Üstünligiň eýeleri

Sarahs etrabynyň «Bereket» daýhan birleşiginiň hasyl ussatlary şanly ýylymyzda 4 müň 130 gektar meýdandan guşgursak ak bugdaýyň bol hasylyny öndürip, döwlete tabşyrmagy maksat edinýärler. Däne oragynyň gyzgalaňly günlerinde birleşigiň Myrat Töräýew tarapyndan ýolbaşçylyk edilýän 5-nji kärendeçilik toparynyň alyp barýan işleri öwgä mynasypdyr. Agzalan öňdebaryjy toparda işleriň sazlaşykly ýola goýulmagy, däne orujy kombaýnlaryň ýokary öndürijilikli işledilmegi netijesinde zähmet üstünligi gazanyldy. Olar galla harmanyna 8 müň 800 tonnadan geçirip däne tabşyrdylar hem-de şertnamalaýyn borçnamany artygy bilen berjaý etdiler. Gazanylan üstünlikde kärendeçiler Kowus Öwezow, Kümüş Töräýewa, Agageldi Jumasahatow dagynyň mynasyp goşantlary bar.

Çopanlaryň her güni uly edermenlikdir

Gowaçalaryň idegi ýetirilýär

Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy ýylynda Akdepe etrabynyň pagtaçy kärendeçileri 320 müň gektar meýdanda gowaça ösdürip ýetişdirýärler. Etrabyň «Pagtaçylyk» daýhan birleşigi boýunça 800 gektar, «Hakykat» daýhan birleşigi boýunça 950 gektar, R.Ataýew adyndaky daýhan birleşigi boýunça 1 müň 500 gektar, S.Çerkezow adyndaky daýhan birleşigi boýunça 960 gektar meýdanda ekilen gowaça ideg edilýär. Bu daýhan birleşiklerinde ýylyň-ýylyna «ak altynyň» bereketli hasyly kemala getirilýär. Daýhan birleşiklerinde şu günler gowaçalara ideg etmek işleri gyzgalaňly dowam edýär. Gowaçalary haşal otlardan arassalamak, hatarara bejergi geçirmek, iýmitlendirmek işleri öz wagtynda we talabalaýyk alnyp barylýar. Şeýle bolansoň, ähli daýhan birleşikleriň meýdanlarynda gowaçalar kadaly boý alýarlar.

Aralyk döwri

Ýyldyz senenamasynyň Aralyk döwri özboluşly aýratynlyklary bilen Ýyldyz senenamasynyň beýleki döwürlerinden tapawutlanýar. Eýsem, şol aýratynlyklar nämelerden ybarat?! Bu döwürde howada dürli üýtgeşmeleriň bolmagy ähtimal. Şol ähtimallygy nazara almak bilen, adamlar Aralyk döwründe nämelere has köpräk üns berseler, gowy boljak?! Ine, şeýle sowallar bilen, biziň öz habarçymyz Marynyň Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky welaýat medeniýet köşgüniň direktorynyň orunbasary, mirasgär Çerkez Allajykowa ýüz tutdy. Çerkez aga habarçymyzyň sowalyna şeýle jogap berdi:

Daýhançylyga degişli nakyllar we atalar sözi

Jepakeşi il tanar, çyn daýhany pil tanar. Harman aldym–gala aldym.

Üstünlige beslenýän netijeler

Türkmenabat şäheriniň çäginde ýerleşýän, her ýylda 100 müň tonna bugdaýy saklamaga we ýylda 80 müň tonna un öndürmäge niýetlenen taslama kuwwatlylygy 5 müň tonna bolan tohumlyk bugdaýy arassalanýan we saklanýan bölümden ybarat bolan «Türkmenabat galla önümleri» kärhanasy ýurdumyzda öňdebaryjy kärhanalaryň biri hökmünde tanalýar. Ýylyň başyndan bäri bu kärhanada jemi 19 müň 831 tonna un öndürilip, şondan 6 müň 574 tonnasy ýokary hilli, 13 müň 257 tonnasy bolsa 1-nji hilli un önümi boldy. Şeýlelikde, kärhananyň ösüş depgini 101,4 göterime barabar boldy.

Gallaçylaryň zähmet joşguny

Ak bugdaýyň bereketli hasylyny wagtynda ýygnap, Watan harmanyna tabşyrmakda Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň «8-nji mart» daýhan birleşiginiň edermen gallaçylary hem aýratyn tutanýerlilik görkezýärler.  Olar 1 müň 200 gektar ýerde bugdaýyň ähli ideglerini wagtynda we agrotehnikanyň talaplaryna laýyk ýerine ýetirip, guşgursak dänäniň bereketli hasylyny kemala getirdiler. Şu günler bolsa ýetişdirilen hasyly ýitgisiz ýygnap, galla kabul ediş bölümine tabşyrmak ugrunda gallaçy kärendeçileriň, hünärmenleriň, kombaýnçylaryň sazlaşykly zähmeti ähli ýerde joş urýar. Gallaçy kärendeçileriň arasynda başarjaňlygy we janypkeşlikli zähmeti bilen eýeçilik edýän ýerinden göwün diýen hasylyny öndürmegiň abraý bilen hötdesinden gelýän guýmagursak daýhanlaryň ençemesi bar. Olardan Ogulhan Abdyýewa 20, Jemal Baýarowa 39, Myratguly Orazkulyýew 8, Öremyrat Muhammedow 6,4 gektar kärende ýerleriniň her gektaryndan 40 sentnerden geçirip  galla hasylyny ýygnap, guwandyryjy netijeleri gazandylar. Birkemsiz ýetişen hasyly yrýa etmän ýygnap almakda kuwwatly tehnikalar daýhanyň esasy daýanjy bolup durýar. Etrap «Obahyzmat» önümçilik kärhanasynyň kombaýnçylary Gurbanmyrat Akmedow, Şirjan Kosmanow, Myrat Altyýew, Rejep Hajyýew dagy daşary ýurtlaryň kämil tehnikalaryny saz işledip

San­ly ul­gam bol ha­sy­lyň gi­re­wi­dir

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe, ýurdumyz ähli ugurlar bilen bir hatarda, oba hojalyk ulgamynda hem uly ösüşlere eýe bolýar. Ata-baba daýhançylyk ýörelgelerinden ugur alnyp, häzirki günde ýerleri gurplandyrmak, baýlaşdyrmak, her bir ekilýän ekinlerden bol hasyl almak babatda uly aladalar edilýär. «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň» kabul edilmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. Sanly tehnologiýalara esaslanýan ekin dolandyryş ulgamy oba hojalygyny ösdürmegiň häzirki döwründe önümçilik prosesleriniň aýrylmaz bölegine öwrüldi. Oba hojalygynyň netijeliligini ýokarlandyrmak bilen baglanyşykly meseleler oba hojalyk önümlerini öndürijileri ýokary hilli we ygtybarly önüm öndürmegiň täze ýollaryny we gurallaryny gözlemäge iterýär. Iň oňat tejribe, oba hojalyk önümçiliginiň sanlylaşdyrylmagy onuň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga we pudagy innowasiýa ösüş ýoluna geçirmäge kömek edýär. Sanly tehnologiýalar durnukly agrosenagat toplumynyň emele gelmeginiň, oba ýerleriniň ösmeginiň, topragy gurplandyrmagyň netijeliligini ýokarlandyrmagyň açarydyr. Häzirki wagtda sanly tehnologiýalary ornaşdyrmaga oba hojalygynda esasy ugurlaryň biri hökmünde

Harmanlar barha beýgelýär

Daşoguz welaýatynda galla oragynyň depgini günsaýyn ýokarlanýar, ilkinji zähmet ýeňşini gazanan daýhan birleşikleriniň hatary artýar, şertnamalaýyn tabşyryklaryny berjaý eden kärendeçileriň sany köpelýär. Görogly etrabynyň «Aksaraý», Boldumsaz etrabynyň «Döwletli», Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň «27-nji oktýabr», Akdepe etrabynyň «Pagtaçylyk», Köneürgenç etrabynyň «Bereket» daýhan birleşikleri welaýat boýunça öňdäkileriň hatarynda belent sepgide ýetip, şanly ýylyň toýly günlerini uly üstünliklere beslediler. Welaýatyň obasenagat toplumynyň iri düzümleriniň biri bolan Şabat etrabynyň S.Rozmetow adyndaky oba hojalyk paýdarlar jemgyýetiniň ussat gallaçylary ak bugdaýyň bol hasylyny öndürip, uly zähmet ýeňşini gazandylar. Şu ýyl hojalyk boýunça bugdaý ekilen 2420 gektar meýdandan 8 müň 524 tonna hasyl ýygnalyp, şertnamalaýyn tabşyryk 160 göterim berjaý edildi. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň orak möwsüminde hojalygyň ähli düzümleriniň sazlaşykly hereket etmegi üçin degişli işler ýokary derejede guraldy. Bu paýdarlar jemgyýetinde işi ýöretmegiň, hojalygy dolandyrmagyň täze usullaryndan netijeli peýdalanylýar, ylmyň öňdebaryjy gazananlary önümçilige giňden ornaşdyrylýar. Bugdaýyň, pagtanyň, beýleki oba hojalyk

Oýtakda — gawun, dagda — sogan

Gyzylarbatly bakjaçylaryň harmanynyň buşlukçysy Eşidensiňizem, görensiňizem, «Bazardan bal akýar» diýilýän mahalda, gök-bakjanyň leýs ýetişen döwri «Gyzylarbadyň gawuny», şonuň gapdalyna goşulybam, «Oýtakda biten gawun» diýilýänini. Ýogsamam Aşgabat  — Türkmenbaşy awtomobil ýoluna nesibäňiz çekse, Bamydan ötüp, Zaw obasynyň çägine girseňiz, tä Berekede çenli aralykda gawun-garpyz harman bolup durandyr. Hemmesem Gyzylarbatda biten, oýtakda bişen gawun-garpyz, kädi, käşirdir...

Hindistan soganyň ýarym million tonnalyk ätiýaçlygyny döreder

Hindistanyň hökümeti zerurlyk dörän halatynda içerki bazardaky islegleri kanagatlandyrmak we nyrhlaryň kadalylygyny üpjün etmek üçin ýarym million tonnalyk sogan ätiýaçlygyny döretmäge girişdi. Häzirki wagta çenli şu maksat bilen daşary ýurtlardan, takmynan, 71 müň tonna sogan satyn alyndy.

Harmanyňa bereket, gallaçy!

«7/24. tm» №27 (214), 01.07.2024 Ýur­du­myz­da ös­dü­ri­lip ýe­tiş­di­ri­len guş­gur­sak ak bug­da­ýyň her bir dä­ne­si­ni yr­ýa et­män ýyg­na­mak we döw­let har­ma­ny­na tab­şyr­mak üçin ýa­şu­lu­la­ryň ak pa­ta be­re­ni­ne köp wagt ge­çe­nok. Şeý­le-de bol­sa ýer­ler­de iş­le­riň saz­la­şyk­ly gu­ral­ma­gy ne­ti­je­sin­de, gal­la ka­bul ediş no­kat­la­ry­na ak bug­da­ýyň ýüz­ler­çe ton­na­sy ge­lip go­wuş­ýar. Meý­dan­lar­da bug­daý oru­jy kom­baýn­lar­dyr aw­tou­lag­la­ryň he­re­ket­le­rin­den çen tut­sak, ar­zy­ly men­zi­liň uzak­da däl­di­gi­ne göz ýe­tir­mek bol­ýar.

Galla — mukaddes saçaklarymyzyň berekedi

24-nji iýunda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow paýtagtymyz boýunça iş saparyny amala aşyryp, şäheriň eteginde ýerleşýän «Türkmengallaönümleri» döwlet birleşiginiň Ruhabat galla önümleri önümçilik toplumyna bardy we onuň işi bilen tanyşdy, degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Häzirki zaman talaplaryna laýyk derejede gurlan täze kärhananyň düzümine elewator we un, çörek önümleri bölümleri girýär. Bellenilişi ýaly, bu ýerde dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň iň kämil enjamlary bilen üpjün edilen täze bölüm işleýär. Täze bölüm bilen tanyşlygyň dowamynda Gahryman Arkadagymyz onuň enjamlaşdyrylyşy, bu ýerde ornaşdyrylan enjamlaryň häsiýetli aýratynlyklary, işleriň ylmy esasda alnyp barlyşy bilen tanyşdy.

Öňdebaryjy hojalyklaryň biri

Ak bugdaý etrabynyň “Üzümli toprak” daýhan hojalygy galla taýýarlamakda şertnamalaýyn borçnamasyny ilkinjileriň hatarynda berjaý eden öňdebaryjylaryň biridir. “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynyň şanly günlerinde agzalan daýhan hojalygy boýunça guşgursak ak bugdaýyň 399 tonnasy Watan harmanyna tabşyrylyp, ajaýyp zähmet üstünligi gazanyldy. Tejribeli daýhan Annageldi Annaýewiň ýolbaşçylyk edýän daýhan hojalygynda 85 gektarda dänäniň bereketli hasylynyň ýetişdirilip, her gektaryň hasyllylygynyň 47 sentnere ýetirilendigini bellemek ýakymly. Ykbalyny topraga baglan tejribeli daýhan meýdanlardan samany ýygnap, sürüm işlerini agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirmekde we topragy geljekki hasylyň ekişine taýýarlamakda yhlasly zähmet çekýär. Bu işde oba hojalyk tehnikalarynyň hyzmatyndan netijeli peýdalanýar.

Zähmet joşýar ak bugdaýly meýdanda

Geçen ýylyň altyn güýzünde 170 müň gektara ak bugdaýyň tohumyny sepen Mary welaýatynyň hasyl ussatlary galla oragyny gowşamaýan depginlerde gyzgalaňly dowam etdirýärler. «Marygallaönümleri» önümçilik birleşigine degişli 45 sany galla kabul ediş nokadynda ýygnalan hasyl bökdençsiz kabul edilýär. Ýüzlerçe galla orujy kombaýnyň sazlaşykly hereketi ýetişen hasyly çalt we zaýasyz ýygnap almaga ýardam berse, «Maryobahyzmat» önümçilik birleşiginiň etraplardaky tehniki hyzmat ediş kärhanalarynda ýola goýlan sazlaşykly işler iş öndürijiligi ýokary kombaýnlaryň bökdençsiz işlemegini üpjün edýär. Tehniki hyzmatlaryň iş üstünde ýola goýulmagy her bir kombaýnyň iş öndürijiligini artdyrýar. Hünärmenler häzir her gektardan alynýan hasyly saldarlap görmek bilen, şu ýyl gallaçylara azyndan 345 müň tonnalyk sepgidi eýelemäge mümkinçiligiň bardygyny çaklaýar. Gazanylýan zähmet üstünliklerinde Türkmengala etrabynyň gallaçylary köplere nusga bolýar. 14 müň gektarda bereketli hasyl ýetişdirilip, möwsümde etrap boýunça 29 müň 400 tonna bugdaýyň ýygnalmagyna garaşylýar. Gündelik 30-a golaý kombaýn işe çykarylyp, 1 müň tonna töweregi hasyl ýygnalyp alynýar we ol bada-bat galla kabul ediş nokadyna tabşyrylýar. Galla oragynda etrabyň Magtymguly adyndaky,

Topraga yhlas — berekediň gözbaşy

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe obasenagat toplumynda geçirilýän özgertmeler ýylyň-ýylyna ýetişdirilýän hasylyň artmagyny üpjün edýär. Şu günler hem ekin meýdanlarymyzda galla oragy barha gyzyşýar. Edermen gallaçylarymyzyň Watan harmanyna tabşyran ak bugdaýynyň eýýäm 1 million tonnadan geçendigi hem topraga siňdirilýän umumy yhlasyň guwandyryjy netijeleridir. Ata-babalarymyz topraga, hasyla hormat bilen garamalydygyny terbiýe mekdebiniň bir sapagy hökmünde durmuşymyza ornaşdyrypdyrlar. Bu barada Gahryman Arkadagymyzyň «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly kitabynda şeýle diýilýär: «Döwek döwülýän wagtynda Mirhaýdar babanyň hormatyna, harmanyň ýele tarapynda taýak dikilipdir. Hasyldan alnan däneden ilki bilen ýarma taýýarlanypdyr. Soň bugdaý üwelip un edilipdir we tamdyrlara yzly-yzyna ot goýberilipdir. Täze bişen çörek birek-birege hödür edilipdir. Sebäbi çöregiň tagamyndan bugdaýa edilen yhlasy duýupdyrlar». Bu aýdylanlar halkymyzyň ak bugdaý, umuman, hasyl, zähmet bilen baglanyşyklylykda ýerine ýetirilýän işleriň ählisine başdan-aýak uly yhlas bilen çemeleşendiklerini, ol zatlaryň aňyrsynda-da agzybirlik atly güýjüň durandygyny görkezýär.

Bereket çeşmesi — guşgursak bugdaý

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bedew bady bilen öňe barýan eziz Watanymyz rowaçlyklaryň mekanyna öwrülýär. Ýurdumyzda amala aşyrylýan giň möçberli özgertmelerde ykdysadyýetiň esasy pudaklarynyň biri bolan oba hojalygyny toplumlaýyn esasda ösdürmek döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Häzirki wagtda oba hojalyk önümleriniň öndürilişini artdyrmak we hilini ýokarlandyrmak, azyk bolçulygyny döretmek, şeýle hem pudagyň kanunçylyk binýadyny pugtalandyrmak boýunça işler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Mälim bolşy ýaly, şu ýylyň 24-nji iýunynda türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz «Türkmengallaönümleri» döwlet birleşiginiň Ruhabat galla önümleri önümçilik toplumyna baryp gördi. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyz toplumyň işi bilen tanyşdy we degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Munuň özi oba hojalyk toplumynyň döwrebap derejede düýpli özgerdilýändiginiň aýdyň mysaly bolup durýar.

Yhlasa - myrat

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe daýhanlarymyzyň yhlasly zähmeti bilen her ýylda bereketli toprakdan bol hasyl alynýar. Halkymyzyň asylly däbine görä, hormatly Prezidentimiziň ak pata bermeginde, şeýle hem hormatly il sylagly ýaşulylarymyzyň “Her bir dänäň müň bolsun!” diýen sözler bilen ekişe badalga berlenden soň ene topraga atylan her bir däne müň bolup bereket nury seçilýär. Hormatly Prezidentimiziň tabşyryklaryny durmuşa geçirmek, amala aşyrmak maksady bilen ekerançylyk meýdanlarynda agrotehniki çäreler ylmy esasda yzygiderli wagtly-wagtynda ýerine ýetirildi.

Welaýatymyzda galla oragy gyzgalaňly dowam edýär

Bereket önýän meýdanlar Welaýatymyzyň beýleki ýerlerinde bolşy ýaly, şu ýyl Akdepe etrabynyň gallaçy daýhanlary hem ak bugdaýyň bol hasylyny ýetişdirmek ugrunda ýadawsyz zähmet çekdiler. Şonda olar geçen ýylyň güýzünde ekiş geçirilen 35 müň gektar meýdandan 63200 tonna ýokary hilli däne öndürmegi öňlerinde maksat edinip goýmak bilen, bu gadymy ekiniň idegini ýetirmäge çalyşdylar. Etrabyň gallaçylarynyň şeýle agzybirlikli aladalarynyň oňat netijeleri berendigini häzirki wagtda olaryň ýerlerinde dowam etdirilýän hasyl ýygymynda gazanylýan öňegidişlikler aýdyň tassyklaýar.

Ene toprak bereket eçilýär

Ene ýeriň dilini tapyp, ondan bol hasyl almagy başarýan janypkeş daýhanlary hemmetaraplaýyn goldaýan, olaryň işleriniň ilerlemegi üçin ähli tagallalary durmuşa geçirýän türkmen halkynyň Milli Liderine türkmen daýhanlary egsilmez alkyşlar aýdýarlar. Çünki Gahryman Arkadagymyzyň ýurt başyna geçen ilkinji günlerinden başlap, döwletimizde bereketli ýerden bol hasyl almak, ekerançylyk ýerlerini netijeli peýdalanmak, ekinleri hem-de topragyň hasyllylygyny ýokarlandyrmak bilen bagly işlere giň gerim berildi. Däneçilik we pagtaçylyk bilen bir hatarda maldarçylyk, guşçulyk, gök ekerançylyk, bagçylyk, üzümçilik, bakjaçylyk hem-de bu pudagyň beýleki ugurlary sazlaşykly ösdürildi. Obasenagat toplumynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň pugtalanmagyna ägirt uly möçberde maliýe serişdeleri goýberildi. Iň öňdebaryjy önüm öndüriji ýurtlaryň kuwwatly tehnikalary yzygiderli satyn alnyp, önümçilige ornaşdyryldy. Bu bolsa türkmen daýhanlaryny täze zähmet üstünliklerine ruhlandyrdy. Şeýle-de olaryň öndürýän oba hojalyk önümleriniň döwlet satyn alyş nyrhlarynyň ýylsaýyn ýokarlandyrylmagy, daýhanlaryň salgytdan boşadylmagy, olara tehniki hyzmatlaryň, tohumyň, mineral dökünleriň ýeňillikli şertlerde berilmegi daýhanlaryň buýsançly başlaryny Göge ýetirdi. Şonuň ýaly hem