Dünýäniň yşky (liriki-filosofiki hekaýa)

Edebiýat
17 Mart 2021
1544

Dur­mu­şyň mäh­ri­ban­lyk­la­ry­na gu­jak ge­rip, ma­hal-ma­hal te­bi­ga­ta çy­kyp, dün­ýe­wi pi­kir­ler bi­len dar­kaş gur­mak me­niň ömür­lik en­di­gi­me öw­rü­lip­dir. Yn­ha, bu gün hem şol birwagtky da­şy­myň ýa­ny­na ge­lip aýak çek­dim, tö­we­re­ge na­zar aý­la­dym. En­di­gi­me gö­rä, har­saň da­şyň üs­tün­de çö­küp, müň öw­rüm­li dün­ýä hak­da pi­kir-oý­la­ra ba­typ baş­la­dym. Ol pi­kir­ler köp­lenç dün­ýä, te­bi­gat, söý­gi, ene hak­da bol­ýar­dy. Men pi­kir yzy­gi­der­li­li­gi bo­ýun­ça ola­ry se­rim­den ge­çi­rip baş­la­dym. Kal­bym­da bol­sa «Söý me­ni, dün­ýä!» di­ýen jüm­le­ler şol ýaň­lan­dy dur­dy. El­bet­de, kö­ňül ýaz­gy­la­ry dün­ýä bi­len öza­ra hy­ýa­ly söh­bet­deş­lik­den baş­lan­dy.

Gör, dün­ýä, se­niň kä yn­jyk me­lek de­ýin nä­zik, kä­te bol­sa ýo­wuz yk­bal de­ýin ga­zap­ly göw­nü­ňi tap­jak bo­lup, men nä­hi­li kül­pet­li pur­sat­la­ry baş­dan ge­çir­dim. Aşyk bo­lup, ýol­lar­da aza­şyp, bag­la­ra düş­düm. Bag­lar­da aza­şyp, dag­lar­dan, de­re­ler­den, jül­ge­ler­den çyk­dym. Yş­kyň owa­zy­na se­si­mi go­şup, äle­me gol se­rip, kim­dir bi­ri­ne se­si­mi eşit­dir­jek bo­lup, şeý­le bir gy­gyr­dym. Öz se­si­me özüm tis­gi­nip, hon­da düş­düm. Me­niň se­da­ma çy­da­man, dag­lar san­dy­rap ler­zan ur­dy. Ba­ýyr­lar­da bi­ten dür­li agaç­lar me­niň ha­ly­ma döz­män, adam­lar ki­min dow­la dü­şüp, baş­la­ry­ny ýaý­ka­dy­lar. Me­niň se­si­me bü­tin bar­lyk «hä!» di­ýip se­si­ni goş­dy. Em­ma yz­laý-yz­laý, as­man­dan-ze­min­den tap­ma­dyk şol göz­le­nil­ýän me­lek­den ses-se­da eşi­dil­me­di. Men bir­sa­lym ser­gez­dan ses­le­riň, duý­gu­la­ryň, awa­ra uw­wuldy­la­ryň hem şuw­wul­dy­la­ryň ara­syn­da aza­şyp-aza­şyp, teý ahy­ry ýe­ne ge­lip, öz ga­dyr­dan yk­bal kül­bä­me düş­düm. Tö­we­re­gi­me göz aý­la­dym. En­tek tap­man­kam ýi­ti­ren zat­la­ry­my göz­le­dim. Ag­tar­ýan zat­la­ry­myň hi­ji­si gö­zü­me il­me­di. Soň bir­sa­lym öz yk­ba­lym­dan na­dyl bo­lup, kim­dir bi­ri­ne öz ýa­nym­dan nä­gi­le­lik bil­di­rip, ah­myr kö­lü­ne çü­müp otur­dym. Müň hy­ýal, müň bir pi­kir kal­bym­dan hem se­rim­den ge­çip git­di. Dün­ýä, sa­ňa akyl ýe­ti­re­sim, se­niň ma­ny-maz­mu­ny­ňy säh­raň­da açy­lan gül­ler ki­min ti­re­sim gel­di. Se­rim­den çeş­me-çaý­lar deýin tow­la­nyp-tol­ku­nyp akyp geç­ýän wy­sal­la­ry­my, gök­de pel­pel­läp ga­nat kak­ýan as­man guş­la­ry ki­min tü­ke­nik­siz pi­kir­le­ri­mi-pel­se­pe­le­ri­mi pä­him-pa­ra­sa­dym­da jem­läp, olar­dan öz­bo­luş­ly paý­has çe­me­ni­ni bo­gup baş­la­dym. Bu­la­ryň ba­ry sen hak­da, dün­ýä!.. Diň­le, öz öw­re­den dur­muş tej­ri­be­le­ri­ňi dog­ry ula­nyp, ýa­şaý­şyň şer­hi­ne dürs dü­şün­mä­ge sy­na­ny­şyp bi­lip­di­rin­mi?!.

Döwletgeldi ANNAMYRADOW,
Türkmenistanyň halk ýazyjysy
Beýleki habarlar