehana baran tertibine görä orun bermek kararyna gelipdirler. Ýyndamlykda Luwa taý geljegi ýok ekeni. Hemmelerden öňde barýan Luw ýolda suwsan ekinlere gözi düşüp, derýadan suw alyp, asmana pürküp, teşne topragy gandyrypdyr. Ýene ylgap barýarka, öňünde bir obany sil suwunyň basýanyny görüpdir. Luw joşup akýan suwy içine dartyp, aňyrsy-bärsi görünmeýän deňze pürküpdir. Jandarlar pellehana gelip başlapdyrlar. Luw haçan-da dördünji bolup ýetip gelýärkä, yzynda uly gykylyk eşidilipdir. Seretse, towşan kömege çagyrýar. Ol towşany möjekden halas edipdir we öz-özüni bäşinjä düşüripdir. Şeýdibem, bäşinji bolup pellehana gelipdir. Şonuň üçin, Gündogarda we türki halklaryň käbirinde Luw ygalyň, ýeliň, ekiniň ýardamçysy hasaplanypdyr.

9 Ýanwar 2024

Medeniýet

Gyşyň gyzykly günleri

Häzirki wagtda çagalar üçin iň bir gyzykly we başdan geçirmeleriň döwri bolan gyşky dynç alyş möwsümi gyzgalaňly dowam edýär. Ýurdumyzyň ähli tomaşa jaýlarynda we Döwlet sirkinde ýaş türkmenistanlylaryň bu döwürde wagtlaryny şadyýan hem-de medeniýetli geçirmekleri üçin ýörite çykyşlar taýýarlanyp, 10-njy ýanwara çenli her gün tomaşaçylara ýetirilýär. Türkmenistanyň Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky baş akademiki drama teatrynyň hödürleýän «Şadyýan wäşiler» hem-de «Ependi we onuň goňşulary» ýaly aýdym-sazly, degişme sahnalaryny tomaşa etmäge gelýänleriň sany gün-günden artýar. Gyzgalaňly döwürde körpelere Alp Arslan adyndaky milli drama teatrynda «Täze ýyl şowhuny», «Gezekli çemçe», «Şadyýan sazandalar», «Aç möjek», «Sakarja geçi» ýaly gyzykly sahna eserleri hödürlenýän bolsa, Magtymguly adyndaky milli sazly drama teatrynda «Gopbam towşanjyk», «Esen Şohuň aýdymy», «Bir aždarha bar eken», «Jadyly söz» ýaly aýdym-sazly, gülküli tomaşalar görkezilýär. A.S.Puşkin adyndaky döwlet rus drama teatrynda görkezilýän «Baba Ýaganyň sapalagy» atly sahna oýnuny tomaşa etmäge gelýänleriň sany hem gün-günden artýar.

9 Ýanwar 2024

Medeniýet

Medeniýet öýünden başlanýan menziller

Häzirkisi ýaly döwrebaplaşdyrylmanka-da, obany ikä bölüp geçýän uly ýoluň boýunda onuň ýeri dur. Deňinden geçip barýarkam, hakydama onuň bilen bagly dürli döwürleriň ýatlamalary doldy. 1972-nji ýylda, 3-nji synpa geçen mahalym bu oba göçüp gelenimizden soň, onda gören çeper filmlerimiz ýaly bolup, ýatlamalar göz öňümden geçdi. Aýdym-sazly çykyşlary, artistleriň görkezen oýunlaryny ýatladym. Onda ýerleşen oba kitaphanasynyň kitaplaryny okap, soňra çeper edebiýatyň ömürlik hemrama öwrülişini diýsene! Biziň neberämiz ondan ozal göçüp-gonup, mal yzynda ýörerdi. Soňra mekdepli ýere — oturymly Garadepä göçüp geldik...

9 Ýanwar 2024

Medeniýet