HABARLAR

«Awaza» - dynç alşyň mekany

Hazaryň gözel kenarynda ýerleşýän «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynyň okgunly gülläp ösmegi, özgertmeleriň özboluşly nyşanyna öwrüldi. Bu syýahatçylyk zolagynyň döredilmegi diňe bir ýurdumyzda däl, eýsem, deňizýaka sebitinde hem syýahatçylygyň pajarlap ösmegine kuwwatly itergi berdi. «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyna dynç almaga gelen her bir ynsanyň amatly dynç alşyny guramakda bu ýerde gurlup ulanylmaga berlen dürli ulgamlara niýetlenen binalaryň aýratyn ähmiýeti bar. To­mus­ky dynç alyş möw­sü­mi­niň baş­lan­ma­gy bi­len, «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gy­na gel­ýän­le­riň sa­ny gün­sa­ýyn art­ýar. Çün­ki, Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň Türk­men­ba­şy şä­he­rin­de Ha­zar deň­zi­niň eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa, sa­pa­ly ke­na­ryn­da­ky meş­hur sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gy bu gün dün­ýä ja­han­keş­de­li­gi­niň mer­je­ni­ne öw­rül­di. Ha­zar deň­zi­niň türk­men ke­na­ry aras­sa­ly­gy bi­len özü­ne çek­ýär. Bu ýe­riň ýo­da baý­ly­gy aý­ra­tyn bel­le­nil­mä­ge my­na­syp­dyr. Bu bol­sa yn­san sag­ly­gy üçin örän peý­da­ly­dyr. Ha­za­ryň al­tyn­sow çä­ge­si, öz­bo­luş­ly ho­wa­sy adam sag­ly­gy­na oňyn tä­sir ed­ýär.

Ag­zy­bir­li­giň we dost-do­gan­ly­gyň baý­ra­my

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bagtyýar il-ulsumyz ýurdumyzda toýlanýan şanly seneleriň, baýramlaryň dabarasyny uludan tutýar. Munuň şeýledigini şatlyk-şowhuna beslenip bellenilýän Gurban baýramy aýdyňlygy bilen görkezýär. Ýakyn günlerde halkymyz Gurban baýramyny agzybirlikde, ruhubelentlikde bellär. Gurbanlyk bagtyýar halkyň agzybirligini, jebisligini, azat, erkana durmuşyny, ynsana goýulýan belent sarpany aňladýar. Şeýle-de, Gurban baýramy adamlaryň ýüreginde birek-birege mähremlige, dost-doganlyga bolan duýgyny berkidýär. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň bel­leý­şi ýa­ly, umu­ma­dam­zat me­de­ni ösü­şin­de aý­ra­tyn or­ny eýe­le­ýän Gur­ban baý­ra­my Gün­do­gar halk­la­ry bi­len bir­lik­de türk­men hal­ky­nyň hem asyr­lar­dan-asyr­la­ra, ne­sil­ler­den-ne­sil­le­re do­wam edip gel­ýän be­lent ah­lak gym­mat­lyk­la­ry­ny, däp-des­sur­la­ry­ny, ynanç-adat­la­ry­ny özün­de jem­le­ýär, pa­ra­hat­çy­ly­gy, dost­lu­gy we yn­san­per­wer­li­gi da­ba­ra­lan­dyr­ýar.

EURO 2024-iň baý­rak gaz­na­sy

17-nji Ýew­ro­pa çem­pio­na­ty­nyň umu­my baý­rak gaz­na­sy 331 mil­li­on ýew­ro deň­dir. 24 to­pa­ryň her­si­ne gat­na­şa­ny üçin 9,25 mil­li­on ýew­ro ber­ler. Ga­za­ny­lan her ýeň­şe 1 mil­li­on, al­nan deň­me-deň­lik üçi­nem 500 müň ýew­ro tö­le­ner. 1/8 fi­na­ly­na çy­kan to­par­la­ra 1,5 mil­li­on ýew­ro, çär­ýek fi­na­la ga­lan­la­ra 2,5 mil­li­on ýew­ro, ýa­rym fi­na­la çy­kan­la­ra-da 4 mil­li­on ýew­ro ber­ler. Çem­pi­on­ly­gyň baý­ra­gy-da 8 mil­li­on ýew­ro diý­lip kes­git­le­nil­di. Çem­pi­on bo­lan ýy­gyn­dy to­par­ça­da­ky äh­li du­şu­şy­gyn­da ýe­ňiş ga­zan­sa, ola­ryň umu­my­lyk­da al­jak pul baý­ra­gy 28,25 mil­li­on ýew­ro möç­be­rin­de bo­lar. Fi­nal­da utu­lan to­par wi­se-çem­pi­on hök­mün­de fi­na­la çen­li ga­za­nan­la­rynyň üs­tü­ne ýe­ne-de 5 mil­li­on ýew­ro alar.

Çem­pio­na­ta öýün­de to­ma­şa et­jek ýyl­dyz­lar

Mil­li ýy­gyn­dy­la­ryň ara­syn­da­ky her hal­ka­ra ýa­ryş­da bol­şy ýa­ly, şu sa­par hem fut­bol jan­kö­ýer­le­ri dür­li se­bäp­le­re gö­rä, kä­bir ýyl­dyz oýun­çy­la­ryň oýun­la­ry­na Ýew­ro­pa çem­pio­na­tyn­da to­ma­şa edip bil­mez­ler. Baş­ga­ça aý­dy­lan­da, kä­bir ýyl­dyz oýun­çy­lar EURO 2024-e öý­le­rin­de ýa-da dynç al­ýan ýer­le­rin­de to­ma­şa eder­ler. Olar he­mi­şe­ki­ler ýa­ly 3 to­pa­ra bö­lün­ýär. Mil­li ýy­gyn­dy­sy gat­naş­ma­ýan­lar. Saý­la­ma tap­gy­ry­ny ge­çip, 24 ýy­gyn­dy­nyň ara­sy­na go­şu­lyp bil­me­dik to­par­la­ryň ýyl­dyz­la­ry bu sa­na­wa gir­ýär. Nor­we­gi­ýa­dan Er­ling Ho­lann, Mar­ti­ne Ede­gor, Alek­san­der Sör­lot, Şwe­si­ýa­dan Alek­san­der Isak, Wik­tor Dýo­ke­reş, De­ýan Ku­lu­şews­ki, Wik­tor Lin­de­löf, Bos­ni­ýa we Ger­se­go­wi­na­dan Edin Je­ko bu sa­na­wyň esa­sy ýyl­dyz­la­ry­dyr. Yk­lym­la­ýyn ýa­ryş bo­la­ny üçin bu sa­naw o di­ýen uzyn däl.

Dünýä täzelikleri gys­ga se­tir­ler­de

Olim­pi­ýa hal­ka­la­ry ber­ki­dil­di. Pa­riž­de ge­çi­ril­jek to­mus­ky Olim­pi­ýa oýun­la­ry­nyň hal­ka­la­ry Eý­fel di­ňi­niň gü­nor­ta ta­ra­py­na ber­ki­dil­di. Bu hal­ka­lar Oýun­la­ra 50 gün ga­lan­da otur­dyl­dy. Po­lat­dan ýa­sa­lan ny­şa­nyň ini 29 metr, be­ýik­li­gi 13 met­r. Olim­pi­ýa oýun­la­ry 26-njy iýu­l­dan 11-nji aw­gus­t ara­lygynda ge­çi­ri­ler. Re­kord­lar ki­ta­by­na gi­ri­zil­di. ABŞ-nyň Ka­li­for­ni­ýa şta­ty­nyň San­ta-Fe-Springs şä­he­rin­de gu­ra­lan «ShowFX» ser­gi­sin­de Ar­nold Şwar­se­neg­ge­riň äpet heý­ke­li goý­uldy. Beýikligi 6,75 metr­e ýetýän heý­kel akt­ýo­ryň iň uly heýkeli hök­mün­de Gin­ne­siň re­kord­lar ki­ta­by­na gi­ri­zil­di.

Taryhda şu gün

Al­kok bi­len Brau­nyň 1919-njy ýy­lyň 14-15-nji iýu­nyn­da ama­la aşy­ran tran­sat­lan­tik uçu­şy – Ka­na­da­nyň Sent-Jons şä­he­rin­den Ir­lan­di­ýa­nyň Klif­den oba­sy­na çen­li il­kin­ji dyn­gy­syz tran­sat­lan­tik uçuş­dyr. Bu uçuş bri­tan uçar­man­la­ry Jon Al­kok we Ar­tur Braun ta­ra­pyn­dan 16 sa­gat 28 mi­nut­da «Vickers Vimy» uça­ryn­da ama­la aşy­ryl­dy.

Iň be­ýik sa­gat­ly diň gur­lar

Du­baý­da «Ae­ter­ni­tas» sa­ga­dy ber­ki­di­len ka­şaň gök­di­rä­n gur­lar. Bi­na­nyň gur­lu­şy­gy­nyň 2027-nji ýyl­da ta­mam­la­nma­gy­na ga­ra­şyl­ýar. Ýa­şa­ýyş ja­ýy hök­mün­de gu­rul­jak bi­na­da­ky 1 otag­ly öýüň ba­ha­sy 435 müň dol­la­ra deň bo­lar. «Ae­ter­ni­tas» gök­di­rä­ni dün­ýä­niň iň be­lent sa­gat­ly ýa­şa­ýyş di­ňi bo­lar. Be­ýik­li­gi 450 met­re deň bo­lan bu gök­di­rän Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­da­ky «Big-Ben­den» dört es­se be­ýik, ABŞ-da­ky iň be­ýik ýa­şa­ýyş jaý bi­na­sy «Cent­ral Park To­wer­den» 22 metr gys­ga bo­lar. Mun­dan baş­ga-da, bu bi­na Mek­ge­dä­ki «Mak­kah Clock» di­ňin­den soň dün­ýä­niň ikin­ji be­ýik sa­gat­ly gök­di­rä­ni bo­lar. Em­ma on­dan ta­pa­wut­ly­lyk­da, «Ae­ter­ni­tas» gök­di­rä­nin­de ýa­şa­ýyş öý­le­ri bo­lar. Gök­di­rä­niň tas­la­ma­sy Du­baý­da ýer­leş­ýän «Lon­don Ga­te» we Şweý­sa­ri­ýa­nyň ne­pis sa­gat­la­ry ön­dü­ri­ji «Frank Mül­ler» kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň ara­syn­da­ky hyz­mat­daş­ly­gyň ne­ti­je­si­dir. Bi­na­da­ky sa­ga­dyň be­ýik­li­gi 40 met­re, ini 30 met­re ýe­ter, bu bol­sa 6 ki­lo­metr uzak­lyk­dan sa­ga­dy gör­mä­ge mü

Söw­da­nyň möç­be­ri art­ýar

Daş­kent­de «Umu­my aba­dan­çy­ly­ga we dur­nuk­ly ösü­şe bar­ýan ýol­da öza­ra peý­da­ly hyz­mat­daş­lyk» şy­ga­ry as­tyn­da «Mer­ke­zi Azi­ýa – Hy­taý» ana­li­tik mer­kez­le­ri­niň dör­dün­ji fo­ru­my ge­çi­ril­di. Bu çä­re, Öz­be­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti­niň ýa­nyn­da­ky Stra­te­gi­ki we se­bi­ta­ra bar­lag­lar ins­ti­tu­ty hem-de Hy­ta­ýyň So­si­al ylym­lar aka­de­mi­ýa­sy­nyň Rus­si­ýa, Gün­do­gar Ýew­ro­pa we Mer­ke­zi Azi­ýa ins­ti­tu­ty bi­len bi­le­lik­de gu­ral­dy. Çä­re­de Hy­ta­ýyň So­si­al ylym­lar aka­de­mi­ýa­sy­nyň baş sek­re­ta­ry Çžao Çži­min çy­kyş edip, fo­ru­myň Hy­taý bi­len Öz­be­gis­tan, Ga­za­gys­tan, Türk­me­nis­tan, Tä­ji­gis­tan we Gyr­gy­zys­tan ýa­ly Mer­ke­zi Azi­ýa ýurt­la­ry­nyň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­la­ry ber­kit­mek­de mö­hüm or­nu­nyň bar­dy­gy­ny aýt­dy. – Hy­taý bi­len Mer­ke­zi Azi­ýa­nyň ara­syn­da­ky öza­ra gat­na­şyk­la­ryň oňyn dep­gi­ni 2023-nji ýyl­da yk­dy­sa­dy ösü­şe itergi berdi. Hy­taý bi­len se­bit ýurt­la­ry­nyň ara­syn­da­ky söw­da­nyň muk­da­ry 30 gö­te­rim tö­we­re­gi ös­di – di­ýip, Çžao Çži­min öz çy­ky­şyn­da be

Ýew­ro­pa Par­la­men­ti­ne saý­law­lar ge­çi­ril­di

6-9-njy iýun ara­ly­gyn­da Ýew­ro­pa Par­la­men­ti­ne saý­law­lar ge­çi­ril­di. Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň ra­ýat­la­ry öz ýurt­la­ry­nyň we­kil­le­ri­ni saý­la­dy­lar. Her ýurt­da 6-9-njy iýun ara­ly­gyn­da­ky bir gün­de saý­law ge­çi­ril­di. Çe­hi­ýa­da we Ita­li­ýa­da ses be­riş­lik yzy­gi­der­li iki gü­nüň do­wa­myn­da ge­çi­ril­di. Umu­my kon­ti­nen­tal ses be­riş­lik­de Ýew­ro­pa Par­la­men­ti­niň 720 ag­za­sy saý­lan­dy. Be­ýik Bri­ta­ni­ýa Bi­le­le­şik­den çyk­maz­dan ozal Ýew­ro­pa par­la­men­tin­de 705 orun bar­dy. Saý­law­lar bäş ýyl­da bir ge­zek ge­çi­ril­ýär we dün­ýä­dä­ki iň uly trans­mil­li ses be­riş­lik ha­sap­lan­ýar. Dür­li mil­let­ler­den bo­lan 400 mil­li­on­dan gow­rak saý­law­çy Ýew­ro­pa Par­la­men­tin­dä­ki öz sy­ýa­sy we­kil­le­ri­ne ses ber­di.

Kos­mo­nawt­la­ry­ny Mar­sa iber­mek­çi

Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy Ýe­riň hem­ra­sy­ny we Gy­zyl pla­ne­ta­ny öw­ren­mek mak­sa­dy bi­len hal­ka­ra tas­la­ma­la­ry­na iş­jeň gat­naş­ýar we bu ugur­lar­da öz baş­lan­gyç­la­ry­ny ös­dür­ýär. Ýurt 2032-nji ýy­la çen­li Aýa, 2045-nji ýy­la çen­li Mar­sa öz en­jam­la­ry­ny ug­rat­ma­ga gö­nük­di­ri­len giň kos­mos mak­sat­na­ma­sy­ny yg­lan et­di. Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Ýun Sok Ýo­luň söz­le­ri­ne gö­rä, ýurt ýa­kyn on­ýyl­lyk­la­ryň do­wa­myn­da Mar­sa we Aýa kos­mo­nawt­la­ry iber­mek­çi. Biz kos­mos baş­lan­gyç­la­ry­ny ma­li­ýe­leş­dir­mek üçin býu­jet­den, tak­my­nan, 70 mil­liard dol­lar bö­lüp ber­megi me­ýil­leş­di­r­ýäris.